MỤC LỤC
PHẦN 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
1. Lý do chon đề tài: 1
2. Đối tượng nghiên cứu: 1
3. Khách thể nghiên cứu: 1
4. Phạm vi nghiên cứu: 1
5. Mục đích nghiên cứu: 2
6. Nhiệm vụ nghiên cứu: 2
7. Giả thuyết nghiên cứu: 3
8. Phương pháp nghiên cứu: 3
PHẦN 2: NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI 4
1.1. Một vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề bạo hành: 3
1.2 Các khái niệm cơ bản của đề tài: 5
1.2.1 khái niệm nhận thức: 5
1.2.2 Khái niệm gia đình: 6
1.2.3 Khái niệm bạo hành: 6
1.3 Quyền của người phụ nữ được bảo vệ trước những hành vi
bạo hành gia đình qua các văn bản pháp luật: 11
CHƯƠNG 2:KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TIỄN 14
2.1 Nhận thức của người dân về bản chất và các hình thức biểu
hiện của hiện tượng bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình : 15
2.1.1 Nhận thức của người dân về bản chất khái niệm bạo hành: 15
2.1.2 Hình thức bạo hành thể chất: 16
2.1.3 Hình thức bạo hành tinh thần: 18
2.1.4 Hình thức bạo hành tình dục: 20
2.2 Nhận thức của người dân về nguyên nhân dẫn đến hành vi
bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình: 22
2.2.1 Quan hệ của xã hội về mối quan hệ vợ chồng trong gia đình 22
2.2.2 Những nét tính cách của người đàn ông và người phụ nữ
trong gia đình: 24
2.2.3 Nguyên nhân kinh tế và một số nguyên nhân khác :33
2.3 Nhận thức về những đối tượng có nguy cơ thực hiện bạo hành
đối với phụ nữ trong gia đình: 34
2.4 Nhận thức của người dân về hậu quả của hành vi bạo hành
đối với phụ nữ trong gia đình: 35
2.4.1 Hậu quả về thể chất: 35
2.4.2 Hậu quả về tinh thần: 37
2.4.3 Nhận thức của người dân về những cảm súc và phản ứng của
phụ nữ bị bạo hành: 38
2.5 Nhận thức của người dân về những biện pháp ngăn chăn, giải
quyết của nhân dân, chính quyền địa phương, các tổ chức xã hội
đối với những hành vi bạo hành với phụ nữ trong gia đình: 41
2.5.1 Những cảm xúc và phản ứng của người dân trước hành vi
bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình: 41
2.5.2 Các biện pháp can thiệp của nhân dân, chính quyền địa phương,
các tổ chức xã hội đối với hiện tượng bạo hành với phụ nữ
trong gia đình: 42
CHƯƠNG III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 44
3.1 Kết luận: 44
3/2 Kiến nghị: 45
Tài liệu tham khảo 46
Phụ lục: 47
64 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 2248 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Báo cáo Nhận thức của người dân về hiện tượng bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
c hành vi bạo hành về tinh thần đối với phụ nữ trong gia đình với những câu hỏi đặt ra “ Theo anh chị trong gia đình người chồng gây ra bạo hành đối với người phụ nữ, người chồng thường sử dụng những cách nào sau đây để gây đau khổ về mặt tinh thần cho người phụ nữ ?”, và đã thu được kết quả trong bảng số liệu sau:
Bảng 2 : Nhận thức của người dân về hình thức bạo hành tinh thần ( viết tắt số lượng – SL )
Những cách đối xử
Các mức độ
thường xuyên
thỉnh thoảng
Không có
SL
%
SL
%
SL
%
Xử sự với vợ như người hầu, bắt vợ làm theo ý mình
10
33.3
15
50
5
16.7
Cấm vợ tham gia các hoạt động xã hội
17
56.7
10
33.3
3
10
Chồng cặp bồ, lấy vợ bé
5
16.7
10
33.3
15
50
Lạnh lùng bỏ rơi không quan tâm đến vợ
17
56.7
12
40
1
3.3
Bảo vợ ngu đần, dở hơi, vô dung
8
26.7
20
66.7
2
6.6
Những lời nhận xét không hay về vợ với người khác
4
13.3
10
33.3
16
64.4
Những cách cư xử của người đàn ông mang tính chất bạo hành tinh thần này phần lớn là ứng xử của người chồng đối với người vợ. Hầu hết cách ứng xử này cũng được người dân đánh giá ở mức “thỉnh thoảng” xảy ra ví dụ như : hành vi “ bảo vợ ngu đần, dở hơi, vô tác dụng” những người chọn thỉnh thoảng có 20 người ( 66.7%), thường xuyên 8 gười chiếm ( 26.7 %), không có 2 chiếm ( 6.6%); hành vi “ xử xự với vợ như người hầu, bắt làm theo ý mình” thỉnh thoảng chiếm 50%, thường xuyên chiếm ( 33.3%) ; “Cấm vợ tham gia các hoạt động xã hội” : thường xuyên chiếm ( 56.7%) Thỉnh thoảng (33.3 %); “ Chồng cặp bồ lấy vợ bé” không có chiếm ( 50%, thỉnh thoảng (33.3%); “ Lạnh lùng bỏ rơi không quan tâm đến vợ” thường xuyên chiếm 56.7%, thỉnh thoảng 40%; “ Những lời nhận xét không hay về vợ” không có chiếm 64.4%, thường xuyên 33.3%. Nhìn chung các cách ứng xử của người chồng mang tính bạo hành tinh thần đều xảy ra nhiều ở mức độ thỉnh thoảng, và thường xuyên vẫn chiếm tỉ lệ cao hơn so với các mức độ không có.
