Bài giảng Sức khỏe cộng đồng dành cho lớp công tác xã hội - Chương 8: Sức khỏe môi trường - Thân Thị Diệp Nga

tăng dân số năm 1990 là 2,29% • Ngày 11/7/ 2011- Theo thống kê mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dân số nước ta hiện đứng hàng thứ 13 trên thế giới, xấp xỉ 87 triệu người. Dân số Việt Nam tiếp tục tăng, với mức tăng hơn 1 triệu người/năm, tương đương với dân số của một tỉnh trung bình. • Ngày 11/7/ 2011- Theo thống kê mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dân số nước ta hiện đứng hàng thứ 13 trên thế giới, xấp xỉ 87 triệu người. Dân số Việt Nam tiếp tục tăng, với mức tăng hơn 1 triệu người/năm, tương đương với dân số của một tỉnh trung bình. • • Dân số trung bình cả nước năm 2011 ước tính 87,84 triệu người, tăng 1,04% so với năm 2010, bao gồm: Dân số nam 43,47 triệu người, chiếm 49,5% tổng dân số cả nước, tăng 1,1%; dân số nữ 44,37 triệu người, chiếm 50,5%, tăng 0,99%. Dân số khu vực thành thị là 26,88 triệu người, chiếm 30,6% tổng dân số cả nước, tăng 2,5% so với năm 2010; dân số khu vực nông thôn 60,96 triệu người, chiếm 69,4%, tăng 0,41%. Đó là số liệu mà Tổng cục Thống kê vừa công bố. • Dự báo, trong năm 2012, dân số Việt Nam sẽ vượt ngưỡng 88 triệu người. Daân soá taêng quaù nhanh Kinh teá vaên hoùa keùm phaùt trieån Thöøa lao ñoäng khoâng coù vieäc laøm Teä naïn xaõ hoäi taêng Möùc soáng thaáp ngheøo ñoùi Söùc khoûe theå löïc keùm Naêng suaát lao ñoäng thaáp saûn xuaát keùm Roái loaïn traät töï an ninh Beänh taät nhieàuCaùi voøng luaån quaån cuûa söï suy thoaùi do daân soá taêng quaù nhanh gaây neân Caùi voøng luaãn quaãn cuûa söï suy thoaùi do daân soá taêng leân quaù nhanh. Trong moãi gia ñình, soá löôïng con ñoâng coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chaát löôïng cuoäc soáng gia ñình: ñeán söï chaêm soùc con caùi, ñeán vieäc hoïc haønh cuûa caùc con, ñeán thu nhaäp bình quaân, ñeán nhu caàu dinh döôõng, ñeán ñieàu kieän sinh hoaït, ñeán vaät chaát vaø tinh thaàn, ñeán ñieàu kieän veä sinh - phoøng beänh, ñeán caùc quan heä trong gia ñình. Do ñoù, chaát löôïng cuoäc soáng cuûa moãi caùc nhaân vôùi tö caùch laø thaønh vieân cuûa gia ñình cuõng khoâng traùnh khoûi bò aûnh höôûng. Theo các chuyên gia, tốc độ phát triển dân số quá nhanh đã khiến số người trên hành tinh tăng gấp 3 kể từ năm 1940, tăng thêm mối nguy cho những người sống trên trái đất này. Do phải lo ăn, uống, phải cung cấp thêm nhà cửa và dịch vụ y tế cho quá nhiều người, nguồn lực của thế giới đang gặp khó khăn hơn bao giờ hết. • Liên Hợp Quốc cho biết, dân số thế giới đã vượt ngưỡng 7 tỷ người ngày 31/10/ 2011. Mới 12 năm trôi qua kể từ khi số dân toàn cầu lên tới 6 tỷ người. Các chuyên gia LHQ và Tổ chức Hợp tác kinh tế và phát triển (OECD) nhấn mạnh việc dân số toàn cầu tăng nhanh và được dự báo tăng thêm 2 tỷ người nữa vào năm 2050 thực sự trở thành một thách thức toàn cầu lớn nhất đối với nhân loại và hành tinh. 2. Vấn đề dự báo dân số Dân số Việt Nam dự báo sẽ đạt đỉnh vào năm 2050 và sẽ giảm dần sau đó. Hiện nay, nước ta có 87.8 triệu người. So với năm 1960 (28.3 triệu), dân số năm 2010 thể hiện một mức độ tăng trưởng hơn 3 lần. Đến năm 