Bài giảng Kế toán tài chính doanh nghiệp - Chương 1: Kế toán tiền và các khoản tương đương tiền - Nguyễn Quốc Nhất

CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 1 TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHIỆP TP.HCM KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN KẾ TOÁN TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP KHÔNG CHUYÊN Số tín chỉ: 4 (60 tiết)  Hình thức thi: Tự luận cho cả 3 cột điểm  Cơ cấu điểm: + Thường kỳ hoặc tiểu luận 20%(3 -4 CỘT) + Giữa kỳ 30% + Cuối kỳ 50% (cơ cấu điểm này có thể thay đổi theo quy định của phòng đào tạo) Company Logowww.themegallery.com Giảng viên 3 • Họ tên: Ths.Nguyễn Quốc Nhất • Email: nguyenquocnhat@iuh.edu.vn • Email: nhatnq.faa@gmail.com • Blog giảng viên: vien/quocnhat/ - tải tài liệu học tập Yêu cầu đối với sinh viên  Dự lớp >= 80% số tiết (điểm danh trực tuyến)  Tham gia đầy đủ các bài thi: thường kỳ, giữa kỳ, tiểu luận (nếu có)  Đi học đúng giờ, mặc đồng phục theo quy định của nhà trường, đeo thẻ SV khi vào lớp  Không sử dụng điện thoại, nghe nhạc, ngủ, làm việc riêng trong lớp  Khuyến khích tham gia xây dựng bài trên lớp 4 Chöông 1: KEÁ T TIEÀN VAØ CAÙC KHOAÛN TÖÔNG ÑÖÔNG TIEÀN CHƯƠNG 1 KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN GV: Ths.Nguyễn Quốc Nhất KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN Mục tiêu chương 1: Thế nào là tiền và các khoản tương đương tiền? Nguyên tắc và phương pháp hạch toán tiền và các khoản tương đương tiền. CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 2 1.1. Tổng quan về tiền và các khoản tương đương tiền 1.1.1.Các khái niệm Tiền: Là tài sản của doanh nghiệp tồn tại dưới hình thức giá trị bao gồm: Tiền mặt tại quỹ, tiền gởi ngân hàng. Các khoản tương đương tiền? KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN 1.1.2. Nhiệm vụ kế toán Phản ánh kịp thời các nghiệp vụ liên quan đến tiền và các khoản tương đương tiền. Tổ chức thực hiện đầy đủ các quy định về chứng từ, thủ tục hạch toán. Kiểm soát và phát hiện kịp thời các sai sót. KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN 1.1.3. Các nguyên tắc hạch toán về tiền và các khoản tương đương tiền: (1) Kế toán tiền sử dụng đơn vị tiền tệ thống nhất là VNĐ. (2) DN sử dụng ngoại tệ phải: Quy đổi ra đồng Việt Nam theo tỷ giá bình quân liên ngân hàng. Hạch toán chi tiết ngoại tệ trên sổ chi tiết. KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN Các nguyên tắc hạch toán ngoại tệ: Nguyên tắc 1: Ghi sổ theo TGTT lúc phát sinh nghiệp vụ đối với: TK thuộc vật tư , hàng hóa, TSCĐ; Doanh thu, chi phí; Bên nợ các TK vốn bằng tiền, Các TK phải thu; Bên có các TK phải trả; Các khoản thuế phải nộp; KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN Nguyên tắc 2:  Bên Có các TK vốn bằng tiền thì phải ghi sổ theo TGTT lúc xuất ngoại tệ(Tỷ giá XNT).  