Đồ án Nghiên cứu xây dựng nhãn sinh thái cho trà Oolong Tâm Châu, Thị xã Bảo Lộc, Tỉnh Lâm Đồng nhằm phục vụ hội nhập kinh tế thế giới
MỤC LỤC Lời cảm ơn i Lời mở đầu ii Danh mục các từ viết tắt iii Danh mục các bảng iv Danh mục các hình v CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI 1.1. Giới thiệu đề tài 1 1.2. Mục tiêu đề tài 1 1.2.1. Mục tiêu chung 1 1.2.2. Mục tiêu cụ thể 2 1.3. Nội dung nghiên cứu 2 1.4. Tính cấp thiết của đề tài 2 1.5. Đối tượng nghiên cứu 3 1.6. Phương pháp nghiên cứu 3 1.6.1. Phương pháp luận 3 1.6.2. Phương pháp cụ thể 6 1.7. Giới hạn đề tài 7 1.7.1. Giới hạn nội dung 7 1.7.2. Giới hạn không gian và thời gian 7 1.8. Ý nghĩa đề tài 8 1.8.1. Ý nghĩa thực tiễn 8 1.8.2. Ý nghĩa khoa học 8 1.9. Phương hướng phát triển đề tài 8 CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU VỀ NHÃN SINH THÁI 2.1. Quá trình ra đời và phát triển của nhãn sinh thái 9 2.2. Khái niệm về nhãn sinh thái 10 2.3. Phân loại nhãn sinh thái 11 2.3.1. Chương trình nhãn sinh thái loại I – ISO 14024 11 2.3.2. Chương trình nhãn sinh thái loại II – ISO 14021 13 2.3.3. Chương trình nhãn sinh thái loại III – ISO 14025 14 2.3.4. Một số nhãn sinh thái của các sản phẩm riêng biệt 15 2.4. Mục đích của việc áp nhãn sinh thái 15 2.4.1. Mục đích chung 15 2.4.2. Mục đích cụ thể 16 2.5. Các nguyên tắc cấp nhãn sinh thái 16 2.6. Lợi ích của việc áp nhãn sinh thái 18 2.6.1. Lợi ích đối với môi trường 18 2.6.2. Lợi ích đối với chính phủ 18 2.6.3. Lợi ích đối với các ngành 18 2.6.4. Lợi ích đối với người tiêu dùng 19 2.7. Tình hình áp dụng nhãn sinh thái 19 2.7.1. Trên Thế giới 19 2.7.2. Việt Nam 28 CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU VỀ TRÀ OOLONG TÂM CHÂU 3.1. Tổng quan công ty TNHH Tâm Châu 34 3.2. Giới thiệu về trà 34 3.2.1. Phân loại 34 3.2.2. Thành phần sinh hoá chủ yếu trong trà 36 3.2.3. Điều kiện sinh trưởng 38 3.2.4. Phương pháp trồng trọt, chăm sóc, thu hái trà Oolong 39 3.3. Tình hình sản xuất và tiêu thụ trà 40 3.3.1. Trên Thế giới 40 3.3.2. Tại Việt Nam 45 3.4. Hiện trạng môi trường tại cơ sở sản xuất 46 CHƯƠNG 4: CÁC CƠ SỞ KHOA HỌC TRONG VIỆC CẤP NHÃN SINH THÁI CHO SẢN PHẨM TRÀ OOLONG 4.1. Các quy định, luật về môi trường 47 4.1.1. Các quy định, luật về môi trường trên Thế Giới 47 4.1.2. Tiêu chuẩn, luật Việt Nam 51 4.2. Hệ thống tiêu chuẩn ISO 14000 52 4.3. Các nguyên tắc cấp nhãn sinh thái 53 CHƯƠNG 5: ĐÁNH GIÁ VÒNG ĐỜI SẢN PHẨM (LCA) CHO SẢN PHẨM TRÀ OOLONG 5.1. Thuật ngữ và định nghĩa 56 5.2. Đánh giá vòng đời cho sản phẩm trà Oolong 57 5.2.1. Quy trình trồng trà Oolong 57 5.2.2. Quy trình sản xuất trà Oolong 66 5.2.3. Sử dụng bao bì đóng gói 76 CHƯƠNG 6: XÂY DỰNG NHÃN SINH THÁI CHO SẢN PHẨM TRÀ OOLONG 6.1. Xây dựng các tiêu chí đánh giá 77 6.1.1. Xây dựng tiêu chí cho qui trình trồng trà Oolong 77 6.1.2. Xây dựng tiêu chí cho qui trình sản xuất trà Oolong 79 6.1.3. Tiêu chí sử dụng hộp, baobì 80 6.2. Lộ trình chứng nhận và cơ quan chứng nhận 81 6.2.1. Lộ trình chứng nhận 81 6.2.2. Cơ quan chứng nhận 84 6.3. Thiết kế nhãn sinh thái cho sản phẩm trà Oolong 84 6.3.1. Các nguyên tắc khi thiết kế nhãn sinh thái 84 6.3.2. Ý nghĩa của nhãn sinh thái 85 6.4. Đề xuất qui trình phân tích kiểm kê cho sản phẩm trà Oolong 85 CHƯƠNG 7: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 7.1. Kết luận 91 7.2. Kiến nghị 92 Tài liệu tham khảo 94 Phụ lục i - xx
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đồ án Nghiên cứu xây dựng nhãn sinh thái cho trà Oolong Tâm Châu, Thị xã Bảo Lộc, Tỉnh Lâm Đồng nhằm phục vụ hội nhập kinh tế thế giới, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
u theo moät coâng thöùc nhaát ñònh vaø ñöa ra tieâu thuï treân thò tröôøng.