2025, dân số Việt Nam sẽ đạt con số 100 triệu, và sẽ đạt số tối đa vào năm 2050 với 104 triệu. Dự báo cho thấy sau 2050, dân số sẽ giảm dần đến năm 2100 là khoảng 83 triệu, tức tương đương với dân số năm 2003 Dân số Việt Nam 1950 - 2100 “Dân số ổn định – Xã hội phồn vinh Gia đình hạnh phúc” • 1- Ô nhiễm không khí: chỉ sự biến đổi về số lượng, sự tăng thêm về kích thước, khối lượng, chính là sự biến đổi về đặc điểm cấu tạo, giải phẫu của các cơ quan trong cơ thể. • VD: Lớn chỉ sự phát triển về chiều cao, cân nặng, vận động II- Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG MỨC GÂY Ô NHIỄM DO 1 ĐỜI NGƯỜI • Cần : – 50 tấn lương thực – 4,5 tấn phân bón – 21.000 galon xăng dầu – 4,6 tấn giấy • Thải : – 300 tấn phốt pho – 270 tấn mê tan – 30 tấn lưu huỳnh – 8000 tấn CO2 MỨC GÂY Ô NHIỄM MT CỦA NHÂN LOẠI MỖI NĂM • 7 tæ taán nhieân lieäu ñaõ ñöôïc ñoát moãi naêm • 250-300 trieäu taán CO thaûi vaøo moâi tröôøng • 42 trieäu taán NOx • 300 trieäu taán SO2 • 27 tæ taán CO2 • 1- Ô nhiễm không khí: • 2- Ô nhiễm nước II- Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG Khí quyển Trái Đất và được giữ lại bởi lực hấp dẫn của Trái Đất. Nó gồm có : nitơ (78,1% theo thể tích) ôxy (20,9% theo thể tích ) agon (0,9%),với một lượng nhỏ điôxít cacbon (dao động, khoảng 0,035 % hơi nước và một số chất khí khác Thành phần của không khí Tầng đối lưu: từ bề mặt trái đất tới độ cao 7-17 km, phụ thuộc theo vĩ độ (ở 2 vùng cực là 7- 10km) và các yếu tố thời tiết, nhiệt độ giảm dần theo độ cao đạt đến -50°C. Những hiện tượng mưa, mưa đá, gió, tuyết ,sương giá, sương mù,... đều diễn ra ở tầng đối lưu. Cấu trúc khí quyển gồm :5 tầng Tầng bình lưu: từ độ cao trên tầng đối lưu đến khoảng 50 km, nhiệt độ tăng theo độ cao đạt đến 0°C. Ở đây không khí loãng, nước và bụi rất ít, không khí chuyển động theo chiều ngang là chính, rất ổn định Tầng trung lưu: từ khoảng 50 km đến 80-85 km, nhiệt độ giảm theo độ cao đạt đến -75°C. Phần đỉnh tầng có một ít hơi nước, thỉnh thoảng có một vài vệt mây bạc gọi là mây dạ quang Tầng điện li: từ 80–85 km đến khoảng 640 km, nhiệt độ tăng theo độ cao có thể lên đến 2.000°C hoặc hơn. Ôxy và nitơ ở tầng này ở trạng thái ion, vì thế gọi là tầng điện li •Tầng ngoài: từ 500–1.000 km đến 10.000 km, nhiệt độ tăng theo độ cao có thể lên đến 2.500°C. Đây là vùng quá độ giữa khí quyển Trái Đất với khoảng không vũ trụ. Vì không khí ở đây rất loãng, nhiệt độ lại rất cao. •Bầu khí quyển bảo vệ cuộc sống trên Trái Đất bằng cách hấp thụ Trái Đất là lớp các chất khí bao quanh hành tinh các bức xạ tia cực tím của mặt trời và tạo ra sự thay đổi về nhiệt độ giữa ngày và đêm Chúng ta đang sống ở tầng đối lưu MỜI CÁC BẠN XEM NHỮNG HÌNH ÀNH DƯỚI ĐÂY CÂU HỎI ĐẶT RA CHO CHÚNG TA LÀ Ô NHIỂM KHÔNG KHÍ LÀ GÌ? 1.