Bài giảng Kế toán tài chính - Chương 7: Kế toán hoạt động thương mại và xác định kết quả kinh doanh - Võ Minh Hùng

ế toán doanh nghiệpMỤc tiêuSau khi học chương này, người học có khả năng hiểu và thực hiện các nội dung sau:Quy trình hoạt động cơ bản về giao dịch mua bán hàng hóa của doanh nghiệp thương mại.Phương pháp phân tích và ghi nhận bút toán các giao dịch mua và bán hàng hóa.Ghi nhận các bút toán chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp và xác định kết quả kinh doanh cuối kỳ kế toán.Trình bày thông tin cơ bản về kết quả hoạt động mua bán hàng hóaTÀI LIỆU HỌCSách giáo khoa chương 7Thông tư 200/2014/TT-BTCChuẩn mực kế toán Việt Nam về Doanh thuNỘI DUNG7.1. Những vấn đề chung7.2 Kế toán mua hàng7.3 Kế toán bán hàng7.4 Kế toán chi phí hoạt động7.5 Kế toán xác định kết quả kinh doanh7.6 Trình bày thông tin trên báo cáo tài chínhMINH HỌA BCKQHĐKDHAGL Group 1/1 – 31/12/201457.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNGMột số phương thức mua bán hàng cơ bảnBán hàng qua khoGiao hàng tại khoChuyển hàngGiao hàng vận chuyển thẳng (bán hàng giao tay ba)7.2 KẾ TOÁN MUA HÀNG(PURCHASES)Chứng từPhiếu yêu cầu mua; Đơn đặt hàng; Hóa đơn; Báo cáo nhận hàng; Phiếu kiểm soát; Séc thanh toán; Bản sao kê ngân hàngKế toán mua hàng nhập kho Ghi nhận ban đầu theo giá gốc, bao gồm gia mua và chi phí thu muaGiá mua hàng hóaChi phí thu mua hàng hóaVD: CP vận chuyển, bốc xếp, bảo hiểm, bảo quản trong quá trình mua hàng, lương nhân viên thu mua và nhận hàng, chi phí của bộ phận thu mua độc lập, hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quá trình mua hàng. Giá mua hàng hóa=Giá mua của hàng thực nhập+Các khoản thuế không được hoàn lạiTài khoảnTK 156- Hàng hóaTK 1561- Giá mua hàng hóaTK 1562- Chi phí thu mua hàng hóaTK 1567- Hàng hóa bất động sảnMua hàng hóa nhập kho 111,112,331Thiếu Thừa 1381 331,111,1123381 Trị giáthực nhập3381Thừa trong kiểm kê 632 Xuất bán tại kho 157 Xuất gởi bán 222Xuất tham gia liên doanh, liên kết 1381 Thiếu trong kiểm kê chờ xử lý 333Thuế nhập khẩu, thuế TTĐB 154Gia công, chế biến nhập kho SD 331,111Khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá1561Tập hợp chi phí thu mua hàng hoáPhân bố chi phí mua hàng cho hàng đã bán raSD: Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng tồn cuối kỳ111,112,331,1562 632 Ảnh hưởng đến BCTCBCĐKTBCKQHĐKDBCLCTTTS=Nợ phải trả+VCSH LN=DT-CP +HTK-Tiền       -Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh+HTK+PTrả13Mua hàng nhập khoVí dụ 7.1:Hãy định khoản tình hình sau:Cty TM Toàn Cầu tính giá HTK theo pp FIFO có tình hình liên quan hàng hóa trong kỳ như sau:Ngày 1: Mua hàng A và B với giá mua 6.000.000 đ với chi tiết cho như sau, và phát sinh chi phí thuê xe vận chuyển 200.000 chi bằng tiền tạm ứng.HHSLĐGTTA10040.0004.000.000B4050.0002.000.000Tổng6.000.000Ví dụ 7.1 (tt)Ngày 20: Mua hàng A và C có giá mua 10.000.000, chi tiết như sau, và phát sinh chi phí thuê xe vận chuyển 500.000 chi bằng tiền tạm ứngHHSLĐGTTA5040.0002.000.000C80100.0008.000.000Tổng10.000.000Ví dụ 7.1 (tt)Ngày 25: Xuất một số hàng A, B và C để bán với số lượng như sau:Phiếu xuất khoHHSLĐG xuấtTTA50B20C40TRẢ LỜI1/ Nếu phân bổ chi phí mua