Theo tính chaát cuûa caùc loaïi traø, traø ñöôïc chia thaønh 2 loaïi: Traø ñen, traø xanh.
Theo hình thaùi beân ngoaøi, traø chia laøm 3 loaïi: Traø rôøi, traø baùnh, traø boät (traø hoøa tan).
Theo phöông phaùp gia coâng, traø chia laøm 2 loaïi: Traø xoâ (khoâng öôùp höông), traø öôùp höông.
Traø trong moãi nhoùm ñöôïc chia laøm nhieàu loaïi khaùc nhau tuøy theo tính chaát, muøi vò, hình thöùc beân ngoaøi vaø muïc ñích söû duïng khaùc nhau. Trong coâng ngheä cheá bieán traø hieän nay treân theá giôùi, hai loaïi traø phoå bieán nhaát traø ñen, traø xanh vaø caùc loaïi traø trung gian giöõa 2 loaïi traø naøy.
Caùc gioáng traø Oolong ñöôïc troàng ôû noâng tröôøng Taâm Chaâu
Traø Oolong thuaàn goàm coù: Traø Oolong thuaàn traéng vaø traø Oolong thuaàn tím. Traø Oolong tím coù chaát löôïng toát hôn traø Oolong traéng nhöng mang laïi naêng suaát thaáp vaø khaû naêng choáng chòu vôùi thôøi tieát, saâu beänh keùm hôn traø Oolong traéng. Gioáng traø naøy ñöôïc du nhaäp töø Ñaøi Loan.
Traø Kim Xuyeân: Cuõng thuoäc gioáng Oolong, laø gioáng traø Ñaøi Loan ñöôïc nhaäp vaøo Vieät Nam do coâng ty TNHH Caàu Tre Baûo Loäc (nay laø coâng ty Taân Nam Baéc). Töø naêm 1990, gioáng traø naøy ñaàu tieân ñöôïc troàng ôû khu vöïc Töù Quyù, xaõ Loäc An, huyeän Baûo Laâm, tænh Laâm Ñoàng. Nay laø gioáng coù nhieàu ñaëc tính toát, ñöôïc thò tröôøng Ñaøi Loan vaø nhieàu nöôùc öa chuoäng. Naêng suaát trung bình ñaït 5 taán/ha. Chaát löôïng toát, giaù xuaát khaåu cao hôn haún caùc gioáng traø ôû Vieät Nam.
Traø Thuùy Ngoïc: Cuõng laø gioáng cuûa Oolong, laø gioáng cuûa Ñaøi Loan ñöôïc nhaäp vaøo Vieät Nam nhö gioáng traø Kim Xuyeân. Naêng suaát trung bình 4-5 taán/ha. Maøu laù ñaäm, laù to.
Traø Töù Quyù: gioáng naøy ñöôïc nhaäp vaøo Vieät Nam bôûi caùc coâng ty TNHH coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Nguoàn goác töø Ñaøi Loan ñöa sang töø naêm 1995 – 1996.
Thaønh phaàn sinh hoaù chuû yeáu trong traø
Nöôùc: Haøm löôïng nöôùc trong laù traø giaûm daàn töø toâm ñeán caùc laù giaø, (toâm 76,6%; laù moät 75,6%; laù hai 75,6% vaø laù ba 74,26%) thay ñoåi phuï thuoäc vaøo tuoåi thoï, söï phaân boá ñòa lyù cuûa caây traø, caùc bieän phaùp canh taùc, thôøi ñieåm thu hoaïch (thôøi ñieåm trong ngaøy, theo thaùng, theo muøa).
Chaát hoaø tan: Laø moät hoãn hôïp goàm nhieàu chaát khaùc nhau, coù khaû naêng hoaø tan vôùi nöôùc soâi vaø laø chæ tieâu chaát löôïng quan troïng cuûa traø nguyeân lieäu vaø traø saûn phaåm. Trong thaønh phaàn hoãn hôïp naøy, khoaûng 50% laø hôïp chaát phenol, coøn laïi gaàn 50% laø glucid tan, protein, acid amin, alcaloid (chuû yeáu laø caffeine), saéc toá, vitamin, enzym…
Tanin: Ñaëc tính cuûa tanin coù vò chaùt. Noù laø chaát troïng yeáu trong nguyeân lieäu, aûnh höôûng nhieàu ñeán phaåm chaát cuûa traø, vò traø, höông thôm vaø caùc ñaëc tính khaùc ñeàu do tanin quyeát ñònh. Chaát tanin trong traø caøng nhieàu thì phaåm chaát traø caøng cao. Löôïng tanin phaân boá khoâng ñoàng ñeàu treân cuøng moät buùp traø, taäp trung nhieàu nhaát ôû toâm (39.9%), roài ñeán laù non (laù moät 36.8%, laù hai 36.1%, laù ba 29.25%, coïng giaø 25%, laù baùnh teû, laù giaø)ø…
Protein vaø Acid amin: Chieám 22% - 26% chaát khoâ. Qua cheá bieán, haøm löôïng protein va acid amin coù thay ñoåi: löôïng protein giaûm coøn löôïng acid amin taêng leân. Sôû dó do quaù trình thuûy phaân, moät phaàn protein traø taïo thaønh acid amin trong quaù trình cheá bieán. Acid amin töï do taùc duïng vôùi daãn xuaát cathechin cuûa traø taïo thaønh aldehyt coù muøi thôm deã chòu cho traø.
