Chuyên đề Một số vấn đề về quản lý sử dụng kinh phí cho hoạt động sự nghiệp y tế tại Bệnh viện nhi trung ương trong điều kiện hiện nay

n¨m 2004 lµ 26.426 (triÖu ®ång). Nh­ vËy, nguån thu tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 2.611 (triÖu ®ång) t­¬ng øng víi 11,91%. N¨m 2004 t¨ng so v¬i n¨m 2003 lµ 1.893 ( triÖu ®ång) t­¬ng øng víi 7,72%. §©y lµ møc t¨ng ®Òu ®Æn diÔn ra hµng n¨m ë BÖnh viÖn cïng víi tèc ®é t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. ChÝnh nhê nguån vèn nµy mµ ®¶m b¶o cho BÖnh viÖn cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn trong mÊy chôc n¨m qua. Nguån viÖn trî n­íc ngoµi. §©y lµ nguån cã tõ sù trî gióp cña ChÝnh phñ c¸c n­íc, cña liªn hîp quèc vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ kh¸c. Nguån nµy hç trî ®¾c lùc cho c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ BÖnh viÖn, gióp BÖnh viÖn theo kÞp sù ph¸t triÓn cña y häc trªn ThÕ giíi. Trong nh÷ng n¨m qua nguån viÖn trî cña n­íc ngoµi kh«ng ngõng t¨ng lªn nhanh chãng vµ xu h­íng cßn t¨ng m¹nh trong t­¬ng lai. Nguån nµy gióp cho viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n kh¸m ch÷a bÖnh cho trÎ em ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi. TiÒn viÖn trî gióp cho c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé cã tr×nh ®é, cã c¸ch thøc qu¶n lý hiÖn ®¹i vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp nhËn c¸c m¸y mãc, quy tr×nh c«ng nghÖ míi cho ho¹t ®éng cña BÖnh viÖn. Tuy nhiªn, nguån viÖn trî tõ n­íc ngoµi còng cã nh÷ng h¹n chÕ. Nguån tµi trî n­íc ngoµi dµnh cho ho¹t ®éng cña BÖnh viÖn nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo c¸c tæ chøc tµi trî, phô thuéc vµo quan hÖ ngo¹i giao cña n­íc ta víi c¸c n­íc vµ tæ chøc quèc tÕ, phô thuéc vµo mèi quan hÖ cña bÖnh viÖn víi c¸c tæ chøc. Do ®ã, nã kh«ng t¹o ra tÝnh chñ ®éng trong viÖc sö dông kinh phÝ. Qua b¶ng sè 1 còng cho ta thÊy ®­îc ®iÒu nµy. N¨m 2002 nguån viÖn trî n­íc ngoµi lµ 822 ( triÖu ®ång); N¨m 2003 lµ 2.227 (triÖu ®ång). Trong khi ®ã n¨m 2004 t¨ng ®ét biÕn lªn tíi 46.266 triÖu ®ång, tøc lµ gÊp kho¶ng 56 lÇn n¨m 2002 vµ kho¶ng 20 lÇn n¨m 2003. Nh­ vËy nguån viÖn trî n­íc ngoµi cã n¨m th× rÊt thÊp cã n¨m l¹i cao ®ét biÕn, nã kh«ng cã tÝnh æn ®Þnh. Nguån vèn nµy chñ yÕu ®­îc ®Çu t­ vµo c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®Çu t­ cho nghiªn cøu cña BÖnh viÖn. Së dÜ nguån vèn cña BÖnh viÖn n¨m 2004 t¨ng vät so víi n¨m 2003 còng lµ do cã sù t¨ng ®ét biÕt cña nguån viÖn trî n­íc ngoµi. N¨m 2003 tæng nguån vèn cña bÖnh viÖn chØ cã lµ 47.925 triÖu ®ång nh­ng n¨m 2004 lªn tíi 103.755 triÖu ®ång, t­¬ng ­íng víi møc t¨ng 116,50%. Vµ còng chÝnh nguån nµy lµm cho tû träng cña c¸c nguån vèn bÞ thay ®æi ®ét ngét. Nguån thu kh¸c Ngoµi 2 nguån ®Çu t­ chÝnh ®· nãi ë trªn bÖnh viÖn cßn cã nguån thu kh¸c nh­: thu dÞch vô, b¶o hiÓm y tÕ, ®Ó bæ xung cho viÖc chi tiªu cña bÖnh viÖn. - Nguån vèn thu tõ dÞch vô. Nguån nµy cã ®­îc nhê trÝch mét phÇn tõ thu viÖn phÝ cña nh÷ng ng­êi ®i kh¸m ch÷a bÖnh. Theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc BÖnh viÖn ®­îc gi÷ l¹i 35% tõ nguån thu dÞch vô nµy ®Ó bæ xung cho chi tiªu cña bÖnh viÖn. Nguån nµy cã xu h­íng ngµy mét gi¶m v× Nhµ n­íc ®ang dÇn thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch miÔn phÝ hoµn toµn cho trÎ em d­íi 6 tuæi vµ gi¶m