Chuyên đề Công tác thu, chi và quản lý quỹ bảo hiểm xã hội Huyện Yên Sơn (Tuyên Quang ) thời gian qua

20%: trợ cấp bằng 8 tháng tiền lương tối thiểu +Từ 21-30%: trợ cấp bằng 12 tháng tiền lương tối thiểu Bị suy giảm từ 31% trở lên sẽ được trợ cấp bằng 0,4 tháng tiền lương tối thiểu dối với người bị suy giảm từ 31-40%. Cứ suy giảm thêm 10% tiếp theo thì được hưởng thêm 0,2 tiền lương tối thieủ. điều kiện để được hưởng trợ cấp là NLĐ bị tai nạn trong các trường hợp: trong giờ làm việc, trên tuyến đường đi và về từ nhà đến nơi làm việc... Như vậy, bản chất kinh tế xã hội của 3 chế độ trên(các chế độ ngắn hạn) phản ánh mối quan hệ kinh tế xã hội giữa NLĐ, người SDLĐ và Nhà nước thông qua việc tạo lập và sử dụng quỹ BHXH nhằm ổn định cuộc sống cho người lao động , ổn định sản xuất kinh doanh của người SDLĐ và ổn định xã hội. *Chế độ tử tuất đây là chế độ mang tính nhân đạo nhất trong các chế độ của BHXH. Chế độ này sẽ trợ cấp cho thân nhân người lao động một số tiền nhất định để bù đắp những thiếu hụt vè thu nhập của gia đìnhtrong trường hợp người lao động bị tử vong. Điều kiện qui định được hưởng và mức hưởng như sau: Người lao động đang làm việc ; NLĐ đang nghỉ hưu; NLĐ đang nhận trợ cấp hưư trí, TNLĐ, BNN... khi chết thì người lo mai táng nhận được tiền mai táng bằng 8 tháng tiền lương tối thiểu Ngoài ra, nếu họ đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên thì những thân nhân do họ trực tiếp nuôi dưỡng sau đây sẽ nhận được tiền tuất hàng tháng: con chưa đủ 15 tuổi, nếu còn đang đi học thị được trợ cấp cho đến khi 18 tuổi Bố, mẹ,vợ hoặc chồng;người nuôi dưỡng hợp pháp đẫ hết tuổi lao động. Mức trợ cấp hàng tháng là 40% tiền lương tối thiểu và 70% trong trường hợp thân nhân không có nguồn thu nhập nào khác và không có người thân trực tiếp nuôi dưỡng * chế độ hưu trí Đây là loại trợ cấp nhằm cung cấp một khoản thu nhập hàng tháng thay thế cho phần thu nhập không nhận được nữa từ nghề nghiệp do nghỉ công tác. Điều kiện hưởng của chế độ này là: nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi có ít nhất 20 năm đóng BHXH hoặc giảm 5 tuổi cho mỗi giới khi mà trong 20 năm đó có: 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc.Khi đó người lao động được hưởng lương hưu hàng tháng căn cứ vào tiền lương làm căn cứ đóng BHXH và thời gian đóng BHXH như sau: đúng đủ 15 năm thì được hưởng trợ cấp bằng 45% lương đóng BHXH và cứ thêm 1 năm đóng BHXH thì được trợ cấp thêm 2% nhưng tối đa là 75%lương... Như vậy: Bản chất, đặc điểm của chế độ hưu trí, tử tuất là nó thực hiện sau quá trình lao động, quan hệ phân phối có tính chất hoàn trả. Bản chất kinh tế xã hội của chúng là phản ánh quan hệ kinh tế(quan hệ lợi ích) giữa NLĐ, NSDLĐ và Nhà nước. VII.Cơ chế tạo lập quĩ BHXH ở một số nước trên thế giới 1. ở nước cộng hòa Pháp. Nguồn tài trợ cho quỹ BHXH được xác định theo một cơ chế hết sức phức tạp: quĩ BHXH được tách ra làm 2 loại là quĩ bảo hiểm y tế, thai sản, thương tật, chết và quĩ trợ cấp hưu trí, góa bụa, trợ cấp gia đình. Đối với loại quĩ thứ nhất người ta lại tách ra làm 2 nguồn: + Đóng góp cho rủi ro nghề nghiệp: nguồn tài trợ chính là các khoản đóng góp trên lương với cơ cấu người lao động đóng 6,8%; NSDLĐ đóng 12,8% +Đóng góp cho rủi ro phi nghề nghiệp: khoản đóng góp được thu toàn bộ từ phía NSDLĐ. Tỉ lệ đóng góp được xác định tùy thuộc theo số lượng lao động trong mỗi doanh nghiệp.Ngoài ra, luật pháp quy định quĩ này cũng được thu 15%phí bảo hiểm xe cỏ giới từ các hợp đồng bảo hiểm xe cơ giới của các công ty bảo hiểm để đảm bảo cho các tai nạn giao thông và một phần thu từ thuế rượu,thuốc lá. Đối với quĩ thứ hai thì người ta cũng chia ra rấtcuj thể: +Đối với trợ cấp hưu trí: NLĐ đóng 6,55%tiền lương ,NSDLĐ đóng 9,8%. +Đối với trợ cấp gia đình: NSDLĐ đóng toàn bộ với tỷ lệ 5,4%. +Đối với trợ cấp góa bụa: NLĐ đóng 0,1% 2.ở nước Mỹ Hệ thống BHXH bao gồm các chế độ sau: hưu trí, tử tuất, y tế và thương tật. Nguồn tài trợ là từ thuế phúc lợi xã hội mà chính quyền liên bang thu và sự đóng góp của NLĐ là 7,65% và NSDLĐ là 13,65%. Để được hưởng trợ cấp thì người lao động phải nộp đến một mức nào đó. Kêr từ năm 1993, nếu một người đóngBHXH được 590 USD thì dược một điểm thụ hưởng. Mỗi người phải có đủ 40 điểm trong 10 năm trước khi nghỉ hưu. Như vậy cơ chế thu BHXH ở Mỹ là vừa theo tỷ lệ trích nộp vừa phải thu đến một mức nhất định. VIII.Cơ chế chi BHXH ở các nước Chi trợ cấp hưu trí Có nhiều phương thức chi trợ cấp hưu trí ở các nước. Một vài nước xác định mức đồng nhất, coi là mức tối thiểu thích hợp với mặt bằng chung của quốc gia. Một số nước lại định mức trợ cấp theo thu nhập đã từng có của người lao động trước khi nghỉ hưu. Các nước khác thì kết hợp cả hai cách: trong phần trợ cấp có hai phần cơ bản là một mức đồng nhất cộng thêm phần tỷ lệ theo mức thu nhập. Mức trợ cấp hưư trí ở một số nước như sau: ở Mỹ: mức trợ cấp hưu trí đồng nhất tối thiểu là 122 USD/tháng, tính trên thu nhập được bảo hiểm cho tới khi nghỉ hưu. ở Pháp: trợ cấp bằng 50% thu nhập bình quân của 10 năm có thu nhập cao nhất. ở Philipin: trợ cấp bằng 1,5% lương bình quân tháng của 120 tháng cuối cộng với 42-102%tiền lương bình quân của 10 tháng lương. 2.Chi trợ cấp ốm đau. ở Pháp: Số tiền trợ cấp thu nhập là tương đương bằng 1/2 tháng lương, từ ngày nghỉ ốm thứ 31 trở đi NLĐ được trợ cấp 2/3 tháng lương nhưng số ngày nghỉ nhỏ hơn 6 tháng. Mức trợ cấp y tế bao gồm toàn bộ chi phí khám bệnh và một phần chi phi chữa bệnh ở Thái lan: Mức trợ cấp bằng 50% tiền lương trong thời gian nghỉ việc.Thời gian được hưởng trợ cấp không quá 90 ngày/1 lần ốm và không quá 180 ngày/1năm. 3.Chi trợ cấp thai sản ở Pháp : Lao động nữ được hưởng trợ cấp 100% chi phí sinh đẻ và 4 tháng chi phí y tế trước khi nghỉ đẻ. Khi sinh, lao động nữ được trợ cấp thu nhập 16 tuần nghỉ(10 tuần sau và 6 tuần trước khi đẻ). ở Philipin: Lao động nữ được nghỉ 45 ngày giữ nguyên lương khi sinh con. 4.Chi trợ cấp TNLĐ và BNN. Hầu hết các nước trên thế giới đều quy định mức trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp phụ thuộc vào mức độ thương tật, tỷ lệ suy giảm khả năng lao động nhưng với điều kiện là không có sai phạm trong quá trình lao động hoặc không bỏ việc hay đình công. Mức trợ cấp này có thể là một lần và cũng có thể là nhiều lần. ở Anh: NLĐ bị TNLĐ tạm thời được hưởng 8 tuần như trợ cấp ốm đau. Kể từ tuần thứ 8 trở đi được hưởng 25 bảng 1 tuần cộng với 14,45 bảng cho vợ ; 0,3 bảng cho con. Đối với trợ cấp dài hạn tối đa là 53,6 bảng/tuần cho mức thương tật là 100%. ở Pháp: NLĐ bị tai nạn dẫn đến thương tật được trợ cấp dài hạn. Nếu NLĐ không thể tự kiếm sống thì được trợ cấp bằng 50% lương bình quân của 10 năm có lương cao nhất. Phần 2 Công tác thu, chi và quản lý quỹ BHXH tại BHXH huyện Yên sơn(tuyên quang) trong thời gian qua I/Cơ chế tạo lập và quản lý nguồn quỹ BHXH Có thu mới có chi là nguyên tắc hoạt động của các cơ quan BHXH nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Chính vì vậy mà công tác thu BHXH và quản lý nguồn thu có vai trò quan trọng trong hoạt động của ngành BHXH. Do đó, BHXH Việt Nam đã triển khai thực hiện thu BHXH theo mô hình 3 cấp từ TW đến thành phố, tỉnh và đến các quận huyện. Hàng năm BHXH Việt Nam dựa vào kết quả thu BHXH, số lượng lao động trên địa bàn tỉnh để đề ra kế hoạch nhiệm vụ của ngành trong các năm tiếp theo. Đồng thời BHXH Việt Nam cũng dựa vào đó để đề ra chỉ tiêu thu BHXH cho các cơ quan BHXH tỉnh, thành phố. Trên cơ sở các chỉ tiêu này, các cơ quan BHXH tỉnh, thành phố sẽ xem xét lại quỹ tiền lương, số lượng lao động, tổ chức đóng trên địa bàn tỉnh thành phố và các quận huyện để triển khai kế hoạch cụ thể đến từng cơ quan BHXH các quận huyện. Để có được các chỉ tiêu kế hoạch nói trên thì hàng quý các cơ quan BHXH các quận huyện phải tổng hợp kế hoạch thu BHXH của các đơn vị do mình chịu trách nhiệm tổ chức thu ghi sổ BHXH gửi cho cơ quan BHXH tỉnh vào ngày 25 của tháng cuối quý trước theo biểu 2- BCT ; các cơ quan BHXH tỉnh, thành phố cũng tổng hợp kế hoạch thu của tất cả các đơn vị trên địa bàn theo mẫu 3-BCT và gửi đồng thời về BHXHVN vào ngày 30 của tháng cuối quý trước. Sau khi kế hoạch, nhiệm vụ đã được triển khai thì các cơ quan BHXH các tỉnh, thành phố, quận huyện tiến hành hướng dẫn các đơn vị trên địa bàn mình lập danh sách và quỹ tiền lương hàng tháng, quý để xác định số tiền BHXH mà các đơn vị phải đóng. Số tiền này được tập trung vào một tài khoản của tỉnh, thành phố, sau đó chúng lại được tập trung vào tài khoản của BHXHVN. 1/ Đối với cán bộ thu của BHXH tỉnh. Lập kế hoạch thu BHXH hàng quý năm. Hướng dẫn đơn vị lập danh sách lao động, quỹ tiền lương đóng BHXH và phiếu điều chỉnh mức lương đóng BHXH hàng tháng. Kiểm tra phiếu điều chỉnh tăng giảm hàng tháng, bảng đối chiếu kết quả đóng BHXH do đơn vị BHXH các quận huyện gửi lên. Vào sổ theo dõi kết quả thu BHXH đến từng người lao động, từng cơ quan đơn vị hàng tháng. Thông báo kịp thời đến các đơn vị nợ tiền BHXH. Xác nhận mức đóng, thời gian đóng BHXH khi thực hiện chế độ BHXH hoặc di chuyển nơi làm việc. Báo cáo kết quả thu BHXH về BHXH Việt Nam theo quy định: Báo cáo 10 ngày/ lần. Báo cáo tháng vào ngày 05 tháng sau. Báo cáo quý vào ngày 15 tháng đầu quý sau. Báo cáo năm vào ngày 20 tháng đầu năm sau. 2/ Đối với cán bộ chuyên thu BHXH của BHXH huyện Yên Sơn. Phát hiện thêm các đối tượng phải tham gia BHXH trên địa bàn quản lý của mình. Đây là công việc có vị trí quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của BHXH nói trung và BHXH các tỉnh, huyện nói