Khóa luận Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế

n lập Hải Phòng 37 Nỗi niềm thành kính quỷ thần hay Ðế Bà hương lửa nghìn thu ấy Ðể giải hồn oan cõi thế này” Lễ hội chính của đền Bà Đế diễn ra vào các ngày 24,25,26 tháng 2 âm lịch hằng năm, nhưng đối với người dân Hải Phòng thì cứ vào sau dịp Tết nguyên đán, đền Bà Đế lại là một địa chỉ tín ngưỡng không thể không đến. Ngày nay người Hải Phòng và những vùng lân cận, ai cũng xem đó là điểm đến của những ngày đầu năm mới . Lễ hội đền Bà Đế đã góp phần làm sôi động hơn các hoạt động lễ hội ở Đồ Sơn. Đền Nghè - không gian văn hoá đậm bản sắc dân tộc Nói đến đền Nghè, người Hải Phòng ai cũng biết đó là một ngôi đền có từ lâu đời ở quận Lê Chân, nhưng Hải Phòng vẫn còn một ngôi đền Nghè khác ở vùng đất Đồ Sơn. Đây là ngôi đền mang ý nghĩa lịch sử và tâm linh của người dân Đồ Sơn.Từ ngã ba đường Lý Thánh Tông theo đường Suối Rồng vòng về phía Vạn Hương, ngay cạnh UBND phường, mọi người có thể dễ dàng nhận ra đền Nghè. Đền được xây dựng ở lưng chừng núi, nơi đất - biển - trời giao hoà. Đền Nghè là nơi được người dân Đồ Sơn coi trọng vì nơi đây thờ “ lục vị tiên công” – 6 dòng họ đầu tiên đã đến đây lập nên đất Đồ Sơn. Đây cũng là nơi thờ cúng các vị thần hoàng của Đồ Sơn, trước và sau lễ hội chọi trâu, đền là nơi nhân dân và các giáp, các phường tập trung về để tế lễ. Ngược theo dòng lịch sử mới thấy được hết sự độc đáo và tâm linh của ngôi đền này, trước năm 1945 tổng Đồ Sơn có 2 xã, 5 làng, làng nào cũng có đình, đền riêng song hầu như tất cả chỉ có duy nhất một vị thành hoàng. Vị thành hoàng chung của người dân Đồ Sơn xưa được cả làng, xã xây dựng lên để thờ là thần Điểm Tước. Vị thần được triều đình phong kiến sắc phong là: “ Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 38 Thượng đẳng thần” cho nên đền thờ ngài gọi là “ thượng đẳng từ” hay con gọi là đền Nghè. Di tích đền Nghè hội tụ đủ cả hai yếu tố vật thể và phi vật thể để trở thành một di sản văn hoá rất có giá trị, được xây dựng và tồn tại trong một không gian văn hoá mang đậm bản sắc dân tộc. Lễ hội chọi trâu Theo nghiên cứu đánh giá ở nước ta có tới hàng nghìn lễ hội độc đáo, trong đó phần lớn chủ yếu tập chung ở miền Bắc. Tại Hải Phòng cũng có rất nhiều lễ hội nhưng tiêu biểu nhất là lễ hội chọi trâu Đồ Sơn, hàng năm lễ hội được tổ chức vào ngày 9/8 âm lịch hàng năm. Từ lâu nơi đây đã nổi tiếng với câu ca dao: “Dù ai buôn đâu bán đâu Mùng chín tháng tám chọi trâu thì về Dù ai buôn bán trăm nghề Mùng chín tháng tám thì về chọi trâu” Đây là một lễ hội truyền thống của người dân Đồ Sơn- Hải Phòng. Sự hình thành khó xác định cho đến nay vẫn chưa ai khẳng định chắc chắn cũng như có bằng chứng chứng minh về sự ra đời của lễ hội này. Lễ hội chọi trâu là mỹ tục hào hùng mang đậm tính thượng võ, tính táo bạo và lòng quả cảm rất độc đáo. Để chuẩn bị người ta lựa chọn rất công phu trong khoảng một năm. Điều quan trọng là việc tìm và nuôi dưỡng trâu. Thông thường, sau Tết Nguyên Đán, các sới chọi đều cử người có nhiều kinh nghiệm đi khắp nơi để mua trâu, có khi họ phải lặn lội hàng tháng trời vào các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Nam Định, Thái Bình, thậm chí lên tận Tuyên Quang, Bắc Cạn... mới tìm được con trâu vừa ý. Sau công việc chọn trâu mang về là việc huấn luyện trâu. Đây là một công việc rất quan trọng và khó khăn, nó có thể coi là là quyết định đến trâu Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 39 khi ra trận. Trong quá trình huấn luyện cũng như cho trâu ăn phải kiêng không cho tiếp xúc với phụ nữ đặc biệt là phụ nữ không bao giờ được cho trâu ăn. Những người được cất cử trông coi trâu phải là người có kinh nghiệm. Trâu chọi phải được nuôi ở chuồng riêng không được tiếp xúc với trâu nhà nếu không rất khó huấn luyện cũng như thuần phục nó. Trường đấu thường là những bãi đất rộng, có nhiều người đứng xung quanh gõ trống và hò hét. Người huấn luyện, phủ cờ đỏ lên đầu trâu, mình trâu để cho trâu quen dần với không khí. … cũng trong quá trình huấn luyện này người ta phát hiện ra sở trường của trâu là gì. Càng đến ngày thi đấu khẩu phần ăn của trâu càng được chú ý cận thận và tăng dần lên. Vòng đấu loại bao giờ cũng được diễn ra trước để chọn trâu vào vòng chung kết diễn ra vào ngày 9/8 âm lịch hàng năm. Mở đầu lễ hội là lễ tế cúng thần Điểm Tước. Trước đó suốt từ ngày 29 đến ngày 30 tháng 7 nhân dân đã rước bát nhang từ đền Nghè tới đình Công để thờ trong suốt 15 ngày hội. Cũng trong thời gian này các đình tại Đồ Sơn đều trong không khí lễ hội để cầu mong trâu mình thắng cuộc. Trong buổi lễ này các giáp phải góp đồ lễ, mỗi giáp phải góp một con trâu, một con lợn và một thúng thóc. Ngày nay nhiều thủ tục đã được đơn giản hơn. Trước khi vào trận có hồi trống nổi nên, từ hai phía của sới chọi, "ông trâu" được dẫn ra có người che lọng và múa cờ hai bên. Khi hai "ông trâu" cách nhau 20 m, người dắt nhanh chóng thả trâu và thoát ra ngoài sới chọi. Hai trâu lao vào nhau với tốc độ khủng khiếp, hai đôi sừng đập vào nhau kêu chan chát, chúng dùng những miếng đòn của mình để tấn công đối phương. Cứ thế, hai trâu chọi nhau quyết liệt giữa tiếng hò reo vang dậy của hàng ngàn khán giả. Khi con trâu nào bỏ chạy thì con trâu kia sẽ chiến thắng. có những trận đấu diễn ra chỉ vài phút nhưng có những trận đấu diễn ra hàng tiếng đồng hồ. Khi trận đấu kết thúc người chủ trâu thu trâu về, đây là một công Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 40 việc cũng rất nguy hiểm nhưng điều đó đã chứng tỏ được tài huấn luyện của chủ trâu. Có người cho rằng xem chọi trâu hay như xem đấu bò tót ở Tây Ban Nha. Kết thúc lễ hội chọi trâu con thắng làm một cuộc rước giải về đình làm lễ tế thần. Tất cả mọi người dân đều theo, tập tục của từng địa phương, các trâu tham gia chọi, dù thắng, dù thua, đều phải giết thịt. Lấy một bát tiết cùng một ít lông của trâu (mao huyết) để cúng thần, sau đó đổ xuống ao để tiễn thần. Mọi người cùng ăn chúc phúc. Truyền rằng, sau khi ăn thịt con trâu thắng cuộc, mọi người sẽ gặp được may mắn, đặc biệt là những