Bàn về việc thu và chống thất thu quỹ bảo hiểm xã hội ở cơ quan Baỏ hiểm xã hội quận Đống đa

ia ra Nguồn ngân sách Nguồn quỹ BHXH 1996 642,297 622,755 39,452 1997 778,003 704,983 73,050 1998 797,443 619,870 105,576 1999 818,831 696,259 122,571 2000 1.030,264 843,457 186,807 2001 1.643,254 1.412,356 230,898 (Nguồn: BHXH Thành Phố Hà Nội) d. Thực hiện cấp sổ BHXH: Quá trình thực hiện cấp sổ BHXH có sự phân công, phân cấp và phối hợp giữa BHXH với Liên đoàn lao động thành phố, giữa thành phố với quận, huyện; giữa BHXH với cơ quan đơn vị sử dụng lao động, giữa chủ sử dụng lao động với công đoàn nên mọi vướng mắc được tháo gỡ, thực hiện đúng quy định. 3.2. Những khó khăn, tồn tại - Văn bản của Nhà nước quy định về BHXH( Nghị định 12/CP ) mới chỉ quy số đối tượng bắt buộc phải tham gia BHXH mà chưa bắt buộc mọi người lao động. Do đó số lượng người ở Hà Nội tham gia BHXH còn thấp chỉ mới tập trung ở các cơ quan đơn vị của Nhà nước và các cơ quan Đảng. Đặc biệt là số lượng lao động làm việc trong khu vực ngoài quốc doanh tham gia BHXH còn thấp. Có thể do: + Về phía người lao động: Chưa có nhận thức đúng và đầy đủ về nghĩa vụ và quyền lợi khi tham gia BHXH hoặc có nhận thức đủ nhưng không giám đòi hỏi quyền lợi vì sợ bị ảnh hưởng đến công việc hoặc không muốn đóng vì thu nhập quá thấp. + Về phía người sử dụng lao động: Có thể do gặp khó khăn trong công việc kinh doanh, tài chính hạn hẹp hoặc không muốn trích 15% quỹ lương đóng BHXH cho người lao động mà để hỗ trợ sản xuất, cắt giảm chi phí,... Do đó, quyền lợi của người lao động không được đảm bảo, tình trạng trốn tránh đóng hoặc nợ đọng BHXH xảy ra thường xuyên. - Số thu không đủ yêu cầu chi trả cho các chế độ BHXH do đó tỷ lệ chi trả từ nguồn quỹ BHXH so với ngân sách Nhà nước còn rất nhỏ. - Các chế độ quy định tại NĐ 12/CP còn nhiều điểm bất cập chưa đầy đủ và hợp lý. - Thủ tục chi trả đòi hỏi nhiều các loại giấy tờ đặc biệt là chế độ tuất và cả những giấy tờ đã cấp từ thời chiến tranh Nhìn chung, đứng trước những khó khăn, tồn tại nhưng BHXH Hà Nội đạt được thành tích đáng khâm phục. Với những thành tích đáng khâm phục. Với những thành tích đó, BHXH Thành phố Hà Nội đã được Nhà nước tặng huân chương lao động hạng ba, chính phủ tặng cờ thường thi đua xuất sắc và bằng khen, UBND Thành phố tặng giải thưởng Thăng long về công trình nghiên cứu đổi mới sự nghiệp bảo hiểm xã hội giai đoạn 1991-1995 cũng nhiều bằng khen của các bộ, ngành Trung ương và Hà Nội. ii. tổ chức BHXH quận đống đa Tổ chức bộ máy và hoạt động chuyên môn nghiệp vụ *. Chức năng, nhiệm vụ Quận Đống Đa là một trong những quận tập trung nhiều khu công nghiệp lớn, khu dân cư đông đảo và đang trên đà đô thị hoá của Thành phố Hà Nội. Với địa bàn rộng, trên 36 vạn dân và được chia thành 26 phường do đó để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và đưa BHXH vào cuộc sống, ngày 12 tháng 07 năm 1995 Quyết định 01 của Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội quyết định thành lập BHXH quận Đống Đa. BHXH quận Đống Đa trực thuộc BHXH Thành phố Hà Nội, thực hiện nhiệm vụ do BHXH Thành phó giao cho, cụ thể: - Hướng dẫn, theo dõi đôn đốc các cơ quan đơn vị trên lãnh thổ quận. Lập