hàng ngay mỗi lần mua, theo tỷ lệ với giá mua Nợ TK 156A 4.000.000  Nợ TK 156B 4.000.000  Có TK 331 6.000.000Chi phí mua Nợ TK 156A 133.333  Nợ TK 156B66.666  Có TK 141200.000Ngày 1: 156A4.133.333=100*41.333156B40.066.666=40*51.667TRẢ LỜI1/ Nếu phân bổ chi phí mua hàng ngay mỗi lần mua, theo tỷ lệ với giá mua Nợ TK 156A 2.000.000  Nợ TK 156B 8.000.000  Có TK 331 10.000.000 Nợ TK 156A 100.000  Nợ TK 156B400.000 Có TK 141500.000Ngày 20: 18156A100*41.333 2.100.000 = 50* 42.000156C8.400.000=80*105.000Phiếu xuất khoSPSLĐG xuấtTTA5041.3332.066.667B2051.6671.033.333C40105.0004.200.000Ngày 25: 156A100*41.333 50* 42.000156B40*51.667156C80*105.00050*41.33320*51.66740*105.000TRẢ LỜI1/ Nếu phân bổ chi phí mua hàng ngay mỗi lần mua, theo tỷ lệ với giá mua Nợ TK 632 7.300.000 Có TK 156 A2.066.667Có TK 156 B1.033.333Có TK 156 B4.200.000TRẢ LỜI1/ Nếu phân bổ chi phí mua hàng ngay mỗi lần mua, theo tỷ lệ với giá muaGiá mua ngày 1:Nợ TK 1561-A: 4.000.000Nợ TK 1561-B: 2.000.000 Có TK 111: 6.000.000Chi phí vận chuyển ngày 1:Nợ TK 1562: 200.000 Có TK 111: 200.000TRẢ LỜI2/ Nếu tách riêng giá mua và chi phí thu mua1561-A100*40.0001561- B40*50.000TRẢ LỜI2/ Nếu tách riêng giá mua và chi phí thu muaGiá mua hàng ngày 20:Nợ TK 1561-A: 2.000.000Nợ TK 1561-C: 8.000.000 Có TK 111: 10.000.000Chi phí vận chuyển ngày 20 :Nợ TK 1562: 500.000 Có TK 111: 500.0001561-A100*40.00050* 40.0001561-C80*100.000TRẢ LỜI2/ Nếu tách riêng giá mua và chi phí thu muaNgày 25: xuất bánNợ TK 632: 7.000.000 Có TK 1561-A: 2.000.000 Có TK 1561-B: 1.000.000 Có TK 1561-C: 4.000.0001561-A100*40.00050* 40.0001561-C80*100.00050* 40.00040*100.0001561- B40*50.00020*50.000Cuối tháng, phân bổ chi phí mua hàng cho hàng đã bánTRẢ LỜI2/ Nếu tách riêng giá mua và chi phí thu mua Nợ TK 1561 Có SDĐK: 0  6.000.000  10.000.0007.000.000 SDCK: 9.000.000 Nợ TK 1562 Có SDĐK: 0 200.000   500.000306.250 SDCK: 393.750Nợ TK 632: 306.250 Có TK 1562: 306.2507.3 KẾ TOÁN BÁN HÀNG(SALES)DOANH THUREVENUEDoanh thu: là tổng lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữuDoanh thu không bao gồm các khoản thu hộ bên thứ ba, ví dụ: Các loại thuế gián thu Doanh thu được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu đượcDoanh thuDoanh thu phải được ghi nhận phù hợp với bản chất hơn là hình thức hoặc tên gọi của giao dịch và phải được phân bổ theo nghĩa vụ cung ứng hàng hóa, dịch vụ.+ Trường hợp khách hàng chỉ được nhận hàng khuyến mại khi mua sản phẩm hàng hóa (như mua 2 sản phẩm được tặng thêm 1 sản phẩm)+ Trường hợp bán sản phẩm, hàng hóa kèm theo sản phẩm, hàng hóa, thiết bị thay thếDoanh thu kế toán và doanh thu tính thuếThời điểm, căn cứ để ghi nhận doanh thu kế toán và doanh thu tính thuế có thể khác nhau tùy vào từng tình huống cụ thể. ĐIỀU KIỆN GHI NHẬN DOANH THU BÁN HÀNGDoanh thu bán hàng được ghi nhận khi thoả mãn đồng thời 5 điều kiện sau: (a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;(b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;(c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;(d) Doanh nghiệp đã thu hoặc sẽ thu được các lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng;(e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng;Chứng