Bài giảng Sự phát triển và các quá trình điều hoà sinh trưởng ở thực vật

Chương V SỰ PHÁT TRIỂN VÀ CÁC QUÁ TRÌNH ĐIỀU HOÀ SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT 1. Sự nẩy mầm của Hạt và sự phát triển của cây con I. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THỰC VẬT I. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THỰC VẬT Sự phát triển của phôi Sự phát triển của phôi 2. Sự tăng trưởng của rễ và thân Phân chia tế bào và chuyên hoá tế bào a. Sự tăng trưởng của rễ Mô phân sinh đỉnh rễ Sự tạo rễ mới b. Sự tăng trưởng của thân * Mô phân sinh ngọn chồi Mô phân sinh đỉnh chồi * Mô phân sinh ngọn chồi * Sự tạo chồi mới * Sự tạo lá Mô phân sinh lóng * Mô phân sinh bên (tượng tầng) Tượng tầng sube nhu bì Tượng tầng libe mộc Sự chuyên hoá ở rễ non 3. Tính hướng động của thực vật Quang hướng động của thực vật Quang hướng động của thực vật Hormon (kích thích tố), là thuật ngữ do các nhà sinh lý động vật Baylis và Starling gọi vào năm 1904. Theo định nghĩa: hormon thực vật: “ là một chất hữu cơ do tế bào của một bộ phận cơ thể tạo ra và được chuyển tới một bộ phận khác, ở đó, với nồng độ rất thấp, chất ấy gây ra một phản ứng sinh lý”. II. CÁC HORMON TĂNG TRƯỞNG CỦA THỰC VẬT Có 5 nhóm hormon tăng trưởng thực vật chính: - Auxin (AIA), - Gibberellin (GA) - Cytokinin - Acid abscisic (AAB) - Ethylen. II. CÁC HORMON TĂNG TRƯỞNG CỦA THỰC VẬT * Sinh tổng hợp - Auxin: acid indol-3-acetic (AIA), từ tryptophan hay indol, tổng hợp trong sơ khởi lá, lá non, Hạt đang phát triển. - Gibberellin: có cấu trúc gibberellan (quan trọng nhất: GA1), từ acid mevalonic, tổng hợp trong các mô non của chồi và Hạt đang phát triển và rễ. - Cytokinin: là dẫn xuất của adenin (thường nhất là zeatin) từ adenin, tổng hợp trong ngọn rễ và Hạt đang phát triển. - Acid abscisic: còn gọi là serquiterpen (3 đơn vị isoterpen), tạo thành từ acid mevalonic, tổng hợp trong rễ và lá trưởng thành (nhất là khi chịu stress nước), Hạt. - Ethylen: C2H4, tạo thành từ methionin, trong các mô chịu stress, đặc biệt là các mô vào trạng thái lão suy và chín trái. * Vận chuyển - Auxin: di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác, trong libe. - Gibberellin: vận chuyển trong mộc và libe. - Cytokinin: vận chuyển trong mộc (từ rễ tới chồi). - Acid abscisic: xuất hiện từ rễ trong mộc và từ lá trong libe - Ethylen: khuếch tán từ nơi tổng hợp. 3.3. Hormon thực vật Hormon thực vật Auxin Auxin Auxin Auxin Sự tăng dài tế bào dưới ảnh hưởng của auxin Quang hướng động Vai trò của Auxin trong địa hướng động Tính hướng động của thực vật Địa hướng động Auxin Ưu thế chồi ngọn bởi auxin Hoạt động của Auxin Thí nghiệm với cây dâu tây Thí nghiệm với cây tía tơ Gibberellin KAUREN NHÂN GIBBERELLAN GA12 – ALDEHYD GIBBERELLIN (GA1) Hoạt động của Gibberellin Gibberellin Ảnh hưởng của acid gibberelic Gibberellin Hoạt động của GA trong sự nảy mầm của hạt Cytokinin Tác động của cytokinin Tính hướng động của thực vật Hố hướng động: sự phát triển của ống phấn khi rơi lên nuốm nhụy của vịi nhụy Xúc hướng động: hoa hướng dương quay theo đường đi của mặt trời Sự cử động của thực vật