Chiến lược kinh doanh và đội ngũ cán bộ kỹ thuật

twork Iterface Card) hay lµ c¸c bé thÝch nghi ®­êng truyÒn (Transmision Media Adapter) NIC lµ thiÕt bÞ phæ dông nhÊt ®Ó nèi m¸y tÝnh víi m¹ng, nã cã thÓ ®­îc cµi vµo mét khe c¾m cña m¸y tÝnh. Trong NIC cã mét bé thu ph¸t víi mét sè kiÓu ®Êu nèi (Connector) dïng ®Ó chuyÓn ®æi tÝn hiÖu bªn trong m¸y tÝnh thµnh tÝn hiÖu phï hîp víi ®­êng truyÒn cña m¹ng.Bé thÝch nghi ®­êng truyÒn lµ thiÕt bÞ cã chøc n¨ng lµm thÝch nghi mét kiÓu ®èi nèi nµo ®ã tªn m¸y víi mét kiÓu ®Êu kh¸c mµ m¹ng ®ßi hái. 4.2. Bé tËp trung HUB. HUB lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña LAN, ®©y lµ ®iÓm kÕt nèi trung t©m cña m¹ng, tÊt c¶ c¸c tr¹m trªn m¹ng LAN ®­îc kÕt nèi th«ng qua HUB. Mét HUB th«ng th­êng cã nhiÒu cæng nèi víi ng­êi sö dông ®Ó g¾n m¸y tÝnh vµ c¸c thiÕt bÞ ngo¹i vi. Mçi mét cæng hç trî mét bé kÕt nèi dïng cÆp d©y xo¾n 10 BASET tõ mçi tr¹m cña m¹ng. Khi ®ã tÝn hiÖu Ethernet ®­îc truyÒn tõ mét tr¹m tíi HUB, nã ®­îc lÆp l¹i trªn tÊt c¶ c¸c cæng kh¸c cña HUB. C¸c HUB th«ng minh cã thÓ ®Þnh d¹ng, kiÓm tra, cho phÐp hoÆc kh«ng cho phÐp bëi ng­êi ®iÒu hµnh m¹ng tõ trung t©m qu¶n lý HUB. HUB lµ bé chia hay cßn gäi lµ bé tËp trung, víi mét bé tËp trung mçi mét ®iÓm hay mét thiÕt bÞ ®Òu ®­îc ®Êu l¹i víi maý HUB theo mét kiÓu mÉu h×nh sao. Cã bèn lo¹i HUB c¬ b¶n: + HUB bÞ ®éng: Hub kh«ng chøa c¸c linh kiÖn ®iÖn tö vµ còng kh«ng xö lý c¸c tÝn hiÖu nµy. Mµ chóng chØ cã chøc n¨ng tæ hîp c¸c tÝn hiÖu tõ mét sè ®o¹n c¸p m¹ng. Kho·ng c¸ch tõ mét m¸y tÝnh ®Õn mét Hub ph¶i nhá h¬n n÷a kho¶ng c¸ch tèi ®a cho phÐp gi÷a hai m¸y tÝnh trªn m¹ng. + Hub chñ ®éng: Hub nµy cã chøa c¸c linh kiÖn ®iÖn tö cã thÓ khuyÕt ®¹i vµ xö lý c¸c tÝn hiÖu truyÒn gi÷a c¸c thiÕt bÞ m¹ng. Trong qu¸ tr×nh truyÒn c¸c tÝn hiÖu cã thÓ bÞ suy gi¶m, Hub cã t¸c dông t¸i sinh l¹i c¸c tÝn hiÖu lµm cho nã khoÎ h¬n, Ýt lçi vµ cã thÓ truyÒn ®i xa h¬n. + HUB th«ng minh. Hub th«ng minh chÝnh lµ Hub chñ ®éng kÌm theo mét sè chøc n¨ng míi nh­: Qu¶n trÞ Hub nã cho phÐp gëi c¸c gãi tin vÒ tr¹m ®iÒu khiÓn m¹ng trung t©m, vµ nã còng cho phÐp m¹ng trung t©m qu¶n lý Hub. + HUB chuyÓn m¹ch. HUB chøa c¸c m¹ch cho phÐp chän nhanh c¸c tÝn hiÖu gi÷a c¸c cæng trªn Hub. Hub chuyÓn tiÕp gãi tin tíi cæng nèi víi tr¹m ®Ých cña gãi tin thay v× chuyÓn gãi tin tíi tÊt c¶ c¸c cæng cña Hub. H×nh 4.1- Nèi m¹ng qua HuB 4.3. Bé chuyÓn tiÕp. Repeater cã chøc n¨ng tiÕp nhËn vµ chuyÓn tiÕp c¸c tÝn hiÖu. Nã th­êng ®­îc dïng ®Ó nèi hai ®o¹n c¸p m¹ng Ethernet. cã mét sè Repeater chØ cã chøc n¨ng ®¬n gi¶n lµ khuyÕt ®¹i tÝn hiÖu nªn khi tÝn hiÖu bÞ mÐo th× Repeater nµy ch¼ng nh÷ng kh«ng kh¾c phôc ®­îc mµ lµm cho ®é mÐo t¨ng lªn. Sau ®ã mét sè lo¹i Repeater tiªn tiÕn h¬n cã thÓ më réng ph¹m vi cña ®­êng truyÒn b»ng c¸ch khuyÕch ®¹i tÝn hiÖu vµ t¸i t¹o l¹i tÝn hiÖu. Chóng ®Þnh danh d÷ liÖu trong tÝn hiÖu nhËn ®­îc vµ dïng tÝn hiÖu ®ã ®Ó t¸i t¹o l¹i tÝn hiÖu gèc. ChÝnh v× thÕ mµ chóng cã thÓ khuyÕch ®¹i l¹i tÝn hiÖu, gi¶m ®­îc mÐo vµ ån. Chóng ta chØ dïng Repeater ®Ó më réng mét c¸ch giíi h¹n mét m¹ng nµo ®ã do ®é trÔ truyÒn dÉn. ThiÕt bÞ lÆp (Repeater) truyÒn mçi bit d÷ liÖu tõ ®o¹n c¸p nµy tíi ®o¹n