Quả đúng như thực tế, cũng như kết quả thu được ở các nghiên cứu khác ; “ hành động tự quyết định” của người đàn ông hay người chồng trong gia đình là cách ứng xử thường thấy nhất, từ việc nhỏ đến việc lớn, có trường hợp trong gia đình người phụ nữ không được tham gia và bàn bạc, không được đưa ra quyết định nhưng số lượng này ít không nhiều. Trong xã hội ngày nay có nhiều phụ nữ thành đạt, có vị trí trong xã hội. Đặc biệt là nhận thức của người dân đã được nâng lên người phụ nữ cũng đã dần được bình đẳng với nam giới như vậy không có nghĩa là tình trạng bạo hành về tinh thần không còn nó vẫn còn tồn tại những biểu hiện bạo hành có phần tinh vi hơn khiến chính những người phụ nữ họ là đối tượng của nạn bạo hành mà không biết như phải lo kinh tế gia đình, chăm sóc con cái không có thời gian tham gia vào công tác xã hội, không có thời gian chăm sóc sức khoẻ cho bản thân và thời gian nghỉ ngơi sau một ngày làm việc là rất ít...
2.1.4 Hình thức bạo hành tình dục
đây là một vấn đề hết sức tế nhị, người phụ nữ rất khó chia sẻ với người khác. Họ luôn nghĩ rằng, bổn phận làm vợ thì phải theo chồng, chiều chồng. Trong trường hợp này nhiều phụ nữ cho rằng mình không có quyền phản đối. Chị Hương tâm sự rằng “ Tiếng là vợ chồng tôi hay lục đục, không có tình cảm, nhưng về chuyện đó khi chồng đòi hỏi thì vẫn phải thoải mái chiều chuộng vì nếu không thì chồng sẽ đi “gái” hoặc cặp bồ về nhà sẽ hành hạ con cái, chửi mắng vợ và hạnh phúc gia đình tan vỡ. Thôi thì vì con cái và trách nhiệm, bổn phận làm vợ”.
Còn trong trường hợp chị Minh chị tâm sự “ Không phải riêng chị mà còn nhiều người phụ nữ khác, nếu chồng uống rượu, đánh bài, tức nhau thì đời sống tình dục cũng chẳng có gì là tốt đẹp được, thực sự chị không thấy thoải mái trong chuyện đó”. để tìm hiểu mức độ diễn ra của hình thức bạo hành tình dục. với câu hỏi được đặt ra “ Theo anh chị trong đời sống quan hệ vợ chồng ( tình dục ) thì những hành vi nào sau đây được coi là quan hệ không tự nguyện?”