Ô nhiễm không khí là: • Là sự thay đổi lớn trong thành phần của không khí hoặc có sự xuất hiện của các khí lạ ,làm cho không khí không sạch ,có mùi khó chịu,làm giảm tầm nhìn xa,gây biến đổi khí hậu,gây bệnh cho người và sinh vật 2.Các chất gây ô nhiễm: • Các loại khí oxit:CO, CO2,SO2, • Các hợp chất khí halogen:HCl,HBr,HF. • Các hợp chất hữu cơ tổng hợp:RH,bay hơi xăng ,sơn • Các khí quang hoá:O3 • Các chất lơ lững: bụi, sương mù • Nhiệt, tiếng ồn, phóng xạ • Chất CFC (clorofluorocacbon) 3.Hiện trạng về ô nhiễm không khí: • Không khí ở mọi nơi hầu như đều bị ô nhiễm nghiêm trọng. • Hàm lượng các khí độc hại ngày càng chiếm tỉ trọng cao,trong khi đó hàm lượng của ôxi ngày càng giảm. • Ví dụ: vấn đề ôi nhiễm bụi ,sương mù,khói Nguồn ô nhiễm không khí TỰ NHIÊN NHÂN TẠO GIAO THÔNG NHÀ MÁY CÁ NHÂN NÚI LỬA CHÁY RỪNG GIÓ BÃO XÁC ĐTV VÀ NHIỀU NGUYÊN NHÂN KHÁC Tự nhiên Do các hiện tượng tự nhiên gây ra: núi lửa, cháy rừng. Tổng hợp các yếu tố gây ô nhiễm có nguồn gốc tự nhiên rất lớn nhưng phân bố tương đối đồng đều trên toàn thế giới, không tập trung trong một vùng. Trong quá trình phát triển, con người đã thích nghi với các nguồn này. 4.Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí Giao thông vận tải Đây là nguồn gây ô nhiễm lớn đối với không khí đặc biệt ở khu đô thị và khu đông dân cư Các quá trình tạo ra các khí gây ô nhiễm là quá trình đốt nhiên liệu động cơ: CO, CO2, SO2, NOx,Pb, các bụi đất đá cuốn theo trong quá trình di chuyển Nếu xét trên từng phương tiện thì nồng độ ô nhiễm tương đối nhỏ nhưng nếu mật độ giao thông lớn. 4.Nguyên nhân gây ô nhiễm Công nghiệp Đây là nguồn gây ô nhiễm lớn nhất của con người. Các quá trình gây ô nhiễm là quá trình đốt các nhiên liệu hóa thạch: than, dầu, khí đốt tạo ra: CO2, CO, SO2, NOx, các chất hữu cơ chưa cháy hết: muội than, bụi, quá trình thất thoát, rò rỉ trên dây truyền công nghệ, các quá trình vận chuyển các hóa chất bay hơi, bụi. 4.Nguyên nhân gây ô nhiễm Đặc điểm: nguồn công nghiệp có nồng độ chất độc hại cao,thường tập trung trong một không gian nhỏ. Tùy thuộc vào quy trình công nghệ, quy mô sản xuất và nhiên liệu sử dụng thì lượng chất độc hại và loại chất độc hại sẽ khác nhau. Sinh hoạt Là nguồn gây ô nhiễm tương đối nhỏ, chủ yếu là các hoạt động đun nấu sử dụng nhiên liệu nhưng đặc biệt gây ô nhiễm cục bộ trong một hộ gia đình hoặc vài hộ xung quanh. Tác nhân gây ô nhiễm chủ yếu: CO, bụi Do các hoạt động vô ý thức của con người đã tác động xấu đến môi trường, trong đó có ảnh hưởng đáng kể tới khí quyển. VD:Chặt phá rừng bừa bãi, đốt rừng làm nương rẫy, 5.Tác hại của ô nhiễm không khí: • Hiện tượng “hiệu ứng nhà kính”:gây ra do sự tăng nồng độ CO2,NO2,CH4,O3,CFC,làm cho nhiệt độ của trái đất nóng lên.Mặt trái của nó gây ra sự khác thường về khí hậu, gây hạn hán, lũ lụt,ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và cuộc sống con người. 5.Tác hại của ô nhiễm không khí: • Sự phá huỷ tầng ôzôn: Ôzôn là một chất gây ô nhiễm ở bề mặt trái đất, nhưng lại là một tấm chắn tia cực tím hữu hiệu ở tầng bình lưu. Sự phá huỷ tầng ôzôn chủ yếu gây ra do các nguyên tử clo. 5.Tác hại của ô nhiễm không khí: Mưa axit gây tác hại rất lớn  đối với cây trồng, sinh vật sống trong ao hồ ,sông ngòi, phá huỷ các công trình xây dựng, các tượng đài, các di tích lịch sử, văn hoá. 5.Tác hại của ô nhiễm không khí: • Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người:Gây ra bệnh tật, đặc biệt là các bệnh về phổi,tim. Tác động đến hệ thần kinh có thể bị tê liệt • Không khí bị ô nhiễm nặng có thể gây ra tử vong cho con người. 