người dân đi biển. Đảo Dấu- món quà thiên nhiên ban tặng Núi Đồ Sơn chạy dọc theo bán đảo đến đồi Vạn Hoa thì đột ngột dừng lại rồi cách bờ biển chừng 1km lại nhô lên một hòn đảo nhỏ cách biệt với đất liền được gọi là đảo Dáu( hay hòn Dáu). Nếu dãy núi chạy dọc Đồ Sơn được ví là con rồng lớn thì hòn Dáu được ví là viên ngọc vờn trước miệng rồng. Có người cho rằng trước kia hòn đảo này có tên là đảo Dấu bởi nó được coi như mốc cho thuyền buồm qua lại. Nhưng do tiếng địa phương không chuẩn nên đọc chệch Dấu thành Dáu. Song đó cũng chỉ là giả định vì chưa có cưn cứ xác định. Còn theo sách “ Đại Nam nhất thống chí” thì nơi đây còn có tên là Đồi Song Ngư hay Cồn Dừa. Hòn Dáu có phong cảnh đẹp, ở đây có khu rừng nguyên sinh, danh thắng thiên nhiên rất hoang sơ, cổ kính với hàng nghìn cây đa, si và nhiều loại cổ thụ có cách đây hàng trăm năm. Đó là tài sản quý giá thiên nhiên ban tặng Đồ Sơn. Giá trị cảnh quan này được quận bảo tồn nguyên vẹn, chưa bị con người tác động hoặc làm biến dạng. Trên đảo có cây đa cổ thụ hàng trăm năm tuổi, thân xù xì, rễ tua tủa, cành đâm xuống đất. Sâu hơn là những thảm thực vật được coi như khu rừng nguyên sinh với những loài gỗ quý như kim giao. Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 41 Người Đồ Sơn coi đảo Dấu là hòn đảo thiêng nên không ai nghĩ đến chuyện ra đảo khai thác, vụ lợi. Đảo Dấu nổi tiếng với lễ hội truyền thống vào ngày mồng 8, 9, 10 tháng 2 hàng năm, thu hút hàng vạn lượt du khách đến tham dự. Nhưng sức hút của hòn đảo không chỉ đến từ các hoạt động của lễ hội này mà còn chính từ truyền thống tín ngưỡng của ngư dân miền biển được bảo tồn qua ngôi đền thờ Nam Hải thần vương, một trong những điểm linh thiêng theo quan niệm của người Đồ Sơn, nhất là với những ngư dân. Trước mỗi lần đi biển, ngư dân nơi đây không quên đến thắp hương, trở thành tập tục lâu đời, nét đẹp văn hoá tâm linh nơi cửa biển này. Hòn Dáu không chỉ có cảnh đẹp, thơ mộng mà còn có vị trí chiến lược quan trọng về mặt quân sự. Đảo Dấu đã ghi lại truyền thống thời chống Mỹ qua ngọn hải đăng Hòn Dấu. Ngọn hải đăng Hòn Dấu được xây dựng từ năm 1884, đến năm 1896 thì hoàn thành là một trong những ngọn đèn có lịch sử xây dựng lâu đời nhất. Trong kháng chiến chống Mỹ, hải đăng Hòn Dấu trở thành mục tiêu đánh phá của đế quốc Mỹ với 116 trận oanh kích. Năm 1967, ta xây dựng lại ngọn hải đăng sau khi cây đèn cao 65,8m bị bom Mỹ đánh đổ. Năm 1985, 1986 ta cho xay dựng đèn trên đảo Hòn Dáu và năm 1995 cho xây mới lại hòn toàn. Cây đèn mới xây có chiều cao hiện nay là 67m so với mực nước biển, có tầm chiếu sáng khoảng 24 hải lý. Ngọn đèn không ngừng sáng trong đêm, với khẩu hiệu một thời oanh liệt: “Còn đảo, còn người, hải đăng còn nháy sáng”. Cây đèn giờ đã trở thành điểm hấp dẫn du khách khi có dịp đặt chân tới đây. Bến tàu Không số -K15 Bến tàu không số- K15 dưới chân đồi Nghinh Phong thuộc khu 3 Đồ sơn, nơi xuất phát của những con tàu không số chở hàng hóa, vũ khí Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 42 chi viện