Đề tài Sự hình thành và phát triển nền Kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam

 

MỤC LỤC

 

A. Lời nói đầu 1

B. Nội dung 2

I. Những vấn đề lý luận chung về nền kinh tế thị trường 2

1. Khái niệm kinh tế thị trường 2

2. Các quy luật hình thành, phát triển kinh tế thị trường 2

2.1. Vấn đề phân công lao động xã hội 2

2.2. Quá trình tự do hoá kinh tế qua đa dạng hoá các hình thức sở hữu 5

2.3. Phát triển khoa học - kỹ thuật công nghệ 6

3. Các bước phát triển của kinh tế thị trường 8

3.1. Từ nền kinh tế tự nhiên chuyển sang nền kinh tế hàng hoá giản đơn 8

3.2. Từ nền kinh tế hàng hoá giản đơn chuyển sang nền kinh tế tự do

cổ điển 9

3.3 Từ nền kinh tế thị trường tự do chuyển sang nền kinh tế thị trường

hỗn hợp 11

4. Các nhân tố của cơ chế thị trường 11

4.1. Cung - cầu hàng hoá 12

4.2. Giá cả 12

4.3. Cạnh tranh 13

4.4. Tiền tệ 13

4.5. Lợi nhuận 14

5. Các quy luật của kinh tế thị trường 14

5.1. Quy luật giá trị 14

5.2. Quy luật cung cầu 15

5.3. Quy luật canh tranh 16

5.4. Quy luật lưu thông tiền tệ 16

II. Sự hình thành và phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam 17

1. Tính tất yếu của sự hình thành và phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước ta 17

2. Các giai đoạn hình thành phát triển kinh tế thị trường theo định hướng XHCN ở Việt Nam 18

3. Những đặc trưng của nền kinh tế thị trường ở nước ta 20

3.1. Đặc trưng về định hướng mục tiêu của nền kinh tế 20

3.2. Đặc trưng về thể chế kinh tế 31

3.3. Đặc trưng về cơ chế quản lý 21

3.4. Đặc trưng về quan hệ phân phối 22

3.5. Đặc trưng về vai trò quản lý của Nhà nước 22

4. Một số giải pháp để tiếp tục giữ vững định hướng XHCN trong phát triển kinh tế thị trường của nước ta trong giai đoạn tới 23

4.1. Các biện pháp đảm bảo định hướng XHCN trong phát triển kinh tế

thị trường 23

4.2. Vai trò quản lý của nhà nước theo định hướng XHCN 24

Kết luận

Tài liệu tham khảo

 

 

