Bài giảng Tài chính tiền tệ - Chương 1: Đại cương về tài chính - Hà Lâm Oanh

g viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 1. Khái niệm và cơ cấu hệ thống tài chính.  Chức năng cơ bản của hệ thống tài chính là tạo ra kênh chuyển tải vốn từ người thừa vốn đến người cần vốn. Khi hệ thống vận hành có hiệu quả, nó góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và gia tăng phúc lợi xã hội.  Qua hệ thống tài chính, những chủ thể thừa vốn có nhiều cơ hội để đầu tư và gia tăng khả năng sinh lời của đồng vốn; còn những chủ thể thiếu vốn có nhiều cơ hội tiếp cận các nguồn vốn để thỏa mãn tối đa nhu cầu phát triển.  Ngoài ra hệ thống tài chính còn cung cấp các dịch vụ tài chính như: chia sẽ rủi ro, tính lỏng và thông tin các giao dịch tài chính. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. 2.3 Cơ sở hạ tầng tài chính. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  TTTC là nơi diễn ra các hoạt động mua bán các loại giấy có giá, nơi gặp gỡ của các nguồn cung cầu về vốn, qua đó hình thành nên giá mua và bán các loại cổ phiếu, trái phiếu, kỳ phiếu, tín phiếu, hình thành nên giá cả các loại vốn đầu tư bao gồm: lãi suất đi vay, lãi suất cho vay, lãi suất ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.  Để tạo lập một môi trường sôi động của TTTC trên cần có sự kết hợp của ba yếu tố cơ bản: đối tượng của TTTC, công cụ tham gia trên TTTC, chủ thể tham gia trên TTTC. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  Dựa trên nhiều tiêu thức phân loại mà có thể nhìn thị trường tài chính theo những cấu trúc khác nhau:  Nếu căn cứ vào thời gian vận động của vốn, TTTC được chia làm 2 loại: TT tiền tệ và TT vốn.  Nếu căn cứ vào cách thức huy động vốn, TTTC được chia làm hai loại: TT các công cụ nợ và TT vốn cổ phiếu.  Nếu căn cứ vào cơ cấu tổ chức, TTTC được chia làm hai loại cơ bản: TT sơ cấp và TT thứ cấp. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  TT tiền tệ:  Là nơi các công cụ nợ ngắn hạn được mua bán với số lượng lớn. Các công cụ nợ ngắn hạn lưu hành trên thị trường tiền tệ do nhà nước, các ngân hàng, các công ty lớn phát hành, có đặc điểm là tính thanh khoản cao và rủi ro không thanh toán thấp.  Các công cụ nợ của TT tiền tệ bao gồm các giấy tờ có giá ngắn hạn như thương phiếu, kỳ phiếu thương mại, tín phiếu kho bạc, các cam kết mua lại, các loại chứng chỉ tiền gửi có thể chuyển nhượng.  Các nghiệp vụ trên TT tiền tệ: nghiệp vụ vay và cho vay vốn ngắn hạn, nghiệp vụ mua bán giấy tờ có giá ngắn hạn. 9/19/2017 6 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  TT vốn: là nơi các công cụ vốn, công cụ nợ trung và dài hạn (do các chính quyền trung ương, chính quyền địa phương, các công ty cổ phần, doanh nghiệp phát hành) được trao đổi mua bán, chuyển nhượng theo quy định của pháp luật. TT vốn chủ yếu giao dịch các loại trái phiếu dài hạn và cổ phiếu.  TT vốn bao gồm: TT vay nợ dài hạn (TT tín dụng thuê mua và TT vay thế chấp), TT chứng khoán. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  Nếu căn cứ vào cơ cấu tổ chức, TT vốn bao gồm: TT sơ cấp và TT thứ cấp.  Căn cứ vào các công cụ tham gia trên TT vốn, TT vốn bao gồm: TT chứng khoán nhà nước, TT trái phiếu doanh nghiệp, TT cổ phiếu.  Các chủ thể hoạt động trên TT vốn: chủ thể phát hành CK, người đầu tư, người môi giới CK, người kinh doanh CK, người tổ chức thị trường, người điều hòa thị trường. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.1 Thị trường tài chính.  Việc phân định các bộ phận của TTTC chỉ là biện pháp để thuận lợi cho quá trình nghiên cứu từng loại thị trường. Trên thực tế, rất khó có thể xác định rõ đâu là ranh giới của khu vực TTTT và đâu là phạm vi hoạt động của TT vốn.  Hai thị trường này lại có mối quan hệ hữu cơ, chặt chẽ, mật thiết với nhau và với TTCK. Các biến đổi về giá cả, lãi suất trên TTTT thường kéo theo các biến đổi trực tiếp trên TT vốn, mà cụ thể là TTCK. Ngược lại, những biến động trên TTCK như chỉ số chứng khoán, thị giá cổ phiếu cũng ảnh hưởng đến TTTT. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. a. Tài chính công. b. Tài chính doanh nghiệp. c. Các định chế tài chính. d. Tài chính cá nhân và hộ gia đình. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. a. Tài chính công.  TC công được đặc trưng bằng các quỹ tiền tệ của các định chế thuộc khu vực công gắn liền với việc thực hiện các chức năng của nhà nước. Các tổ chức tài chính công bao gồm các đơn vị thuộc hệ thống cơ quan công quyền, các đơn vị cung cấp dịch vụ công.  TC công tác động đến sự hoạt động và phát triển của toàn bộ nền kinh tế - xã hội, một mặt khắc phục thất bại thị trường, mặt khác thực hiện tái phân phối thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. a. Tài chính công.  Điều này được thể hiện bằng quá trình phân phối và phân phối lại của quỹ NSNN. TC công thực hiện huy động và tập trung một bộ phận nguồn tài chính từ các định chế tài chính khác chủ yếu qua thuế và các khoản thu mang tính chất thuế.  Trong trường hợp NS bị thiếu hụt, thì CP tham gia trên TTTC bằng việc phát hành trái phiếu để vay nợ Trên cơ sở nguồn lực huy động được, CP sử dụng quỹ ngân sách để tiến hành cấp phát kinh phí, tài trợ vốn cho các tổ chức kinh tế, các đơn vị thuộc các khu vực kinh tế nhằm thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT – XH. 9/19/2017 7 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. b. Tài chính doanh nghiệp.  Tài chính doanh nghiệp được đặc trưng bằng các loại vốn hay các quỹ tiền tệ phục vụ cho hoạt động đầu tư của các công ty, các đơn vị kinh tế trong việc cung cấp hàng hóa và dịch vụ.  Trên cơ sở chiến lược đầu tư, TCDN tiến hành lập ngân sách vốn để thực hiện huy động và cung cấp vốn cho các hoạt động đầu tư của DN. Trong quá trình đó, nó liên quan đến việc cân bằng rủi ro và lợi nhuận. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. b. Tài chính doanh nghiệp.  Vốn dài hạn được cung cấp bởi các cổ đông và tín dụng dài hạn thường được tài trợ qua phát hành trái phiếu. Quyết định lựa chọn nguồn tài trợ nguồn tài trợ như vậy dẫn đến hình thành cấu trúc vốn của doanh nghiệp.  Còn vốn ngắn hạn chủ yếu được cung cấp bởi các ngân hàng thông qua các khoản tín dụng. Khía cạnh khác của tài chính doanh nghiệp là phân bổ vốn cho đầu tư phát triển. Điều này liên quan đến công tác quản lý quỹ hay lựa chọn danh mục đầu tư. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. b. Tài chính doanh nghiệp.  Xây dựng danh mục đầu tư yêu cầu doanh nghiệp phải trả lời câu hỏi: đầu tư cái gì, đầu tư bao nhiêu, đầu tư khi nào. Để trả lời các câu hỏi đó, doanh nghiệp cần phải:  Xác định tính hợp lý của mục tiêu và giới hạn của nguồn lực.  Xác định tính thích hợp của chiến lược phân bổ vốn.  Đo lường sự thực hiện danh mục đầu tư. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. c. Các định chế tài chính.  Các định chế tài chính là những định chế thực hiện chức năng cơ bản chu chuyển nguồn vốn từ các chủ thể tiết kiệm (thừa vốn) đến các chủ thể cần vốn. Khi nhấn mạnh chức năng trung gian chu chuyển vốn, các nhà kinh tế thường gọi các định chế tài chính là các trung gian tài chính. Các định chế tài chính gồm: các ngân hàng, các công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tư, công ty tài chính,  Cùng với sự phát triển của nền kinh tế theo cơ chế thị trường, các định chế tài chính ngày càng hoàn thiện và đa dạng các công cụ huy động vốn và tài trợ vốn. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. c. Các định chế tài chính.  Ngoài vốn điều lệ, cơ cấu nguồn vốn huy động của các định chế tài chính còn có vốn huy động từ các loại tiền gửi, cung cấp hợp đồng bảo hiểm, phát hành các loại chứng khoán.  Kèm theo đó, các định chế tài chính áp dụng nhiều biện pháp phòng chống rủi ro và cung cấp nhiều tiện ích để bảo vệ quyền lợi cho các nhà đầu tư. Trên cơ sở nguồn vốn huy động được, các định chế tài chính tiến hành xây dựng danh mục đầu tư, phát triển theo mô hình kinh doanh đa năng trên nhiều lĩnh vực, qua đó đáp ứng tối đa nhu cầu vốn và các dịch vụ tài chính cho xã hội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. d. Tài chính cá nhân và hộ gia đình.  