Bài giảng Xã hội hóa lao động - Bài 4, Phần 1: Biến đổi lao động và biến đổi xã hội

5. Biến đổi lao động và biến đổi xã hội5.1. biến đổi lao độngBĐLĐ là biến đổi ở từng bộ phận cấu thành của lao động và toàn bộ cấu trúc lao động, biến đổi sự phân công lao động trong xã hội và biến đổi mối quan hệ của lao động đối với con người và mối quan hệ của lao động đối với xã hộiEngels: Lao động đóng vai trò trong sáng tạo ra con người, sáng tạo ra xã hội loài ngườiKhi xã hội có phân chia giai cấp, lao động bị tha hoá, đặc biệt ở xã hội tư bản chủ nghĩaYếu tố của lao động thay đổi sâu sắc5.1. biến đổi lao độngLĐ tha hoá tạo ra núi hàng hoá khổng lồ: Giá trị hàng hoá tăng nhưng giá trị con người không tăng, giảm đi; xã hội bị phân hoá giầu nghèo, bất bình đẳng trầm trọngMối quan hệ của lao động với con người và xã hội: biến đổi theo hướng suy thoái, suy đồi: nảy sinh cuộc đấu tranh giữa tư bản và lao độngLao động là cơ sở của công lý và đạo đức xã hộiLao động biến đổi  Kiến trúc thượng tầng biến đổi5.1. biến đổi lao độngVai trò của máy móc, công nghệ, khoa họcTác động trực tiếp của nền sản xuất cơ khí đến công nhân (tr.568-599, bộ Tư Bản)Sử dụng máy móc: xuất phát điểm của nền đại công nghiệp đối với bản thân người công nhânSử dụng máy móc: Tăng cường sức bóc lột phụ nữ và trẻ emKinh tế công nghiệp có tác động mạnh mẽ đến con người: thay đổi vị trí xã hội nghề nghiệp5.2. biến đổi lao động ở Việt NamLao động Việt Nam trước đổi mớiLao động nông nghiệp và biến đổi lao động nông nghiệp có ý nghĩa quan trọng đối với biến đổi xã hộiTăng năng suất lao động nông nghiệp là yếu tố quan trọng cho sự biến đổi xã hội5.2. biến đổi lao động ở Việt NamDân số trung bình và một số chỉ tiêu sản xuất NN ở VN sau 1975Chỉ tiêuMiền BắcMiền NamCả nướcDân số TB (nghìn người)245472309147638Giá trị tổng SL NN (tr.đồng)3081.33103.96185.2Diện tích gieo trồng cây lương thực (nghìn ha)2828.92721.75550.6Sản lượng cây lương thực (nghìn tấn)5660.45800.711461.1Năng suất cây LT (tấn/ha)2.0012.1312.065Nguồn: Đặng Phong, Tư duy kinh tế Việt Nam:Chặng đường gian nan ngoạn mục 1975-1989, NXB Tri thức, 2008, tr.435.2. biến đổi lao động ở Việt NamLao động Việt Nam trước đổi mớiĐã bộc lộ những yếu kém kìm hãm động lực phát triển lực lượng sản xuất, kìm hãm năng suất lao động và làm trì trệ xã hộiMức sống thấp, tỷ lệ nghèo đói cao60% người dân sống dưới mức nghèo vào đầu 1990s5.2. biến đổi lao động ở Việt NamLao động Việt Nam trong thời kỳ đổi mớiBiểu hiện rõ nhất: năng suất lao độngNSLĐ là giá GDP bình quân theo đầu người lao động đang làm việcCâu hỏi Sự biến đổi lao động có quan hệ như thế nào đối với biến đổi xã hội?Phân tích sự biến đổi lao động và biến đổi xã hội ở Việt Nam hiện nay?Phân tích sự biến đổi lao động ở Việt Nam trong mối liên hệ với sự biến đổi lao động thế giới?