Báo cáo Hoàn thiện kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên trong kiểm toán tài chính do Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn (A&C Co) thực hiện

ổ phần Kiểm toán và Tư vấn. Công ty cổ phần Kiểm toán và tư vấn là một trong những Công ty hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp các dịch vụ Kiểm toán và Tư vấn trong các lĩnh vực Tài chính, Kế toán, Thuế, Đầu tư và những vấn đề liên quan đến hoạt động cho mọi loại hình Doanh nghiệp. Khi mới thành lập công ty có tên là công ty có tên là Công ty Kiểm toán và Tư vấn. Công ty Kiểm toán và Tư vấn là Doanh nghiệp Nhà nước, được thành lập theo Quyết định số 107TC/TCCB ngày 13 tháng 02 năm 1995 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính và hoạt động theo Giấy phép kinh doanh số 102218 ngày 13 tháng 3 năm 1995 do Uỷ ban Kế hoạch thành phố Hồ Chí Minh cấp. Tiền thân của Công ty là chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh của Công ty Kiểm toán Việt Nam (VACO). Sau hơn 12 năm hoạt động và phát triển, Công ty Kiểm toán và Tư vấn đã được Bộ Tài chính chọn là một trong những công ty lớn đầu tiên của Bộ Tài chính tiến hành chuyển đổi hình thức sở hữu từ doanh nghiệp Nhà nước thành công ty cổ phần theo quyết định số 1962/QĐBTC ngày 30 tháng 6 năm 2003 của Bộ Tài Chính. Tên công ty: Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn Tên giao dịch: Auditing and Consulting Join Stock Company Tên viết tắt : A&C Co Vốn điều lệ 5.045.000.000 đồng, trong đó: Vốn Nhà nước (Bộ Tài chính) chiếm 51% vốn điều lệ Vốn cổ đông (các cán bộ kiểm toán viên) chiếm 49% vốn điều lệ. Giá trị doanh nghiệp tại thời điểm cổ phần hoá (31/12/2002): Giá trị thực tế của doanh nghiệp nhà nước: 17.422.521.000 đ Giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp: 5.045.000.000 đ Mệnh giá cổ phần :100.000 đ. Tổng số cổ phần phát hành :50.450 cổ phần. Trong đó nhà nước nắm giữ:25.730 cổ phần (51%) Cổ phần bán ra là 24.720 cổ phần (49%), bao gồm : Cổ phần bán theo giá ưu đãi cho người lao động trong công ty : 9.950 cổ phần (19.72%) Cổ phần bán theo giá sàn cho người lao động trong công ty là : 10.335 cổ phần (20.49%). Công ty Cổ phần Kiểm toán và Tư vấn (A&C) hoạt động theo giấy phép đăng ký kinh doanh số 4103001964 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 09 tháng 12 năm 2003. Trong quá trình phát triển của mình quy mô công ty không ngừng mở rộng và các dịch vụ do công ty cung cấp không ngừng đa dạng hoá theo hướng mở rộng từng loại dịch vụ như cung cấp dịch vụ kiểm toán, thực hiện các dịch vụ và Tư vấn thuộc các lĩnh vực quản trị doanh nghiệp, tài chính kế toán, thuế, đầu tư ,… Về quy mô, để đáp ứng nhu cầu kiểm toán trên cả nước thì hiện nay chi nhánh của công ty được mở rộng tại hai thành phố lớn là: Chi nhánh tại Hà Nội và chi nhánh tại Nha Trang (Khánh Hoà). Giới thiệu về chi nhánh Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội. Chi nhánh tại Hà Nội được UBND thành phố Hà Nội ký quyết định số 1144/QĐUB ngày 1/3/2001về việc chuyển Văn phòng đại diện của công ty Kiểm toán và tư vấn thành chi nhánh Công ty Kiểm toán và Tư vấn tại thành phố Hà Nội. Địa đIểm hoạt động tại 41B Lý Thái Tổ, Quận Hoàn Kiếm- Hà Nội (nay chuyển về 877 