Giáo án môn Giáo dục quốc phòng lớp 10 - Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP. CẦN THƠ TRƯỜNG THPT THỚI LAI BÀI GIẢNG Môn học: Giáo dục Quốc phòng và An ninh Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Tiết 1, mục 1, 2: Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Đối tượng: Học sinh lớp 10 Năm học: 2017 – 2018 Giáo viên: Trần Văn Chen CẦN THƠ, THÁNG 8 NĂM 2017 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP. CẦN THƠ TRƯỜNG THPT THỚI LAI PHÊ DUYỆT Ngày Tháng.... năm 2017 HIỆU TRƯỞNG BÀI GIẢNG Môn học: Giáo dục Quốc phòng và An ninh Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Tiết 1, mục 1, 2: Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Đối tượng: Học sinh lớp 10 Năm học: 2017 – 2018 Ngày..... tháng.....năm 2017 NGƯỜI THÔNG QUA TỔ TRƯỞNG Nguyễn Văn Hưng CẦN THƠ, THÁNG 8 NĂM 2017 MỞ ĐẦU Trãi qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam từ thuở các Vua Hùng dựng nước đến nay đã phải chiến đấu chống giặc ngoại xâm gần như thường xuyên và đã chiến thắng rất oanh liệt. Đó là một nét nổi bật của lịch sử Việt nam, là thử thách gay go nhất nhưng cũng là niềm tự hào lớn nhất của dân tộc ta. Một trang sử thật hào hùng, nhưng cũng thấm đẫm biết bao xương máu và nước mắt. Chúng ta hiểu điều đó, và bởi thế chúng ta không muốn có chiến tranh thêm một lần nào nữa. Chúng ta khát khao hoà bình, và có lẽ không có dân tộc nào muốn có hoà bình lại phải trải qua mất mát, hy sinh to lớn đến như thế Nhưng chính trong lịch sử ngàn năm ấy đã dạy chúng ta biết khoan dung, biết khép quá khứ, hướng tới tương lai, đồng thời cũng cho chúng ta bài học biết cầm vũ khí để đánh giặc và thắng giặc, giữ gìn độc lập, tự do cho dân tộc. Để nhằm tô thắm cho chúng ta những mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Sau đây chúng ta đi vào nội dung tiết học. NỘI DUNG BÀI 1: TRUYỀN THỐNG ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM A. LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM 1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên a) Quá trình dựng nước đầu tiên của dân tộc Việt Nam - Vua Hùng dựng nước Văn Lang cách đây hàng nghìn năm, là nhà nước đầu tiên của dân tộc ta, lịch sử dân tộc việt Nam bước vào thời kì dựng nước và giữ nước. - Lãnh thổ khá rộng và ở vào vị trí địa lí quan trọng. Từ buổi đầu, ông cha ta đã xây dựng nên nền văn minh Sông Hồng, còn gọi là văn minh Văn Lang mà đỉnh cao là văn hoá Đông Sơn rực rỡ ( di vật tượng trưng là trống đồng ), là thành quả tự hào của người Việt thời kì Hùng Vương. - Do có vị trí địa lí và điều kiện kinh tế, nước ta luôn bị các thế lực bành trướng phương Bắc nhòm ngó, âm mưu thôn tính nước ta để mở rộng lãnh thổ của chúng. b) Cuộc kháng chiến chống quân Tần, từ năm 214 – 208 trước Công nguyên - Nhân dân Âu Việt và Lạc Việt trên địa bàn Văn Lang, do vua Hùng và sau đó là Thục Phán lãnh đạo kháng chiến. - Quân Tần: 50 vạn, do uý Đồ Thư chỉ huy. Sau khoảng 6 năm chiến đấu, quân Tần thua, tướng Đồ Thư bị giết chết. Đây là cuộc đụng đầu lịch sử đầu tiên giữa