Bài giảng Ngữ văn 9 - Tác phẩm: Lục Vân Tiên

Trường PTDTBT-THCS Núa Ngam Giáo viên : Vũ Thị Minh Tác giả: Nguyễn Đình Chiểu Thà đui mà giữ đạo nhà , Còn hơn sáng mắt ông cha không thờ. Thà đui mà khỏi danh nhơ, Còn hơn sáng mắt ăn dơ tanh rình… Sự đời thà khuất đôi tròng thịt, Làm đạo xin tròn một tấm gương. Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm, Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà. Đền thờ Nguyễn Đình Chiểu ở Ba Tri- Bến Tre Tác phẩm : Lục Vân Tiên Tóm tắt tác phẩm: Truyện kể về về nhân vật Lục Vân Tiên một học trò có đức có tài , giỏi văn giỏi võ. Trên đường đi thi , chàng dẹp tan bọn cướp Phong Lai , cứu Kiều Nguyệt Nga, được cô gái cảm phục. Trong thời gian chờ thi được tin mẹ mất, Vân Tiên trở về quê thọ tang mẹ và bị mù cả hai mắt . Chàng nhiều lần gặp nạn nhưng luôn được thần và dân cứu giúp. Khi nghe tin Lục Vân Tiên đã chết Kiều Nguyệt Nga thề thủ tiết suốt đời. Sau đó nàng bị buộc đi cống giặc Ô Qua, giữa đường nàng tự tử nhưng được Phật bà và dân cứu giúp. Cuối cùng hai người gặp nhau và chung hưởng hạnh phúc. Bố cục của tác phẩm: Bốn phần. Phần 1: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga. Phần 2: Lục Vân Tiên gặp nạn. Phần 3: Kiều Nguyệt Nga gặp nan. Phần 4: Lục Vân Tiên gặp lại Kiều Nguyệt Nga Thảo luận ? So sánh tìm ra điểm tương đồng và khác biệt giữa nhân vật Lục Vân Tiên và Nguyễn Đình Chiểu? - Cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu có những điểm giống với cuộc đời của Lục Vân Tiên: Mẹ mất về quê chịu tang mẹ, bị đau mắt và bị mù.vì thế bị bội hôn, nhưng sau đó họ đều gặp cuộc hôn nhân tốt đẹp. - Tuy nhiên câu truyện vẫn có những điểm khác: Vân Tiên được tiêm thuốc sáng mắt, đỗ trạng nguyên và cầm quân đi đánh giặc. Còn Nguyễn Đình Chiểu bị mù đến cuối đời về quê bốc thuốc dạy học và sáng tác thơ văn. => Điều đó thể hiện khát vọng hướng tới lẽ công bằng và những điều tốt đẹp trong cuộc đời. Vân Tiên ghé lại bên đàng, Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô. Kêu rằng: “ Bớ đảng hung đồ Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.” Phong Lai mặt đỏ phừng phừng: “ Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây. Trước gây việc dữ tại mầy, Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng. Vân Tiên tả đột hữu xông, Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Giang. Lâu la bốn phía vỡ tan, Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay. Phong Lai trở chẳng kịp tay, Bị Tiên một gậy thác rày thân vong. Dẹp rồi lũ kiến chòm ong, Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe nầy?” Thưa rằng: “ Tôi thiệt người ngay, Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ. Trong xe chật hẹp khôn phô, Cúi đầu trăm lạy cứu cô tôi cùng.” Vân Tiên nghe nói động lòng, Đáp rằng: “ Ta đã trừ dòng lâu la. Khoan khoan ngồi đó chớ ra, Nàng là phận gái, ta là phận trai. Tiểu thơ con gái nhà ai, Đi đâu nên nỗi mang tai bất kì? Chẳng hay tên họ là chi? Khuê môn phận gái việc gì đến đây? Trước sau chưa hãn dạ này, Hai nàng ai tớ ai thầy nói ra? Thưa rằng : “ Tôi Kiều Nguyệt Nga, Con này tì tất tên là Kim Liên. Quê nhà ở quận Tây Xuyên, Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê. Sai quân đem bức thơ về, Rước tôi qua đó định bề nghi gia. Làm con đâu dám cãi cha, Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành Chẳng qua là sự bất bình, Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi. Lâm nguy chẳng gặp giải nguy Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi. Trước xe quân tử tạm ngồi, Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa. Chút tôi liễu yếu đào thơ, Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần. Hà Khê qua đó cũng gần, Xin theo cùng thiếp đền ơn cho chàng. Gặp đây đương lúc giữa đàng, Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không. Gẫm câu báo đức thù công, Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi” Vân Tiên nghe nói liền cười: “ Làm ơn há dễ trông người trả ơn. Nay đà rõ đặng nguồn cơn, Nào ai tính thiệt so hơn làm gì. Nhớ câu kiến nghĩa bất vi, Làm người thế ấy cũng phi anh