Chuyên đề Giải pháp tăng cường công tác theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện Phù Yên – tỉnh Sơn La giai đoạn 2011 – 2015

a huyện Phù Yên) 1.1.3 Đánh giá chung Tại huyện Phù Yên hiện nay, phòng tài chính – kế hoạch là cơ quan chuyên trách về công tác kế hoạch hóa: Đó là công tác kế hoạch, xây dựng các chương trình và dự án. Trong khi đó, quá trình thực hiện kế hoạch, người làm công tác kế hoạch chỉ theo dõi được thông qua các báo cáo mà các cơ quan phụ trách từng lĩnh vực của huyện gửi lên. Vì vậy, công tác theo dõi quá trình thực hiện mục tiêu kinh tế - xã hội đã không được huyện chú trọng và khi đánh giá về các mục tiêu của kế hoạch 5 năm chỉ có các báo cáo của các cơ quan làm căn cứ. Điều đó, dẫn tới thiếu cơ sở và không khách quan khi đánh giá vì người lập kế hoạch lại là người đảm nhiệm luôn công tác theo dõi và đánh giá. Người làm công tác kế hoạch của huyện sẽ dựa vào các báo cáo đó để tổng hợp thành báo cáo quý, năm. Nhưng mà các báo cáo tổng hợp của các cơ quan chuyên trách gửi lên, thường chỉ là những báo cáo tổng hợp về mặt số liệu, thống kê các chỉ số đơn giản liên quan đến các lĩnh vực, ngành. Mà thường các mục tiêu của bản kế hoạch của huyện, khi bắt đầu xây dựng và đặt ra thường lấy căn cứ là tình hình và kết quả của bản kế hoạch trước, chứ không phải tính toán để đặt ra mục tiêu phù hợp với hiện tại. Như vậy, công tác TD&ĐG kế hoạch phát triển KTXH của huyện chỉ được thông qua các báo cáo của các xã, ban ngành còn việc xây dựng hệ thống các chỉ tiêu giám sát, bộ phận chuyên trách đã không được huyện coi trọng. Để TD&ĐG đạt hiệu quả cao thì công tác tổ chức thực hiện phải được quan tâm đầu tư về phương pháp, con người và ứng dụng các thông tin thu thập. Phương pháp theo dõi và đánh giá Hiện nay, để theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm tại huyện chỉ áp dụng phương pháp theo dõi và đánh giá thực hiện. Thông qua các báo cáo quý, năm của từng lĩnh vực, ngành cơ quan kế hoạch hóa của huyện sẽ thu thập liên tục và có hệ thống những thông tin về quá trình triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Các hoạt động, mức độ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ trong từng lĩnh vực đã được cung cấp thường xuyên và được cơ quan kế hoạch tổng hợp thành các báo cáo gửi lên cho cấp lãnh đạo của huyện. Tuy nhiên phương pháp này cần phải thu thập một cách liên tục và có hệ thống những thông tin về quá trình triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong kế hoạch phát triển KTXH. với phương pháp được sử dụng này, thì người làm công tác kế hoạch và cấp lãnh đạo địa phương chỉ nắm được mức độ thực hiện kế hoạch và các hoạt động, đầu vào, đầu ra chứ các tác động của các mục tiêu này không nắm được. Việc sử dụng các thông tin của quá trình theo dõi và đánh giá Các thông tin được tổng hợp trong các báo cáo sẽ được gửi đến cấp lãnh đạo của huyện, đó là cơ sở để đánh giá tiến trình thực hiện kế hoạch. Nhưng thông thường khi tình hình kinh tế - xã hội của huyện có sự biến động thì các mục tiêu cũng không được chỉnh sửa và tính toán lại cho phù hợp với thực tế. Ngoài ra, các thông tin được tổng hợp qua các báo cáo thường chỉ được áp dụng để tổng