từ: Phiếu xuất khoHóa đơn. Các loại hóa đơn:Hóa đơn GTGT: dành cho các tổ chức tính thuế GTGTtheo phương pháp khấu trừHóa đơn bán hàng: dùng cho tổ chức, cá nhân tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếpHóa đơn khác gồm: tem; vé; phiếu thu tiền bảo hiểmPhiếu thu tiền cước vận chuyển hàng không; chứng từ thu phí dịch vụ ngân hàng,Các chứng từ được in, phát hành, sử dụng và quản lý như hóa đơn: phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ, phiếu XK hàng gửi bán đại lý. Hình thức hóa đơna) Hóa đơn tự in: là hóa đơn do DN tự in ra trên các thiết bị tin học, máy tính tiền khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;b) Hóa đơn điện tử: là tập hợp các thông điệp dữ liệu điện tử về bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, được tạo, lập, gửi, nhận, lưu trữ và quản lý theo quy định tại Luật Giao dịch điện tử và các văn bản hướng dẫn thi hành;c) Hóa đơn đặt in: là hóa đơn do các DN đặt in theo mẫu để sử dụng cho hoạt động bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, hoặc do cơ quan thuế đặt in theo mẫu để cấp, bán cho các tổ chức, hộ, cá nhân.Tài khoản TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ TK 5111 : Doanh thu bán hàng hóa TK 5112 : Doanh thu bán các thành phẩm TK 5113 : Doanh thu cung cấp dịch vụ TK 5114 : Doanh thu trợ cấp, trợ giá TK 5117 : Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư TK 5118 : Doanh thu khác- TK 632- Giá vốn hàng bánSơ đồ kế toán giá vốn hàng bánHàng gởi bán đã bán được 911331,111,Mua xong bán ngay 156Xuất kho bán trực tiếpGởi bánHàng hóa đã bán bị trả lại nhập khoMua xong gởi bán157Kết chuyển giá vốn hàng đã bán trong kỳ632Sơ đồ kế toán doanh thu bán hàng 511Các khoản thuế gián thu trừ vào doanh thu (nếu không tách khi ghi DT)3332,3333,..Cuối kỳ kết chuyển chiết khấu thương mại, hàng bán bị trả lại, giảm giá hàng bán521Doanh thu bán hàng thuần911111,112Bán hàng thu bằng tiền 131Bán chịu 113Khách mua hàng trả bằng thẻ tín dụng Doanh thu được chuyển thẳng để trả nợ 341Các khoản tiền hoa hồng, phí ngân hàng trích từ doanh thu 641,642Ảnh hưởng đến BCTCBCĐKTBCKQHĐKDBCLCTTTS=Nợ phải trả+VCSH LN=DT-CP +Tiền     + LNCPP +LN +DTBH  +Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh- HTK-LNCPP-LN+CPGV35Doanh thu bán hàngĐối với sản phẩm thuộc đối tượng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ môi trường, kế toán phản ánh doanh thu theo giá bán chưa có thuế, các khoản thuế gián thu phải nộp được tách riêng ngay khi ghi nhận doanh thu (kể cả thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp) :Nợ TK 111, 112, 131,... (tổng giá thanh toán) Có TK 511 - Doanh thu bán hàng (giá chưa có thuế) Có TK 333Doanh thu bán hàngTrường hợp không tách ngay được các khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận doanh thu bao gồm cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và ghi giảm doanh thu, ghi:Nợ TK 511 Có TK 333BÁN HÀNG QUA KHO THEO HÌNH THỨC NHẬN HÀNGVí dụ 7.2:Cty Hà Đông xuất 600 m vải để bán tại kho, với đơn giá bán chưa thuế 70.000 đ/m, thuế GTGT 10%, giá xuất kho 50.000 đ/m. Thanh toán sau 15 ngày.Hãy định khoản nghiệp vụ trên tại cty Hà ĐôngHướng dẫn trả lờiNợ TK 