Các Thầy/Cô - những người đủ tư cách
hướng dẫn luận văn cao học – sẽ giúp các
bạn tìm được chủ đề nghiên cứu thích hợp
thông qua kinh nghiệm và thành tích nghiên
cứu của họ
• Các bạn sẽ có lợi thế khi được các Thầy/Cô có
tên tuổi trong giới khoa học (nhiều bài báo)
hướng dẫn nghiên cứu, dìu dắt bạn trên con
đường khoa học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 22• Thông qua internet, website cá nhân của
từng Thầy/Cô, , bạn có thể tìm được các
Thầy/Cô có nhiều kinh nghiệm trong nghiên
cứu. Điều này thường thể hiện thông qua số
lượng bài báo khoa học đã đăng của
Thầy/Cô đó nhiều hay ít.
• Trực tiếp liên lạc với Thầy/Cô đó để đề nghị
được hướng dẫn. Nếu Thầy/Cô đó đồng ý,
họ sẽ giao đề tài phù hợp cho bạn
44 trang |
Chia sẻ: trungkhoi17 | Lượt xem: 474 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học - Lưu Trường Văn, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BÀI GIẢNG VỀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM
KHOA XÂY DỰNG & ĐIỆN
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 1
Dành cho sinh viên Khoa Xây Dựng & Điện
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn
• Hoï vaø teân: LÖU TRÖÔØNG VAÊN
• Naêm sinh: 1965
• Giaùo duïc:
Toát nghieäp Kyõ sö xaây döïng, Ñaïi hoïc Baùch Khoa, 1991.
Toát nghieäp chöông trình ñaøo taïo kinh teá Fulbright (FETP) “Kinh teá hoïc
öùng duïng cho phaân tích chính saùch”, 1998.
Toát nghieäp Master of Engineering in Construction Management, Asian
Institute of Technology (AIT), Thailand, 2002.
Tiến sỹ chuyeân ngaønhKỹ thuật & Quản lý xây dựng taïi Pukyong
National University (PKNU),Busan, Korea, 2009
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 2
• Lónh vöïc nghieân cöùu: Quaûn lyù döï aùn, Phaân tích & thẩm định ñaàu tö XD -
baát ñoäng saûn, Phương pháp nghiên cứu
• Email: luutruongvan@yahoo.com
• Website:
• Điện thoại di động: 0972016505
• Cơ quan: P.312, 97 Võ Văn Tần, Q.3, TP.HCM
1. Khái niệm chung về nghiên
cứu và nghiên cứu khoa học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 3
1.1. Nghiên cứu và nghiên cứu
khoa học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 4
Nghiên cứu là gì?
• Nghiên cứu có thể được định nghĩa như là sự
tìm kiếm kiến thức, hoặc như là sự khảo sát có
hệ thống, với sự vận dụng trí não để thiết lập
các sự kiện mới, thường sử dùng phương pháp
khoa học. (Nguồn:
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 5
Nghiên cứu khoa học là gì?
• Nghiên cứu khoa học (NCKH) là một hoạt động
của con người nhằm mở rộng tri thức qua các
phương pháp khoa học (Nguyễn Văn Tuấn, 2011).
• NCKH phải nằm mục tiêu phát triển tri thức mới,
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 6
đóng góp thêm tri thức cho kho tàng của con người
• NCKH là một cuộc điều tra hay khảo sát có hệ thống
1.2. Phân biệt phát minh và
sáng chế
7Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM
Phát minh
• Là hoat động phát hiện của con người ra các
đối tượng tồn tại sẳn có trong hiện thực khách
quan, độc lập với con người
• Thông thường người ta gọi chính đối tượng đó
là phát minh
• Một phát minh khoa học thường không
mang lại lợi ích kinh tế ngay
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 8
Sáng chế
• Hiểu theo nghĩa rộng: là hoạt động chế tạo của
con người ra đối tượng không tồn tại sẳn có
trong hiện thực khách quan
• Thông thường người ta gọi chính đối tượng đó là
sáng chế
• Lợi ích kinh tế của phát minh khoa học thường
thể hiện qua các sáng chế có sử dụng các phát
minh khoa học trong đó.