danh sách lao động thuộc diện áp dụng loại hình BHXH bắt buộc để thực hiện đóng BHXH theo Luật định. Hàng tháng phải nắm được danh sách, số lượng công nhân viên chức trước đây trong biên chế, hợp đồng dài hạn tham gia đóng BHXH. - Tổ chức, triển khai thực hiện chế độ trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp theo Điều lề BHXH quy định. - Tổ chức theo dõi di biến động trong cơ quan đơn vị về người đóng, hưởng BHXH. Hàng tháng đơn vị làm phiếu báo tăng giảm mức đóng BHXH so với danh sách đăng ký đóng BHXH để kịp thời điều chỉnh đến từng người lao động. - Tổ chức tiếp nhận người đến đăng ký hưởng BHXH, làm thủ tục di chuyển đi nơi khác theo quyết định của BHXH. - Tổ chức chi trả lương hưu, trợ cấp mất sức, các chính sách xã hội đảm bảo an toàn đúng đối tượng. - Lập dự toán, thanh quyết toán trợ cấp theo quy định của Bộ Tài chính và Kiểm toán Nhà nước. - Quản lý lưu trữ hồ sơ, khai thác danh sách đóng BHXH. - Thực hiện chế độ tử tuất đối với người hưởng hưu trí hoặc đi công tác theo quy định của Nhà nước ban hành. - Thanh tra xác minh các đơn thư khiếu nại, có kết luận kịp thời trước khi đối tượng yêu cầu. - Thực hiện điều chỉnh lương hưu và trợ cấp theo quy định của Nhà nước và hướng dẫn của BHXH cấp trên. - Quản lý cán bộ, tài sản, quỹ lương và kinh phí hoạt động thuộc BHXH quận. Để thực hiện 11 nhiệm vụ được BHXH Thành phố Hà Nội giao cho, cơ quan BHXH quận Đống Đa phân chia thành 4 phòng nghiệp vụ để thực hiện chức năng một cách cụ thể. Mỗi bộ phận có một chức năng và nhiệm vụ riêng. Làm tốt nhiệm vụ đó có nghĩa là hoàn thành nhiệm vụ của BHXH Thành phố đề ra. b. Cơ cấu tổ chức của cơ quan bảo hiểm xã hội quận Đống Đa: Cơ quan bảo hiểm xã hội quận Đống Đa chia thành các bộ phận sau: *. Bộ phận thu và cấp sổ bảo hiểm: Để thực hiện chỉ tiêu thu năm sau cao hơn năm trước, giải quyết tình trạng nợ đọng bảo hiểm xã hội và đốc thu theo đúng kế hoạch, thu đủ, chính xác, cơ quan bảo hiểm xã hội quận Đống Đa chủ trương phân chia mỗi cán bộ được giao quản lý công tác đốc thu ở một vài phường nhất định. Mỗi cán bộ trực tiếp làm việc với các đơn vị sử dụng lao động, gặp gỡ cán bộ phụ trách công tác bảo hiểm xã hội ở đơn vị đó, hướng dẫn đôn đốc, theo dõi ghi chép kết quả đóng bảo hiểm xã hội, đồng thời xác nhận để thanh toán hai chế độ ốm đau, thai sản và hướng dẫn đơn vị viết tờ khai cấp sổ bảo hiểm, đối chiếu tờ khai cấp sổ với hồ sơ gốc để thực hiện việc cấp sổ bảo hiểm xã hội. Kể từ tháng 09 năm 1996 thì cơ quan đã thực hiện việc cấp sổ cho 97 - 98% số tham gia đóng bảo hiểm xã hội từ tháng 01 năm 1995 trở về trước. *. Bộ phận chính sách. Để thực hiện được chính sách bảo hiểm xã hội cho người lao động một cách kịp thời, nhanh chóng, cơ quan bảo hiểm xã hội quận giao cho 2 cán bộ phụ trách làm nhiệm vụ: + Tiếp nhận chuyển đến, chuyển đi các cán bộ hưu trí, mất sức lao động. + Thanh toán chế độ mai táng phí và giải quyết chế độ tuất. *. Bộ phận kế toán tài vụ. Vào sáng thứ hai, thứ tư và thứ sáu hàng tuần, bộ phận kế toán tài vụ làm nhiệm vụ trực tiếp chi trả tiền lương và chính sách xã hội của đối tượng chưa lĩnh, thanh toán mai táng phí, lập chứng từ chi trả trực tiếp chế độ ốm đau, tai