Hồng Hà- Hà Nội). Chi nhánh đi vào hoạt động chính thức theo Giấy đăng ký kinh doanh số 312448 ngày 16/3/2001 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hà Nội cấp . Chi nhánh có tư cách pháp nhân, có tài khoản giao dịch tại ngân hàng, có quyền ký các hợp đồng kiểm toán và phát hành Báo cáo kiểm toán. Căn cứ Biên bản họp hội đồng quản trị ngày 18/12/2003, HĐQT đã ra quyết định số 02/QĐ- KTTV-HĐQT ngày 19/12/2003 về việc thành lập Chi nhánh Công ty Cổ phần Kiểm toán và Tư vấn tại Hà Nội để thực hiện kiểm toán và tư vấn tại các tỉnh Miền Bắc. Chi nhánh hoạt động theo Giấy phép kinh doanh số 0113003559 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hà Nội cấp ngày 15/01/2004. Chi nhánh là đơn vị trực thuộc của công ty, có con dấu riêng, được mở tài khoản bằng tiền Việt Nam và bằng ngoại tệ tại ngân hàng. Được giao dịch, ký kết và thực hiện hợp đồng kiểm toán liên quan đến hợp đồng kiểm toán và tư vấn về tài chính, kế toán, thuế. Xu hướng phát triển A&C Co cũng là công ty kiểm toán đầu tiên thực hiện cổ phần hoá tại Việt nam. Tổng giá trị tài sản hiện có của A&C là 19 tỷ đồng.Theo quyết định số 76/2004, công ty Cổ phần kiểm toán và tư vấn là một trong ba công ty kiểm toán đầu tiên được Uỷ ban chứng khoán nhà nước (SSC) đợc chấp thuận kiểm toán cho các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết và kinh doanh chứng khoán năm 2005 - 2006. A&C Co cũng là một trong 44 công ty kiểm toán độc lập được phép tiến hành kiểm toán Báo cáo tài chính trong năm 2005 do Bộ Tài chính công bố. Ở nước ta, thị trường kiểm toán khá rộng lớn, tuy nhiên các công ty kiểm toán nước ngoài như: KPMG Vietnam, E&Y, PW. . . lại chiếm phần lớn thị phần (chủ yếu là kiểm toán các doanh nghiệp liên doanh, 100% vốn nước ngoài, dự án có vốn đầu tư nước ngoài. . .). Các công ty kiểm toán Việt nam chủ yếu chỉ thực hiện kiểm toán các công ty trong nước, doanh nghiệp nhà nước tự nguyện kiểm toán, các dự án nhỏ... Công ty Cổ phần kiểm toán và tư vấn trong những năm gần đây đã chiếm một thị phần đáng kể trong tổng số thị phần mà các doanh nghiệp kiểm toán Việt nam nắm giữ. Theo xu hướng chung của thế giới cũng như đặc điểm riêng của ngành nghề kiểm toán (tài sản chủ yếu là vô hình: đội ngũ kiểm toán viên, uy tín), loại hình công ty hợp danh là phù hợp nhất. Nhưng do quy định về công ty hợp danh ở Việt nam chưa rõ ràng và loại hình công ty hợp danh cũng chưa phổ biến nên A&C Co tạm thời tồn tại dưới hình thức công ty cổ phần. Trong tương lai, khi những quy định về công ty hợp danh đã được hoàn thiện, công ty kiểm toán và tư vấn A&C Co sẽ tổ chức lại và trở thành một công ty hợp danh. Đặc điểm hoạt động Công ty A&C Co luôn lấy tiêu chí hoạt động của mình là cung cấp các dịch vụ chuyên ngành tôt nhất, các thông tin với độ tin cậy cao nhất, bảo đảm quyền lợi cho khách hàng, giúp cho việc đIều hành hoạt động sản xuất kinh doanh tại các công ty khách hàng đạt kết quả cao nhất chính vì thế mà trong nhiều năm qua công ty luôn tạo được sự tín nhiệm của khách hàng khắp nơi, cho tới nay công ty đã và đang phuc vụ gần 600 khách hàng hoạt động trên mọi lĩnh vực của nền kinh tế, bao gồm: - Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, hợp đồng hợp tác kinh doanh