Caffeine: Caffeine chieám 3 – 5% troïng löôïng traø. Löôïng caffeine trong traø nhieàu gaáp 4 laàn trong caø pheâ (theo Muler), löôïng caffeine trong traø bieán ñoåi phuï thuoäc hoaøn caûnh beân ngoaøi, kyõ thuaät baûo quaûn, gioáng traø, thôøi gian haùi, vò trí ñòa lyù. Caffeine töï do toàn taïi trong laù traø töôi nhieàu hôn traø thaønh phaåm. Trong quaù trình saûn xuaát, moät soá caffeine keát hôïp vôùi moät soá chaát khaùc laøm giaûm löôïng caffeine töï do. Do tính chaát thaêng hoa ôû nhieät ñoä 100 – 110oC, caffeine bò toån thaát 10% khi saáy traø. Caffeine trong saûn xuaát do quaù trình leân men phaûn öùng vôùi caùc saûn phaåm oxi hoùa cuûa Cathechin taïo ra caffeine – oxy teonat goïi taét laø tanat – caffeine (chuû yeáu ôû traø ñen). Saûn phaåm naøy coù theå bò keát tuûa ôû nhieät ñoä thaáp, taïo thaønh lôùp vaùng treân nöôùc traø ôû nhieät ñoä thöôøng, hoaø tan khi nhieät ñoä leân ñeán 60oC. Tanat – caffeine laøm cho traø coù ñaëc tính rieâng veà muøi, vò, maøu saéc.
Enzym: Trong laù traø coù 2 nhoùm enzym quan troïng laø nhoùm enzym oxi hoaù khöû vaø nhoùm enzym thuûy phaân. Nhöõng nhoùm khaùc toàn taïi vôùi soá löôïng khoâng ñaùng keå.
Gluxicid trong traø (tính theo % chaát khoâ): Tuøy theo gioáng caây vaø haøm löôïng thu haùi maø haøm löôïng glucid thay ñoåi ít hay nhieàu. Trung bình coù: Monoza : 1 – 2%, Saccaroza : 0.5 – 2.5%, Polysaccarit : 10 – 20%, Tinh boät : 0.1 – 0.3%, laù traø caøng giaø löôïng tinh boät caøng taêng, Pectin : 2 – 3%.
Chaát maøu (saéc toá): Maøu nöôùc traø laø moät chæ tieâu caûm quan quan troïng cuûa traø thaønh phaåm. Maøu nöôùc traø do 2 loaïi saéc toá taïo neân: saéc toá coù saün trong nguyeân lieäu ban ñaàu (clorofin A, clorofin B, pheophytyl A, B, careteonid, xantofin, viocxantin, neocxantin…) vaø saéc toá taïo ra trong quaù trình gia coâng cheá bieán. Ví duï: Traø ñen caàn taïo ñieàu kieän toái öu cho enzym oxy hoaù tanin thaønh hôïp chaát quinol vaø phaù huûy clorofin, taïo thaønh maøu ñen saãm cho traø thaønh phaåm. Traø xanh caàn voâ hoaït tính enzym oxy hoaù ñeå giöõ ñöôïc toái ña löôïng tanin vaø clorofin ñeå taïo maøu xanh “hoå phaùch” cho nöôùc traø.
Chaát thôm: Höông thôm cuõng laø moät chæ tieâu raát quan troïng cuûa traø thaønh phaåm. Höông thôm cuûa traø ñöôïc taïo neân töø 2 nguoàn chaát thôm khaùc nhau: chaát thôm coù saün trong nguyeân lieäu laù traø ban ñaàu (tinh daàu), vaø chaát thôm taïo ra qua quaù trình cheá bieán. Tinh daàu töï nhieân coù trong laù traø haøm löôïng raát thaáp. Theo quan ñieåm cuûa caùc nhaø sinh hoaù thöïc phaåm thì aldehyt giöõ vai troø quan troïng trong taïo höông cho traø. Trong quaù trình gia coâng cheá bieán, höông thôm môùi ñöôïc taïo ra do söï töông taùc giöõa acid amin vaø ñöôøng ñôn, giöõa acid amin vôùi tanin döôùi taùc duïng cuûa nhieät ñoä caoxuùc taùc bôûi enzym…, thöôøng taïo ra caùc aldehyt coù muøi thôm hoaëc chuyeån hoaù tieáp ñeå taïo caùc chaát thôm khaùc.
Chaát tro: Soá löôïng tro trong laù traø non vaø trong thaønh phaåm coù khoaûng töø 4 – 7%. Traø caøng non tro caøng ít. Chaát tro trong traø goàm nhieàu chaát khaùc nhau. Moãi chaát ñeàu coù quan heä maät thieát vôùi söï sinh tröôûng cuûa caây traø. Nhöõng chaát naøy coù trong ñaát, ñöôïc caây traø haáp thuï laøm chaát dinh döôõng ñeå nuoâi caây. Caùc chaát chuû yeáu laø kim loaïi, cacbon, assen, kali, canxi, photpho, löu huyønh, silic…
Sinh toá (vitamin): Trong traø coù nhieàu loaïi sinh toá: A, B, C, E, PP, F, D, K, P…, nhôø ñoù maø traø coù giaù trò döôïc lieäu cuõng nhö giaù trò dinh döôõng cao.