nạn lao động. Ngoài ra, bộ phận còn xây dựng nhiệm vụ kế hoạch với cấp trên và với kho bạc Nhà nước, cuối cùng thực hiện thanh quyết toán với bảo hiểm xã hội cấp trên. *. Bộ phận lưu trữ hồ sơ Việc bảo quản lưu trữ hồ sơ cho người lao động là công việc hết sức quan trọng trong công tác quản lý của ngành, do đó ở bộ phận này, cơ quan bảo hiểm xã hội quận giao cho công tác quản lý về: + Quản lý về mặt hồ sơ của cán bộ hưu trí - mất sức, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp: thực hiện cập nhật theo danh sách chi trả của công tác chi trả. + Quản lý về mặt chứng từ chi trả. + Quản lý về hồ sơ đóng bảo hiểm xã hội của cán bộ công nhân viên chức. + Tổ chức khai thác hồ sơ để phục vụ cho các nhiệm vụ khi có yêu cầu như: cần xét khen thưởng huân chương phải có xác nhận năm công tác từ hồ sơ hoặc xác nhận năm công tác của Nhà nước, giải quyết quyền lợi của cán bộ lão thành cách mạng khi họ bị mất hồ sơ ... Vậy mỗi bộ phận ở cơ quan bảo hiểm xã hội quận Đống Đa đều thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao theo chức năng của bộ phận mình nhưng giữa các bộ phận luôn có mối quan hệ gắn bó mật thiết với nhau. Quyền và lợi ích của người lao động( được đảm bảo ) về các chính sách bảo hiểm xã hội được đảm bảo kịp thời, nhanh chóng. Trong thời gian qua bảo hiểm xã hội quận Đống Đa thực thi hoàn thành các chỉ tiêu đề ra, đây là một cố gắng lớn của toàn bộ các cán bộ trong cơ quan bảo hiểm xã hội quận. c. Một số kết quả thu được trong các mặt hoạt động của BHXH quận Đống Đa trong thời gian qua. Phát huy thành tích và kết quả đạt được của các năm trước phấn đấu hoàn thành chương trình chỉ tiêu nhiệm vụ được BHXH Thành phố giao cho, BHXH quận Đống Đa đã tiến hành tổ chức , chỉ đạo, quản lý, biện pháp tháo gỡ khó khăn hoàn thành nhiệm vụ của ngành. Kết quả đạt được như sau: *. Về công tác đốc thu và thu BHXH Để đạt được mục tiêu thu quỹ đầy đủ, kịp thời và đúng luật cho các đối tượng thuộc diện đóng BHXH bắt buộc và thực hiện chính sách công bằng thì việc đối chiếu xác định số lượng lao động, quỹ tiền lương của từng cơ sở theo từng tháng tren địa bàn quận là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Với các biện pháp tổ chức triển khai thực hiện của BHXH Đống Đa, từ tháng 10 năm 1995 đến tháng 12 năm 2001 đã thu được 390 tỷ đồng, trong đó năm 2001 đã thu được 86 tỷ đồng, tăng 19% so với năm 2000. Số lượng cơ sở tham gia đóng BHXH cho người lao động tăng lên (từ 18 đơn vị năm 1998, đến nay đã tăng lên 140 đơn vị). Vì vậy chỉ tiêu thu BHXH quận ngày càng tăng lên, cụ thể năm 2002 dự kiến thu BHXH sẽ là 92,1 tỷ đồng. Bảng 5: Kết quả cụ thể các khối Khối Số đơn vị Tổng số lao động DN Trung ương 218 29.763 Dn thành phố 65 25.761 Dn quận 6 266 Hc - sn trung ương 118 12.734 Hc - sn thành phố 38 2.259 Hc sn quận 102 3.318 Cty tnhh 111 2.138 Khối tư thục 8 208 Khối phường 21 120 Tổng cộng 638 59.157 (Nguồn: BHXH Quận Đống Đa) Từ hình thức biện pháp tổ chức chỉ đạo của BHXH quận Đống Đa với sự quan tâm tạo điều kiện của các cấp lãnh đạo từ cơ sở đến quận, thành phố, kết hợp với hệ thống thông tin tuyên truyền đại chúng mà nhận thức về BHXH tại các đơn vị, cơ quan được nâng cao hơn, việc