c¸p kh¸c, ngay c¶ khi d÷ liÖu bÞ háng. Bëi vËy thiÕt bÞ lÆp kh«ng ®ãng vai trß nh­ mét bé läc d÷ liÖu. Bé chuyÓn tiÕp ho¹t ®éng t¹i tÇng vËt lý trong m« h×nh OSI. Bé chuyÓn tiÕp kh«ng dÞch hoÆc läc bÊt kú tÝn hiÖu nµo. §Ó mét bé chuyÓn tiÕp ho¹t ®éng c¶ hai ®o¹n m¹ng nèi bé chuyÓn tiÕp lµ c¸ch më réng Ýt tèn kÐm nhÊt, tuy nhiªn kh«ng nªn sö dông chóng nÕu l­u l­îng th«ng tin trªn m¹ng lµ qu¸ lín. H×nh 4.2- Më réng m¹ng b»ng Repeater 4.4. CÇu nèi (Bridge ). So víi Repeater th× Bridge linh ®éng h¬n, nÕu Repeater chuyÓn tiÕp tÊt c¶ c¸c tÝn hiÖu mµ Nã nhËn ®­îc th× Bridge chØ chän läc vµ chuyÓn ®i c¸c tÝn hiÖu cã ®Ých ë phÇn m¹ng phÝa bªn kia. Bridge lµm ®­îc ®iÒu nµy v× mçi thiÕt bÞ m¹ng cã mét ®Þa chØ duy nhÊt mµ ®Þa chØ ®Ých lu«n ®­îc ®Æt trong phÇn gãi tin ®­îc truyÒn. Bridge th­êng ®­îc dïng ®Ó nèi c¸c m¹ng côc bé vµ nã lµm viÖc nh­ sau: - NhËn tÊt c¶ c¸c gãi tin trªn hai m¹ng vµ kiÓm tra ®Þa chØ ®Ých cña tÊt c¶ c¸c gãi tin. - NÕu nguån vµ ®Ých cïng ®Þa chØ (Tøc trªn cïng mét m¹ng) th× gãi tin sÏ ®­îc huû bá. - NÕu nguån vµ ®Ých trªn hai m¹ng th× gãi tin sÏ ®­îc truyÒn tíi ®Ých. - Khi c¸c thiÕt bÞ ®­îc thªm vµo hoÆc bít ®i th× bridge sÏ tù ®éng cËp nhËt l¹i c¸c b¶n ®Þa chØ. víi c¸c Bridge ®êi cò th× ta ph¶i cËp nhËt l¹i b¶n ®Þa chØ nµy. Bridge ho¹t ®éng t¹i tÇng Data link trong m« h×nh OSI, d­îc dïng ®Ó liªn kÕt c¸c LAN cã cïng giao thøc tÇng liªn kÕt d÷ liÖu. C¸c LAN nµy cã thÓ kh¸c nhau vÒ m«i tr­êng truyÒn dÉn vËt lý. Bridge ®­îc sö dông ®Ó më réng kho¶ng c¸ch gi÷a ph©n ®o¹n m¹ng, t¨ng sè l­îng m¸y tÝnh trªn m¹ng, lµm gi¶m hiÖn t­îng t¾c nghÏn khi sè l­îng m¸y tÝnh nèi m¹ng lµ qu¸ lín. Bridge cã thÓ tiÕp nhËn mét m¹ng qu¸ t¶i vµ chia nã thµnh hai m¹ng riªng biÖt nh»m gi¶m bít l­u l­îng truyÒn trªn mçi m¹ng. H×nh 4.3 Nèi hai m¹ng b»ng Bridge 4.5. Bé ®iÒu chÕ vµ gi¶i ®iÒu chÕ ( Modem). Modem lµ mét thiÕt bÞ ®­îc m¸y PC sö dông®Ó truyÒn th«ng qua ®­êng d©y ®iÖn tho¹i. Nã ®­îc sö dông ®Ó biÕn ®æi tÝn hiÖu sè cña m¸y tÝnh thµnh tÝn hiÖu t­¬ng tù cho thÝch hîp víi ®­êng d©y ®iÖn tho¹i vµ biÕn ®æi tÝn hiÖu t­¬ng tù tõ ®­êng truyÒn thµnh tÝn hiÖu sè cho m¸y tÝnh. Modem cho phÐp trao th­ ®iiÖn tö, truyÒn tÖp, truyÒn fax vµ trao ®æi d÷ liÖu theo yªu cÇu. C¸c Modem cã thÓ thùc hiÖn viÖc nÐn d÷ liÖu ®Ó t¨ng tèc ®é truyÒn t¶i vµ thùc hiÖn viÖc hiÖu chØnh lçi ®Ó ®¶m b¶o tÝnh toµn vÑn cña d÷ liÖu. Modem cã thÓ dïng ®Ó l¾p ngoµi hay trong, nã ph¶i lµ mét thiÕt bÞ liªn m¹ng, kh«ng thÓ dïng ®Ó nèi c¸c m¹ng xa nhau vµ truyÒn d÷ liÖu trùc tiÕp ®­îc, chóng ph¶i kÕt hîp víi bé chän ®­êng ®Ó nèi c¸c m¹ng qua m¹ng chuyÓn ®iÖn tho¹i, chuyÓn m¹ch c«ng céng. 4.6. Bé dån kªnh. Lµ thiÕt bÞ cã chøc n¨ng tæ hîp mét sè tÝn hiÖu ®Ó chóng cïng truyÒn trªn mét ®­êng truyÒn víi nhau, vµ sau ®ã l¹i t¸ch ra troÎ l¹i tÝn hiÖu gèc ban ®Çu. Chøc n¨ng ghÐp c¸c tÝn hiÖu l¹i víi nhau gäi lµ chøc n¨ng ghÐp kªnh vµ chøc n¨ng t¸ch c¸c tÝn hiÖu ra gäi lµ ph©n kªnh. 4.7. Bé chän ®­êng cÇu. Brouter lµ thiÕt bÞ cã thÓ ®ãng vai trß cña c¶ Router lÉn Bridge. Khi nhËn c¸c gãi tin nã b¾c cÇu cho c¸c gãi tin mµ nã kh«ng hiÓu giao thøc vµ nã chän ®­êng cho c¸c gãi tin mµ nã hiÓu. 4.8. Bé chän ®­êng. NÕu nh­ Bridge chØ thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÕp c¸c gãi tin nhËn ®­îc th× ngoµi chøc n¨ng trªn Router cßn cã thÓ thùc hiÖn viÖc chän ®­êng ®i nµo ®ã cho tèi yªu nhÊt ®èi víi c¸c gãi tin theo mét chØ tiªu nµo ®ã. Bridge cã chøc n¨ng nh­ hai tÇng thÊp nhÊt (TÇng vËt lý vµ tÇng liªn kÕt d÷ liÖu) cña m« h×nh OSI, router cßn cã thªm chøc n¨ng cña tÇng m¹ng. Router cho phÐp ta nèi c¸c kØÓu m¹ng l¹i víi nhau thµnh liªn m¹ng. Router ph¶i hiÓu giao thøc nµo ®ã tr­íc khi thùc hiÖn viÖc chän ®­êng theo giao thøc ®ã. C¸c Router lu«n phô thuéc vµo giao thøc cña m¹ng ®­îc nèi kÕt. Dùa trªn nh÷ng giao thøc, Router cung cÊp dÞch vô mµ trong®ã nh÷ng packet d÷ liÖu ®­îc ®äc vµ chuyÓn ®Õn ®Ých mét c¸ch ®éc lËp. Khi sè kÕt nèi t¨ng thªm, m¹ng theo d¹ng router trë nªn kÐm hiÖu qu¶ vµ cÇn suy nghÜ ®Õn sù thay ®æi. R2 R1 R4 R3 H×nh 4.4 Bé ®Þnh tuyÕn Router 4.9. CSU/DSU. ThiÕt bÞ nµy dïng ®Ó nèi m¹ng LAN thµnh m¹ng WAN th«ng qua m¹ng ®iÖn tho¹i c«ng céng. CSU/DSU cã nhiÖm vô chuyÓn ®æi c¸c tÝn hiÖu LAN thµnh tÝn hiÖu ®ßi hái bëi c¸c nhµ cung cÊp dÞch vô m¹ng c«ng céng. CSU/DSU cßn cã nhiÖm vô cho m¹ng côc bé tr¸nh nhiÔu tõ m¹ng c«ng céng. 4.10. Cæng nèi. Lµ thiÕt bÞ ®Ó nèi hai m¹ng vèn sö dông c¸c giao thøc kh¸c nhau. Chóng ®ãng gép l¹i vµ biÕn ®æi d÷ liÖu truyÒn tõ m«i tr­êng nµy sang m«i tr­êng kh¸c, sao cho c¸c m«i tr­êng cã thÓ hiÓu ®­îc d÷ liÖu cña nhau. Cæng giao tiÕp cã thÓ thay ®æi mét mét d¹ng thøc th«ng ®iÖp sao cho phï hîp víi ch­¬ng tr×nh øng dông t¹i n¬i nhËn cña qu¸ tr×nh truyÒn. Mét cæng liªn kÕt hai hÖ thèng cïng sö dông. + Giao thøc truyÒn th«ng. + cÊu tróc d¹ng d÷ liÖu. + Ng«n ng÷. + KiÕn tróc m¹ng. PhÇn II m¹ng côc bé LAN ch­¬ng I Tæng quan vÒ m¹ng côc bé LAN Lo¹i m¹ng côc bé ®Çu tiªn ®­îc triÓn khai lµ Ethernet do trung t©m nghiªn cøu ë Palo Alto cña h·ng Xero tiÕn hµnh vµo gi÷a nh÷ng n¨m 1970. M¹ng LAN ®­îc ph©n biÖt víi c¸c m¹ng kh¸c th«ng qua nh÷ng ®Æc tr­ng sau ®©y. - §Æc tr­ng vÒ ®Þa lý- m¹ng côc bé th­êng ®­îc cµi ®Æt trong mét ph¹m vi t­¬ng ®èi nhá nh­ trong mét toµ nhµ, mét c¬ quan, mét khu hµnh chÝnh nµo ®ã,... Kho¶ng c¸ch gi÷a hai tr¹m xa nhÊt tõ vµi chôc mÐt ®Õn vµi chôc km. Râ rµng lµ ®Æc tr­ng vÒ mÆt ®Þa lý chØ cã tÝnh chÊt t­¬ng ®èi nªn ta khã ph©n biÖt m¹ng LAN víi c¸c m¹ng kh¸c th«ng qua ®Æc trùng nµy. - §Æc trùng vÒ tèc ®é truyÒn- tèc ®é truyÒn cña m¹ng côc bé th­êng cao h¬n so víi c¸c m¹ng diÖn réng cã thÓ lªn ®Õn 100Mbps. - §Æc tr­ng ®é tin cËy- tû suÊt lçi cña m¹ng côc bé thÊp h¬n nhiÒu so víi c¸c m¹ng kh¸c, cã thÓ tõ 10 -8 ®Õn 10-11 . - §Æc tr­ng qu¶n lý- m¹ng côc bé th­êng lµ së h÷u riªng cña mét tæ chøc nµo ®ã nªn viÖc qu¶n lý khai th¸c m¹ng hoµn toµn tËp trung thèng nhÊt. Ngµy nay m¹ng côc bé lµ nh÷ng hÖ thèng con hoµn toµn t¸ch biÖt víi nhau vµ cã thÓ ®­îc tÝch hîp víi nhau nh­ mét ph­¬ng tiÖn nèi kÕt chung gi÷a c¸c m¸y tÝnh. Tuy nhiªn c«ng nghÖ LAN vÉn cßn lµ mét mí hçn ®én kh«ng cho phÐp c¸c nhµ s¶n xuÊt t¸ch LAN nh­ mét ngµnh kü nghÖ riªng biÖt so víi c¸c phÇn mÒm vµ hÖ ®iÒu hµnh m¹ng. Nh­ vËy ta cã thÓ xem m¹ng LAN nh­ lµ mét hÖ thèng con riªng biÖt trong m¹ng m¸y tÝnh. Cã hai lo¹i m¹ng LAN ®­îc quan t©m nhiÒu nhÊt lµ- Ethernet vµ Token Ring. §Ó b¹n cã thÓ hiÓu s©u h¬n vÒ m¹ng LAN, m¹ng LAN gåm 4 thµnh phÇn. * HÖ thèng c¸p nèi (hay cßn gäi lµ ph­¬ng tiÖn nèi m¹ng) * Topology. * Ph­¬ng ph¸p truy xuÊt c¸p. * C¸c giao thøc. 1.1 C¸c lo¹i c¸p truyÒn. 