Bài giảng Thư viện chương trinh con chuẩn

GIÁO ÁN TIN HỌC Bài 19 THƢ VIỆN CHƢƠNG TRINH CON CHUẨN Gv hƣớng dẫn:Thầy:Trần Doãn Vinh Sinh viên: Nguyễn Thị Hằng Lớp: K56a_CNTT MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU  KIẾN THỨC:  Giới thiệu sơ lƣợc nội dung của một số thƣ viện chƣơng trình con chuẩn của Pascal, thông qua đó học sinh biết đƣợc: – Mỗi ngôn ngữ lập trình đều có các thƣ viện chƣơng trình con chuẩn để mở rộng khả năng ứng dụng. – Mỗi thƣ viện có thể bao gồm các chƣơng trình con chuẩn liên quan đến một loại công việc. – Các ngôn ngữ lập trình cung cấp những khả năng về quản lí, khai thác và điều khiển thiết bị vào/ra khả năng thực hiện các thao tác đồ họa…. Kỹ năng: Bƣớc đầu sử dụng đƣợc các thƣ viện đó trong lập trình. Khởi động đƣợc chế độ đồ họa. Sử dụng đƣợc các thủ tục vẽ điểm, đƣờng, hình tròn, hình elipse, hình chữ nhật. Kiểm tra bài cũ  Câu hỏi: Em hãy cho biết cấu trúc thủ tục gồm những phần nào? Trả lời : Cấu trúc thủ tục gồm: – Phần đầu thủ tục : gồm tên dành riêng: procedure, tiếp theo là tên thủ tục, danh sách tham số có thể có hoặc không. – Phần khai báo: dùng để xác định các hằng, kiểu,biến và cũng có thể xác định các chƣong trình con khác đƣợc sử dụng trong thủ tục. – Dãy câu lệnh : đƣợc viết giữa cặp tên riêng Begin và End tạo thành thân của thủ tục. CẤU TRÚC THỦ TỤC Cấu trúc thủ tục : Procedure [<danh sách tham số>] [ Begin End; ĐẶT VẤN ĐỀ  Cho ví dụ sau: Program cuuchuong; Uses crt ; var A : Array[1..9,1..9] of Integer ; i, j : Byte ; Begin Clrscr ; Writeln('Bang cuu chuong 1 -> 9 : '); Writeln ; For i := 1 to 9 do For j := 1 to 9 do A[i,j] := i*j ; For i := 1 to 9 do Begin For j := 1 to 9 do Write(a[i,j]:4); Writeln ; Writeln ; End ; Readln ; End . Ở trong ví dụ trên chúng ta có một dòng lệnh: “Uses Crt”. Chúng ta tự hỏi “crt” là gì , tại sao lai viết nhƣ vậy, và có cần thiết trong một chƣong trình không. Để giải quyết những thắc mắc đó, hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu về bài: “Thƣ Viện Chƣơng Trình Con”. THƢ VIỆN CHƢƠNG TRÌNH CON CHUẨN  Bài học của chúng ta hôm nay gồm có những phần sau: – Thƣ viện CRT. Đinh nghĩa thƣ viện CRT Một số thủ tục của thƣ viện. – Tìm hiểu về GRAPH Định nghĩa Các thiết bị hỗ trợ chƣơng trình đồ họa Các thủ tục vẽ điểm, đoạn thẳng. Các thủ tục và hàm liên quan đến vị trí con trỏ Một số thủ tục vẽ hình đơn giản – Một số thƣ viện khác: – Sử dụng thƣ viện THƢ VIỆN CRT Thƣ viện Crt chứa các thủ tục liên quan đến quản lý và khai thác màn hình, bàn phím của máy tính.  