5.Tác hại của ô nhiễm không khí: • Ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của động, thực vật: + Khí SO2 đặc biệt có hại đối với cây lúa mạch, cây bông,các loại hoa, cây ăn quả(cam quýt rất mẫn cảm với Cl2,) +Tổn hại sắc tố +Tác động đến sự phát triển 6.Một số giải pháp và đề xuất: Kiểm soát hành chính:  Các cơ quan chuyên trách về quản lí môi trường, các tổ chức thanh tra và kiểm soát bảo vệ môi trường cần thực hiện các giải pháp tích cực nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí. VD:Định canh định cư cho dân tộc thiểu số,ban hành các điều luật về môi trường, 6.Một số giải pháp và đề xuất: Các biện pháp kĩ thuật: • Hoàn thiện công nghệ sản xuất • Thay thế các chất độc hại ,có khả năng gây ô nhiễm bằng các chất ít ô nhiễm hơn. • Sữ dụng thiết bị kiểm soát môi trường • I/ KHAÙI NIEÄM • II/ ÑAËC ÑIEÅM CHUNG • III/ PHAÂN LOAÏI • IV/ VAI TROØ • V/ TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG • VI/ HAÄU QUAÛ • VII/ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC I/KHAÙI NIEÄM Nöôùc laø moâi tröôøng soáng cuûa nhieàu loaøi thuyû sinh vaät, ñoàng thôøi laø moâi tröôøng cho caùc phaûn öùng sinh hoaù dieãn ra trong cô theå sinh vaät II/ ÑAËC ÑIEÅM CHUNG • Hình thaùi nöôùc: Thuyû quyeån laø lôùp voû loûng khoâng lieân tuïc bao quanh traùi ñaát, goàm nöôùc ngoït, nöôùc maën ôû caû ba traïng thaùi, raén, loûng vaø hôi. Thuyû quyeån bao goàm: ñaïi döông bieån ao hoà, soâng Nöôùc bao phuû ¾ beà maët haønh tinh cuûa chuùng ta. Nöôùc chieám moät khoái löôïng khoång loà gaàn 1.4 tæ km3. Nöôùc phaân boá khoâng ñeàu treân haønh tinh. Ñaïi döông chöùa ñeán 1370000km3 nöôùc maën, trong caùc ao hoà soâng suoái chæ coù khoaûng 125000km3 nöôùc ngoït, coøn trong khí quyeån chöùa khoaûng 12400km3 döôùi dang 1/ Nöôùc maët Sự bốc hơi nước trong đất, ao, hồ, sông, biển; sự thoaùt hơi nước ở thực vật vaø động vật..., hơi nước vaøo trong khoâng khí sau ñoù bị ngưng tụ lại trở về thể lỏng rơi xuống mặt đất hình thaønh mưa, nước mưa chảy traøn treân mặt đất từ nơi cao đến nơi thấp tạo neân caùc doøng chảy hình thaønh neân thaùc, ghềnh, suối, soâng vaø được tích tụ lại ở những nơi thấp treân lục địa hình thaønh hồ hoặc được đưa thẳng ra biển hình thaønh neân lớp nước treân bề mặt của Coù hai loaïi nước mặt laø nước ngọt hiện diện trong soâng, ao, hồ treân caùc lục địa vaø nước mặn hiện diện trong bieån, caùc đại dương meânh moâng, trong caùc hồ nước mặn treân caùc lục địa. 2/ Nöôùc ngaàm: Ñoù laø loaïi nöôùc tích tuï trong caùc lôùp ñaát ñaù döôùi saâu trong loøng ñaát, nöôùc tích tuï laøm ñaát aåm öôùt vaø laáp ñaày nhöõng teá khoång trong ñaát. Quaù trình hình thaønh Coù hai loaïi nöôùc ngaàm: Nöôùc ngaàm khoâng coù aùp löïc vaø nöôùc ngaàm coù aùp löïc IV/ VAI TROØ 1. Nöôùc vôùi hoaït ñoâng sinh lyù vaø söùc khoeû con ngöôøi: Nöôùc laø moät chaát caáu taïo neân cô theå con ngöôøi vaø raát caàn cho hoaït ñoäng sinh lyù vaø söùc khoeû con ngöôøi. Cô theå thieáu nöôùc seõ khoâng chuyeån hoaù ñöôïc caùc chaát, laøm tích tuï caùc chaát caën baû, gaây ngoä ñoäc cho con ngöôøi, ngoaøi ra nöôùc coøn cung caáp moät soá chaát caàn thieát cho cô theå con ngöôøi. Nöôùc