kiện toàn củng cố hồ sơ, danh sách người lao động ở từng đơn vị được kiện toàn việc trích đóng quỹ BHXH hàng tháng, hàng quý được đầy đủ, việc đối chiếu số thu BHXH với số lao động, quỹ tiền lương từng tháng giữa BHXH quận và cán bộ nghiệp vụ cơ sở đã đi vào nền nếp hơn. Tính đến tháng 12 năm 2001: + Số cơ sở chưa đối chiếu năm 2001 còn 60 đơn vị. + Số đơn vị còn nợ đọng quỹ BHXH từ 6 tháng trở lên là 10 đơn vị. *. Công tác cấp sổ BHXH Sự nghiệp BHXH muốn tồn tại, phát triển phải đảm bảo quyền lợi cho người lao động làm việc hưởng tiền công, tiền lươg ở mọi thành phần kinh tế theo Điều 149 Luật Lao động. Việc cấp sổ BHXH nhằm phân biệt người đóng BHXH và người không đóng, trên cơ sở pháp lý giúp người lao động và người sử dụng lao động; người lao động và cơ quan BHXH. Tính đến tháng 12 năm 2000 đã hoàn thành 100% số cơ sở hướng dẫn cho người lao động kê khai thời gian công tác của mình. BHXH quận đã đối chiếu xong tờ khai và làm thủ tục cấp sổ BHXH cho 100% số đơn vị đã đăng ký danh sách đóng BHXH của năm 1996. Bảng 6: Tính đến tháng 20 tháng 12 năm 2001 công tác cấp sổ BHXH của BHXH quận Đống Đa đạt được như sau: Khối Số đơn vị Số LĐ đăng ký đóng BHXH Số tờ khai đối chiếu Số tờ khai đăng ký DN Trung ương 190 30.170 29.958 28.762 Dn thành phố 55 5.797 5.614 5.416 Dn quận 6 266 258 204 Hc-sn TW 118 12.989 12.766 12.604 Hc – sn TP 37 2.265 2.251 2.103 Hc – sn quận 102 3.439 3.234 3.118 Cty tnhh 115 2.784 2.581 2.407 Khối tư thục 21 120 107 94 Khối phường 644 59.462 56.769 54.708 ( Nguồn: BHXH quận Đống Đa) *. Thực hiện các chế độ BHXH đối với cán bộ hưu trí và người lao động Duyệt cấp kinh phí thanh toán hai chế độ ốm đau, thai sản cho người lao động: Cán bộ BHXH quận kết hợp chặt chẽ với cán bộ nghiệp vụ cơ sở đảm bảo không để chứng từ tồn đọng, duyệt đến đâu cấp kinh phí cho đơn vị kịp thời đến đấy. Bảng 7: Kết quả chi hai chế độ ốm đau, thai sản năm 2001 như sau: Năm 2001 ốm đau Thai sản Người Ngày Tiền Người Ngày Tiền 12.114 86.456 1.227.873.360 2.088 108.209 2.023.674.329 Bảng 8: Công tác tổ chức chi trả lương hưu và trợ cấp xã hội đối tượng Ngân sách Nhà nước Ngân sách BHXH Người Tiền(tỷđồng) Người Tiền(tỷđồng) Hưu hc 24952 124.755 6671 45.176 Hưu hq 2879 32.293 7.359 Mất sức lđ 4819 13.572 Tai nạn lao động 232 0.273 34 0.55 Tử tuất 2042 2.582 0.266 336 0.501 Nđ 91 204 Bh y tế Trợ cấp tết 1.294 0.361 3.352 0.621 Tổng cộng : 178.391 +54.075 = 232.466 tỷ Công tác tiếp nhận chuyển đến, chuyển đi của cán bộ hưu trí và trợ cấp xã hội tại BHXH quận năm 2001. Công tác tiếp nhận cán bộ hưu trí và người hưởng chính sách xã hội khi có nhu cầu đi các tỉnh và quận huyện khác là việc làm thường xuyên với tinh thần trách nhiệm của cán bộ viên chức BHXH quận Đống Đa. Mặc dù trụ sở BHXH quận còn đang chật hẹp. BHXH quận luôn đổi mới hình thức lề lối, phương thức phục vụ nên BHXH quận đã đảm bảo giải quyết kịp thời yêu cầu nhiệm vụ. Bảng 9: Kết quả cụ thể năm 2001 biến động tăng giảm Loại đối tượng Tăng Giảm Mới về Điều chỉnh lương Tỉnh khác Quận khác Đi tỉnh khác Đi quận khác Tạm vắng Quỹ NS HC 296 215 HQ 24 30 Quỹ BHXH HC 1591 73 HQ 109 5 Công tác giải quyết chế độ hưởng mất sức lao động Công tác giải quyết