Dùng các thủ tục của thƣ viện này, ngƣời lập trình có thể điều khiển hoặc đƣa dữ liệu ra màn hình, xây dựng các giao diện màn hình –bàn phím, dùng bàn phím điều khiển chƣơng trình hoặc sử dụng âm thanh để xây dựng các chuơng trình mô phỏng. MỘT SỐ THỦ TỤC CỦA THƢ VIỆN CRT CÂU HỎI: Em hãy cho biết có những thủ tục nào của thƣ viện CRT . TRẢ LỜI: Có 4 thủ tục: Thủ tục clrscr Thủ tục Textcolor Thủ tục GotoXY Thủ tục TextBackground Thủ tục Textcolor Học sinh quan sát và tìm hiểu chƣơng trình: Uses Crt; Begin Writeln(„chua dat mau chu‟); Textcolor(4); Writeln („da dat mau chu la do‟); Readln; End. Thủ tục Textcolor : đặt màu cho chữ trên màn hình, color là hằng hoặc biến xác định màu và có thể nhận một số giá trị … Câu hỏi: Em hã cho biết Chức năng của lệnh: TextColor(4) là gì? Trả lời: Chức năng đặt màu cho chữ là màu đỏ. Học sinh xem bảng giá tị của Textcolor trong sgk. Thủ tục GotoXY(x,y) Học sinh quan sát và tìm hiểu chƣơng trình: Uses Crt; Begin Writeln („con tro dang dung o vi tri cot 10 dong 20‟); GotoXY (10,20); Readln; End.  Câu hỏi: Em hãy cho biết thủ tục GotoXY(10,20) ở trên có chức năng gì?  Trả lời: Định vị trí con trỏ đang ở cột 10, dòng thứ 20.  Thủ tục GotoXY(x,y) đƣa con trỏ tới vị trí cột x, dòng y của màn hình văn bản. Do màn hình văn bản gồm 25 dòng và 80 cột nên phạm vi giá trị của các tham số là 1<=x<=80;1<=y<=25. Thủ tục TextBackground Học sinh quan sát và tìm hiểu chƣơng trình: Uses Crt Begin TextBackground(1); Writeln („ Da dat lai mau nen‟); Readln; End. Câu hỏi: Chức năng của lệnhTextBackground(1) là gì? Trả lời: Chức năng đặt màu nền chữ màu xanh da trời. Thủ tục TextBackground(color): ->Chức năng đặt màu cho nền màn hình GRAPH Câu hỏi: Em hiểu Graph là gì, và nó đƣợc dùng nhƣ thế nào?  Đây là ngôn ngữ chuyên về đồ họa. Thƣ viện này chứa các hàm, thủ tục liên quan đến chế độ đồ họa của các loại màn hình khác nhau và cho phép thực hiện các thao tác đồ họa cơ bản Vd: vẽ điểm, đƣờng, tô màu . Thiết bị và chƣơng trình hỗ trợ đồ họa  Màn hình có thể làm việc trong 2 chế độ:  chế độ văn bản chế độ đồ họa.  Bảng mạch điều khiển màn hình là thiết bị đảm bảo tƣơng tác giữa bộ xử lý và màn hình để thực hiện các chế độ phân giải và màu sắc. Tên gọi của bảng mạch điều khiển thƣòng trùng với loại màn hình, ví dụ:VGA, SVGA,…-  Trong Turbo Pascal, Thƣ viện Graph cung cấp các chƣơng trình điều khiển tƣơng ứng với các loại mạch bản đồ. Tệp mở rộng tƣơng ứng là BGI. Các thủ tục vẽ điểm, đoạn thẳng: Vẽ điểm và đoạn thẳng là 2 thao tác cơ bản của đồ họa.  x và y là tọa độ của diểm. Color là màu của điểm.  (x1, y1) và (x2, y2) là tọa độ của hai điểm đầu và cuối.  Học sinh quan sát và tìm hiểu chƣơng trình : Uses Graph Begin Drive :=0 ; Initgraph(drive,mode,’C:\TP\BGI’); Putpixel(12,40,15) ; Readln ; End. Câu hỏi : Từ ví dụ trên và tìm hiểu sgk, em hãy cho biết, chức năng của các thủ tục sau : Putpixel, Line, LineTo, LineRel..là gì ? Các thủ tục vẽ điểm, đoạn thẳng: Đặt màu cho nét vẽ bằng thủ tục: Procedure Setcolor (color: word). Vẽ diểm thực hiện bằng thủ tục: Procedure PutpiPPutpixel (x,y: integer; color: word).  