riêng. Bởi vì có phát hiện thêm các cơ sở, đơn vị tham gia BHXH thì số lượng người lao động sẽ tăng lên và nguyên tắc “ số đông bù số ít” trong hoạt động BHXH càng thực hiện được tốt hơn, tính chất xã hội, nhân văn của BHXH càng được thể hiện rõ. Bên cạnh đó công việc này còn làm tăng trưởng nguồn quỹ BHXH, làm cho quỹ BHXH thoát ra khỏi sự nâng đỡ, trợ giúp của ngân sách Nhà nước. Tiếp xúc với cơ quan đơn vị sử dụng lao động. Để tạo điều kiện cho cán bộ chuyên quản lý BHXH tiếp xúc và làm việc với các đơn vị sử dụng lao động được dễ dàng, thuận lợi. Giám đốc BHXH các quận huyện nên có các cuộc tiếp xúc trước với lãnh đạo đơn vị sử dụng lao động, đặt mối quan hệ ngay từ ban đầu giữa người tham gia BHXH với các đon vị BHXH. Sau đó cán bộ chuyên quản lý BHXH được phân công phụ trách đơn vị sử dụng lao động nào sẽ trực tiếp gặp gỡ cán bộ phụ trách công tác BHXH đơn vị đó để thực hiện theo công văn số 480/LĐ- TBXH ngày 24/3/1999 của Bộ lao động - Thương binh và Xã hội về việc bố trí cán bộ làm công việc sau: Tuyên truyền, giải thích các chế độ chính sách về BHXH, quyền lời và nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động. Hướng dẫn đơn vị sử dụng lao động lập danh sách lao động và quỹ tiền lương tham gia đóng BHXH. Hướng dẫn đơn vị làm phiếu tăng giảm mức đóng BHXH hàng tháng đến từng người lao động , lập bảng đối chiếu nộp BHXH Thông báo cho các đơn vị về số tài khoản thu BHXH, mức thu BHXH. Thống nhất với các đơn vị về lịch làm việc hàng tháng giữa cán bộ chuyên quản với đơn vị sử dụng lao động. Kiểm tra sổ lương(bảng thanh toán lương) đối chiếu với danh sách với đơn vị đã đăng ký BHXH để yêu cầu đơn vị đăng ký đóng BHXH cho những người trong diện đóng BHXH bắt buộc(nếu đơn vị chưa đăng ký đóng) Đôn đốc, theo dõi, ghi chép kết quả đóng BHXH: Hàng tháng căn cứ vào danh sách lao động và quỹ tiền lương đơn vị đã đăng ký và phiếu tăng giảm mức đóng BHXH để xác định số tiền BHXH phải đóng, đôn đốc đơn vị đóng BHXH theo đúng quy định .Thông báo kịp thời những đơn vị nợ tiền đóng BHXH từ 02 tháng trở lên. Ghi chép kết quả đóng BHXH của từng cơ quan, đơn vị vào đầy đủ các cột trong sổ, hàng tháng đối chiếu với cán bộ tổng hợp thu của tỉnh về kết quả đóng BHXH của từng đơn vị được phân công theo dõi, quản lý. Hàng tháng đối chiếu kết quả đóng BHXH của các cơ quan, đơn vị được phân công theo dõi. Số lao động và quỹ tiền lương tham gia đóng BHXH của các tháng trong kỳ đối chiếu( có đối chiếu với bảng thanh toán lương hoặc sổ lương của đơn vị) để xác định số tiền đơn vị phải đóng theo luật định của đơn vị. Hàng quí tổng hợp kết quả đóng BHXH theo khối quản lý Ngoài ra cán bộ thu BHXH cũng phải xác nhận để thanh toán 2 chế độ ốm đau, thai sản và hướng dẫn các đơn vị viết các tờ khai cấp sổ BHXH, ghi chép vào sổ BHXH. Như vậy, cơ chế thực hiện thu và quản lý quỹ BHXH được thể hiện qua sơ đồ: BHXH Việt Nam BHXH Tỉnh Tuyên Quang BHXH Các huyện, thị Các đơn vị cơ sở Chú thích: : Lập và giao chỉ tiêu kế hoạch : Giao nộp báo cáo kế hoạch : Cơ quan BHXH hướng dẫn đơn vị nộp BHXH : Nộp BHXH vào tài khoản của các cơ quan BHXH. 3/ Quản lý quỹ BHXH. Theo nghị định 12/CP của Chính phủ( ban hành ngày 