hoạt động theo luật đầu tư nước Ngoài tại Việt Nam. - Các doanh nghiệp Việt Nam thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động trên các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, thương mại, dịch vụ, khách sạn, du lịch, ngân hàng, giao thông vận tải… - Ban quản lý các dự án chương trình XDCB. - Các cơ quan tổ chức quốc tế và trong nước, các văn phòng đại diện và cá nhân có nhu cầu cung cấp dịch vụ. Đặc biệt, công ty đã tham gia kiểm toán nhiều tổng công ty lớn như: - Tổng công ty Điện lực Việt Nam. - Tổng công ty Bưu chính viễn thông Việt Nam. - Tổng công ty Than Việt Nam. - Tổng công ty Thép Việt Nam. - Tổng công ty Xi măng Việt Nam. - Tổng công ty Dệt may Việt Nam. - Tổng công ty Hoá chất Việt Nam. Công việc kiểm toán của công ty gắn liền với việc hỗ trợ thông tin và tư vấn để góp phần hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ, hoàn thiện tổ chức công tác kế toán, quản lý tài chính của doanh nghiệp. Trong những năm qua công ty đã tiến hành cung cấp các dịch vụ cho khách hàng như: * Kiểm toán báo cáo tài chính: Đây là hoạt động chủ yếu của công ty, việc kiểm toán luôn gắn liền với việc hỗ trợ thông tin và tư vấn để góp phần hoàn thiện công tác tổ chức kế toán, hoàn thiện HTKSNB và lập các báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Quy trình kiểm toán báo cáo tài chính được xét trên cơ sở: - Tính tuân thủ chuẩn mực kiểm toán Việt Nam hiện hành và thông lệ chung của quốc tế, - Các quy tắc đạo đức nghề nghiệp kiểm toán (độc lập, chính trực, khách quan, thận trọng và bảo mật), - Phù hợp với thực tiễn hoạt động kinh doanh và môi trường luật pháp Việt Nam. Ngoài ra kiểm toán còn gắn liền với hỗ trợ thông tin và tư vấn nhằm nâng cao khả năng quản lý tài chính của doang nghiệp. *Dịch vụ tư vấn: Các dịch vụ tư vấn của công ty bao gồm: - Kế toán: tư vấn và tổ chức hoàn thiện công tác kế toán, thực hiện các dịch vụ kế toán, đào tạo và tuyển chọn nhân viên kế toán theo yêu cầu khách hàng. - Thuế: tư vấn cho các doanh nghiệp về các luật thuế có liên quan như thuế GTGT, thuế TNDN,…thực hiện các dịch vụ kê khai thuế, khiếu nại thuế, hoàn thuế đảm bảo quyền lợi của các doanh nghiệp trong lĩnh vực thuế và tôn trọng luật pháp nhà nước. - Dịch vụ pháp lý: soạn thảo hồ sơ và thực hiện đăng ký chế độ kế toán, thành lập doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, điều chỉnh giấy phép đầu tư. Các hoạt động tư vấn khác như các lĩnh vực về pháp luật, đầu tư tài chính… Hoạt động tư vấn của công ty được thực hiện dưới nhiều hình thức như: trao đổi trực tiếp với khách hàng, tổ chức sinh hoạt nghiệp vụ thường kỳ và tổ chức hội thảo chuyên đề hàng năm với khách hàng. *Đào tạo: Công ty Cổ phần Kiểm toán và Tư vấn (A&C) thường xuyên tổ chức đào tạo bồi dưỡng kế toán trưởng, tạo điều kiện cho khách hàng có cơ sở bổ nhiệm kế toán trưởng theo tiêu chuẩn quy định của nhà nước.Tất cả thành viên trong HĐQT và Ban giám đốc của A&C Co với kinh nghiệm giảng dạy và quản lý đào tạo từ nhiều năm tại các trường đại học có khả năng xây dựng các chương trình huấn luyện và tổ chức thành công các khoá học thuộc các chuyên đề kế toán, kiểm toán, phân tích tài chính, thẩm định dự án đầu tư,…theo yêu cầu khách hàng. Riêng