chế độ hưởng mất sức lao động được quan tâm tổ chức thực hiện thường xuyên, khảo sát nắm lại các đối tượng hưởng mất sức lao động khi hết hạn hưởng thông qua hồ sơ đang quản lý. Kết quả năm 2001 đã giải quyết được 204 người. Những đối tượng sắp hết hạn hưởnh có thông bảo chuyển tới gia đình kèm theo thông báo, văn bản, Nghị định được xét hưởng lại, góp phần thực hiện tốt các chính sách của Đảng và Nhà nước. Công tác giải quyết chế độ tử tuất, mất sức lao động là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là quyền lợi của cán bộ hưu trí mang tính chất nhân văn nhân đạo.. Năm 2001 BHXH quận Đống Đa đã thanh toán cho 468 đối tượng và giải quyết chế độ tuất cho 219 với 316 suất, góp phần làm giảm khó khăn cho gia đình và động viên các cháu yên tâm học tập tốt. Như vậy, năm 2001, năm BHXH quận được cấp trên giao với chỉ tiêu thu, chi khá cao song với tinh thần đoàn kết nhất trí sự hỗ trợ và giúp nhau hoàn thành nhiệm vụ được nhân lên. Với tinh thần phấn đấu đó, được sự chỉ đạo sát sao của quận uỷ, UBND, HĐND, sự hướng dẫn kịp thời của BHXH Hà Nội, BHXH quận Đống Đa đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tạo được niềm tin, uy tín của cán bộ cơ quan trên địa bàn quận, cán bộ hưu trí 26 phường góp phần giữ gìn trật tự kỷ cương xã hội tại địa bàn quận Đống Đa. III. Thực trạng thu bảo hiểm xã hội và công tác chống thất thu tại cơ quan bảo hiểm xã hội quận đống đa. 1.Vài nét về doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn quận Đống Đa Đống Đa là một quận lớn của Thành phố Hà Nội, nơi có địa bàn rộng lớn, dân cư tập trung đông đảo, đang trên đà phát triển mạnh và đô thị hoá với tốc độ cao, đồng thời là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp lớn, các cơ quan hành chính sự nghiệp, các doanh nghiệp Nhà nước và đặc biệt là nơi các doanh nghiệp ngoài quốc doanh chiếm số lượng nhiều nhất. Với chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế cùng phát triển của Đảng và Nhà nước, nền kinh tế thị trường thực sự được đổi mới đã tạo đà cho sự ra đời và phát triển ngày càng nhiều của doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Các doanh nghiệp này tham gia hầu hết ở mọi lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng chủ yếu vẫn tập trung vào kinh doanh thương mại, dịch vụ, thương nghiệp, sản xuất, nhà hàng, khách sạn, đất đai, siêu thị,... cùng với đó các hoạt động tiểu thủ công nghiệp, nông nghiệp và các hợp tác xã cũng phát triển theo. Đây cũng là xu hướng phát triển của cả nước và quận Đống Đa. Doanh nghiệp ngoài quốc doanh được thành lập và hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn quận thường bao gồm các loại hình doanh nghiệp cơ bản là công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, các doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã chiếm phần lớn còn lại là các loại hình doanh nghiệp khác như: chi nhánh, văn phòng đại diện, công tai nạn 100% vốn nước ngoài, doanh nghiệp liên doanh, ... chiếm một phần nhỏ. Theo thống kê của chi cục thuế, tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2001, quận Đống Đa có 268 đơn vị đăng ký thành lập kinh doanh, trong đó công tai nạn trách nhiệm hữu hạn là 199 