Đieàu kieän sinh tröôûng
Caây traøø chòu aûnh höôûng raát lôùn cuûa taùc ñoäng ngoaïi caûnh. Nguyeân saûn cuûa caây traø laø ôû vuøng röøng AÙ nhieät ñôùi. Tuy vaây, ñeán nay caây traø ñaõ ñöôïc phaân boá khaù roäng töø 30 ñoä vó tuyeán Nam ñeán 45 ñoä vó tuyeán Baéc.
Ñaát ñai: So vôùi moät soá caây troàng khaùc, caây traø yeâu caàu veà ñaát khoâng nghieâm khaët. Nhöng ñeå caây traø sinh tröôûng toát, coù naêng suaát cao thì ñaát troàng traø phaûi ñaït nhöõng yeâu caàu sau: ñaát toát, nhieàu muøn, coù ñoä saâu, chua vaø thoaùt nöôùc, ñoä pH thích hôïp laø 4,5 – 6.
Ñòa hình: Coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán sinh tröôûng vaø chaát löôïng traø. Traø troàng treân nuùi cao (coù ñoä cao so vôùi möïc nöôùc bieån laø 500 – 800m) coù höông thôm vaø muøi vò toát hôn vuøng thaáp, nhöng sinh tröôûng laïi keùm hôn ôû vuøng thaáp. Vuøng traø ngon coù tieáng ôû AÁn Ñoä naèm ôû ñoä cao 2000m.
Ñoä aåm: Caây traø yeâu caàu ñoä aåm khoâng khí cao, trong suoát thôøi kyø sinh tröôûng laø khoaûng 85%.
Löôïng möa: Löôïng möa thích hôïp cho caây traø sinh tröôûng laø 1500mm moät naêm vaø möa ñeàu trong caùc thaùng.
Nhieät ñoä: Nhieät ñoä ñeå caây traø sinh tröôûng phaùt trieån bình thöôøng laø 12,50 C.
Qua caùc ñieàu kieän sinh tröôûng cuûa caây traø coù theå thaáy vuøng trung du, mieàn nuùi vaø cao nguyeân cuûa Vieät Nam ñaùp öùng töông ñoái ñaày ñuû caùc ñieàu kieän naøy.
Phöông phaùp troàng troït, chaêm soùc, thu haùi traø oolong
Hieän nay, trong xu theá phaùt trieån chung cuûa xaõ hoäi, vôùi söï tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, caùc phöông phaùp chaêm soùc caây traø baèng coâng ngheä vi sinh ñaõ thay theá cho vieäc phoøng tröø saâu beänh vaø chaêm boùn baèng caùc loaïi noâng döôïc coù tính ñoäc haïi (thuoác tröø saâu, phaân boùn hoùa hoïc). Ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa ngöôøi tieâu duøng veà maët an toaøn sinh hoïc. Coâng ty Taâm Chaâu ñaõ söû duïng caùc cheá phaåm sinh hoïc hoaøn toaøn voâ haïi vôùi cô theå cuûa ngöôøi söû duïng saûn phaåm.
Traø Oolong ñöôïc haùi baèng tay. Ñònh kyø 45 ngaøy moät laàn. Tuyeån choïn nhöõng buùp ñaït yeâu caàu coù hình theå 1 toâm hai laù, rieâng ñoái vôùi buùp muø xoeø haùi hai laù. Traø ñöôïc haùi sau khi tan söông vaøo buoåi saùng, khoâng haùi vaøo luùc trôøi naéng gaét hoaëc vaøo nhöõng ngaøy trôøi möa. Ñeå baûo ñaûm buùp traø töôi nguyeân, nghóa laø khoâng bò daäp, oâi, ngoát, traø khi haùi ñöôïc chöùa trong guøi tre, troïng löôïng traø trong guøi khoâng vöôït quaù 3kg, thôøi gian moät laàn haùi khoâng quaù 40 phuùt, sau ñoù ñöôïc taäp keát veà moät ñieåm vaø ñöa vaøo nhaø maùy cheá bieán ngay.
TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT VAØ TIEÂU THUÏ TRAØ
Treân theá giôùi
Baûng 3.1: Saûn löôïng traø cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi
Tình hình saûn xuaát traø treân theá giôùi coù xu höôùng ngaøy caøng taêng cao, naêm 1993 – 1995 saûn löôïng traø trung bình laø 1.970 trieäu taán vaø ñeán naêm 2005 laø 2.700 trieäu taán.
Ñôn vò: (1000 taán)
Teân nöôùc
1984
1994
2005
Africa
244
335
457
Kenya
128
222
300
Malawi
36
36
45
Rwanda
9
7
15
Tanzania
16
24
32
Zimbabwe
13
14
20
Other
42
33
45
Latin America
52
65
78
Argentina
36
51
54
Other
16
14
24
Near East
161
175
255
Iran
44
53
85
Turkey
117
122
170
Far East
1264
1360
1777
Bangladesh
41
49
55
China
180
199
220
India
618
749
1015
Indonesia
92
105
160
Sri Lanka
200
240
285
Viet Nam
8
10
20
(Nguoàn: Toå chöùc noâng – löông theá giôùi)
Saûn löôïng traø
naêm 2005
Hình 3.1: Caùc nöôùc coù saûn löôïng traø lôùn nhaát theá giôùi naêm 2005
Baûng 3.2: Tình hình xuaát khaåu traø treân theá giôùi
(Ñôn vò: 1000 taán)
Teân nöôùc
1984
1994
2005
Theá giôùi
929
985
1292
Kenya
106
203
276
Sri Lanka
187
222
263
China
91
103
192
India
213
159
165
Indonesia
78
89
140
Malawi
37
36
44
Argentina
44
43
42
Bangladesh
28
27
32
Tanzania
13
20
29
Turkey
1
15
25
Rwanda
9
5
9
Viet Nam
11
9
17
Zimbabwe
9
9
13
Iran
1
2
0
(Nguoàn: Toå chöùc noâng – löông theá giôùi)
AÁn Ñoä: Hieän nay, AÁn Ñoä laø nöôùc saûn xuaát traøø ñöùng ñaàu theá giôùi vôùi saûn löôïng naêm 2005 laø 1.015 trieäu taán chieám 38% saûn löôïng traø treân theá giôùi. Traø cuûa AÁn Ñoä chuû yeáu phuïc vuï cho nhu caàu trong nöôùc, chieám khoaûng 75% saûn löôïng saûn xuaát, coøn laïi laø xuaát khaåu. Duø chæ xuaát khaåu 24% saûn löôïng saûn xuaát nhöng AÁn Ñoä ñöôïc xeáp vaøo haøng thöù 4 trong soá caùc nöôùc xuaát khaåu.