26/1/19950), BHXH ở nước ta đã được mở rộng, không chỉ bao gồm công nhân viên chức,lực lượng vũ trang mà gồm tất cả mọi người lao động làm việc trong mọi thành phần kinh tế quốc dân, ở những nơi có quan hệ lao động với 10 lao động trở lên( đối với hình thức BHXH bắt buộc). Theo quy định hiện hành, quỹ BHXH được hình thành từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó chủ yếu là sự đóng góp của người lao động (5% tiền lương) và người sử dụng lao động (15% tổng quỹ tiền lương của đơn vị), ngoài ra có sự hỗ trợ thêm của Nhà nước và các nguồn thu khác như viện trợ nước ngoài, sự ủng hộ của các tổ chức và lãi từ hoạt động đầu tư ... a/ Phân loại quỹ BHXH. Có hai loại nguồn quỹ cơ bản: Nguồn từ NSNN : Dùng để chi trả các chế độ BHXH cho các đối tượng hưởng từ năm 1995 trở về trước. Nguồn qũy BHXH : Dùng để chi trả các chế độ BHXH cho các đối tượng hưởng từ năm 1995 trở lại đây. b/ Cân đối quỹ BHXH và quản lý quỹ. - Quỹ BHXH Việt Nam lấy nguyên tắc hạch toán độc lập với NSNN và cân đối thu chi làm căn bản. Xác định mức thu chi hợp lý trong từng giai đoạn trên cơ sở dự báo một cách tương đối chính xác về số đối tượng tham gia, mức đóng và hưởng của các đối tượng này và tính đến các yếu tố tác động như giá cả, khả năng đầu tư tài chính, xác định mức độ chi quản lý bộ máy tiết kiệm nhưng đạt kết quả cao. Với chức năng bảo đảm xã hội Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm nguồn từ NSNN cho quỹ BHXH để thực hiện chi trả các chế độ BHXH như trả lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản và các chế độ BHXH khác cho các đối tượng hưởng các chế độ này từ năm 1995 trở về trước. Hơn nữa, hỗ trợ, bù thiếu cho quỹ BHXH trong việc chi trả cho các đối tượng hưởng BHXH từ năm 1995 trở đi. BHXH huyện Yên Sơn quản lý chặt chẽ công tác thu BHXH nhằm phát triển quỹ BHXH. Đặc biệt năm 2002 cơ quan BHXH kết hợp với các cơ quan chức năng triển khai thu BHXH ở các đơn vị ngoài quôc doanh trong địa bàn huyện. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc phát triển quỹ BHXH. Công tác chi trả được BHXH huyện Yên sơn quản lý tốt, đảm bảo chi đúng, chi đủ, chi kịp thời cho các đối tượng hưởng BHXH. II. Cơ chế chi và quản lý chi BHXH Chi trả trợ cấp BHXH bao gồm 5 chế độ : ốm đau, thai sản, hưu trí, TNLĐ-BNN, tử tuất. Mỗi loại chi này có những đặc điểm riêng biệt nên việc chi trả phải tách riêng ra từng loại hoặc từng nhóm. ở nước ta, xuất phát từ việc chi trả 2 chế độ BHXH là giống nhau. Mặt khác, đối tượng loại trợ cấp này phát sinh trực tiếp trong quá trình hoạt động của các doanh nghiệp, do đó quá trình được thực hiện thông qua cán bộ quản lý thu của các đơn vị đó. Ba chế độ còn lại được thực hiện bởi các cán bộ chính sách của các cơ quan BHXH. Như vậy, chi trả trợ cấp BHXH được chia làm 2 loại : + Chi trả ốm đau, thai sản: Hàng tháng, các đơn vị lập báo cáo chi 2 chế độ theo mẫu C03-BHXH và .. tổng hợp các chứng từ khác như giấy khai sinh, giấy ra viện, giấy nghỉ hưởng BHXH ... để gửi cho cơ quan BHXH chậm nhất là ngày 10 tháng sau. Trên cơ sở các chứng từ này, cán bộ thu BHXH của đơn vị sẽ tiến hành kiểm tra tiền lương đóng BHXH của tháng trước khi người lao động