đơn vị, doanh nghiệp tư nhân là 36 đơn vị, hợp tác xã là 33 đơn vị tập trung kinh doanh vào các lĩnh vực chủ yếu như: - Trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ: Số lượng loại hình doanh nghiệp tham gia trong lĩnh vực này: Công ty trách nhiệm hữu hạn chiếm 39% với 78 đơn vị, các doanh nghiệp tư nhân là 12 đơn vị chiếm 33,3%, các hợp tác xã là 10 đơn vị, chiếm 30%. Như vậy, các doanh nghiệp thương mại dịch vụ vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất, đã và đang làm thay đổi cơ cấu tổng mức lưu chuyển hàng hoá bán lẻ xã hội (chiếm 78% tổng mức lưu chuyển hàng hoá xã hội) và tác động mạnh mẽ đến việc hình thành hệ thống marketing mới. Trong điều kiện thị trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, việc chăm sóc khách hàng và các dịch vụ hậu mãi rất được các công ty, doanh nghiệp chú trọng, và chủ động trong việc tiếp thị chào hàng thông qua đội ngũ nhân viên đông đảo và năng động từ đó sản phẩm có thể đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng, thuận tiện với mẫu mã đa dạng phong phú và giá thành thích hợp. Trên địa bàn quận Đống Đa, có thể kể đến một số công ty phát triển trong lĩnh vực này như: Công ty phát triển công nghệ và thương mại, công ty thương mại và dịch vụ, công ty đầu tư thương mại quốc tế, công ty công nghệ thương mại Phú Hà,... hoạt động của các công ty này chủ yếu tập trung vào buôn bán lắp đặt, sửa chữa, bảo hành sản phẩm và được người tiêu dùng tín nhiệm, đóng góp phần không nhỏ cho ngân sách Nhà nước, giải quyết việc làm cho người lao động. Điều đó chứng tỏ kinh doanh thương mại và dịch vụ phát triển mạnh, đó cũng chính là xu thế phát triển của các doanh nghiệp hiện nay. Bên cạnh doanh nghiệp kinh doanh thương mại và dịch vụ phát triển thì các doanh nghiệp hoạt động thương nghiệp trên địa bàn quận nhất là công nghệ phẩm, lương thực phẩm, thủ công mỹ nghệ, gốm sứ, bán lẻ hàng hoá, dịch vụ cá nhân, gia công đồ trang sức...cũng phát triển và trở thành những doanh nghiệp đạt mức doanh thu cao nhất, như doanh nghiệp: Công ty Tân á, công ty cổ phần Hữu Nghị, Công ty Đông Nam Dược Bảo Long, Công ty Đài Bắc,... Đặc trưng của những doanh nghiệp, cơ sở làm ra mặt hàng này không cần đòi hỏi nhiều máy móc công nghệ hiện đại mà phần lớn sử dụng lao động phổ thông và dựa vào sự khéo léo tính sáng tạo của bản thân người lao động. Cũng nhờ những ưu điểm của mình mà ngành nghề này thu hút được nhiều lao động và giải quyết việc làm cho người lao động. Hiện nay, các sản phẩm trạm trổ, khắc trạm, đẽo tượng đang từng bước khẳng định uy tín của mình cả thị trường trong nước lẫn thị trường thế giới, đặc biệt là các nước phương Tây. Những sản phẩm mang đậm phong cách và bản sắc của người Việt Nam rất được ưa chuộng. Ngay thị trường trong nước, các sản phẩm của các cơ sở sản xuất, gia công chế tác đồ trang sức, mỹ nghệ, đặc biệt là các sản phẩm từ mây, tre đang được khách hàng yêu thích và tiêu thụ được nhiều. Do đó, việc mở mang và phát triển ngành nghề truyền thống có tác dụng thúc đẩy nền kinh tế phát triển đồng thời khôi phục lại những giá trị văn hoá tiềm ẩn trong những đường nét kinh tế của mỗi sản phẩm làm ra mang đậm phong cách, lối sống