• Cũng nhờ những sáng chế mới, người ta có thêm
công cụ để có được những phát minh mới
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 9
Sáng chế
• Hiểu theo nghĩa hẹp: là giải pháp kỹ thuật có tính mới
và tính ích lợi
• Nhà sáng chế kỹ thuật phải viết hồ sơ trình bày 3 nội
dung:
– Giải pháp của mình
– Tính mới của giải pháp
– Tính ích lợi của giải pháp
nộp cho cơ quan nhà nước có thểm quyền xem xét. Nếu
hồ sơ thỏa mãn các yêu cầu, nhà nước cấp cho tác giả
bằng độc quyền (patent) với thời gian độc quyền nhất
định (ở Mỹ là 17 năm). Lúc này giải pháp cho trước mới
được gọi là sáng chế, chính thức theo nghĩa luật pháp
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 10
• Sự tò mò là cần
thiết để là một nhà
nghiên cứu khoa
học giỏi
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 11
1.3. Các đặc trưng của một
nghiên cứu tốt
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 12
Các đặc trưng của một nghiên cứu
tốt
Định nghĩa rõ ràng mục đích & các mục tiêu n.cứu
Quá trình nghiên cứu đi vào chi tiết
Thiết kế nghiên cứu đã được hoạch định thấu đáo
Tiêu chuẩn đạo đức cao
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 13
Vạch rõ những giới hạn của nghiên cứu
Phân tích đầy đủ
Báo cáo rõ ràng
Các kết luận có minh chứng
Đáng tin cậy
2. Chọn đề tài nghiên cứu khoa
học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 14
• Đối với người mới bước vào nghiên cứu khoa
học, điều khó nhất là tìm được ý tưởng, tìm
được chủ đề, tìm được hướng để nghiên cứu
• Và từ đó xác định CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
(RESEARCH QUESTIONS)
• Có nhiều cách khác nhau để tìm được chủ
đề nghiên cứu
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 15
2.1. CÁCH 1: ĐỌC NHỮNG
BÀI BÁO KHOA HỌC
CHUYÊN NGÀNH
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 16
Đọc thật nhiều các bài báo
• Tìm đọc các bài báo chuyên ngành trong các
tạp chí chuyên ngành của Việt Nam và quốc tế
• Hãy đọc và đọc thật nhiều các bài báo chuyên
ngành bạn sẽ tìm ra các ý tưởng để làm luận văn
• Sau khi đọc thật nhiều các bài báo chuyên
ngành, bạn cũng sẽ hình dung ra quy trình
làm một nghiên cứu khoa học với một chủ đề
nào đó
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 17
• Kinh nghiệm bản thân: Các bài báo chuyên
ngành là nguồn đề tài vô tận cho các hướng
nghiên cứu
– Một bài báo về ứng dụng BBNs để dự báo khả
năng chậm tiến độ Chủ đềmới: Ứng dụng
BBNs để dự báo khả năng vượt chi phí
– Một bài báo với tựa đề như sau: “Testing
Herzberg’s two-factor theory in the Thai
construction industry” sẽ dẫn đến ý tưởng
nghiên cứu: “Kiểm nghiệm lý thuyết 2 nhân tố
của Herzberg trong các công ty thi công Việt
Nam”
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 18
• Thậm chí tìm đọc các bài báo chuyên ngành
khác gần gủi với chuyên ngành mà bạn quan
tâm cũng rất hữu ích để tìm ra các chủ đề cho
luận văn của bạn
• Các bài báo dạng REVIEW PAPER thường rất
hữu ích cho nhà nghiên cứu
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 19
Tìm kiếm các nghiên cứu tương tự, các
bài báo
• Nên dùng “Key words = từ khóa” để tìm kiếm
• Đọc các luận văn cao học trên thư viện
• Đọc các luận văn cao học trên internet
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 20
• Đọc các nghiên cứu khoa học đã công bố
• Đọc các luận văn đại học, .
• Nên dùng “Google Scholar”
2.2. CÁCH 2: THẢO LUẬN
VỚI THẦY/CÔ
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 21
• Các Thầy/Cô - những người đủ tư cách
hướng dẫn luận văn cao học – sẽ giúp các
bạn tìm được chủ đề nghiên cứu thích hợp
thông qua kinh nghiệm và thành tích nghiên
cứu của họ
• Các bạn sẽ có lợi thế khi được các Thầy/Cô có
tên tuổi trong giới khoa học (nhiều bài báo)
hướng dẫn nghiên cứu, dìu dắt bạn trên con
đường khoa học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 22
• Thông qua internet, website cá nhân của
từng Thầy/Cô, , bạn có thể tìm được các
Thầy/Cô có nhiều kinh nghiệm trong nghiên
cứu. Điều này thường thể hiện thông qua số
lượng bài báo khoa học đã đăng của
Thầy/Cô đó nhiều hay ít.
• Trực tiếp liên lạc với Thầy/Cô đó để đề nghị
được hướng dẫn. Nếu Thầy/Cô đó đồng ý,
họ sẽ giao đề tài phù hợp cho bạn
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 23
2.3. CÁCH 3: TỪ KINH NGHIỆM
THỰC TẾ CỦA BẠN hoặc TỪ
TRÍ TƯỞNG TƯỢNG CỦA BẠN
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 24
Chủ đề nên
Kinh nghiệm làm việc
nghiên cứu Trí tưởng tượng
Quan sát thế giới xung quanh
Cách thức đơn giản hơn để xác
định được một đề tài cao học
(tuy nhiên theo cách này thì giá trị
khoa học của luận văn không cao)
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 26
Thực hiện lại các nghiên cứu ở nước ngoài
nhưng cho điều kiện Việt Nam
• Đọc các bài báo khoa học đã được đăng trên các tạp chí
quốc tế để tìm các từ khóa (key word) liên quan đến lĩnh
vực mà bạn muốn nghiên cứu
• Với các từ khóa đã chọn, tìm kiếm trên internet các bài
báo, các luận văn, có liên quan đã thực hiện ở nước
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 27
ngoài và Việt Nam
• Thay đổi các ràng buộc, các điều kiện biên, để tìm ra
những đề tài mà tại Việt Nam chưa nghiên cứu.