hợp lại chứ ít khi được sử dụng vào việc tính toán để xem quá trình thực hiện của kế hoạch đến đâu. Ngoài ra, người làm công tác KHH của huyện, chỉ được cung cấp các số liệu và tổng hợp lại thành báo cáo chứ không được tham gia vào quá trình thực hiện và điều chỉnh mục tiêu kế hoạch khi cần thiết. Cho nên các thông tin thu thập về tình hình thực hiện kế hoạch không được huyện chú trọng khi không thay đổi phương pháp tổng hợp và sử dụng để đánh giá kế hoạch. Vì vậy, các thông tin được thu thập qua TD&ĐG của huyện có giá trị không cao và hiệu quả sử dụng thấp. So sánh thực tế công tác theo dõi, đánh giá KH 5 năm của Phù Yên với khung lý thuyết theo dõi, đánh giá 2.1 Những điểm giống Công tác TD&ĐG của huyện được sử dụng là phương pháp thực hiện còn khung lý thuyết là TD&ĐG dựa trên kết quả. Tuy nhiên, cũng giống như trong khung lý thuyết thì tại huyện Phù Yên cũng chú trọng đến các hoạt động, đầu vào, đầu ra. cơ quan kế hoạch đề ra các mục tiêu và nắm vững quá trình thực hiện thông qua các báo cáo của các cơ quan ban ngành. Những điểm khác biệt Phương pháp được sửu dụng trong công tác TD&ĐG kế hoạch 5 năm của huyện hiện nay là phương pháp theo dõi và đánh giá thực hiện. Trong khi đó phương pháp theo dõi và đánh giá dựa trên kết quả đang là phương pháp phổ biến hiện nay để theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Phương pháp theo dõi và đánh giá dựa trên kết quả sử dụng chuỗi kết quả bao gồm: Tác động, kết quả, đầu ra, hoạt động, đầu ra. Qua đó, cho thấy các hoạt động thông qua chuỗi quan hệ nhân quả trung gian, sẽ giúp thực hiện các mục tiêu của dự án, chương trình, chính sách như thế nào. Sự khác nhau của phương pháp theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện với khung lý thuyết chính là sự khác nhau giữa phương pháp theo dõi và đánh giá thực hiện và dựa trên kết quả. Do sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện nên đối tượng trọng tâm của việc TD&ĐG ở huyện là quá trình thực hiện kế hoạch, đầu vào, đầu ra. thông qua các báo cáo của các ban ngành gửi lên cho cơ quan kế hoạch thì người làm công tác kế hoạch chỉ nắm được các số liệu, kết quả của quá trình thực hiện kế hoạch mà thôi. Trong khi đó phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả còn chú trọng thêm kết quả và tác động của việc thực hiện kế hoạch. Do vậy nếu mà huyện thực hiện theo phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả thì cấp lãnh đạo huyện sẽ nắm được các tác động của các mục tiêu đề ra trong bản kế hoạch đối với người dân, các lĩnh vực trong huyện. ngoài ra, khi huyện sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện người dân không nắm rõ được mục tiêu của kế hoạch, hoạt động của huyện và những tác động đến họ. Do sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện nên bản kế hoạch huyện không xây dựng bộ chỉ số giám sát, từ đó cấp lãnh đạo, cơ quan kế hoạch và người dân không nắm rõ được với các mục tiêu thì cần có các chỉ số giám sát nào, loại số liệu cần tính, đó có phải là căn cứ chính xác đề giám sát các mục tiêu kế hoạch hay không? Như mục tiêu trung gian đề ra trong bản kế hoạch” Khai thác có hiệu quả các nguồn nội lực, ngoại lực, khắc phục tối đa mặt hạn chế