Bài giảng Kiểm toán - Chương 4: Quy trình kiểm toán Báo cáo tài chính - Nguyễn Quốc Nhất

Kiem toan 1 P 1 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH GV: Ths.Nguyễn Quốc Nhất CHƯƠNG 4 QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 2 Mục tiêu chương Biết được vai trò của hồ sơ kiểm toán Phaân bieät ñöôïc caùc loaïi yù kieán kieåm toaùn Hieåu ñöôïc noäi dung trình baøy trong BCK’T Biết được từng quy trình làm việc trong quá trình kiểm toán Xử lý các sự kiện sau ngày khóa sổ 3 NỘI DUNG CHƯƠNG  Lập kế hoạch kiểm toán  Thực hiện kiểm toán  Tổng hợp, kết luận và lập báo cáo kiểm toán 4 Qui trình kieåm toaùn BCTC Thực hiện kiểm toán Qui trình kieåm toaùn BCTC goàm 3 giai ñoaïn: Tổng hợp, Kết luận và Lập báo cáo Lập kế hoạch kiểm toán 5 Lập kế hoạch kiểm toán phù hợp mang lại lợi ích gì?  Trợ giúp KTV tập trung đúng mức vào các phần hành quan trọng  Trợ giúp KTV Tổ chức và quản lý cuộc kiểm toán thích hợp  Hỗ trợ lựa chon thành viên nhóm kiểm toán  4.1 Lập kế hoạch kiểm toán 6 4.1 Lập kế hoạch kiểm toán  Gồm 2 bước công việc: Tiền lập kế hoạch Lập kế hoạch Kế hoạch Kiem toan 1 P 2 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 7 4.1.1.Chuẩn bị lập kế hoạch kiểm toán Gồm các bước công việc:  Xem xét chấp nhận khách hàng và đánh giá rủi ro hợp đồng  Ký hợp đồng kiểm toán 4.1.Laäp keá hoaïch kieåm toaùn 8 4.1.1.1.Xem xét chấp nhận khách hàng và đánh giá rủi ro hợp đồng  Muïc ñích:  Xaùc ñònh nhu caàu khaùch haøng vaø khaû naêng phuïc vuï khaùch haøng.  Xaùc ñònh AR 9  Tiếp xúc và tìm hiểu về đơn vị yêu cầu kiểm toán  Đối với khách hàng mới:  Thu thập thông tin về:  Lĩnh vực sản xuất kinh doanh  Chính sách pháp luật đối với hoạt động SXKD đơn vị  Tình trạng tài chính  Lý do mời kiểm toán 4.1.1.1.Xem xét chấp nhận khách hàng và đánh giá rủi ro hợp đồng 10 Tieáp xuùc vaø tìm hieåu veà ñôn vò yeâu caàu kieåm toaùn  Tiếp cận khách hàng mới:  Phương thức thu thập thông tin:  Từ khách hàng  Từ báo chí  Từ tạp chí chuyên ngành  Từ các phương tiện thông tin đại chúng  Từ KTV tiền nhiệm 11 Tieáp xuùc vaø tìm hieåu veà ñôn vò yeâu caàu kieåm toaùn Ñaùnh giaù nhu caàu cuûa khaùch haøng => Ñaùnh giaù khaû naêng phuïc vuï khaùch haøng  Quyeát ñònh thoûa thuaän sô boä  Ñaùnh giaù AR 12 Tieáp xuùc vaø tìm hieåu veà ñôn vò yeâu caàu kieåm toaùn  Tieáp caän khaùch haøng cuõ:  Caäp nhaät thoâng tin ñeå ñaùnh giaù khaû naêng phuïc vuï khaùch haøng => Xem xeùt coù tieáp tuïc thöïc hieän hôïp ñoàng hay khoâng Kiem toan 1 P 3 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 13 Tieáp xuùc vaø tìm hieåu veà ñôn vò yeâu caàu kieåm toaùn Thoûa thuaän sô boä vôùi khaùch haøng:  Muïc ñích vaø phaïm vi caàn kieåm toaùn  Thôøi gian thöïc hieän kieåm toaùn  Thôøi gian hôïp ñoàng kieåm toaùn  Caùc vaán ñeà phuïc vuï khaùch haøng  Vieäc cung caáp thoâng tin taøi lieäu 14 Tieáp xuùc vaø tìm hieåu veà ñôn vò yeâu caàu kieåm toaùn Thoûa thuaän sô boä vôùi khaùch haøng:  Vaán ñeà kieåm