cho chiến trường miền Nam trong những năm kháng chiến chống Mỹ, vừa được Bộ văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Cách đây gần nửa thế kỷ, năm 1959 quân đội ta đã thành lập hai đường vận chuyển chiến lược nhằm chi viện sức người sức của cho đồng bào và chiến sỹ miền Nam, một trên bộ và một trên biển, vượt núi Trường Sơn và xuyên biển Đông. Sau gần bốn tháng chuẩn bị, ngày 8/4/1962, chuyến tàu trinh sát và mang chỉ thị của Trung ương về mở đường vận chuyển chiến lược trên biển do đồng chí Bông Văn Dĩa chỉ huy đã đến được miền Nam, mở hướng chi viện mới hiệu quả, bảo đảm bí mật, bất ngờ. Tháng 10 – 1961, Bộ quốc phòng thành lập Đoàn 759, đoàn vận tải thủy có trách nhiệm chở hàng chi viện cho miền Nam bằng đường biển. Bắt đầu từ đây, cán bộ, chiến sỹ Đoàn 759 với những chiến công hiển hách, việc làm phi thường làm nên con đường huyền thoại mang tên Bác, kỳ tích có một không hai trong lịch sử dân tộc. Cũng bắt đầu từ đây xuất hiện những con tàu không số lúc ẩn lúc hiện như thần thoại, hàng trăm lượt tàu xuất phát từ địa điểm này, chở không biết bao nhiêu hàng hóa, vũ khí chi viện cho miền Nam ruột thịt, đánh giặc thắng lợi, góp phần vào chiến thắng 30/4/1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất nước nhà. Ngày nay những ai có dịp đến Đồ Sơn, khi đến thung lũng Xanh dưới chân đồi Nghinh Phong đều thấy tượng đài kỷ niệm di tích lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển lồng lộng và trang trọng giữa mây trời. Đây là công trình được xây dựng và hoàn thành đúng dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng Hải Phòng. Giữa màu xanh của núi đồi Đồ Sơn trong tiếng rì rào của sóng biển, di tích K15 là biểu tượng anh hùng ca ngợi lòng quả cảm, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc của cán bộ chiến sỹ trên những con tàu không số năm xưa. Hiện, K15 còn lại những cột bê tông trường tồn như nốt nhạc của bài ca đi Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 43 cùng năm tháng, khắc ghi chiến công chói lọi, đánh dấu trang sử hào hùng của quân đội ta. Tượng đài kỷ niệm đường Hồ Chí Minh trên biển và di tích bến tàu không số K15 trong những năm gần đây đón hàng nghìn lượt du khách đến tham quan, không những mở hướng phát triển du lịch mà còn trở thành địa chỉ giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ trẻ hôm nay, nhớ về những chiến công chói lọi của quân và dân ta, chung sức đồng lòng phấn đấu xây dựng Đồ Sơn ngày càng phát triển, xứng đáng là trọng điểm du lịch quốc gia. Bến Nghiêng- biểu tượng chiến thắng Bến Nghiêng toạ lạc giữa phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, sau lưng là ngọn núi thuộc dải Cửu Long, phía trước là bãi tắm khu 2 trông ra cửa biển “Ba Lộ”, nơi thế kỷ 11 vua Lý Thánh Tông từng ngự du thị sát để bảo vệ bờ cõi, rồi cho xây dựng tháp Tường Long. Ngày 15/5/1955, tại bến Nghiêng những lính Pháp cuối cùng rút khỏi Việt Nam. Từ đây, Hải Phòng và miền Bắc sạch bóng quân xâm lược và bến Nghiêng trở thành di tích minh chứng cho thắng lợi hoàn toàn sau 9 năm kháng chiến chống Pháp của quân và dân ta. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, bến Nghiêng trở thành bến tàu phục vụ vận tải tiếp tế hàng hoá cho cuộc chiến đấu bảo vệ đảo đèn Hòn Dấu, nơi được coi là mắt ngọc của Tổ quốc có nhiệm vụ soi sáng, dẫn đường cho các chuyến tàu biển ra vào, cập bến cảng Hải Phòng Năm 2005, biểu tượng của bến Nghiêng được thành phố xây dựng và hoàn thành đúng vào dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Hải Phòng (13/5/1955 – 13/5/2005). Hằng ngày, nhất là vào dịp khai hội đảo Dấu và mùa du lịch, hàng nghìn lượt người đến thăm và xuống tàu ra đảo Dấu và đến các vùng lân cận. Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 44 Đây là dịp để mỗi người dân thành phố, khách du lịch trong và ngoài nước hiểu hơn địa danh lịch sử này, góp phần tuyên truyền, gìn giữ di tích bến Nghiêng. Biệt thự Bảo Đại Biệt thự nằm trên đỉnh đồi Vung cao 36 m so với mặt nước biển, thuộc khu II Đồ Sơn. Biệt thự được xây từ năm 1928 của Toàn quyền Đông Dương. Ngày 16/ 6 /1949, Toàn quyền Đông Dương tặng cho vua Bảo Đại. Từ đó ngôi nhà này được gọi là biệt thự Bảo Đại. Tháng 5/1955, miền Bắc được giải phóng, ngôi nhà được giao cho Bộ Quốc phòng quản lý. Thời gian trôi đi, chiến tranh tàn phá, ngôi biệt thự xuống cấp. Ngày 28/ 3/1984, Bộ Quốc phòng bàn giao cho Công ty Du lịch Hải Phòng, nay là Công ty Cổ phần Khách sạn Du lịch Đồ Sơn quản lý. Được phép của Nhà nước, Công ty đã phục chế lại và sau hai năm, ngày 26 /7 /1999, biệt thự mở cửa đón khách tham quan và nghỉ qua đêm. Diện tích toàn khu vực là 900m2. Biệt thự có phòng tiếp khách, phòng họp, phòng ngủ của Vua, Hoàng hậu, các Hoàng tử và Công chúa. Các tư liệu và ảnh của Bảo Đại cùng gia đình do nhà Huế học Nguyễn Đắc Xuân và bà con Việt kiều ở Pháp cung cấp. Du khách đến đây tham quan có thể mặc triều phục, thưởng thức các loại bánh Huế, dự ngự thiện và mua đồ lưu niệm về biệt thự này. Ngoài ra, Đồ Sơn còn có các di tích lịch sử văn hoá như đình Ngọc, suối Rồng, tháp Tường Long tạo ra một quần thể du lịch sinh thái - lịch sử - văn hoá nổi tiếng của miền sóng, miền gió Đồ Sơn- Hải Phòng. Trên đây là một vài nét về địa lý, kinh tế, xã hội, tài nguyên du lịch tự nhiên và những điểm du lịch văn hóa tiêu biểu của Đồ Sơn. Đồ Sơn- trọng điểm du lịch nổi tiếng của Hải Phòng nơi có hệ thống tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú. Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 45 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh du lịch của Đồ Sơn giai đoạn 2006-2010 Với điều kiện giao thông thuận lợi, cơ sở vật chất và cơ sở hạ tầng phát triển cùng với phong cảnh thiên nhiên thơ mộng trữ tình vừa hoang sơ lại vừa hiện đại, Đồ Sơn đã ngày trở thành một điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước. Sau khi Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng ban hành nghị quyết số 09-NQ/TU về phát triển du lịch, Quận ủy Đồ Sơn đã chỉ đạo tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết tới toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân, đồng thời tổ chức thông tin, tuyên truyền trên hệ thống phát thanh từ quận đến các phường nhằm tạo nên sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân địa phương về phát triển kinh tế du lịch. Từ năm 2006- 2009 sau 4 năm triển khai Nghị quyết của thành phố, du lịch Đồ Sơn đã có nhiều khởi sắc. Bảng thống kê kết quả kinh doanh du lịch 5 năm 2006-2010 CHỈ TIÊU Đ ĐVT NĂM TĂNG BÌNH QUÂN(%) 2006 2007 2008 2009 L Lƣợt khách du lịch Tổng số khách L khách 2.964.845 3.577.917 3.766.957 4.001.600 10,83 Khách nội địa L khách 2.362.745 2.961.921 3.095765 3.372.954 12,22 Khách quốc tế L khách 602.100 615.996 671.192 628.646 1,5 Tổng lƣợt khách lƣu trú L khách 2.928.665 3.527.159 3.710.611 3.944.440 Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 46 Khách quốc tế lƣu trú L khách 5.93.608 610.759 664.486 621.641 C Cơ sở lƣu trú Tổng số cơ sở lƣu trú C cơ sở 725 804 876 885 Cơ sở lƣu trú du lịch C cơ sở 198 201 212 214 2,62 Số phòng P phòng 5.357 5.570 5.913 5.933 3,49 Số ks trên 15 phòng k ks 93 100 106 110 Số ks 3 sao trở lên k ks 10 11 12 13 Công suất sử dụng phòng % 39,1 40,1 51,1 51,5 Tổng doanh thu T Tỷ đồng 728,408 1.023,755 1.146,552 1.204,632 18,30 Nguồn: sở du lịch Hải Phòng Số lượng khách du lịch đến Đồ Sơn từ năm 2006- 2009 luôn chiếm tỷ trọng cao trong tổng số khách du lịch của Hải phòng. Lượng khách tăng bình quân là 10,83%/ năm, trong đó khách quốc tế tăng 1,5%, khách nội địa tăng 12,22%. Số cơ sở lưu trú tăng 2,62 %, số phòng tăng 3,49 %. Tổng mức doanh thu đã tăng bình quân 18,30 %. Mặc dù, khu du lịch Đồ sơn cách trung tâm thành phố không xa nhưng số lượng cơ sở lưu trú đã phát triển tăng 2,62%, số lượng phòng tăng 3,49%/ năm, công suất sử dụng phòng đến năm 2009 đã đạt 51,5%. Tuy mức độ tăng trưởng của Đồ Sơn trong những năm qua tăng so với các khu du lịch khác của thành phố, song với vị thế là một Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 47 khu du lịch trọng điểm của thành phố, mức tăng trưởng này vẫn chưa tương xứng với vị thế đó. Phục vụ trong ngành du lịch Đồ Sơn tính đến năm 2009 có khoảng 3000 lao động, trong đó có khoảng 2000 lao động thường xuyên, còn lại là lao động mùa vụ, Trong đó, có 500 người có trình độ đại học, cao đẳng trung cấp du lịch; 500 người có bằng sơ cấp, một số chứng chỉ nghề. Nhìn chung chất lượng nguồn nhân lực ngành du lịch của Đồ Sơn không cao. Hàng năm phòng Du lịch văn hóa thông tin kết hợp với Trung tâm hỗ trợ và phát triển du lịch, Sở văn hóa, thể thao và du lịch, trường cao đẳng Du lịch Hải Phòng, Trung tâm dậy nghề, Hiệp hội du lịch Đồ Sơn mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, đào tạo mới, đào tạo lại góp phần từng bước nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành du lịch. Thành phố Hải Phòng đã đầu tư, xây dựng Đồ Sơn trở thành một khu du lịch quốc tế nổi tiếng trong và ngoài nước, là một trong 2 trung tâm du lịch lớn của Hải Phòng. Với một hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, giao