doc29 trang | Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 1519 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Sự hình thành và phát triển nền Kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
trong mét vïng, mét ®Þa ph­¬ng, nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt còng cã nh÷ng kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt kh¸c nhau. Mçi ng­êi s¶n xuÊt chØ tËp trung s¶n xuÊt s¶n phÈm nµo mµ m×nh cã ­u thÕ, ®em s¶n phÈm cña m×nh trao ®æi (mua vµ b¸n) lÊy nh÷ng s¶n phÈm cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña m×nh. Hä trë thµnh nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸. Trao ®æi, mua b¸n, thÞ tr­êng, tiÒn tÖ ra ®êi vµ ph¸t triÓn . S¶n xuÊt hµng ho¸ ra ®êi, lóc ®Çu d­íi h×nh thøc s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá, gi¶n ®¬n, nh­ng lµ mét b­íc tiÕn lín trong lÞch sö ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i. 3.2. Tõ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n chuyÓn sang nÒn kinh tÕ tù do cæ ®iÓn. Qu¸ tr×nh chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ gi¶n ®¬n sang nÒn kinh tÕ tù do cæ ®iÓn ®­îc thùc hiÖn qua ba giai ®o¹n ph¸t triÓn c¶ vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt, c¶ vÒ quan hÖ s¶n xuÊt míi thÝch øng víi tõng b­íc ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . Kü thuËt thñ c«ng dùa trªn lao ®éng hiÖp t¸c gi¶n ®¬n: HiÖp t¸c gi¶n ®¬n t­ b¶n chñ nghÜa dùa trªn c¬ së kü thuËt thñ c«ng, víi quy m« lín h¬n so víi tæ chøc s¶n xuÊt ph­êng héi vµ s¶n xuÊt nhá c¸ thÓ. Trong giai ®o¹n hiÖp t¸c gi¶n ®¬n, c«ng nh©n phô thuéc vµo nhµ t­ b¶n vÒ kinh tÕ nh­ng vÉn cßn ®éc lËp vÒ mÆt kü thuËt. §Ó tæ chøc hiÖp t¸c lao ®éng, b­íc ®Çu tiªn ph¶i tËp trung t­ liÖu s¶n xuÊt, trªn c¬ së ®ã tËp trung søc lao ®éng.TËp trung hiÖp t¸c lao ®éng ®ßi hái ph¶i cã sù chØ ®¹o ®Ó ®iÒu hoµ nh÷ng ho¹t ®éng c¸ nh©n, b¶o ®¶m sù nhÞp nhµng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®¹t ®Õn môc ®Ých chung. Víi s¶n xuÊt quy m« lín, trong hiÖp t¸c gi¶n ®¬n, ph¶i mua c¶ ®èng nguyªn liÖu vµ bu«n b¸n hµng ho¸, do ®ã ®· lµm xuÊt hiÖn mét m¹ng l­íi mua gom nguyªn liÖu vµ b¸n lÎ hµng ho¸, tõ ®ã thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt vµ trao ®æi s©u réng trong x· héi. HiÖp t¸c gi¶n ®¬n ®· b­íc ®Çu lµm xuÊt hiÖn s¶n xuÊt lín t­ b¶n chñ nghÜa, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi lªn rÊt nhiÒu. ViÖc hiÖp t¸c gi¶n ®¬n lµm xuÊt hiÖn s¶n xuÊt lín vÒ mÆt quy m« lµ mét b­íc ngoÆt rÊt quan träng tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín. Ph©n c«ng c«ng tr­êng thñ c«ng T­ b¶n chñ nghÜa: Sù ph¸t triÓn cña hiÖp t¸c gi¶n ®¬n t­ b¶n chñ nghÜa tÊt yÕu dÉn tíi hiÖp t¸c cã ph©n c«ng, lµm xuÊt hiÖn c¸c c«ng tr­êng thñ c«ng t­ b¶n chñ nghÜa. C«ng tr­êng thñ c«ng lµ h×nh thøc xÝ nghiÖp t­ b¶n thùc hiÖn sù hiÖp t¸c cã ph©n c«ng dùa trªn c¬ së kü thuËt thñ c«ng. C«ng tr­êng thñ c«ng h×nh thµnh b»ng c¸ch tËp hîp nh÷ng thî thñ c«ng kh¸c nghÒ, hoÆc nh÷ng thî thñ c«ng cïng nghÒ vµo trong mét x­ëng ®Ó cïng s¶n xuÊt ra mét lo¹i hµng ho¸. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc vµ kü thuËt cña c«ng tr­êng thñ c«ng lµ: Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc ph©n chia thµnh nh÷ng giai ®o¹n, nh÷ng c«ng viÖc bé phËn ®Ó cã s¶n phÈm hoµn chØnh, trªn c¬ së ®ã mçi c«ng nh©n chØ chuyªn lµm mét c«ng viÖc bé phËn. §Æc ®iÓm cña sù ph©n c«ng nµy lµ chuyªn m«n ho¸ hÑp. C¬ së kü thuËt vÉn lµ thñ c«ng víi c«ng cô chuyªn dïng, ph©n phèi s¶n xuÊt theo kinh nghiÖm cæ truyÒn nªn chñ yÕu dùa vµo tay nghÒ khÐo lÐo cña c«ng nh©n. C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng tr­êng thñ c«ng lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng bé phËn, sö dông c«ng cô chuyªn dïng thÝch øng, hîp thµnh lao ®éng tËp thÓ. §¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ: Trªn c¬ së kü thuËt thñ c«ng, ph­¬ng thøc s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa kh«ng thÓ ®­îc x¸c lËp mét c¸ch hoµn chØnh vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. Do ®ã, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, chñ nghÜa t­ b¶n tù t¹o cho nã mét c¬ së kü thuËt t­¬ng øng lµ m¸y mãc, ®­a chñ nghÜa t­ b¶n tõ giai ®o¹n c«ng tr­êng thñ c«ng lªn giai ®o¹n ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ. M¸y