Theo nghĩa rộng, tài chính cá nhân và hộ gia đình là một định chế tài chính vốn quan trọng trong hệ thống tài chính. Đặc trưng cho bộ phận hoạt động tài chính này là sự tồn tại của các quỹ tiền tệ được sở hữu bởi cá nhân hoặc hộ gia đình.  Nguồn hình thành quỹ tiền tệ của cá nhân hoặc hộ gia đình bao gồm thu nhập từ lao động, thu nhập từ góp vốn đầu tư cho kinh doanh và từ đầu tư tài chính, thu nhập từ tài sản thừa kế và quà tặng 9/19/2017 8 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.2 Các chủ thể tài chính. d. Tài chính cá nhân và hộ gia đình.  Với nguồn thu nhập có được, các cá nhân hoặc hộ gia đình thực hiện các quyết định tài chính: (i) lập kế hoạch chi tiêu (phân chia giữa tiêu dùng và tiết kiệm): (ii) lựa chọn danh mục đầu tư cho phần tiết kiệm trên cơ sở phân bổ mức tài trợ cho chi tiêu đối với các hoạt động như giáo dục, y tế, mua sắm các loại hàng hóa có tính bền lâu (đất đai, nhà cửa,), mua bảo hiểm và các hoạt động đầu tư tài chính khác.  Việc xây dựng danh mục chi tiêu của các cá nhân hoặc hộ gia đình lệ thuộc nhiều vào chu kỳ kinh tế. Khi nền kinh tế tăng trưởng cao thì thu nhập dành cho tiêu dùng cá nhân hoặc hộ gia đình cũng gia tăng theo và ngược lại. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.3 Cơ sở hạ tầng tài chính.  Cơ sở hạ tầng tài chính là những nền tảng để qua đó các doanh nghiệp, nhà đầu tư, cá nhân lập kế hoạch và thực hiện các giao dịch tài chính với các định chế tài chính và thị trường tài chính. Cơ sở hạ tầng tài chính hỗ trợ và thúc đẩy sự hoạt động hiệu quả của hệ thống tài chính.  Các thành phần của cơ sở hạ tầng:  Hệ thống luật pháp và quản lý nhà nước.  Hệ thống thông tin.  Hệ thống giám sát.  Hệ thống thanh toán.  Hệ thống dịch vụ chứng khoán.  Nguồn nhân lực. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.3 Cơ sở hạ tầng tài chính.  Cơ sở hạ tầng tài chính phải được phát triển dựa trên sáng kiến của những người tham gia thị trường. Thị trường hoạt động hiệu quả khi những người tham gia thị trường phát triển các cơ chế điều tiết, tạo ra sự tương thích giữa các động cơ khuyến khích và hành vi.  Tuy nhiên, cơ chế thị trường không phải lúc nào cũng phát huy tác dụng, mà cần có sự tác động của Nhà nước. Nhà nước có vai trò quan trọng trong phát triển cơ sở hạ tầng tài chính. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 2. Đặc điểm các bộ phận của hệ thống tài chính. 2.3 Cơ sở hạ tầng tài chính.  Để đáp ứng mục tiêu can thiệp và đảm bảo sự ổn định tài chính cũng như giải quyết các vấn đề ngoại tác, thông tin bất cân xứng, tâm lý ỷ lại (cố ý làm liều), các quy định của nhà nước cần tập trung:  Quy định cấu trúc: gồm quy định các loại hình hoạt động, sản phẩm tài chính, phạm vi hoạt động của các định chế tài chính.  Quy định an toàn: gồm các quy định thuộc về quản trị bên trong của các định chế tài chính (tỷ lệ nợ, vốn, sinh lời,).  Quy định bảo vệ các nhà đầu tư: gồm các quy định bảo vệ quyền lợi các nhà đầu tư, ngăn chặn các hành vi lợi dụng chức quyền, mua bán thông tin nội gián, gian lận. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.2 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Tài chính công với thị trường tài chính.  Tài chính doanh nghiệp với thị trường tài chính.  Tài chính hộ gia đình với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính. 9/19/2017 9 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Tài chính công với thị trường tài chính.  Hoạt động tài chính công có ảnh hưởng rất lớn đến thị trường tài chính. Một chính sách tài khóa lành mạnh góp phần tích cực trong việc bằng phẳng hóa chu kỳ kinh tế, kiểm soát lạm phát, qua đó thúc đẩy thị trường tài chính phát triển bền vững.  