mét phÇn cho ng­êi nghÌo nÕu cã con em ®i kh¸m bÖnh. Tuy nhiªn viÖc lµm nµy ®ang vÊp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n v× hiÖn ch­a cã tiªu chuÈn rá rµng x¸c ®Þnh thÕ nµo lµ ng­êi nghÌo vµ møc ®é ph¶i miÔn gi¶m lµ bao nhiªu. Nguån nµy cã thÓ ®­îc bæ xung tõ nguån B¶o hiÓm Y tÕ, vµ chÝnh s¸ch 100% ng­êi d©n ®ãng b¶o hiÓm y tÕ b¾t buéc cã vÎ kh¶ quan. - Nguån b¶o hiÓm y tÕ. Ho¹t ®éng BHYT nh»m huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸ nh©n, tËp thÓ, céng ®ång x· héi ®Ó cung cÊp nguån tµi chÝnh cho viÖc kh¸m ch÷a bÖnh cña nh÷ng ng­êi cã thÎ b¶o hiÓm. Ho¹t ®éng BHYT ®· t¨ng c­êng nguån lùc cho hÖ thèng y tÕ, ph¸t triÓn sù nghiÖp y tÕ. Nguån tµi chÝnh do B¶o hiÓm Y tÕ cung cÊp ®­îc coi lµ mét nguån vèn tiÒm tµng cung cÊp cho c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh y tÕ. ViÖc huy ®éng vµ sö dông nguån BHYT lµ mét h×nh thøc chia sÎ rñi ro bÖnh tËt gi÷a c¸c c¸ nh©n trong x· héi víi nhau. Ng­êi khoÎ gióp ®ì ng­êi bÖnh tËt, ng­êi giµu gióp ®ì ng­êi nghÌo, BHYT gãp phÇn thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, nh­ng viÖc thùc hiÖn ®ãng B¶o hiÓm Y tÕ gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Nguån tµi chÝnh tõ BHYT cung cÊp cho BÖnh viÖn cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng, do sè ng­êi cã thÎ b¶o hiÓm ngµy cµng nhiÒu. §©y còng chÝnh lµ chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nh»m t¨ng nguån thu tõ B¶o hiÓm Y tÕ vµ gi¶m nguån thu tõ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô ë BÖnh viÖn, ®em l¹i sù c«ng b»ng cho mäi ng­êi. Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy nguån thu kh¸c t¨ng kh¸ nhanh, n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 34,47%, n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 tíi 46,76%, ®iÒu nµy cho thÊy nguån thu tõ BHYT t¨ng nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi nguån thu tõ dÞch vô cña bÖnh viÖn. 2.2.2. Công tác quản lý sử dụng kinh phí tại Bệnh viện Nhi Trung Ương trong những năm qua. Trung tâm của một chu trình ngân sách là khâu chấp hành ngân sách và khoảng thời gian chấp hành ngân sách trùng với năm ngân sách. Để có được dự toán cho từng năm đòi hỏi phải có khâu lập ngân sách, khâu này phải thực hiện trước khi năm ngân sách bắt đầu. Và sau khi năm ngân sách kết thúc đòi hỏi phải có công tác đánh giá, tổng kết tình hình chấp hành ngân sách, đó chính là khâu quyết toán ngân sách. Tại Bệnh viện Nhi Trung Ương chu trình quản lý sử dụng kinh phí cũng được thực hiện thông qua 3 khâu chủ yếu là lập, chấp hành và quyết toán ngân sách. Để phục vụ cho từng khâu một, hiện nay nước ta đã có những văn bản cụ thể hướng dẫn như: thông tư 103/1998/TT-BTC ngày 18 /7/1998 của Bộ tài chính về việc lập, chấp hành và quyết toán ngân sách nhà nước; Nghi định số 87/CP ngày 14/12/1996 của Chính phủ và Nghị định số 51/1998/NĐ-CP ngày 18/7/1998 của Chính phủ về bổ xung, sửa đổi một số điều của Nghị định 87/CP nói trên đã quy định chi tiết về lập, chấp hành và quyết toán NSNN. Công tác quản lý sử dụng kinh phí tại Bệnh viện Nhi Trung Ương được chi tiết cho từng các mục chi sau: Mục 100: Tiền lương Mục 101: Tiền công Mục 102: Phụ cấp lương Mục 104: Tiền thưởng Mục 106: Các khoản đóng góp Mục 108: Các khoản thanh toán cho cá nhân Mục 109: Dịch vụ công cộng Mục 110: Vật tư văn phòng Mục 