mãc ®­îc sö dông phæ biÕn trong x· héi th«ng qua cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp. §ã lµ cuéc c¸c m¹ng kü thuËt thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng sö dông m¸y mãc. C«ng cuéc c¬ khÝ ho¸ ë mét ngµnh dÉn ®Õn viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh c¬ khÝ ho¸ ë mét ngµnh cã liªn quan. C¬ khÝ ho¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp thóc ®Èy c¬ khÝ ho¸ ë c¸c ngµnh liªn quan. C¬ khÝ ho¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp thóc ®Èy c¬ khÝ ho¸ ngµnh giao th«ng vËn t¶i… c¬ khÝ ho¸ b¾t ®Çu tõ ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ ®Õn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng. M¸y mãc vµ ®¹i c«ng nghiÖp cã t¸c dông chñ yÕu lµm n¨ng suÊt lao ®éng x· héi t¨ng vät, x· héi ho¸ lao ®éng vµ s¶n xuÊt ngµy cµng cao, më réng thÞ tr­êng, thóc ®Èy sù ra ®êi cña c¸c trung t©m c«ng nghiÖp vµ nh÷ng thµnh thÞ lín; ®ång thêi, t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt kü thuËt . 3.3. Tõ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng tù do chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hçn hîp. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng: Do ch¹y theo lîi nhuËn cho nªn c¸c doanh nghiÖp th­êng g©y « nhiÔm m«i tr­êng, th­êng khai th¸c tµi nguyªn mét c¸ch bõa b·i dÉn tíi lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i mµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i ®Òn bï mét kho¶n thiÖt h¹i nµo. C¬ chÕ thÞ tr­êng dÔ lµm xuÊt hiÖn c¨n bÖnh: khñng ho¶ng kinh tÕ, thÊt nghiÖp, l¹m ph¸t vµ suy tho¸i. C¬ chÕ thÞ tr­êng dÉn tíi sù ph©n hãa giµu nghÌo, dÔ ph¸t sinh nh÷ng tiªu cùc x· héi . Kinh tÕ thÞ tr­êng lµ mét b­íc ph¸t triÓn sau cña kinh tÕ tù nhiªn vµ khi kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn tíi tr×nh ®é cao th× ®ã chÝnh lµ kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× do nh÷ng khuyÕt tËt cña nã dÉn ®Õn ph¸ vì c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ, g©y l·ng phÝ nhiÒu nguån lùc: t­ liÖu s¶n xuÊt, lao ®éng, t¹o ra sù ph©n hãa x· héi. V× vËy nhµ n­íc ph¶i cã vai trß nhÊt ®Þnh ®Ó kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n thêi k× tù do c¹nh tranh th× kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn theo t­ t­ëng lý thuyÕt bµn tay v« h×nh th× nhµ n­íc kh«ng can thiÖp kinh tÕ. ®iÒu ®ã dÉn ®Õn viÖc khñng ho¶ng kinh tÕ sau nµy (1929 - 1933). V× vËy ®· xuÊt hiÖn lý thuyÕt kinh tÕ cña Keyes yªu cÇu nhµ n­íc ph¶i can thiÖp kinh tÕ vµ ®Õn n¨m 1948 ®· xuÊt hiÖn lý thuyÕt vÒ nÒn kinh tÕ hçn hîp trong ®ã cã sù kÕt hîp cña hai nh©n tè: sù ®iÒu tiÕt cña thÞ tr­êng (Bµn tay v« h×nh) vµ sù can thiÖp cña chÝnh phñ (Bµn tay h÷u h×nh) vµ c¶ hai nh©n tè nµy ®Òu t¸c ®éng vµo nÒn kinh tÕ. Nhµ n­íc cã chøc n¨ng: §Þnh h­íng sù ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt . ThiÕt lËp vÒ mét khu«n khæ vÒ ph¸p luËt, x©y dùng hÖ thèng c¬ së nhÊt qu¸n t¹o m«i tr­êng æn ®Þnh vµ thuËn lîi cho kinh tÕ ph¸t triÓn . H¹n chÕ vµ kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt tËt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng . Trùc tiÕp ®Çu t­ mét sè lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ: nh÷ng ngµnh kinh tÕ c«ng céng, n¨ng l­îng, cÇu nhiÒu vèn…. Qu¶n lý vµ b¶o vÖ tµi s¶n c«ng, kiÓm kª, kiÓm so¸t ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi Ph©n phèi hîp lý c¸c nguån lùc s¶n xuÊt . 4. C¸c nh©n tè cña c¬ chÕ thÞ tr­êng Mét nÒn kinh tÕ muèn vËn hµnh ®­îc th× tr­íc tiªn ph¶i dùa vµo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã nghÜa lµ ph¶i dùa vµo bé m¸y tù ®éng cña c¶ cung, cÇu, gi¸ c¶ hµng ho¸, víi m«i tr­êng c¹nh tranh, ®éng lùc lµ lîi nhuËn. C¸c bé phËn hîp thµnh c¬ chÕ thÞ tr­êng nµy cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, nh­ lµ nh÷ng kh©u trong guång m¸y. Gi¸ c¶ lµ c¸i nh©n cña thÞ tr­êng, cung cÇu lµ trung t©m vµ c¹nh tranh lµ linh hån lµ søc m¹nh cña thÞ tr­êng . 