• Thảo luận với giáo viên hướng dẫn về đề tài đã chọn
• Phát triển đề cương nghiên cứu
3. Đạo đức nghiên cứu
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 28
Khái niệm đạo đức
• Đạo đức là các tiêu chuẩn/chuẩn mực của
hành vi mà hướng dẫn các lựa chọn luân lý về
hành vi của chúng ta và quan hệ của chúng ta
với các người khác.
Biên dịch và giảng: TS. Lưu Trường Văn
• Mục đích của đạo đức trong nghiên cứu là
để đảm bảo rằng không ai là bị hại hoặc
chịu đựng các hậu quả bất lợi từ các hoạt
động nghiên cứu.
Sự vi phạm đạo đức nghiên cứu phổ biến nhất
là ĐẠO VĂN
• Đạo văn là vi phạm đạo đức nghiên cứu
• Đưa một câu văn, một đoạn văn, một sơ đồ,
một đồ thị mà đã có trong một ấn phẩm đã
công bố vào trong bài viết của mình nhưng lại
không trích dẫn đúng quy định được xem là
hành vi phi đạo đức
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 30
Đạo văn
• Đạo văn không phải là một tội (crime) nhưng
bị phản đối nhiều trên nền của sự phạm lỗi đạo
đức (Nguồn:
plagiarism)
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 31
• Tự đạo văn cũng là sự vi phạm đạo đức nghiên
cứu
Tự đạo văn
• Tự đạo văn (Self-plagiarism) là tái sử dụng một phấn
công việc đã công bố của chính mình mà không có
trích dẫn [4].
• Trong khoa học, tư đạo văn có thể đề cập như là sự
công bố nhiều lần một nội dung nghiên cứu.
• Trong bài báo khoa học, tự đạo văn có thể xuất hiện
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 32
dưới hình thức tự sao chép lại những đoạn văn hoặc
kết quả nghiên cứu của chính mình trong các bài báo
trước đó của mình nhưng không hề trích dẫn.
[4].
plagiarism
Tự đạo văn
• Nhận dạng tự đạo văn thường rất khó khăn
bởi vì sự tái sử dụng có giới hạn của những
gì đã công bố là được chấp nhận một cách
hợp pháp (như là fair use) và một cách đạo
đức.[35]
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 33
[35]. Samuelson, P. (1994). "Self-Plagiarism or
Fair Use?" Communications of the ACM,
37(August): 21–25
Tự đạo văn
• Thông thường, các nhà nghiên cứu tái phát
biểu (rephrase) và tái công bố (republish)
công việc của chính họ nhưng phải trích
dẫn.
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 34
• Tuy nhiên, có một quy tắc như sau:
– Nghiên cứu mới giống từ 50% trở lên với
nghiên cứu trước đó thì bị từ chối.
– Phản biện (Peer review) thường được thực hiện để
ngăn chặn tự đạo văn
• Thỉnh thoảng, các nhà nghiên cứu có thể được
nhà bảo trợ nghiên cứu yêu cầu để thực hiện
các hành vi phi đạo đức.
• Nhà nghiên cứu có thể làm gì để giữ nguyên
Biên dịch và giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn
đạo đức?
• Có 4 đề nghị được cung cấp trong silde kế
Làm gì nếu bị nhà bảo trợ gây sức ép?
Giáo dục
về
mục đích
Giải thích
các
vướng mắc
5-36 Biên dịch và giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn
Nhấn mạnh:
người đi tìm
sự thật
Chấm dứt
các
mối quan hệ
• Nhà nghiên cứu có thể cố gắng để:
1) giáo dục nhà bảo trợ về mục đích của nghiên cứu,
2) Giải thích vai trò của nhà nghiên cứu như là người
đi tìm sự thật (fact-finder),
Biên dịch và giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn
3) Giải thích làm thế nào sự bóp méo sự thật hoặc bẻ
gảy sự tin cậy sẽ dẫn đến các vướng mắc trong
tương lai, và
4) nếu có các sai lầm khác, kết thúc quan hệ.
4. Quy trình chung của nghiên
cứu khoa học
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 38
• Nghiên cứu là một quá trình động.
• Hình 3.1 đề nghị quy trình nghiên cứu về quản
lý xây dựng
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 39
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 40
• Hình 3.2 trình bày quá trình nghiên cứu nói
chung
• Khi một phương pháp là được chấp nhận,
nghiên cứu được chỉ đạo chặt chẽ nhằm để
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 41
một n.cứu là hiệu lực tin cậy và khách quan
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 42
Hình 3.2
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 43
Xin caûm ôn!
Chuùc caùc baïn ñaït nhieàu thaønh quaû
toát trong nghiên cứu khoa học !
Biên soạn & giảng: PGS.TS. Lưu Trường Văn, Đại học Mở TP.HCM 44
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- bai_giang_phuong_phap_nghien_cuu_khoa_hoc_luu_truong_van.pdf