Bảng 3: Nhận thức về hình thức bạo hành tình dục đối với phụ nữ trong gia đình ( viết tắt – SL)
Kết quả
các mức độ
Hành vi bạo hành tình dục
Thường xuyên
Thỉnh thoảng
Không có
SL
%
SL
%
SL
%
Ép buộc vợ quan hệ tình dục ngay cả khi họ không có hứng thú, hoặc khi họ không khoẻ, khi họ ôm đau
5
16.7
8
26.7
17
56.6
Chồng hoặc người thân trong gia đình ép buộc vợ phải sinh nhiều con
2
6.7
5
16.7
23
76.6
Bắt đẻ con trai
12
40
10
33.3
8
26.7
em phụ nữ chỉ là người thoả mãn tình dục
3
10
5
16.7
22
73.3
Bàn luận về những bộ phàn trên cơ thể của người phụ nữ
2
66.6
8
26.7
2
6.7
Khi tìm hiểu vấn đề này, do tính nhạy cảm của vấn đề nên việc khai thác thông tin rất khó khăn. trên thức tế địa bàn nghiên cứu, bạo hành tình dục mới chỉ dừng ở hình thức “ép buộc vợ quan hệ tình dục ngay cả khi vợ không thấy thoải mái”. Nhìn chung phần lớn người dân nhận thức được các biểu hiện của hành vi bạo hành tình dục và các hành vi bạo hành tình dục vẫn được người dân đánh giá xảy ra ở mức độ thỉnh thoảng. Tuy nhiên hình thức này người dân mà đặc biệt là phụ nữ vẫn chưa có cách ứng phó phần lớn họ cho rằng đó là hành vi mà người chồng được phép xử xự với người vợ.
Tóm lại người dân nhận thức được các hình thức bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình là rất phong phú, đa dạng. Đánh giá mức độ hành vì này thì phần lớn người dân cho rằng nó xảy ra ở mức độ “ thỉnh thoảng”. Nhưng trên thực tế, qua quan sát, lắng nghe các ý kiến ở các gia đình và đặc biệt khi phỏng vấn một số phụ nữ bị bạo hành thì mới thấy rằng, các hành vi bạo hành cũng thường xuyên xảy ra ở nhiều gia đình, tuy nhiên mức độ nghiêm trọng ở các gia đình là khác nhau. Phần lớn trong cuộc sống hàng ngày, trong các mối quan hệ gia đình không thể không có mâu thuẫn, xung đột xảy ra. Đó chính là mầm mống cho bạo hành xuất hiện. Có nhiều lúc bực quá người chồng có những lời nói mắng chửi mấy câu, hoặc có lúc nóng tính dẫn đến tát vợ mấy cái. Nhiều trường hợp người chồng uống rượu say không tự chủ được bản thân về nhà gây sự với vợ, người vợ không chụi được cảnh chồng say xỉn đã có lời qua lại với nhau, sinh ra cãi nhau và dễn đến hành hung vợ. Có muôn vàn lý do để người đàn ông có những hành vi bạo hành đối với phụ nữ. Những nguyên nhân là chính đáng phê phán? Nguyên nhân nào đã dẫn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ ? không chỉ đổi lỗi cho người chồng được, vì có một số trường hợp do vợ cớ nhiều những lời nói xúc phạm đã khiến người đàn ông không tự chủ và dẫn đến hành hung vợ. Còn một số những trường hợp cá biệt do người chồng nghiện rượu, nghiện ma tuy gia đình khó khăn mâu thuẫn trong gia đình nảy sinh và dẫn đến những hành vi bạo hành trong gia đình.
2.2. Nhận thức của người dân về nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình.
Nguyên nhân có rất nhiều những nguyên nhân dễn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình. Qua lời đánh giá nhận xét của Hội Liên hiệp phụ nữ Thị trấn Than Uyên và dựa trên một số nghiên cứu thực tế trên địa bàn thị trấn tôi nhận thấy có một số nguyên nhân cơ bản sau:
2.2.1. Quan niệm của người dân về mối quan hệ vợ chông trong gia đình.
Theo tôi, trước hết bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình xảy ra là sự nhận thức của từng người dân. Ngày nay quyền bình đẳng giữa nam giới và nữ giới đang được xã hội quan tâm và là một vẫn đề nóng bỏng. Các cuộc hội thảo về giới, các lớp tập huấn về giới nhằm giáo dục cho người dân nhận thức rõ hơn, nhìn nhận rõ hơn về vấn đề này.
Trên thực tế tư tưởng cổ hủ lạc hậu trước kia “ trọng nam, khinh nữ”đã dần dần được xoá bỏ, sự gia trưởng, độc đoán của người đàn ông đã phần nào được lên án. Chính vì vậy đã làm thay đổi cuộc sống gia đình.
Ngày nay với sự biến đổi của cơ chế thị trường, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên sự bạo hành trong gia đình nó chuyển sang một chiều hướng phức tạp và tinh vi hơn. Bản chất của người phụ nữ Viêt nam luôn cam chụi, nhẫn nhục, an phận, không muôn chia sẻ cùng ai chính những điều này đã làm tăng lên mức độ bạo hành đối với phụ nữ.
