Bài soạn Sinh học 7 tiết 13: Giun đũa

 Tuần : 7 Tiết : 13 NGÀNH GIUN TRỊN Bài 13 : GIUN ĐŨA NS : 5.10.2017 Ngày dạy : 8/10( 7a1,2,3,4) – 11/10( 7a5) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC : 1. Kiến thức: - HS nêu được đặc điểm cơ bản về cấu tạo di chuyển và dinh dưỡng, sinh sản của giun đũa thích nghi với đời sống kí sinh . - Trình bày vịng đời của giun đũa - Nêu được những tác hại của giun đũa và cách phòng tránh 2. Kĩ năng : + Rèn kĩ năng quan sát so sánh phân tích, kĩ năng họat động nhóm. 3.Thái độ : - Giáo dục ý thức vệ sinh môi trường,vệ sinh cá nhân . II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : 1. Giáo viên : Tranh cấu tạo ngoài và trong của giun đũa, tranh vòng đời của giun đũa . 2. Học sinh : Tìm hiểu giun đũa. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 1. Ổn định lớp, nắm sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ : - Sán dây cĩ đặc điểm cấu tạo nào đặc trưng do thích nghi với kí sinh trong ruột người? - Sán lá gan, sán lá máu, sán dây xâm nhập vào cơ thể vật chủ qua các con đường nào? 3- Hoạt động dạy học: Hoạt động 1 CẤU TẠO NGỒI Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1- Giun đũa sống kí sinh ở đâu?Tác hại ? - Nếu cấu tạo ngồi của giun đũa? Đặc điểm nào thích nghi với lối sống kí sinh? Thảo luận nhóm thống nhất đáp án trả lời - Sống kí sinh trong ruột non của người gây đau bụng, tắc ruột, tắc ống mật. - Cơ thể hình trụ hai đầu thuơn nhọn dài khoảng 25cm. con cái to dài, con đực nhỏ ngắn đuơi cong.Cĩ lớp vỏ cuticun bọc ngồi cơ thể luơn căng trịn. Hoạt động 2 CẤU TẠO TRONG VÀ DI CHUYỂN Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Gv yêu cầu HS đọc thơng tin kết hợp quan sát hình 13.2 SGK/47, trả lời câu hỏi: -Trình bày cấu tạo trong của giun đũa ? - Giun đủa di chuyển bằng cách nào? -Vì sao giun đũa cĩ thể gây tắc ruột ống mật? Thảo luận nhóm thống nhất đáp án trả lời - Vì giun đũa cĩ khả năng di chuyển đầu thuơn nhỏ khi di chuyển với số lượng đơng vừa phần đầu vừa phần thân lớn gây tắc ruột - Cấu tạo Thành cơ thể cĩ lớp biểu bì và lớp cơ dọc phát triễn Khoang cơ thể chưa chính thức - Ống tiêu hố cĩ miệng, hầu, ruột, hậu mơn -Tuyến sinh dục (dạng ống )dài cuộn khúc - Di chuyển : Cong và duỗi cơ thể Hoạt động 3 DINH DƯỠNG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1-Mơ tả cách dinh dưỡng và tốc độ tiêu hố thức ăn của giun đũa ? 2-Giun cái dài và mập hơn giun đực có ý nghĩa sinh học gì ? 3-Nếu giun đũa thiếu vỏ cuticun thì chúng sẽ ra sao ? 4-Ruột thẳng và kết thúc tại hậu mơn của giun đũa so với ruột phân nhánh ơ giun dẹp ( chưa cĩ hậu mơn )thì tốc độ tiêu hố của loại nào cao hơn? Tại sao ? 