với mục tiêu đào tạo nội bộ, để không ngừng nâng cao chất lượng hiệu quả phục vụ và đa dạng hoá các loại hình dịch vụ cung cấp cho khách hàng, công ty luôn coi trọng việc cập nhật thông tin, cập nhật các chương trình đào tạo, bồi dưỡng và hợp tác quốc tế nhằm chuyên nghiệp hoá nghề nghiệp và đội ngũ nhân viên, đảm bảo sự phát triển vững chắc trong cơ chế thị trường và thích ứng với quá trình hội nhập kinh tế với khu vực và thế giới. *Thẩm định, kiểm toán đầu tư và XDCB: Hoạt động thẩm định, kiểm toán quyết toán vốn đầu tư và XDCB là một trong những hoạt động nổi bật của công ty. Các dịch vụ đã và đang cung cấp cho khách hàng thuộc mọi lĩnh vực trên toàn quốc bao gồm: - Kiểm toán quyết toán vốn đầu tư dự án trong các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội. - Kiểm toán xác định giá trị dự toán, giá trị quyết toán công trình đầu tư XDCB. - Công trình dân dụng (các khu căn hộ, khu chung cư, khách sạn…) - Công trình giao thông vận tải ( cầu đường, sân bay, bến cảng,…) - Công trình công nghiệp đặc biệt là công trình ngành điện (thuỷ điện, nhiệt điện …) - Thẩm định giá trị tài sản nhà cửa, đất đai, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải… * Dịch vụ kế toán: Với đội ngũ nhân viên được đào tạo chuyên nghiệp, A&C đã nhiều năm được khách hàng tín nhiệm trong các dịch vụ kế toán sau: - Tư vấn tổ chức và hoàn thiện công tác kế toán. - Ghi sổ kế toán, lập BCTC và báo cáo khác theo yêu cầu của khách hàng. - Cài đặt phần mềm kế toán. - Tổ chức đào tạo và tuyển dụng nhân viên kế toán theo yêu cầu khách hàng. Nhìn chung các hoạt động của công ty rất đa dạng và đạt chất lượng cao vì thế trong một vài năm gần đây số lượng khách hàng của công ty ngày một tăng nhanh. Đóng góp một phần lớn vào kết quả chung của công ty chính là nhờ hoạt động kiểm toán BCTC, trong đó có kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên. A&C Co luôn lấy chất lượng dịch vụ làm phương châm hoạt động của mình nên công ty phân công những nhân viên có trình độ chuyên môn cao, nhiệt tình, sáng tạo, nắm vững các chính sách, chế độ liên quan đến tiền lương và nhân viên thực hiện kiểm toán chu trình này. A&C Co có nhiều khách hàng hoạt động trong những lĩnh vực khác nhau điều này giúp các kiểm toán viên có nhiều kinh nghiệm thực tế phong phú, sâu sắc về kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên. Bên cạnh đó A&C Co có mối quan hệ rất sâu sắc đối với các công ty kiểm toán nổi tiếng trong và ngoài nước nên hàng năm nhân viên của công ty được tham gia các khoá học nâng cao nghiệp vụ. Do đó họ có cơ hội nâng cao giao lưu, học hỏi kinh nghiệm chuyên môn. Vì thế A&C Co luôn thực hiện rất tốt việc kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên nói riêng và kiểm toán BCTC nói chung. 2.1.2. Tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty và chi nhánh. 2.1.