Để tìm hiểu nhận thức của người dân về bản chất và mối quan hệ vợ chồng trong gia đình ngày nay nhằm mục đích cho việc kiểm chứng nguyên nhân gây ra hành vi bạo hành mà người đàn ông đã và đang thực hiện đối với phụ nữ trong gia đình. Với câu hỏi “ Theo anh chị trong gia đình ngày nay mối quan hệ giữa vợ và chồng là: Quan hệ bình đẳng, dân chủ? hay chuyên quyền độc đoán?”
a. Vợ chồng cùng bàn bạc và đi đến quyết định thống nhất.
b. Chồng đưa ra quyết định.
c. Ý kiến khác.........
Kết quả câu trả lời, có tới 24 người ( chiếm 80%) chọn dáp án cùng bàn bạc thống nhất. Trong đó có 13 nam và 11 nữ. 3 người chọn “chồng đưa ra quyết định” ( chiếm 10%). Trong đó có 1 nam và 2 nữ, 10% chọn phương án khác có 1 nam và 2 nữ. Điều này chứng tỏ phần lớn người dân nhận thức được vai trò, vị trí của thành viên trong gia đình, đặc biệt vai trò của người phụ nữ đã được công nhận trong gia đình và ngoài xã hội.
Nhìn chung mọi người đều nhìn nhận được sự phát triển của thời đại, vai trò của người phụ nữ và nam giới trong gia đình và ngưòi xã hội, vai trò bình đẳng dân chủ giữa vợ và chồng đó là cơ sở để thực quyền bình đẳng, dân chủ giữa con người với nhau. Nhiều người cho rằng, ngày nay trong gia đình phụ nữ và nam giới có vai trò quan trọng như nhau, ai cũng có trách nhiệm đối với bản thân và với những thành viên khác trong gia đình. Tiến tới xây dựng cuộc sống gia đình ổn định và hạnh phúc.
Nhận thức của người dân về mối quan hệ vợ chồng trong gia đình là hết sức đúng đắn và có cơ sở. Thế nhưng tại sao các hiện tượng bạo hành trong gia đình vẫn tồn tại và ngày càng trở thành vấn đề đáng quan tâm không phải của từng gia đình mà nó là mối quan tâm của toàn xã hội? những nguyên nhân nào dẫn đến sự tồn tại của hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình.
Như phần phân tích ở trên, tôi thấy phần lớn người dân cho rằng mối quan hệ vợ chồng trong gia đình là mối quan hệ bình đẳn, dân chủ. Nhưng trên thực tế việc thực hiện bình đẳng, dân chủ giữa vợ và chồng chưa thực sự được thực hiện đúng bản chất của nó. Sở di như vậy là do một số yếu tố ảnh hưởng như: Phong tục tập quan, dòng họ, yếu tố văn hoá, tôn giáo và những định kiến bình đẳng giới... nó được tồn tại trong công đồng dân tộc làng, bản. Hơn nữa bản thân người phụ nữ vẫn duy trì cách ứng xử cam chịu, nhẫn chịu. Chẳng hạn khi người đàn ông có hành vi bạo hành đối với phụ nữ những người phụ nữ nói riêng, người dân nói chung lại cho rằng “ một điều nhịn là chín điều lành” hoặc khi người chồng có những hành vi tàn nhẫn, người phụ nữ cũng không dam đứng lên bảo vệ mình và càng không giám tố cáo chồng mình vì người phụ nữ cho rằng “ Xấu chàng hổ ai”. Ngày nay trong xã hội Việt Nam hiện đại, người dân có câu ngan ngữ “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ”, người phụ nữ thực sự được coi trọng trong việc giữ gìn hạnh phúc gia đình. Nhìn vào một gia đình có hạnh phúc hay không phần lớn người ta đánh giá cách ứng xử của người phụ nữ. Từ những ảnh hưởng của cách ứng xử văn hoá xã hội, trong gia đình xưa, cũng như cách nhìn nhận của xã hội ngày nay về vai trò và vị trí của người phụ nữ trong gia đình đã làm cho cách ứng xử của người phụ nữ cam chịu, nhẫn nhục. Chính vì cách ứng xử và cách nhìn nhận của xã hội đã tạo điều kiện để người đàn ông duy trì tính bảo thủ, có hành vi bạo hành đối với phụ nữ. Vì vậy sự mâu thuẫn trong nhận thức của người dân về mối quan hệ bình đẳng, dân chủ giữa vợ và chồng là mối quan hệ bình đẳng dân chủ, hướng tới sự nhận thức tiến bộ. nhưng trong gia đình vẫn tồn tại hành vi bạo hành, những hành vi ứng xử cũ.