nhằm tiếp tục duy trì tốc độ phát triển kinh tế nhanh, tăng cường tính bền vững và chất lượng phát triển. Đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 13,2%/năm, tổng GDP năm 2010 đạt 948 tỷ đồng (Giá so sánh 1994) với cơ cấu kinh tế là: Nông lâm nghiệp: 39%, công nghiệp - TTCN: 26%, dịch vụ: 35%”. Do phương pháp lập kế hoạch theo phương pháp truyển thống nên các chỉ tiêu đề ra rất chung chung, không rõ ràng, người dân khi được đọc các chỉ tiêu này cũng chẳng hiểu với mục tiêu này mà hoàn thành đời sống của họ có những thay đổi gì? ngoài ra, do huyện không xây dựng bộ chỉ số giám sát cho từng mục tiêu nên với mục tiêu này, thiếu các chỉ số TD&ĐG để tính toán để đạt được mục tiêu, biết được các số liệu cần tính, nguồn số liệu lấy. Tuy nhiên thực tế việc sử dụng phương pháp TD&ĐG quá trình thực hiện này ở huyện Phù Yên lại tương đối khác so với khung lý thuyết về phương pháp TD&ĐG thực hiện. Tuy công tác TD&ĐG của huyện là phương pháp thực hiện nhưng khi thực hiện lại không được đầy đủ các phương pháp, quy trình, hệ thống thu thập được nêu trong lý thuyết. Ngoài ra, khi sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện ở Phù Yên không gắn kết được với các phòng ban khi không đưa ra được các giải pháp đột phá cho các ngành, lĩnh vưc và đạt được các mục tiêu như kế hoạch đề ra. 3. Đánh giá công tác theo dõi, đánh giá KH 5 năm 2006-2010 3.1. Những kết quả đã đạt được 3.1.1 Báo cáo thường kỳ Nhờ các báo cáo thường kỳ của các xã, cơ quan chuyên trách trong huyện mà cơ quan kế hoạch của huyện có được các số liệu về tất cả nội dung của bản kế hoạch. Từ đó sẽ tổng hợp được thành báo cáo quý, năm về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển của huyện để gửi cho các cấp lãnh đạo huyện, cho các bên liên quan. Người làm công tác KHH của huyện sẽ đọc báo cáo này trước HĐND và các ban ngành. Đây sẽ là căn cứ để tổng hợp báo cáo năm về quá trình thực hiện kế hoạch năm, 5 năm của huyện. 3.1.2 Việc đánh giá các thông tin liên quan đến các mục tiêu, lĩnh vực, ngành Nhớ việc theo dõi và đánh giá, cơ quan kế hoạch và cấp lãnh đạo huyện nắm được các thông tin về tình hình thực hiện kế hoạch. Từ đó sẽ đưa ra chính sách phù hợp với tình hình thực tế để các mục tiêu của kế hoạch phát triển đạt được. Nhưng thông thường khi tình hình kinh tế - xã hội của huyện có nhiều biến động, các vấn đề nảy sinh liên quan đến vốn, nhân lực có nguy cơ làm cho mục tiêu đặt ra không đạt được. Đối với cấp lãnh đạo huyện, khi nắm được các báo cáo này lại không đưa ra quan điểm rõ ràng của mình về mục tiêu và tình hình thực hiện kế hoạch mà thường giao hẳn cho người làm công tác KHH. 3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 3.2.1 Những hạn chế Do huyện phù yên sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện nên chỉ quan tâm đến các đầu vào, đầu ra mà ít quan tâm đến các chỉ tiêu về kết quả, hệ thống thông tin nghèo nàn, không được thu thập đầy đủ. Ngoài ra trách nhiệm giám sát là chỉ của cơ quan kế hoạch nhưng cơ quan kế hoạch chỉ nắm được quá trình thực hiện chỉ qua các báo cáo quý, năm, dẫn đến hạn chế khi không biết chắc thông tin trong báo cáo có đầy đủ và chính xác hay không? Vì vậy, các nhà kế hoạch không