TGTT xuất ngoại tệ sử dụng phương pháp:  Bình quân gia quyền liên hoàn (bình quân gia quyền di động); Nguyên tắc 3:Ghi sổ theo TGTT lúc ghi sổ đối với:  Bên có TK phải thu;  Bên nợ các TK phải trả. (3) Vàng, bạc, đá quý phản ánh ở TK vốn bằng tiền chỉ áp dụng cho các DN không có chức năng kinh doanh vàng, bạc, đá quý.  Khi tính giá xuất áp dụng một trong phương pháp:  FIFO;  Bình quân gia quyền;  Thực tế đích danh. KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 3 1.2. KẾ TOÁN TIỀN MẶT TẠI QUỸ 1.2.1. Chứng từ kế toán Chứng từ sử dụng để hạch toán tiền mặt: Chứng từ gốc Hóa đơn GTGT hoặc HĐBH, Giấy đề nghị tạm ứng, thanh toán tạm ứng, Bảng thanh toán tiền lương, Biên lai thu tiền, hợp đồng , BBKK Chứng từ dùng để ghi sổ Phiếu thu, Phiếu chi Ví dụ Doanh nghiệp A có SDDK các TK như sau: TK 1112 : 360.000.000 ( 20.000 USD ) Có TK 331 : 18500000 (1000 USD) Trong kỳ có các NV Phát sinh: 1. Ngày 20/3 Mua 1 TSCĐ HH trị giá 6000 USD, tỷ giá 19000 đ/USD, Chưa trả tiền người bán 2. Ngày 25/03 Trả nợ của số dư ĐK , Tỷ giá TT 20.000VNĐ/USD. 3. Ngày 30 trả nợ ngày 20/03 tỷ giá 18500 VNĐ/USD. Hãy định khoản các NV kinh tế phát sinh trên Phieáu thu Chöùng töø goác Soå quyõ (Thuû quyõ) Khoâng söû duïng NKÑB Söû duïng NKÑB) NKC NK thu tieàn Soå CaùiNKchi tieàn Soå Caùi TK 111 TK Phieáu chi TK 111 TK 1.2.1.1. Đối với hình thức kế toán nhật ký chung 1.2.2. Sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán 1.2.1.2. Ñoái vôùi hình thöùc keá toaùn Nhaät kyù soå caùi Chöùng töø goác Soå quyõ (Thuû quyõ) Nhaät kyù soå caùi TK 111 TK112 TK 1.2.2. Sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán 1.2.1.3. Ñoái vôùi hình thöùc keá toaùn Nhaät kyù chöùng töø Baûng keâ soá 1 Soå Caùi NKCT soá 1 TK 111 TK 112 TK Phieáu thu Phieáu chi Chöùng töø goác 1.2.2. Sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán 1.2.1.4. Ñoái vôùi hình thöùc keá toaùn Chöùng töø ghi soå Chöùng töø goác Soå quyõ (Thuû quyõ) CTGS Soå Caùi TK 111 TK 112 TK TK 111 TK 112 TK 1.2.2. Sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 4 1.2.1.5. Ñoái vôùi hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính Phaàn meàm keá toaùn Maùy vi tính Chöùng töø goác Baûng toång hôïp chöùng töø keá toaùn cuøng loaïi Soå caùi TK 111 TK 112 TK ... 1.2.2. Sổ kế toán và quy trình ghi sổ kế toán 1.2.3. Tài khoản sử dụng TK sử dụng tài khoản 111 “Tiền mặt” Tài khoản 111 có 3 tài khoản cấp 2: TK 1111: Tiền Việt Nam - TK 1112: Ngoại tệ - TK 1113: Vàng, bạc, đá quý, kim khí quý (2c) (2a) 152,153,211212 621,627,623,635,641, 642,811, (1a) 338 (3381) 121,128,221,222,228 244 338 (3388) 112 131, 141 TK 111 – Tieàn maët511 3331 711 133 341,331,333,334 338,344 244 (1b) (1c) (1d) (1e) (1f) (1g) (2b) (3b) (2e) (2d) 138 (1381) (3a) Sơ đồ1.1: Hạch toán một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh Bài tập ví dụ Bài 1: Định khoản các NV 1) Rút tiền gởi NH nhập quỹ tiền mặt 20.000.000 2) Thu tiền bán 10 SP A Đơn giá chưa thuế VAT 500.000đ/sp, Thuế suất 10% (PP khấu trừ thuế) 3) Thu tiền phạt khách hàng do vi phạm HĐ 1000000 4) Nhân ứng trước tiền của KH A 15 tr 5) Thu nợ khách hàng 11 tr 6) Nhận ký quỹ, Ký 10tr bằng tiền mặt. 7) Thu hồi các khoản đầu tư ngắn hạn khác 200tr Bài 2: Định khoản các NV sau. 1) Đem tiền mặt nộp vào TK NH 200.000.000đ 2) Mua SP 40 sp A giá chưa VAT 400.000đ/sp thuế suất TGTGT 10%, Trả bằng tiền mặt. 3) Mua văn phòng phẩm, thanh toán bằng tiền mặt 2.000.000đ, VAT 10% 4) Tạm ứng lương cho nhân viên văn phòng 10tr bằng tiền mặt 5) Mua công cụ dụng cụ 10trđ, VAT 10%, thanh toán bằng tiền mặt, sử dụng ngay tại BP bán hàng, thời gian phân bổ là 10 tháng Bài tập ví dụ 1.2.4.2. Phương pháp hạch toán tiền mặt tại quỹ là ngoại tệ: Sô ñoà 1.2: Haïch toaùn caùc nghieäp vuï phaùt sinh chuû yeáu cuûa tieàn maët taïi quyõ laø ngoaïi teä (Söû duïng tyû giaù thöïc teá -Doanh nghieäp ñang trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ) 152,153,156, (2a)(2b)(1a) Laõi loã Laõi loã 511 131 1112 331 (1a)(1b) 515 635 515 635 CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 5 Sô ñoà 1.3 Haïch toaùn caùc nghieäp vuï phaùt sinh chuû yeáu cuûa tieàn maët taïi quyõ laø ngoaïi teä (Söû duïng tyû giaù thöïc teá -Doanh nghieäp ñang trong quaù trình xaây döïng cô baûn chöa hoaøn thaønh ) 331 152,153,156, (2) (1) 1112 Loã laõi 413 1.3. KẾ TOÁN TIỀN GỬI NGÂN HÀNG 1.3.1. Chứng từ kế toán  Chứng từ hạch toán  Thủ tục kế toán 1.3.2. Tài khoản sử dụng  Tài khoản sử dụng: TK 112 “Tiền gửi Ngân hàng”  TK 112 có 3 tài khoản cấp 2: TK 1121 - Tiền Việt Nam TK 1122 - Ngoại tệ TK 1123 - Vàng, bạc, kim khí quý, đá quý 1.3.3. Phương pháp hạch toán một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu Sơ đồ 1.4 Tóm tắt một số nghiệp vụ kinh tế phát sinh chủ yếu của kế toán tiền gửi ngân hàng 244 138 (1381) (2a) 341,331,333,338 244 (1f) 515 511,515,711 411 TK 112 – TGNH111 113 131 111 152,153,156,211,213,621 627, 641, 121,128,221,222,228 (1a) (1b) (1c) (1d) (1e) (1g) (2c) (3b) (2e) (2d) 338 (3381) (3a) (2b) 1.4. KẾ TOÁN TIỀN ĐANG CHUYỂN 1.4.1. Chứng từ kế toán 1.4.3. Tài khoản sử dụng  Tài khoản sử dụng: TK 113 “Tiền đang chuyển”  TK 113 có 2 tài khoản cấp 2: TK 1131 - Tiền Việt Nam TK 1132 - Ngoại tệ 1.4. KẾ TOÁN TIỀN ĐANG CHUYỂN Phöông phaùp haïch toaùn 113 – Tieàn ñang chuyeån 111 111 511,512,515, 711,131 331 (1a) (1b) (2a,c) (2b) Bài tập ví dụ 1. Mua 2000kg NVL nhập kho, ĐG chưa VAT 20.000đ/kg. VAT 10%. Thanh Toan bằng TGNH 2. Mua 5000kg NVL nhập kho 60%, Xuất thẳng vào PX sản xuất 40%, ĐG chưa VAT 20.000đ/kg. VAT 10%. Thanh Toan bằng TGNH 3. Mua 1 TSCĐ, Giá mua chưa VAT 80Tr, VAT 10%, Thanh toán bằng TGNH 50%, 50% chưa thanh toán CHƯƠNG 1: KẾ TOÁN TIỀN VÀ CÁC KHOẢN TƯƠNG ĐƯƠNG TIỀN NguyenQuocNhat- nhatnq.faa@gmail.com 6 Bài tập ví dụ 1. Mua công cụ dụng cụ 20tr xuất sử dụng ngay Tại BPQL, Doanh nghiệp Phân bổ trong 10 tháng 2. Mua 5000kg NVL nhập kho 60%, Xuất thẳng vào PX sản xuất 40%, ĐG chưa VAT 20.000đ/kg. VAT 10%. Thanh Toan bằng TGNH 3. Mua 1 TSCĐ, Giá mua chưa VAT 80Tr, VAT 10%, Thanh toán bằng TGNH 50%, 50% chưa thanh toán