Báo cáo đánh giá tác động môi trường Dự án đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Ngãi

hoaït naøy vöôït quaù tieâu chuaån quy ñònh hieän haønh vaø coù khaû naêng gaây oâ nhieãm höõu cô, laøm giaûm löôïng oxy hoøa tan (DO) voán raát quan troïng ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa thuûy sinh vaät taïi nguoàn tieáp nhaän. Loaïi nöôùc thaûi sinh hoaït naøy caàn ñöôïc xöû lyù cuïc boä ñeå ñaït tieâu chuaån quy ñònh nguoàn thaûi loaïi B tröôùc khi thaûi vaøo heä thoáng coáng trong khu vöïc. III.2.1.3. Nöôùc thaûi khaùm vaø ñieàu trò beänh Loaïi nöôùc thaûi naøy coù theå noùi laø moät loaïi nöôùc thaûi coù möùc ñoä oâ nhieãm höõu cô vaø chöùa nhieàu vi truøng gaây beänh nhaát trong soá caùc doøng thaûi nöôùc cuûa beänh vieän. Nöôùc thaûi loaïi naøy phaùt sinh töø nhieàu khaâu vaø quaù trình khaùc nhau trong beänh vieän: giaët taåy aùo quaàn beänh nhaân, chaên meàn, draf, cho caùc giöôøng beänh, suùc röõa caùc vaät duïng y khoa, xeùt nghieäm, giaûi phaåu, saûn nhi, veä sinh lau chuøi laøm laøm saïch caùc phoøng beänh vaø phoøng laøm vieäc v.v… tuøy theo töøng khaâu vaø quaù trình cuï theå maø tính chaát nöôùc thaûi vaø möùc ñoä oâ nhieãm khi ñoù seõ khaùc nhau. Theo quy chuaån, löö löôïng nöôùc thaûi thaûi ra ñoái vôùi moãi giöôøng beänh laø 400 lít/ngaøyñeâm. Vôùi coâng suaát 600 giöôøng thì öôùc tính löôïng nöôùc thaûi naøy laø 240 m3/ngaøyñeâm. Baùo caùo naøy khoâng ñi saâu vaøo vieäc phaân tích thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi cho rieâng töøng khaâu hay quaù trình khaùm chöõa beänh, maø chæ taäp trung vaøo vieäc xaùc ñònh thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi hoãn hôïp cuûa caùc khaâu vaø quaù trình ñoù ñeå coù cô sôû ñaùnh giaù taùc ñoäng vaø ñeà xuaát caùc bieän phaùp xöû lyù hôïp lyù. Ñieàu naøy cuõng hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi keá hoaïch trieån khai döï aùn laø chæ xaây döïng moät traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cho toaøn beänh vieän chöù khoâng taùch rieâng taát caû caùc doøng thaûi vôùi nhau ñeå tieán haønh xöû lyù cuïc boä cho töøng doøng, bôûi vì khi ñoù seõ raát toán keùm cho kinh phí ñaàu tö vaø raát khoù quaûn lyù trong quaù trình vaän haønh caùc coâng trình xöû lyù cuïc boä. Moät soá beänh vieän ôû khu vöïc Tp. Hoà Chí Minh cuõng ñaõ tieán haønh caùc bieän phaùp khoáng cheá oâ nhieãm nguoàn nöôùc theo chieàu höôùng treân: taäp trung taát caû caùc loaïi nöôùc thaûi khaùm chöõa beänh daãn ñeán traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung tröôùc khi thaûi ra moâi tröôøng ngoaøi. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi hoãn hôïp (khoâng tính nöôùc möa) cuûa moät soá Beänh vieän ôû khu vöïc Tp.Hoà Chí Minh ñöôïc theå hieän qua caùc Baûng III.2, III.3, III.4,III.5. Baûng III.2. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi beänh vieän Tröng Vöông TT Chæ tieâu oâ nhieãm ñaëc tröng Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH - 6,78 2 Chaát raén lô löûng (SS) mg/l 168 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc (BOD5) mg/l 124 4 Nhu caàu oxy hoùa hoïc (COD) mg/l 158 5 Toång Nitô (tính theo N) mg/l 38 6 Toång phoát pho (tính theo P) mg/l 3,5 7 Toång coliform MPN/100 ml 8,5 x 104 8 E.Coli MPN/100 ml 1,2 x 104 Nguoàn : CEFINEA, thaùng 3/1996. Baûng III.3. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi beänh vieän Nguyeãn Tri Phöông TT Chæ tieâu oâ nhieãm ñaëc tröng Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH - 6,97 2 Chaát raén lô löûng (SS) mg/l 182 3 Nhu caàu oxy sinh hoïc (BOD5) mg/l 114 4 Nhu caàu oxy hoùa hoïc (COD) mg/l 152 5 Toång Nitô (tính theo N) mg/l 36 6 Toång phoát pho (tính theo P) mg/l 3,2 7 Toång coliform MPN/100 ml 4,6 x 104 8 E.Coli MPN/100 ml 3,2 x 104 Nguoàn : CEFINEA, thaùng 3/1996. Baûng III.4. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi beänh vieän Nguyeãn Traõi TT Chæ tieâu oâ nhieãm ñaëc tröng Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH - 6,84 2 Chaát raén lô löûng (SS) mg/l 148 3 nhu caàu oxy sinh hoïc (BOD5) mg/l 126 4 nhu caàu oxy hoùa hoïc (COD) mg/l 178 5 Toång Nitô (tính theo N) mg/l 34 6 toång phoát pho (tính theo P) mg/l 3,2 7 Toång coliform MPN/100 ml 6,5 x 104 8 E.Coli MPN/100 ml 2,6 x 104 Nguoàn : CEFINEA, thaùng 3/1996. Baûng III.5. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi beänh vieän Chôï Raãy TT Chæ tieâu oâ nhieãm ñaëc tröng Ñôn vò ño Noàng ñoä 1 pH - 6,92 2 Chaát raén lô löûng (SS) mg/l 188 3 nhu caàu oxy sinh hoïc (BOD5) mg/l 104 4 nhu caàu oxy hoùa hoïc (COD) mg/l 138 5 Toång Nitô (tính theo N) mg/l 31 6 toång phoát pho (tính theo P) mg/l 2,5 7 Toång coliform MPN/100 ml 5,5 x 104 8 E.Coli MPN/100 ml 2,2 x 104 Nguoàn : CEFINEA, thaùng 3/1996. Nhö vaäy ñaëc tröng nöôùc thaûi beänh vieän nhö sau: pH : 6,8 – 7,2 Chaát raén lô löûng (SS) : 120 - 210 BOD5 : 80 - 152 COD : 110 - 220 Toång Nitô : 30 - 40 toång phoát pho : 3 - 5 Toång coliform : 104 – 106 E.Coli : 104 – 106 Nhìn chung, nöôùc thaûi beänh vieän ña khoa coù möùc ñoä oâ nhieãm vöôït quaù giôùi haïn cho pheùp thaûi vaøo caùc nguoàn tieáp nhaän Do ñoù ñoøi hoûi döï aùn phaûi ñaàu tö xaây döïng traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung ñaûm baûo chaát löôïng nöôùc thaûi sau khi xöû lyù ñaït tieâu chuaån thaûi loaïi B. III.2.2. Taùc ñoäng do chaát thaûi raén III.2.2.1. Thaønh phaàn cuûa chaát thaûi raén Caùc chaát thaûi raén phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa beänh vieän coù theå phaân chia thaønh 2 nhoùm theo tính chaát oâ nhieãm vaø bieän phaùp xöû lyù: * Chaát thaûi töø caùc hoaït ñoäng chuyeân moân (chieám khoaûng 20-30%) bao goàm: Khoa ñieàu trò: Boâng baêng, muû hoaïi töû, toå chöùc hoaïi töû ñaõ caét loïc, kim bôm tieâm, thuoác thöøa, caùc dòch, beänh phaåm... Phoøng moå: Boâng baêng nhieãm khuaån, muû toå chöùc hoaïi töû, chi theå caét boû, dòch toå chöùc, maùu, thuoác hoaù chaát voâ caûm. Phoøng khaùm: Beänh phaåm, muû caùc toå chöùc hoaïi töû, boâng baêng gaïc nhieãm khuaån, duïng cuï , neïp coá ñònh, quaàn aùo nhieãm khuaån. Khoa xeùt nghieäm: Maùu, hoùa chaát, bôm kim tieâm, kim chích maùu, chai loï ñöïng beänh phaåm, beänh phaåm sau xeùt nghieäm nhö maùu, muû ñôøm, moâi tröôøng nuoâi caáy.... Döôïc phaåm quaù haïn, döôïc phaåm bò nhieãm khuaån, döôïc phaåm khoâng coøn söû duïng. * Chaát thaûi sinh hoaït (chieám khoaûng 70 - 80 %): löôïng chaát thaûi naøy töø sinh hoaït cuûa beänh nhaân, thaân nhaân beänh nhaân vaø CBCNV beänh vieän. Chaát