Bài giảng Đánh giá tác động môi trường (ĐTM)

Tổ chức và quản lý công tác ĐGTĐMT Các cơ quan ban hành luật, quy định về BV và ĐGTĐMT Nhiệm vụ: - Ban hành luật, quy định, nghị định, thông tư về bảo vệ môi trường. - Lập và duyệt các chủ trương, đường lối, chính sách bảo vệ môi trường với quy mô lớn - Theo dõi quá trình thực hiện công tác BVMT và phát triển bền vững Cơ quan quản lý ĐTM Đối tượng: Bộ tài nguyên & môi trường. Cục môi trường. Sở tài nguyên & môi trường. Vai trò: Tư vấn ĐTM. Tổ chức điều hành thẩm định ĐTM. Phê duyệt báo cáo ĐTM. Thẩm tra việc thực hiện giải pháp BVMT. Cơ quan thi hành ĐGTĐMT Cơ quan chủ quản Chủ dự án hoặc cơ quan chủ trì dự án Cơ quan độc lập khác Cơ quan thi hành ĐGTĐMT Cơ quan chủ quản: Ưu điểm: khách quan hơn Khuyết điểm: + Hiểu biết ít về dự án, kể cả công nghệ, nguyên nhiên liệu đầu vào kể cả đầu ra => dễ bỏ sót tác động đáng kể. + Là cơ quan thẩm định báo cáo ĐGTĐMT Cơ quan độc lập Ưu điểm: khách quan hơn Khuyết điểm: + Có những dự án không chuyên => tốn nhiều chi phí để tìm hiểu và dễ bỏ qua các tác động. + Vẫn đề kinh phí giữa hai bên Chủ dự án Ưu điểm: + Am hiểu các hoạt động dự án và khả năng tác động của dự án tới môi trường + Những kiến thức thiếu họ có thể nhờ các tổ chức, cơ quan cụ thể giúp đỡ + Họ là người thực hiện các biện pháp giảm thiểu nên các giải pháp sẽ khả thi hơn + Tối thiểu hóa được chi phí Chủ dự án Khuyết điểm: + Đôi khi không khách quan + Phải có sự hổ trợ của các cơ quan chức năng và các cá nhân, tổ chức có chuyên môn. Cơ quan quản lý khác Đối tượng: Các Bộ ngành liên quan. Các Sở ngành liên quan. Vai trò: Hổ trợ cho quá trình ĐTm (nếu cần). Tham gia thẩm định. Chủ dự án Đối tượng: Tư nhân, liên doanh, nhà nước, tổ chức đầu tư nước ngoài. Nhiệm vụ: Cung cấp thông tin cần thiết về dự án cho quá trình ĐTM. Cung cấp kinh phí thực hiện ĐTM. Trả lời phản biện khi thẩm định. Thực hiện biện pháp giảm thiểu tác động. Thực hiện (có thể) giám sát môi trường. Các cơ quan tham gia, hổ trợ nhận xét Viện nghiên cứu Các trường đại học Các chuyên gia Cơ quan tham gia hổ trợ, nhận xét Đối tượng: - Trường đại học, Viện nghiên cứu. - Tổ chức phi chính phủ. - Vai trò Giúp chủ dự án thực hiện ĐTM. - Tư vấn xây dựng biện pháp giảm thiểu. - Lập kế hoạch quản lý & giám sát môi trường. - Tham gia thẩm định ĐTM (nếu cần). - Đào tạo cán bộ có thể thực hiện ĐTM. Vai trò của cộng đồng Chịu tác động trực tiếp của dự án Có quyền hiểu biết và tham gia vào công tác ĐGTĐMT Vai trò: Giúp nhận dạng các tác động xã hội & môi trường. Các tổ chức tài trợ Quốc tế Hổ trợ về tài chính. Hổ trợ về kỹ thuật cho qui trình thực ĐTM. Sử dụng kết quả ĐGTĐMT Tư liệu cho các nhà ra quyết định Chủ dự án nơi đặt dự án tốt nhất và các giải pháp giảm bớt tác động có hại Cộng đồng biết được những ảnh hưởng của tác động đến họ Những vấn đề thường gặp khi thực hiện ĐGTĐMT ĐGTĐMT thường bị né tránh + Tiếng nói của cơ quan môi trường kém giá trị + Lý do chính trị ĐGTĐMT còn thiếu hòa nhập với qui hoạch + Thường xảy ra đối với ĐGTĐMT ở cấp chương trình, chính sách Những vấn đề thường gặp khi thực hiện ĐGTĐMT ĐGTĐMT không bảo đảm việc thực thi những dự án hợp lý về môi trường + ĐGTĐMT được xem như là thủ tục + Đôi khi các cơ qua chức năng không thể ra quyết định dừng hoạt động DA do gây tác hại lớn đến môi trường ĐGTĐMT còn