63230.000.000Có TK 15630.000.000Nợ TK 13146.200.000Có TK 51142.000.000Có TK 333114.200.00039BÁN HÀNG QUA KHO THEO PHƯƠNG THỨC CHUYỂN HÀNGVí dụ 7.3:Ngày 25/3 Cty A&B ký hợp đồng bán hàng với cty Thanh Xuân về bán 500 sp với giá bán chưa thuế 100.000đ/sp, thuế GTGT 10%. Theo hợp đồng, A&B có nghĩa vụ chở hàng giao cho Thanh Xuân tại Hà Nội.Ngày 25/4 cty xuất kho để giao hàng cho khách với giá xuất kho 80.000đ/sp. Ngày 2/5, Thanh Xuân nhận được hàng và được chấp nhận thanh toán toàn bộ.Yêu cầu: tại cty A&BDoanh thu được ghi nhận vào tháng 3, 4 hay 5? Cty ghi nhận bút toán gì vào tháng 3,4 và 5?Chứng từ - Phiếu xuất kho41PHIẾU XUẤT KHOTên hàngSLĐơn giá Thành tiền USB50080.00040.000.000  Cộng 40.000.000Chứng từ - Hóa đơn GTGT42HÓA ĐƠN GTGTTên hàngSLĐơn giá Thành tiền USB500 100.000 50.000.000   Cộng tiền hàng 50.000.000 Thuế GTGT 10% 5.000.000 Tổng cộng tiền thanh toán   55.000.000 Hướng dẫn trả lờiTháng 4Nợ TK 15740.000.000Có TK 15640.000.000Tháng 5Nợ TK 63240.000.000Có TK 15740.000.000Nợ TK 131-TX55.000.000Có TK 51150.000.000Có TK 333115.000.00043BÁN HÀNG VẬN CHUYỂN THẲNG CÓ THAM GIA THANH TOÁN632157156 Kho111,112(2b)(1)(3) Bán hàng không qua kho(2a)Đã bán được hàngGửi hàngTiêu thụGiá vốn hàng bánMua hàng nhập khoBÁN HÀNG VẬN CHUYỂN THẲNG CÓ THAM GIA THANH TOÁNVí dụ 7.4 Cty T mua hàng của DN A: SL 300 cái, đơn giá chưa thuế 90.000 đ/c, thuế GTGT 10%, thanh toán sau 10 ngày.Cty nhận hàng từ A và giao ngay cho khách hàng C: SL: 300 cái, đơn giá bán chưa thuế 100.000đ/c, thuế GTGT 10%, thanh toán sau 15 ngày.Yêu cầu: định khoản tình hình trên tại cty TTrả lời:Nợ TK 632: 27.000.000Nợ TK 133: 2.700.000 Có TK 331 A: 29.700.000Nợ TK 131 C: 33.000.000 Có TK 511: 30.000.000 Có TK 33311: 3.000.000BÁN HÀNG VẬN CHUYỂN THẲNG KHÔNG THAM GIA THANH TOÁNVí dụ 7.5:Cty ABC làm môi giới cho cty XYZ bán 2 cái máy điện tử cho cty MMM, đơn giá bán chưa thuế 100 trđ, thuế GTGT 10%, tiền thanh toán sau 1 tháng.Cty ABC được hưởng phí hoa hồng môi giới giá chưa thuế là 5% trên giá bán chưa thuế, thuế GTGT của phí môi giới 10%. Cty ABC thanh toán số tiền còn lại cho XYZ sau khi trừ phí môi giới bằng TGNH.Yêu cầu: định khoản tại cty ABCTrả lờiKhi nhận 2 máy điện tử bán hộ cho XYZ: không định khoảnKhi bán 2 máy điện tử hộ cho XYZ:Nợ TK 111, 112: 220.000.000 Có TK 331 – XYZ: 220.000.000Phí môi giới được hưởng 5%*200.000.000=10.000.000Nợ TK 331-XYZ : 11.000.000 Có TK 5113: 10.000.000 Có TK 33311: 1.000.000Khi thanh toán số tiền còn lại:Nợ TK 331-XYZ: 209.000.000 Có TK 111,112: 209.000.000KẾ TOÁN BÁN HÀNG CÓ PHÁT SINH THIẾUVí dụ 7.6: Hãy định khoản tình hình sau:Ngày 5/5: Cty xuất hàng để giao cho khách tại kho của người mua, SL: 500 sp, đơn giá xuất kho 80.000đ/sp. Ngày 14/5 bên mua nhận được hàng. Tuy nhiên bên mua chỉ nhận được và vì vậy chỉ chấp nhận thanh toán theo số lượng 450 sp. Số hàng còn lại bị mất trong quá trình vận chuyển. Hóa đơn GTGT ghi SL: 450 cái, đơn giá bán chưa thuế 100.000đ/c, thuế GTGT 10%, khách hàng trả sau 15 ngày. Trả lời:Ngày 5/5:Nợ TK 157 / Có TK 156: 500sp*80.000 = 40.000.000Ngày 14/5:Nợ TK 632/ Có TK 157: 450sp*80.000 = 36.000.000Nợ TK 1381/ Có TK 157: 50sp*80.000 = 4.000.000Nợ TK 131: 49.500.000 Có TK 