111: Thông tin liên lạc Mục 112: Hội nghị Mục 113: Công tác phí Mục 114: Chi phí thuê mướn Mục 115: Chi phí đoàn ra Mục 116: Chi phí đoàn vào Mục 117: Sửa chữa thường xuyên tài sản Mục 118: Sửa chữa lớn tài sản Mục 119: Chi phí nghiệp vụ chuyên môn từng ngành. Mục 134: Chi khác Mục 144: Mua tài sản vô hình Mục 145: Mua Tài sản cố định Trong các mục trên lại được chi tiết ra từng tiểu mục cụ thể theo mục lục NSNN hiện hành, ban hành theo quyết định số 280/TC/QĐ/NSNN ngày 15/4/1997 của Bộ tài chính, sửa đổi và bổ xung theo thông tư hướng dẫn, sửa đổi, bổ xung hệ thống mục lục NSNN số 156/1998/TC/BTC ngày 12/12/1998 của Bộ tài chính. Từ các mục chi tiết trên được chia ra làm 4 nhóm chính: - Nhóm chi cho con người: Tiền lương (mục 100); tiền công (101); phụ cấp lương (102); tiền thưởng (104); các khoản đóng góp (106); các khoản thanh toán cho cá nhân (108). - Nhóm chi quản lý hành chính: Dịch vụ công (109); Vật tư văn phòng (110); Thông tin liên lạc (111); Hội nghị (112); Công tác phí (113); Chi phí thuê mướn (114); Chi phí đoàn ra (115); Chi phí đoàn vào (116); Chi khác (134). - Nhóm chi cho nghiệp vụ chuyên môn: Chi phí nghiệp vụ chuyên môn từng ngành (119), như trang thiết bị kỹ thuật, vật tư, trang phục đồng phục, chi phí điều tra khảo sát, nghiên cứu khoa học,.... - Chi mua sắm, sửa chữa tài sản cố định: Sửa chữa thường xuyên tài sản cố định (117); Sữa chữa lớn tài sản (118); Mua tài sản vô hình (144); Mua tài sản cố định (145). 2.2.2.1. Công tác lập dự toán chi tại Bệnh viện Nhi Trung Ương. Một chu trình chi ngân sách được bắt đầu bằng khâu lập dự toán chi. Đây là quá trình phân tích, đánh giá giữa khả năng và nhu cầu các nguồn tài chính của Bệnh viện, để từ đó xác lập các chỉ tiêu chi hàng năm một cách đúng đắn có căn cứ khoa học và thực tiễn, đồng thời trên cơ sở đó có thể lập những biện pháp nhằm thực hiện tốt hơn các chỉ tiêu đã nêu ra. Công tác lập dự toán chi tại Bệnh viện là khâu không thể thiếu được. Vào giữa năm báo cáo phòng Tài chính - Kế toán của Bệnh viện tiến hành lập dự toán chi cho năm kế hoạch. Hồ sơ kế hoạch chi bao gồm hai phần chính: Các bảng số liệu và bảng thuyết minh bằng lời văn. - Bảng số liệu: Đó là các biểu phản ánh số liệu chi của Bệnh viện được xắp xếp theo mục lục ngân sách nhà nước. Biểu số liệu gồm hai phần chính: + Biểu tổng hợp chi tiết: Phản ánh khái quát kế hoạch chi. + Biểu chi tiết chi: Phản ánh số chi chi tiết, cụ thể theo từng nội dung đã được phản ánh trên biểu tổng hợp. - Bản thuyết minh bằng lời văn: Được xây dựng kèm các bảng số liệu với nội dung chính như sau: + Khái quát tình hình thực chi năm báo cáo và một số năm trước đó. + Dự kiến những biến động ảnh hưởng đến tình hình chi năm kế hoạch. + Các chủ trương, biện pháp chủ yếu nhằm thực hiện chi năm kế hoạch. Để đảm bảo cho việc lập dự toán chi cho hoạt sự nghiệp tại Bệnh viện có căn cứ khoa học và thực tiễn cần phải quán triệt các yêu cầu sau: - Lập kế hoạch chi phải dựa vào phương hướng, chủ trương, nhiệm vụ của Bệnh viện trong năm kế hoạch và những năm tiếp theo. - Lập kế hoạch chi phải căn cứ vào kết quả phân tích đánh giá tình hình chi của các năm trước đó, đặc biệt là của năm báo cáo nhằm đảm bảo phân bổ nguồn kinh phí hợp lý, làm cơ sở cho thực hiện cũng như kiểm soát chi được thuận lợi. - Lập kế hoạch chi phải dựa trên