nghỉ ốm hoặc sinh đẻ. Sau đó cán bộ thu sẽ đối chiếu số ngày nghỉ hưởng BHXH với bảng chấm công, bảng thanh toán tiền lương, bảng tổng hợp ngày nghỉ. Cuối cùng, cán bộ thu sẽ lập bảng thanh toán nội bộ và chuyển chứng từ chi sang bộ phận kế toán để thanh toán cho đơn vị. Trong trường hợp nếu đơn vị chưa nộp đủ tiền BHXH thì vẫn phải thanh toán cho 2 chế độ này để cơ quan BHXH sẽ làm thủ tục chuyển tiền cho đơn vị. Thông thường, việc thanh toán này sẽ được thực hiện thông qua hệ thống tài khoản, tức là cơ quan BHXH sẽ viết ủy nhiệm chi để chuyển tiền từ tài khoản của cơ quan BHXH sang tài khoản của đơn vị. Trong trường hợp đơn vị không có tài khoản ở hệ thống ngân hàng, kho bạc thì cơ quan BHXH sẽ thực hiện thanh toán bằng tiền mặt cho đơn vị khi có giấy tờ sau: Giấy giới thiệu của đơn vị cử người đi lĩnh tiền Chứng minh thư nhân dân đi lĩnh tiền + Chi chế độ hưu trí, tử tuất, MSLĐ, TNLĐ-BNN: Việc chi trả các chế độ này được thực hiện như sau: Chi trả theo các đại lý ,sau mỗi tháng số đối tượng bắt đầu đăng ký hưởng BHXH sẽ được đưa vào danh sách trả trợ cấp hàng tháng. Trên cơ sở danh sách này , BHXH tỉnh sẽ tiến hành chuyển tiền cho các cơ quan BHXH huyện,thị vào ngày 5-8 đầu tháng thông qua hệ thống kho bạc. Ngay sau khi tiền mặt được chuyển về BHXH các huyện thì đại diện chi trả của các xã sẽ đến BHXH để nhận tiền và phát cho cá đại lý chi trả trợ cấp cho các đối tượng. Khi nhận tiền trợ cấp ,các đối tượng phải ký nhận vào bảng lương và trợ cấp BHXH. Sau khi chi trả hết tiền trợ cấp, các đại lý sẽ đem nộp lại bảng lương và trợ cấp cho cơ quan BHXH. Riêng chế độ tử tuất thì đăng ký tại BHXH huyện để hưởng trợ cấp mộtlânf hoặc hàng tháng. III. Các kết quả đã đạt được. Các thành tựu chung của BHXH tỉnh Tuyên Quang và huyện Yên sơn Trong những năm qua, ngành BHXH nói chung và BHXH tỉnh Tuyên Quang nói riêng đã có được những bước đột phá, những bước tiến rất quan trọng tạo ra sự phát triển mạnh mẽ của toàn ngành, và của BHXH tỉnh Tuyên Quang cả về mặt tổ chức và thực hiện chức năng của mình. Quỹ tài chính của BHXH Tỉnh đã được ổn định và phát triển trên cơ sở hình thành được quỹ BHXH độc lập ngoài NSNN. Với nguồn đóng góp chủ yếu là từ NLĐ và NSDLĐ. Quá trình tạo lập và sử dụng quỹ BHXH được tiến hành theo nguyên tắc có đóng mới có hưởng. Chính vì vậy mà các quan hệ tài chính trong BHXH đã rõ ràng, việc quản lý quĩ được thực hành rất tốt, phục vụ tốt hơn quyền lợi của NLĐ và NSDLĐ. Do đó trong thời gian này BHXH Tỉnh đã gặt hái được rất nhiều thành tựu trên mọi lĩnh vực.Trung bình mỗi năm, từ 1995 – 2001 có 26.348người đăng ký tham gia BHXH với mức thu gần 30 tỷ đồng. Số người tham gia BHXH ngày càng tăng, năm sau cao hơn năm trước; số tiền thu được cũng tăng lên(xem bảng 1) Bảng 1: Số thu BHXH tại BHXH tỉnh Tuyên Quang 1995- 2001 Năm Số người đăng ký đóng BHXH Số tiền thu ( triệu đồng) đạt % kế hoạch Quý IV 1995 22.039 4.868 87,29% 1996 23.431 16.037 128,3% 1997 26.311 24.602 127.61% 1998 29.440 23.075 94% 1999 30.000 27.075 108,3% 2000 31.075 28.360 111,2% 2001 32.560 30.275 121% ( Nguồn: BHXH tỉnh Tuyên Quang) Công tác chi trả các chế độ BHXH được giải quyết theo quy trình khép kín, tập