thaûi töø beänh vieän khoâng ñöôïc xöû lyù trieät ñeå seõ laø moâi tröôøng chöùa nguy cô laây nhieãm raát lôùn, deã taïo oâ nhieãm moâi tröôøng chung quanh, ñaëc bieät oâ nhieãm caùc khoa phoøng taïi beänh vieän gaây nhieãm khuaån beänh vieän, keùo daøi thôøi gian ñieàu trò. Vì vaäy, vieäc thu gom tieâu huyû nguoàn laây nhieãm naøy laø bieän phaùp kinh teá ñeå loaïi tröø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây ra caùc beänh dòch vaø laø bieän phaùp höõu hieäu ñeå baûo veä nhaân daân trong khu vöïc vaø caùn boä y teá, naâng cao chaát löôïng phuïc vuï cuûa ngaønh y teá ñoái vôùi xaõ hoäi. Theo soá lieäu ñieàu tra, khaûo saùt thaùng 6/2001 do Coâng ty Tö vaán Xaây döïng Coâng nghieäp vaø Ñoâ thò thöï hieän, thì thaønh phaàn chaát thaûi raén cuûa caùc beänh vieän ña khoa tuyeán tænh nhö sau: Baûng III.6 Thaønh phaàn chaát thaûi raén cuûa caùc beänh vieän ña khoa tuyeán TT Thaønh phaàn chaát thaûi raén Phaàn traêm (%) 1 Kim loaïi, voõ ñoà hoäp 6,54 2 Cao su, gieû raùch, goã caùc loaïi 3,63 3 Giaáy caùc loaïi, hoäp caùc toâng 5,82 4 Ñoà thuûy, oáng tieâm, loï thuoác 9,1 5 Boâng baêng, boät boù gaãy xöông 16,36 6 Chai nhöïa, tuùi nhöïa caùc loaïi PP, PE, PVC 5,45 7 Bôm tieâm nhöïa, kim tieâm 10,18 8 Beänh phaåm xeùt nghieäm 13,1 9 Raùc höõu cô (rau, quaû, thöùc aên thöøa, laù caây …) 22,62 10 Ñaát ñaù, soûi caùt, saønh vaø caùc vaät raén khaùc 5,8 11 Thaønh phaàn muøn khoâng theå phaân loaïi 1,4 Toång coäng 100% III.2.2.2. Khoái löôïng chaát thaûi raén cuûa Beänh vieän ña khoa Quaûng Ngaõi Löôïng chaát thaûi raén vaø chaát thaûi nguy haïi phaùt sinh thay ñoåi haøng ngaøy, haøng thaùng, theo möøa vaø thôøi tieát. Khoâng nhöõng theá maø coøn thay ñoåi khaùc nhau theo töøng khoa chuyeân moân. chaát thaûi raén y teá taäp trung khoái löôïng lôùn ôû caùc khoa nhö : khoa saûn vaø phuï khoa, khoa hoài söùc caáp cöùu vaø khoa ngoaïi … Theo heä soá phaùt thaûi ñoái vôùi beänh vieän ña khoa do Toå chöùc Y teá Theá giôùi (WHO) thieát laäp thì trung bình moãi giöôøng beänh moãi naêm thaûi ra 706 kg raùc thaûi, trong ñoù coù 243 kg raùc thaûi y teá laây nhieãm (chaát thaûi nguy haïi). Nhö vaäy vôùi coâng suaát beänh vieän laø 600 giöôøng thì löôïng phaùt thaûi trong 1 naêm laø 423,6 taán (1,160 taán/ngaøy), trong ñoù chaát thaûi nguy haïi laø 145,8 taán/naêm (400 kg/ngaøy). Theo Döï aùn ñeà ra thì laø ñoát raùc thaûi y teá khoâng naèm trong phaïm vi ñaàu tö cuûa döï aùn naøy vì ngaønh y teá seõ ñaàu tö moät heä thoáng ñoát chaát thaûi y teá chung cho toaøn thò Xaõ, vì vaäy möùc ñoä oâ nhieãm khoâng khí cuûa daàu DO söû duïng cho loø ñoát raùc khoâng ñaùnh giaù). III.2.3. Caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí Loø ñoát hieän taïi cuûa beänh vieän ña khoa cuõ xaây döïng naêm 2001, coâng suaát 100 kg/giôø, ñang hoaït ñoäng toát. Trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa döï aùn, nguoàn thaûi töø quaù trình hoaït ñoäng cuûa maùy phaùt ñieän döï phoøng 250 KVA; (ñònh möùc tieâu thuï nhieân lieäu khoaûng 130 kg daàu DO/h). Caùc taùc nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí chuû yeáu laø do saûn phaåm chaùy cuûa ñoát nhieân lieäu daàu DO noùi treân. Trong loaïi daàu naøy, ngoaøi thaønh phaàn chính laø caùc hydrocacbon (CXHY), coøn coù caùc hôïp chaát cuûa oxy, löu huyønh vaø nitô. Khi ñoát chaùy, loaïi daàu naøy ñeàu phaùt sinh caùc saûn phaåm chaùy chuû yeáu laø caùc khí: CO, CO2, SO2, NO2, hôi nöôùc, muoäi khoùi vaø moät löôïng nhoû caùc khí CXHY, NOX, SOX, Aldehyde, trong ñoù caùc taùc nhaân caàn kieåm soaùt laø SO2 vaø nO2 (caùc chaát chæ thò oâ nhieãm ñaàu ñoát). Caùc loaïi khí thaûi naøy ñeàu coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, aûnh höôûng ñeán söùc khoûe coäng ñoàng, coâng trình vaø ñoäng thöïc vaät, coøn möùc ñoä taùc ñoäng cuûa chuùng ñeán moâi tröôøng thì laïi phuï thuoäc nhieàu vaøo noàng ñoä vaø taûi löôïng cuûa chuùng ñöôïc thaûi vaøo khí quyeån, cuõng nhö phuï thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän vi khí haäu taïi khu vöïc ñang xeùt (toác ñoä gioù, nhieät ñoä, cheá ñoä möa v.v…). Ñeå coù cô sôû ñaùnh giaù moät caùch töông ñoái taùc ñoäng do caùc laïoi khí thaûi cuûa beänh vieän ñeán moâi tröôøng, baùo caùo naøy seõ döïa vaøo moät soá keát quaû nghieân cöùu cuûa nhieàu taùc giaû treân Theá giôùi ñeå tính taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí. Döïa treân caùc heä soá taûi löôïng cuûa toå chöùc Y teá theá giôùi (WHO), vaäy coù theå tính taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm khí thaûi thaûi ra (xem baûng III.7). Baûng III.7 : Taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm khí töø khí thaûi maùy phaùt ñieän Chaát oâ nhieãm Heä soá Kg/taán Taûi löôïng Kg/h G/s Buïi 0,71 0,005 0,002 SO2 20 S 0,154 0,043 NO2 9,62 0,074 0,020 CO 2,19 0,017 0,005 VOC 0,791 0,006 0,002 Nguoàn : Trung taâm coâng ngheä moâi tröôøng (ENTEC), 9/2003 Ghi chuù : Tính cho tröôøng hôïp haøm löôïng löu huyønh trong daàu DO laø 1%. Ñaây laø moät löôïng chaát oâ nhieãm khoâng nhoû caàn ñöôïc quan taâm xöû lyù. Ngoaøi nguoàn khí thaûi chuû yeáu noùi treân, caùc hoaït ñoäng khaùc trong beänh vieän cuõng thaûi vaøo moâi tröôøng moät löôïng nhaát ñònh caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí. Coù theå lieät keâ caùc nguoàn ñoù bao goàm: Nguoàn thaûi do söï hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän löu thoâng trong khuoân vieân beänh vieän. Tuy nhieân do löôïng xe coä ñöôïc pheùp löu thoâng trong beänh vieän raát nhoû neân taûi löôïng oâ nhieãm töø nguoàn thaûi naøy khoâng ñaùng keå vaø nguoàn thaûi phaân taùn ôû moâi tröôøng roäng, khoâng gaây aûnh höôûng nhieàu keå ñeán moâi tröôøng beänh vieän. Nguoàn khí thaûi töø heä thoáng thoaùt nöôùc vaø xöû lyù nöôùc thaûi : taïi traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung cuûa beänh vieän, caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí cuõng phaùt sinh töø caùc coâng trình xöû lyù nhö quaù trình phaân huûy kî khí buøn cuûa beå laéng ñôït I, beå xöû lyù sinh hoïc hieáu khí tieáp xuùc, beå oån ñònh buøn … Thaønh phaàn cuûa caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí ôû ñaây chuû yeáu laø caùc saûn phaåm cuûa quaù trình phaân huûy kî khí vaät chaát höõu cô : CH4, NH3, H2S, CO2 … löôïng khí naøy thöïc teá khoâng lôùn, nhöng thöôøng coù muøi ñaëc tröng, gaây caûm giaùc khoù chòu cho beänh vieän vaø caùc hoä daân cö xung quanh, do ñoù döï aùn caàn coù bieän phaùp khaéc phuïc nhö : che kín, caùch ly baèng khu vöïc