các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức về chi ngân sách cho hoạt động sự nghiêp. Đối với nguồn viện trợ của nước ngoài cần tuân thủ theo các văn bản, hợp đồng đã ký kết giữa hai bên. Cụ thể dự toán sử dung kinh phí cho hoạt động sự nghiệp tại Bệnh viện Nhi trong những năm gần đây được thể hiện như sau: Bảng số 2: Dự toán sử dụng kinh phí cho hoạt động sự nghiệp tại Bệnh viện Nhi Trung Ương. Đơn vị: Triệu đồng Năm 2002 2003 2004 Chi cho con người Dự toán 12.490 16.852 20.133 Tỷ trọng 32.46% 35.16% 19.40% Chi quản lý hành chính Dự toán 4.650 4.996 5.142 Tỷ trọng 12.08% 10.42% 4.96% Chi nghiệp vụ chuyên môn Dự toán 16.237 19.189 24.703 Tỷ trọng 42.19% 40.04% 23.81% Chi mua sắm, sửa chữa tscđ Dự toán 5.107 6.890 53.477 Tỷ trọng 13.27% 14.38% 51.54% Tổng chi Dự toán 38.484 47.925 103.755 Tỷ trọng 100% 100% 100% (Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n BÖnh viÖn NhÞ Trung ­¬ng) -Dù to¸n chi cho con ng­êi. ViÖc x¸c ®Þnh sè kinh phÝ chi cho con ng­êi ®­îc dùa trªn sè c«ng nh©n viªn b×nh qu©n dù kiÕn cã mÆt trong kú kÕ ho¹ch vµ møc chi b×nh qu©n cho mçi ng­êi dù kiÕn kú kÕ ho¹ch. Dù kiÕn lao ®éng n¨m 2005 cña BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng lµ 918 ng­êi t¨ng so víi n¨m 2004 lµ 45 ng­êi. * Dù to¸n vÒ quü l­¬ng. L­¬ng c«ng nh©n viªn = L­¬ng c¬ b¶n + Phô cÊp l­¬ng. L­¬ng c¬ b¶n ®­îc thiÕt kÕ b»ng c¸c hÖ sè møc l­¬ng cña ng¹ch c«ng chøc, l­¬ng c¬ b¶n ®­îc tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng vµ phôc vô nhu cÇu c¬ b¶n cña c«ng nh©n viªn chøc nh­: mua thùc phÈm, quÇn ¸o, ®å dïng, ®å dïng gia ®×nh, tr¶ tiÒn ®iÖn n­íc vµ lµm c¨n cø tÝnh l­¬ng h­u. L­¬ng c¬ b¶n cña c«ng chøc ®­îc thiÕt kÕ thµnh nhiÒu b¶ng l­¬ng t­¬ng øng víi nhiÒu ng¹ch c«ng chøc. Mçi b¶ng l­¬ng t­¬ng øng víi mét sè ng¹ch c«ng chøc tuú theo tiªu chuÈn chuyªn m«n. Trong b¶ng l­¬ng l¹i chia ra c¸c bËc th©m liªn vµ c¸c bËc th©m liªn ®ã nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo ®é dµi thêi gian lµm viÖc cña mçi ng¹ch vµ quy ®Þnh thêi gian ®Ó n©ng mét bËc l­¬ng. ViÖc tÝnh møc l­¬ng cho mét c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng lµ: Møc l­¬ng c¬ b¶n = Møc l­¬ng tèi thiÓu x HÖ sè møc l­¬ng ®­îc h­ëng. Møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc Nhµ n­íc quy ®Þnh: Tõ ngµy 1/1/2000 møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc t¨ng lªn 180.000 ®ång mét ng­êi/ th¸ng. Tõ ngµy 1/1/2001 møc l­¬ng tèi thiÓu l¹i ®­îc t¨ng lªn 210.000 ®ång mét ng­êi/ th¸ng. Vµ tõ ngµy 1/10/2004 møc l­¬ng tèi thiÓu l¹i ®­îc t¨ng lªn 290.000 ®ång mét ng­êi/ th¸ng. Phô cÊp l­¬ng: Lµ phÇn cã tÝnh chÊt l­¬ng ®­îc bæ xung vµo tiÒn l­¬ng ®Ó bï ®¾p c¸c yÕu tè cßn thiÕu khi x©y dùng tiÒn l­¬ng c¬ b¶n ch­a tÝnh ®Õn. ViÖc tÝnh phô cÊp l­¬ng cho mét c¸n bé c«ng nh©n viªn nh­ sau: Møc phô cÊp l­¬ng = Møc l­¬ng tèi thiÓu x HÖ sè phô cÊp ®­îc h­ëng. Dù kiÕn biªn chÕ quü l­¬ng t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng trong ba n¨m 2003 – 2004 nh­ sau: N¨m 2003: Sè biªn chÕ dù kiÕn: 865 ng­êi. Dù kiÕn quü l­¬ng: 9.342 triÖu ®ång Trung b×nh mçi c¸n bé nhËn ®­îc 0,9 triÖu ®ång. N¨m 2004: Sè biªn chÕ dù kiÕn: 873 ng­êi Dù kiÕn quü l­¬ng: 11.165 triÖu ®ång Trung b×nh mçi c¸n bé nhËn ®­îc 1,07 triÖu ®ång. * Dù to¸n c¸c kho¶n chi cho con ng­êi kh¸c l­¬ng: T¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng, c¸c