con người Việt Nam, từ đó tạo được một chỗ đứng vững chắc trong các ngành nghề đang tồn tại và phát triển trên thị trường. - Các doanh nghiệp, công ty kinh doanh dịch vụ vận tải cũng rất phát triển như: Công ty cổ phần vận tải dịch vụ du lịch, công ty cổ phần đại lý liên hiệp vận chuyển,... Hoạt động của các doanh nghiệp này tương đối ổn định và ngày một phát triển, có địa bàn hoạt động rộng, lao động đòi hỏi có nghề, được qua đào tạo bài bản. Hàng năm đảm nhận hơn 60% khối lượng hàng hoá vận tải và khối lượng hành khách. Tuy nhiên, đây cũng là lĩnh vực kinh doanh có nhiều rủi ro, mang tính thời vụ cao như chở khách trong mùa lễ hội, du lịch, nghỉ mát, hoặc chuyển hàng hoá nông sản mùa thu hoạch. Trong thế kỷ bùng nổ thông tin như hiện nay, đã có nhiều doanh nghiệp chuyên cung cấp các loại máy tính, sản xuất phần mềm, mua bán, lắp ráp sửa chữa bảo hành máy tính có số lượng lớn và hoạt động kinh doanh khá hiệu quả, điển hình phải kể đến một số công ty như: Trung tâm viễn thông KVI, Công ty tư vấn chuyển giao công nghệ viễn thông tin học FPT, Công ty trách nhiệm hữu hạn máy tính Net, Công ty đầu tư và PTBCVT, ... Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, các doanh nghiệp đang tích cực giới thiệu những ưu thế của mình mua máy tính có dịch vụ sửa chữa, dịch vụ bảo hành, sửa chữa thay thế linh kiện và lắp đặt sản phẩm tại nhà. Thông qua phương tiện điện thoại và đội ngũ nhân viên có kinh nghiệm, khách hàng có thể nắm bắt được về giá cả, chủng loại chất lượng hàng hoá cũng như thời gian bảo hành của sản phẩm. Song song với việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chăm sóc khách hàng, các doanh nghiệp cũng đang tăng cường đầu tư vào các yếu tố con người, đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị văn phòng từ đó xây dựng đội ngũ những người có trình độ chuyên môn cao, chuyên thiết kế, phát minh các phần mềm đặc biệt là phần mềm trong kế toán, quản lý. Như vậy, hoạt động của các công ty này có thị phần rộng lớn, mức thu nhập khá cao, đòi hỏi lao động được thu hút phải có trình độ chuyên môn, tay nghề, trí tuệ cao. Đây là lĩnh vực với nhiều hữa hẹn trong tương lai. May mặc là ngành nghề không thể thiếu trong cuộc sống, trong nền kinh tế hiện nay, nó trở thành một mũi nhọn cho xuất khẩu. Gia công các sản phẩm may mặc cho nước ngoài cũng thu hút được nhiều doanh nghiệp, cơ sở tham gia, có thể kể đến: Công ty thảm may Hà Nội, ... Doanh nghiệp trong ngành may thu hút một số lượng lớn lao động trong xã hội, chủ yếu là lao động nữ, lao động trong các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá hay chuyển sang mặc dù thu nhập không cao lắm nhưng tương đối ổn định và ít rủi ro nếu doanh nghiệp luôn chú trọng đến tay nghề của người lao động cũng như chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí sản xuất . Hệ thống siêu thị, nhà hàng khách sạn mini rất phát triển đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, tập trung ở các phường tiếp giáp với trung tâm thành phố, trong quận tập trung một số khách sạn kinh doanh lớn như: Khách sạn Kim Liên... Loại hình kinh doanh này tạo ra thu nhập khá lớn cho doanh nghiệp khi số lượng khách du lịch ngày một