dân tộc với chủ nghĩa bành trướng phương Bắc. c) Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược của Triệu Đà, từ năm 184 – 179 trước Công nguyên - Do An Dương Vương lãnh đạo: xây thành cổ loa, chế nỏ Liên Châu đánh giặc. Triệu Đà nhiều lần đem quân xâm lược nhưng điều bị thất bại. - Do An Dương Vương chủ quan, mất cảnh giác, mắc mưu giặc nên cuộc chiến đấu của An Dương Vương nhanh chóng bị thất bại. Đất nước rơi vào thảm hoạ hơn 1000 năm Bắc thuộc. 2. Cuộc đấu tranh giành độc lập ( từ thế kỉ I đến thế kỉ X) - Từ thế kỉ I đến thế kỉ X, nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương Bắc từ nhà Triệu, nhà Hán, nhà Lương đến nhà Tuỳ, nhà Đường đô hộ. Đây là thời kỳ thử thách hết sức nguy hiểm đối với sự mất, còn của dân tộc ta. - Các cuộc đấu tranh tiêu biểu: + Cuộc khởi nghĩa đầu tiên của Hai Bà Trưng - Trưng Chắc, Trưng Nhị (năm 40). + Cuộc khởi nhĩa Bà Triệu- Triệu Thị Trinh (năm 248). +Cuộc khởi nghĩa của Lí Bí - Lí Bôn (năm 542). + Cuộc khởi nghĩa của Triệu Quang Phục (năm 548). + Cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan (năm 722). + Cuộc khởi nghĩa của Phùng Hưng (năm 766) + Cuộc khởi nghĩa của Khúc Thừa Dụ (năm 905). Năm 906, nhân dân ta đã giành lại quyền tự chủ. + Cuộc chiến tranh chống quân Nam Hán xâm lược của Dương Đình Nghệ ( năm 931) và Ngô Quyền (năm 938). Với chiến thắng Bạch Đằng năm 938, dân tộc ta giành lại độc lập, tự do cho tổ quốc. KẾT LUẬN Qua tiết học này giúp cho các em hiểu được quá trình dựng nước và giữ nước đầu tiên của dân tộc ta. Từ những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên của dân tộc và các cuộc đấu tranh giành độc lập từ thế kỉ I đến thế kỉ X. Qua đó nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, tinh thần yêu nước, ý chí quật cường, tài thao lược đánh giặc của ông cha, sẽ hình thành cho học sinh ý thức trách nhiệm trong vấn đề xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sau này. HƯỚNG DẪN NGHIÊN CỨU, THẢO LUẬN 1. Nội dung nghiên cứu thảo luận: - Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên. - Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I - X). 2. Tổ chức nghiên cứu, thảo luận: Theo nhóm, tổ 3. Phương pháp nghiên cứu: Từng cá nhân tự nghiên cứu. 4. Tài liệu tham khảo: - Sách giáo khoa Giáo dục Quốc phòng- An ninh 10, Nxb Giáo dục 2015. - Giáo trình Lịch sử quân sự, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội - 1997 KẾ HOẠCH GIẢNG BÀI Môn học: Giáo dục Quốc phòng và An ninh Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Tiết 1, mục 1, 2: Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam Đối tượng: Học sinh lớp 10 Năm học: 2017 - 2018 Phần I Ý ĐỊNH GIẢNG BÀI I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU A. MỤC ĐÍCH Giúp cho học sinh lớp 10 hiểu được quá trình dựng nước và giữ nước đầu tiên của dân tộc. Các cuộc đấu tranh đầu tiên và các cuộc khởi nghĩa giành độc lập từ thế kỉ I đến thế kỉ X của ông cha ta. Từ đó xây dựng ý thức trách nhiệm trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước sau này. B. YÊU