Có những trường hợp người chồng ngược đãi, bạo hành gây thương tích đã bị xã hội lên án thì việc mắng, chửi và xâm phạm thân thể phụ nữ ở một mức độ nào đó lại không ít người chấp nhận và coi là biện pháp người chồng có thể sử xự khi cần thiết, để thực hiện vai trò “ Gia trưởng” của mình. Đa phần có thể nhận thấy phụ nữ có một tâm lý chung là cam chịu, nhường nịn, hy sinh cho chồng cho con. Chi Thu tâm sự “ Anh chị lấy nhau đã được 12 năm, sau 2 lần sinh đều là gái, lúc đầu anh cũng không có mặc cảm gì vì nghĩ rằng con trai hay con gái cũng được. nhưng mỗi khi đi ra ngoài do chúng bạn kích. về nhà anh bàn bạc với chị cố đẻ thêm một đứa con trai. chị vì tham gia tổ phụ nữ đi vận động tuyên truyền chị em nên khôn muốn đẻ nữa. nhưng anh không nghe và từ đó có những hành vị đối xử với chị như đánh hoặc chửi mắng mỗi khi uống rượu say về nhà, cuối cùng do xấu hộ với chị em phụ nữ chị đã xin thôi giữ chức tổ trưởng phụ nữ của khu”.
Tóm lại những quan niệm của xã hội cũ về mối quan hệ vợ chồng trong gia đình nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức của cá nhân cũng như nhận thức của xã hội dẫn đến tồn tại cách ứng xử có mầm mống cho việc thực hiện các hành vi bạo hành đối với phụ nữ mà gia đình chị Thu là một ví dụ. Từ những nhận thức lệch lạc đó mà dẫn đến xung đột trong gia đình và hành vi bạo hành gia đình nảy sinh.
2.2.2 Những nét tính cách của người đàn ông và người phụ nữ trong gia đình
Nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo hành cũng một phần xuất phát từ những tính cách của người phụ nữ và người đàn ông. Trước hết phải nói đến các yếu tố thuộc về người đàn ông, người chồng trong gia đình. Ngoài việc nhận thức hạn chế về vấn đề bình đẳng giới, nhận thức sai lệch về vấn đề bạo hành trong gia đình đối với phụ nữ, các vấn đề về nhân cách, tính cách cá nhân, hoàn cảnh kinh tế, xã hội cũng như hoàn cảnh sinh trưởng, trưởng thành của con người. đây là nguyên nhân ở cấp độ cá nhân. Một đứa trẻ phải chứng kiến cảnh bạo hành của ông bố đối với mẹ nó, hoặc những cảnh tượng bố mỗi lần say rượu về nhà dùng những lời lẽ thô tục chửi, mắng vợ con. hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho việc hình thành nhân cách của đứa trẻ và nhất là đứa trẻ trai sau khi trưởng thành hành vi bạo hành có thể được lặp lại đối với gia đình nó.
Để tìm hiểu vấn đề này. tôi đưa ra câu hỏi “ Theo anh chị những nguyên nhân chủ yếu nào dưới đây khiến người chồng có hành vi bạo hành đối với vợ.”
Bảng 4: Nguyên nhân từ phía người chồng dấn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ.
Nguyên nhân từ phía người chồng
Điểm trung bình
Đã lập gia đình
chưa lập gia đình
TB tổngTB tổng
Tính gia trưởng độc đoán
5.25
5.6
3.62
Công việc của chồng quá căng thẳng
6.3
6.3
4.2
Chồng cờ bạc, nghiện ma tuý
4.8
4.9
3.23
Chồng không chung thuỷ
6.3
5.6
3.96
Chồng không thoả mãn tình dục
4.2
6.3
3.5
Theo cách cho điểm nguyên nhân chủ yếu là 1và giảm dần đến 7 ta có kết quả điểm trung bình của các nguyên nhân qua bảng số liệu ( bảng 4) nguyên nhân có điểm trung bình thấp nhất là 3.23 và cao nhất là 3.96. Như vậy chúng ta có thể thấy rằng mỗi trường hợp bạo hành có những nguyên nhân chủ yếu của nó, cũng có trường hợp nguyên nhân giống nhau. Hiện tượng bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình xảy ra là nguyên nhân khác nhau. Qua bảng thống kê trên chúng ta có thể thấy nhóm nguyên nhân từ phía người chồng được người dân cho là nguyên nhân chủ yếu như: “ người chồng mang tính gia trưởng, độc đoán” (3.62); “Chồng cờ bạc, nghiện ma tuý” ( 3.23)... So sánh tương quan giữa những người lập gia đình và chưa lập gia đình thấy nhóm người đã lập gia đình và chưa lập gia đình đều cho rằng “ tính gia trưởng độc đoán của người chồng” là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bạo hành đối với phụ nữ (Điểm tương ứng với từng nhóm là 5.25 và 5.6 ). Vậy tại sao phần lớn người dân lại cho rằng người chồng có tính độc đoán, gia trưởng là nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình? tính gia trưởng, độc đoán của đàn ông thể hiện ở chỗ: người đàn ông thu mọi quyền hành về bản thân mình, không cho phụ nữ tham gia vào việc ra quyết định, không tôn trọng ý kiến của phụ nữ..., những việc phụ nữ làm đều bị kiểm soát và từ đây dẫn đến hành vi bạo hành. Có thể là hành vi bạo hành về thể chất như đấm, đá, tát, xô đẩy... hoặc bạo hành tinh thần như : chửi, mắng, xỉ nhục, lăng mạ... và ngay cả đời sống tình dục vợ chồng, người chồng cũng thể hiện tính gia trưởng, độc đoán của mình, chẳng hạn như đòi hỏi vợ, ép vợ làm tình, bắt sinh con trai... mà người vợ không được phép từ chối.