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty. Công ty Cổ phần Kiểm toán và Tư vấn (A&C) là công ty cổ phần theo Quyết định của Bộ Tài chính nên bộ máy tổ chức của công ty bao gồm có hội đồng quản trị, ban giám đốc và các chi nhánh tại Hà Nội và Khánh Hoà. Mô hình tổ chức bộ máy bộ máy hoạt động của công ty được xây dựng một cách khoa học, gọn nhẹ, phân cấp rõ ràng, giúp cho Ban giám đốc điều hành một cách có hiệu quả hoạt động của công ty, bộ máy hoạt động của công ty được tổ chức như sau: Sơ đồ 5: Mô hình tổ chức bộ máy hoạt động của A&C Hội đồng quản trị Giám đốc Phó giám đốc I Phó giám đốc II Phó giám đốc III Phó giám đốc IV Phòng hành chính quản trị Đào tạo nhân sự Phòng Kiểm toán XDCB Chi nhánh Hà Nội Chi nhánh Nha Trang Chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban trong bộ máy quản lý. + Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý Công ty có toàn quyền nhân danh Công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích quyền lợi của Công ty trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của đại hội cổ đông. Chủ tịch hội đồng quản trị là ông Võ Hùng Tiến. + Chức năng, nhiệm vụ của Ban giám đốc: Giám đốc và 4 phó giám đốc Giám đốc Ông Võ Hùng Tiến là người điều hành hoạt động hàng ngày của Công ty và chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị về thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao, chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý Nhà nước về mọi hoạt động của Công ty . Phó giám đốc có nhiệm vụ giúp giám đốc điều hành các hoạt động để thực hiện mục tiêu, chiến lược của Công ty. Các Phó Giám đốc phụ trách hoạt động, mà Giám đốc phân công và chịu trách nhiệm trước Giám đốc về các lĩnh vực đó. Ông Nguễn Minh Trí: Phó Giám đốc Bà Phùng Thị Quang Thái: Phó Giám đốc Bà Nguyễn Thị Hồng Thanh: Phó Giám đốc kiêm Giám đốc chi nhánh Hà Nội Ông Lê Minh Tài: Phó giám đốc kiêm chi nhánh Giám đốc Nha trang + Chức năng, nhiệm vụ phòng Quản trị - Tổng hợp: Phòng Quản trị - Tổng hợp có chức năng tham mưa cho Ban Giám đốc để Ban Giám đốc hoạt động có hiệu quả. Phòng có nhiệm vụ thực hiện công tác tổ chức hành chính, nhân sự, công tác quản trị tài chính. + Chức năng nhiệm vụ các phòng Kiểm toán: Các phòng Kiểm toán là các phòng trực tiếp tiến hành các hoạt động cung cấp dịch vụ Kiểm toán, thẩm định tài chính, Tư vấn … của Công ty. Hoạt động của các phòng này thể hiện mục đích hoạt động của Công ty và quyết định phần lớn việc thực hiện các mục tiêu, chiến lược phát triển của Công ty Mối quan hệ Công ty với các chi nhánh: Công ty có hai chi nhánh tại Hà Nội và Nha Trang việc hoạt động của hai chi nhánh được sự giám sát của HĐQT và ban giám đốc công ty. Các chi nhánh đều có địa vị phân tiến hành các hoạt động kinh doanh theo đăng ký kinh doanh của chi nhánh nhưng các hạch toán phụ thuộc. Khi tiến hành hoạt động kinh doanh theo đăng ký kinh doanh, các Chi nhánh hoạt động theo điều lệ hoạt động của Công ty và tuân theo các tiêu chuẩn kỹ thuật nghiệp vụ đã được công ty xây dựng. Trong lĩnh vực kiểm toán, hoạt động kiểm toán tại chi nhánh tuân theo chương trình Kiểm toán do công ty xây dựng, từ lập kế hoạch Kiểm toán, lập chương trình Kiểm toán đến thực hiện chương trình Kiểm toán và kết thúc Kiểm toán. Chi nhánh tiến hành ghi chép và lưu giữ các báo cáo Kiểm toán theo quy định ghi chép cụ thể của công ty. Sau đó, hàng năm chi nhánh tiến hành gửi các báo cáo Kiểm toán cùng Báo cáo về hoạt động của chi nhánh để công ty tổng kết và đánh giá hoạt động của chi nhánh, hoạt động của toàn công ty. Các chi nhánh hạch toán phụ thuộc. Các chi nhánh không tính lãi lỗ hoạt động, chỉ lập báo cáo thu chi, kết quả hoạt động tính vào kết quả công ty. Các hoạt động của chi nhánh chủ yếu dựa vào khản năng ký kết hợp đồng của mình, nhưng cũng tiến hành làm giúp Công ty những một số hợp đồng do công ty ký kết với khách hàng. 2.1.