kho¶n chi cho con ng­êi kh¸c l­¬ng chiÕm tû träng nhá trong tæng chi cho con ng­êi. C¸c kho¶n chi nµy bao gåm: TiÒn c«ng (101); TiÒn th­ëng (104); C¸c kho¶n ®ãng gãp (106); C¸c kho¶n thanh to¸n cho c¸ nh©n (108) - TiÒn c«ng thùc chÊt lµ tiÒn hîp ®ång mµ BÖnh viÖn thuª ngoµi ®Ó lµm c¸c vô, viÖc ph¸t sinh. - TiÒn th­ëng lµ mét kho¶n tiÒn l­¬ng bæ xung nh»m qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Trong c¬ cÊu thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn th× tiÒn l­¬ng cã tÝnh æn ®Þnh, th­êng xuyªn, cßn tiÒn th­ëng chØ lµ phÇn thªm vµ phô thuéc vµo c¸c chØ tiªu th­ëng, phô thuéc vµo kÕt qu¶ hoµn thµnh c«ng viÖc ®­îc giao. - C¸c kho¶n ®ãng gãp tÝnh theo l­¬ng nh­: BHXH, BHYT. + Quü BHXH lµ quü dïng ®Ó trî cÊp cho ng­êi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp quü trong c¸c tr­êng hîp hä bÞ mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng nh­: èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, h­u trÝ, mÊt søc,... T¹i BÖnh viÖn hµng n¨m trÝch theo tû lÖ lµ 15% trªn tæng quü l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. + B¶o hiÓm y tÕ thùc chÊt lµ sù b¶o trî vÒ y tÕ cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm, gióp hä phÇn nµo trang tr¶i tiÒn kh¸m, ch÷a bÖnh, tiÒn viÖn phÝ, tiÒn thuèc thang. T¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng, hµng n¨m thùc hiÖn trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh lµ 2% trªn tæng quü l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. + Kinh phÝ c«ng ®oµn kh«ng ®­îc BÖnh viÖn tÝnh vµo chi cho con ng­êi. Dù kiÕn t×nh h×nh BHXH, BHYT t¹i BÖnh viÖn nhi trung ­¬ng trong nh÷ng n¨m qua: - N¨m 2003 Dù kiÕn quü l­¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ: 9.342 triÖu ®ång Trong ®ã: BHXH = 15% x 9.342 = 1.401 (triÖu) BHYT = 2% x 9.342 = 187 (triÖu) - N¨m 2004 Dù kiÕn quü l­¬ng ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ: 11.165 triÖu ®ång Trong ®ã: BHXH = 15% x 11.165 = 1.675 (triÖu) BHYT = 2% x 11.165 = 223 (triÖu) Qua b¶ng 2 ta thÊy sè tuyÖt ®èi chi cho con ng­êi t¨ng ®Òu theo c¸c n¨m. Dù to¸n chi n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 4.362 triÖu ®ång t­¬ng øng víi møc t¨ng 34,92%. Dù to¸n chi n¨m 2004 lµ 20.133 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 3.281 triÖu ®ång, t­¬ng øng v¬i møc t¨ng lµ 19,67%. Nh­ vËy dù to¸n chi cho con ng­êi liªn tôc t¨ng tõ n¨m 2002 ®Õn n¨m 2004 vµ møc t¨ng nµy lµ kh¸ lín. Cßn tû träng n¨m 2004 cã gi¶m nhiÒu so víi n¨m 2003 lµ do cã sù t¨ng ®ét biÕn tõ nguån viÖn trî n­íc ngoµi cho tµi s¶n cè ®Þnh. - Dù to¸n chi cho qu¶n lý hµnh chÝnh: §©y lµ kho¶n chi t­¬ng ®èi lín trong tæng chi ho¹t ®éng sù nghiÖp t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng, c¸c kho¶n chi qu¶n lý hµnh chÝnh bao gåm: Chi tiÒn sö dông dÞch vô c«ng céng; tiÒn vËt t­ v¨n phßng; chi tiÒn sö dông th«ng tin, liªn l¹c; Héi nghÞ phÝ; C«ng t¸c phÝ; Chi phÝ thuª m­ín; Chi cho ®oµn ra, ®oµn vµo vµ c¸c kho¶n chi kh¸c. - Chi tiÒn sö dung dÞch vô c«ng céng thùc chÊt lµ tr¶ tiÒn cho Nhµ n­íc khi sö dông c¸c dÞch vô cña Nhµ n­íc. C¸c kho¶n thanh to¸n dÞch vô c«ng céng nh­: Thanh to¸n tiÒn ®iÖn, n­íc; thanh to¸n tiÒn nhiªn liÖu; thanh to¸n tiÒn vÖ sinh m«i tr­êng. - TiÒn vËt t­ v¨n phßng lµ c¸c kho¶n nh­: V¨n phßng phÈm; mua s¾m c«ng cô, dông cô v¨n phßng vµ c¸c vËt t­ v¨n phßng kh¸c. - TiÒn sö dông th«ng tin liªn l¹c nh­: C­íc phÝ ®iÖn tho¹i trong n­íc; c­íc phÝ b­u chÝnh; Fax; qu¶ng c¸o; phim ¶nh; s¸ch b¸o t¹p chÝ th­ viÖn; thuª bao ®­êng ®iÖn tho¹i vµ th«ng tin liªn l¹c kh¸c. - Héi nghÞ phÝ lµ c¸c kho¶n chi phÝ phôc vô cho héi nghÞ nh­: Chi phÝ in mua tµi liÖu; båi d­ìng gi¶ng viªn, b¸o c¸o viªn; chi phÝ thuª héi tr­êng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn; chi phÝ thuª phßng cho kh¸ch; chi tiÒn ¨n héi nghi vµ c¸c kho¶n thuª m­ín kh¸c. - C«ng t¸c phÝ lµ nh÷ng kho¶n liªn quan tíi viÖc ®i l¹i ngo¹i giao cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong BÖnh viÖn. C¸c kho¶n c«ng t¸c phÝ nh­: TiÒn vÐ m¸y bay, tµu xe; tiÒn thuª phßng ngñ; phô cÊp c«ng t¸c phÝ; kho¸n c«ng t¸c phÝ vµ c¸c kho¶n c«ng t¸c phÝ kh¸c. - Chi phÝ thuª m­ín lµ nh÷ng kho¶n chi mµ bÖnh viÖn thuª ngoµi lµm nh­: Thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn; thuª ph­¬ng tiÖn c¸c lo¹i; thuª lao ®«ng trong n­íc; thuª chuyªn gia ®µo t¹o l¹i c¸n bé; chi phÝ thuª m­ín kh¸c. - Chi ®oµn ra lµ c¸c kho¶n chi nh­: TiÒn vÐ m¸y bay, tµu, xe, phÝ lÖ phÝ liªn quan. - Chi ®oµn vµo gåm chi tiÒn ¨n, tiÒn ë; phÝ lÖ phÝ liªn quan; chi ®oµn vµo kh¸c. - C¸c kho¶n chi kh¸c. Qua b¶ng sè liÖu 2, ta thÊy dù to¸n chi qu¶n lý hµnh chÝnh lu«n t¨ng ®Òu theo c¸c n¨m. N¨m 2002 lµ 4.650 triÖu ®ång, n¨m 2003 lµ 4.996 triÖu ®ång vµ n¨m 2004 t¨ng lªn 5.142 triÖu ®ång. Nh­ng tû träng cña chi qu¶n lý hµnh chÝnh l¹i gi¶m ®Òu theo c¸c n¨m. N¨m 2002 dù to¸n qu¶n lý hµnh chÝnh chiÕm tû träng 12,08%; n¨m 2003 lµ 10,42%; N¨m 2004 chØ cßn 4,96%. §iÒu nµy cho thÊy mÆc dï dù to¸n sè tuyÖt ®èi t¨ng theo c¸c n¨m, nh­ng møc t¨ng cña chi qu¶n lý hµnh chÝnh t¨ng chËm h¬n so víi møc t¨ng cña c¸c kho¶n chi kh¸c. - Dù to¸n chi mua s¾m, söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh: BÖnh viÖn lµ trô së cña c¬ quan Nhµ n­íc, thay mÆt nhµ n­íc thùc thi c¸c c«ng viÖc mµ §¶ng vµ nh©n d©n giao phã. Lµ n¬i tiÕp nhËn bÖnh nh©n vµ ng­êi nhµ bÖnh nh©n, cã nghÜa vô hoµn thµnh tèt c«ng t¸c kh¸m vµ ch÷a bÖnh cho trÎ em, ®©y còng lµ n¬i giao tiÕp, ®èi néi ®èi ngo¹i. §Ó c¸n bé c«ng nh©n viªn BÖnh viÖn hoµn thµnh tèt c¸c c«ng viÖc ®­îc giao ®ßi hái ph¶i cã c¸c ph­¬ng tiÖn trang thiÕt bÞ hîp lý. MÆt kh¸c, hµng n¨m do nhu cÇu ho¹t ®éng cïng víi sù xuèng cÊp tÊt yÕu cña c¸c TSC§ dïng cho ho¹t ®éng cña BÖnh viÖn ®· lµm ph¸t sinh nhu cÇu kinh phÝ ®Ó mua x¾m thªm trang thiÕt bÞ hoÆc phôc håi gi¸ trÞ sö dông cho TSC§ ®· bÞ xuçng cÊp. V× vËy, ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu kinh phÝ cho mua s¾m tµi s¶n, söa ch÷a lín TSC§ vµ x©y dùng nhá trong dù to¸n kinh phÝ hµng n¨m cña BÖnh viÖn ®Ó lµm c¬ së lËp dù to¸n chi. ViÖc lËp dù to¸n chi cho nhãm môc nµy chñ yÕu dùa vµo c¸c c¨n cø sau: - Dùa vµo thùc tr¹ng tµi s¶n ®· ®­îc sö dông t¹i BÖnh viÖn vµ ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua tµi liÖu b¸o c¸o quyÕt to¸n kinh phÝ kÕt hîp víi ®iÒu tra thùc tÕ cña ban thanh tra ®Ó x¸c ®Þnh møc chi cho hîp lý. - Dùa vµo kh¶ n¨ng nguån vèn ng©n s¸ch dù kiÕn sÏ cÊp dµnh cho mua s¾m tµi s¶n, söa chöa lín vµ x©y dùng nhá thuéc lÜnh vùc kinh phÝ th­êng xuyªn kú kÕ ho¹ch. Dùa vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña BÖnh viÖn. Chi mua s¾m, söa ch÷a TSC§ gåm: - Chi söa ch÷a th­êng xuyªn tµi s¶n: ®©y lµ kho¶n chi cã tÝnh liªn tôc hµng