4.1. Cung - cÇu hµng ho¸: CÇu hµng hãa: lµ sè l­îng hµng ho¸ hay dÞch vô mµ ng­êi mua cã kh¶ n¨ng vµ s½n sµng mua ë c¸c møc gi¸ kh¸c nhau trong cïng mét thêi gian. Cung hµng ho¸: lµ sè l­îng hµng ho¸ hoÆc dÞch vô mµ ng­êi b¸n cã kh¶ n¨ng vµ s½n sµng b¸n ë c¸c møc gi¸ kh¸c nhau trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy ®Ó cã cÇu hµng ho¸ ph¶i cã ba ®iÒu kiÖn: mong muèn mua, cã kh¶ n¨ng mua vµ møc gi¸. §Ó cã cung hµng ho¸ còng ph¶i cã ba ®iÒu kiÖn: mong muèn s¶n xuÊt, cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ møc gi¸. Khi cung lín h¬n cÇu th× gi¸ c¶ cña hµng ho¸ gi¶m. Vµ ng­îc l¹i khi cÇu lín h¬n cung th× gi¸ c¶ cña hµng hãa sÏ t¨ng. Vµ ®Õn khi cung vÒ hµng ho¸ nµo ®ã trªn thÞ tr­êng võa ®óng b»ng cÇu cña hµng ho¸ th× lóc ®ã cung - cÇu ë tr¹ng th¸i c©n b»ng, x¸c ®Þnh møc gi¸ c¶ lµ gi¸ c¶ c©n b»ng. Song v× cung vµ cÇu lu«n biÕn ®éng nªn c©n b»ng cung - cÇu lu«n biÕn ®éng theo. Gi¸ c¶ thÞ tr­êng cña hµng ho¸ lµ do t­¬ng quan cña cung vµ cÇu trªn thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh. Nh­ng ®ång thêi khi gi¸ c¶ biÕn ®éng th× nã còng t¸c ®éng tíi viÖc thu hÑp hay më réng quy m« s¶n xuÊt. Nh÷ng t¸c ®éng cña cung - cÇu ®èi víi thÞ tr­êng: Quan hÖ cung cÇu gãp phÇn ®Ýnh chÝnh gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ lËp l¹i, kh«i phôc l¹i sù c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ Quan hÖ cung - cÇu cßn trùc tiÕp lµm ¶nh h­ëng tíi lîi Ých kinh tÕ cña ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng; ng­êi b¸n vµ ng­êi mua. 4.2. Gi¸ c¶: Gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng ph¶n ¸nh quan hÖ cung cÇu vÒ mét lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nµo ®ã, sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ sÏ t¸c ®éng ®Õn ng­êi b¸n vµ ng­êi mua: Cô thÓ khi cÇu cao h¬n cung th× ng­êi b¸n sÏ t¨ng gi¸, ®iÒu ®ã sÏ thóc ®Èy cho ng­êi s¶n xuÊt më réng quy m« ®Ó lµm t¨ng cung. Trong tr­êng hîp ng­îc l¹i cung lín h¬n cÇu th× ng­êi b¸n ph¶i gi¶m gi¸ xuèng. Khi ®ã ng­êi s¶n xuÊt sÏ gi¶m quy m« ®Ó gi¶m cung vµ cuèi cïng c©n ®èi gi÷a quan hÖ cung - cÇu ®­îc t¸i lËp ®Ó lËp l¹i c©n b»ng míi. Chøc n¨ng cña gi¸ c¶: Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng th«ng tin (nghÜa lµ c¸c tin tøc vÒ gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng sÏ gióp cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n ng­êi lao ®éng ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng cña m×nh. Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng ph©n bè c¸c nguån lùc: khi gi¸ biÕn ®éng t¨ng gi¶m th× c¸c nguån lùc cña s¶n xuÊt sÏ dÞch chuyÓn gi÷a c¸c ngµnh. Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng thóc ®Èy ®æi míi nh÷ng tiÕn bé kü thuËt c«ng nghÖ. Trong s¶n xuÊt, ng­êi ta lu«n lu«n t×m c¸ch gi¶m bít hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt. §Ó tõ ®ã dÉn tíi gi¶m gi¸ thµnh ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn siªu ng¹ch (lµ phÇn gi¸ ng­êi s¶n xuÊt thu ®­îc nhiÒu h¬n ng­êi s¶n xuÊt kh¸c nhê tiÕn bé khoa häc - kü thuËt). Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng thùc hiÖn ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n còng nh­ thu nhËp c¸ nh©n th«ng qua chÝnh s¸ch gi¸ c¶. Gi¸ c¶ cã chøc n¨ng thùc hiÖn viÖc l­u th«ng hµng ho¸. Khi gi¸ c¶ biÕn ®éng th× sÏ t¸c ®éng tíi hµnh vi ng­êi tiªu dïng vµ qua ®ã t¸c ®éng vµo l­u th«ng hµng ho¸ lµm thay ®æi nhu cÇu ng­êi tiªu dïng. 4.3. C¹nh tranh: C¹nh tranh lµ sù ganh ®ua gi÷a c¸c xÝ nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong viÖc tiªu thô hµng ho¸ nh»m thu lîi nhuËn cao nhÊt. C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng . C¸c chøc n¨ng cña c¹nh tranh: C¹nh tranh cã thÓ ®iÒu chØnh mét c¸ch nhanh chãng c¸c hµnh vi s¶n xuÊt tiªu dïng cña x· héi . C¹nh tranh thóc ®Èy sù tiÕn bé cña kü thuËt . C¹nh tranh tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. C¹nh tranh t¹o chÝnh s¸ch cho viÖc ph©n phèi thu nhËp ban ®Çu nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp nµo th¾ng trong c¹nh tranh th× sÏ thu ®­îc lîi nhuËn h¬n ®èi ph­¬ng. .C¸c lo¹i c¹nh tranh gåm cã: C¹nh tranh trong n­íc vµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸ víi nhau theo ba h­íng: gi¸ c¶, chÊt l­îng hµng ho¸ vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô tr­íc, trong vµ sau khi b¸n hµng. C¹nh tranh gi÷a mét bªn lµ nh÷ng ng­êi b¸n vµ mét bªn lµ nh÷ng ng­êi mua. C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi mua víi nhau. Trªn th­¬ng tr­êng kh«ng cã chuyÖn "®¬n ph­¬ng ®éc m·" mµ lµ "bu«n cã b¹n, b¸n cã ph­êng". C¹nh tranh kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng, tÝnh tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp, v× thÕ nã lµm cho kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn rÊt n¨ng ®éng (hoµn toµn kh¸c víi nÒn kinh tÕ tù nhiªn, nÒn kinh tÕ trong thêi k× bao cÊp). C¹nh tranh huy ®éng ®­îc mäi nguån lùc cña x· héi vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ . C¹nh tranh thóc ®Èy ®­îc c¶i tiÕn kü thuËt vµ sö dông c«ng nghÖ míi. C¹nh tranh hiÖu qu¶ lµ c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt ®Ó ®¶m b¶o sù ph©n bæ tèi ­u c¸c nguån lùc vµ hÖ qu¶ mµ nã mang l¹i lµ n¨ng suÊt tèi ­u.C¹nh tranh thóc ®Èy c¸c nguån lùc di chuyÓn tíi n¬i nµo cã hiÖu qu¶ nhÊt bëi ng­êi s¶n xuÊt muèn sö dông chóng ®Ó ®em l¹i lîi nhuËn cµng nhiÒu, cµng tèt. 4.4. TiÒn tÖ: TiÒn tÖ lµ mét lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt ®­îc t¸ch ra lµm vËt ngang gi¸ chung cho c¸c lo¹i hµng hãa kh¸c. Nã biÓu hiÖn chung cña gi¸ trÞ, nã biÓu hiÖn tÝnh chÊt x· héi cña lao ®éng vµ lµ quan hÖ s¶n xuÊt gi÷a nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt hµng ho¸. Chøc n¨ng cña tiÒn tÖ: Lµ th­íc ®o gi¸ trÞ (®©y lµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña tiÒn tÖ): tiÒn dïng ®Ó ®o l­êng vµ biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, mäi hµng ho¸ ®Òu ®­îc biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña nã b»ng tiÒn. TiÒn tÖ ®­îc coi nh­ lµ s¶n phÈm cña lao ®éng . Lµ ph­¬ng tiÖn l­u th«ng: tiÒn lµ vËt m«i giíi trong quan hÖ l­u th«ng hµng ho¸. Lµ ph­¬ng tÞªn cÊt gi÷ gi¸ trÞ: tiÒn ®­îc rót khái lÜnh vùc l­u th«ng vµ mang vµo cÊt tr÷. Khi cÇn l¹i ®em mua hµng vµ tiÒn ®­îc xem nh­ mét thø cña c¶i cña x· héi . Lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n: tiÒn ®­îc dïng ®Ó chi tr¶ sau khi mét c«ng viÖc ®· hoµn thµnh hoÆc dïng ®Ó tr¶ nî. Chøc n¨ng tiÒn tÖ thÕ giíi: trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia víi nhau vµ tiÒn lóc nµy ph¶i lµ vµng, b¹c, ngo¹i tÖ m¹nh…. 4.5. Lîi nhuËn: Trong kinh tÕ thÞ tr­êng, lîi nhuËn lµ ®éng lùc chi phèi ho¹t ®éng cña ng­êi kinh doanh. Lîi nhuËn ®­a c¸c doanh nghiÖp ®Õn c¸c khu vùc s¶n xuÊt c¸c hµng ho¸ mµ ng­êi tiªu dïng cÇn nhiÒu h¬n, bá qua c¸c khu vùc cã Ýt ng­êi tiªu dïng. Lîi nhuËn còng ®­a c¸c nhµ doanh nghiÖp ®Õn viÖc sö dông kü thuËt s¶n xuÊt hiÖu qu¶ nhÊt. Nh­ vËy, hÖ thèng thÞ tr­êng lu«n ph¶i dïng l·i vµ lç ®Ó quyÕt ®Þnh ba vÊn ®Ó: s¶n xuÊt c¸i g×?, s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo?, s¶n xuÊt cho ai? Lîi nhuËn chÝnh lµ môc tiªu kinh tÕ cao nhÊt, lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ®Ó cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng, c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i bá tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh. Hä mong muèn chi phÝ cho c¸c ®Çu vµo Ýt nhÊt vµ b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao nhÊt ®Ó sau khi trõ ®i c¸c chi phÝ cßn sè d­ d«i ®Ó kh«ng chØ s¶n xuÊt gi¶n ®¬n mµ cßn t¸i s¶n xuÊt më réng, kh«ng ngõng tÝch luü ph¸t triÓn s¶n xuÊt, cñng cè vµ t¨ng c­êng vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng . Lîi nhuËn lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh toµn bé kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh kÓ tõ lóc b¾t ®Çu t×m kiÕm nhu cÇu thÞ tr­êng, chuÈn bÞ vµ tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®Õn kh©u tæ chøc b¸n hµng vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng. Nã ph¶n ¸nh c¶ vÒ mÆt l­îng vµ mÆt chÊt cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Lîi nhuËn lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ Nh­ vËy, lîi nhuËn lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. 5. C¸c quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng 5.1 Quy luËt gi¸ trÞ Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n cña s¶n xuÊt hµng ho¸. ë ®©u cã s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ th× ë ®ã cã sù ho¹t ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ. Quy luËt gi¸ trÞ lµ quy luËt chi phèi c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ chi phèi c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c, c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸c lµ biÓu hiÖn yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ mµ th«i.. Quy luËt gi¸ trÞ quy.