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý của chi nhánh công ty A &C tại Hà Nội Sơ đồ 6: Mô hình tổ chức bộ máy hoạt động của chi nhánh A&C tại Hà Nội. Ban giám đốc Phòng nghiệp vụ I Các phòng ban Phòng nghiệp vụ III Phòng nghiệp vụ II Bộ phận HC-QT Chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận trong bộ máy quản lý của chi nhánh: + Ban giám đốc gồm: giám đốc và hai phó giám đốc. Có sự phân công công việc giữa các thành viên trong Ban giám đốc Chi nhánh, nhưng do tính chất của chi nhánh là có quy mô nhỏ nên sự phân công, phân nhiệm này cũng chỉ có tính chất tương đối. - Giám đốc Chi nhánh bà: Nguyễn Thị Hồng Thanh là người điều hành, chỉ đạo mọi hoạt động của chi nhánh, chịu trách nhiệm trước giám đốc công ty về hoạt động của Chi nhánh. - Phó giám đốc: Hoàng Đình Lợi phụ trách lĩnh vực kiểm toán Báo cáo tài chính. Phó giám đốc Nguyễn Thị Tư phụ trách kế toán, hành chính; Kiểm toán Đầu tư và xây dựng cơ bản. Hiện nay, chi nhánh có 45 kiểm toán viên và nhân viên, trong đó có 9 người có chứng chỉ kiểm toán viên quốc gia. Kiểm toán viên trong chi nhánh luôn được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức để nâng cao trình độ, phù hợp với từng sự thay đổi của chế độ kế toán và kiểm toán Việt Nam. Chi nhánh được tổ chức thành các phòng ban: Các phòng ban: Phòng nghiệp vụ 1 và 2: thực hiện việc kiểm toán báo cáo tài chính. Phòng nghiệp vụ 3: thực hiện kiểm toán đầu tư xây dựng cơ bản và thẩm định giá trị công trình Phòng hành chính – quản trị: Thực hiện công tác tổ chức hành chính nhân sự, lễ tân, quản trị tài chính… có nhiệm vụ tham mưu cho giám đốc để giúp cho Ban giám đốc hoạt động có hiệu quả. Mô hình tổ chức bộ máy hỗ trợ kiểm toán tại A&C Co: Trong bất cứ một cuộc kiểm toán nào vấn đề hổ trợ cho kiểm toán là một công việc hết sức quan trọng quyết định đến sự thành công hay thất bại của cuộc kiểm toán. Ở A&C đó là công việc rất được HĐQT và Ban giám đốc quan tâm và chỉ đạo sát sao. Kiểm toán viên và công ty luôn thực hiện các chích sách và thủ tục kiểm soát chát lượng đối với toàn bộ hoạt động kiểm toán của công ty và đối với từng cuộc kiểm toán . Để đạt được mục tiêu kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán tại công ty phân chia trách nhiệm để giám sát hoạt động kiểm toán của các kiểm toán viên và trợ lý kiểm toán. Cụ thể : Sơ đồ 7: Mô hình tổ chức soát xét các công việc: Giám đốc Kiểm toán viên điều hành Trưởng nhóm Các trợ lý kiểm toán (1) (2) (3) : Sự soát xét của cấp trên đối với cấp dưới. Trong đó: (1): Giám đốc có trách nhiệm soát xét các công việc của kiểm toán viên điều hành trên cơ sở đó đánh giá năng lực hoạt động của kiểm toán viên điều hành và đánh giá công việc chung của toàn bộ cuộc kiểm toán. Giám đốc rà soát các công việc sau: - Thiết lập thủ tục, nội dung và chương trình kiểm tra. - Kiểm tra tính tuân thủ về trình tự và nội dung trình bày của hệ thống báo cáo. - Tính chính xác của số liệu trình