Tính gia trưởng, độc đoán của người đàn ông đã chi phối mọi hoạt động của cuộc sống sinh hoạt gia đình, nó ảnh hưởng sâu sắc đến mối quan hệ trong gia đình, đặc biệt là quan hệ vợ chồng.
So sánh tương quan giữa nhóm người đã lập gia đình và nhóm người chưa lập gia đình cho rằng nguyên nhân “ Chồng không thoả mãn tình dục” không phải là nguyên nhân không chủ yếu (4.2). còn nhóm chưa lập gia đình cho rằng nguyên nhân “ công việc của chồng quá căng thẳng” ( 6.3) và nguyên nhân “ chông không thoả mãn tình dục”( 6.3 ) là nguyên nhân chủ yếu.
Bên cạnh đó những ông chông rượu thường không kìm chế được bản thân, nhưng cũng có người mượn rượu để hành hung, bạo hành và cuối cùng người phụ nữ phải ngánh chịu. Hậu quả chị Hương kể “ Hôm đó uống rượu về chẳng biết có chuyện gì không mà anh ấy hậm hực, hỏi con xem mẹ ở nhà có ngủ trưa không? rồi có sang hàng xóm chơi không? Chơi, ngồi nói chuyện đến mấy giờ? con còn nhỏ có biết gì đâu, tôi đỡ lời thì bắt đầu anh ấy chửi đ... mẹ”, hành hung rồi tát tôi.
Biểu hiện của những yếu tố riêng biệt của người đàn ông, đó là những nguyên cớ thường được dùng để biện minh cho hành vi bạo hành như : say rượu, nghiện ma tuý, stress về tâm lý, tình cảm... đúng là những nguyên cớ này có tác động trực tiếp đến hành vi bạo hành, nhưng không phải là nguyên nhân chính để trút hết cơn giận dữ và dùng bạo lực với phụ nữ.
Bên cạnh những nguyên nhân từ phía người chồng thì người vợ cũng có những nguyên nhân làm cho người chồng có những hành vi bạo hành đối với bản thân mình.
Bảng 5: nguyên nhân từ phía người vợ dẫn đến hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình.
Nguyên nhân từ phía người vợ
Điểm trung bình
Đã lập gia đình
chưa lập gia đình
TB tổng
Vợ quá ỉ lại người chồng
3.1
4.8
2.63
Vợ nói nhiều
5.4
6.0
3.8
Vợ chăm sóc chồng con vụng về
2.4
3.6
2.0
Tính ghen tuông của vợ
2.8
4.8
2.53
vợ không chung thuỷ
3.2
4.2
2.46
Vợ không thoả mãn tình dục
3.8
5.4
3.06
Khi bàn đến yếu tố về tính cách của người phụ nữ, ngoài việc chưa nhận thức đầy đủ về quyền con người, quyền bình đẳng của phụ nữ còn có những biểu hiện ngộ nhận về các giá trị đạo đức của người phụ nữ như: “ chín bỏ làm mười” ( nhưng không có nghĩa là thủ tiêu đấu tranh) ; hy sinh vì chồng con ( nhưng không có nghĩa là không chăm sóc đến bản thân, không nâng mình lên ngang tâm với chồng con... ). Mặt khác, người phụ nữ, người vợ còn có những yếu tố riêng biệt khác, biểu hiện một sự ngộ nhận ngược chiều, ngày nay có không hiếm người phụ nữ thành đạt trên mọi lĩnh vực. Họ tự khẳng định mình, tự tin, độc lập hơn, nhất là độc lập về mặt kinh tế. Tuy nhiên có một số bộ phận phụ nữ vì thế, lại cực đoan, sống quá nhiều cho bản thân, tự buông thả, quên đi trách nhiệm làm vợ, làm mẹ, thiếu lòng vị tha, không độ lượng, ngược lại còn coi thường chồng, nhà chồng. Khi có xung đột gia đình thì “ Lành làm gáo, vỡ làm Muôi”, thiếu sự yêu thương mềm dẻo và lòng kiên nhẫn để cùng chồng vượt qua xung đột, hàn gắn hạnh phúc gia đình.
