Đề tài Hoàn thiện các hình thức trả lương tại Công ty may Đáp Cầu

hi ¸p dông chÕ ®é l­¬ng nµy cÇn ph¶i ®¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lín h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng. Theo nguyªn t¾c trªn ta cã c¸ch tÝnh l­¬ng nh­ sau: Llt = §c® * Q0 + §lt ( Q1 – Q0 ) ( * * ) Trong ®ã : Llt: l­¬ng nhËn ®­îc theo s¶n phÈm luü tiÕn Q0 : s¶n l­îng ®¹t møc khëi ®iÓm Q1: s¶n l­îng thùc tÕ hoµn thµnh Thay ( * ) vµo ( ** ) ta ®­îc : Llt = §c® * Q0 + §c® ( 1 + k ) ( Q1 – Q0 ) = §c® * Q1 + §c® * k * ( Q1 – Q0 ) Tû lÖ t¨ng thªm ( k) ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc : Dtc * tc k = * 100(%) dl Trong ®ã : dtc : tû träng chi phÝ gi¸n tiÕp cè ®Þnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm tc : tû lÖ sè tiÒn tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh dïng ®Ó t¨ng ®¬n gi¸ dl : tû träng tiÒn c«ng c«ng nh©n s¶n xuÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm khi hoµn thµnh v­ît møc s¶n l­îng TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn ®­îc ¸p dông ë nh÷ng kh©u quan träng trong s¶n xuÊt cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®Õn toµn bé d©y chuyÒn ®ã vµ sö dông nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau cho c¸c c«ng nh©n t¨ng s¶n l­îng ë nh÷ng møc kh¸c nhau . *¦u nh­îc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy : +¦u ®iÓm : ViÖc t¨ng ®¬n gi¸ cho nh÷ng s¶n phÈm v­ît møc khëi ®iÓm lµm cho c«ng nh©n tÝch cùc lµm viÖc lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng . +Nh­îc ®iÓm : ¸p dông chÕ ®é nµy lµm cho tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng lín h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña nh÷ng kh©u ¸p dông tr¶ l­¬ng s¶n phÈm luü tiÕn . IV . Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¶i hoµn thiÖn viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp §èi víi c¸c doanh nghiÖp nãi chung: Dï ngµy nay khi tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn , m¸y mãc ®· lµm thay con ng­êi trong mét sè bé phËn s¶n xuÊt nh­ng con ng­êi lu«n ®ãng vai trß rÊt quan träng . XuÊt ph¸t tõ chÝnh vai trß vÞ trÝ trung t©m cña con ng­êi vµ vai trß tiÒn l­¬ng ®èi víi con ng­êi , víi doanh nghiÖp ®Ó thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng nãi riªng còng nh­ hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ l­¬ng nãi chung . Con ng­êi lµm viÖc kh«ng chØ ®Ó nhËn ®­îc tiÒn l­¬ng vµo mçi kú mµ hä cßn muèn ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o quan träng h¬n lµ hä muèn ®­îc lµm viÖc . Tuy nhiªn hä lu«n lu«n cã nh÷ng nhu cÇu cÇn ®­îc tho¶ m·n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhµ qu¶n lý lµ ph¶i t×m ra c¸c nhu cÇu vµ lîi Ých kinh tÕ ®ã ®Ó cã gi¶i ph¸p nh»m ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o , n©ng cao ®ãng gãp cña hä ®èi víi doanh nghiÖp . HiÖn nay ë n­íc ta phÇn lín tiÒn l­¬ng míi chØ ®¶m b¶o cho nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng ë møc ®é thÊp . ChÝnh v× vËy , viÖc tr¶ l­¬ng hîp lý trong c¸c doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng , nã sÏ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng trong c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau tõ ®ã khuyÕn khÝch hä t¨ng n¨ng lùc s¸ng t¹o , n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng , thu hót vµ g¾n kÕt ng­êi lao ®éng víi doanh nghiÖp h¬n . §iÒu nµy cµng ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy nay . MÆt kh¸c , tiÒn l­¬ng lµ mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt do vËy viÖc tr¶ l­¬ng hîp lý sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông víi s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp . Tuú ®iÒu kiÖn mçi doanh nghiÖp sÏ ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng riªng sao cho phï hîp ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n lý , gi¸m s¸t ng­êi lao ®éng theo ý ®å tæ chøc cña m×nh , b¶o ®¶m chi phÝ bá ra ph¶i ®em l¹i hiÖu qña cao . NÕu doanh nghiÖp tr¶ l­¬ng kh«ng hîp lý hoÆc v× môc tiªu lîi nhuËn thuÇn tuý kh«ng chó ý ®óng møc ®Õn lîi Ých cña ng­êi lao ®éng th× cã thÓ lµm kiÖt quÖ thÓ lùc , gi¶m sót chÊt l­¬ng h¬n thÕ n÷a lµ triÖt tiªu ®éng c¬ cèng hiÕn søc lao ®éng v× môc tiªu ph¸t triÓn chung cña doanh nghiÖp . BiÓu hiÖn râ nhÊt lµ c¾t xÐn thêi gian lao ®éng , lµm Èu , m©u thuÉn gi÷a ng­êi c«ng víi chñ doanh nghiÖp vµ cã thÓ g©y t×nh tr¹ng tr× trÖ , ®×nh ®èn s¶n xuÊt , ng­êi lao ®éng cã tay nghÒ cao cã xu h­íng di chuyÓn sang nh÷ng doanh nghiÖp cã møc l­¬ng hÊp dÉn h¬n . HËu qu¶ lµ doanh nghiÖp mÊt ®i mét nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp , viÖc lu«n hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cã ý nghÜa quan träng . Bëi v× bÊt kú mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµo còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh sau mét thêi gian thùc hiÖn . Khi ®­îc hoµn thiÖn mét c¸ch hîp lý sÏ ®­îc b¶o ®¶m cho tiÒn l­¬ng thùc sù c«ng b»ng hîp lý , lµ ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc hÕt m×nh . §èi víi C«ng ty may §¸p CÇu còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt trªn . C«ng ty may §¸p CÇu víi ®éi ngò c«ng nh©n viªn ®«ng ®¶o, s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm may mÆc ®a d¹ng vµ ®ang ngµy cµng ®ßi hái ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay c«ng ty nãi riªng còng nh­ Tæng c«ng ty Dªt – May ViÖt Nam nãi chung ®ang trong thêi kú hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng yªu cÇu ®éng lùc m¹nh mÏ kÝch thÝch , ®éng viªn mäi c«ng nh©n viªn h¨ng say lao ®éng – th× viÖc t×m hiÓu , nghiªn cøu sao cho cã thÓ ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng phï hîp víi t×nh h×nh ®Æc ®iÓm cña c«ng ty l¹i cµng cÊp thiÕt . HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn . H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cã t¸c dông kÝch thÝch ng­êi lao ®éng t×m biÖn ph¸p t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng . Tuy nhiªn , trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng lu«n thay ®æi , ®Æc biÖt lµ víi c¸c lo¹i s¶n phÈm may mÆc th× mÆt hµng s¶n xuÊt lu«n thay ®æi tõ ®ã dÉn ®Õn ®Þnh møc lao ®éng vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng còng thay ®æi theo . Do ®ã h×nh thøc tr¶ l­¬ng lu«n ph¶i ®­îc hoµn thiÖn . Tãm l¹i , viÖc hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng lµ rÊt cÇn thiÕt , nã sÏ t¹o ra ®éng lùc gióp ng­êi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n , n©ng cao n¨ng suÊt , chÊt l­îng , hiÖu qu¶ cña mçi c¸ nh©n vµ cña toµn doanh nghiÖp . PhÇn II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng vËn dông c¸c H×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i c«ng ty may ®¸p cÇu I . Tæng quan vÒ c«ng ty 28 1. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn 28 2.NhiÖm vô cña c«ng ty 30 3. Môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty 30 4. T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt 32 II. Thùc tr¹ng vËn dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng 36 1. C¸c quy ®Þnh trong quy tr×nh tÝnh l­¬ng 39 2. Quy ®inh tÝnh l­¬ng s¶n phÈm 43 3. Sö dông quü tiÒn l­¬ng cña C«ng ty 47 4. C¸ch tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn 48 5. C¸ch tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n trùc tiÕp 49 6. C¸ch tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n gi¸n tiÕp 53 7. Ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng 55 I- Tæng quan vÒ C«ng ty 1.LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn C«ng ty may §¸p CÇu lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc trùc thuéc Tæng c«ng ty DÖt – May ViÖt Nam_ Bé c«ng nghiÖp. C«ng ty n»m trªn ®­êng quèc lé 1A thuéc ®Þa bµn ph­êng ThÞ CÇu, ThÞ x· B¾c Ninh, c¸ch trung t©m tØnh lþ kho¶ng 3 km rÊt thuËn lîi cho viÖc chuyªn chë, giao l­u hµng hãa. C«ng ty cã ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n trong hîp ®ång ký kÕt may xuÊt khÈu víi c¸c h·ng n­íc ngoµi vµ thôc hiÖn h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp. Th¸ng 5 n¨m 1966, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc, thèng nhÊt Tæ quèc, Bé c«ng nghiÖp nhÑ( nay lµ Bé c«ng nghiÖp) quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban kiÕn thiÕt vµ chuÈn bÞ s¶n xuÊt ®Ób x©y dùng vµ thµnh lËp xÝ nghiÖp X200 _ TiÒn th©n cña C«ng ty may §¸p cÇu . Sau 8 th¸ng chuÈn bÞ khÈn tr­¬ng , kh¾c phôc mäi khã kh¨n cña buæi ban ®Çu , ngµy 2 –2 – 1967 trªn triÒn nói Nham BiÒn , thuéc x· Nham S¬n , huyÖn Yªn Dòng , tØnh Hµ B¾c ( nay lµ tØnh B¾c Giang ) Bé c«ng nghiÖp nhÑ chÝnh thøc ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp XÝ nghiÖp may X2 . Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty ®­îc tãm t¾t qua 3 giai ®o¹n: - Giai ®o¹n 1 (1966-1975) : XÝ nghiÖp võa x©y dùng , võa ®µo t¹o, cñng cè tæ chøc , võa s¶n xuÊt vµ tham gia chiÕn ®Êu trong ®iÒu kiÖn s¬ t¸n ®Ó b¶o tån lùc l­îng . §©y lµ thêi kú gian khæ nhÊt , song còng lµ thêi kú hµo hïng vµ oanh liÖt nhÊt trong chÆng ®­êng ph¸t triÓn cña C«ng ty . Víi nç lùc cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n , hµng n¨m xÝ nghiÖp ®Òu hoµn thµnh th¾ng lîi nhiÖm vô ®­îc giao , cung cÊp ra c¸c chiÕn tr­êng hµng triÖu bé quÇn ¸o vµ qu©n trang kh¸c , gãp phÇn ®¾c lùc vµo cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc , thèng nhÊt Tæ quèc. -Giai ®o¹n 2(1976 - 1986) : nhiÖm vô cña xÝ nghiÖp giai ®o¹n nµy võa lµ x©y dùng nhµ m¸y , võa s¶n xuÊt phôc vô nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu . Hµng n¨m ®· cã hµng triÖu s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp xuÊt sang Liªn X« (cò) vµ c¸c n­íc §«ng ¢u , gãp phÇn t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cho ®Êt n­íc vµ t¨ng tÝch luü cho xÝ nghiÖp . §iÒu quan träng lµ b­íc ®Çu xÝ nghiÖp ®· lµm quen víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt xuÊt khÈu , cã ®èi t¸c n­íc ngoµi vµ s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp ®· ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi biÕt ®Õn . - Giai ®o¹n 3(1987 ®Õn nay ) : ®©y lµ thêi kú ®æi míi toµn diÖn vµ s©u s¾c nhÊt trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc : ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh , quy m« s¶n xuÊt , c¬ chÕ qu¶n lý , .Nh÷ng nhu cÇu kh¾c nghiÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, quyÕt liÖt , xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ ®ang diÔn ra ngµy cµng râ nÐt ®· vµ ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®©ï vµ lµ nh÷ng th¸ch thøc lín ®èi víi mçi doanh nghiÖp hiÖn nay . Tõ mét c¬ së nhá bÐ Ýt danh tiÕng trong ngµnh DÖt – May ViÖt Nam , qua h¬n 10 n¨m ®æi míi c«ng nghÖ vµ qu¶n lý theo h­íng hiÖn ®¹i , C«ng ty may §¸p CÇu (DAGARCO) ®· v­¬n lªn thµnh mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc , quy m« t­¬ng ®èi lín , xuÊt khÈu s¶n phÈm may mÆc cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi . N¨m 2000, C«ng ty lµ ®¬n vÞ dÉn ®Çu Tæng c«ng ty DÖt- May ViÖt Nam vÒ chØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh ®¹t 102,09% vµ trªn tæng doanh thu ®¹t 12,46%, vinh dù ®­îc Chñ tÞch n­íc tÆng Hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng NhÊt v× ®· cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong nh÷ng n¨m ®æi míi . Theo ®µ ph¸t triÓn ®ã , n¨m 2001, C«ng ty ®· hoµn thµnh v­ît møc toµn diÖn kÕ ho¹ch c¶ n¨m víi gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ tæng doanh thu t¨ng h¬n n¨m 2000 trªn 25%, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 19,2 triÖu USD t¨ng 17%. 2.NhiÖm vô cña c«ng ty C«ng ty may §¸p CÇu lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyªn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng may mÆc phôc vô chñ yÕu ®Ó xuÊt khÈu. MÆt hµng chñ yÕu cña C«ng ty gåm: ¸o s¬ mi nam, n÷, quÇn ©u, ¸o jacket, ¸o nØ , ¸o v¸y, ¸o kho¸c l«ng vò, ¸o vest, quÇn ¸o tr­ît tuyÕt, quÇn ¸o trÎ em . N¨ng lùc s¶n xuÊt cña DAGARCO lµ 9 triÖu s¶n phÈm / n¨m (quy ®æi theo ¸o s¬ mi chuÈn ). DAGARCO ®ang sö dông gÇn 2500 thiÕt bÞ may cña c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nh­ Mü , NhËt , §øcCã nhiÒu thiÕt bÞ chuyªn dïng hiÖn ®¹i nh­ hÖ thèng tr¶i v¶i vµ c¾t tù ®éng , m¸y thªu ®iÖn tö , m¸y bæ tói tù ®éng , hÖ thèng thiÕt kÕ mÉu b»ng m¸y vi tÝnh.. ThÞ tr­êng tiªu thô cña C«ng ty gåm : - ThÞ tr­êng n­íc ngoµi : NhËt , Mü , EU - ThÞ tr­êng trong n­íc : gåm c¸c chi nh¸nh thµnh viªn cña c«ng ty t¹i Hµ Néi , H¶i Phßng . C«ng ty ®· vµ ®ang phÊn ®Êu trë thµnh mét trong nh÷ng ®¬n vÞ m¹nh, cã uy tÝn cña ngµnh DÖt – May ViÖt Nam , c«ng ty lu«n ®¶m b¶o tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, kh«ng ngõng qu¶n lý, c¶i tiÕn kü thuËt ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm . 3. Môc tiªu s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty 3.1. Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng ( tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh n¨m 1994) phÊn ®Êu ®¹t tõ 67 tû ®ång ®Õn 70 tû ®ång , t¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2002 tõ 24% ®Õn 30% , v­ît so víi kÕ ho¹ch Tæng c«ng ty giao 4,5% . 3.2.Tæng doanh thu ( kh«ng cã VAT) phÊn ®Êu ®¹t tõ 145 tû ®ång ®Õn 150 tû ®ång , t¨ng tõ 40% ®Õn 45% so víi thùc hiÖn n¨m 2002, v­ît so víi kÕ ho¹ch Tæng c«ng ty giao tõ 20% ®Õn 25%. Trong ®ã doanh thu b¸n hµng FOB vµ néi ®Þa phÊn ®Êu ®¹t tõ 95 tû ®ång ®Õn 100 tû ®ång , t¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2002 tõ 50% ®Õn 66% , v­ît so víi kÕ ho¹ch Tæng c«ng ty giao tõ 19% ®Õn 32% , ®¹t 63% trªn tæng doanh thu. 3.3.Gi¸ trÞ doanh thu tõ tiÒn c«ng : phÊn ®Êu ®¹t tõ 70 tû ®ång ®Õn 75 tû ®«ng,trong ®ã: - Gia c«ng xuÊt khÈu ®¹t 54 tû ®ång - Gi¸ trÞ tiÒn c«ng tõ s¶n xuÊt hµng FOB ®¹t 21 tû ®ång , t¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2002 ®¹t 60% . 3.4. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu trùc tiÕp - Gi¸ trÞ theo hîp ®ång phÊn ®Êu ®¹t tõ 7 triÖu USD ®Õn 7,5 triÖu USD. T¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2002 tõ 18,6% ®ªn 27%. V­ît so víi kÕ ho¹ch Tæng c«ng ty giao tõ 7,6% ®Õn 15,3%. - TrÞ gi¸ quy b¸n FOB phÊn ®Êu ®¹t tõ 28,6 triÖu USD ®Õn 30 triÖu USD . T¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2002 tõ 22% ®Õn 28%. V­ît so víi kÕ ho¹ch Tæng c«ng ty giao 5% . 