511: 450sp*100.000 = 45.000.000 Có TK 33311: 4.500.000KẾ TOÁN BÁN HÀNG ĐẠI LÝCONSIGNMENT SALESVí dụ 7.7:Đầu tháng 3, doanh nghiệp A xuất một số hàng hóa cho đại lý X theo giá vốn là 300.000.000. Giá bán của lô hàng bao gồm thuế GTGT 10% là 440.000.000 đ. Hoa hồng cho đại lý 5% trên giá bán chưa thuế, thuế suất dịch vụ đại lý 10%.Trong tháng 3, đại lý X đã bán được 100% số hàng. Sau khi trừ hoa hồng được hưởng, đại lý X đã thanh toán tiền hàng cho doanh nghiệp bằng chuyển khoản.Yêu cầu: định khoản tại A, XTrả lời: Chủ hàng AKhi xuất hàng cho X:Nợ TK 157: 300.000.000 Có TK 156: 300.000.000Khi X bán được hàng:Nợ TK 131-X: 440.000.000 Có TK 511: 400.000.000 Có TK 33311: 40.000.000Nợ TK 632: 300.000.000 Có TK 157: 300.000.000Trả lời: Chủ hàng A (tt)Hoa hồng cho X: 5%* 400 tr = 20.000.000Nợ TK 641: 20.000.000Nợ TK 133: 2.000.000 Có TK 131-X: 22.000.000Nhận tiền bán hàng X đưa sau khi trừ tiền hoa hồng: 440tr-22tr=418 trNợ TK 112: 418.000.000 Có TK 131-X: 418.000.000Trả lời: Đại lý XKhi nhận hàng bán hộ cho A: không ghi tăng tài sản hàng hóa, có thể theo dõi riêng trên TK ngoài bảng cho mục đích quản lý hàng.Khi bán được hàng hộ cho A:Nợ TK 111, 112: 440.000.000Có TK 331 – A: 440.000.000Trả lời: Đại lý X (tt)Phí môi giới được hưởng: 5%* 400 tr = 20.000.000Nợ TK 331-A: 22.000.000 Có TK 5113: 20.000.000 Có TK 33311: 2.000.000Khi thanh toán số tiền còn lại:Nợ TK 331-A: 418.000.000 Có TK 112: 418.000.000KẾ TOÁN DOANH THU BÁN HÀNG TRẢ GÓP INSTALLMENT SALESDoanh thu bán hàng ghi theo giá bán trả ngay chưa thuế (A)Chênh lệch giữa giá bán trả góp chưa thuế (B) và giá bán trả ngay chưa thuế (A) ghi doanh thu hoạt động tài chính tương ứng với thời gian trả góp và lãi suất thực tếThuế GTGT tính trên giá bán trả ngayKế toán doanh thu bán hàng trả chậm, trả gópKhi bán hàng:Nợ TK 131, 111, 112 : B + %VAT* A Có TK 511: A Có TK 33311: %VAT* A Có TK 3387: B-AĐịnh kỳ nhận tiền thanh toán trả góp:Nợ TK 111, 112 Có TK 131Cuối kỳ, phân bổ lãi trả góp:Nợ TK 3387 Có TK 515Kế toán doanh thu bán hàng trả chậm, trả gópVí dụ 7.8: Hãy định khoản tại cty HCty H bán xe máy, giá bán trả ngay chưa thuế là 14.000.000, giá bán trả góp chưa thuế trong 12 tháng là 15.200.000. Thuế GTGT 10%.Khách hàng trả ngay 3.000.000, số còn lại trả mỗi tháng bắt đầu từ tháng sau trong vòng 12 thángGiả sử lãi trả góp phân bổ đều qua các kỳ theo phương pháp đường thẳngDoanh thu bán hàng: 14.000.000Lãi trả góp: 15.200.000 – 14.000.000 = 1.200.000Trả lờiKhi bán hàng:Nợ TK 131 : 16.600.000 Có TK 511: 14.000.000 Có TK 33311: 1.400.000 Có TK 3387: 1.200.000Nợ TK 111: 3.000.000 Có TK 131: 3.000.000Nợ TK 632/ Có TK 156: GVTrả lờiĐịnh tháng, ghi nhận lãi trả góp vào doanh thu tài chính: 1.200.000/12=100.000Nợ TK 3387 : 100.000 Có TK 515: 100.000Số tiền thu được khi khách hàng trả góp hàng tháng: (16.6tr-3tr)/12=13.600.000 / 12 = 1.133.000Nợ TK 111: 1.133.000 Có TK 131: 1.133.000KẾ TOÁN DOANH THU TIÊU DÙNG NỘI BỘ KHÔNG TIẾP TỤC KINH DOANH- Trường hợp sản phẩm, hàng hoá dùng để biếu, tặng cho cán bộ công nhân viên:Nợ TK 334 (tổng giá thanh toán) Có TK 511 Có TK 33311Nợ TK 632 Có các TK 152, 153, 155, 156HÀNG HÓA TIÊU DÙNG NỘI BỘ TIẾP TỤC KINH DOANHĐối với sản phẩm tiêu