thông thuận lợi, Đồ Sơn chỉ cách trung tâm thành phố 22km đây là một trong những ưu thế lớn nhất của Đồ Sơn. Cùng với đó là hệ thống phương tiện vận chuyển phát triển nhanh đáp ứng nhu cầu đi lại của du khách. Hiện tại trên địa bàn quận có hai công ty xe khách tham gia vận chuyển với khoảng 15 đến 20 xe chạy thường xuyên mỗi ngày( Thịnh Hưng và BigC), có nhiều hãng taxi( Hoa Phượng, Đồ Sơn…) và trên 50 phương tiện chở khách của các đơn vị, cá nhân kinh doanh du lịch trên địa bàn quận đã đáp ứng nhu cầu đi lại của du khách. Ngoài ra đội tàu thủy nội địa gồm 12 chiếc tham gia chở khách du lịch tham quan đảo Dáu, Cát Bà đã góp phần quan trọng trong việc thay đổi cảnh quan môi trường, đa dạng hóa các loại hình, sản phẩm du lịch, thu hút khách trong và ngoài nước đến Đồ Sơn. Du khách có thể đến Đồ Sơn đi về trong vòng một ngày, bằng nhiều phương tiện như ô tô, xe máy…mà không phải Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 48 mất thời chờ đợi phương tiện vận chuyển cũng như không phải đặt tour trước. Ngoài ra để thu hút du khách đến với Đồ Sơn trong giai đoạn kinh tế khó khăn, Đồ Sơn đã đưa ra nhiều biện pháp để thúc đẩy du lịch, đặc biệt là công tác xúc tiến để quảng bá hình ảnh du lịch Đồ Sơn đến với du khách đã được chú trọng, triển khai với nhiều hoạt động thiết thực góp phần đưa hoạt động du lịch của Đồ Sơn từng bước phát triển. Hàng năm, các chương trình lớn của thành phố thường xuyên được tổ chức tại Đồ Sơn như các hội trợ , triển lãm…đây là một cơ hội tốt đưa hình ảnh Đồ Sơn đến với du khách. Nền kinh tế đang phục hồi, người dân mở rộng chi tiêu hơn, nhu cầu đi du lịch của người dân tăng cao. Những điểm du lịch mới hấp dẫn, nổi tiếng luôn thu hút được đông đảo du khách. Vì vậy, Đồ Sơn phải tự làm mới mình hơn nữa, bên cạnh việc cần khắc phục những hạn chế, tiếp tục đầu tư phát huy những tiềm năng thế mạnh đã được, thì việc nâng cao công tác xúc tiến quảng bá hình ảnh du lịch Đồ Sơn đến với du khách là việc không thể thiếu. Để cạnh tranh được với những điểm du lịch hấp dẫn khác trong và ngoài thành phố, Đồ Sơn cần phải khắc phục những hạn chế sau: Thứ nhất, phải có sự quản lý chưa tốt hơn về giá cả và các loại hình dịch vụ. Thứ hai, thiếu đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, khu vui chơi giải trí . Du khách, nhất là du khách nước ngoài, bên cạnh nhu cầu thưởng ngoạn cảnh đẹp và tắm biển họ còn có nhu cầu giải trí. Tuy nhiên, Đồ Sơn hầu như chưa đáp ứng được nhu cầu này. Các phương tiện và nơi có trò để vui chơi thu hút du khách hầu như không có. Thứ ba, thiếu sự chuyên nghiệp trong hướng dẫn du lịch, Đồ Sơn có rất nhiều địa danh lịch sử. Điểm hấp dẫn của mỗi địa danh du lịch không chỉ là cảnh đẹp mà còn là các sự kiện lịch sử gắn liền với nó. Nhưng đến với Đồ Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 49 Sơn chúng ta thiếu hẳn một đội ngũ hướng dẫn viên am hiểu lịch sử để giới thiệu với du khách. Thứ tư, thiếu làng nghề, sản phẩm mỹ nghệ truyền thống. Các sản phẩm mỹ nghệ, một nguồn thu tương đối lớn chỉ là những sản phẩm bằng ốc với các hình khác nhau dẫn đến sự nhàm chán trong du khách. Thứ năm, công tác xúc tiến quảng bá hình ảnh du lịch của Đồ Sơn đến du khách trong và ngoài nước vẫn chưa thực sự được quan tâm, việc tuyên truyền quảng bá còn yếu kém. Chưa có một sản phẩm đặc trưng khẳng định thương hiệu du lịch trong lòng du khách. Kinh tế ngày càng phát triển, con người càng có nhu cầu được hưởng thụ nhiều hơn và được thoả mãn sự hiểu biết nhiều hơn. Nguồn ngân sách đầu tư cho Đồ Sơn của thành phố không phải là ít, tuy nhiên sức mạnh của du lịch ở đây mới chỉ được tính bằng số cộng đơn thuần chứ không thể là cấp số nhân. Vì vậy qua những phân tích trên để tìm ra giải pháp, giúp Đồ Sơn có hướng đi đúng đắn hơn trong phát triển du lịch. Sau suy thoái kinh tế, hầu hết các điểm du lịch đều đẩy mạnh việc tăng cường quảng bá để thu hút du khách, sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn. Đây là một thách thức lớn đối với Đồ Sơn nhưng cũng là cơ hội để Đồ Sơn nhận thấy mặt yếu của mình để khắc phục và hoàn thiện hơn. Để tạo được ấn tượng đẹp trong lòng du khách về một thành phố du lịch thân thiện và chuyên nghiệp, các sản phẩm du lịch không chỉ cần phong phú mà phải có chất lượng cao, độc đáo, hấp dẫn và mang tính đặc thù. Mùa du lịch 2010, Đồ Sơn đã nghiên cứu và đưa ra một số loại hình, sản phẩm du lịch để du khách có nhiều sự lựa chọn hơn khi đến với Đồ Sơn. Đồ Sơn đã xây dựng một số tuyến du lịch để phục vụ nhu cầu tham quan, tìm hiểu của du khách. - Tuyến Đồ Sơn- Cát Bà Hoạt động xúc tiến du lịch ở Đồ Sơn sau suy thoái kinh tế Lê Thị Thúy – Đại học dân lập Hải Phòng 50 - Tuyến Bến Nghiêng- Đảo Dáu - Tuyến Đồ Sơn- Tiên Lãng - Tuyến Đồ Sơn- Trung tâm thàng phố Để khắc phục tính thời vụ, ngoài loại hình chính là du lịch biển Đồ Sơn còn xây dựng một số loại hình du lịch phù hợp với tiềm năng và điều kiện cơ sở vật chất kỹ thuật của khu như: - Du lịch sinh thái biển - Du lịch hội thảo, hội nghị - Du lịch nghỉ dưỡng, thể thao - Du lịch văn hóa tâm linh, tín ngưỡng - Du lịch lễ hội Ngoài ra trong những năm vừa qua Quận ủy, Ủy ban nhân dân quận đã chủ động đề nghị với thành phố và Bộ văn hóa công nhận 6 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia đó là: Di tích Tháp Tường Long, di tích Đình Ngọc- Suối Rồng, di tích Bến K15, di tích Bến Nghiêng, danh thắng quốc gia đảo Dáu, lễ hội chọi trâu truyền thống và nhiều di tích lịch sử cấp thành phố để gắn du lịch tâm linh, tín ngưỡng với phát triển du lịch Đồ Sơn. Đến với Đồ Sơn du khách còn được thưởng thức những món ăn mang đậm hương vị của vùng biển với nhiều loại hải sản như tôm, cua, ghẹ, cá, mực, ngao…đặc biệt là thịt trâu chọi Đồ Sơn với những cách chế biến độc đáo, riêng biệt đem đến cho du khách những ấn tượng thu vị, mới lạ, khó quên. 2.2 Thị trƣờng mục tiêu Khách du lịch đến Đồ Sơn chủ yếu là khách đi nghỉ mát, tắm biển, khách lưu trú chiếm tỷ trọng nhỏ, mức chi tiêu thấp. Khu du lịch Đồ Sơn cách trung tâm thành phố 22km lại cách