Bài soạn Sinh học 7 tiết 49: Cấu tạo trong của thỏ

Tuần : 26 Tiêt : 49 Bài 47 CẤU TẠO TRONG CỦA THỎ NS : 22 - 2 - 2014 Ngày dạy : 24/ 2( 7a1,4) – 26 / 2( 7a,5,3) 27 / 2( 7a2) I. Mục tiêu bài học : 1. Kiến thức : - Trình bày được đặc điểm cấu tạo chủ yếu của bộ xương và hệ cơ liên quan đến sự di chuyển của thỏ. - Nêu được vị trí, thành phần và chức năng của các cơ quan dinh dưỡng. - Chứng minh bộ não thỏ tiến hóa hơn não của các lớp động vật khác. 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng quan sát hình, phân tích, so sánh, tìm kiến thức. 3. Thái độ : Ýù thức bảo vệ động vật. II. Phương tiện dạy học : 1. Giáo viên : - Tranh bộ xương thỏ , mơ hinh thỏ và thằn lằn. - Tranh phóng to hình 47.2 SGK. - Mô hình não thỏ, bò sátù. Phiếu học tập. bảng phụ. 2.Học sinh : - Tìm hiểu trước bài. - Kẻ phiếu học tập. SGK trang 153 III. Tiến Trình Bài Giảng : 1. Ổn định lớp: nắm sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: Trình bày đặc điểm cấu tạo ngoài của thỏ thích nghi với điều kiện sống? 3. Hoạt động dạy – học : Hoạt động 1: BỘ XƯƠNG VÀ HỆ CƠ CỦA THỎ. Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh 1-Bộ xương -Yêu cầu quan sát tranh bộ xương thỏ , thằn lằn ? Nêu cấu tạo bộ xương thỏ ? Nêu đặc điểm giống và khác nhau giữa bộ xương thằn lằn và bộ xương thỏ ? -Yêu cầu tìm đặc điểm giống và khác nhau về: +Các phần của bộ xương. +Xương lồng ngực. +Vị trí của chi so với cơ thể. - Gọi đại diện trình bày đáp án bổ sung ý kiến. ?1 Sự khác nhau đó có ý nghĩa đối với thỏ? ?2 Bộ xương cĩ vai trị gì ? -Yêu cầu HS tự rút ra kết luận. 1. Hệ cơ -Yêu cầu HS đọc SGK tr.152, trả lời câu hỏi: ?1 Nêu vai trị hệ cơ ? 2- Hệ cơ của thỏ tiến hóa hơn các lớp động vật trước ở các điểm nào? - Mở rộng: Cơ hoành chia khoang cơ thể thành khoang ngực và khoang bụng. Thỏ có cột sống mềm mại do đó chúng có hệ cơ lưng phát triển. -Yêu cầu HS rút ra kết luận. -Yêu cầu HS quan sát tranh bộ xương thỏ. Trao đổi nhóm hồn thành đáp án .tìm đặc điểm giống và khác nhau. ] Giống: Gồm: xương đầu, xương cột sống ( xương sườn ). Xương chi ( xương đai, các xương chi ). Đặc điểm khác Thằn lằn Thỏ - Cổ: 8 đốt - Các chi nằm ngang - Xương sườn cĩ cả ở đốt thắt lưng -Cổ: 7 đốt -Các chi nằm thẳng gĩc - xương sườn kết hợp với đốt sống lưng và xương mỏ ác tạo thành lồng ngực . - Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác nhận xét bổ sung. 1- Cơ bám vào xương , khi hệ cơ co dãn giúp con vật di chuyển , 2- Xuất hiện cơ hồnh . Cơ hoành, cơ liên sườn tham gia vào hơ hấp giúp thông khí ở phổi. - Ghi nhớ. - HS rút ra kết luận Tiểu kết 1: 1. Bộ xương: * Gồm Xương đầu , xương cột sống , xương sườn , xương mỏ ác , xương đai , xương chi . -Thỏ cĩ 7 đốt sống cổ , xường sườn kết hợp với đốt sống lưng và xương mỏ ác tạo thành lồng ngực. Các xương chi nằm vuông góc với cơ thể để nâng đỡ cơ thể. Chức năng : nâng đỡ, bảo vệ và giúp cơ thể vận động. 2. Hệ cơ: - Cơ vận động cột sống phát triển. - Cơ hoành tham gia vào hoạt động hô hấp. Hoạt động 2: CÁC CƠ QUAN DINH DƯỠNG CỦA THỎ. Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh - Yêu cầu:Quan sát tranh cấu tạo trong của thỏ, sơ đồ hệ tuần hoàn. Hoàn thành phiếu học tập. - Treo bảng phụ nội dung phiếu học tập trên bảng. Cho các nhóm trình bày, bổ sung. - Mở rộng: Hệ tiêu hoá : Các răng cửa cong sắc như lưỡi bào thường xuyên mọc dài , thiếu răng nanh , răng hàm kiểu nghiền . Ruột dài với manh tràng lớn ( ruột tịt ) là nơi tiêu hoá chất xơ của thực vậ ( Xenlulozo ) Có bộ đôi tuyến nước bọt, tiết nước bọt làm mềm thức ăn và tiêu hoá 1 phần tinh bột. - Yêu cầu HS trình bày hoạt động của vòng tuần hoàn nhỏ và vòng tuần hoàn lớn. - Hệ hơ hấp : phổi - Hệ sinh dục:+ Con cái có buồng trứng, ống dẫn trứng, sừng tử cung, tử cung kiểu 2 sừng. + Con đực: Tinh hoàn,ống dẫn tinh, cơ quan giao phối. - Cá nhân tự đọc SGK tr.153, 154, kết hợp quan sát hìmh 47.2 ghi nhớ kiến thức.Trao đổi nhóm hoàn thành phiếu học tập. -Yêu cầu đạt được: + Vị trí các hệ cơ quan trong cơ thể. +Thành phần các cơ quan trong hệ cơ quan. +Chức năng của hệ cơ quan. -Đại diện nhóm lên điền vào phiếu trên bảng.Các nhóm nhận xét, bổ sung. - Tự sữa chữa nếu cần.- Ghi nhớ. - Dựa vào H.47.3 trình bày. - Ghi nhớ. * Bảng kiến thức chuẩn: Hệ cơ quan Vị trí Thành phần Tuần hoàn Tim trong khang ngực, giữa hai lá phổi, các mạch máu phân bố khắp cơ thể. Tim có 4 ngăn, Hệ mạch Hô hấp Trong khoang ngực Khí quản, phế quản và 2 lá phổi . Tiêu hóa Chủ yếu trong khoang bụng Miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, manh tràng, ruột già, hậu môn. –Tuyến gan, tụy Bài tiết Trong khoang bụng sát sống lưng - 2 thận, ống dẫn tiểu, bóng đái, đường dẫn tiểu. Sinh sản Trong khoang bụng phía dưới Con cái : buồng trứng , ống dẫn trứng , sừng tử cung Con đực : tinh hồn , ống dẫn tinh , cơ quan giao phối . 1- Hệ tiêu hĩa : Hệ tiêu hoá : Các răng cửa cong sắc, thiếu răng nanh , răng hàm kiểu nghiền ,ruột dài, manh tràng phát triễn ( ruột tịt ) là nơi tiêu hoá chất xơ của thực vật ( Xenlulozơ ) 2- Hệ tuần hồn : Tim 4 ngăn , hai vịng tuần hồn , máu đi nuơi cơ thể máu đỏ tươi . 3-Hệ hơ hấp : Gồm khí quản , phế quản , 2 lá phổi .Phổi cĩ nhiều túi phổi nhỏ ( phế nan )làm tăng diện tích trao đổi khí . 4- Hệ bài tiết : 2 thận, ống dẫn tiểu, bóng đái, ống dẫn tiểu. Hoạt động 3: HỆ THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN CỦA THỎ. Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh - Cho HS quan sát mô hình não của bò sát, thỏ và trả lời câu hỏi , chú ý não trước và tiểu não ?1 Bộ não thỏ phát triển hơn não bò sát ở những điểm nào? ?2 Các bộ phận phát triển đó có ý nghĩa gì trong đời sống của thỏ? ?3 Đặc điểm các giác quan của thỏ? - Yêu cầu HS tự rút ra kết luận. - Quan sát chú ý các phần đại não, tiểu não, 1-Bán cầu đại não lớn gồm những tế bào thần kinh tạo thành một lớp vỏ chất xám dày. Tiểu não phát triển có 1 thuỳ giữa và 2 thuỳ bên với nhiều khúc cuộn. 2- Giúp thỏ có nhiều phản xạ và cử động phức tạp. 3- Giác quan phát triển: tai thính, mũi phát triển, mắt có 3 