bày trên các báo cáo. - Tính lô gíc về nội dung báo cáo. - Cách diễn đạt và lỗi kỹ thuật trong trình bày báo cáo kiểm toán. - Trình bày trong báo cáo kiểm toán . - Gửi thư quản lý. (2): Kiểm toán viên điều hành soát xét các công việc của trưởng nhóm, việc soát xét các công việc đó được cụ thể như sau: - Tính tuân thủ trong cách trình bày hồ sơ, giấy tờ làm việc. - Chương trình kiểm toán được thực hiện bởi các nhóm kiểm toán . - Kiểm tra chọn mẫu các bằng chứng kiểm toán. - Cơ sở và tính chính xác của các số liệu trình bày trong báo cáo. - Tính tuân thủ về trình tự nội dung trình bày của báo cáo. - Cách diễn đạt và lỗi kỹ thuật. - Tính hợp lý và đầy đủ của những vấn đề ghi nhận trong các báo cáo kiểm toán và thư quản lý. (3): Trưởng nhóm: trưởng nhóm kiểm toán là các kiểm toán viên có trách nhiệm giám sát hoạt động của các trợ lý kiểm toán và chịu trách nhiệm rà soát công việc của những người trong nhóm của mình phụ trách. Công việc rà soát của kiểm toán viên điều hành thể hiện như sau: - Tính tuân thủ trong cách trình bày toàn bộ hồ sơ, giấy tờ làm việc. - Tính đầy đủ của báo cáo kiểm toán và chương trình kiểm toán . - Đã đối chiếu chính xác về số liệu giữa bằng chứng, giấy tờ làm việc và báo cáo. - Tính chính xác của các số liệu trình bày trong báo cáo. - Đã đảm bảo trình tự và nội dung báo cáo được trình bày theo quy định. - Thư quản lý. Nhìn chung, công việc soát xét được công ty tiến hành rất chặt chẽ, các công việc đều hướng tới việc tuân thủ chính sách, về chuẩn mực nghề nghiệp và thủ tục kiểm soát chất lượng của công ty. Việc soát xét này được thực hiện trong tất cả các cuộc kiểm toán BCTC do công ty thực hiện trong đó có kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên. Trong quá trình thực hiện kiểm toán chu trình này trưởng nhóm có thể phân công cho các trợ lý kiểm toán thực hiện hoặc trưởng nhóm trực tiếp làm. Nếu các trợ lý kiểm toán thực hiện thì trưởng nhóm sẽ tiến hành rà soát lại công việc do các trợ lý làm và đưa ra những ý kiến điều chỉnh cũng như ký xác nhận việc rà soát của mình trên giấy tờ làm việc liên quan đến chu trình tiền lương và nhân viên. 2.1.3. Quy trình kiểm toán tại A&C Co. Dịch vụ kiểm toán là một trong những hoạt động quan trọng của A&C Co. Với mục tiêu cung cấp cho khách hàng các dịch vụ tốt nhất, A&C Co đã không ngừng nâng cao chất lượng kiểm toán. Công ty đã xây dựng một chương trình kiểm toán chung cho kiểm toán BCTC. Đây chính là cơ sở giúp kiểm toán viên trong việc xây dựng một chương trình kiểm toán phù hợp cho từng cuộc kiểm toán với mức chi phí hợp lý và bảo đảm mọi sai sót trọng yếu sẽ được phát hiện. Quy trình kiểm toán chung của A&C Co gồm 3 giai đoạn: Lập kế hoạch kiểm toán: - Chuẩn bị cho kế hoạch kiểm toán. - Tìm hiểu hoạt động kinh doanh của khách hàng. - Tìm hiểu môi trường kiểm soát và hệ thống kế toán. - Phân tích sươ bộ Báo cáo tài chính của khách hàng. - Kế hoạch kiểm toán tổng hợp. Thực hiện kế hoạch kiểm toán. - Kiểm toán số dư đầu năm tài chính. - Thực hiện thử nghiệm kiểm soát. - Thực hiện thủ tục phân tích. - Thực hiện kiểm tra chi tiết. Kết thúc kiểm toán: - Xem xét các sự kiện phát sinh sau ngày khoá sổ kế toán. - Đánh giá soát xét lại kết quả kiểm toán. - Lập báo cáo kiểm toán và thư quản lý. Quy trình kiểm toán của A&C Co tuân thủ khá chặt chẽ các Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam và các Chuẩn mực Kiểm toán quốc tế được thừa nhận. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện do đặc điểm của công ty khách hàng cũng như hạn chế về số lượng nhân viên kiểm toán mà quá trình thực hiện kiểm toán của công ty có nhiều điểm khác biệt, chúng ta sẽ thấy điều đó khi tìm hiểu về quá trình kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên tại A&C Co. 2.2. KIỂM TOÁN CHU TRÌNH TIỀN LƯƠNG VÀ NHÂN VIÊN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN (A&C CO) THỰC HIỆN TẠI CÔNG TY XYZ. Chu trình tiền lương và nhân viên là một bộ phận cấu thành nên các khoản mục trên báo cáo tài chính, do vậy khi tiến hành kiểm toán chu trình này cũng được A&C Co thực hiện theo chương trình kiểm toán do công ty xây dựng. Theo đó kiểm toán chu trình tiền lương và nhân viên được thực hiện thông qua việc kiểm toán chi phí lương và các khoản liên quan đến lương. Các khoản này được thực hiện kiểm toán trong mối quan hệ mật thiết thể hiện qua tham chiếu trên giấy tờ làm việc của kiểm toán viên. Trong cuộc kiểm toán, sau khi đánh giá chung về tính trọng yếu của khoản mục phải trả công nhân viên, nhóm trưởng nhóm kiểm toán sẽ xác định kiểm toán viên sẽ tiến hành kiểm toán khoản mục phải trả công nhân viên và khoản mục phải trả khác (BHXH, BHYT…). Chương trình kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương được thực hiện qua ba buớc: Lập kế hoạch kiểm toán, thực hiện kế hoạch kiểm toán, kết thúc kiểm toán. 2.2.1. Lập kế hoạch kiểm toán. Trước khi tiến hành bất kỳ một cuộc kiểm toán nào, kiểm toán viên cũng phải có được những hiểu biết sơ bộ về khách hàng mà mình sẽ thực hiện kiểm toán. Đăy là việc làm hết sức cần thiết trong cuộc kiểm toán, giúp cho kiểm toán viên xác định được những sự kiện, nghiệp vụ và cách thức thực hiện để trên cơ sở xét đoán của mình có thể xác định những ảnh hưởng trọng yếu tới cuộc kiểm toán Báo cáo tài chính. Những hiểu biết về hoạt động kinh doanh của khách hàng giúp cho kiểm toán viên xem xét tính hợp lý của rủi ro được đánh giá ban đầu và đưa ra một kế hoạch kiểm toán cụ thể đối với việc kiểm toán tiền lương và các khoản trích theo lương. Những thông tin này sẽ giúp ích cho việc thu thập các bằng chứng kiểm toán. Khách hàng của A&C Co là công ty XYZ, đây là công ty liên doanh giữa Nhật Bản và Việt Nam. Năm 2004 là năm đầu tiên A&C Co tiến hành kiểm toán cho công ty này. Do đó A&C Co phải xem xét khả năng chấp nhận kiểm toán. Qua một số tìm hiểu sơ bộ về công ty khách hàng A&C Co quyết định chấp nhận kiểm toán. * Khái quát về công ty XYZ: Trên cơ sở chính sách mở cửa và khuyến khích của nhà nước cùng với sự đánh giá nhu cầu của việc tiêu thụ hàng trang sức đá quý của thị trường trong nước và thế giới đang có xu hướng tăng mạnh do đời sống ngày càng tăng, nhu cầu của con người cũng tăng theo dẫn đến việc ra đời của công ty XYZ. Là một công ty liên doanh giữa Việt Nam và Nhật Bản được thành lập theo giấy phép đầu tư số 697/GP ngày 20/10/1993 của uỷ ban nhà nước về hợp tác và đầu tư ( nay là bộ kế hoạch và đầu tư ), giấy phép điều chỉnh số 697/GP_HNĐC1 ngày