Sri Lanka: Sri Lanka laø nöôùc coù saûn löôïng traø ñöùng thöù 3 theá giôùi nhöng laïi laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng thöù 2 theá giôùi sau Kenya. Trong naêm 2005, saûn löôïng traø laø 285.000 taán, trong ñoù saûn löôïng traø xuaát khaåu chieám 87%.
Kenya: Naêm 2000, Kenya laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng thöù 3 theá giôùi, nhöng ñeán naêm 2005 Kenya laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng ñaàu theá giôùi vôùi saûn löôïng ñöùng thöù 2 theá giôùi. Ñieàu naøy cho thaáy, traø chieám moät vò trí quan troïng trong neàn kinh teá cuûa Kenya. Thu nhaäp töø xuaát khaåu traøø ñuû ñeå ñaùp öùng nhu caàu nhaäp khaåu löông thöïc, thöïc phaåm cuûa nöôùc naøy.
Trung Quoác: Vôùi saûn löôïng laø 220.000 taán naêm 2005. Trung Quoác laø nöôùc saûn xuaát traøø ñöùng thöù 4 theá giôùi. Saûn löôïng traø lieân tuïc taêng nhanh trong 2 thaäp kyû qua. Naêm 1984, saûn löôïng saûn xuaát laø 180.000 taán, ñeán naêm 1994 laø 199.000 taán vaø ñeán naêm 2005 laø 220.000 taán. Hieän nay, Trung Quoác laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng thöù 3 theá giôùi treân caû AÁn Ñoä.
Indonesia: ngaønh traø Indonesia naèm döôùi söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc vaø caùc ñieån chuû nhoû. Saûn löôïng naêm 2005 laø 160.000 taán taêng hôn naêm 1994 laø 55.000 taán. Trong ñoù, traø xuaát khaåu chieám tôùi 70%. Do ñoù, Indonesia laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng thöù 5 treân theá giôùi. Thò tröôøng xuaát khaåu cuûa Indonesia laø chaâu AÂu, ñaëc bieät laø Anh vaø Ñöùc.
Baûng 3.3: Tình hình nhaäp khaåu traø treân theá giôùi
(Ñôn vò:1000 taán)
Teân nöôùc
Naêm 1984
Naêm 1994
Naêm 2005
Theá giôùi
911
985
1268
EC
222
215
234
Pakistan
87
113
140
UK
165
148
135
Egypt
71
62
100
U.S.A.
79
83
92
Iraq
41
1
54
Iran
30
34
37
Germany
16
17
32
Netherlands
10
15
16
Canada
19
13
13
France
9
9
12
Italy
3
5
7
(Nguoàn: Toå chöùc noâng – löông theá giôùi)
Nhìn chung, nhu caàu nhaäp khaåu traø treân theá giôùi ngaøy caøng taêng. Naêm 2005, nhu caàu nhaäp khaåu traø laø 1.270.000 taán, taêng 2,3% so vôùi naêm 1994. Nhu caàu nhaäp khaåu cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån cuõng taêng cao, naêm 2005 trung bình saûn löôïng nhaäp khaåu laø 626.000 taán nhöng khoâng cao baèng caùc nöôùc phaùt trieån vôùi saûn löôïng laø 642.000 taán. Trong ñoù, caùc nöôùc nhaäp khaåu traø lôùn nhaát laø caùc nöôùc thuoäc Lieân Bang Xoâ Vieát cuõ, Pakistan, Vöông quoác Anh chieám 51% toång saûn löôïng nhaäp khaåu.
Taïi Vieät Nam
Baûng 3.4: Soá lieäu xuaát khaåu traø Vieät Nam trong voøng 8 thaùng naêm 2006
Ngaønh traø Vieät Nam coù tröôûng thaønh trong cô cheá thò tröôøng vaø coù khaû naêng phaùt trieån beàn vöõng. Theo thoáng keâ cuûa FAO, naêm 2005 Vieät Nam laø nöôùc xuaát khaåu traø ñöùng thöù 12 treân theá giôùi ñöùng thöù 12 nhöng ñeán thaùng 8 naêm 2006 Vieät Nam laø nöôùc xuaát khaåu traø lôùn thöù 7 treân theá giôùi. Saûn phaåm traø cuûa Vieät Nam ñaõ coù maët taïi 57 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå, nhieàu nhaát laø ôû Pakistan, Ñaøi Loan, AÁn Ñoä vaø Nga. Trong 8 thaùng ñaàu naêm nay, löôïng traø xuaát khaåu cuûa Vieät Nam ñaït 66.828.932 taán, trò giaù treân 64 trieäu USD, taêng treân 30% so vôùi cuøng kyø naêm ngoaùi. Döï kieán caû naêm nay, löôïng traø xuaát khaåu cuûa Vieät Nam seõ ñaït khoaûng 100.000 taán, vôùi doanh thu khoaûng 110 trieäu USD.