chieám hôn 71% troïng löông cô theå sinh vaät 2. Nöôùc vaø saûn xuaát: Khoâng coù nöôùc thì khoâng coù saûn xuaát vaø khoâng theå taïo ra caùc saûn phaåm phuïc vuï cho xaõ hoäi Khoâng moät nhaø maùy naøo laïi khoâng duøng ñeán nöôùc. Khoâng moät ngaønh coâng Trong nöôùc bieån khoâng chæ coù muoái maø coøn coù: vaøng, baïc, saét. nhoâm., magieâ, ñoàng Nöôùc bieàn laø moâi tröôøng soáng raát thuaän lôïi cuûa nhieàu loaøi sinh vaät maø con ngöôøi khai thaùc ñeå 4. Nöôùc – nguoàn naêng löông nhieân lieäu voâ taän: Nöôùc laø “than traéng” ñaõ ñem laïi cho con ngöôøi moät nguoàn naêng löôïng voâ cuøng to lôùn. Nhöûng nhaø maùy thuyû ñieän khoång loà xaây döïng • Thuyû trieàu laø “nguoàn than xanh” voâ taän vónh cöûu, moät nguoàn naêng löôïng khoång loà. Doøng nöôùc trieàu leân xuoáng coù theâû saûn sinh ra moät naêng löôïng 5. Nöôùc – chieác maùy khoång loà ñieàu tieát khí haäu haøng ngaøy treân traùi ñaát: Nöôùc tham gia vaøo thaønh phaàn caáu truùc cuûa sinh quyeån. Chu trình vaän ñoäng nöôùc trong khí quyeån giöõ vai troø quan troïng trong vieäc ñieàu hoaø khí haäu, ñaát ñai vaø söï phaùt trieån treân traùi V/ TÌNH HÌNH SÖÛ DUÏNG: Nöôùc maët Nöôùc ngaàm Nöôùc khoaùng vaø nöôùc noùng Tình traïng oâ nhieãm nöôùc ôû Vieät Nam: Tình traïng oâ nhieãm, suy thoaùi nguoàn nöôùc ñaõ vaø ñang laø vaán ñeà böùc xuùc hieän nay. Vieät Nam coù nguy cô bi xeáp vaøo danh ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG • Sa maïc hoaù, hoang maïc hoaù thöôøng xuyeân xaûy ra do söï ngaên soâng, phaù nuùi . khai thaùc caùc taøi nguyeân khaùc nhö röøng laøm caïn kieät nguoàn nöôùc aûnh höôûng ñeán söï phaân boá cuõng nhö söï soáng cuûa ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG • Trong quaù trình sinh hoaït saûn xuaát cuûa mình con ngöôì khoâng ngöøng thaûi vaøo caùc nguoàn nöôùc baån, nöôùc thaûi daãn ñeán moâi tröôøng ñaát cuõng bò aûnh höôûng gaây haäu quaû nghieâm troïng cho quaù trình ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG • Gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc ôû ao, hoà, soâng, bieån.gaây cheât haøng loaït cho caùc loaøi sinh vaät soáng gaén lieàn vôùi moâi tröôøng nöôùc vaø ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG • Gaây bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu laøm traùi ñaát ngaøy caøng noùng daàn leân • Gaây ngaäp luït,suït lôû laøm thay ñoåi ñòa ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Tình traïng thieáu nöôùc ngaøy caøng traàm troïng gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán söï soáng coøn cuûa con ngöôøi bôûi nöôùc laø thaønh phaàn khoâng theå thieáu ñöôïc trong ñôøi soáng cuûa moãi ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Haøng loaït beänh taät xuaät hieân gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán söùc khoeû cuõng nhö tính maïng cuûa chuùng ta ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Noâng nghieäp bò taùc haïi raát nghieâm troïng thaäm chí khoâng theå saûn xuaát ñöôïc ñe doaï khuûng khieáp ñeán phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuõng nhö söï soáng cuûa moãi ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Coâng nghieäp