tra soá dö ñaàu kyø  Vieäc söû duïng nhaân vieân, thieát bò vaên phoøng  Phí kieåm toaùn  Quyeát ñònh kyù hôïp ñoàng kieåm toaùn 15 4.1.2.Lập kế hoạch kiểm toán Chiến lược tổng thể Kế hoạch kiểm toán cho cuộc kiểm toán Lập kế hoạch kiểm toán 16 4.1.2.1. Chiến lược tổng thể  Là định hướng cơ bản, nội dung trọng tâm và phương pháp tiếp cận chung của cuộc kiểm toán do cấp chỉ đạo vạch ra dựa trên hiểu biết về tình hình hoạt động và môi trường kinh doanh của đơn vị được kiểm toán. 17 Công việc cần thực hiện:  Xác định đặc điểm của cuộc kiểm toán  Xác định mục tiêu báo cáo của cuộc kiểm toán  Xem xét các yếu tố quan trọng theo đánh giá nghề nghiệp của KTV trong việc xác định công việc trọng tâm của nhóm kiêm toán  Xem xét lại kết quả ban đầu của thủ tục kiểm toán  Xác định nội dung, lịch trình, nguồn lực cần thiết để thực hiện cuộc kiểm toán 4.1.2.1. Chiến lược tổng thể 18 4.1.2.2. Kế hoạch kiểm toán cho cuộc kiểm toán  Là việc cụ thể hóa chiến lược và phương pháp tiếp cận chi tiết về nội dung, lịch trình và phạm vi dự kiến của các thủ tục kiểm toán  Nhằm đạt được mục tiêu: thực hiện công việc kiểm toán một cách hiệu quả và theo đúng thời gian Kiem toan 1 P 4 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 19 Công việc cần thực hiện: Nội dung, lịch trình và phạm vi của các thủ tục đánh giá rủi ro về môi trường đơn vị, trong đó có KSNB; bao gồm  Đánh giá rủi ro ở cấp độ báo cáo tài chính và cấp độ cơ sở dẫn liệu  Biện pháp xử lý đối với rủi ro đã đánh giá  Các thủ tục kiểm toán bắt buộc khác 4.1.2.2. Kế hoạch kiểm toán cho cuộc kiểm toán 20  Thay đổi kế hoạch kiểm toán:  Khi cần thiết, kiểm toán viên phải cập nhật và điều chỉnh chiến lược kiểm toán tổng thể và kế hoạch kiểm toán trong suốt quá trình thực hiện cuộc kiểm toán (Khi xảy ra các sự kiện ngoài dự kiến, thay đổi điều kiện hoặc bằng chứng kiểm toán thu thập được từ kết quả của các thủ tục kiểm toán) 4.1.2.2. Kế hoạch kiểm toán cho cuộc kiểm toán 21 4.2.Thöïc hieän kieåm toaùn Laø giai ñoaïn KTV ñeán ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn ñeå thu thaäp nhöõng baèng chöùng ñaày ñuû vaø thích hôïp nhaèm chöùng minh cho yù kieán nhaän xeùt cuûa KTV. Chuû yeáu thöïc hieän 2 thöû nghieäm chính:  Thöû nghieäm kieåm soaùt (Xem lại chương 3)  Thöû nghieäm cô baûn (Xem lại chương 3) 22 4.3.TỔNG HỢP KẾT LUẬN VÀ LẬP BÁO CÁO KIỂM TOÁN 4.3.1. Tổng hợp, kết luận kiểm toán  Để đưa ra kết luận ý kiến kiểm toán về BCTC, kTV phải kết luận liệu KTV đã đạt được sự đảm bảo hợp lý về BCTC, xét trên phương diện tổng thể có còn sai sót trọng yếu do gian lận hoặc nhầm lẫn hay không 23 TỔNG HỢP KẾT LUẬN VÀ LẬP BÁO CÁO KIỂM TOÁN 4.3.2. Báo cáo kiểm toán 4.3.2.1 Khái niệm  Báo cáo kiểm toán là sản phẩm cuối cùng của một cuộc kiểm toán độc lập, là loại báo cáo bằng văn bản do kiểm toán viên và công ty kiểm toán lập và công bố để nêu rõ ý kiến chính thức của mình về Báo cáo tài chính của đơn vị được kiểm toán 24 Các chuẩn