hạn chế đối với cấp chương trình, chính sách + Vẫn đang được hoàn chỉnh Những vấn đề thường gặp khi thực hiện ĐGTĐMT Các tác động tích lũy chưa được xem xét kỹ + Thiếu đánh giá tác động tích lũy theo thời gian + Thiếu đánh giá các tác động tổng hợp Thiếu sự tham gia của cộng đồng + Không tạo điều kiện cộng đồng tham gia. + Trình độ hiểu biết cộng đồng không cao. Các giải pháp giảm nhẹ tác động có hại thường không được thực thi + Thiếu cơ chế kiểm tra của cơ quan chức năng + Thiếu kinh phí + Chủ dự án thiếu ý thức, nhiều khi tìm cách che mắt cơ quan kiểm tra hoặc tìm kẻ hở pháp luật để ne tránh Những vấn đề thường gặp khi thực hiện ĐGTĐMT Kiểm soát và kiểm toán sau dự án cũng ít được thực hiện + Chủ DA không để ý hoặc không biết cong tác kiểm toán môi trường Đánh giá tác động và rủi ro xã hội đôi khi bị bỏ sót + ĐGT ĐMT thường nhấn mạnh váo tác động vật lý, sinh học + Các chuẩn mực đánh giá không rỏ ràng và chưa có hướng dẫn cụ thể về 2 loại tác động này. Một số vấn đề lưu ý về thông tư08/2006/TT-BTNMT Hướng dẫn về đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và cam kết bảo vệ môi trường Quy định chung Phạm vi: hướng dẫn chi tiết + Lập, thẩm định báo cáo ĐMC + Lập, thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, báo cáo ĐGTĐMT bổ sung; thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường trong báo cáo đánh giá tác động môi trường, báo cáo ĐGTĐMT bổ sung và các yêu cầu của quyết định phê duyệt + Lập, đăng ký và xác nhận bản cam kết bảo vệ môi trường Quy định chung Thông tư này không áp dụng đối với các cơ sở đã đi vào hoạt động, kể cả mà các cơ sở trước đó không thực hiện các quy định về lập, thẩm định và phê duyệt báo cáo ĐGTĐMT Các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, dự án thuộc lĩnh vực an ninh, quốc phòng và thuộc phạm vi bí mật quốc gia được hướng dẫn tại văn bản khác ĐMC Đối tượng: định hướng, chiến lược, qui hoạch Tổ chức đánh giá: - Cơ quan chủ trì, phê duyệt: Bộ TNMT, các Bộ ngành và UBND tỉnh ĐMC - Hội đồng đánh giá: + Cấp trung ương: đại diện cơ quan chủ trì, đại diện các Bộ liên quan, đại diện các tỉnh liên quan, các chuyên gia. + Cấp địa phương: đại diện UBND tỉnh, đại diện sở TNMT, đại diện các sở liên quan, các chuyên gia ĐTM Đối tượng: + 102 dự án phải báo cáo ĐGTĐMT + Các dự án được pháp luật quy định Tổ chức thẩm định: tương tự như ĐMC Cam kết bảo vệ môi trường Đối tượng: Tất cả các dự án không phải lập báo cáo ĐGTĐMT Tổ chức thực hiện: - Chủ dự án làm cam kết - Đăng ký cam kết tại UBND huyện, xã ĐGTĐMT bổ sung Có sự thay đổi về địa điểm, quy mô, công suất thiết kế, công nghệ của DA Sau 24 tháng kể từ ngày báo cáo ĐGTĐMT được phê duyệt, DA mới triển khai thực hiện Việc thẩm định thông qua hình thức lấy ý kiến bằng văn bản của các nhà khoa học, quản lý có chuyên môn trình độ phù hợp Tổ chức dịch vụ thẩm định Có đội ngũ cán bộ có trình độ, năng lực chuyên môn phù hợp với yêu cầu thẩm định báo cáo ĐGTĐMT Có đủ phương tiện, thiết bị, cơ sở vật chất – kỹ thuật, phòng thí nghiệm với chất lượng và độ tin cậy cần thiết Trường hợp không đáp ứng yêu cầu thì phải ký hợp đồng thuê tổ chức, cá nhân đáp ứng yêu cầu đặt ra Tổ chức dịch vụ thẩm định Có các điều kiện khác theo quy định của pháp luật có liên quan Hoạt động của tổ chức dịch vụ thẩm định theo quy định của Bộ TN và MT