1.1.1. C¸p ®«i d©y xo¾n (Twisted pair cable) C¸p ®«i d©y xo¾n lµ c¸p gåm hai d©y ®ång xo¾n ®Ó tr¸nh g©y nhiÔu cho c¸c ®«i d©y kh¸c, cã thÓ kÐo dµi tíi vµi km mµ kh«ng cÇn khuyÕch ®¹i. Gi¶i tÇn trªn c¸p d©y xo¾n ®¹t kho¶ng 300–4000Hz, tèc ®é truyÒn ®¹t vµi kb/s ®Õn vµi Mb/s. C¸p xo¾n cã hai lo¹i: Lo¹i cã bäc kim ®Ó t¨ng c­êng chèng nhiÔu gäi lµ cap STP ( Shield Twisted Pair). Lo¹i nµy trong vá bäc kim cã thÓ cã nhiÒu ®«i d©y. VÒ lý thuyÕt th× tèc ®é truyÒn cã thÓ ®¹t 500 Mb/s nh­ng thùc tÕ thÊp h¬n rÊt nhiÒu (chØ ®¹t 155 Mb/s víi c¸p dµi 100 m) Lo¹i kh«ng bäc kim gäi lµ UTP (UnShield Twisted Pair), chÊt l­îng kÐm h¬n STP nh­ng rÊt rÎ. Cap UTP ®­îc chia lµm 5 h¹ng tuú theo tèc ®é truyÒn. C¸p lo¹i 3 dïng cho ®iÖn tho¹i. C¸p lo¹i 5 cã thÓ truyÒn víi tèc ®é 100Mb/s rÊt hay dïng trong c¸c m¹ng côc bé v× võa rÎ, võa tiÖn sö dông. C¸p nµy cã 4 ®«i d©y xo¾n n»m trong cïng mét vá bäc H×nh 1.1 C¸p UTP Cat.5 1.1.2. C¸p ®ång trôc (Coaxial cable) b¨ng tÇn c¬ së. Lµ c¸p mµ hai d©y cña nã cã lâi lång nhau, lâi ngoµi lµ l­íi kim lo¹i. , Kh¶ n¨ng chèng nhiÔu r¸t tèt nªn cã thÓ sö dông víi chiÒu dµi tõ vµi tr¨m met ®Õn vµi km. Cã hai lo¹i ®­îc dïng nhiÒu lµ lo¹i cã trë kh¸ng 50 ohm vµ lo¹i cã trë kh¸ng 75 ohm H×nh1.2 C¸p ®ång trôc c¬ së Gi¶i th«ng cña c¸p nµy cßn phô thuéc vµo chiÒu dµi cña c¸p. Víi kho¶ng c¸ch1 km cã thÓ ®¹t tèc ®é truyÒn t­ 1– 2 Gbps. C¸p ®ång trôc b¨ng tÇn c¬ së th­êng dïng cho c¸c m¹ng côc bé. Cã thÓ nèi c¸p b»ng c¸c ®Çu nèi theo chuÈn BNC cã h×nh ch÷ T. ë VN ng­êi ta hay gäi c¸p nµy lµ c¸p gÇy do dÞch tõ tªn trong tiÕng Anh lµ ‘Thin Ethernet”. Mét lo¹i c¸p kh¸c cã tªn lµ “Thick Ethernet” mµ ta gäi lµ c¸p bÐo. Lo¹i nµy th­êng cã mµu vµng. Ng­êi ta kh«ng nèi c¸p b»ng c¸c ®Çu nèi ch÷ T nh­ c¸p gÇy mµ nèi qua c¸c kÑp bÊm vµo d©y. Cø 2m5 l¹i cã ®¸nh dÊu ®Ó nèi d©y (nÕu cÇn). Tõ kÑp ®ã ng­êi ta g¾n c¸c tranceiver råi nèi vµo m¸y tÝnh. (Xem h×nh 1) H×nh 1.3 KÕt nèi b»ng Traceiver. 1.1.3. C¸p ®ång trôc b¨ng réng (Broadband Coaxial Cable) §©y lµ lo¹i c¸p theo tiªu chuÈn truyÒn h×nh (th­êng dïng trong truyÒn h×nh cap) cã gi¶i th«ng tõ 4 – 300 Khz trªn chiÒu dµi 100 km. ThuËt ng÷ “b¨ng réng” vèn lµ thuËt ng÷ cña ngµnh truyÒn h×nh cßn trong ngµnh truyÒn sè liÖu ®iÒu nµy chØ cã nghÜa lµ c¸p lo¹i nµy cho phÐp truyÒn th«ng tin tu¬ng tù (analog) mµ th«i. C¸c hÖ thèng dùa trªn c¸p ®ång trôc b¨ng réng cã thÓ truyÒn song song nhiÒu kªnh. ViÖc khuyÕch ®¹i tÝn hiÖu chèng suy hao cã thÓ lµm theo kiÓu khuyÕch ®¹i tÝn hiÖu t­¬ng tù (analog). §Ó truyÒn th«ng cho m¸y tÝnh cÇn chuyÓn tÝn hiÖu sè thµnh tÝn hiÖu t­¬ng tù. 1.1.4. C¸p quang. Dïng ®Ó truyÒn c¸c xung ¸nh s¸ng trong lßng mét sîi thuû tinh ph¶n x¹ toµn phÇn. M«i tr­êng c¸p quang rÊt lý t­ëng v× Xung ¸nh s¸ng cã thÓ ®i hµng tr¨m km mµ kh«ng gi¶m cuêng ®é s¸ng. Gi¶i th«ng rÊt cao v× tÇn sè ¸nh s¸ng dïng ®èi víi c¸p quang cì kho¶ng 1014 – 1016 An toµn vµ bÝ mËt Kh«ng bÞ nhiÔu ®iÖn tõ ChØ cã hai nh­îc ®iÓm lµ khã nèi d©y vµ gi¸ thµnh cao. H×nh 1.4 TruyÒn tÝn hiÖu b»ng c¸p §Ó ph¸t xung ¸nh s¸ng ng­êi ta dïng c¸c ®Ìn LED hoÆc c¸c diod laser. §Ó nhËn ng­êi ta dïng c¸c photo diode , chóng sÏ t¹o ra xung ®iÖn khi b¾t ®­îc xung ¸nh s¸ng C¸p quang còng cã hai lo¹i Lo¹i ®a mode (multimode fiber): khi gãc tíi thµnh d©y dÉn lín ®Õn mét møc nµo ®ã th× cã hiÖn t­îng ph¶n x¹ toµn phÇn. NhiÒu tia s¸ng cã thÓ cïng truyÒn miÔn lµ gãc tíi cña chóng ®ñ lín. C¸c cap ®a mode cã ®­êng kÝnh kho¶ng 50 m Lo¹i ®¬n mode (singlemode fiber): khi ®­êng kÝnh d©y dÉn b»ng b­íc sãng th× c¸p quang gièng nh­ mét èng dÉn sãng, kh«ng cã hiÖn t­îng ph¶n x¹ nh­ng chØ cho mét tia ®i. Lo¹i nµycã c­êng kÝnh kho¶n 8 m vµ ph¶i dïng diode laser. C¸p quang ®a mode cã thÓ cho phÐp truyÒn xa tíi hµng tr¨m km mµ kh«ng cÇn ph¶i khuyÕch ®¹i. C¸c th«ng sè kü thuËt m¹ng rÊt quan träng, c¸c giao thøc truy xuÊt c¸p ®Òu ®ßi hái c¸c tÝnh chÊt kÜ thuËt c¸p ph¶i tèt vµ n»m trong giíi h¹n cho phÐp vÒ lo¹i vµ chiÒu dµi cña c¸p th× míi cã thÓ lµm viÖc ®­îc. 5 th«ng sè kÜ thuËt cña c¸p nh­ sau : + ChiÒu dµi c¸p. + HÖ sè suy gi¶m. + NhiÔu chen ngang ®Çu c¸p . + T¹p nhiÔu. + §é thÊt tho¸t . NÕu b¹n sö dông m¹ng kh«ng d©y c¸p hay c¸p ®iÖn tho¹i cã s½n th× chóng ta mÆc nhiªn kh«ng cÇn quan t©m ®Õn viÖc l¾p ®Æt. NÕu b¹n cÇn l¾p ®Æt c¸p míi th× sÏ cã c¸c yÕu tè mµ b¹n ph¶i quan t©m. Khi chän c¸p, b¹n còng nªn chó ý ®Õn tÇm quan träng cña viÖc bäc c¸p vµ tÝnh chÊt b¶o mËt cña nã. Nh÷ng m¹ng dïng c¸p ®«i xo¾n trÇn phæ biÕn h¬n v× chóng dÔ l¾p ®Æt, cung cÊp tèc ®é truyÒn cao, gi¸ l¹i rÎ nh­ng cho phÐp truyÒn ®i ë nh÷ng kho¶ng c¸ch rÊt ng¾n, c¸p ®ång trôc th× ®¸ng tin cËy h¬n nh­ng gi¸ thµnh ®¾t h¬n c¸p ®«i. C¸p quang th× an toµn nhÊt víi l¹i kÎ l¹ kh«ng thÓ nµo thu lÊy tÝn hiÖu ®­îc mµ nã còng kh«ng cÇn sù bao bäc . 1.2. TOPOLOGY cña m¹ng côc bé. Mäi Topology cña m¸y tÝnh ®Òu sö dông ®­îc cho m¹ng côc bé. Nh­ng trong thùc tÕ th× chØ cã c¸c Topology th­êng sö dông h×nh sao (star), vßng (ring), bus. 1.2.1 Topo h×nh sao (star) . D¹ng h×nh sao th× tÊt c¶ c¸c tr¹m ®­îc nèi vµo mét thiÕt bÞ trung t©m cã nhiÖm vô nhËn tÝn hiªô tõ c¸c tr¹m truyÒn nguån vµ chuyÓn ®Õn tr¹m ®Ých. Phô thuéc vµo yªu cÇu truyÒn th«ng mµ thiÕt bÞ trung t©m cã thÓ lµ mét bé chuyÓn m¹ch, mét bé phËn kªnh, mét bé chän ®­êng. Chøc n¨ng cña thiÕt bÞ trung t©m chÝnh lµ nèi kÕt c¸c cÆp tr¹m cÇn trao ®æi th«ng tin víi nhau, thiÕt lËp c¸c liªn kÕt gi÷a chóng. : : : : : : H×nh 1.5 Topology h×nh sao víi Hub lµ thiÕt bÞ trung gian. ¦u ®iÓm: cña Topology d¹ng nµy lµ l¾p ®Æt ®¬n gi¶n, dÔ dµng cÊu h×nh l¹i cã thÓ bít tr¹m, dÔ dµng kiÓm so¸t vµ kh¾c phôc sù cè. Tèc ®é cña ®­êng truyÒn vËt lÝ sÏ ®­îc tËn dông tèi ®a do sö dông liªn kÕt ®iÓm. Nh­îc ®iÓm lµ h¹n chÕ ®é dµi ®­êng truyÒn nèi mét tr¹m víi thiÕt bÞ trung t©m. 1.2.2 Topology d¹ng vßng ( ring). D¹ng vßng th× mçi tr¹m cña m¹ng ®­îc nèi víi vßng qua mét bé chuyÓn tiÕp, bé chuyÓn tiÕp cã nhiÖm vô nhËn tÝn hiÖu råi chuyÓn ®Õn tr¹m kÕ tiÕp trªn vßng. TÝn hiÖu ®­îc l­u chuyÓn trªn vßng theo mét chiÒu duy nhÊt gi÷a c¸c repeater. CÇn ph¶i cã mét giao thøc ®iÒu khiÓn viÖc trao quyÒn ®­îc truyÒn d÷ liÖu trªn vßng cho c¸c tr¹m cã nhu cÇu. Reoeater : : : : : H×nh 1.6 Topology Ring. ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña Ring t­¬ng tù nh­ h×nh sao nh­ng d¹ng nµy cã giao thøc truy cËp ®­êng truyÒn kh¸ phøc t¹p. 1.2.3 Topology d¹ng Bus. D¹ng Bus tÊt c¶ c¸c tr¹m ®­îc ph©n chia mét ®­êng truyÒn chÝnh (Bus). §­êng truyÒn nµy ®­îc giíi h¹n hai ®Çu bëi mét lo¹i ®Çu mèi ®Æc biÖt gäi lµ Terminato, c¸c tr¹m ®­îc nèi vµo Bus th«ng qua mét ®Çu nèi ch÷ T hay mét thiÕt bÞ thu ph¸t. Khi mét tr¹m truyÒn d÷ liÖu, tÝn hiÖu ®­îc qu¶ng b¸ trªn hai chiÒu cña Bus, mäi tr¹m cßn l¹i ®Òu ®­îc nhËn tÝn hiÖu trùc tiÕp. NÕu BUS lµ mét chiÒu tÝn hiÖu chØ ®i vÒ mét phÝa th× terminator cã t¸c dông déi ng­îc tÝn hiÖu trë l¹i ®Ó tÝn hiÖu cã thÓ ®i ®Õn c¸c tr¹m cßn l¹i cña m¹ng. ViÖc truyÒn d÷ liÖu trong Topology d¹ng nµy dùa vµo liªn kÕt ®iÓm- nhiÒu ®iÓm hay qu¶ng b¸. Terminator : T-connector Terminator Bus : : H×nh1.7 Topology Bus. Tr­êng hîp nµy còng ph¶i cã mét giao thøc ®Ó qu¶n lÝ viÖc truy cËp ®­êng truyÒn. Cã thÓ truy cËp ®­êng truyÒn theo ph­¬ng ph¸p truy cËp ngÉu nhiªn hay truy cËp cã ®iÒu khiÓn. Trªn ®©y lµ 3 kiÓu Topology c¬ b¶n nhÊt. Trong thùc tÕ tuú thuéc vµo ®Þa h×nh mµ ta cã thÓ phèi hîp c¸c kiÓu c¬ b¶n trªn thµnh Topology lai vÝ dô nh­ : MAU : -Topology vßng ®Êu sao : : : : : : H×nh 1.8 Topology lai d¹ng vßng ®Êu sao. MAU : hép xö lÝ ®a tr¹m -Topology bus d¹ng sao : : : : : : : H×nh 1.9 Topology d¹ng bus - Sao. 1.2.4 Topology kÕt nèi hçn hîp. Lµ sù phèi hîp c¸c kiÓu kÕt nèi kh¸c nhau vÝ du h×nh c©y lµ cÊu tróc ph©n tÇng cña kiÓu h×nh sao hay c¸c HUB cã thÓ ®­îc nèi víi nhau theo kiÓu bus cßn tõ c¸c HUB nèi víi c¸c m¸y theo h×nh sao. H×nh 1.10 KÕt cÊu hæn hîp 1.3 Card giao tiÕp m¹ng. Mét card giao tiÕp m¹ng ®­îc c¾m vµo mét khe më réng trªn bo m¹ch hÖ thèng vµ cung cÊp mét sè cæng phÝa sau dµnh ®Ó kÕt nèi tíi mét m¹ng. Card m¹ng xö lÝ viÖc trao ®æi th«ng tin gi÷a c¸c m¸y tÝnh trªn m¹ng theo chång c¸c giao thøc vµ qui t¾c truy xuÊt c¸c c¸p ®Þnh ®­îc card ®ã dïng. Mét card ®­îc thiÕt kÕ phï hîp víi tÝnh chÊt c¬ b¶n vµ hç trî cho c¸c lo¹i m¹ng kh¸c nhau nh­- Ethernet, Token Ring, ARCnet hoÆc FDDI. C¸c lo¹i card nµy kh«ng ®­a ra nh÷ng tÝnh n¨ng ®Æc biÖt ®Ó c¶i thiÖn hiÖu n¨ng lµm viÖc cña m¸y trªn m¹ng. Tuy nhiªn nã cã thÓ ®­îc thiÕt kÕ ®Ó qu¶n lý nhiÒu h¬n hÖ thèng d©y c¸p, cã nh÷ng tÝnh n¨ng thùc sù ®éc ®¸o nh­ lµm chñ bus, cã vïng ®Öm lín, cã c¶ chÝp vi xö lý g¾n trªn card. Card m¹ng vµ tr×nh ®iÒu khiÓn nã lµ nh÷ng thµnh phÇn trong m¸y biÕt râ vÒ kiÓu m¹ng ®ang ®­îc sö dông. Nãi c¸ch kh¸c, kiÓu m¹ng ®ang ®­îc sö dông lµ v« h×nh ®èi víi phÇn mÒm øng dông ®ang sö dông m¹ng. Giai ®o¹n chuÈn bÞ cho viÖc truyÒn d÷ liÖu, mét qu¸ tr×nh b¾t tay nhau (handshaking) diÔn ra gi÷a hai tr¹m lµm viÖc. Qu¸ tr×nh nµy thiÕt lËp nh÷ng th«ng sè liªn l¹c gi÷a hai tr¹m lµm viÖc. Qu¸ tr×nh nµy thiÕt lËp nh÷ng th«ng sè liªn l¹c ch¼ng h¹n nh­ tèc ®é truyÒn, kÝch th­íc gãi d÷ liÖu, th«ng sè hÕt giê truyÒn vµ kÝch th­íc vïng ®Öm. ViÖc b¾t tay ®Æc biÖt quan träng khi hai card cã liªn quan trong phiªn truyÒn d÷ liÖu ®ã cã thiÕt kÕ phÇn cøng hoÆc ®Æc tÝnh kü thuËt h¬i kh¸c nhau. Khi c¸c th«ng sè liªn