mực liên quan Laøm roõ traùch nhieäm ñoái vôùi khaùch haøng VSA 210 Laøm roõ traùch nhieäm vôùi ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính Ñöa ra yù kieán veà baùo caùo taøi chính Muïc tieâu cuûa kieåm toaùn baùo caùo taøi chính VSA 200 Xöû lyù moái quan heä vôùi khaùch haøng VSA 700, 705,706 Kiem toan 1 P 5 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 25 4.3.1.2 Caùc yeáu toá cuûa Baùo caùo kieåm toaùn Tên và địa chỉ CTKT Số hiệu BCKT TIÊU ĐỀ BCKT Người nhận Đoạn mở đầu Phạm vi và căn cứ thực hiện Ý kiến của kiểm toán viên Các trách nhiệm khác (nếu có) Địa điểm và thời gian lập BCK’T Chöõ kyù vaø ñoùng daáu BCK’T Trách nhiệm của BGD, KTV 26 27 28 4.3.1.3.Các loại ý kiến kiểm toán Ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần 29  Các loại ý kiến kiểm toán  Ý kiến kiểm toán chấp nhận toàn phần  Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần, Có 3 dạng như sau:  Ý kiến kiểm toán ngoại trừ  Ý kiến kiểm toán trái ngược  Từ chối đưa ra ý kiến Lưu ý: các dạng ý kiến này phải trình bày thêm đoạn cơ sở của ý kiến trên báo cáo kiểm toán 30  Báo cáo Tài chính không có sai lệch trọng yếu  Báo cáo tài chính có sai lệch trọng yếu nhưng đã điều chỉnh  Các thay đổi chính sách kế toán đã được khai báo đầy đủ.  Ý kiến châp nhận toàn phần Kiem toan 1 P 6 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 31 "Theo ý kiến của chúng tôi, báo cáo tài chính đã phản ánh trung thực và hợp lý, trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của Công ty ABC tại ngày 31/12/20x1, cũng như kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình lưu chuyển tiền tệ cho năm tài chính kết thúc cùng ngày, phù hợp với chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán (doanh nghiệp) Việt Nam và các quy định pháp lý có liên quan đến việc lập và trình bày báo cáo tài chính. Xem mẫu báo cáo kiểm toán đầy đủ (SGK –Tr287), hoăc Chuẩn mực kiểm toán 700  Ý kiến chấp nhận toàn phần 32 Kiểm toán viên phải đưa ra ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần trong báo cáo kiểm toán khi: Dựa trên bằng chứng kiểm toán đã thu thập được, kiểm toán viên kết luận là tổng thể báo cáo tài chính vẫn còn sai sót trọng yếu Kiểm toán viên không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để kết luận rằng tổng thể báo cáo tài chính không còn sai sót trọng yếu Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần 33 Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Daïng ngoaïi tröø có 2 nguyên nhân:  Do khoâng nhaát trí vôùi giaùm ñoác  Do bị giới hạn phạm vi 34 Daïng ngoaïi tröø do khoâng nhaát trí vôùi giaùm ñoác  Dựa trên các bằng chứng kiểm toán đầy đủ, thích hợp đã thu thập được, kiểm toán viên kết luận là các sai sót, xét riêng lẻ hay tổng hợp lại, có ảnh hưởng trọng yếu  Các sai sót trên không lan tỏa đối với báo cáo tài chính.  