bò ñình treä, moät soá nghaønh khoâng theå saûn xuaát ñöôïc vì nöôùc laø nguyeân lieäu khoâng theå thieáu ñöôïc ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Ngö nghieäp thì khoâng theå phaùt trieån bôæ vì nöôùc laø moâi tröôøng soáng cuûa caùc loaøi thuyû haûi saûn. Khi nöôùc bò oâ nhieãm thì caû ngaønh ngö ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Nguoàn naêng löôïng saïch to lôùn töø thuyû ñeän bò maát ñi gaây nhieàu khoù khaên cho saûn xuaát cuõng nhö sinh hoaït cuûa con ngöôøi ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Giao thoâng vaän taûi, thöông nghieäp baèng ñöôøng thuyû,ñöôøng boä bò aùch taéc gaây taùc haïi nghieâm troïng cho dôøi soáng kính teá xaõ ÑOÁI VÔÙI CON NGÖÔØI • Haïn haùn, luõ luït, soùng thaàn, suït lôû gay nhieàu khoù khaên, toån thaát to lôùn caû veà vaät chaát laãn tinh thaàn cho con ngöôøi BIEÄN PHAÙP KHAÉÙC PHUÏC • Haïn cheá taêng daân soá vì taêng daân soá laø nguyeân nhaân cô baûn nhaát gaây thaát thoaùt nguoàn nöôùc vaø oâ nhieãm nguoàn nöôùc qua söû duïng quaù nhieàu, khai thaùc quaù möùc. Do ñoù phaûi ñieàu chænh laïi daân soá sao cho phuø BIEÄN PHAÙP KHAÉÙC PHUÏC • Khuyeán khích roäng raõi trong toaøn daân tham gia nghieân cöùu caù bieän phaùp xö lí nöôùc hieäu quaû cao, chi phí ít. Caùc ngaønh coâng noâng nghieäp môùi ít nöôùc thaûi, ít chaát ñoäc hôn BIEÄN PHAÙP KHAÉÙC PHUÏC • Xaùc ñònh, quaûn lí laïi caùc nguoàn nöôùc chöa hoaëc ít bò oâ nhieãm ñeå coù phöông höôùng söû duïng vaø khai thaùc thaät hôïp BIEÄN PHAÙP KHAÉÙC PHUÏC • Xöû phaït nghieâm khaéc hôn nhöõng sai phaïm baèng phaùp luaät cuï theå ñeå raêng ñe, tuyeân döông nhöõng caù nhaân, toå chöùc coù yù thöùc toát BIEÄN PHAÙP KHAÙC PHUÏC • Taêng cöôøng giaùo duïc, tuyeân truyeàn roäng raõi trong toaøn daân vaø trong tröôøng hoïc nhaèm khuyeán khích moïi ngöôøi daân naâng cao yù thöùc ñeå goùp phaàn baûo veä BIEÄN PHAÙP KHAÉÙC PHUÏC • Taùi söû duïng laïi nöôùc nhaèm quay voøng nguoàn nöôùc söû duïng ñaõ qua xöû lí nhaèm tieát kieäm nguoàn nöôùc vaø haïn cheá oâ nhieãm,traùnh ñöôïc moïi söï laõng BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC • Coù heä thoáng thoaùt nöôùc hoaøng chænh ñeå deã daøng hôn trong coâng taùc quaûn lí cuõng nhö xöû lí caùc nghoàn nöôùc khaùc nhau PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LÍ NÖÔÙC Sơ đồ di chuyển của nước thải trong cánh đồng lọc chậm III- CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ GIỮ GÌN VỆ SINH MÔI TRƯỜNG Phong trào Vệ sinh yêu nước vừa được phát động trong bối cảnh môi trường sống đang bị ô nhiễm trầm trọng tác động trực tiếp sức khỏe người dân. Phong trào này nhằm nâng cao ý thức của mỗi người về đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh. III- CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ GIỮ GÌN VỆ SINH MÔI TRƯỜNG 1. Tăng cường công tác truyền thông giáo dục về môi trường 2. Phát triển kinh tế - xã hội bền vững 3. Các biện pháp quản lý 4. Tăng cường đầu tư cho công tác giữ gìn vệ sinh môi trường 5. Xây dựng chương trình hành động trong việc bảo vệ và giữ gìn vệ sinh môi trường. III- CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ GIỮ GÌN VỆ SINH