Õt ®Þnh gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô, mµ gi¸ c¶ lµ tÝn hiÖu nh¹y bÐn nhÊt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng . Quy luËt gi¸ trÞ yªu cÇu viÖc s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng hãa ph¶i ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së cña viÖc hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt: Trong s¶n xuÊt nã ®ßi hái ng­êi s¶n xuÊt lu«n lu«n cã ý thøc t×m c¸ch h¹ thÊp hao phÝ lao ®éng c¸ biÖt xuèng nhá h¬n hoÆc b»ng hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt. Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt :§èi víi viÖc s¶n xuÊt mét thø hµng hãa riªng biÖt th× yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ ®­îc biÓu hiÖn ë chç: hµng ho¸ cña ng­êi s¶n xuÊt muèn b¸n ®­îc trªn thÞ tr­êng, muèn ®­îc x· héi thõa nhËn th× l­îng gi¸ trÞ cña mét hµng ho¸ c¸ biÖt ph¶i phï hîp víi thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt. §èi víi mét lo¹i hµng ho¸ th× yªu cÇu quy luËt gi¸ trÞ thÓ hiÖn lµ tæng gi¸ trÞ cña hµng hãa ph¶i phï hîp víi nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cña x· héi . Trong lÜnh vùc trao ®æi : ViÖc trao ®æi ph¶i tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c ngang gi¸. Quy luËt gi¸ trÞ biÓu hiÖn sù ho¹t ®éng cña m×nh th«ng qua sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ xung quanh gi¸ trÞ. Gi¸ c¶ phô thuéc vµo gi¸ trÞ, gi¸ trÞ lµ c¬ së cña gi¸ c¶, nh÷ng hµng ho¸ cã hao phÝ lao ®éng lín th× gi¸ trÞ cña nã lín dÉn ®Õn gi¸ c¶ cao vµ ng­îc l¹i. §èi víi mçi hµng ho¸ th× gi¸ c¶ hµng ho¸ cã thÓ b»ng hoÆc nhá h¬n hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ nh­ng ®èi víi toµn bé hµng hãa cña x· héi th× chóng ta lu«n lu«n cã tæng gi¸ c¶ hµng hãa b»ng tæng gi¸ trÞ. T¸c dông cña quy luËt gi¸ trÞ: quy luËt gi¸ trÞ tù ph¸t ®iÒu tiÕt viÖc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng hãa th«ng qua sù biÕn ®éng cña cung - cÇu thÓ hiÖn qua gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng. 5.2. Quy luËt cung cÇu : Cung ph¶n ¸nh khèi l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt vµ ®­a ra thÞ tr­êng ®Ó thùc hiÖn (®Ó b¸n). cung do s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh, nã kh«ng ®ång nhÊt víi s¶n xuÊt . CÇu ph¶n ¸nh nhu cÇu tiªu dïng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cña x· héi. Do ®ã, cÇu kh«ng ®ång nhÊt víi tiªu dïng, v× nã kh«ng ph¶i lµ nhu cÇu tù nhiªn, nhu cÇu bÊt k× theo nguyÖn väng tiªu dïng chñ quan cña con ng­êi, mµ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n. Cung - CÇu cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, th­êng xuyªn t¸c ®éng lÉn nhau trªn thÞ tr­êng, ë ®©u cã thÞ tr­êng th× ë ®ã cã quy luËt cung - cÇu tån t¹i vµ ho¹t ®éng mét c¸ch kh¸ch quan. Cung - cÇu t¸c ®éng lÉn nhau: CÇu x¸c ®Þnh cung vµ ng­îc l¹i cung x¸c ®Þnh cÇu. CÇu x¸c ®Þnh khèi l­îng, chÊt l­îng vµ chñng lo¹i cung vÒ hµng ho¸. nh÷ng hµng ho¸ nµo ®­îc tiªu thô th× míi ®­îc t¸i s¶n xuÊt. Ng­îc l¹i, cung t¹o ra cÇu, kÝch thÝch t¨ng cÇu th«ng qua ph¸t triÓn sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i hµng ho¸, h×nh thøc, quy c¸ch vµ gi¸ c¶ cña nã. Cung - cÇu t¸c ®éng lÉn nhau vµ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶. §©y lµ sù t¸c ®éng phøc t¹p theo nhiÒu h­íng vµ nhiÒu møc ®é kh¸c nhau. Quy luËt cung - cÇu t¸c ®éng kh¸ch quan vµ rÊt quan träng. NÕu nhËn thøc ®­îc chóng th× chóng ta vËn dông ®Ó t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo chiÒu h­íng cã lîi cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Nhµ n­íc cã thÓ vËn dông quy luËt cung - cÇu th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch, c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ nh­: gi¸ c¶, lîi nhuËn, tÝn dông, hîp ®ång kinh tÕ, thuÕ, thay ®æi c¬ cÊu tiªu dïng. §Ó t¸c ®éng vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ theo quy luËt cung - cÇu, duy tr× nh÷ng tû lÖ c©n ®èi cung - cÇu mét c¸ch lµnh m¹nh vµ hîp lý. 5.3. Quy luËt canh tranh: C¹nh tranh lµ sù t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c nhãm ng­êi, gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n hay gi÷a ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng. Hai nhãm nµy t¸c ®éng lÉn nhau víi t­ c¸ch lµ mét thÓ thèng