Teân nöôùc
8 thaùng 2006
Löôïng (taán)
Trò giaù (USD)
AÁn Ñoä
7.107
5.190.995
Ba Lan
1.486
1.223.497
Tieåu VQ Araäp TN
464
533.496
Ñaøi Loan
11.444
12.514.075
CHLB Ñöùc
1.768
1.971.043
Haø Lan
1.412
1.563.511
Indoneâsia
1.292
907.621
Iraéc
2.902
3.992.782
Malaysia
1.498
643.981
Myõ
1.084
818.122
LB Nga
6.075
5.934.343
Nhaät Baûn
249
594.261
Philippin
241
669.910
Singapore
612
774.709
Thoå Nhó Kyø
763
1.012.235
Trung Quoác
4.780
4.868.362
Ucraina
268
245.670
Anh
1.070
944.978
(Nguoàn: Hieäp hoäi traø Vieät Nam)
Hieän nay, Vieät Nam ñaõ cheá bieán ñöôïc khoaûng 15 loaïi traø khaùc nhau, tuy nhieân xuaát khaåu phaàn lôùn vaãn laø traø ñen (gaàn 60%), coøn laïi laø traø xanh vaø moät soá ít caùc loaïi traø khaùc. Moät soá caùc loaïi traø cuûa Vieät Nam ñöôïc öa chuoäng treân thò tröôøng theá giôùi laø traø Oolong, traø laøi.
HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG TAÏI CÔ SÔÛ SAÛN XUAÁT
So vôùi caùc ngaønh saûn xuaát khaùc taïi Vieät Nam, cô sôû saûn xuaát traø taïi Taâm Chaâu laø ngaønh saûn xuaát töông ñoái saïch, do aùp duïng daây chuyeàn saûn xuaát hieän ñaïi, ñoàng thôøi caùc coâng ñoaïn saûn xuaát traø phaùt taùn ít chaát thaûi, chuû yeáu laø buïi. Vieäc ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng ñeác moâi tröôøng seõ chi tieát hôn trong (Chöông 5 veà ñaùnh giaù voøng ñôøi cuûa saûn phaåm traø).
CAÙC QUY ÑÒNH, LUAÄT VEÀ MOÂI TRÖÔØNG
Caùc quy ñònh, luaät veà moâi tröôøng treân theá giôùi
Caùc quy ñònh veà moâi tröôøng cuûa EU ñoái vôùi haøng noâng saûn nhaäp khaåu
Quy ñònh veà bao bì vaø pheá thaûi baûo bì
EU ban haønh nhieàu quy ñònh veà quaûn lyù bao bì vaø pheá thaûi bao bì nhö Chæ thò 93/67/EEC, Chæ thò 94/62/EEC, Chæ thò 97/138/EEC, Chæ thò 1999/177/EEC... Trong ñoù, ñaëc bieät chæ thò 94/62/EEC nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc taùi cheá, taùi söû duïng bao bì pheá thaûi. Caùc nöôùc thaønh vieân EU (tröø Ai Len, Boà Ñaøo Nha, Hy Laïp) ñaõ nhaát trí phaán ñaáu möùc taùi söû duïng 50 - 65 % löôïng raùc thaûi töø bao bì. Caùc quy ñònh veà bao bì vaø pheá thaûi bao bì cuûa EU ñöôïc aùp duïng chung cho caû haøng saûn xuaát noäi ñòa vaø haøng nhaäp khaåu, do ñoù, haøng xuaát khaåu cuûa Vieät Nam noùi chung vaø traø Oolong Taâm Chaâu noùi rieâng cuõng phaûi tuaân thuû quy ñònh naøy. Quy ñònh veà bao bì vaø pheá thaûi bao bì nhaèm muïc ñích haïn cheá toái ña löôïng pheá thaûi bao bì töø nguoàn raùc thaûi sinh hoaït ñeå baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi.
Chæ thò 94/62/EEC quy ñònh tyû leä kim loaïi naëng toái ña trong bao bì vaø ñöa ra nhöõng yeâu caàu ñoái vôùi quaù trình saûn xuaát vaø thaønh phaåm cuûa bao bì goàm:
Bao bì phaûi ñöôïc saûn xuaát sao cho theå tích, soá löôïng vaø troïng löôïng ñöôïc giôùi haïn nhoû nhaát nhaèm duy trì möùc ñoä caàn thieát veà an toaøn, veä sinh vaø phaûi phuø hôïp vôùi saûn phaåm ñöôïc ñoùng goùi vaø ngöôøi tieâu duøng.
Bao bì phaûi ñöôïc thieát keá, saûn xuaát, buoân baùn vaø söû duïng theo caùch coù theå taùi söû duïng hoaëc phuïc hoài, taùi cheá vaø coù möùc ñoä aûnh höôûng thaáp nhaát ñeán moâi tröôøng hoaëc coâng taùc xöû lyù pheá thaûi khi bao bì trôû thaønh pheá thaûi.