mí. -1 vài HS trả lời HS khác bổ sung. Tiểu kết 3: Bộ não thỏ phát triển hơn hẳn các lớp động vật khác,đặc biệt não trước và tiểu não * Các giác quan ở thỏ phát triển không đều: khứu giác và thính giác phát triển. IV. Củng cố - Dặn dị : 1. Củng cố : - Đọc ghi nhớ SGK/155 - Nêu cấu tạo trong của thỏ chứng tỏ sự hoàn thiện so với lớp động vật có xương sống đã học. 2. Dặn dòø: - Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK. - Tìm hiểu về thú mỏ vịt và thú có túi. - Kẻ bảng tr.157 SGK vào vở bài tập. Hệ cơ quan Vị trí Thành phần Chức năng Tuần hoàn Tim trong khang ngực. các mạch máu phân bố khắp cơ thể. Tim có 4 ngăn, Hệ mạch Máu vận chuyển theo 2 vòng tuần hoàn. Máu nuôi cơ thể là máu đỏ tươi Hô hấp Trong khoang ngực Khí quản, phế quản và 2 lá phổi (mao mạch). Dẫn khí và trao đổi khí Tiêu hóa Chủ yếu trong khoang bụng Miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, manh tràng, ruột già, hậu môn. –Tuyến gan, tụy Tiêu hóa thức ăn (đặc biệt là xenlulô) Bài tiết Trong khoang bụng sát sống lưng - 2 thận, ống dẫn tiểu, bóng đái, đường dẫn tiểu. Lọc từ máu chất thừa và thải nước tiểu ra ngoài cơ . Sinh sản Trong khoang bụng phía dưới Con cái : buồng trứng , ống dẫn trứng , sừng tử cung Con đực : tinh hồn , ống dẫn tinh , cơ quan giao phối . Sinh sản , duy trì nịi giống Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh a.Bộ xương -Yêu cầu HS quan sát tranh bộ xương tho , thằn lằn . ? Nêu cấu tạo bộ xương thỏ ? Nêu đặc điểm giống và khác nhau giữa bộ xương thằn lằn và bộ xương thỏ ? -Yêu cầu HS quan sát tranh bộ xương thỏ và bò sát, tìm đặc điểm giống và khác nhau về: +Các phần của bộ xương. +Xương lồng ngực. +Vị trí của chi so với cơ thể. - Gọi đại diện nhóm trình bày đáp án bổ sung ý kiến. - Hỏi: ?1 Sự khác nhau đó có ý nghĩa đối với thỏ? ?2 Bộ xương cĩ vai trị gì ? -Yêu cầu HS tự rút ra kết luận. b. Hệ cơ -Yêu cầu HS đọc SGK tr.152, trả lời câu hỏi: ?1 Cơ cĩ vai trị gì ? ?2 Hệ cơ của thỏ có đặc điểm nào liên quan đến sự vận động? ?3 Hệ cơ của thỏ tiến hóa hơn các lớp động vật trước ở các điểm nào? - Mở rộng: Cơ hoành chia khoang cơ thể thành khoang ngực và khoang bụng. Thỏ có cột sống mềm mại do đó chúng có hệ cơ lưng phát triển. -Yêu cầu HS rút ra kết luận. -Yêu cầu HS quan sát tranh bộ xương thỏ- hồn thành đáp án báo cáo – bổ sung -Cá nhân quan sát tranh, thu nhận kiến thức. Trao đổi nhóm hồn thành đáp án .tìm đặc điểm giống và khác nhau. ] Giống: Gồm: xương đầu, xương cột sống ( xương sườn ). Xương chi ( xương đai, các xương chi ). +Đặc điểm khác: Thằn lằn Thỏ - Cổ: 8 đốt -Cổ: 7 đốt - Các chi nằm ngang -Các chi nằm thẳng gĩc - Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác nhận xét bổ sung. ] Giúp thỏ thích nghi với điều kiện sống. ] Làm nhiệm vụ định hình, nâng đỡ, bảo vệ và vận động của cơ thể - HS rút ra kết luận - Tự đọc SGK, trả lời câu hỏi. ] Cơ giúp cơ thể vận động ] Cơ vận động cột sống, cơ chi sau liên quan đến vận động của cơ thể. ]Cơ hoành, cơ liên sườn giúp thông khí ở phổi. - Ghi nhớ.