tăng, đồng thời thu hút một số lượng khá lớn lao động có nghề nghiệp trình độ (quan trọng hơn là phải có trình độ ngoại ngữ). Trên một số phường của Quận Đống Đa có tập trung một số lượng các cơ sở gia công, sản xuất thép, vật liệu xây dựng, sản xuất cơ khí, gia công cán thép, sản xuất dép... phát triển rất mạnh và cạnh tranh gay gắt. Các cơ sở hoạt động tương đối có hiệu quả như: Công ty cổ phần dụng cụ cơ khí xuất khẩu, Công ty cổ phần thép Việt Nam, công ty thiết bị công nghiệp, công ty sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên,.. thu hút đông các lao động, công nhân có tay nghề, thu nhập ổn định. Như vậy, trên địa bàn Quận Đống Đa số lượng các doanh nghiệp ngoài quốc doanh chiếm nhiều nhất, tham gia vào mọi lĩnh vực h kinh doanh. Nhiều doanh nghiệp đã và đang phát triển vững chắc trong nền kinh tế thị trường, được khách hàng tín nhiệm và đánh giá cao, uy tính của doanh nghiệp không ngừng được nâng lên. Do đó, có doanh nghiệp luôn có xu hướng mở rộng sản xuất, thuê mướn thêm công nhân. Số lao động mà doanh nghiệp sử dụng khá lớn, trung bình khoảng gần 30 người /doanh nghiệp. Người lao động có chỗ làm ổn định với mức thu nhập khá, ổn định được cuộc sống. Và doanh nghiệp cũng hoàn toàn có đủ điều kiện để tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động, đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Tuy nhiên, đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có trách nhiệm của chủ doanh nghiệp, của cơ qua bảo hiểm xã hội, của các cơ quan chức năng, đôn đốc, bắt buộc chủ doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đối với người lao động, đối với Nhà nước và xã hội. 2.Với khu vực hành chính sự nghiệp và doanh nghiệp nhà nước. Quận Đống đa là quận trung tâm thành phố nên ở đây tập trung nhiều cơ quan của trung ương , của thành phố , và quận. Số lao động của khu vực hành chính sự nghiệp và doanh nghiệp Nhà nước giảm nhẹ trong năm 2000 mặc dù có nhiều đơn vị tham gia bảo hiểm xã hội hơn năm 1999 song đến năm 2001 thì số lao động của 2 khu vực này lại tăng lên nhưng số đơn vị tham gia bảo hiểm xã hội lại giảm. Còn số lao động trong loại hình doanh nghiệp ngoài quốc doanh tăng lên rất nhanh: Năm 1999 gấp 1,03 lần; năm 2000 gấp 1,74 lần; năm 2001 gấp 1,36 lần Bảng 10: Kết cấu lao động, thu bảo hiểm xã hội Năm 1998 1999 2000 2001 Khối Số thu (tr.đ) Kết cấu Số thu (tr.đ) Kết cấu Số thu (tr.đ) Kết cấu Số thu (tr.đ) Kết cấu DNNN 34.757 65,37 31.432 62,87 40.485 57,11 45.326 52.28 HCSN 17.477 32,87 17.348 34,7 24.318 34,3 27.105 31.26 NQD 933 1,76 1.210 2,43 6.085 8,59 14.254 16.44 Cộng 53167 100 49.990 100 70888 100 86.685 100 (Nguồn: BHXH quận Đống Đa) Theo bảng số liệu trên thì: - Khối ngoài quốc doanh là khối có số lao động, số tiền phải nộp bảo hiểm rất nhỏ. Số lao động của khối này chỉ chiếm 1,97%: năm 1998; 2,19% năm 1999; 3,86% năm 2000 và 5,02% năm 2001. Còn tỷ lệ thu bảo hiểm xã hội từ khối này lần lượt qua các năm lần lượt là 1,76%; 2,43%; 8,59% và %. Như vậy, cơ cấu lao động thì nhỏ hơn cơ cấu thu bảo hiểm xã hội, đặc biệt là năm 2000. Điều này chứng tỏ là tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bình quân của khối này lớn hơn 2 khối HCS