l¹c ®­îc thiÕt lËp th× viÖc chuyÓn giao c¸c gãi d÷ liÖu míi b¾t ®Çu. Mét card m¹ng sÏ göi vµ tiÕp nhËn c¸c d÷ liÖu tíi tõ bus hÖ thèng theo kiÓu song song, gëi vµ tiÕp nhËn c¸c d÷ liÖu tíi tö m¹ng theo kiÓu tuÇn tù nghÜa lµ mét sù biÕn ®æi tõ song song ra nèi tiÕp lµm biÕn chÊt d÷ liÖu d÷ liÖu ®Ó vËn chuyÓn ®i d­íi d¹ng mét dßng bit tÝn hiÖu ®iÖn trªn c¸p. Sau ®ã d÷ liÖu th­êng ®­îc m· ho¸ vµ nÐn l¹i ®Ó t¨ng tèc ®é truyÒn. Ngoµi ra card m¹ng cßn cã nhiÖm vô chuyÓn ®æi d÷ liÖu vµ nã ®ang truyÒn t¶i thµnh mét tÝn hiÖu vèn mang mét d¹ng thøc thÝch hîp víi m¹ng. Trªn card m¹ng thµnh phÇn cã tr¸ch nhiÖm chuyÓn ®æi tÝn hiÖu ®­îc gäi lµ bé phËn thu. Cã nh÷ng lo¹i card cã nhiÒu h¬n mét bé phËn thu ph¸t, mçi bé cung cÊp c¸c cæng phÝa sau card ®Ó thÝch nghi víi c¸c ph­¬ng tiÖn d©y card kh¸c nhau. kiÓu card nµy gäi lµ mét card kÕt hîp. Sù kh¸c biÖt trong thiÕt kª phÇn cøng gi÷a c¸c NIC trªn mét m¹ng cã thÓ lµm h¹n chÕ tèc ®é truyÒn d÷ liÖu. §Ó gi¶m ¶nh h­ëng nµy ng­êi ta thiÕt kÕ mét bé nhí ®Öm trªn c¸c card 8 bit ®Ó t¹m gi÷ l¹i nh÷ng tÝn hiÖu ®­îc m¸y kh¸c ®­a ®Õn. §iÒu nµy cho phÐp c¸c card hoµn tÊt viÖc truyÒn d÷ liÖu cña chóng nhanh h¬n nhiÒu. Tuy nhiªn t×nh tr¹ng nµy còng hay x¶y ra khi di chuyÓn th«ng tin tõ vïng ®Öm cña card m¹ng vµ bé nhí. §Ó kh¾c phôc ®iÒu ®ã cã 4 ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu sau. - Truy xuÊt bé nhí trùc tiÕp (DMA: Direct Memory Access) - mét bé ®iÒu khiÓn trªn m¸y tÝnh sÏ n¾m quyÒn ®iÒu khiÓn bus vµ chuyÓn d÷ liÖu tõ vïng ®Öm cña card m¹ng th¼ng vµo vïng nhí ®· ®¨ng ký trªn m¸y. Chia sÎ dïng chung bé nhí card, c¸c card ®Ó bé xö lý cña m¸y truy xuÊt trùc tiÕp bé nhí riªng cña nã. - Chia sÎ dïng chung bé nhí hÖ thèng. Bé nhí hÖ thèng sÏ chia mét khèi nhí cho bé xö lý ®Æc biÖt trªn card m¹ng xö lý nã. Card m¹ng sÏ chuyÓn d÷ liÖu tõ vïng ®Öm cña nã vµo vïng nhí nµy n¬i bé xö lý c¶ m¸y cã thÓ truy xuÊt trùc tiÕp. - Lµm chñ bus- víi ph­¬ng ph¸p nµy, card m¹ng cã thÓ chuyÓn th«ng tin trùc tiÕp vµo bé nhí hÖ thèng mµ kh«ng ng¾t qu¸ tr×nh xö lý cña CPU. Nh­ vËy card m¹ng cung cÊp mét kü thuËt DMA t¨ng c­êng b»ng c¸ch chiÕm lÊy quyÒn ®iÒu khiÓn bus hÖ thèng. TÊt c¶ card m¹ng ®Òu ®­îc b¸n kÌm theo mét ®Üa mÒm drive ®Ó cµi ®Æt nã vµo m¸y vµ lµm cho hÖ ®iÒu hµnh m¹ng cã thÓ nhËn biÕt ®­îc nã. C¸c m¹ng kh¸c nhau sö dông c¸c c¸ch kh¸c nhau ®Ó nhËn diÖn trªn mçi nót m¹ng. ViÖc ®Þnh ®Þa chØ trªn toµn cÇu nµy ®¶m b¶o mçi card m¹ng ®Òu cã mét ®Þa chØ nót duy nhÊt ®Ó nhËn diÖn. C¸c card Ethernet vµ Token ring ®­îc h·ng s¶n xuÊt kh¾c m· c¸c ®Þa chØ duy nhÊt ngay trªn card ®­îc gäi lµ c¸c ®Þa chØ MAC (kiÓm so¸t truy xuÊt ®­êng truyÒn) hay ®Þa chØ ®iÒu hîp. C¸c card m¹ng ®ßi hái mét IRQ, mét ®Þa chØ I/O, ®èi víi DOS vµ chÕ ®é thùc cña Windows 9x. Chóng còng cã thÓ ®ßi hái c¸c ®Þa chØ bé nhí trªn. NÕu card m¹ng n»m trªn bus PCI, bé kiÓm so¸t bus PCI sÏ qu¶n lý c¸c yªu cÇu IRQ vµ ®Þa chØ I/O. Khi lùa chän mét card m¹ng b¹n ph¶i chó ý ®Õn kiÓu cña m¹ng mµ b¹n sÏ nèi vµo m¸y tÝnh cña m×nh, kiÓu ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng mµ m¹ng ®ã ®ang sö dông, vµ kiÓu cña bus I/O mµ b¹n ®ang sö dông cho m¹ng. Ch­¬ng II C¸c ph­¬ng