Kết quả bảng 5 cho thấy có một số nguyên nhân từ phía người vợ mang tính chất chủ yêu dẫn đến nguyên nhân hành vi bạo hành của những người chồng như: vợ nói nhiều, tính ghen tuông của vợ, vợ không thủy chung. Những người đã lập gia đình cho rằng “ vợ nói nhiều” là nguyên nhân chủ yếu nhất (5.4) và những người chưa lập gia đình nguyên nhân chủ yếu là do “vợ không chung thuỷ” ( 4.2) và cả 2 đối tượng này đều cho rằng “ vợ không thoả mãn tình dục”. Một số trường hợp khác có thể có trong trường hợp này nhưng không có trong trường hợp kia nên điểm trung bình là nguyên nhân không chủ yếu.
Qua số liệu thu được, cùng với những phân tích trên, sự liên hệ biện chứng giữa các nguyên nhân với nhau. Ở người chồng tồn tại tính gia trưởng, độc đoán thì nhiều yếu tố từ người vợ có thể trở thành nguyên nhân dẫn đến hành vi bạo hành, như việc nói nhiều của vợ dễ dẫn đến mâu thuẫn, xung đột chứ chưa nói gì đến nguyên nhân khác. Trong quan hệ tình dục cũng vậy ảnh hưởng bởi tính gia trưởng của người đàn ông, họ có quyền chủ động trong quan hệ, vi thế có nhiều hành vi tình dục mang tính ép buộc, chung ta thấy rõ nhất trong việc bắt sinh nhiều con, bắt đẻ con trai...
Khi hỏi số nười phụ nữ, được biết có những nguyên nhân liên quan đến nhận thức, tính cách của chồng. Qua tâm sự chị Hiền “ Có lần anh ấy đi làm về cùng bạn bè ngồi uống rượu, khi rượu vào lời ra kích bác lẫn nhau vợ mày thế nọ, thế kia... là anh ấy trở mặt ngay” Còn đối với bản thân chị hiền thì sao, chị có lỗi không? “ Chuyện vợ chồng thắc mắc nhau, đầu tiên người phụ nữ không có lỗi gì hết. Thực tình từ các ông ấy mà ra, như người ta đã say rồi vợ con nói thì im đi. nhưng ông ấy cậy là chồng nên nói to hơn lấn áp vợ, dẫn đến vợ nói lại thì chửi bới, xúc phạm danh dự không những bản thân mình mà còn gia đình mình nữa”.
Qua số liệu thu được, qua kết quả phỏng vấn. Tôi nhận thấy rằng bản thân người chồng và người vợ cũng có những sai trái mới nảy sinh mâu thuẫn, xung đột gia đình. Trong gia đình, vấn đề xung đột mầm mống gây ra những hành vi bạo hành của người đàn ông đối với phụ nữ. Xung đột là đặc trưng của quá trình vận động và phát triển của nhóm. Gia đình là một nhóm tâm lý đặc thù và ở trong gia đình cũng có những “ xung đột xảy ra”. Những xung đột lớn và sâu sắc sẽ dẫn đến “ bạo hành”. Tại sao lại như vậy? đây là một vấn đề khó giải thích, bởi mỗi trường hợp có những mâu thuẫn khác nhau, và mỗi cá nhân có sự nhận thức nhất định, nhưng cũng có thể do họ thiếu những kiến thức ứng xử trong gia đình, những nguyên nhân cơ bản vẫn là tồn tại cá tính gia trưởng, độc đoán ở người đàn ông, bên cạnh đó cách ứng xử của người phụ nữ đã tạo thói quen và duy trì tính gia trưởng ở người đàn ông, người chồng.