MÔI TRƯỜNG Giữ gìn vệ sinh môi trường - Nâng cao ý thức và trách nhiệm cộng đồng: - Đưa phong trào đi vào cuộc sống ở từng khu phố, thôn xóm, bản làng - Tuân thủ các quy định về môi trường - Cần có cách tuyên truyền phù hợp - Xử lý mạnh tay hơn ÔN TẬP SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG 1. Nêu và phân tích 6 nội dung cần GDSK tại cộng đồng. 2. Nêu và phân tích những đức tính quan trọng và các yêu cầu về kỹ năng giao tiếp không lời ,giao tiếp bằng lời của người giáo dục viên. Cho ví dụ minh họa 3. Vẽ sơ đồ và phân tích các điểm khác nhau cơ bản giữa quá trình truyền thông và quá trình thông tin sức khỏe . Cho ví dụ minh họa. 4. Xây dựng chương trình hành động trong việc bảo vệ và giữ gìn vệ sinh môi trường. ÔN TẬP SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG 5. Một thông điệp truyền thông giáo dục sức khỏe có sức thuyết phục thì cần phải được thiết kế như thế nào ? Hãy trình bày thông điệp do anh chị thiết kế( hoặc lựa chọn) cho công tác thực tiễn tại địa phương. 6. Nêu và phân tích những tác dụng và phương pháp nuôi con bằng sữa mẹ theo khoa học. Cho ví dụ minh họa 7. Phân tích vai trò và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ em.Nêu phương pháp tổ chức ăn uống khoa học hợp lý cho trẻ em từ 4-6 tuổi. Cho ví dụ minh họa. ÔN TẬP SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG 8.Trình bày sự hiểu biết của anh chị về vai trò và nhu cầu dinh dưỡng đối với phụ nữ mang thai. Vận dụng lập thực đơn trong một ngày cho thai phụ mang thai 3 tháng cuối của thai kì. 9- Anh chị hãy xây dựng nội dung truyền thông về các biện pháp ngừa thai thực hiện sinh đẻ có kế hoạch cho nhóm nhỏ nữ công nhân. CHÍNH SÁCH DÂN SỐ I- QUAN NIỆM VỀ CHÍNH SÁCH DÂN SỐ Chính sách về dân số - kế hoạch hoá gia đình (DS- KHHGĐ) luôn được xác định là một bộ phận quan trọng của Chiến lược phát triển đất nước, một trong những vấn đề kinh tế xã hội hàng đầu của quốc gia. Thực hiện tốt chính sách dân số - kế hoạch hoá gia đình là giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng cuộc sống của từng người, từng gia đình và của toàn xã hội. III.CHÍNH SAÙCH DAÂN SOÁ ÔÛ VIEÄT NAM3.1. Ngay töø ñaàu nhöõng naêm 60, nhaø nöôùc ta ñaõ ñeà ra cuoäc vaän ñoäng sinh ñeû coù keá hoaïch nhaèm haïn cheá söï gia taêng daân soá. Caùc ñaïi hoäi Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam laàn thöù IV, V, VI,VII ñeàu coi chính saùch daân soá laø quoác saùch, laø chính saùch xaõ hoäi soá moät, khaúng ñònh yù nghóa cuûa vieäc thöïc hieän coù keát quaû. Chính saùch daân soá ñoái vôùi vieäc hoaøn thaønh caùc muïc tieâu phaùt trieån kinh teá – vaên hoùa – xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. 3.2. Chính saùch daân soá cuûa Nhaø nöôùc ta khoâng chæ nhaèm giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà veà sinh ñeû, maø coøn höôùng vaøo nhöõng vaán ñeà yù thöùc, tö töôûng, taâm lyù, y teá, söùc khoûe, toå chöùc nhaèm taïo neân nhöõng suy nghó môùi, nhöõng taâm theá vaø ñoäng cô sinh ñeû môùi daãn ñeán nhöõng haønh ñoäng phuø hôïp veà daân soá. Quyeát ñònh soá 162/HÑBT ngaøy 29/9/1998 veà chính saùch daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình quy ñònh. + Veà khoaûng caùch sinh con: -Con thöù hai caùch con ñaàu töø 3 ñeán 5 naêm. Neáu ñeû muoän sau 30 tuoåi thì coù theå caùch 2-3 naêm. Tuoåi keát hoân hôïp lyù: 22 tuoåi ñoái vôùi nöõ, 24 tuoåi ñoái vôùi nam. Rieâng ôû vuøng daân toäc mieàn nuùi coù theå sôùm hôn, 19 tuoåi ñoái vôùi nöõ, vaø 21 tuoåi ñoái 3.3.1. Caùc quan ñieåm cô baûn: - Coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình laø moät boä phaän quan troïng cuûa chieán löôïc phaùt trieån ñaát nöôùc, laø moät trong nhöõng vaán ñeà kinh teá xaõ hoäi haøng ñaàu cuûa nöôùc ta, laø moät yeáu toá cô baûn cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa töøng ngöôøi töøng gia ñình vaø cuûa toaøn xaõ hoäi. Nhaø tröôøng caàn phaûi đdưa vaøo “Luaät Baûo veä, Chaêm soùc vaø giaùo duïc treû em” 3.3.3. giaûi phaùp cô baûn ñeå thöïc hieän coâng taùc daân soá keá hoaïch hoùa gia ñình laø vaän ñoäng, tuyeân truyeàn va giaùo duïc gaén lieàn vôùi ñöa dòch vuï keá hoaïch hoùa gia ñình ñeán taän ngöôøi daân, coù chính saùch mang laïi lôïi ích tröïc tieáp cho ngöôøi chaáp nhaän gia ñình ít con, taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy phong traøo quaàn chuùng thöïc hieän keá hoaïch hoùa gia ñình. 3.3.4.Ñaàu tö cho coâng taùc daân soá keá hoaïch hoùa gia ñình laø ñaàu tö mang laïi hieäu quaû kinh teá tröïc tieáp raát cao. Nhaø nöôùc caøng taêng möùc chi ngaân saùch cho coâng taùc daân soá keá hoaïch hoùa gia ñình, ñoàng thôøi ñoäng vieân söï ñoùng goùp cuûa coäng ñoàng vaø tranh thuû söï vieän trôï quoác teá Ñeå ñaït muïc tieâu trong thôøi gian töông ñoái ngaén, ñieàu coù yù nghóa quyeát ñònh laø Ñaûng vaø chính quyeàn caùc caáp phaûi laõnh ñaïo vaø chæ ñaïo toå chöùc thöïc hieän coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình theo chöông trình. 3.3.5.Huy ñoäng löïc löôïng cuûa toaøn xaõ hoäi tham gia coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình, ñoàng thôøi phaûi coù boä maùy chuyeân traùch ñuû maïnh ñeå quaûn lyù theo chöông trình muïc tieâu, ñaûm baûo cho caùc nguoàn löïc noùi treân ñöôïc söû duïng coù hieäu quaû vaø ñeán taän ngöôøi daân. Baûn nghò quyeát treân ñaõ neâu leân moät caùch toaøn dieän caùc giaûi phaùp ñeán naêm 2000 vaø nhöõng naêm tieáp theo veà caùc maët: -Söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng vaøNhaø nöôùc vôùi coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình. -Heä thoáng toå chöùc laøm coâng taùc daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình -Coâng taùc thoâng tin giaùo duïc tuyeân truyeàn. -Dòch vuï keá hoaïch hoùa gia ñình -Moät soá chính saùch vaø quy ñònh cuï theå caàn sôùm ban haønh. 4. Giaûi phaùp Trong thôøi gian qua, chuùng ta ñaõ thu ñöôïc moät keát quaû trong vieäc thöïc hieän chính saùch daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình, töøng böôùc huy ñoäng caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia, tranh thuû ñöôïc söï giuùp ñôõ veà vaät chaát vaø kinh nghieäm cuûa quoác teá, ñaõ giaûm xuoáng coøn trung bình cuûa moät phuï nöõ trong ñoä tuoåi sinh ñeû töø treân 6 con (vaøo nhöõng naêm 60) xuoáng coøn 3,5 con năm 1992 xuống 2,28 con năm 2002, khoaûng 2.07 con hieän