trung vào một đầu mối, đảm bảo an toàn, kịp thời, công khai và công bằng. Đặc biệt, đối với chế độ hưu trí, MSLĐ, trợ cấp hàng tháng, BHXH tỉnh đã thực hiện chi trả đến tận tay người thụ hưởng theo địa bàn cư trú tại phường, xã có sự tham gia của các cấp chính quyền và công an trong suốt quá trình chi trả(xem bảng 2) Bảng 2: Chi trả các chế độ BHXH tại BHXH tỉnh Tuyên Quang Năm Tổng số tiền chi trả(triệu đồng) 1995 13.783 1996 55.630 1997 66.909 1998 67.270 1999 65.327 2000 64.450 2001 66.875 (Nguồn :BHXH tỉnh Tuyên Quang ) Đóng góp vào những kết quả trên của BHXH tỉnh Tuyên Quang phải kể đến vai trò của cơ quan BHXH huyện Yên sơn. Kể từ khi chính thức hoạt động vào ngày 1/10/1995 đến nay, BHXH huyện Yên sơn đã được sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND, HĐND huyện, sự chỉ đạo trực tiếp của BHXH tỉnh, sự kết hợp của ủy ban, ban hưu trí, đại diện chi trả các xã, sự tạo điều kiện của các cơ quan đóng trên địa bàn huyện, sự đoàn kết, nhất trí , quyết tâm của tập thể CBCNV và ban lãnh đạo cơ quan nên hàng năm BHXH huyện Yên sơn đều hoàn thành các chỉ tiêu của BHXH tỉnh giao cho với tinh thần năm sau cao hơn năm trước, chất lượng hơn, cụ thể như sau: Công tác đảng, đoàn thể: Là một cơ quan từ khi thành lập đến nay có tất cả 8 cán bộ viên chức trong đó có một cán bộ hợp đồng. Về tổ chức công đoàn: là một công đoàn cơ sở trực thuộc liên đoàn lao động huyện Yên sơn ngày càng củng cố và phát triển thêm đoàn viên công đoàn. Với tinh thần và trách nhiệm cao nên hàng nămđêuf hoàn thành xuất sẵc nhiệm vụ được giao, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong công tác công đoàn, được liên đoàn lao động huyện Yên sơn đánh giá là công đoàn cơ sở vững mạnh hàng năm. Công tác đối chiếu quỹ BHXH: các số liệu tính toán, cập nhật của cơ sở, huyện, tỉnh được thống nhất, ổn định hơn, việc thực hiện nghĩa vụ tính đóng BHXH theo điều luật 141,149 dần ổn định hơn. Công tác duyệt và cấp kinh phí chi trả chế độ( ốm đau, thai) ngày càng ổn định, giải quyết kịp thời ngay sau khi cơ sở tập hợp và gửi chứng từ lên BHXH huyện, đảm bảo đúng nguyên tắc về thủ tụctheo qui định của Bộ tài chính và BHXH cấp trên. Công tác chi trả lương hưu, các chính sách xã hội : đảm bảo được thời gian quy định của tỉnh, tạo được niềm tin đối với cán bộ hưu trí trên địa bàn huyện, công tác quản lý tiền mặt, các thủ tục chứng từ thanh quyết toán của xã, huyện, tỉnh đảm bảo kịp thời, đúng nguyên tắc. Công tác cấp sổ BHXH : cơ bản được hoàn thành góp phần củng cố bổ sung các văn bản hồ sơ của cán bộ công chức thực hiện chỉ thị 15 của Bộ chính trị và các chỉ thị của tỉnh. Tham gia các hoạt động tại địa phương: Cơ quan BHXH huyện luôn có sự lãnh đạo trực tiếp của huyện ủy, UBNDhuyện.Mỗi cán bộ viên chức ngành BHXH huyện luôn xác định trách nhiệm của mình là phục vụ thế nào để đáp ứng nhu cầu mong đợi của người dân trên địa bàn huyện Yên sơn. Với tinh thần trách nhiệm đó, trong thời gian qua BHXH huyện Yên sơn đã tổ chức động viên cán bộ công chức tham gia đầy đủ của Huyện phát động như: Phong trào thi đua kỷ niệm của dân tộc, đất nước. Các phong trào xây dựng quĩ do hội phụ nữ huyện phát đọng, phong traò ủng