Giáo án Tin học khối 9 - Trường THCS Nguyễn Huệ - Tiết 16 - Bài 6: Bảo vệ thông tin máy tính

Tiết PPCT 16 Ngày soạn: 8/10/2017 Tuần dạy 8 Ngày dạy: 10/10/2017 Lớp dạy: 9A4 CHƯƠNG II: MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA TIN HỌC BÀI 6: BẢO VỆ THÔNG TIN MÁY TÍNH(TT). 1. MỤC TIÊU 1.1. Kiến thức: - HS biết được tại sao cần bảo vệ thông tin máy tính? - Vi rút máy tính là gì? Vì sao vi rút là mối nguy hại cho an toàn thông tin máy tính? - Cần làm gì để phòng tránh vi rút máy tính. 1.2. Kỹ năng: Kĩ năng cài đặt phần mềm diệt vi rút, sao lưu dự phòng,... 1.3. Thái độ: Giáo dục thái độ học tập nghiêm túc, yêu thích môn học. Có thái độ ý thức bảo vệ thông tin trong máy tính của nhà trường. 2. CHUẨN BỊ 2.1. Giáo viên: Bài giảng tương tác. 2.2. Học sinh: chuẩn bị bài trước khi đến lớp. 3. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 3.1. Ổn định tổ chức: 3.2. Kiểm tra bài cũ: không. 3.3. Tiến trình dạy học: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG Hoạt động 1 : Tìm hiểu khái niệm về Virus (5') Yêu cầu học sinh đọc SGK. GV: Virus máy tính là gì? Nêu đặc điểm của virus máy tính? - Tham khảo SGK, thảo luận trả lời các câu hỏi của giáo viên. - Virus máy tính là chương trình máy tính, chỉ có thể lây lan trên máy tính mà không lây trên người. - Virus máy tính lây lan như thế nào? HS : - Virus máy tính có khả năng tự nhân bản, tự lây lan thông qua các vật mang vi rút. GV : Hãy lấy ví dụ về vật mang virus. HS : Thông qua vật mang virus: Các tệp chương trình, văn bản, bộ nhớ và một số thiết bị máy tính (đĩa cứng, đĩa mềm..). GV : Nêu các ví dụ về hiện tượng có thể xảy ra khi máy tính bị nhiễm virus? HS : Máy tính chạy chậm hoặc bị treo hay tự khởi động lại, không tương tác được với phần mề, máy tính không khởi động được và có thông báo lỗi... 3.Virus máy tính và cách phòng tránh   a.Khái niệm: Virus máy tính (gọi tắt là virus) là một chương trình hay đoạn chương trình có khả năng tự nhân bản hay sao chép chính nó từ đối tượng bị lây nhiễm này sang đối tượng khác mỗi khi đối tượng bị lây nhiễm (vật mang virus) được kích hoạt. Vật mang virus có thể là các tệp chương trình, văn bản, bộ nhớ và một số thiết bị máy tính (đĩa cứng, đĩa mềm, ..). Hoạt động 2 : Tìm hiểu tác hại của Virus máy tính (5') GV : Em hãy nêu các tác hại khi một máy tính bị nhiễm virus? HS : Máy chạy rất chậm, bị treo hoặc tự động tất máy hay khởi động lại GV : Hãy giải thích tại sao nói khi một máy tính bị nhiễm virus nó tiêu tốn nhiều tài nguyên hệ thống? HS : Vì vi rút có khả năng tự nhân bản. GV : Hãy giải thích câu nói “Virus phá hủy dữ liệu” ? GV : Các tệp thường bị tấn công nhiều nhất là các tệp Word, Excel và các tệp chương trình *.exe, *.com. Bất ngờ xoá dữ liệu khiến người dùng không kịp trở tay. GV: Tại sao nói virus có thể đánh cắp dữ liệu? HS : Sao khi thâm nhập vào máy tính, virus này sẽ gửi thông tin quan trọng về: Các loại sổ sách, chứng từ, thể tín dụng về máy chủ. GV : Hãy lấy ví dụ về virus mã hóa dữ liệu tống tiền ? HS : Nó sẽ mã hóa dữ liệu quan trọng của người dùng và yêu cầu họ phải trả tiền để có thể khôi phục lại. GV : Hãy lấy ví dụ về Virus phá hủy hệ thống? HS : Phá hủy hệ thống, làm giảm tuổi thọ của đĩa cứng, máy tính không hoạt động hay bị tê liệt. GV : Hãy nêu những khó chịu hay gặp phải khi bị Virus? HS : Thiết lập chế độ ẩn tập tin hay thư mục, thay đổi cách thức hoạt động của HĐH cũng như của các phần mềm ứng dụng. b.Tác hại của virus máy tính. Tiêu tốn tài nguyên hệ thống. Phá huỷ dữ liệu. Phá hủy hệ thống. Đánh cắp dữ liệu. Mã hoá dữ liệu để tống tiền. Gây các hiện tượng khó chịu khác. Hoạt động 3: Tìm hiểu các con đường lây lan của Virus (5') GV : Hãy cho biết Virus có thể lây lan qua những con đường nào? HS: Trao đổi nhóm, tham khảo SGK. Trả lời. HS : Qua việc sao chép tệp đã bị nhiễm virus. Qua các phần mềm bẻ khóa, các phần mềm sao chép lậu. Qua các thiết bị nhớ. Qua internet, đặc biệt là thư điện tử. Qua các “Lỗ hổng” của phần mềm. c. Các con đường lây lan của virus. Qua việc sao chép tệp đó bị nhiễm virus. Qua các phần mềm bẻ khóa, các phần mềm sao chép lậu. Qua các thiết bị nhớ di động. Qua mạng nội bộ, mạng Internet, đặc biệt là thư điện tử. Qua các “lỗ hổng” của phần mềm. Hoạt động 4: Tìm hiểu cách phòng tránh Vius (5') GV : Nêu nguyên tắt phòng tránh virus? Lưu ý: Mỗi phần mềm chỉ diệt được những loại virus nó đã nhận biết được. Do vậy, cần cập nhật thường xuyên chương trình diệt virus. HS : Cẩn thận khi sao chép dữ liệu từ các thiết bị thẻ nhớ... Cần sử dụng phần mềm diệt vi rút hiệu quả khi sao chép dữ liệu từ các thiết bị thẻ nhớ ngoài. d. Phòng tránh virus Để phòng tránh virus, bảo vệ dữ liệu, nguyên tắc chung cơ bản nhất là: "Phải cảnh giác và ngăn chặn virus trên chính những đường lây lan của chúng". Hoạt động 5 : Bài tập (22’) Bài 1: virus máy tính là Một loại bệnh của máy tính do môi trường sử dụng máy tính bị ô nhiễm gây ra. Một chương trình hay đoạn chương trình có khả năng tự nhân bản hay sao chép chính nó từ đối tượng bị lây nhiễm này sang đối tượng bị lây nhiễm khác. Một người tìm cách truy cập vào máy tính của người khác để sao chép các tệp một cách không hợp lệ. Một tệp chương trình hoặc tệp dữ liệu bị hỏng không thể mở được nữa. Hãy chọn phương án ghép đúng. Bài 4 : em nên làm gì nếu phát hiện ra máy tính của mình bị nhiễm virus ? Gửi thư điện tử thông báo cho các bạn để họ đề phòng. Xóa ngay lập tức tất cả các tệp tin có phần mở rộng .exe. Sử dụng phần mềm diệt virus để quét và diệt virus đã lây nhiễm vào máy tính. Tắt máy tính và mang đến cửa hàng sửa máy tính để thay ổ đĩa cứng. Hãy chọn câu trả lời đúng. Bài 2 : vi rus máy tính có thể gây ra những trục trặc nào sau đây ? Không kết nối được Internet. Hỏng phần mềm, ví dụ như không khởi động được phần mềm nữa. Hỏng phần cứng gây ra bởi sự hoạt động bất thường của các phần mềm bị nhiễm virus. Bị treo máy. Hãy chọn các câu trả lời đúng. Bài 3 : virus máy tính thường lây lan phổ biến qua các đường nào ? Qua đường dây điện trong phòng máy tính. Qua đường thư điện tử. Qua quá trình sao chép thông tin giữa các máy tính hoặc giữa máy tính và các thiết bị lưu trữ dữ liệu. Qua không khí, ví dụ máy tính bị lây nhiễm virus từ máy tính đặt bên cạnh. Hãy chọn câu trả lời đúng. 4. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP: 4.1. Tổng kết: virus máy tính là một chương trình hay đoạn chương trình có khả năng tự nhân bản hay sao chép chính nó từ đối tượng bị lây nhiễm này sang đối tượng bị lây nhiễm khác. Virus máy tính có thể gây ra những tác hại vô cùng to lớn như: tiêu tốn tài nguyên hệ thống, phá hủy dữ liệu, phá hủy hệ thống, đánh cắp hay mã hóa dữ liệu để trục lợi. Virus máy tính có thể lây lan qua nhiều con đường khác nhau, nhưng chủ yếu là qua sao chép dữ liệu, sử dụng phần mềm sao chép lậu, mở tệp đính kèm thư điện tử, truy cập các website không rõ nguồn gốc, Luôn cảnh giác và ngăn chặn virus trên chính những đường lây lan của chúng và thường xuyên diệt virus bằng phần mềm quét virus. 4.2. Hướng dẫn tự học: - Đối với bài học ở tiết học này: Ghi nhớ các kiến thức đã học. làm các bài tập trong SGK và SBT. - Đối với bài học ở tiết sau: chuẩn bị trước bài thực hành 4. 5. PHỤ LỤC: Phòng máy tính đã được cài đặt các phần mềm học tập đầy đủ, đảm bảo số lượng máy tính cho học sinh sử dụng. Laptop, máy chiếu, bài giảng điện tử.