Bài giảng Giải phẫu X quang lồng ngực

November 1, 2015 1 GIẢI PHẪU X QUANG LỒNG NGỰC BS.NGUYỄN QUÝ KHOÁNG BS.NGUYỄN QUANG TRỌNG KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH BỆNH VIỆN AN BÌNH–TP.HCM November 1, 2015 2 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 3 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 4 GIẢI PHẪU MÔ MỀM November 1, 2015 5 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 6 GIẢI PHẪU KHUNG XƯƠNG November 1, 2015 7 GIẢI PHẪU KHUNG XƯƠNG November 1, 2015 8 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 9 GIẢI PHẪU VÙNG TRUNG THẤT November 1, 2015 10 GIẢI PHẪU VÙNG TRUNG THẤT November 1, 2015 11 GIẢI PHẪU VÙNG TRUNG THẤT ĐỘNG MẠCH CHỦ NGỰC November 1, 2015 12 GIẢI PHẪU VÙNG TRUNG THẤT ĐỘNG MẠCH PHỔI TĨNH MẠCH PHỔI November 1, 2015 13 GIẢI PHẪU VÙNG TRUNG THẤT November 1, 2015 14 GIẢI PHẪU BÓNG TIM November 1, 2015 15Weissleder et al.Diagnostic Imaging Expert.1998 November 1, 2015 16Angioscanographie des artères pulmonaires. V.Latrabe et al. CERF 2003. November 1, 2015 17 Angioscanographie des artères pulmonaires. V.Latrabe et al. CERF 2003. November 1, 2015 18 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 19 GIẢI PHẪU PHÂN CHIA TRUNG THẤT THEO BENJAMIN FELSON THEO LUCY SQUIRE November 1, 2015 20 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 21 GIẢI PHẪU CÁC BỜ TRUNG THẤT BỜ PHẢI TRUNG THẤT 1.Thân TM cánh tay-đầu (P). 2.TMC trên. 3.Nhĩ (P). 4.TMC dưới. 5.Rốn phổi (P). 6.Viền mỡ trước tim (Franges graisseuses). BỜ TRÁI TRUNG THẤT 7.ĐM dưới đòn (T). 8.Quai ĐMC. 9.Cung ĐMP. 10.Thất (T). 11.Rốn phổi (T). 12.Viền mỡ trước tim (Franges graisseuses). November 1, 2015 22 GIẢI PHẪU CÁC BỜ TRUNG THẤT VIỀN MỠ TRƯỚC TIM November 1, 2015 23 GIẢI PHẪU CÁC BỜ TRUNG THẤT VIỀN MỠ TRƯỚC TIM November 1, 2015 24 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 25 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT November 1, 2015 26 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT 1.Đường gặp nhau của màng phổi sau. 2.Đường gặp nhau của màng phổi trước. 3.Đường cạnh ĐMC xuống. 4.Đường cạnh trái cột sống. 5.Đường cạnh phải cột sống. 6.Đường cạnh phải khí quản. 7.Quai TM azygos. 8.Đường cạnh azygos-thực quản. November 1, 2015 27 November 1, 2015 28 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT ĐƯỜNG GẶP NHAU CỦA MÀNG PHỔI SAU ( ) VÀ MÀNG PHỔI TRƯỚC ( ) November 1, 2015 29 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT ĐƯỜNG CẠNH (P) KHÍ QUẢN November 1, 2015 30 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT ĐƯỜNG CẠNH AZYGOS-THỰC QUẢN November 1, 2015 31 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT November 1, 2015 32 GIẢI PHẪU CÁC ĐƯỜNG TRUNG THẤT QUAI TĨNH MẠCH AZYGOS (bình thường a < 7mm) November 1, 2015 33 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 34 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI  Rốn phổi được hình thành bởi ĐgM phổi, các TM thùy trên phổi,PQ gốc và hạch bạch huyết (các TM thùy dưới phổi không đi qua rốn phổi).  PQ chứa đầy khí và hạch bạch huyết bình thường thì quá nhỏ.  Các TM thùy trên phổi luôn luôn ở phía ngoài (lateral) các ĐgM thùy trên phổi.  