hộ đồng bào bị thiên tai, phong trào vì trẻ thơ một cách đầy đủ và hiệu quả, tạo được mối quan hệ giữa các phòng ban, ngành, xã với cơ quan BHXH huyện. Với khách quan công tác trên BHXH huyện Yên sơn được tỉnh đánh giá cao trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ của ngành giao cho. Kết quả của công tác thu quĩ BHXH Ngay từ lúc mới thành lập, tập thể cán bộ công nhân viên cơ quan BHXH huyện Yên sơn đã tập trung, chú trọng cho công tác thu BHXH. Chính vì vậy mà các chỉ tiêu thu theo kế hoạch của BHXH tỉnh luôn luôn hoàn thành xuất sắc,kết quả thu BHXH năm sau luôn cao hơn năm trước với tốc độ phát triển cao. Sau đay là một số kết quả cụ thể: Về tổng số thu BHXH Bảng 3: Số thu BHXH tại BHXH huyện Yên sơn qua các năm (Triệu đồng) Năm Số thu (triệu đồng) Tốc độ phát triển % 1995 4.243 - 1996 4.554 7,3 1997 4.885 15 1998 4.998 17,8 1999 5.013 18 2000 5.372 26 2001 5.673 33,7 Cộng 34738 - ( Nguồn: BHXH huyện Yên sơn ) Như vậy, sau 7 năm hoạt động BHXH huyện Yên sơn đã tạo lập được nguồn quĩ BHXH rất lớn với số tiền là 34.738 triệu đồng , tức là bình quân mỗi năm thu được 4962 triệu đồng . Đây là con số rất có ý nghĩa đối với giai đoạn đầu phát triển của ngành BHXH nói chung và của BHXH huyện Yên sơn nói riêng. Nó phản ánh được những cố gắng, nỗ lực, tinh thần, trách nhiệm của đội ngũ CBCNV và ban lãnh đạo cơ quan BHXH huyện Yên sơn. Chính những cố gắng, nỗ lực đó làm cho số thu BHXH không ngừng tăng lên qua các năm. Để đạt được kết quả như trên, ngoài sự cố gắng, nỗ lực của cơ quan BHXH huyện Yên sơn, còn có một số yếu tố sau: + Mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH : đối với khối doanh nghiệp Nhà nước và khối hành chính sự nghiệp thì lao động càng làm việc lâu năm thì mức lương càng tăng dần dẫn đến hệ số lương để tính nộp BHXH cũng tăng. Mặt khác, do sự phát triển của nền kinh tế nước ta, đời sống của người dân không ngừng được cải thiện, nhu cầu cho cuộc sống ngày càng lớn, đòi hỏi phải có thu nhập càng lớn. Vì vậy, trong 7 năm qua, Nhà nước ta đã 3 lần tăng mức lương tối thiểu từ 120.000đ đến 144.00đ đến 180.000 đ và hiện nay là 210.000 đ mà lương hưu của khu vực này lại tính theo hệ số.Do đó, mức lương được tăng lên, làm cho số phải nộp cho quỹ BHXH cũng phải tăng lên.cũng do sự phát triển của nền kinh tế mà quá trình SXKD của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh có thuận lợi nhưng số doanh nghiệp tham gia BHXH còn rất ít. Do các doanh nghiệp này lợi dụng người lao động không có việc làm nên không trích nộp BHXH cho người lao động .Bên cạnh đó, ở các doanh nghiệp ngoài quốc doanh hầu như không có công đoàn nên việc đòi hỏi và đấu tranh cho người lao động còn rẫt bị hạn chế. + Số đơn vị tham gia BHXH ngày một gia tăng; số lượng lao động tham gia BHXH tăng không đáng kể. b/ công tác thu BHXH ở khối HCSN: Khối các cơ quan có nhiều thuận lợi do đặc thù 100% người lao động đều hưởng lương từ ngân sách Nhà nước cấp. Cán bộ được giao nhiệm vụ làm công tác BHXH đều có trình độ về nghiệp vụ kế toán. Việc lập danh sách đăng ký lao động và quỹ tiền lương đăng ký tham gia BHXH đến việc lập danh sách tăng giảm lao động, đối chiếu trích nộp hàng thá