Giáo án Hóa học 12 - Bài 13: Đại cương về Polime

CHƯƠNG 4 POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME BÀI 13 I- MỤC TIÊU 1. Kiến Thức Học sinh biết: -Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo của polime - Thành phần tính chất và ứng dụng của chúng - Học sinh hiểu: phản ứng trùng hợp và phản ứng trùng ngưng 2. Kỹ năng: - Phân loại, gọi tên polime - So sánh phản ứng trùng hợp với phản ứng trùng ngưng - Viết các pt phản ứng tổng hợp ra các polime - Giải bài tập II- PHƯƠNG PHÁP: Bài phân 2 tiết TiÕt 1: - §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i vµ danh ph¸p. - CÊu tróc ph©n tö cña polime. TiÕt 2: - TÝnh chÊt cña polime. - §iÒu chÕ polime. - Diễn giảng, nêu vấn đề - phát vấn -đàm thoại III. CHUẨN BỊ: Các bảng tổng kết , sơ đồ, hình ảnh liên quan đến bài học IV. THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG : TiÕt I: 1. Ổn định lớp: nắm sĩ số 2. Kiểm tra: Phân lớp thành 2 nhóm A; B Trình bày phương pháp hóa học phân biệt dung dịch từng chất trong : a. Metylamin, glixin, natri axetat (A) b. alanin, anilin, glixin, anđehit axetic (B) 3. Nội dung HOẠT ĐÔNG CỦA THẦY HOẠT ĐÔNG CỦATRÒ NỘI DUNG Ho¹t ®éng 1 * Yªu cÇu HS: - Nghiªn cøu SGK cho biÕt ®Þnh nghÜa polime, t×m hiÓu mét sè thuËt ng÷ ho¸ häc trong ph¶n øng tæng hîp polime (monome, hÖ sè polime ho¸...) Ho¹t ®éng 2 * GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK vµ cho biÕt - §Æc ®iÓm cÊu t¹o ®iÒu hoµ cña ph©n tö polime. - §Æc ®iÓm cÊu t¹o kh«ng ®iÒu hoµ cña ph©n tö polime. * Cho mét sè thÝ dô ®Ó HS ph©n biÖt vÒ cÊu tróc. Ho¹t ®éng 3 Cñng cè tiÕt 1 PhiÕu Häc tËp sè 1 * Nªu ®Þnh nghÜa * Cho thÝ dô. * Nªu mét sè thuËt ng÷ ho¸ häc trong ph¶n øng tæng hîp polime. * HS nghiªn cøu SGK cho biÕt c¸ch ph©n lo¹i polime. B¶n chÊt cña ph©n lo¹i ®ã. Cho thÝ dô. * HS nghiªn cøu SGK cho biÕt danh ph¸p cña polime. phiÕu häc tËp sè 2 * Nghiªn cøu cÊu tróc cña mét sè polime. phiÕu häc tËp sè 3 * HS lµm c¸c bµi tËp 1, 2 SGK I. Định nghĩa- phân loại –danh pháp : 1. Định nghĩa: Polime là những hợp chất có phân tử khối rất l ớn do nhiều đơn vị nhỏ gọi là mắc xích (monome) liên kết với nhau tạo nên. Vd: Polietilen Nilon- 6 - Hệ số n : hệ số polime hóa hay độ polime hóa 2. Phân Lọai: 3 c ách * Theo nguồn gốc a. Polime thiên nhiên ( cao su, xenlulozơ) b. Polime tổng hợp PE, PVC, nh ựa phenolfomanđehit) c. Polime nhân tạo hay bán tổng hợp (xenluloz ơ nitrat) * Theo cách tổng hợp -Polime trùng hợp:Tông hợpbằng p.ứng trg hợp VD: Polietilen, P.P. - Polime trùng ngưng: tổng hợp bằng phản ứng trùng ngưng VD: Nilon-6,6 - Theo cấu trúc: dạng mạch nhánh và mạch lưới 3. Danh pháp: T ên= ghép từ Poli + tên monome hoặc tên hợp chất. VD: poli (vinyl clorua) Tên thông thường: Vd: Teflon - Xenlulozơ ( C6H10O5)n - Nilon-6 (policaproamit ) II. CÊu tróc 1. C¸c d¹ng cÊu tróc m¹ch polime C¸c m¾t xÝch cña Po cã thÓ nèi víi nhau thµnh: - M¹ch kh«ng nh¸nh. - M¹ch ph©n nh¸nh. - Mach m¹ng l­íi. 2.CÊu t¹o ®iÒu hoµ vµ kh«ng ®iÒu hoµ * CÊu t¹o kiÓu ®iÒu hoµ * CÊu t¹o kiÓu kh«ng ®iÒu hoµ Bài Tập Về Nhà: * Nghiªn cøu tr­íc phÇn tÝnh chÊt vµ ®iÒu chÕ c¸c polime. * So s¸nh ph¶n øng trïng hîp vµ ph¶n øng trïng ng­ng theo mÉu: Ph¶n øng trïng hîp Ph¶n øng trïng ng­ng ThÝ dô §Þnh nghÜa §iÒu kiÖn monome Ph©n lo¹i phiÕu häc tËp sè 4 Đốt cháy hoàn toàn 1 lượng polietilen, sản phẩm cháy lần lượt cho đi qua bình (1) đựng đặc và bình (2) đựng dung dịch dư thấy khối lượng bình (1) tăng m gam bình (2) thu được 100 gam kết tủa. Vậy m có giá