th¸ng, hµng quý nh­: chi söa ch÷a « t« con, « t« t¶i; chi söa xe chuyªn dïng; söa ch÷a trang thiÕt bÞ kü thu©t chuyªn dïng; chi phÝ söa m¸y tÝnh, photo, Fax, ®iÒu hoµ nhiÖt ®é; nhµ cöa; ®­êng ®iÖn, cÊp n­íc; c¸c tµi s¶n c«ng tr×nh kh¸c. - Kho¶n chi cho söa ch÷a lín tµi s¶n lµ nh÷ng kho¶n chi víi møc chi phÝ lín, cÇn ph¶i cã dù ¸n míi ®­îc phÐp lµm. Cô thÓ nh­: Söa ch÷a trang thiÕt bÞ kü thuËt chuyªn dïng; Nhµ cöa; §iÒu hoµ nhiÖt ®é; §­êng ®iÖn cÊp tho¸t n­íc. - Mua tµi s¶n v« h×nh nh­ phÇn mÒm m¸y tÝnh. - Mua tµi s¶n dïng cho c«ng t¸c chuyªn m«n nh­: §å gç, s¾t, m©y, tre, nhùa; trang thiÕt bÞ kü thuËt chuyªn dïng,.... Qua b¶ng 2 ta thÊy dù to¸n chi cho mua s¾m, söa ch÷a TSC§ cã t¨ng ®ét biÕn vµo n¨m 2004 lªn tíi 53.477 triÖu ®ång, trong khi n¨m 2003 chØ cã 6.890 triÖu ®ång, cßn n¨m 2002 lµ 5.107 triÖu ®ång. Do ®ã, nã lµm cho tû träng cña dù to¸n chi mua s¾m, söa ch÷a TSC§ còng t¨ng lªn cao nhÊt trong c¸c nhãm môc chi, lªn tíi 51,54%. Dù to¸n chi nghiÖp vô chuyªn m«n. §©y lµ kho¶n chi chiÕm tû träng lín nhÊt trong 4 nhãm môc chi cña bÖnh viÖn, nã gåm c¸c kho¶n chi nh­: Chi hµng ho¸, vËt t­ dïng cho chuyªn m«n; chi cho mua trang thiÕt bÞ kü thuËt chuyªn m«n; chi in Ên chØ; chi b¶o hé lao ®éng; chi s¸ch tµi liÖu dïng cho chuyªn m«n; mua sóc vËt dïng cho chuyªn m«n nh­ thá, chã, mÌo,.... ®Ó thùc hµnh mæ ghÐp gan, th©n; vµ chi thanh to¸n ho¹t ®éng bªn ngoµi. Qua b¶ng 2 ta thÊy dù to¸n chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n lµ chiÕm tû träng lín nhÊt vµ sè tuyÖt ®èi t¨ng ®Òu ë c¸c n¨m. N¨m 2002 dù to¸n chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n lµ 16.237 triÖu ®ång; n¨m 2003 lµ 19.189 triÖu ®ång; cßn n¨m 2004 lµ 24.703 triÖu ®ång. §iÒu nµy còng dÓ hiÓu v× BÖnh viÖn rÊt chó träng ®Õn chuyªn m«n cña c¸c y, b¸c sÜ vµ chuyªn m«n cña tõng khoa phßng. V× nghÒ y rÊt chó träng ®Õn chuyªn m«n, xem chuyªn m«n lµ mÆt trËn hµng ®Çu. Së dÜ n¨m 2004 dù to¸n chi nghiÖp vô chuyªn m«n cã gi¶m xuèng cßn 23,81% lµ v× trong n¨m 2004 cã sù t¨ng ®ét biÕn vÒ chi cho TSC§. ChÝnh kho¶n dù to¸n t¨ng vÒ chi cho TSC§ mµ lµm cho tû träng cña c¸c nhãm kh¸c gi¶m xuèng. Dù to¸n chi cho mua s¾m, söa ch÷a cña BÖnh viÖn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chiÕm tû träng rÊt cao, ®Æc biÖt lµ n¨m 2004 lªn tíi 51,54%. BÖnh viÖn ®· ®Çu t­ qu¶n lý BÖnh viÖn hoµn toµn b»ng m¸y tÝnh vµ ®Çu t­ mua phÇn mÒm qu¶n lý BÖnh viÖn trÞ gi¸ hµng tû ®ång. §©y còng lµ c¸ch ®Çu t­ ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt cña BÖnh viÖn nh»m phôc vô ng­êi bÖnh mét c¸ch nhanh nhÊt vµ tèt nhÊt. 2.2.2.2. C«ng t¸c chÊp hµnh chi t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng. ChÊp hµnh chi ng©n s¸ch lµ kh©u cèt yÕu, träng t©m cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi mét chu tr×nh ng©n s¸ch. NÕu kh©u lËp kÕ ho¹ch ®¹t kÕt qu¶ tèt th× vÒ c¬ b¶n còng míi dõng l¹i trªn giÊy tê, n»m trong kh¶ n¨ng vµ dù kiÕn, chóng cã biÕn thµnh hiÖn thùc hay kh«ng lµ tuú thuéc vµo kh©u chÊp hµnh chi ng©n s¸ch. H¬n n÷a chÊp hµnh chi ng©n s¸ch thùc hiÖn tèt sÏ cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc thùc hiÖn kh©u tiÕp theo lµ kh©u quyÕt to¸n ng©n s¸ch. T¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh vµ sö dông kinh phÝ còng ®­îc BÖnh viÖn coi lµ kh©u träng t©m, cèt yÕu cña c¶ chu tr×nh. Sau khi ®­îc Bé Y tÕ, Bé Tµi chÝnh