Xem mẫu Báo cáo kiểm toán SGK –tr 294 hoặc tham khảo CMK’T 705 Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Xem ý kiến trái ngược 35 Theo ý kiến của chúng tôi, ngoại trừ ảnh hưởng của vấn đề nêu tại đoạn “Cơ sở của ý kiến kiểm toán ngoại trừ”, báo cáo tài chính đã phản ánh trung thực và hợp lý, trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của Công ty ABC tại ngày 31/12/20x1, cũng như kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình lưu chuyển tiền tệ cho năm tài chính kết thúc cùng ngày, phù hợp với chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán (doanh nghiệp) Việt Nam và các quy định pháp lý có liên quan đến việc lập và trình bày báo cáo tài chính. Daïng ngoaïi tröø do khoâng nhaát trí vôùi giaùm ñoác Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần 36 Ngoaïi tröø do giôùi haïn phaïm vi kieåm toaùn  KTV không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán,  Ảnh hưởng có thể có của các sai sót chưa được phát hiện (nếu có) có thể là trọng yếu nhưng không lan tỏa đối với báo cáo tài chính.  Xem mẫu Báo cáo kiểm toán SGK –PL4.4-tr 303 Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Xem ý kiến từ chối đưa ra ý kiến Kiem toan 1 P 7 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 37 Chuùng toâi ñaõ khoâng theå tham gia kieåm keâ haøng toàn kho vaøo ngaøy 31/12/X, vì taïi thôøi ñieåm ñoù chuùng toâi chöa ñöôïc boå nhieäm laøm kieåm toaùn. Vôùi nhöõng taøi lieäu hieän coù ôû ñôn vò, chuùng toâi cuõng khoâng theå kieåm tra ñöôïc tính ñuùng ñaén cuûa soá löôïng haøng toàn kho taïi thôøi ñieåm treân baèng caùc thuû tuïc kieåm toaùn khaùc. Theo yù kieán chuùng toâi, ngoaïi tröø nhöõng aûnh höôûng ñeán baùo caùo taøi chính vì lyù do neâu treân, baùo caùo taøi chính ñaõ phaûn aùnh trung thöïc vaø hôïp lyù treân caùc khía caïnh troïng yeáu ... phuø hôïp vôùi chuaån möïc vaø cheá ñoä keá toaùn Vieät Nam hieän haønh vaø caùc quy ñònh phaùp lyù coù lieân quan. Daïng ngoaïi tröø do giôùi haïn phaïm vi kieåm toaùn Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần 38 Ý kiến trái ngược  Bằng chứng kiểm toán thu thập được đầy đủ, thích hợp đã thu thập được  KTV kết luận là các sai sót, xét riêng lẻ hay tổng hợp lại, có ảnh hưởng trọng yếu và lan tỏa đối với báo cáo tài chính. Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Xem lại ý kiến ngoại trừ do không nhất trí với GĐ 39 Ý kiến trái ngược Khoâng nhaát trí vôùi Giaùm ñoác Ngoaïi tröø Ý kiến trái ngược Trọng yếu nhưng chưa lan tỏa đối với BCTC Baùo caùo taøi chính khoâng coøn trung thöïc vaø hôïp lyù Xem mẫu Báo cáo kiểm toán SGK –PL4.4-tr 299, Hoặc CMK’T 705 Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần 40 Như đã trình bày ở thuyết minh X, Tập đoàn (Tổng Công ty) chưa hợp nhất báo cáo tài chính của công ty con DEF mà Tập đoàn (Tổng Công ty) đã mua trong năm 20X1, do chưa xác định được giá trị hợp lý của một số tài sản và khoản nợ phải trả trọng yếu của công ty con tại ngày mua. Do đó, khoản đầu tư này đang được phản ánh trên báo cáo tài chính hợp nhất của Tập