trị là: A. 9 gam B. 18 gam C. 36 gam D. 54 gam TiÕt thø 2 Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Néi dung Ho¹t ®éng 4 * Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK cho biÕt nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ cña polime * GV nªu mét sè thÝ dô vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña polime * GV nªu thÝ dô ®Ó HS nhËn xÐt. * GV l­u ý: Polime trïng hîp bÞ nhiÖt ph©n ë nhiÖt ®é thÝch hîp, gäi lµ ph¶n øng gi¶i trïng hîp hay ®epolime ho¸. * GV yªu cÇu HS nghiªn cøu thÝ dô trong SGK. Ho¹t ®éng 5 * GV cho biÕt: - Mét sè thÝ dô vÒ ph¶n øng trïng hîp. - Ph©n lo¹i ph¶n øng trïng hîp. Cho thÝ dô. * GV cho mét sè thÝ dô vÒ ph¶n øng trïng ng­ng ®Ó t¹o ra c¸c polime. * HS ®äc SGK vµ nªu tÝnh chÊt vËt lÝ.- tr 86 * Dùa vµo thÝ dô HS cho biÕt ®Æc ®iÓm cña ph¶n øng gi÷ nguyªn m¹ch C. * HS nªu®Æc ®iÓm cña ph¶n øng ph©n c¾t m¹ch polime. * ViÕt PTHH c¸c ph¶n øng ph©n c¾t m¹ch t¬ nilon-6, polistiren, cho biÕt ®iÒu kiÖn cña ph¶n øng cô thÓ. HS cho biÕt ®Æc ®iÓm cña lo¹i ph¶n øng t¨ng m¹ch C cña polime. * HS nªu: - §Þnh nghÜa ph¶n øng trïng hîp. - §iÒu kiÖn cña monome tham gia ph¶n øng trïng hîp. * HS nªu: -§Þnh nghÜa ph¶n øng trïng ng­ng. - §iÒu kiÖn cña c¸c monome tham gia ph¶n øng trïng ng­ng. - Ph©n biÖt chÊt ph¶n øng víi nhau vµ monome. III. TÝnh chÊt 1. TÝnh chÊt vËt lÝ SGK – tr 86 2. TÝnh chÊt ho¸ häc a) Ph¶n øng gi÷ nguyªn m¹ch polime b) Ph¶n øng ph©n c¾t m¹ch polime c) Ph¶n øng t¨ng m¹ch polime IV. §iÒu chÕ polime 1. Ph¶n øng trïng hîp * §Þnh nghÜa : SGK * ThÝ dô: * §iÒu kiÖn cÇn vÒ cÊu t¹o cña monome tham gia ph¶n øng trïng hîp lµ trong ph©n tö ph¶i cã liªn kÕt béi hoÆc lµ vßng kÐm bÒn. 2. Ph¶n øng trïng ng­ng * §iÒu kiÖn cÇn : VÒ cÊu t¹o cña monome tham gia ph¶n øng trïng ng­ng lµ ph©n tö ph¶i cã Ýt nhÊt 2 nhãm chøc cã kh¶ n¨ng ph¶n øng. Ho¹t ®éng 6 Cñng cè GV giao bµi tËp sè 6, bµi 8 (sgk)-tr90 HS lµm bµi vµo vë BT. C¸c phiÕu häc tËp PhiÕu Häc tËp sè 1 1 Nªu ®Þnh nghÜa polime. Cho thÝ dô. Nªu mét sè thuËt ng÷ ho¸ häc trong ph¶n øng tæng hîp polime. 2. Cho biÕt c¸ch ph©n lo¹i polime. B¶n chÊt cña ph©n lo¹i ®ã. Cho thÝ dô. 3. Cho biÕt c¸ch ®äc tªn cña polime. PhiÕu Häc tËp sè 2 1. Nªu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ®iÒu hoµ cña ph©n tö polime. §Æc ®iÓm cÊu t¹o kh«ng ®iÒu hoµ cña ph©n tö polime. 2. Dùa vµo mét sè thÝ dô, ph©n biÖt c¸c lo¹i cÊu tróc cña polime. phiÕu häc tËp sè 3 1. Lµm c¸c bµi tËp 1, 2 SGK 2. So s¸nh ph¶n øng trïng hîp vµ ph¶n øng trïng ng­ng theo mÉu. phiÕu häc tËp sè 4 1. Nªu tÝnh chÊt vËt lÝ cña polime. 2. Dùa vµo thÝ dô h·y cho biÕt ®Æc ®iÓm cña: - ph¶n øng gi÷ nguyªn m¹ch C. - ph¶n øng ph©n c¾t m¹ch polime. 3. ViÕt PTHH c¸c ph¶n øng ph©n c¾t m¹ch t¬ nilon-6, polistiren, cho biÕt ®iÒu kiÖn cña ph¶n øng cô thÓ. 4. Cho biÕt ®Æc ®iÓm cña lo¹i ph¶n øng t¨ng m¹ch C cña polime.. phiÕu häc tËp sè 5 1. Nªu: - §Þnh nghÜa ph¶n øng trïng hîp. - §iÒu kiÖn cña monome tham gia ph¶n øng trïng hîp. 2. Nªu: -§Þnh nghÜa ph¶n øng trïng ng­ng. - §iÒu kiÖn cña c¸c monome tham gia ph¶n øng trïng ng­ng. 3. Ph©n biÖt chÊt ph¶n øng víi nhau vµ monome phiÕu häc tËp sè 6 Câu 1: Hai chất nào dưới đây tham gia phản ứng trùng ngưng với nhau tạo tơ nilon-6,6 ? A. Axit ađipic và atylen glicol B. Axit picric và hexametylenđiamin C. Axit ađipic và hexametylenđiamin D. Axit glutamic và hexametylenđiamin Câu2: Phân tử khối trung bình của PVC là 750.000. Hệ số polime hoá của PVC là: A. 12.000 B. 15.000 C. 24.000 D. 25.000 –—˜™