caây xanh … Khí thaûi taïi khu vöïc toàn tröõ raùc thaûi, trong giai ñoaïn vaän chuyeån, khí thaûi gaây oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí cuûa caùc muøi hoâi thoái. Khí thaûi töø caùc hoaït ñoäng sinh hoaït cuûa con ngöôøi nhö ñoát nhieân lieäu phuïc vuï böõa aên, buïi vaø khoùi do hoaït ñoäng vaän taûi, khoùi thuoác laù … Muøi vaø caùc dung moâi höõu cô (coàn, eâte) bay hôùi trong quaù trình khaùm vaø ñieàu trò beänh. III.2.4. Tieáng oàn Beänh vieän coù theå noùi laø moät trong nhöõng moâi tröôøng ñoøi hoûi ñoä yeân tænh cao nhaát, do ñoù caùc hoaït ñoäng beân trong beänh vieän luoân höôùng tôùi vieäc giaûm thieåu tieáng oàn ñeán möùc thaáp nhaát coù theå ñöôïc, thaäm chí ngay caû vieäc trong giao tieáp giöõa beänh vieän vaø beänh nhaân, thaân nhaân thaêm nuoâi beänh vaø giöõa caùc thaân nhaân thaêm nuoâi beänh vôùi nhau. Ñieàu naøy chaúng nhöõng laø do caùch toå chöùc toát vaø hoaït ñoäng theo loái coå truyeàn cuûa beänh vieän maø coøn laø nhaän thöùc ñuùng ñaén cuûa haàu heát nhöõng ngöôøi daân khi ñaët chaân ñeán beänh vieän vaãn coù moät soá nguoàn gaây ra tieáng oàn vôùi caùc möùc ñoä khaùc nhau. Caùc nguoàn gaây tieáng oàn ñieån hình nhaát trong beänh vieän coù theå keå ñeán laø: Hoaït ñoäng cuûa maùy phaùt ñieän trong nhöõng tröôøng hôïp ñieän löôùi quoác gia bò caáp; Hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän löu thoâng ñöôïc pheùp löu haønh trong beänh vieän nhöng chæ ôû nhöõng khu vöïc quy ñònh (xe cöùu thöông, xe chôõ haøng hoùa vaøo kho, xe oâ toâ …); Söï va chaïm cuûa caùc duïng cuï y khoa treân caùc xe ñaåy chuyeân duøng trong caùc khu ñieàu trò beänh vaø giöõa caùc haønh lang lieân keát; Hoaït ñoäng cuûa caùc maùy moùc thieát bò phuïc vuï cho caùc coâng trình phuï trôï (caùc loaïi maùy bôm, maùy thoåi khí phuïc vuï cho traïm xöû lyù nöôùc thaûi taäp trung …); Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi trong beänh vieän; Caùc nguoàn gaây oàn keå treân, ngoaïi tröø nguoàn töø maùy phaùt ñieän vaø maùy thoåi khí, ñieàu coù möùc ñoä oàn raát thaáp vaø thöïc teá khoâng gaây aûnh höôûng ñaùng keå ñeán moâi tröôøng beân trong beänh vieän cuõng nhö moâi tröôøng xung quanh. Rieâng ñoái vôùi caùc nguoàn gaây oàn töø maùy phaùt ñieän 250 KVA vaø maùy thoåi khí seõ laø caùc vaán ñeà raát ñaùng quan taâm ñoái vôùi chuû ñaàu tö. Thöïc teá ñieàu tra khaûo saùt ñoái vôùi nhöõng maùy phaùt ñieän coù coâng suaát töông ñöông vôùi coâng suaát maùy phaùt ñieän döï kieán laép ñaët taïi beänh vieän (250 KVA) cho thaáy: cöôûng ñoä oàn taïi trung taâm nguoàn phaùt (ñaët maùy trong nhaø) dao ñoäng töø 96 ñeán 99 dBA. Möùc oàn seõ giaûm ñi theo caùch lan truyeàn so vôùi trung taâm nguoàn phaùt vaø thöïc teá cho thaáy trong khoaûng cöï ly 30m, möùc oàn taïi caùc ñieåm ño ñieàu giao ñoäng töø 70 – 80 dBA, trong khoaûng cöï ly 50m laø 68 – 76 dBA vaø trong khoaûng 100m laø 60 – 62 dBA. Trong nhöõng buoàn maùy phaùt ñöôïc caùch aâm vaø tieâu aâm toát thì möùc ñoä oàn coù khaû quan hôn nhieàu, ña soá caùc tröôøng hôïp kieåm tra ñieàu khoâng vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp ñoái daân cö ôû khoaûng caùch chòu aûnh höôûng ³ 30m. Ñieàu naøy cho thaáy dieãn bieán chaát löôïng moâi tröôøng khi beänh vieän ñi