nhÊt, mét hîp lùc. ë ®©y c¸ nh©n chØ t¸c ®éng víi t­ c¸ch lµ mét bé phËn, mét lùc l­îng x· héi, lµ mét nguyªn tö cña mét khèi. ChÝnh d­íi h×nh th¸i ®ã mµ c¹nh tranh ®· v¹ch râ c¸i tÝnh chÊt x· héi cña s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Bªn canh tranh yÕu h¬n c¶ còng ®ång thêi lµ c¸i bªn mµ ë ®ã mçi c¸ nh©n ®Òu ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp víi ®«ng ®¶o nh÷ng ng­êi c¹nh tranh víi m×nh vµ th­êng th­êng lµ trùc tiÕp chèng l¹i nh÷ng ng­êi ®ã. ChÝnh v× sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a mét ng­êi c¹nh tranh c¸ biÖt víi nh÷ng ng­êi kh¸c l¹i cµng thªm râ rµng. Tr¸i l¹i bªn m¹nh h¬n bao giê còng ®­¬ng ®Çu víi ®èi ph­¬ng víi t­ c¸ch lµ mét chØnh thÓ Ýt nhiÒu thèng nhÊt. Ng­êi mua lµm cho gi¸ thÞ tr­êng cµng thÊp, cµng tèt. Mçi ng­êi chØ quan t©m ®Õn ®ång nghiÖp trong chõng mùc thÊy ®i víi hä cã lîi h¬n viÖc chèng l¹i hä. Khi mét bªn yÕu h¬n bªn kia th× hµnh ®éng chung sÏ chÊm døt, mçi ng­êi sÏ tù lùc xoay së lÊy. NÕu mét bªn chiÕm ­u thÕ th× mçi ng­êi bªn ®ã ®Òu sÏ ®­îc lîi, tÊt c¶ diÔn ra nh­ lµ hä cïng nhau thùc hiÖn ®éc quyÒn chung vËy. C¹nh tranh nh­ mét tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸. C¹nh tranh cã t¸c dông san b»ng c¸c gi¸ c¶ mÊp m« ®Ó cã gi¸ c¶ trung b×nh, gi¸ trÞ thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ s¶n xuÊt ®Òu h×nh thµnh tõ c¹nh tranh trong néi bé ngµnh vµ gi÷a c¸c ngµnh. Tãm l¹i: Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, quy luËt c¹nh tranh nh­ mét c«ng cô, ph­¬ng tiÖn g©y ¸p lùc cùc m¹nh thùc hiÖn yªu cÇu cña quy luËt gi¸ trÞ, c¹nh tranh trong mét c¬ chÕ vËn ®éng chø kh«ng ph¶i c¹nh tranh nãi chung. 5.4. Quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ : Quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ lµ quy luËt x¸c ®Þnh l­îng tiÒn cÇn cho l­u th«ng. L­îng tiÒn cÇn cho l­u th«ng chÝnh b»ng tû sè gi÷a tæng gi¸ c¶ hµng ho¸ víi tèc ®é l­u th«ng t­ b¶n . Trong thùc tÕ: l­îng tiÒn cÇn cho l­u th«ng b»ng tû sè gi÷a tæng gi¸ c¶ hµng hãa trõ ®i tæng tiÒn khÊu trõ, trõ ®i tæng gi¸ c¶ b¸n chÞu céng víi tæng tiÒn thanh to¸n víi tèc ®é l­u th«ng t­ b¶n. Quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ tu©n theo c¸c nguyªn lý sau: L­u th«ng tiÒn tÖ vµ c¬ chÕ l­u th«ng tiÒn tÖ do c¬ chÕ l­u th«ng hµng ho¸ quyÕt ®Þnh. TiÒn ®¹i diÖn cho ng­êi mua, hµng ®¹i diÖn cho ng­êi b¸n. L­u th«ng tiÒn tÖ cã quan hÖ chÆt chÏ víi tiÒn - hµng, mua - b¸n, gi¸ c¶ - tiÒn tÖ. Kinh tÕ hµng ho¸ trªn mét ý nghÜa nhÊt ®Þnh cã thÓ gäi lµ kinh tÕ tiÒn tÖ, quyÕt ®Þnh c¬ chÕ l­u th«ng tiÒn tÖ. MÆt kh¸c c¬ chÕ l­u th«ng tiÒn tÖ cßn phô thuéc vµo c¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu, c¬ chÕ qu¶n lý kim lo¹i quý, c¬ chÕ kinh doanh tiÒn cña ng©n hµng. NÕu quy luËt canh tranh, quy luËt cung - cÇu lµm gi¸ hµng ho¸ vËn ®éng, san b»ng th× quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ gi÷a mèi liªn hÖ c©n b»ng gi÷a hµng vµ tiÒn. Ngoµi ra cßn mét sè lo¹i quy luËt kh¸c nh­: quy luËt tû suÊt lîi nhuËn cã xu h­íng gi¶m, quy luËt khñng ho¶ng kinh tÕ , quy luËt t©m lý… còng ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ thÞ tr­êng. II.Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜaë viÖt nam 1. TÝnh tÊt yÕu cña sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta : NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam sÏ ®­îc ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng XHCN. Sù ®Þnh h­íng cña x· héi hïng m¹nh lÊy c¬ së “nh©n d©n lao ®éng lµm chñ, con ng­êi ®­îc gi¶i phãng khái ¸p bøc bãc lét, bÊt c«ng, lµm theo n¨ng lùc, h­ëng theo lao ®éng, cã cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc, cã ®IÒu kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn c¸ nh©n”. X· héi cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao trªn c¬ së khoa häc c«ng nghÖ vµ lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. Sù ®Þnh h­íng XHCN cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta lµ cÇn thiÕt vµ cã tÝnh kh¸ch quan. X©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng cã g× m©u thuÉn víi ®Þnh h­íng XHCN. §¹i héi ®¶ng VIII ®· kh¼ng ®Þnh: “ c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· ph¸t huy t¸c dông ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nã ch¼ng nh÷ng kh«ng ®èi