CẦU Nắm được kiến thức cơ bản, có thái độ học tập nghiêm túc, chú ý lắng nghe giáo viên giảng bài, ghi chép bài, tích cực phát biểu xây dựng bài và trả lời các câu hỏi. II. NỘI DUNG, TRỌNG TÂM A. NỘI DUNG Tiết 1: Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam 1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên 2. Cuộc đấu tranh giành độc lập ( từ thế kỉ I đến thế kỉ X) III. THỜI GIAN Tổng thời gian: 45 phút. - Giảng lý thuyết: 45 phút. - Nghiên cứu, thảo luận: Học sinh tự nghiên cứu, thảo luận. IV. TỔ CHỨC, PHƯƠNG PHÁP A. TỔ CHỨC - Khi giảng bài: Giáo viên đứng trên bục giảng, học sinh ngồi theo dãy bàn học. - Khi nghiên cứu, thảo luận: Phòng học. B. PHƯƠNG PHÁP 1. Giáo viên: Thuyết minh, giảng giải, phân tích, vấn đáp, kết hợp trình chiếu Powerpoin. 2. Học sinh: Quan sát, lắng nghe, ghi chép kết hợp với việc phát biểu xây dựng bài và trả lời các câu hỏi do giáo viên đặt ra. V. ĐỊA ĐIỂM - Lên lớp: Phòng học - Nghiên cứu, thảo luận: Phòng học. VI. VẬT CHẤT, BẢO ĐẢM - Giáo viên: sách giáo khoa, sách giáo viên, tranh ảnh - Học sinh: sách giáo khoa, vở ghi chép. Phần II THỰC HÀNH GIẢNG BÀI A. THỦ TỤC GIẢNG BÀI ( 5 phút) 1. Nhận lớp 2. Qui định lớp học 3. Phổ biến ý định giảng bài B. TRÌNH TỰ GIẢNG BÀI Thứ tự, nội dung Thời gian Phương pháp Vật chất Giáo viên Học sinh Mở đầu 3 phút - Giáo viên giới thiệu ngắn gọn. - Học sinh lắng nghe. - Phòng học, máy chiếu. - Tài liệu, sách giáo khoa, sách giáo viên A. LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM 1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên a) Quá trình dựng nước đầu tiên của dân tộc Việt Nam b) Cuộc kháng chiến chống quân Tần, từ năm 214 – 208 trước Công nguyên c) Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược của Triệu Đà, từ năm 184 – 179 trước Công nguyên 15 phút - Giáo viên sử dụng phương pháp thuyết trình, giảng giải, đàm thoại, phân tích chứng minh làm rõ từng vấn đề. - Giáo viên sử dụng phương pháp thuyết trình, giảng giải, đàm thoại, phân tích chứng minh làm rõ từng vấn đề. - Học sinh lắng nghe, ghi chép, trả lời câu hỏi - Học sinh lắng nghe, ghi chép, trả lời câu hỏi - Phòng học, máy chiếu. - Tài liệu, sách giáo khoa, sách giáo viên 2. Cuộc đấu tranh giành độc lập ( từ thế kỉ I đến thế kỉ X) 15 phút - Giáo viên sử dụng phương pháp thuyết trình, đàm thoại, giảng giải, phân tích chứng minh làm rõ từng vấn đề. - Học sinh lắng nghe, ghi chép, trả lời câu hỏi - Phòng học - Tài liệu, sách giáo khoa, sách giáo viên Kết luận 2 phút - Giáo viên sử dụng phương pháp thuyết trình, đàm thoại, giảng giải, phân tích - Học sinh lắng nghe, ghi chép, trả lời câu hỏi - Phòng học - Tài liệu, sách giáo khoa, sách giáo viên C. KẾT THÚC GIẢNG BÀI: (5 phút) - Hệ thống lại nội dung chính: - Hướng dẫn ôn tập - Giới thiệu tài liệu nghiên cứu, tham khảo - Nêu câu hỏi, vấn đề cần nghiên cứu + Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên. + Cuộc đấu tranh giành độc lập ( thế kỉ I đến thế kỉ X). Ngày tháng năm 2017 Ngày tháng năm 2017 NGƯỜI THÔNG QUA NGƯỜI BIÊN SOẠN TỔ TRƯỞNG