nắm rõ tiến trình và tác động của các mục tiêu đề ra trong bản kế hoạch. Ngoài ra, khi sử dụng phương pháp này, người dân không biết rõ các hoạt động của chính quyền địa phương đạt được kết quả gì và tác động như thế nào đến họ? Quy trình thực hiện TD&ĐG kế hoạch của huyện Phù Yên diễn ra như quy trình được nêu trong lý thuyết TD&ĐG thực hiện. Trong quá trình lập kế hoạch, do không xây dựng bộ chỉ số giám sát các mục tiêu nên khi thực hiện kế hoạch không có căn cứ để so sánh xem các mục tiêu này đặt ra có phù hợp hay không? Sau khi lập kế hoạch xong là bước vào khâu thực hiện kế hoạch, vào cuối mỗi quý, năm các cơ quan chuyên trách các lĩnh vực, các xã trong huyện sẽ làm các báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch. Trong các báo cáo này, nội dung chính xoay quanh chủ yếu là các số liệu, kết quả thực hiện các mục tiêu đề ra trong bản kế hoạch. Từ các báo cáo này, người làm công tác kế hoạch của huyện sẽ tổng hợp lại thành bản báo cáo tổng hợp về tình hình thực hiện kế hoạch của huyện. Bản báo cáo này sẽ được gửi đến các cơ quan và các cấp lãnh đạo của huyện. với quy trình thực hiện TD&ĐG này thì nội dung giám sát sẽ không được nhiều, các báo cáo sẽ không đầy đủ và chính xác như yêu cẩu bởi vì các cơ quan, xã thường không cập nhật được đầy đủ như thực tế diễn ra. Quy trình khi nhìn vào như một quy trình khép kín nhưng vẫn có những hạn chế, vì người cung cấp số liệu để tổng hợp báo cáo và người làm kế hoạch không có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Người làm công tác kế hoạch và cấp lãnh đạo chỉ nắm được tình hình thực hiện kế hoạch nêu trong báo cáo mà không biết trong thực tế có đúng là nó diễn ra như vậy hay không? Tuy bản kế hoạch được lập ra, với các mục tiêu đạt ra để nhằm đem lại lợi ích cho người dân nhưng họ chẳng biết bản kế hoạch thực hiện ra sao, có tác động như thế nào đến mình. Về cách thức tổ chức TD&ĐG: vào cuối mỗi quý, năm các xã, cơ quan chức năng của huyện gửi báo cáo cho cơ quan kế hoạch huyện thường xuyên. Nhưng mức độ chính xác, khách quan và sự đầy đủ của số liệu trong các báo thường không đảm bảo. ngoài ra, các báo cáo thường không nêu được chính xác, đầy đủ được những gì đang xảy ra trong quá trình thực hiện kế hoạch. Điểm quan trọng, trong các báo cáo thường không nêu được quan điểm của từng xã, từng cơ quan chức năng về các vấn đề phát sinh và những kiến nghị mang tính đột phá cho huyện. Từ đó, tuy cơ quan kế hoạch nắm rõ được tình hình thực hiện kế hoạch nhưng cũng không có được nhiều sự tư vấn để mục tiêu có thể đạt được như kế hoạch đặt ra. 3.2.2 Nguyên nhân Ở huyện chưa có bộ phận chuyên trách về công tác theo dõi và đánh giá kế hoạch phát triển địa phương. Khi lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của huyện thì thiếu khung chỉ số giám sát, dẫn đến khi thực hiện kế hoạch không có khung để so sánh. ngoài ra, khi xây dụng các chỉ số của từng ngành, lĩnh vực thường lại dựa vào tình hình thực hiện và kết quả được nêu ra trong bản kế hoạch trước. vì vậy, TD&ĐG sẽ không chính xác với thực tế tình hình của huyện hiện tại để có sự thay đổi và đạt được hiệu quả cao nhất. Công tác theo dõi và đánh giá chưa được quan tâm đúng mức bởi vì cơ quan