Đề cương ôn tập học kì I địa lí (2011-2012)

Bài 12: Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chính

I. Sự phân bố khí áp

- Khí áp là sức nén của không khí xuống bề mặt Trái Đất.

1. Phân bố các đai khí áp trên Trái Đất:

- Các đai khí áp cao và áp thấp phân bố xen kẽ và đối xứng qua đai áp thấp xích đạo.

- Các đai khí áp phân bố không liên tục trên bề mặt Trái Đất.

Vùng cực: áp cao, do nhiệt độ quá lạnh; Khu vực 600 B, N: áp thấp; Khu vực 300 B, N : áp cao do nhận được không khí bị nở ra ở khu vực Xích đạo; Khu vực Xích đạo: áp thấp, do nhiệt độ cao và độ ẩm không khí lớn).

2. Nguyên nhân thay đổi khí áp:

+ Theo độ cao: Càng lên cao khí áp càng giảm

+ Theo nhiệt độ: Khí áp tỉ lệ nghịch với nhiệt độ.

+ Theo độ ẩm: Không khí càng chứa nhiều hơi nước thì khí áp càng giảm.

*Các vành đai khí áp khác nhau là nguyên nhân sinh ra các loại gió khác nhau.

2. Gió mùa

- Định nghĩa: Gió mùa là loại gió thổi theo mùa với hướng gió ở hai mùa ngược chiều nhau.

- Nguyên nhân: Chủ yếu là do sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa lục địa và đại dương theo mùa.

- Hướng thổi, tính chất:

+ Gió mùa mùa hạ hướng TN, tính chất nóng ẩm

+ Gió mùa mùa đông hướng ĐB, tính chất lạnh khô.

- Phạm vi hoạt động: Nam á, Đông Nam á, Đông Phi, ôxtraylia.

3. Gió địa phương

a. Gió biển, gió đất

- Hoạt động vùng ven biển.

Nguyên nhân: Do sự khác nhau về tính chất hấp thụ nhiệt của đất liền và đại dương.

- Gió biển thổi ban ngày, từ biển vào đất liền.

- Gió đất thổi ban đêm, từ đất liền ra biển.

b. Gió phơn.

- Là gió vượt địa hình núi cao.

- Tính chất: Khô và nóng.

Những nhân tố ảnh hưởng tới lượng mưa