3.5. TiÒn l­¬ng vµ thu nhËp - Thu nhËp b×nh qu©n toµn c«ng ty phÊn ®Êu ®¹t tõ 900.000 ® ®Õn 950.000®/ng­êi/th¸ng . Trong ®ã: khu vùc xÝ nghiÖp may 1A,1B,2,3,4 cã møc thu nhËp b×nh qu©n kh«ng d­íi 1 triÖu ®/ng­êi/th¸ng. Khu vùc c¸c xÝ nghiÖp cßn l¹i phÊn ®Êu ®¹t møc thu nhËp b×nh qu©n kh«ng thÊp h¬n 750.000®/ng­êi/th¸ng. Thu nhËp b×nh qu©n trªn dù kiÕn trÝch tõ quü l­¬ng 90% ®Õn 95% . Sè cßn l¹i tõ c¸c nguån kh¸c ngoµi quü l­¬ng. -TrÝch 10% ®Õn 12% tõ tæng quü l­¬ng ®­îc trÝch ®Ó lËp quü dù phßng nh»m bï vµo nh÷ng kho¶n ®· chi v­ît tõ quü l­¬ng vµ dù phßng cho nh÷ng tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng hoÆc nh÷ng th¸ng cã thu nhËp duøi møc quy ®Þnh 4.T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh Thêi gian qua do sù nç lùc kh«ng ngõng cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty ,C«ng ty may §¸p CÇu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng khÝch lÖ.§Æc biÖt lµ n¨m 2002 ®· ®¹t doanh sè vµ tû lÖ t¨ng tr­ëng cao nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay. B¶ng 1: KÕt qu¶ sx kinh doanh tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2002 SStt ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2000 2001 2002 So s¸nh (%) 2002 2001 2001 2000 1 Tæng doanh thu Tr® 57.944 72.705 101.823 140 125,47 2 Lîi nhuËn Tr® 1314 744 800 107 56,6 3 Nép ng©n s¸ch Tr® 700 190 291 150,7 27,1 4 Tæng sè L§ Ng­êi 1603 2154 2177 101 134,4 Tæng thu nhËp Tr® 18.130 22.551,9 23.903,4 105,9 124,4 6 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n 1000® 843 806 813 100,8 95,6 7 Thu nhËp b×nh qu©n 1000® 942 872 915 104,9 92,6 NSL§bq theo ®Çu ng­êi USD/ ngµy 3,8 3,64 3,8 104,39 95,79 Nguån : B¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt – kinh doanh hµng n¨m Qua b¶ng trªn ta thÊy tiÒn l­¬ng b×nh qu©n n¨m 2002 t¨ng 0,8% so víi n¨m 2001 ( t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn 7000®) , nh­ng n¨m 2001 l¹i gi¶m 4,4% so víi n¨m 2000 (t­¬ng ®­¬ng víi sè tiÒn 37.000 ®). MÆc dï tæng thu lu«n t¨ng nh­ng do tèc ®é t¨ng cña tæng thu nhËp chËm h¬n tèc t¨ng cña sè lao ®éng nªn dÉn tíi thu nhËp b×nh qu©n t¨ng kh«ng nhiÒu . Cô thÓ thu nhËp b×nh qu©n n¨m 2002 t¨ng 4,9% so víi n¨m 2001, nh­ng n¨m 2001 so víi n¨m 2000 l¹i gi¶m 7,4% . Cã t×nh tr¹ng trªn lµ do n¨m 2000 c«ng ty may §¸p CÇu s¸t nhËp víi may Kinh B¾c trong t×nh tr¹ng may Kinh B¾c kinh doanh hiÖu qu¶ ch­a cao . Do ®ã vµo n¨m 2001, c¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt– kinh doanh cã biÕn ®éng gi¶m m¹nh dÉn ®Õn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chØ ®¹t 806.000 ®/ ng­êi/ th¸ng . Nhê sù l·nh ®¹o cña ®éi ngò qu¶n lý cã tr×nh ®é cña c«ng ty cïng víi sù nç lùc cao cña toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· tõng b­íc kh¾c phôc khã kh¨n ®Ó ®Õn n¨m 2002 c¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ , ®Æc biÖt n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m 2002 so víi n¨m 2001®· t¨ng 24,3% . Tõ n¨m 1998 C«ng ty ®· tËp trung ®Çu t­ n©ng cÊp nhµ x­ëng , c¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt , c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý nªn sè kh¸ch hµng t¨ng dÇn vµ sù tho¶ m·n cña kh¸ch hµng ngµy cµng t¨ng , cô thÓ : - N¨m 2002 sè kh¸ch hµng t¨ng 40% so víi n¨m 1998 - N¨m 2001 ®· ®­îc c¸c tæ chøc QUACERT( ViÖt Nam) vµ BVQI (V­¬ng quèc Anh ) cÊp chøng chØ ISO 9001:2000 . - ChÊt l­îng hµng ngµy cµng t¨ng , thêi gian giao hµng ®¶m b¶o . - S¶n phÈm ¸o jacket liªn tôc ®­îc huy ch­¬ng vµng t¹i héi chî thêi trang ViÖt Nam hµng n¨m . Víi t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu s¶n xuÊt – kinh doanh nh­ trªn , C«ng ty ®· x©y dùng ®­îc mét sè chØ tiªu chñ yÕu cho nh÷ng n¨m tíi nh­ sau : B¶ng 2: ChØ tiªu chñ yÕu cña n¨m 