đoàn (Tổng Công ty) theo giá gốc. Theo quy định của chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán (doanh nghiệp) Việt Nam hiện hành, báo cáo tài chính của công ty con DEF phải được hợp nhất vì công ty con chịu sự kiểm soát của công ty mẹ. Nếu báo cáo tài chính của công ty DEF được hợp nhất, nhiều khoản mục trong báo cáo tài chính hợp nhất kèm theo sẽ bị ảnh hưởng trọng yếu. Các ảnh hưởng đối với báo cáo tài chính hợp nhất do việc không hợp nhất báo cáo tài chính công ty con là chưa thể xác định được. Cơ sở của ý kiến kiểm toán trái ngược 41 Theo ý kiến của chúng tôi, do tầm quan trọng của vấn đề nêu tại “Cơ sở của ý kiến kiểm toán trái ngược”, báo cáo tài chính hợp nhất đã không phản ánh trung thực và hợp lý, trên các khía cạnh trọng yếu tình hình tài chính của Tập đoàn (Tổng Công ty) ABC tại ngày 31/12/20x1, cũng như kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình lưu chuyển tiền tệ cho năm tài chính kết thúc cùng ngày, không phù hợp với chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán (doanh nghiệp) Việt Nam và các quy định pháp lý có liên quan đến việc lập và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất. Xem mẫu Báo cáo kiểm toán SGK –PL4.4-tr 298, Hoặc CMK’T 705 Ý kiến trái ngược 42 Từ chối đưa ra ý kiến  Khi kiểm toán viên không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp  KTV kết luận rằng những ảnh hưởng có thể có của các sai sót chưa được phát hiện (nếu có) có thể là trọng yếu và lan tỏa đối với báo cáo tài chính. Ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Xem lại ý kiến ngoại trừ do bị giới hạn phạm vi Kiem toan 1 P 8 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 43  YÙ kieán töø choái nhaän xeùt Ngoaïi tröø Từ chối đưa ra ý kiến Trọng yếu nhưng chưa lan tỏa đối với BCTC Không đủ bằng chứng kết luận về BCTC Giôùi haïn phaïm vi kieåm toaùn Xem mẫu Báo cáo kiểm toán SGK –PL4.4-tr 307,311, Hoặc CMK’T 705 44  Các dạng ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Bản chất của vấn đề dẫn tới việc kiểm toán viên phải đưa ra ý kiến kiểm toán không phải là ý kiến chấp nhận toàn phần Xét đoán của kiểm toán viên về tính chất lan tỏa của các ảnh hưởng hoặc ảnh hưởng có thể có của vấn đề đó đối với báo cáo tài chính Trọng yếu nhưng không lan tỏa Trọng yếu và lan tỏa Báo cáo tài chính có sai sót trọng yếu Ý kiến kiểm toán ngoại trừ Ý kiến kiểm toán trái ngược Không thể thu thập được đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp Ý kiến kiểm toán ngoại trừ Từ chối đưa ra ý kiến 45 Vấn đề nhấn mạnh và vấn đề khác Đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh”: Là đoạn trong báo cáo kiểm toán đề cập đến vấn đề đã được trình bày hoặc thuyết minh phù hợp trong báo cáo tài chính mà theo xét đoán của kiểm toán viên, vấn đề đó là đặc biệt quan trọng để người sử dụng hiểu được báo cáo tài chính; Trình bày đoạn này ngay sau đoạn “Ý kiến của kiểm toán viên” trong báo cáo kiểm toán; Thể hiện là ý kiến của kiểm toán viên không bị thay đổi do ảnh hưởng của vấn đề được nhấn mạnh đó 46  Đoạn “Vấn đề khác”: Là đoạn trong báo cáo kiểm toán đề cập đến vấn đề khác, ngoài các vấn đề đã được trình bày hoặc thuyết minh trong báo cáo tài chính, mà theo xét đoán của kiểm toán viên, vấn đề khác đó là thích hợp để người sử dụng hiểu rõ hơn về cuộc kiểm toán, về trách nhiệm của kiểm toán viên hoặc về báo cáo kiểm toán.  