dùng nội bộ cho hoạt động bán hàng hoặc biếu, tặng cho khách hàng:Nợ TK 641 Có TK 156 (giá vốn hàng hoá)Nếu phải kê khai thuế GTGT cho sản phẩm tiêu dùng nội bộ (giá trị kê khai thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế), ghi:Nợ TK 133 Có TK 3331HH AHairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12HH BHairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12Hairsprayx 12Trao đổi tương tựTRAO ĐỔI TƯƠNG TỰKhông ghi nhận doanh thuTrao đổi không tương tựHH BHH Abản chất & giá trịBánMuaTRAO ĐỔI KHÔNG TƯƠNG TỰGhi nhận doanh thu đối với hàng bánCHƯƠNG TRÌNH DÀNH CHO KHÁCH HÀNG TRUYỀN THỐNGCUSTOMER LOYALTY PROGRAMMESTại thời điểm bán hàng hóa, người bán phải xác định riêng giá trị hợp lý của hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc số phải giảm giá cho người mua theo các điều kiện của chương trình (VD: tích đủ điểm thưởng);Doanh thu tại thời điểm bán hàng là tổng số tiền trừ đi giá trị hợp lý của hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc số phải giảm giá cho người muaDoanh thu phát sinh từ chương trình dành cho khách hàng truyền thốngGiá trị của hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc số phải chiết khấu, giảm giá cho người mua được ghi nhận là doanh thu chưa thực hiện. Nếu hết thời hạn của chương trình mà người mua không đạt đủ điều kiện theo quy định và không được hưởng hàng hóa dịch vụ miễn phí hoặc chiết khấu giảm giá, doanh thu chưa thực hiện được chuyển vào doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ.Doanh thu phát sinh từ chương trình dành cho khách hàng truyền thốngVí dụ 7.9:Công ty A đưa ra chương trình bán hàng cho khách hàng truyền thống công ty B là nếu trong năm tài chính 20XX, công ty B mua hàng đạt được mức chưa thuế là 500 triệu đồng/năm, thì công ty A sẽ khuyến mãi lô hàng trị giá 5%, tương đương là 25 triệu đồng. Giao dịch bán hàng cho công ty B trong năm như sau:Ngày 2/1, công ty A xuất kho có giá bán chưa thuế là 200 triệu đồng và thuế GTGT là 20 triệu đồng; Ngày 1/7, công ty A xuất kho lô hàng có giá bán chưa thuế là 350 triệu đồng và thuế GTGT là 35 triệu đồng; Doanh thu phát sinh từ chương trình dành cho khách hàng truyền thốngNgày 25/12, tổng kết doanh số bán hàng cho công ty B là 550 triệu đồng, theo chương trình công ty B đã đủ điều kiện nhận 1 lô hàng khuyến mãi 25 tr mà không thanh toán tiền. Công ty A xuất kho lô hàng khuyến mãi có giá gốc là 20 triệu đồng giao cho công ty B.Trả lờiNgày 2/1 : Nợ TK 131: 220.000.000 Có TK 511: 190.000.000 Có TK 3387 : 10.000.000 = (25 trđ x (200 / 500)) Có TK 3331 : 20.000.000 Trả lờiNgày 1/7 : Nợ TK 131: 550.000.000 Có TK 511: 482.500.000 Có TK 3387: 17.500.000 = (25 trđ x (350 / 500)) Có TK 3331 : 50.000.000 Ngày 25/12: Nợ TK 3387: 27.500.000 (25 tr+2.5tr) Có TK 511: 27.500.000Nợ TK 632: 20.000.000 Có TK 156: 20.000.000CÁC KHOẢN LÀM GIẢM DOANH THU - REVENUE DEDUCTIONSHàng bán bị trả lạiGiảm giá hàng bánChiết khấu thương mạiĐịnh nghĩaChiết khấu thương mại: Là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn. Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho người mua do hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu. Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán. (Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền người bán giảm trừ cho người mua, do người mua thanh toán tiền mua hàng trước thời hạn theo hợp đồng. Lưu ý chiết khấu thanh toán không được xem là các khoản giảm trừ doanh thu)72Chứng từ và tài khoảnChứng từBiên bảnHóa đơnTài khoản- Tài khoản 5211 - Chiết khấu thương mại- Tài khoản 5212 - Hàng bán bị trả lại - Tài khoản 5213 - Giảm giá hàng bán73Sơ đồ các khoản giảm trừ doanh thu5213331111*, 131511Cuối kỳ, kết chuyểnẢnh hưởng đến BCTCBCĐKTBCKQHĐKDBCLCTTTS=Nợ phải trả+VCSH LN=DT-CP -Tiền    - LNCPP  -LN -DT  -Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh75Ví dụ 7.10Ngày 7/5, vì hàng hóa bị lỗi trong quá trình sử dụng, công ty ABC nhận lại 20 sản phẩm đã bán trước đây có giá bán 100.000 đ/sp, giá vốn 80.000 đ/sp do công ty Thanh Xuân trả lại. Đây là mặt hàng chịu thuế GTGT 10%. Đồng thời giảm giá 5.000 đ/sp cho 480 sản phẩm còn lại.Yêu cầu: định khoản tình hình trên76Chứng từ - Hóa đơn GTGT do khách hàng lập (trường hợp hàng bán bị trả lại)77HÓA ĐƠN GTGTTên hàngSLĐơn giá Thành tiền USB20 100.000 2.000.000  Hàng trả lại Cộng tiền hàng 2.000.000 Thuế GTGT 10% 200.000 Tổng cộng tiền thanh toán   2.200.000 Chứng từ - Hóa đơn GTGT (trường hợp giảm giá hàng bán)78HÓA ĐƠN GTGTTên hàngSLĐơn giá Thành tiền USB480 5.000 2.400.000  Hàng giảm giá Cộng tiền hàng 2.400.000 Thuế GTGT 10% 240.000 Tổng cộng tiền thanh toán   2.640.000 Chứng từ - Phiếu nhập kho (trường hợp hàng bán bị trả lại)79PHIẾU NHẬP KHOTên hàngSLĐơn giá Thành tiền USB2080.0001.600.000  Cộng 1.600.000 Hướng dẫn trả lờiNợ TK 1561.600.000Có TK 6321.600.000Nợ TK 52132.000.000Nợ TK 33311200.000Có TK 131-TX2.200.000Nợ TK 52122.400.000Nợ TK 33311240.000Có TK 131-TX2.640.00080Hướng dẫn trả lờiDoanh thu bán hàng50.000.000Các khoản giảm trừ doanh thu2.000.000+2.400.000(4.400.000)Doanh thu thuần55.600.000Giá vốn hàng bán40.000.000- 1.600.000(39.400.000)Lợi nhuận gộp16.200.00081Giảm Doanh thuNợ TK 5*Hàng bán bị trả lạiGiảm giá hàng bán Chiết khấu thương mạiChiết khấu thanh toánNợ TK 635Các khoản làm giảm doanh thu không bao gồm chiết khấu thanh toán Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền người bán giảm tiền cho người mua, do người mua thanh toán tiền mua hàng trước thời hạn theo hợp đồng. 827.4 KẾ TOÁN CHI PHÍ HOẠT ĐỘNGExpensesChứng từPhiếu chiGiấy báo nợPhiếu xuất khoBảng lươngBảng phân bổ khấu hao tài sản cố định.Tài khoảnTK 641 : Chi phí bán hàng có các TK cấp 2TK 642 : Chi phí quản lý doanh nghiệp có các TK cấp 2:TK 6421 “Chi phí nhân viên quản lý”TK 6422 “ Chi phí vật liệu quản lý”TK 6423 “ Chi phí đồ dùng văn phòng”TK 6424” Chi phí khấu hao TSCĐ”TK 6425 “ Thuế phí và lệ phí”TK 6426 “ Chi phí dự phòng”TK 6427 “ Chi phí dịch vụ mua ngoài”TK 6428 “ Chi phí bằng tiền khác”Sơ đồ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp911Kết chuyển để xác định kết quả kinh doanh 334,338,214,352,...Tập hợp chi phí bán hàng thực tế phát sinh641,642 331,111,Các khoản làm giảm chi phí Ví dụ 7.11:Hãy định khoản các nghiệp vụ sau:Chi tiền mặt nộp thuế môn bài 2.000.000 đ.Khấu hao tài sản cố định cho bán hàng 1.400.000đ, cho quản lý DN 1.600.000đ.Tiền