5- Nhờ đặc điểm nào giun đũa chui được vào ống mật và hậu quả sẽ như thế nào đối với con người? - HS đọc thơng tin SGK tr 48 và trả lời câu hỏi: Yêu cầu nêu được : 1- Thức ăn đi một chiều từ miệng đến hậu mơn - Hầu phát triển giúp hút chất dinh dưỡng nhanh và nhiều, tốc độ hiệu quả tiêu hố cao 2- Đảm bào đẻ ra một lượng trứng khổng lồ khoảng 200 ngàn trứng trong một ngày đêm (Bằng 1.700 lần khối lượng cơ thể chúng trong một năm) 3- Giun đũa sẽ bị tiêu hố như thức ăn khác 4- Đặc điểm ruột thẳng và kết thúc tại hậu mơn của giun đũa giúp thức ăn chuyển vận theo lối đi một chiều : đầu là thức ăn vào đầu ra (hậu mơn ) là chất thải ,nên các ống tiêu hố được chuyển hố cao hơn đồng hố thức ăn hiệu quả hơn ở kiểu ruột túi 5- Nhờ đầu giun đũa nhọn và nhiều giun con cịn cĩ kích thước nhỏ, nên chúng cĩ thể chui vào đầy chật ống mật. Khi đĩ người bệnh sẽ đau bụng dữ dội và rối loạn tiêu hĩa do ống mật tắc *Tiểu kết: - Thức ăn đi một chiều từ miệng đến hậu mơn - Hầu phát triển giúp hút chất dinh dưỡng nhanh và nhiều, tốc độ tiêu hố cao, hiệu quả. Hoạt động 4 SINH SẢN Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1-Cơ quan sinh sản : 1-Nêu cấu tạo cơ quan sinh sản và khả năng sinh sản của giun đũa ? 2-Vòng đời giun đũa : -Gv yêu cầu HS đọc SGKquan sát hình 13.3 và 13.4 trả lời câu hỏi : 1 Trình bày vòng đời của giun đũa bằng sơ đồ 2- Tại sao y học khuyên mỗi người nên tẩy giun từ một đến hai lần trong một năm? 3- Vì sao tỉ lệ mắcgiun đũa ở nước ta cao đặc biệt ở trẻ em ? 4- Trứng giun xâm nhập vào cơ thể bằng con đường nào? - Cá nhân tự đọc thông tin và trả lời câu hỏi: 1 Vòng đời : Trứng àmơi trườngàấu trùng trong trứngà cơ thể người àấu trùng theo máu gan tim phổi ruột non phát triển thành giun kí sính. 2- Do vệ sinh xã hội nước ta cịn hạn chế nên dù phịng tránh tích cực cũng khơng tránh khỏi mắc bệnh giun đũa. 3- Vì giun đũa sinh sản mạnh vịng đời khơng qua vật chủ trung gian, trẻ em thường cĩ thĩi quen mút tay trứng giun bám mĩng tay vào cơ thể. 4-Trứng giun đi vào cơ thể qua con đường ăn uống khơng hợp vệ sinh. 1-Cơ quan sinh sản: - Tuyến sinh dục dài dạng ống (con cái hai ống, con đực một ống) - Thụ tinh trong đẻ khoảng 200.000 trứng trên một ngày 2-Vòng đời giun đũa: Trứng àmơi trườngàấu trùng trong trứngàcơ thể người àấu trùng theo máu gan tim phổi ruột non phát triển thành giun kí sính. *Phòng chống : -Giữ vệ sinh môi trường, rửa tay trước khi ăn, khơng ăn rau sống, tẩy giun sán định kì.Xứ lý phân. 4. Củng cố: 1.Đặc điểm cấu tạo nào của giun đũa khác với sán lá gan? ( Cơ thể thuơn nhọn, tiết diện ngang trịn, khoang cớ thể chưa chính thức) 2.Nêu tác hại của giun đũa với sức khoẻ con người?( tranh giành thức ăn, gây tắc ruột, ống mật, tiết độc tố gây hại cơ thể, người mắc bệnh tạo ổ dịch cho cộng đồng) 3.Nêu các biện pháp phòng chống giun đũa kí sinh ở người? 5.Dặn dị: - Học bài trả lời câu hỏi trong SGK -Đọc mục ‘’Em có biết ‘’ - Chuẩn bị bài mới, tìm hiểu thêm thơng tin về một số giun trịn khác và tác hại của nĩ.