kế hoạch vẫn chỉ có chức năng lập kế hoạch mà phần thực hiện kế hoạch lại do các bộ phận khác thực hiện. Ngoài ra các thông tin của việc theo dõi và đánh giá chưa được sử dụng để đánh giá tiến trình thực hiện mục tiêu và liệu mục tiêu có đạt được như đặt ra không, hay cần có sự điều chỉnh như thế nào. Kết luận Các báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch của huyện Phù Yên đều cho rằng các mục tiêu nêu trong bản kế hoạch của huyện đều đạt được bằng hoặc vượt mức kế hoạch đề ra. Tuy nhiên các số liệu được nêu, tính toán trong bản kế hoach không được chính xác nhưng không bộ phận kiểm tra sự không chính xác này . Ngoài ra, cơ quan ban ngành, cơ quan kế hoạch và cấp lãnh đạo địa phương không có mối liên hệ chặt chẽ, giám sát lẫn nhau. Cơ quan cấp trên không thể hiện vai trò giám sát của mình trong quá trình thực hiện kế hoạch và cơ quan cấp dưới chỉ biết cung cấp báo cáo mà không đưa ra ý kiến, giải pháp về từng nội dung không phù hợp. Với việc sử dụng phương pháp TD&ĐG thực hiện đã thể hiện nhiều hạn chế, vì vậy muốn đổi mới công tác TD&ĐG thì phải chuyển sang phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả. Cơ quan kế hoạch phải đổi mới cách làm việc, thay đổi cách tiếp cận đánh giá quá trình thực hiện kế hoạch và khi có biến động về KTXH, mục tiêu có khả năng không thực hiện được thì phải đề ra giải pháp kịp thời và đúng lúc để tham mưu cho cấp lãnh đạo đề ra mục tiêu phù hợp với thực tế. CHƯƠNG III: ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI CÔNG TÁC THEO DÕI VÀ ĐÁNH GIÁ TẠI HUYỆN PHÙ YÊN – TỈNH SƠN LA: I. Định hướng đổi mới công tác theo dõi và đánh giá tại huyện Phù Yên 1. Định hướng của huyện về công tác theo dõi và đánh giá Định hướng chung Việc huyện lập kế hoạch và sử dụng phương pháp TD&ĐG theo phương pháp truyền thống không đưa được đến kết quả như mong đợi đó là đánh giá được tác động của các mục tiêu thực hiện đến người dân. Phương pháp truyển thống chỉ giúp nhà kế hoạch nắm được quá trình thực hiện thông qua các kết quả thu thập được qua báo cáo mà không giúp nắm được tình hình thực hiện của các mục tiêu kế hoạch đến đâu. Cho nên trong quá trình thực hiện kế hoạch phát triển KTXH 5 năm giai đoạn 2011 – 2015 phải thay đổi phương pháp TD&ĐG được sử dụng, cải tiến quy trình và cách thực thức thực hiện. Tuy nhiên việc đổi mới này phải gắn chặt với sự thay đổi mối liên hệ giữa các cơ quan ban ngành, các xã, cơ quan kế hoạch với cấp lãnh đạo địa phương. Vì vậy, trong quá trình lập kế hoạch 5 năm giai đoan 2011 – 2015 để đạt được các mục tiêu như trong bản kế hoạch đề ra thì cần phải có sự đổi mới trong công tác TD&ĐG kế hoạch phát triển KTXH. Định hướng đổi mới a. Sử dụng phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả đầu ra TD&ĐG dựa trên kết quả đầu ra là thước đo về các tiến bộ nhằm đạt được các mục tiêu của các cấp chính quyền địa phương đã được đề ra trong kế hoạch phát triển. Hệ thống TD&ĐG dựa trên kết quả sẽ khắc phục được những điểm yếu thường thấy trong các hệ thống TD&ĐG trước đây là thiếu các thông tin phản hồi về các kết quả hoặc hậu quả của các hoạt động của chính quyền địa phương. TD&ĐG dựa trên kết quả là một trong những công cụ quản lý quan trọng