hùng. Văn bản: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga Tóm tắt văn bản: Trên đường đi thi trở về nhà thăm mẹ Vân Tiên chứng kiến cảnh bọn cướp Phong Lai đang bắt nàng Kiều Nguyệt Nga một thiếu nữ con nhà quan. Thấy cảnh bất bình, Vân Tiên nổi giận bèn ra tay dẹp tan bọn cướp, cứu người bị nạn . Cảm kích trước hành động của Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga bày tỏ ơn nghĩa nhưng Vân Tiên từ chối. * Bố cục: Chia hai phần: + Phần 1: Từ đầu đến Bị Tiên một gậy thác rày thân vong: Lục Vân Tiên đánh cướp. + Phần 2: Còn lại- Cuộc trò chuyện giữa Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga. Vân Tiên ghé lại bên đàng, Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô. Kêu rằng: “ Bớ đảng hung đồ Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.” Phong Lai mặt đỏ phừng phừng: “ Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây. Trước gây việc dữ tại mầy, Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng. Vân Tiên tả đột hữu xông, Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Giang. Lâu la bốn phía vỡ tan, Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay. Phong Lai trở chẳng kịp tay, Bị tiên một gậy thác rày thân vong. ghé Bẻ xông Kêu Về nhà - Chuẩn bị : bài tiết sau tìm hiểu tiếp nội dung đoạn trích + Xem trước phần: luyện tập. Dặn dò : Cảm ơn các thầy cô giáo Dẹp rồi lũ kiến chòm ong, Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe nầy?” Thưa rằng: “ Tôi thiệt người ngay, Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ. Trong xe chật hẹp khôn phô, Cúi đầu trăm lạy cứu cô tôi cùng.” Vân Tiên nghe nói động lòng, Đáp rằng: “ Ta đã trừ dòng lâu la. Khoan khoan ngồi đó chớ ra, Nàng là phận gái, ta là phận trai. Tiểu thơ con gái nhà ai, Đi đâu nên nỗi mang tai bất kì? Chẳng hay tên họ là chi? Khuê môn phận gái việc gì đến đây? Trước sau chưa hãn dạ nầy, Hai nàng ai tớ ai thầy nói ra? Thưa rằng : “ Tôi Kiều Nguyệt Nga, Con này tì tất tên là Kim Liên. Quê nhà ở quận Tây Xuyên, Cha làm tri phủ ở miền Hà Khê. Sai quân đem bức thơ về, Rước tôi qua đó định bề nghi gia. Làm con đâu dám cãi cha, Ví dầu ngàn dặm đàng xa cũng đành Chẳng qua là sự bất bình, Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi. Lâm nguy chẳng gặp giải nguy Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi. Trước xe quân tử tạm ngồi, Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa. Chút tôi liễu yếu đào thơ, Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần. Hà Khê qua đó cũng gần, Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng. Gặp đây đương lúc giữa đàng, Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không. Gẫm câu báo đức thù công, Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi” Vân Tiên nghe nói liền cười: “ Làm ơn há dễ trông người trả ơn. Nay đà rõ đặng nguồn cơn, Nào ai tính thiệt so hơn làm gì. Nhớ câu kiến nghĩa bất vi, Làm người thế ấy cũng phi anh hùng. TruyÖn Lôc V©n Tiªn lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm xuÊt s¾c cña NguyÔn §×nh ChiÓu, ®­îc l­u truyÒn réng r·i trong nh©n d©n.§o¹n trÝch Lôc V©n Tiªn cøu KiÒu NguyÖt Nga thÓ hiÖn kh¸t väng hµnh ®¹o gióp ®êi cña t¸c gi¶ vµ kh¾c ho¹ nh÷ng phÈm chÊt ®Ñp ®Ï cña hai nh©n vËt: Lôc V©n Tiªn tµi ba, dòng c¶m, träng nghÜa khinh tµi; KiÒu NguyÖt Nga hiÒn hËu, nÕt na, ©n t×nh. Ghi nhí Bµi tËp tr¾c nghiÖm 1/ Nh÷ng yÕu tè nghÖ thuËt nµo lµm nªn sù thµnh c«ng cña v¨n b¶n? A. Ng«n ng÷ méc m¹c, b×nh dÞ, mang mµu s¾c cña ®Þa ph­¬ng Nam Bé. B. Kh¾c häa nh©n vËt chñ yÕu qua ph­¬ng diÖn hµnh ®éng, cö chØ, lời nãi. D. NhiÖt t×nh ca ngîi hay phª ph¸n cña t¸c gi¶. C.Ng«n ng÷ th¬ ®a d¹ng phï hîp víi diÔn biÕn, t×nh tiÕt. E. Ng«n ng÷ b¸c häc kÕt hîp víi ng«n ng÷ d©n gian Bµi tËp tr¾c nghiÖm 2/ Dßng nµo sau ®©y nãi ®óng, ®ñ nhÊt vÒ néi dung cña ®o¹n trÝch? A. Kh¾c ho¹ phÈm chÊt ®Ñp ®Ï cña nh©n vËt Lôc V¨n Tiªn: tµi ba, dòng c¶m, träng nghÜa khinh tµi. B. Kh¾c ho¹ phÈm chÊt ®Ñp ®Ï cña nh©n vËt KiÒu NguyÖt Nga: hiÒn hËu, nÕt na, ©n t×nh. C. ThÓ hiÖn kh¸t väng hµnh ®¹o gióp ®êi cña t¸c gi¶. D.C¶ ba ý kiÕn trªn. Cảm ơn các thầy cô giáo