Vẽ đoạn thẳng, xác định tọa độ 2 điểm đầu và cuối. Procedure Line(x1,y1,x2,y2:integer); Vẽ đoạn thẳng nối điểm hiện tại (vị trí con trỏ) với điểm có tọa độ (x,y): Procedure LineTo(x,y:interger . Vẽ đoạn thẳng nối điểm hiện tại với điểm có tọa độ hiện tại cộng với gia số(dx,dy) Procedure LineRel(dx,dy:interge); Thủ tục Setcolor  Học sinh quan sát và tìm hiểu chƣơng trình : Setcolor (m :word) ; Uses Crt ; Begin Drive :=0 ; Initgraph ( drive,mode,‟C:\TP\BGI‟); Circle (12,40,100) ; Setcolor(4) ; Circle(12,40,200) ; Readln ; End. Các thủ tục và hàm liên quan đến vị trí con trỏ : Các hàm xác định giá trị lớn nhất có thể của tọa độ màn hình X và Y(để biết độ phân giải màn hình trong chế độ dồ họa đang sử dụng): Function GetMaxX: integer; Function GetMaxY: integer; Thủ tục chuyển con trỏ tới tọa độ(x,y): Procedure MoveTo(x,y:integer); Một số thủ tục vẽ hình đơn giản:  Học sinh quan sát và tìm hiểu đoạn chƣơng trình sau: Uses graph Begin Drive: =0; Initgraph(drive,mode,’C:\TP\BGI’); Circle(12,40,30); Ellipse(50,50,30,120,50,100: word); Retangle(100,100,200,200); Readln; End. Một số thủ tục vẽ hình đơn giản Vẽ đƣờng tròn có tâm tại (x,y), bán kính r. Procedure Circle(x,y:integer; r: word); Vẽ cung của elip có tâm tại (x,y)với các bán kính Xr, Yr từ góc khởi đầu Stangle đến góc cuối EndAngle; Procedure Ellipse (x,y:integer;Stangle,Xr,Yrword); Vẽ hình chữ nhật có các cạnh song song với các trục tọa độ (x1,y1) là tọa độ đỉnh trái trên còn (x2,y2)là tọa độ đỉnh phải dƣới: Procedure Rectangle(x1,y1,x2,y2:integer); Một số thƣ viện khác system: trong thƣ viện chuẩn này chứa các hàm sơ cấp và các thủ tục vào/ra mà các chƣơng trình đều dùng tới. Dos: Thƣ viện này chữa các thủ tục cho phép thực hiện trực tiếp các lệnh nhƣ tạo thƣ mục.thiết lập giờ hệ thống… Printer: Thƣ viện này cung cấp các thủ tục làm việc với máy in. Sử dụng thƣ viện : Muốn sử dụng các thủ tục và hàm chuẩn của một số thƣ viện nào đó phải dùng lệnh khai báo(trừ system) Uses unit1, unit 2,…, unit N; Uses là từ khóa Unit 1, Unit 2,…Unit N là tên các thƣ viện. Các thƣ viện đƣợc viết cách nhau bằng dấu phẩy. ->Khai báo này là lệnh đầu tiên trong khai báo (nó chỉ viết sau khai báo chƣơng trình ). Ví dụ : Để sử dụng các hàm và các thủ tục chuẩn trong các thƣ viện Crt, Dos, Graph, ta cần khai báo : Uses Crt, Dos, Graph ; Chƣơng trình minh hoạ Chương trình có sử dụng thư viện Crt và Graph: CỦNG CỐ BÀI HỌC: Qua bài này cô muốn các em nắm đƣợc các nội dung chính của bài:  Hiểu đƣợc các khái niệm về thƣ viện chƣơng trình con và các chức năng của nó.  Khởi động chế độ đồ họa, chuyển từ chế độ đồ họa sang chế độ màn hình văn bản  Những kiến thức liên quan đến đồ họa của máy tính.  Những thủ tục vẽ điểm, đƣờng, các hình cơ bản: hình tròn, hình chữ nhật, hình elip. BÀI TẬP VỀ NHÀ Các em về nhà học bài cũ, xem lại các ví dụ trong sgk. Tìm hiểu thêm về các thƣ viện chuẩn trong lập trình. Đọc và tìm hiểu thêm ở các sách tham khảo về lập trình đồ họa. Xem trƣớc bài mới.