ph¸p truy cËp ®­êng truyÒn vËt lý Trong m¹ng côc bé, tÊt c¶ c¸c tr¹m kÕt nèi trùc tiÕp vµo ®­êng truyÒn chung. V× vËy tÝn hiÖu tõ mét tr¹m ®­a lªn ®­êng truyÒn sÏ ®­îc c¸c tr¹m kh¸c “nghe thÊy”. Mét vÊn ®Ò kh¸c lµ, nÕu nhiÒu tr¹m cïng göi tÝn hiÖu lªn ®­êng truyÒn ®ång thêi th× tÝn hiÖu sÏ chång lªn nhau vµ bÞ háng. V× vËy cÇn ph¶i cã mét ph­¬ng ph¸p tæ chøc chia sÎ ®­êng truyÒn ®Ó viÖc truyÒn th«ng ®ù¬c ®óng ®¾n. Cã hai ph­¬ng ph¸p chia sÎ ®­êng truyÒn chung th­êng ®­îc dïng trong c¸c m¹ng côc bé: Truy nhËp ®­êng truyÒn mét c¸ch ngÉu nhiªn, theo yªu cÇu. §­¬ng nhiªn ph¶i cã tÝnh ®Õn viÖc sö dông lu©n phiªn vµ nÕu trong tr­êng hîp do cã nhiÒu tr¹m cïng truyÒn tin dÉn ®Õn tÝn hiÖu bÞ trïm lªn nhau th× ph¶i truyÒn l¹i. Cã c¬ chÕ träng tµi ®Ó cÊp quyÒn truy nhËp ®­êng truyÒn sao cho kh«ng x¶y ra xung ®ét 2.1 Ph­¬ng ph¸p ®a truy nhËp sö dông sãng mang cã ph¸p hiÖn xung ®ét CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection) Giao thøc CSMA (Carrier Sense Multiple Access) - ®a truy nhËp cã c¶m nhËn sãng mang ®­îc sö dông rÊt phæ biÕn trong c¸c m¹ng côc bé. Giao thøc nµy sö dông ph­¬ng ph¸p thêi gian chia ng¨n theo ®ã thêi gian ®­îc chia thµnh c¸c kho¶ng thêi gian ®Òu ®Æn vµ c¸c tr¹m chØ ph¸t lªn ®­êng truyÒn t¹i thêi ®iÓm ®Çu ng¨n. Mçi tr¹m cã thiÕt bÞ nghe tÝn hiÖu trªn ®­êng truyÒn (tøc lµ c¶m nhËn sãng mang). Tr­íc khi truyÒn cÇn ph¶i biÕt ®­êng truyÒn cã rçi kh«ng. NÕu rçi thi míi ®­îc truyÒn. Ph­¬ng ph¸p nµy gäi lµ LBT (Listening before talking). Khi ph¸t hiÖn xung ®ét, c¸c tr¹m sÏ ph¶i ph¸t l¹i. Cã mét sè chiÕn l­îc ph¸t l¹i nh­ sau: Giao thøc CSMA 1-kiªn tr×. Khi tr¹m ph¸t hiÖn kªnh rçi tr¹m truyÒn ngay. Nh­ng nÕu cã xung ®ét, tr¹m ®îi kho¶ng thêi gian ngÉu nhiªn råi truyÒn l¹i. Do vËy x¸c suÊt truyÒn khi kªnh rçi lµ 1. ChÝnh v× thÕ mµ giao thøc cã tªn lµ CSMA 1-kiªn tr×. (1) Giao thøc CSMA kh«ng kiªn tr× kh¸c mét chót.Tr¹m nghe ®­êng, nÕu kªnh rçi th× truyÒn, nÕu kh«ng th× ngõng nghe mét kho¶ng thêi gian ngÉu nhiªn råi míi thùc hiÖn l¹i thñ tôc. C¸ch nµy cã hiÖu suÊt dïng kªnh cao h¬n. (2) Giao thøc CSMA p-kiªn tr×. Khi ®· s½n sµng truyÒn, tr¹m c¶m nhËn ®­êng, nÕu ®­êng rçi th× thùc hiÖn viÖc truyÒn víi x¸c suÊt lµ p < 1 (tøc lµ ngay c¶ khi ®­êng rçi còng kh«ng h¼n ®· truyÒn mµ ®îi kho¶ng thêi gian tiÕp theo l¹i tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc truyÒn víi x¸c suÊt cßn l¹i q=1-p. (3) Ta thÊy gi¶i thuËt (1) cã hiÖu qu¶ trong viÖc tr¸nh xung ®ét v× hai tr¹m cÇn truyÒn thÊy ®­êng truyÒn bËn sÏ cïng rót lui chë trong nh÷ng kho¶ng thêi gian ngÉu nhiªn kh¸c nhau sÏ quay l¹i tiÕp tôc nghe ®­êng truyÒn. Nh­îc ®iÓm cña nã lµ cã thÓ cã thêi gian kh«ng sö dông ®­êng truyÒn sau mçi cuéc gäi. Gi¶i thuËt (2) cè g¾ng lµm gi¶m thêi gian "chÕt" b»ng c¸ch cho phÐp mét tr¹m cã thÓ ®­îc truyÒn d÷ liÖu ngay sau khi mét cuéc truyÒn kÕt thóc. Tuy nhiªn nÕu lóc ®ã l¹i cã nhiÒu tr¹m ®ang ®îi ®Ó truyÒn d÷ liÖu th× kh¶ n¨ng xÈy ra xung ®ét sÏ rÊt lín. Gi¶i thuËt (3) víi gi¸ trÞ p ®­îc hän hîp lý cã thÓ tèi thiÓu ho¸ ®­îc c¶ kh¶ n¨ng xung ®ét lÉn thêi gian "chÕt" cña ®­êng truyÒn. XÈy ra xung ®ét th­êng lµ do ®é trÔ truyÒn dÉn, mÊu chèt cña vÊn ®Ò lµ