để cải thiện các hoạt động của chính quyền địa phương các cấp. Người dân và các cơ quan ban ngành biết được chính quyền địa phương đã thực hiện đúng lời hứa của mình chưa? Việc áp dụng hệ thống TD&ĐG dựa trên kết quả sẽ giúp cho các nhà hoạch định chính sách tiến thêm một bước nữa không chỉ xem xét các mục tiêu đặt ra đã đạt được chưa, mà còn chỉ ra cách thức để làm sao có thể đạt được các mục tiêu này một cách hiệu quả nhất. Ngoài ra, việc TD&ĐG sẽ giúp cho việc triển khai thực hiện kế hoạch được nề nếp hơn, có nhiều bộ phận kiểm soát chặt chẽ hơn. Vì vậy, để đáp ứng được yêu cầu đổi mới trong công tác KHH hiện nay thì công tác KHH của huyện cũng phải chuyển đổi từ phương pháp TD&ĐG thực hiện sang phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả. Với phương pháp này, các nhà hoạch định kế hoạch không những biết các hoạt động, đầu ra, đầu vào của chương trình mà còn biết các những tác động của các mục tiêu của bản kế hoạch 5 năm của huyện tác động như thế nào đến người dân. b. Quy trình thực hiện Dựa theo quy trình thực hiện việc TD&ĐG dựa trên kết quả thì gồm có 5 bước với nhiều công việc, nhiều bộ phận cùng thực hiện. Với thực tế hiện nay của huyện việc thay đổi quy trình thực hiện TD&ĐG từ thực hiện sang kết quả cũng là điều khó khăn. Bởi vì tại huyện chỉ có một người chuyên trách về công tác KHH, làm tất cả các công việc của công tác KHH kể cả công tác TD&ĐG quá trình thực hiện kế hoạch. Để thực hiện tốt các mục tiêu đề ra trong bản kế hoạch 5 năm giai đoạn 2011 – 2020 được cần thay đổi quy trình thực hiện việc TD&ĐG mục tiêu của kế hoạch. Cho nên, người làm công tác phải cập nhật thường xuyên lý thuyết về phương pháp TD&ĐG dựa trên kết quả, ngay từ bước lập kế hoạch, từng mục tiêu của bản kế hoạch phải xây dựng được bộ chỉ số TD&ĐG đầy đủ. Ngoài ra, huyện phải xây dựng được bộ phận chuyên trách nắm vững được lý thuyết về TD&ĐG dựa trên kết quả và hoạt động độc lập so với người lập kế hoạch. Từ đó bộ phận này sẽ là bộ phận chịu trác nhiềm về tiến trình và hiệu quả của công tác TD&ĐG dựa trên kết quả. c. Cách thức tổ chức thực hiện Để tổ chức thực hiện việc TD&ĐG dựa trên kết quả thì huyện phải thành lập được bộ phận chuyên trách về TD&ĐG hoạt động độc lập với bộ phận lập kế hoạch. Từ các mục tiêu đặt ra trong bản kế hoạch, bộ phận TD&ĐG này sẽ thiết lập bộ chỉ số giám sát các mục tiêu. Khung chỉ số giám sát này có tầm quan trọng bởi vì nếu không có bộ chỉ số này thì khi đánh giá quá trình thực hiện mục tiêu trong từng giai đoạn sẽ không có căn cứ để so sánh. Trong bộ phận TD&ĐG này sẽ chia công việc cho từng người, lãnh trách nhiệm theo dõi từng lĩnh vực. thông tin thu được trong từng giai đoạn phải cập nhật thường xuyên cho cấp lãnh đạo địa phương và tham mưu hướng giải quyết. 