lËp mµ cßn lµ mét nh©n tè kh¸ch quan cÇn thiÕt cña viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc theo con ®­êng XHCN ” Ngay tõ th¸ng 8 n¨m 1979, Nhµ n­íc ta ®· chñ tr­¬ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸. ChØ thÞ 1000 cña ban bÝ th­ trung ­¬ng vµ quyÕt ®Þnh sè 25/CP cña chÝnh phñ n¨m 1981 ®· ®Ó cho c¸c hîp t¸c x· tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh. §¹i héi §¶ng VI, th¸ng 12 n¨m 1986 ®· kh¼ng ®Þnh qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín ë n­íc ta lµ qu¸ tr×nh chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tù cung tù cÊp thµnh nÒn kinh tÕ hµng ho¸. §iÒu quan träng lµ ë ®©y chóng ta kh«ng chØ thõa nhËn tõng kh©u, tõng phÇn s¶n phÈm lµ s¶n xuÊt hµng ho¸ mµ lµ c¶ mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ coi ®ã lµ mét qu¸ tr×nh cã tÝnh quy luËt ®i lªn s¶n xuÊt lín XHCN ë n­íc ta. Tuy nhiªn, lóc nµy vÉn coi kÕ ho¹ch lµ ®Æc tr­ng sè mét, quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ ë vÞ trÝ sè hai. §¹i héi VII cña §¶ng ®· tiÕ xa h¬n, cho r»ng “ThÞ tr­êng cã vai trß trùc tiÕp h­íng dÉn c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ lùa chän linh ho¹t c¸c mÆt hµng quy m«, c«ng nghÖ vµ h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt trong hîp t¸c vµ c¹nh tranh ”. Råi “C¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN ®ang trë thµnh c¬ chÕ vËn hµnh nÒn kinh tÕ. ” NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang b­íc sang mét trang míi, mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö míi. Do vËy viÖc lùa chän kinh tÕ thÞ tr­êng lµ ®óng ®¾n v× nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm riªng cã cña chñ nghÜa t­ b¶n. Nã lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ hµng ho¸. Theo M¸c: “s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ lµ mét nÐt chung cho h×nh th¸i kinh tÕ x· héi hÕt søc kh¸c nhau ”. MÆt kh¸c ë n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc x©y dùng vµ ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸. Nªn viÖc chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng lµ mét ®IÒu ®­¬ng nhiªn. MÆt kh¸c, kinh tÕ thÞ tr­êng vµ chñ nghÜa x· héi cã thÓ dung hoµ. ChÕ ®é së h÷u kh«ng quyÕt ®Þnh trùc tiÕp thÓ chÕ kinh tÕ, th«ng qua c¬ cÊu quyÒn së h÷u tµi s¶n ®­îc h×nh thµnh bëi mét chÕ ®é së h÷u nµo ®ã, t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn thÓ che kinh tÕ. V× vËy, trong ®iÒu kiÖn chÕ ®é c«ng h÷u XHCN, x· héi cã thÓ thùc hiÖn ®­îcthÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng, nÕu së h÷u nhµ n­íc ®­îc ph©n gi¶I thµnh c¸c quyÒn chiÕm h÷u, quyÒn sö dông, quyÒn ®Þnh ®o¹t ( Trong ®ã nhµ n­íc ®¹i diÖn cho chñ së h÷u n¾m gi÷ quyÒn chiÕm h÷u cßn quyÒn sö dông kinh doanh trao cho doanh nghiÖp ) sÏ h×nh thµnh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Tuy vËy, trong viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi c«ng b»ng x· héi, rót ng¾n kho¶ng c¸ch ph©n ho¸ giÇu nghÌo, gi¶m bít thÊt nghiÖp… 2- C¸c giai ®o¹n h×nh thµnh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ theo ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta lµ mét quan hÖ phøc t¹p, nhiÒu khã kh¨n, kh«ng nªn quan niÖm gi¶n ®¬n vµ nãng véi cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy luËt cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinhtÕ thÞ tr­êng. Gåm c¸c giai ®o¹n sau: + Giai ®o¹n qu¸ ®é chuyÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇntheo ®Þnh h­íng XHCN: VÒ mÆt lÞch sö giai ®o¹n nµy b¾t ®Çu tõ n¨m 1979 víi mèc lÞch sö rÊt quan träng lµ nghÞ quyÕt BCHTW lÇn VI ( kho¸ IV ), th¸ng 9 n¨m 1979. VÒ mÆt logic th× b¾t ®Çu tõ viÖc h×nh thµnh vµ cñng cè nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt hµng ho¸ theo ®óng nghÜa nh»m t¹o ra mèi quan hÖ võa tù chñ võa lÖ thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c chñ thÓ s¶n xuÊt. Giai ®o¹n n»y mang néi dung chñ yÕu lµ kh¾c phôc tÝnh hiÖn vËt trong quan hÖ trao ®æi, h×nh thµnh quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ. cïng víi néi dung Êy lµ c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu sau: - H×nh thµnh vµ cñng cè nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt h

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docDA052.Doc
Tài liệu liên quan