Về phía người phụ nữ, có rất nhiều chị em có tính hay “ nói nhiều”, nhưng bản chất của nói nhiều không phải là xấu mà chẳng qua là cách ứng xử không khéo léo của người phụ nữ mà bất kể người đàn ông nào cũng không thích, có chị nói: “ cũng chỉ vì tốt đẹp nên mới góp ý nhưng các ông ấy cứ cho là tinh tướng, tinh vi”.
Mỗi cá nhân không ai có thể hoàn hảo về mọi mặt, người được điểm này, người được điểm kia. Bên cạnh những khuyết điểm thật sự cùng với những động tác khách quan thì cũng có nhiều người đàn ông và người phụ nữ đã dẫn thân vào con đường ngoại tình, bồ bịch. Chưa cần bàn đến nguyên nhân vì sao họ lại như vậy nhưng có lẽ do cá tính, nhu cầu ham muốn nhục dục và cuối cùng là do nhận thức của mỗi người, vì vậy mà khi trở về cuộc sông với gia đình họ thường không hài lòng, dễ dẫn đến mâu thuẫn trong quan hệ vợ chồng, và đó là mầm mống cho hành vi bạo hành xuất hiện. Tuy nhiên ở địa phương tôi không phải là nguyên nhân chủ yếu. Bên cạnh đó tính ghen tuông vô cớ của vợ hoặc của chồng cũng sẵn sàng châm ngòi cho ngon lửa bạo hành. Những lời tâm sự của chị Hương “ Có lúc anh ấy đang ngủ với tôi cũng sinh sự vì cho rằng tôi đi với người này, người kia”.
Có rất nhiều ý kiến của người phụ nữ nói nhiều, nói không có cơ sở, hay ngồi lê buôn chuyện... thì thường bị các ông phản đối kịch liệt, thậm trí bực tức nên sinh ra chửi mắng, quát tháo và có thể dùng bạo lực.
Ở người đàn ông còn có tính cách nóng nảy, không kim chế cảm xúc dễ hành hung. Nguyên nhân này bắt gặp với nguyên nhân nói nhiều của vợ thì càng dễ xảy ra xung đột. từ trước đến nay vẫn có câu “ Chồng giận thì vợ bớt lời, cơm sôi bớt lửa chẳng đời nào khê”. Thế nhưng người phụ nữ ngày nay đã ý thức được vai trò của mình và vị tí cũng được khẳng định trong gia đình và ngoài xã hội. Nhiều phụ nữ không chịu cảnh chồng uy hiếp tinh thần, sỉ nhục...cũng uất ức tức giận và cũng sẵn sàng cãi lại, chống đỡ lại. Còn bệnh nói nhiều hẳn chúng ta hiểu đươc tâm lý phụ nữ là như thế nào? trong gia đình người phụ nữ phải đảm đương nhiều trách nhiệm, gia đình có chức năng nào thì phụ nữ có vai trò đó và dường như nhận thức xã hội và nhận thức người đàn ông luôn đổ dồn trách nhiệm gia đình cho ngưòi phụ nữ. Gánh nặng của công việc và trách nhiệm nguời phụ nữ phải chịu nhiều áp lực từ phía gia đình và xã hội. Chính điều đó đã hình thành nên những nét tính cách và tâm lý ngưòi phụ nữ. Mặc dù là thời đại bình đẳng dân chủ trong quan hệ vợ chồng, quan hệ gia đình thì quyền này chưa được người đàn ông thật sự chấp nhận, hơn nữa nhiều ngưòi đàn ông đã không chấp nhận một số tính cách người phụ nữ ngay cả khi họ đã là vợ của mình.
Một vấn đề cũng cần được quan tâm là sự phát triển về tâm sinh lý có bình thường hay không của từng cá nhân. Có những trường hợp bạo hành xảy ra là do người chồng bị bệnh tâm thần ở mức độ nhẹ cũng làm nảy sinh bạo hành trong gia đình.
Những phụ nữ như thế nào thì có nguy cơ bị bạo hành ?
Đi sâu vào tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi nhằm tìm ra khía cạnh đối chứng với những nguyên nhân gây ra hành vi bạo hành đối với phụ nữ trong gia đình. Với câu hỏi : “ Theo anh /chị những người phụ nữ như thế nào mà hay bị chồng đánh, chửi, mắng? “ Các câu trả lời rất phong phú, tuy nhiên phần lớn câu trả lời tập trung vào một số đặc điểm, tính cách của người phụ nữ. Tôi liệt kê ra một số nội dung trả lời mang tính điển hình và chung nhất.
Những người phụ nữ hay bị chồng đánh, mắn
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- TLH 26.doc