1.3 Quan điểm của huyện về công tác theo dõi và đánh giá: Trong công tác kế hoạch hóa, vai trò của các cơ quan nhà nước với tư cách là người điều tiết vĩ mô nền kinh tế, vận dụng chính sách của mình để huy động các nguồn lực từ các thành phần kinh tế khác nhau để phát triển nền kinh tế. Vì thế, kế hoạch hóa thể hiện tầm bao quát, phát huy hiệu lực đầy đủ đối với tổng thể nền kinh tế . Công tác kế hoạch chỉ được quan tâm đến nhiều ở cấp trung ương, trong khi bộ máy kế hoạch ở mọi cấp từ cơ sở như cấp huyện không đủ khả năng có được hệ thống thông tin giám sát do vậy việc thực hiện nhiều khi diễn ra sai lệch với ý đồ của kế hoạch nêu ra. Vì vậy, giữa cấp lãnh đạo, người làm công tác kế hoạch và các xã, các cơ quan chuyên trách phải có trách nhiệm và mối quan hệ khăng khít đối với công tác kế hoạch hóa. Các cấp lãnh đạo phải là người xây dựng chiến lược, quy hoạch và định hướng xây dựng kế hoạch cho địa phương. Cho nên, công việc xây dựng, nội dung của bản kế hoạch 5 năm, họ phải là người nắm vững và chịu trách nhiệm cao nhất đối với sự thành công hay thất bại của kế hoạch phát triển. cấp lãnh đạo của huyện phải có tầm nhìn và kiến thức sâu rộng để đánh giá thực trạng và tiềm năng của địa phương mình. Từ đó đưa ra được các mục tiêu phù hợp với thực tế và khi gặp các vấn đề nảy sinh thì sẽ có sự điều chỉnh linh hoạt sao cho mục tiêu đặt ra vẫn hoàn thành. Định hướng về công tác kế hoạch của huyện, cấp lãnh đạo huyện là người có trách nhiệm định hướng việc xây dựng, sự thành bại của kế hoạch và khi gặp vấn đề phát sinh sẽ ra các chính sách sao cho mục tiêu của kế hoạch vẫn hoàn thành. Người làm công tác kế hoạch phải xây dựng được bản kế hoạch phù hợp với địa phương, như đánh giá đúng tình hình địa phương, đề ra các mục tiêu phù hợp và nêu bật được các giải pháp. Ngoài ra,phải nắm rõ quá trình thực hiện kế hoạch, để xem tiến trình kế hoạch có được như yêu cầu đặt ra không. Khi thấy các vấn đề gây cản trở cho quá trình thì phải nắm được và phối hợp với các phòng ban để có biện pháp xử lý kịp thời. Ngoài ra, trong công tác kế hoạch hóa phải xây dựng được một bộ phận theo dõi và đánh giá độc lập để giám sát tiến trình thực hiện của kế hoạch phát triển. trong quá trình giám sát, bộ phận này sẽ đưa ra được các tư vấn cho cấp lãnh đạo về các giải pháp trong tình hình hiện tại, các phương pháp thực hiện hiệu quả hơn. Các xã và các phòng ban chức năng của huyện: nắm rõ bản kế hoạch, các chỉ tiêu và số liệu liên quan đến các vấn đề mà mình nắm giữ. Trong quá trình thực hiện kế hoạch, các vấn đề phát sinh có khả năng làm cho mục tiêu của kế hoạch không đạt được hay tác động của mục tiêu không như yêu cầu thì phải báo ngay cho bộ phận theo dõi và giám sát. Ngoài ra, các báo cáo gửi lên cho phòng tài chính – kế hoạch phải nêu chính xác những vấn đề mà mình được phân công thực hiện và các số liệu liên quan của ngành mình. Ngoài ra, huyện cần có sự tư vấn của các chuyên gia để có ý kiến đánh giá xem các số liệu mà các cơ quan trong huyện cung cấp liệu có đúng và tiến trình như vậy thì các mục tiêu mà bản kế hoạch 5 năm liệu có đạt được không? 2. Vài nét về kế hoạch 5 năm giai đoạn 2011 – 2015 Thực hiện chỉ thị số 751/CT-TTg ngày 03/06/2009 của thủ tướng chính phù về việc xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011 – 2015, chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã chỉ thị cho Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, giám đốc sở Kế hoạch và đầu tư, tài chính chủ trì cùng các sở, ngành có liên quan triển khai xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015. Bao gồm các nội dung chính sau: 2.1 Đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2006 - 2010 2.1.1 Các nội dung được tập trung đánh giá trong bản kế hoạch Tình hình triển khai và kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XVII, Nghị quyết HĐND huyện kỳ họp thứ 5 khoá XVIII về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng 5 năm giai đoạn 2006 - 2010. Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 11/12/2008 của Chính phủ về những giải pháp cấp bách nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội và các văn bản khác có liên quan. Đánh giá tác động thực tiễn của các giải pháp về tài chính ngân hàng, các chính sách để bảo đảm an sinh xã hội. Những vấn đề thực tiễn đặt ra ở từng ngành, địa phương trong tỉnh khi triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách lớn của Chính phủ, Bộ, ngành Trung ương và của tỉnh; đánh giá về kết quả tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế (cơ cấu ngành và nội bộ ngành, cơ cấu thành phần kinh tế, cơ cấu lao động) và đầu tư phát triển. Đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trong từng lĩnh vực, ngành cụ thể. từ đó đưa ra các kết quả đạt được và so sánh với các mục tiêu đặt ra trong bản kế hoạch 5 năm giai đoạn 2006 – 2010 của huyện. Phân tích các vấn đề liên quan về chất lượng tăng trưởng của từng ngành, từng xã trong huyện; khả năng cạnh tranh của các sản phẩm truyền thống, thế mạnh; việc khai thác và sử dụng các nguồn lực sẳn có; chất lượng của nguồn nhân lực; ứng dụng tiến bộ khoa học và đổi mới công nghệ. Ở lĩnh vực xã hội và bảo vệ môi trường việc đánh giá đặt ra hàng đầu là vấn đề cải thiện đời sống vật chất và tinh thần, giáo dục – đào tạo, chăm sóc sức khỏe y tế, giải quyết việc làm, tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo cho người dân và tình hình thực thi công tác bảo vệ môi trường,… Vấn đề huy động và sử dụng các nguồn vốn, bao gồm: nguồn vốn ngân sách nhà nước, nguồn vốn tín dụng đầu tư của Nhà nước, nguồn vốn từ khu vực dân cư, nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), các khoản viện trợ phi Chính phủ, nguồn tài chính từ các doanh nghiệp trong huyện. Tình hình, tiến độ triển khai thực hiện các công trình, dự án trọng điểm của huyện, các chương trình mục tiêu ưu tiên của huyện. Về các mặt công tác: quản lý và chỉ đạo tổ chức thực hiện kế hoạch; cải cách hành chính, chấp hành kỷ luật, kỷ cương, chất lượng đội ngũ cán bộ; phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí,… Đồng thời, phân tích làm rõ những mặt tồn tại, hạn chế khi tổ chức thực hiện theo các mục tiêu kế hoạch đã đề ra; làm rõ nguyên nhân đạt và chưa đạt, nguyên nhân khách quan và chủ quan; trách nhiệm của từng ngành, từng xã trong huyện để từ đó có được những bài học, kinh nghiệm quan trọng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của tỉnh. 2.1.2 Nội dung chủ yếu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015 a. Về mục tiêu Duy trì đà tăng trưởng cao của nền kinh tế, nâng cao hiệu quả và tính bền vững của sự phát triển. Đẩy mạnh công cuộc xoá đói giảm nghèo, nâng cao một bước đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao chất lượng chăm sóc y tế, giáo dục và sự nghiệp văn hoá. Củng cố vững chắc quân sự quốc phòng