Ở giai đoạn đầu phát triển của thị trường tài chính, vay nợ của CP thông qua phát hành trái phiếu CP có tác dụng tích cực trong việc tạo đà cho sự bắt nhịp của thị trường này; bên cạnh đó, các chính sách miễn giảm thuế có tác động không nhỏ đến việc kích cung và kích cầu của chứng khoán. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Tài chính doanh nghiệp với thị trường tài chính.  Doanh nghiệp tham gia trên thị trường tài chính được xét trên hai khía cạnh: cung chứng khoán và cầu chứng khoán. Sự phát triển công ty cổ phần – một loại hình doanh nghiệp huy động vốn chủ yếu thông qua phát hành cổ phiếu, tạo nền tảng hình thành và phát triển thị trường vốn.  Với mô hình kinh doanh đa năng, cầu về chứng khoán, cầu về chứng khoán của doanh nghiệp biểu hiện nó là một bộ phận cấu thành trong danh mục đầu tư của doanh nghiệp. Thị trường tài chính là môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp thực hiện chiến lược đầu tư và lựa chọn cơ chế tài trợ để qua đó xây dựng cấu trúc vốn một cách hợp lý. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Tài chính hộ gia đình với thị trường tài chính.  Sự phát triển thị trường tài chính mở ra nhiều cơ hội đầu tư cho các hộ gia đình. Các hộ gia đình tham gia thị trường tài chính với tư cách là nhà đầu tư riêng rẽ hoặc nhà đầu tư tập thể (quỹ đầu tư).  Họ lựa chọn danh mục đầu tư cho các khoản tiết kiệm và quản lý rủi ro gắn liền với các hoạt động tài chính trên thị trường tài chính. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tư, công ty tài chính, công ty chứng khoán.  Các định chế tài chính là ngân hàng thương mại.  Các định chế tài chính đóng vai trò là tổ chức hỗ trợ nâng cao mức tín nhiệm.  Các định chế tài chính đóng vai trò là bên thứ ba trong quá trình chứng khoán hóa. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các công ty bảo hiểm, các quỹ đầu tư, công ty tài chính, công ty chứng khoán. - Các định chế này tham gia thị trường chứng khoán với tư cách vừa là người mua, vừa là người bán để tìm kiếm lợi nhuận thông qua hình thức nhận cổ tức, lãi trái phiếu, hay tìm kiếm giá thặng dư hoặc tìm kiếm thanh khoản. - Ở Việt Nam, ngoài các định chế tài chính là công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán tham gia hoạt động trực tiếp trên thị trường chứng khoán, các định chế tài chính khác cũng tham gia hoạt động đấu giá bán cổ phần lần đầu của các doanh nghiệp cổ phần hóa thông qua các TTGDCK Tp. HCM và Hà Nội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính là ngân hàng thương mại. - Trên thị trường sơ cấp, các NHTM tham gia TTCK với tư cách là nhà phát hành cổ phiếu để tạo nguồn vốn khi mới thành lập, hoặc tăng vốn bổ sung, cũng như phát hành trái phiếu để huy động vốn. - NHTM còn thực hiện các dịch vụ trên TTCK như tư vấn về phát hành, làm đại lý phát hành để hưởng phí hoa hồng, hoặc bảo lãnh phát hành toàn bộ để hưởng phí bảo lãnh. 9/19/2017 10 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính là ngân hàng thương mại. - Trên thị trường thứ cấp, các NHTM còn thực hiện các dịch vụ khác với tư cách là nhà trung gian môi giới CK để hưởng phí hoa hồng, lưu giữ CK, nhận và trả cổ tức cho khách hàng, làm dịch vụ thanh toán CK, thực hiện các sản phẩm phái sinh, cho vay CK. - Các NH lớn còn tham gia TTCK bằng cách thành lập các công ty CK con. Các công ty CK này sẽ tham gia trực tiếp trên TTCK thông qua các nghiệp vụ được cấp phép. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính đóng vai trò là tổ chức hỗ trợ nâng cao mức tín nhiệm. - Trong quá trình hoạt động các định chế tài chính có thể dùng uy tín của mình để đánh giá và hỗ trợ đảm bảo một phần nghĩa vụ thanh toán cho tổ chức phát hành trong trường hợp tổ chức phát hành mất khả năng chi trả, qua đó góp phần nâng cao mức tín nhiệm của các tổ chức phát hành CK. - Các định chế tài chính thực hiện hỗ trợ nâng cao mức tín nhiệm thường là các định chế có tiềm lực mạnh về tài chính, có uy tín cao trong lĩnh vực thanh toán, và có khả năng đánh giá rủi ro liên quan đến dự án xây dưng hạ tầng cơ sở. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính đóng vai trò là bên thứ ba trong quá trình chứng khoán hóa. - Trong các phương thức mà các định chế tài chính thực hiện chức năng huy động vốn cho nền kinh tế, đặc biệt là huy động vốn cho đầu tư vào cơ sở hạ tầng, ngoài các phương thức truyền thống, còn có phương thức mới rất hiệu quả đó là huy động vốn bằng phương pháp chứng khoán hóa tài sản tài chính. - Phương pháp này đã tồn tại từ lâu ở thị trường các nước phát triển, song ở Việt Nam vẫn chưa xuất hiện. Phương pháp này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các định chế tài chính với TTCK và với các cơ quan chức năng của CP. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.1 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính.  Các định chế tài chính với thị trường tài chính.  Các định chế tài chính đóng vai trò là bên thứ ba trong quá trình chứng khoán hóa. - CK hóa là một quá trình kết hợp lại các công cụ giống như các khoản nợ, các khoản vay cầm cố hay thế chấp có tính lỏng thấp thành CK có tính lỏng cao, có thể chuyển nhượng trên TTTC. - Quá trình CK hóa các khoản vốn có tính thanh khoản kém luôn cần phải có một bên thứ ba đứng giữa làm trung gian. Bên thứ ba này là các định chế tài chính chuyên nghiệp trong định giá CK, có uy tín và tiềm lực tài chính mạnh, đồng thời có khả năng bảo lãnh phát hành và tạo dựng thị trường cho các công cụ tài chính mới. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: IV. HỆ THỐNG TÀI CHÍNH 3. Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính và thị trường tài chính. 3.2 Mối quan hệ giữa các chủ thể tài chính.  Trong hệ thống tài chính, hoạt động tài chính công có ảnh hưởng lớn đến bộ phận tài chính còn lại. Một mặt, các chính sách huy động vốn và chi tiêu của NSNN có ảnh hưởng rộng khắp tới mọi chủ thể trong nền kinh tế. Mặt khác, tác động điều tiết vĩ mô của tài chính công là hướng đến việc điều chỉnh hành vi của các chủ thể trong nền kinh tế. Thông qua những chương trình đầu tư công, CP làm gia tăng tổng cầu xã hội. CP cung cấp phương tiện để “tiêu thụ” qua các hệ thống tài chính phát hành trái phiếu và huy động tín dụng trong nhân dân.  Để tìm kiếm nguồn tài trợ cho sản xuất và tiêu dùng, các hộ gia đình và doanh nghiệp cần phải dựa vào các dịch vụ tài chính mà các định chế tài chính cung cấp. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 1. Khái niệm chính sách tài chính quốc gia. 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. 3. Những nội dung cơ bản của chính sách tài chính quốc gia. 9/19/2017 11 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 1. Khái niệm chính sách tài chính quốc gia.  Chính sách tài chính quốc gia là hệ thống các quan điểm chủ trương, biện pháp của nhà nước trong việc sử dụng các công cụ tài chính – tiền tệ để tác động vào quá trình hình thành và vận động của hệ thống tài chính và các quan hệ giữa chúng nhằm hướng vào thực hiện những mục tiêu kinh tế - xã hội đã được vạch ra trong chiến lược phát triển từng giai đoạn của đất nước.  Thông qua chính sách tài chính quốc gia, nhà nước thực hiện khai thác, động viên và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài chính để kích thích tối đa sự vận động các nguồn lực khác của đất nước nhằm phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, ổn định môi trường kinh tế vĩ mô và nâng cao tiềm lực của nền tài chính quốc gia. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia. b. Các quan điểm cơ bản xây dựng chính sách tài chính quốc gia. TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT THU DAU MOT Môn học: UNIVERSITY Giảng viên: V. CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA VN 2. Mục tiêu và quan điểm chính sách tài chính quốc gia. a. Mục tiêu của chính sách tài chính quốc gia.  Khai thác và huy động tối đa các nguồn vốn trong nước, nguồn vốn ngoài nước và phân phối, sử dụng có hiệu quả, làm tiền đề cho việc khai thác mọi tiềm năng về nhân lực và vật lực nhằm đảm b