vaøo hoaït ñoäng cuõng seõ töông töï nhö treân vaø neáu nhö beänh vieän khoâng coù bieän phaùp choáng oàn höõu hieäu cho buoàng ñaët maùy phaùt ñieän thì khaû naêng aûnh höôûng ñöôïc döï baùo leân ñeán hôn 100m so vôùi trung taâm nguoàn phaùt vaøo ban ngaøy vaø ñeán hôn 150m vaøo ban ñeâm. Ñoái vôùi maùy thoåi khí, khaû naêng gaây oàn cuõng töông ñoái cao, tuy nhieân so vôùi maùy phaùt thì coù phaàn giaûm hôn ñ1ng keå. Maëc duø vaäy, döï aùn cuõng caàn phaûi coù bieän phaùp choáng oàn thích hôïp cho nhaø maùy thoåi khí, maùy bôm trong khu xöû lyù nöôùc thaûi ñeå ñaûm baûo ñoä yeân tónh cao cho moâi tröôøng beänh vieän. III.2.5. Caùc chaát phoùng xaï Phaùt sinh chuû yeáu töø caùc khu xaï trò, chuïp X quang, Scanner …, coù theå gaây nguy haïi ñeán söùc khoûe con ngöôøi vaø moâi tröôøng xung quanh neáu nhö khoâng coù caùc bieän phaùp baûo veä thích hôïp. III.2.6. Khaû naêng gaây chaùy noå Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa beänh vieän laø ñoøi hoûi phaûi söû duïng vaø taøng tröõ moät soá chaát khí, dung moâi vaø nhieân lieäu : Oxygen, coàn y teá, ete, nhieân lieäu ñoát, nhieân lieäu duøng cho caùc ñoäng cô xe hôi. Caùc loaïi khí, dung moâi vaø nhieân lieäu naøy ñieàu raát deã gaây ra chaùy, noå. Ngoaøi ra, beänh vieän coøn taøng tröõ moät soá löôïng töông ñoái lôùn caùc vaät duïng deã chaùy khaùc nhö chaên maøn, neäm, boâng baêng …, caùc loaïi bao bì giaáy, goã, raùc röôõi cuõng laø nhöõng chaát deã chaùy. Baûn chaát cuûa quaù trình gaây chaùy noã coù theå ñöôïc chia ra thaønh 4 nhoùm chính : Nhoùm 1: löûa chaùy do nhöõng vaät lieäu raén deã chaùy bò baét löõa nhö : chaên maøn, neäm, boâng, baêng, giaáy, goã, raùc röôõi v.v…; Nhoùm 2: löõa chaùy do caùc chaát khí, dung moâi vaø nhieân lieäu loûng deã chaùy nhö : xaêng, daàu, khí oxygen, coàn, eâte v.v… gaëp löûa; Nhoùm 3: löûa chaùy do caùc thieát bò ñieän; Nhoùm 4: chaùy noå do seùt ñaùnh; Caùc nguyeân nhaân daãn ñeán chaùy, noã coù theå do: Vaän chuyeån nguyeân vaät lieäu vaø caùc chaát deã chaùy nhö xaêng, daàu, coàn, eâte qua nhöõng nôi coù nguoàn phaùt sinh nhieät hay qua gaàn nhöõng tia löûa; Taøng tröõ caùc loaïi dung moâi, nhieân lieäu vaø beành chöùa khí Oxygen khoâng ñuùng quy ñònh; Vöùt böøa taøn thuoác hay nhöõng nguoàn löûa khaùc vaøo khu vöïc chöùa bình Oxygen, chaên maøn, boâng baêng v.v… Toàn tröõ caùc loaïi raùc röôûi, bao bì giaáy, nilon trong khu vöïc coù löûa hay nhieät ñoä cao; Söï coá veà caùc thieát bò ñieän; Söï coá seùt ñaùnh coù theå daãn ñeán chaùy noå v.v… Do vaäy beänh vieän raát caàn söï chuù yù ñeán caùc coâng taùc phoøng chaùy chöõa chaùy toát ñeå ñaûm baûo an toaøn cho ngöôøi vaø haïn cheá nhöõng maát maùt, toån thaát coù theå xaûy ra. III.3. caùc taùc ñoäng ñoái vôùi moâi tröôøng vaø kinh teá - xaõ hoäi trong giai ñoaïn hoaït ñoäng cuûa döï aùn Nhö ñaõ phaân tích ôû nhöõng phaàn tröôùc, muïc tieâu cuûa döï aùn laø nhaèm ñaït tôùi söï haøi hoøa laâu daøi, beàn vöõng giöõa nhö caàu khaùm chöõa beänh cho nhaân daân vaø baûo veä moâi tröôøng moät caùch thieát thöïc nhaát. Hoaït ñoäng trieån khai döï aùn döï kieán seõ ñi ñoâi vôùi vieäc ñaàu tö xaây döïng caùc heä thoáng xöû lyù oâ nhieãm nöôùc thaûi, khí thaûi, raùc thaûi, tieáng oàn v.v… ñaûm baûo noàng ñoä caùc chæ tieâu oâ nhieãm ñaàu ra ñaït caùc giaù trò an toaøn theo qui ñònh cuûa nhaø nöôùc Vieät Nam tröôùc khi thaûi vaøo moâi tröôøng. Khi ñoù coù theå döï baùo raèng, hoaït ñoäng cuûa Beänh vieän Ña khoa Quaûng Ngaõi khoâng gaây ra nhöõng taùc ñoäng xaáu ñaùng keå ñoái vôùi caùc thaønh phaàn cuûa moâi tröôøng soáng. Tuy nhieân trong tröôøng hôïp döï aùn khoâng thöïc hieän keá hoaïch ñaàu tö trieån khai caùc heä thoáng xöû lyù oâ nhieãm ñoàng boä vôùi caùc haïng muïc coâng trình khaùc cuûa beänh vieän, hoaëc caùc heä thoáng xöû lyù oâ nhieãm ñöôïc ñaàu tö nhöng khoâng ñaûm baûo caùc yeâu caàu kyõ thuaät vaø chaát löôïng xöû lyù thì hoaït ñoäng cuûa beänh vieän taát yeáu seõ gaây ra nhöõng aûnh höôûng baát lôïi, taùc ñoäng xaáu ñeán chaát löôïng moâi tröôøng khu vöïc. Caùc taùc ñoäng ñieån hình ñöôïc ñaùnh giaù trong baùo caùo naøy bao goàm: III.3.1. Taùc ñoäng ñoái vôùi moâi tröôøng nöôùc Nguoàn tieáp nhaän nöôùc thaûi cuûa döï aùn laø heä thoáng coáng thoaùt nöôùc cuûa thò xaõ Quaûng Ngaõi sau ñoù ñoå ra soâng Traø Khuùc. Nhö phaân tích ôû nhöõng phaàn tröôùc, keá hoaïch cuûa döï aùn laø seõ xaây döïng caùc coâng trình haï taàng song song vôùi vieäc xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi vaø caùc coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi cuïc boä vaø taäp trung, ñaûm baûo cho vieäc thoaùt nöôùc toát trong beänh vieän vaø caùc chæ tieâu oâ nhieãm cuûa nöôùc thaûi ñaàu ra naèm döôùi möùc tieâu chuaån cho pheùp thaûi vaøo nguoàn loaïi A: pH = 6 – 9, BOD5 £ 20 mg/l, COD £ 50 mg/l, chaát raén lô löûng (SS) £ 30 mg/l, … khoâng coù daàu môõ, caùc chaát ñoäc haïi vaø caùc vi sinh vaät gaây beänh. Khi ñoù coù theå döï baùo raèng, hoaït ñoäng cuûa Beänh vieän Ña khoa Quaûng Ngaõi khoâng taùc ñoäng xaáu ñeán chaát löôïng nguoàn nöôùc gaàn beänh vieän vaø soâng ôû gaàn khu vöïc. Trong tröôøng hôïp caùc keá hoaïch treân khoâng ñöôïc thöïc hieän toát thì chaúng nhöõng moâi tröôøng beân trong beänh vieän bò aûnh höôûng tieâu cöïc bôûi caùc loaïi nöôùc thaûi oâ nhieãm maø caùc nguoàn nöôùc xung quanh khu vöïc beänh vieän khi ñoù cuõng bò oâ nhieãm theo do söï hieän dieän cuûa caùc chaát ñoäc haïi vaø vi truøng coù trong thaønh phaàn cuûa nöôùc thaûi beänh vieän. Taùc ñoäng ñaàu tieân coù theå nhaän ra ôû ñaây laø söï ngaäp uùng gaây maát veä sinh moâi tröôøng beänh vieän. Ñieàu naøy thöôøng gaëp phaûi ôû nhöõng beänh vieän maø ôû ñoù khoâng coù heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi nhieãm baån rieâng hoaëc coù nhöng heä thoáng ñaõ quaù cuõ kyõ, xuoáng caáp vaø nöôùc baån laãn nöôùc möa khi ñoù cöù chaûy quanh quaån theo caùc heä thoáng möông raõnh hôû xung quang beänh vieän, khoâng coù loái thoaùt. Khi gaëp nhöõng traän möa to vaø keùo daøi seõ gaây ra söï ngaäp uùng nhöõng vò trí thaáp trong beänh vieän do heä thoáng thoaùt nöôùc khoâng ñaûm baûo thoaùt kòp. Söï tích tuï caùc chaát baån vaø caùc ñoäc haïi laâu ngaøy trong beänh vieän seõ gaây ra nhöõng aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán veä sinh moâi tröôøng chung cuûa beänh vieän: caùc chaát baån bò phaân huûy boác muøi tanh, hoâi thoái, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc vi truøng phaùt trieån nhanh choùng, ruoài muoãi cuõng phaùt trieån