Kiểm toán viên phải trình bày đoạn này ngay sau đoạn “Ý kiến của kiểm toán viên” và đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh” (nếu có) Vấn đề nhấn mạnh và vấn đề khác 47 Phát hành ý kiến kiểm toán Hãy cho biết trong những tình huống độc lập dưới đây, ý kiến kiểm toán nào là thích hợp. Trong Các loại ý kiến dưới đây:  Ý kiến chấp nhận toàn phần  Ý kiến chấp nhận toàn phần có đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh” và đoạn “Vấn đề khác”  Ý kiến ngoại trừ do bất đồng với ý kiến giám đốc  Ý kiến ngoại trừ do bị giới hạn phạm vi kiểm toán  Ý kiến ngoại trừ do bất đồng với ý kiến giám đốc Có đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh” và đoạn “Vấn đề khác”  Ý kiến ngoại trừ do bị giới hạn phạm vi có đoạn “Vấn đề cần nhấn mạnh” và đoạn “Vấn đề khác”  Ý kiến trái ngược  Từ chối đưa ra ý kiến 48 Baøi taäp:  Hãy cho biết trong tình huống dưới đây công ty nên phát hành loại báo cáo nào biết rằng các tình huống này KTV đã phát hiện có sai sót trọng yếu. Nhưng vì nhiều lý do khác nhau công ty không đồng ý điều chỉnh 1. Trong niên độ hiện hành công ty không tiến hành lập dự phòng nợ khó đòi. Mức cần trích lập là 500 triệu 2. Công ty không trích khấu hao TSCĐ vì cho rằng công ty đang gặp khó khăn về tài chính Kiem toan 1 P 9 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 49 4.3.3 Hoàn chỉnh hồ sơ kiểm toán Khái niệm: Là tập hợp các tài liệu kiểm toán do kiểm toán viên thu thập, phân loại, sử dụng và lưu trữ theo một trật tự nhất định làm bằng chứng cho một cuộc kiểm toán cụ thể. Tài liệu trong hồ sơ kiểm toán được thể hiện trên giấy, trên phim ảnh, trên phương tiện tin học hay bất kỳ phương tiện lưu trữ nào khác theo quy định của pháp luật hiện hành; 50 Mục đích/ Ý nghĩa  Lưu trữ bằng chứng và làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến  Giúp quá trình lập kế hoạch và thực hiện kiểm toán  Phục vụ việc kiểm tra, soát xét và đánh giá chất lượng công việc kiểm toán  Giúp xử lý các phát sinh sau cuộc kiểm toán 4.3.3 Hoàn chỉnh hồ sơ kiểm toán 51 Noäi dung, hình thöùc Phaûi ñaày ñuû vaø chi tieát ñeå cung caáp moät söï hieåu bieát toång theå veà cuoäc kieåm toaùn, bao goàm caùc thoâng tin veà: Keá hoaïch kieåm toaùn Caùc thuû tuïc ñaõ tieán haønh Caùc baèng chöùng ñaõ ñaït ñöôïc Caùc keát luaän döïa treân caùc baèng chöùng 4.3.3 Hoàn chỉnh hồ sơ kiểm toán 52 Phaân loaïi Baûo quaûn, löu tröõ  Hồ sơ kiểm toán chung  Hồ sơ kiểm toán năm Lưu trữ an toàn và bảo mật trong thời gian cần thiết (10 năm theo NĐ129) Hồ sơ kiểm toán thuộc quyền sở hữu của công ty kiểm toán 4.3.3 Hoàn chỉnh hồ sơ kiểm toán Tham khảo HSK’T mẫu của VACPA 53 31.12.20X1 Ngaøy keát thuùc nieân ñoä 1.2.20X1+1 Ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn 15.2.20X1+1 Ngaøy coâng boá BCTC Söï kieän sau ngaøy khoùa soå keá toaùn laäp BCTC (1) (2) (3) (1)Caùc söï kieän phaùt sinh ñeán ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn; (2) Caùc söï kieän ñöôïc phaùt hieän sau ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn nhöng tröôùc ngaøy coâng boá baùo caùo taøi chính; (3) Caùc söï kieän ñöôïc phaùt hieän sau ngaøy coâng boá baùo caùo taøi chính. 4.3.4. Các sự kiện xem xét sau ngày khóa sổ kế toán lập báo cáo tài chính 54 4.3.4.1 Söï kieän phaùt sinh ñeán ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn Loại sự kiện Những sự kiện cung cấp thêm bằng chứng về các sự việc đã tồn tại vào ngày khoá sổ kế toán lập báo cáo tài chính Yêu cầu Điều chỉnh báo cáo tài chính Thí dụ Bán tài sản hay thu hồi công nợ sau ngày kết thúc niên độ khác với số liệu sổ sách Những sự kiện cung cấp dấu hiệu về các sự việc đã phát sinh tiếp sau ngày khoá sổ kế toán lập Báo cáo tài chính Không cần điều chỉnh, nhưng có thể yêu cầu khai báo Phát hành cổ phiếu sau ngày khóa sổ Kiem toan 1 P 10 ThS. Nguyễn Quốc Nhất – nhatnq.faa@gmail.com CHƯƠNG 4: QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH 55 Kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để xác định tất cả những sự kiện đã phát sinh đến ngày ký báo cáo kiểm toán xét thấy có thể ảnh hưởng đến BCTC, và phải yêu cầu đơn vị điều chỉnh hoặc thuyết minh trong BCTC. Các thủ tục: Xem xét các thủ tục của đơn vị Xem xét các biên bản họp HĐQT, ĐHCĐ, BKS... Xem xét các BCTC, báo cáo quản lý gần nhất Trao đổi với luật sư của đơn vị Trao đổi với Giám đốc 4.3.4.1 Söï kieän phaùt sinh ñeán ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn 56 4.3.4.2 Söï kieän phaùt sinh sau ngaøy kyù BCKT nhöng tröôùc ngaøy coâng boá BCTC  Trường hợp kiểm toán viên biết được có sự kiện có khả năng ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC phát sinh sau ngày ký báo cáo kiểm toán nhưng trước ngày công bố BCTC, thì kiểm toán viên phải cân nhắc xem có nên sửa lại BCTC và báo cáo kiểm toán hay không và phải thảo luận vấn đề này với Giám đốc của đơn vị được kiểm toán để có những biện pháp phù hợp trong từng trường hợp cụ thể. 57 4.3.4.3 Söï kieän phaùt sinh sau ngaøy coâng boá BCTC  Sau ngaøy coâng boá baùo caùo taøi chính vaø baùo caùo kieåm toaùn neáu kieåm toaùn vieân nhaän thaáy vaãn coøn söï kieän xaåy ra ñeán ngaøy kyù baùo caùo kieåm toaùn caàn phaûi söûa ñoåi baùo caùo kieåm toaùn, thì kieåm toaùn vieân phaûi caân nhaéc xem coù neân söûa laïi baùo caùo taøi chính vaø baùo caùo kieåm toaùn hay khoâng; phaûi thaûo luaän vaán ñeà naøy vôùi Giaùm ñoác ñôn vò ñöôïc kieåm toaùn vaø coù nhöõng bieän phaùp thích hôïp tuyø theo töøng tröôøng hôïp cuï theå./. 58