Do đó,rốn phổi được xác định là chỗ giao nhau giữa TM thùy trên phổi và ĐgM thùy dưới phổi (B.Felson). November 1, 2015 35 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI November 1, 2015 36 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI-PHIM NGHIÊNG November 1, 2015 37 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI Bình thường,rốn phổi (P) thấp hơn rốn phổi (T) do ĐgM phổi (P) chạy ngang trong khi ĐgM phổi (T) leo lên trên PQ gốc (T) trước khi chạy xuống.Thường thì bờ trên của rốn phổi (P) là bờ dưới của rốn phổi (T) (97%). Hiếm khi hai rốn phổi ngang nhau (3%). Bình thường,không bao giờ rốn phổi (P) cao hơn rốn phổi (T). November 1, 2015 38 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI November 1, 2015 39 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI November 1, 2015 40 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI November 1, 2015 41 GIẢI PHẪU RỐN PHỔI November 1, 2015 42 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 43 GIẢI PHẪU CÂY KHÍ PHẾ QUẢN November 1, 2015 44 GIẢI PHẪU CÂY KHÍ PHẾ QUẢN November 1, 2015 45 GIẢI PHẪU CÂY KHÍ PHẾ QUẢN November 1, 2015 46Weissleder et al.Diagnostic Imaging Expert.1998 November 1, 2015 47 Weissleder et al.Diagnostic Imaging Expert.1998 November 1, 2015 48 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 49 GIẢI PHẪU HẠCH BẠCH HUYẾT November 1, 2015 50 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 51 GIẢI PHẪU CỬA SỔ PHẾ - CHỦ November 1, 2015 52 GIẢI PHẪU CỬA SỔ PHẾ - CHỦ November 1, 2015 53 GIẢI PHẪU CỬA SỔ PHẾ CHỦ November 1, 2015 54 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 55 GIẢI PHẪU CÁC RÃNH LIÊN THÙY November 1, 2015 56 GIẢI PHẪU CÁC RÃNH LIÊN THÙY November 1, 2015 57 GIẢI PHẪU CÁC RÃNH LIÊN THÙY November 1, 2015 58Joseph K.T.Lee. Lee computed body tomography with MRI correlation. 1998 November 1, 2015 59 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 60 GIẢI PHẪU RÃNH AZYGOS November 1, 2015 61 GIẢI PHẪU RÃNH AZYGOS November 1, 2015 62 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 63 GIẢI PHẪU PHÂN VÙNG Trên phim lồng ngực thẳng,phổi nằm hai bên trung thất. Nó thường được chia làm 3 vùng một cách tương đối theo chiều cao của phổi:Vùng trên,giữa và dưới. Vùng trên phổi còn được chia thành vùng đỉnh và hạ đòn. November 1, 2015 64 GIẢI PHẪU PHÂN VÙNG 1.Vùng đỉnh phổi. 2.Vùng hạ đòn. 3.Vùng giữa phổi. 4.Vùng đáy phổi. November 1, 2015 65 GIẢI PHẪU PHÂN VÙNG Người ta còn chia ra vùng trung tâm (central,perihilar) và ngoại vi (peripheral, subpleural):Vùng ngoại vi có bề rộng 4cm từ màng phổi trở vào. November 1, 2015 66 GIẢI PHẪU PHÂN VÙNG November 1, 2015 67 DÀN BÀI  Mô mềm.  Khung xương.  Trung thất: – Cấu trúc tim-mạch. – Phân chia trung thất. – Các bờ trung thất. – Các đường trung thất.  Rốn phổi.  Cây khí-phế quản.  Hạch bạch huyết.  Cửa sổ phế-chủ.  Các rãnh liên thùy.  Rãnh Azygos.  Phân vùng phổi.  Các thùy và phân thùy phổi. November 1, 2015 68 GIẢI PHẪU CÁC THÙY VÀ PHÂN THÙY November 1, 2015 69 GIẢI PHẪU CÁC THÙY VÀ PHÂN THÙY November 1, 2015 70 GIẢI PHẪU CÁC THÙY PHỔI November 1, 2015 71 GIẢI PHẪU CÁC THÙY PHỔI November 1, 2015 72 GIẢI PHẪU CÁC THÙY PHỔI November 1, 2015 73 GIẢI PHẪU CÁC THÙY PHỔI November 1, 2015 74 GIẢI PHẪU CÁC THÙY PHỔI November 1, 2015 75 CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý THEO DÕI CỦA QUÝ BÁC SĨ