Bao bì phaûi ñöôïc saûn xuaát theo caùch sao cho giaûm thieåu chaát ñoäc, chaát gaây nguy hieåm vaø nguyeân lieäu khoù tieâu huyû caû khi söû duïng laãn khi trôû thaønh pheá thaûi nhö chaát ñoäc haïi do söï phaùt xaï cuûa nguyeân lieäu laøm bao bì, tro taøn khi ñoát chaùy hay choân bao bì, chaát caën baõ.
Baûng 4.1: Möùc giôùi haïn ñoái vôùi moät soá hoaù chaát söû duïng trong saûn xuaát bao bì
STT
Caùc chaát bò haïn cheá hoaëc giôùi haïn
Giôùi haïn
1
Pentachlorphenol (PCP)
<=0.01 %
2
Benzene
<=0.01 %
3
TEPA, TRIS, PBB
Caám
4
Polychlorinated Biphenyles (PCBs), Terphenyles
Caám
5
Asbestos
Caám
6
Cadmium
<=0.01 %
7
Formaldehyde
1500ppm (Ñöùc)
8
Nickel
0.5mg/cm2
9
Thuyû ngaân
Caám
10
Zinc
Caám
11
CFC
Caám
12
Bao bì baèng goã röøng khoâng taùi sinh
Caám
Bao bì coù theå taùi söû duïng (Reusable nature of packaging), ngoaøi vieäc ñaùp öùng caùc yeâu caàu treân coøn phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu döôùi ñaây :
Tính chaát vaät lyù vaø caùc ñaëc tröng cuûa bao bì phaûi ñöôïc cho pheùp söû duïng laïi moät soá laàn nhaát ñònh trong ñieàu kieän söû duïng ñöôïc döï ñoaùn tröôùc bình thöôøng.
Quaù trình saûn xuaát bao bì phaûi ñaûm baûo söùc khoeû vaø an toaøn cho ngöôøi lao ñoäng.
Phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu ñaëc bieät veà thu hoài bao bì khi bao bì khoâng ñöôïc taùi söû duïng trong thôøi gian daøi vaø thaønh pheá thaûi.
Quy ñònh veà thu hoài vaø taùi cheá bao bì:
Bao bì thu hoài ôû daïng vaät lieäu taùi söû duïng ñöôïc thì phaûi ñöôïc saûn xuaát theo caùch ñeå coù theá chieám moät tyû leä phaàn traêm khoái löôïng vaät lieäu ñöôïc duøng vaøo vieäc saûn xuaát thaønh nhöõng saûn phaåm coù theå baùn ñöôïc sao cho phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån hieän haønh cuûa chaâu AÂu. Vieäc ñònh ra tyû leä naøy coù theå khaùc nhau phuï thuoäc vaøo loaïi vaät lieäu laøm bao bì.
Loaïi bao bì thu hoài daïng pheá phaåm naêng löôïng phaûi thu ñöôïc toái thieáu löôïng calo cho pheùp.
Bao bì phaûi taùi cheá ñaït 50 - 60 % raùc bao bì tính baèng soá nguyeân lieäu taùi cheá hay ñoát ñeå thu naêng löôïng.
Loaïi bao bì khoâng theå taùi söû duïng, phaûi ñem ñoát thì phaûi ñaûm baûo laø khoâng laøm aûnh höôûng moâi tröôøng bôûi caùc khí ñoäc haïi thaûi ra.
Chæ thò 94/62/EEC ñaõ ñöôïc cuï theå hoaù thaønh luaät cuûa caùc quoác gia thaønh vieân EU. ÔÛ caùc nöôùc thaønh vieân khaùc nhau, chæ thò naøy ñöôïc thöïc hieän döôùi caùc hình thöùc khaùc nhau veà söï thoaû thuaän töï nguyeän vaø luaät phaùp. Hieän nay, chöông trình pheá thaûi bao bì ñöôïc thöïc hieän coù hieäu quaû nhaát ôû EU laø kyù hieäu xanh -“ Green Dot”cuûa Ñöùc. Daáu hieäu Green Dot ñöôïc in treân bao bì saûn phaåm chöùng nhaän raèng nhaø saûn xuaát/NK saûn phaåm coù tham gia vaøo heä thoáng quaûn lyù bao bì pheá thaûi.
Tieâu chuaån cuûa noâng nghieäp höõu cô
Ngaøy 24 thaùng 6 naêm 1991, coäng ñoàng kinh teá chaâu AÂu thoâng qua Quy ñònh soá 2092/91/EEC veà tieâu chuaån cuûa noâng nghieäp höõu cô nhaèm thuùc ñaåy söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa noâng nghieäp höõu cô. Phöông phaùp saûn xuaát höõu cô laø phöông phaùp saûn xuaát saïch, haïn cheá toái ña söû duïng phaân hoùa hoïc vaø thuoác baûo veä thöïc vaät, taêng cöôøng söû duïng phaân vi sinh vaø thuoác tröø saâu höõu cô.
Thöïc phaåm coù nhaõn hieäu höõu cô chæ thöïc söï söï ñöôïc coi laø saûn xuaát theo phöông phaùp naøy neáu treân phieáu baùn coù ghi:
Nhöõng thaønh phaàn caáu thaønh saûn phaåm baét nguoàn töø noâng nghieäp phaûi tuaân theo caùc nguyeân taéc cuûa saûn xuaát höõu cô.