nhanh theo khi ñoù vaø haäu quaû laø raát deã ñöa ñeán caùc dòch beänh lan truyeàn. Caùc nguyeân nhaân daãn ñeán söï ngaáp uùng gaây maát veä sinh moâi tröôøng beänh vieän laø do heä thoáng thoaùt nöôùc khoâng ñöôïc thieát keá ñuùng caùc yeâu caàu kyõ thuaät, hoaëc do trong quaù trình söû duïng ñaõ ñeå cho quaù nhieàu caën baõ, ñaát ñaù, raùc röôûi rôi vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc laøm taét ngeõn moät soá ñoaïn coáng, ñaëc bieät laø vieäc ñöa tröïc tieáp caùc chaát thaûi töø caùc khu vöïc nhaø veä sinh vaøo heä thoáng thoaùt nöôùc maø khoâng ñöôïc xöû lyù sô boä (laéng caën vaø phaân huûy caën laéng). Moät nguyeân nhaân khaùc cuõng coù theå keå ñeán laø söï muïc raõ hoaëc luùn suïp taïi moät soá ñieåm treân heä thoáng thoaùt nöôùc sau moät thôùi gain söû duïng. Caùc nguoàn thaûi nöôùc coù tính acid (trong tröôøng hôïp cuûa döï aùn laø nöôùc thaûi sau khi söû duïng cho caùc thieát bò haáp thuï khí thaûi), neáu khoâng ñöôïc xöû lyù thích ñaùng seõ gaây aûnh höôûng ñeán söï laøm vieäc cuûa heä thoáng thoaùt nöôùc do caùc quaù trình aên moøn vaø xaâm thöïc caáu truùc vaät lieäu cheá taïo oáng thoaùt nöôùc ôû moâi tröôøng acid. Ñaây cuõng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán söï maát an toaøn ñoái vôùi heä thoáng thoaùt nöôùc vaø thuùc ñaåy nhanh quaù trình hö hoûng ñöôøng oáng, gaây ra caùc hieän töôïng taét ngeõn vaø ngaäp uùng. Trong tröôøng hôïp nöôùc thaûi khoâng ñöôïc xöû lyù hoaëc xöû lyù khoâng ñaït yeâu caàu thì khi xaû vaøo nguoàn tieáp nhaän seõ laøm cho moâi tröôøng nöôùc khu vöïc ñoù bò nhieãm baån theo, aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng cuûa caùc loaøi thuûy sinh vaät vaø laøm cho nguoàn nöôùc khoâng coøn söû duïng ñöôïc cho caùc muïc ñích sinh hoaït, töôùi tieâu. Ñieàu ñaùng löu yù ôû ñaây laø nguoàn tieáp nhaän nöôùc thaûi cuûa beänh vieän laø nguoàn cung caáp nöôùc cho töôùi tieâu cuûa daân ñòa phöông cuõng nhö cuûa caù cö daân sinh soáng doïc theo hai beân bôø soâng. Toùm laïi, vieäc ñöa döï aùn vaøo hoaït ñoäng maø khoâng coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu ñaàu ra theo qui ñònh seõ goùp phaàn laøm gia taêng theâm möùc ñoä oâ nhieãm nöôùc maët cuûa khu vöïc, töø ñoù gaây ra nhöõng taùc ñoäng xaáu ñoái vôùi coäng ñoàng daân cö khu vöïc veà maët cung caáp nöôùc, taïo ñieàu kieän cho caùc dòch beänh lan truyeàn vaø aûnh höôûng phaàn naøo ñeán heä sinh thaùi nguoàn nöôùc. Vieäc khoáng cheá caùc taùc ñoäng tieâu cöïc naøy hoaøn toaøn coù theå thöïc hieän ñöôïc baèng caùch aùp duïng caùc bieän phaùp kyõ thuaät baûo veä moâi tröôøng nöôùc maø baùo caùo naøy seõ ñeà caäp ñeán chi tieát trong chöông IV. III.3.2. Taùc ñoäng cuûa caùc chaát thaûi raén Chaát thaûi raén beänh vieän, xeùt veà möùc ñoä dô baån vaø ñoäc haïi, coù theå qui vaøo loaïi oâ nhieãm baäc nhaát trong soá caùc loaïi chaát thaûi raén cuûa xaõ hoäi vaø taát nhieân seõ gaây ra nhieàu taùc ñoäng xaáu ñoái vôùi moâi tröôøng vaø söùc khoûe coäng ñoàng neáu khoâng ñöôïc thu gom trieät ñeå, vaän chuyeån nhanh ra khoûi nguoàn thaûi vaø xöû lyù hôïp lyù. Ngoaøi caùc loaïi raùc sinh hoaït thoâng thöôøng nhö ôû caùc khu daân cö vaø ñoâ thò, chaát thaûi raén cuûa Beänh vieän coøn coù moät ñaëc tröng noåi baät