2003,2004,2005 STT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 2003 2004 2005 1 Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp TriÖu ®ång 57.500 70.000 84.000 2 Tæng DT ch­aVAT TriÖu ®ång 100.000 125.000 150.000 3 Kim ng¹ch xuÊtkhÈu 1000USD 5.800 7.200 8.700 4 S¶n l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu 1000 sp 3000 3.700 4.300 5 Thu nhËp b×nh qu©n ng­êi / th¸ng 1000® 1.120 1.250 1.495 6 Tæng sè nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 686 931 1.049 II. Thùc tr¹ng vËn dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty may §¸p CÇu C«ng ty may §¸p CÇu (DAGARCO) lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Tæng c«ng ty DÖt – May ViÖt Nam (VINATEX). DAGARCO ®­îc quyÒn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp , chuyªn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm may mÆc cã chÊt l­îng cao theo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi C«ng ty may §¸p CÇu gåm c¸c bé phËn sau: * Phßng chøc n¨ng gåm : - V¨n phßng c«ng ty - Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t­ vµ xuÊt nhËp khÈu - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸ - Phßng kü thuËt c«ng nghÖ vµ c¬ ®iÖn - Phßng qu¶n lý chÊt l­îng - Phßng vËt t­ - tiªu thô * C¸c xÝ nghiÖp may gåm : - XÝ nghiÖp may 1A - XÝ nghiÖp may 1B - XÝ nghiÖp may 2 - XÝ nghiÖp may 3 - XÝ nghiÖp may 4 - XÝ nghiÖp may 5 - XÝ nghiÖp may 6 - XÝ nghiÖp may liªn doanh Singlun – Kinh B¾c *Ph©n x­ëng phô trî gåm : - Ph©n x­ëng c¾t trung t©m - Ph©n x­ëng c¬ ®iÖn - Ph©n x­ëng hoµn thµnh * Chi nh¸nh gåm : - Chi nh¸nh t¹i Hµ Néi - Chi nh¸nh t¹i H¶i Phßng Trong c¸c bé phËn kÓ trªn , bé phËn c¸c xÝ nghiÖp may cã ¶nh h­ëng lín nhÊt ®Õn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña mçi c¸n bé c«ng nh©n viªn . Tiªn l­¬ng cña mçi c«ng nh©n cao hay thÊp lµ phô thuéc vµo sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®óng quy c¸ch cña c«ng nh©n trùc tiÕp ngåi chuyÒn . V× hiÖn nay , C«ng ty ¸p dông 2 h×nh thøc tr¶ l­¬ng chÝnh , ®ã lµ : - H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm - H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian B¶ng 3: C¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty STT ChØ tiªu Sè ng­êi 1 Tæng sè lao ®éng 3063 N÷ 2475 2 BËc thî BËc I 1204 BËc II 326 BËc III 514 BËc IV 439 3 BËc V 295 BËc VI 138 4 Tr×nh ®é §¹i häc 170 Cao ®¼ng 280 Trung cÊp chÝnh trÞ 15 ChÝnh trÞ s¬ cÊp 131 §¶ng viªn N÷ 143 Nam 106 Tõ b¶ng 3 ta thÊy lao ®éng trong c«ng ty sè lao ®éng n÷ chiÕm chñ yÕu , ®Æc ®iÓm nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña ngµnh may nãi chung lµ do tÝnh chÊt tû mû , yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao cña c«ng viÖc nªn phï hîp víi tÝnh cÈn thËn cña ng­êi phô n÷ . Do vËy c«ng ty cÇn x©y dùng mét chÕ ®é tiÒn l­¬ng hîp lý tu©n theo ®óng c¸c ®iÒu trong ch­¬ng X cña Bé luËt lao ®éng n­íc CHXHCNVN nãi vÒ nh÷ng quy ®Þnh riªng ®èi víi lao ®éng n÷ Do ®Æc ®iÓm cña C«ng ty may §¸p CÇu lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt , c«ng nh©n h­ëng l­¬ng cao hay thÊp phô thuéc vµo viÖc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm nhiÒu hay Ýt , nªn sè lao ®éng trùc tiÕp cña c«ng ty chiÕm mét tû lÖ lín 90,56% ( t­¬ng øng lµ 2774 ng­êi trong tæng sè 3063 ng­êi ) , sè lao ®éng gi¸n tiÕp chØ chiÕm 9,44%(t­¬ng øng lµ 289 ng­êi trong tæng sè 3063 ng­êi ). §©y lµ mét tû lÖ phï hîp víi mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh­ DAGARCO. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n vµo c¸c dÞp lÔ , tÕt . TiÒn l­¬ng nµy cao hay thÊp phô thuéc vµo bËc l­¬ng cña c«ng nh©n . H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc ¸p dông ®èi víi ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n , nã phô thuéc vµo sè s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc cña mçi ng­êi . 1.C¸c quy ®Þnh trong quy tr×nh tÝnh l­¬ng Quy ®Þnh vÒ ph©n phèi tiÒn l­¬ng tÝnh theo thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm lu«n ®­îc thay ®æi cho phï hîp víi yªu cÇu cña viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ . C¸c quy ®Þnh d­íi ®©y ®­îc C«ng ty ¸p dông tõ th¸ng 7/2002 1.1. Ký ®¬n hµng - ¦íc tÝnh thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm . - X¸c ®Þnh ®é lín ®¬n hµng . - X¸c ®Þnh tiÕn ®é giao hµng . - X¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng kho¸n s¶n xuÊt cña c«ng nh©n may . 1.2.Phßng KÕ ho¹ch x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh viÖc thùc hiÖn hoµn thµnh kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt . - C¨n cø vµo quü hµng hãa ®· ký . - C¨n cø thêi gian giao hµng . - C¨n cø chØ ®Þnh cña kh¸ch hµng . - C¨n cø lao ®éng ®Þnh biªn vµ n¨ng lùc cña c¸c tæ s¶n xuÊt . - > X¸c ®Þnh gÝa trÞ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cho th¸ng sau. - §Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng ®¹t cao nhÊt , viÖc ph©n phèi c¸c m· hµng tíi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c ­u tiªn sau: + Theo chØ ®Þnh cña kh¸ch hµng . + ¦u tiªn c¸c ®¬n vÞ ®· quen s¶n xuÊt : §¬n vÞ nµo ®· vµ ®ang s¶n xuÊt m· hµng nµo hoÆc gÇn t­¬ng tù th× sÏ s¶n xuÊt tiÕp m· hµng ®ã. + Tuú theo tiÕn ®é giao hµng mµ chia nhá ®¬n hµng tíi møc nµo . - Phßng kÕ ho¹ch cËp nhËt t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ giao hµng trong th¸ng theo hÖ thèng sæ s¸ch vµ b¶ng biÓu ®ang thùc hiÖn . - Khi kÕt thóc th¸ng kÕ ho¹ch , phßng kÕ ho¹ch c¨n cø vµo thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm ®Ó tÝnh møc ®é hoµn thµnh cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt theo nguyªn t¾c sau : Doanh thu gia c«ng thuÇn tuý mét tæ may : TGCT * §¬n gi¸ mét gi©y s¶n l­îng nhËp kho * hÖ sè s¶n l­îng (52% * 75% * 66,25%) Trong ®ã: TGCT:Thêi gian chÕ t¹o do phßng kü thuËt bÊm giê 52%:tiÒn l­¬ng ®­îc phÐp trÝch theo quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty 66,25%: chi l­¬ng cho c«ng nh©n may vµ bé phËn qu¶n lý tæ 75%: ®­a 25% vµo c¸c quü th­ëng, dù phßng,tÕt, phÐp Tõ ®ã c¨n cø vµo quy chÕ th­ëng kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh th­ëng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt. 1.3.Phßng kü thuËt x©y dùng thiÕt kÕ quy tr×nh s¶n xuÊt - ThiÕt kÕ quy trÝnh s¶n xuÊt ph¶i bao gåm viÖc x¸c ®Þnh thêi gian chÕ t¹o vµ hÖ sè phøc t¹p cña tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm. -ViÖc x©y dùng thiÕt kÕ quy tr×nh s¶n xuÊt cho tÊt c¶ c¸c m· hµng s¶n xuÊt trong c«ng ty ph¶i do cïng mét nhãm c¸n bé kü thuËt- h­ëng l­¬ng mÆt b»ng c«ng ty x©y dùng theo thêi gian chuÈn vµ ph¶i cã dÊu x¸c nhËn cña phßng kü thuËt vµ ch÷ ký cña Phã Tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt -C¸c b¶n thiÕt kÕ quy tr×nh s¶n xuÊt ph¶i ®­îc ®¸nh m¸y vµ ban hµnh 6 b¶n tíi c¸c bé phËn sau: +Phã Tæng gi¸m ®èc kü thuËt s¶n xuÊt +Phßng kü thuËt l­u +Gi¸m ®èc vµ thèng kª xÝ nghiÖp +Tæ tr­ëng tæ s¶n xuÊt +V¨n phßng C«ng ty +Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh -Trong tr­êng hîp ph¸t hiÖn bÊt hîp lý ,gi¸m ®èc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt ®Ò nghÞ lªn phßng kü thuËt xem xÐt vµ chøng minh.NÕu cÇn thiÕt ph¶i söa ®æi ,phßng kü thuËt ®Ò nghÞ Phã Tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt duyÖt x¸c nhËn vµ thay thÕ c¸c b¶n ®· ban hµnh 1.4.C¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp c¨n cø vµo tõng m· hµng ®­îc giao vµ n¨ng lùc cña mçi tæ s¶n xuÊt mµ ph©n c«ng s¶n xuÊt theo c¸c nguyªn t¾c ­u tiªn cña viÖc ph©n kÕ ho¹ch ®· nªu trªn. 1.5.C«ng nh©n ghi nhËt ký n¨ng xuÊt Tõng ng­êi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt cã tr¸ch nhiÖm ghi chep nhËt ký n¨ng xuÊt ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c theo mÉu biÓu”NhËt ký n¨ng suÊt” 1.6.KÕt thóc m· hµng-> NhËp kho Sè s¶n phÈm ®ñ chÊt l­îng nhËp kho sÏ ®­îc lµm c¨n cø ®Ó tÝnh n¨ng suÊt s¶n phÈm cña tõng c¸ nh©n 1.7. Tæ tr­ëng c¸c tæ s¶n xuÊt vµ thèng kª tiÒn l­¬ng tæng hîp nhËt ký ghi n¨ng suÊt . Tæ tr­ëng c¸c tæ s¶n cã tr¸ch nhiÖm tæng hîp n¨ng suÊt , cung cÊp cho c¸n bé thèng kª xÝ nghiÖp tiÒn l­¬ng sau khi mçi m· hµng kÕt thóc vµ th«ng b¸o kÞp thêi vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn tiÒn l­¬ng cña tæ cho ng­êi lao ®éng . 1.8. Tæng hîp kÕ ho¹ch thùc hiÖn . XÐt c¸c møc th­ëng kÕ ho¹ch Phßng kÕ ho¹ch phèi hîp víi c¸c xÝ nghiÖp c¨n cø vµo tæng gÝa trÞ tiÒn l­¬ng c¸c tæ thùc hiÖn ®­îc trong th¸ng ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña tõng tæ vµ x¸c ®Þnh c¸c khung th­ëng (nÕu cã ) 1.9. Thèng kª c¸c xÝ nghiÖp hoµn thµnh vµ tr×nh duyÖt b¶ng tæng hîp l­¬ng th¸ng theo biÓu mÉu ®ang thùc hiÖn 1.10. Thèng kª c¸c xÝ nghiÖp nhËp d÷ liÖu n¨ng suÊt vµo m¸y tÝnh , tÝnh l­¬ng chi tiÕt cho ng­êi lao ®éng . Trong ®ã cã ph©n tÝch l­¬ng s¶n phÈm theo lo¹i thêi gian lµm viÖc : Giê th­êng , thªm giê , chñ nhËt , theo biÓu mÉu ®· ban hµnh vµ thùc hiÖn . 1.11. Tæ tr­ëng c¸c tæ s¶n xuÊt cïng thèng kª xÝ nghiÖp hoµn thµnh b¶ng chÊm c«ng theo mÉu ®· ban hµnh vµ ®ang thùc hiÖn . C¸c b¶ng chÊm c«ng ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh . 1.12. Tæng hîp , ph©n tÝch tiÒn l­¬ng -> §iÒu chØnh , bæ sung quy chÕ l­¬ng th¸ng sau (nÕu cÇn thiÕt ) - V¨n phßng c«ng ty , phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cã tr¸ch nhiÖm tæng hîp ph©n tÝch vµ tr×nh lªn héi ®ång tiÒn l­¬ng nh÷ng hiÖn t­îng ch­a hîp lý vÒ quy tr×nh hoÆc c¸c hÖ sè vµ ®Ò xuÊt ph­¬ng ¸n ®iÒu chØnh. -Héi ®ång tiÒn l­¬ng xem xÐt,quyÕt ®Þnh 2.Quy ®Þnh tÝnh l­¬ng s¶n phÈm L­¬ng s¶n phÈm cña lao ®éng t¹i c¸c chuyÒn may ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau: L­¬ngsp=S(Sdgtc*tgcti*sli*kpti*ksli)j Trong ®ã: L­¬ngsp: L­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n dgtc : §¬n gi¸ tiªu chuÈn tgct: Thêi gian chÕ t¹o sli: S¶n l­îng cña bé phËn thø i trong n bé phËn kpt,ksl :HÖ sè phøc t¹p, hÖ sè s¶n l­îng cña m· hµng thø j trong m m· hµng nhËp kho trong th¸ng 2.1.Thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm -Lµ tæng thêi gian tiªu hao cña mét ng­êi thî cã tr×nh ®é trung b×nh(bËc 3/6) khi s¶n xuÊt mét s¶n phÈm hoµn chØnh -Thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm ®­îc phßng kü thuËt ®¸nh gi¸ khi x©y dùng qui tr×nh s¶n xuÊt cho c¸c m· hµng . 2.2.HÖ sè phøc t¹p cña c«ng ®o¹n s¶n xuÊt - Lµ hÖ sè thÓ hiÖn ®é phøc t¹p cña kü thuËt vµ cña chÊt liÖu khi hoµn thµnh viÖc thùc hiÖn s¶n xuÊt c«ng ®o¹n s¶n phÈm . - Mét c«ng ®o¹n s¶n xuÊt cã ®é phøc t¹p trung b×nh cã hÖ sè lµ 1.0 - HÖ sè phøc t¹p cã gi¸ trÞ thÊp nhÊt lµ 0.9 vµ gi¸ trÞ cao nhÊt lµ 1.1 - S¶n phÈm cµng phøc t¹p th× cµng cã nhiÒu c«ng ®o¹n cã hÖ sè phøc t¹p cao vµ ng­îc l¹i. 2.3.§¬n gi¸ tiªu chuÈn (®¬n gi¸ 1 gi©y chÕ t¹o,hÖ sè phøc t¹p 1): - Lµ gi¸ trÞ b»ng tiÒn (®ång)cho 1 gi©y chÕ t¹o 1 c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm cã ®é phøc t¹p víi hÖ sè lµ 1( gäi t¾t lµ ®¬n gi¸ gi©y tiªu chuÈn) -