Nhöõng thaønh phaàn caáu thaønh saûn phaåm ñöôïc nhaäp khaåu töø nöôùc thöù Ba phaûi tuaân theo caùc quy ñònh: Coù nguoàn goác töø nöôùc thöù Ba; Ñöôïc saûn xuaát ôû nhöõng vuøng hay cô sôû saûn xuaát vaø chòu söï kieåm tra cuûa moät ñoäi kieåm tra; Coù chöùng nhaän cuûa moät cô quan coù thaåm quyeàn, cô quan ñoù phaûi coù heä thoáng kieåm tra döïa treân caùc nguyeân taéc cuûa phöông phaùp höõu cô.
Trong quaù trình saûn xuaát saûn phaåm hay thaønh phaàn caáu thaønh saûn phaåm, nghieâm caám vieäc xöû lyù saûn phaåm baèng chaát phoùng xaï hay caùc hoùa chaát caám trong danh muïc quy ñònh soá 1609/2000/EC. (xem “Möùc giôùi haïn ñoái vôùi moät soá hoùa chaát”, phuï luïc 1).
Haøm löôïng thuoác tröø saâu toái ña coù trong rau, quaû
Theo chæ thò 76/895/ EEC, caùc saûn phaåm noâng nghieäp cuûa caùc nöôùc muoán xuaát khaåu vaøo thò tröôøng EU thì trong quaù trình troàng troït vaø chaêm soùc caây troàng phaûi söû duïng caùc loaïi thuoác tröø saâu vaø haøm löôïng toái ña cho pheùp trong saûn phaåm (xem “Danh muïc caùc loaïi thuoác tröø saâu vaø haøm löôïng toái ña cho pheùp trong saûn phaåm noâng nghieäp”, phuï luïc 2).
Luaät thöïc phaåm
EU ñaõ ban haønh caùc chæ thò ñaët ra caùc yeâu caàu ñoái vôùi chaát laøm ngoït (chæ thò 94/35/EC), phaåm maøu (chæ thò 94/36/EC), höông lieäu (chæ thò 88/388/ EEC) vaø caùc phuï gia thöïc phaåm khaùc (chæ thò 95/2/EEC) ñeå söû duïng cho thöïc phaåm.
Ñoái vôùi phuï gia thöïc phaåm laø chaát laøm ngoït: thöïc phaåm coù chaát laøm ngoït thì treân bao bì phaûi ghi teân chaát laøm ngoït ñaõ duøng. Vieäc daùn nhaõn maùc saûn phaåm coù chaát laøm ngoït phaûi ghi khuyeán caùo“ söû duïng quaù nhieàu seõ gaây neân beänh ñöôøng ruoät” vaø phaûi chæ ra chaát laøm ngoït coù nguoàn goác töø ñaâu.
Ñoái vôùi phuï gia thöïc phaåm laø höông: höông lieäu duøng laøm phuï gia thöïc phaåm phaûi ñaûm baûo raèng: Khoâng chöùa baát kyø moät nguyeân toá hay hôïp chaát naøo coù haøm löôïng ñoäc toá nguy hieåm, phaûi tuaân theo baát cöù moät tieâu chuaån naøo veà ñoä tinh khieát. Khoâng chöùa hôn 3 mg/kg asenic, chì khoâng quaù 10 mg/kg, catni khoâng quaù 1mg/kg vaø thuûy ngaân khoâng quaù 1mg/kg.
Ñoàng thôøi chæ thò cuõng quy ñònh, khoâng ñöôïc cho theâm phuï gia vaøo moät soá thöïc phaåm ngoaïi tröø tröôøng hôïp ñaëc bieät, trong ñoù coù saûn phaåm traø.
Caùc tieâu chuaån moâi tröôøng cuûa EU ñoái vôùi haøng noâng saûn saûn xuaát trong khoái EU.
Hieän nay, EU coù hai tieâu chuaån moâi tröôøng phoå bieán laø ISO14001 vaø EMAS, döïa treân cô sôû töï nguyeän maø caùc nhaø saûn xuaát coù theå aùp duïng. EU khoâng coù heä thoáng tieâu chuaån moâi tröôøng ñoái vôùi haøng noâng saûn nhaäp khaåu, maø hoï chæ coù heä thoáng tieâu chuaån moâi tröôøng ñoái vôùi haøng noâng saûn ñöôïc saûn xuaát trong khoái EU. Nhöng neáu nhoùm haøng naøy cuûa caùc nöôùc thöù ba ñaùp öùng tieâu chuaån ISO 14001 seõ raát thuaän lôïi khi xaâm nhaäp vaøo EU.
Tieâu chuaån, luaät Vieät Nam
Döïa vaøo moät soá tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN) veà traø:
TCVN 1454 -1993 : (xem, “Caùc chæ tieâu hoùa lyù cuûa traø”, phuï luïc 6)
10 TCN 458 -2001: Yeâu caàu veà bao bì, vaän chuyeån, baûo quaûn
Bao goùi: bao goùi ñöïng traø phaûi khoâ, saïch, beàn chaéc, khoâng coù muøi laï, ñaûm baûo choáng aåm toát.
Vaän chuyeån: traø phaûi ñöôïc che möa che naéng, caùc phöông tieän vaän chuyeån phaûi chaéc chaén, khoâ raùo, saïch seõ khoâng coù muøi laï.
Baûo quaûn: traø phaûi ñöôïc baûo quaûn ôû nôi khoâ raùo, saïch seõ, xeáp rieâng töøng loaïi. Caùc bao traø xeáp thaønh töøng ch
Các file đính kèm theo tài liệu này:
xay dung nhan sinh thai.doc- muc luc.doc
- phan dau.doc
- phu luc.doc
- tung chuong.doc