quảng cáo trên báo Tuổi Trẻ tháng này 50.000.000 đ, trong đó thuế GTGT 10%, chưa thanh toán.Trả trước tiền thuê văn phòng cho 3 kỳ, kể từ kỳ này là 150.000.000 đ, trong đó thuế GTGT 10%.Lập dự phòng bảo hành hàng hóa trong kỳ 80.000.000đTrả lờiNợ 642/ Co 111: 2.000.000 đ.Nợ 641: 1.4tr, Nợ 642: 1.6 tr / Có 214: 3trNợ 641: 45.454, Nợ 133: 4.545 tr / Có 331: 50trNợ 641: 1.4tr, Nợ 642: 1.6 tr / Có 214: 3trNợ 242: 150tr, Nợ 133: 15 tr / Có 112: 165trNợ 642: 50tr / Có 242: 50tr6. Nợ 641/ Có 352: 80 tr7.5. KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANHINCOME SUMMARY911632K/C giá vốn hàng bán635K/C chi phí hoạt động tài chính811K/C chi phí khác511K/C DT thuần641, 642K/C chi phí bán hàng, CP quản lý DN515K/C DT hoạt động tài chinh711K/C thu nhập khác5211,5212,5213421K/C lãi421K/C lỗ821K/C chi phí thuế TNDNK/C khoản giảm DTSơ đồ kết chuyển để xác định lợi nhuận vào cuối kỳ907.6 TRÌNH BÀY THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNHBáo cáo kết quả hoạt động kinh doanhThuyết minh BCTC(a) Chính sách kế toán trong việc ghi nhận doanh thu (VD phương pháp xác định phần công việc đã hoàn thành khi cung cấp dịch vụ);(b) Doanh thu của từng loại giao dịch và sự kiện:(c) Doanh thu từ việc trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ theo từng loại hoạt động trên. (d) Thu nhập khác, trong đó trình bày cụ thể các khoản thu nhập bất thường.& các thông tin liên quan khác đến chi phí.TÓM TẮT CHƯƠNG 7Xác định giá trị hàng mua theo nguyên tắc giá gốc bao gồm giá mua, thuế không được hoàn và chi phí mua hàng, có tính trừ chiết khấu thương mại, giảm giá.Ghi nhận doanh thu bán hàng thỏa các điều kiện ghi nhận theo VAS 14. Cuối kỳ Kế toán kết chuyển các yếu tố Doanh thu, Thu nhập khác và Chi phí để xác định kết quả hoạt động kinh doanhMINH HỌA TÌNH HUỐNG1. Trường hợp nào thỏa các điều kiện ghi nhận doanh thu?Cty lập hóa đơn nhưng chưa giao hàng.Cty giao hàng nhưng chưa giao hóa đơn.Cty nhận tiền nhưng chưa giao hàng.Cty giao hàng nhưng chưa nhận tiền.Cty bán hàng thông qua đại lý và cho phép đại lý trả lại hàng nếu không bán được.Cty bán phiếu quà tặng cho khách hàng.93Hướng dẫn trả lời1. Trường hợp nào thỏa các điều kiện ghi nhận doanh thu?Cty lập hóa đơn nhưng chưa giao hàng.Cty giao hàng nhưng chưa giao hóa đơn.Cty nhận tiền nhưng chưa giao hàng.Cty giao hàng nhưng chưa nhận tiền.Cty bán hàng thông qua đại lý và cho phép đại lý trả lại hàng nếu không bán được.Cty bán phiếu quà tặng cho khách hàng.94Mua TSCĐ dùng cho hoạt động bán hàngGiá trị khấu hao TSCĐ sử dụng trong thángXuất kho công cụ sử dụng hoạt động bán hàngNhận được hóa đơn tiền điện phát sinh tháng trước, chưa trả tiềnXóa sổ 1 khoản nợ (do khách hàng giải thể)Chi tiền mặt cho dịch vụ bảo hiểm vào năm sauTiền điện sử dụng trong tháng nhưng chưa nhận được hóa đơnMINH HỌA TÌNH HUỐNG2. Trong các nghiệp vụ sau đây, nghiệp vụ nào làm tăng chi phí trong kỳ?Mua TSCĐ dùng cho hoạt động bán hàngGiá trị khấu hao TSCĐ sử dụng trong thángXuất kho công cụ sử dụng hoạt động bán hàngNhận được hóa đơn tiền điện phát sinh tháng trước, chưa trả tiềnXóa sổ 1 khoản nợ (do khách hàng giải thể)Chi tiền mặt cho dịch vụ bảo hiểm vào năm sauTiền điện sử dụn