cïng víi bªn viÖn trî ®ång ý giao kÕ ho¹ch ng©n s¸ch, BÖnh viÖn tiÕn hµnh sö dông ng©n s¸ch ®­îc giao. Qu¸ tr×nh nµy ®¶m b¶o ®óng víi dù to¸n ng©n s¸ch ®­îc giao c¶ vÒ tæng møc chi vµ chi tiÕt chi cho tõng môc vµ nhßm môc, sau ®ã tiÕn hµnh chi tiÕt ra kÕ ho¹ch tõng quý, tõng th¸ng. ViÖc chi tiÕt ra tõng quý lµ ph¶i c¨n cø vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng quý ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch chi quý mét c¸ch s¸t thùc vµ tÝch cùc; chi tiÕt ra kÕ ho¹ch th¸ng lµ ®Ó thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch quý. Tõ ®ã, kÕ ho¹ch quý ®­îc thùc hiÖn vµ kÕ ho¹ch n¨m sÏ ®­îc thùc hiÖn tèt. C«ng t¸c chÊp hµnh chi t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng trong nh÷ng n¨m võa qua ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt. Dùa trªn viÖc ph©n bæ dù to¸n ®Ó tiÕn hµnh cho c¸c nhãm môc chi theo tû lÖ hîp lý. Bªn c¹nh ®ã BÖnh viÖn cßn tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch chi quý, trong ®ã cã chia ra c¸c th¸ng vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch cña tõng th¸ng. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: B¶ng3: Thùc chi cho ho¹t ®éng sù nghiÖp t¹i BÖnh viÖn Nhi Trung ¦¬ng. §¬n vÞ: TriÖu ®ång Năm 2002 2003 2004 Chi cho con người Thực hiện 12.490 16.852 20.133 Tỷ trọng 32.46% 35.16% 19.40% Chi quản lý hành chính Thực hiện 4.650 4.996 5.142 Tỷ trọng 12.08% 10.42% 4.96% Chi nghiệp vụ chuyên môn Thực hiện 16.237 19.189 24.703 Tỷ trọng 42.19% 40.04% 23.81% Chi mua sắm sửa chữa 5.107 6.890 53.477 Tỷ trọng 13.27% 14.38% 51.54% Tổng chi Thực hiện 38.484 47.925 103.755 Tỷ trọng 100% 100% 100% (Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n BÖnh viÖn Nhi Trung ­¬ng) Qua b¶ng sè liÖu trªn, ta thÊy trong nh÷ng n¨m qua nhãm chi cho con ng­êi vµ chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n lu«n chiÕm tû trong cao trong tæng chi cho ho¹t ®éng sù nghiÖp t¹i BÖnh viÖn. ChØ cã riªng n¨m 2004, tû träng cho hai nhãm môc nµy ®ét ngét gi¶m xuèng, nh­ng vÒ sè tuyÖt ®èi vÉn t¨ng ®Òu. Nguyªn nh©n lµ do cã sù t¨ng ®ét biÕn vÒ chi cho mua s¾m söa ch÷a. Nguån chi nµy t¨ng lªn ®ét ngét tõ 6.890 triÖu n¨m 2003 lªn tíi 53.477 triÖu n¨m 2004. §©y lµ do chñ ch­¬ng chÝnh s¸ch cña BÖnh viÖn chñ yÕu lµ mua m¸y mãc trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh­: m¸y vi tÝnh, phÇn mÒm vi tÝnh, c¸c m¸y dïng cho chuyªn m«n,... ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt cña BÖnh viÖn còng nh­ hiÖn ®¹i ho¸ vÒ c¸c ph­¬ng thøc kh¸m ch÷a bÖnh nh»m phôc vô cho ng­êi bÖnh mét c¸ch tèt nhÊt. Trong ®ã, møc chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n vÉn chiÕm tû träng lín nhÊt, tû träng b×nh qu©n giai ®o¹n 2002 - 2004 lµ 35,35%. Vµ sè tuyÖt ®èi chi cho ho¹t ®éng chuyªn m«n ngµy cµng t¨ng, vµ t¨ng víi tèc ®é kh¸ nhanh. N¨m 2002 chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n lµ 16.237 triÖu ®ång; n¨m 2003 lµ 19.189 triÖu ®ång; cßn n¨m 2004 lµ 24.703 triÖu ®ång. T­¬ng øng víi møc t¨ng n¨m 2003 so víi n¨m 2002 lµ 18,18% vµ n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 28,74%. Nh­ vËy, tèc ®é t¨ng vÒ chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n ë BÖnh viÖn lµ rÊt lín. §iÒu nµy còng rÓ hiÓu, ®©y lµ ®Æc ®iÓm cña ngµnh y ®ßi hái chuyªn m«n cña c¸c y b¸c sÜ rÊt cao vµ c¸c trang thiÕt bÞ dïng cho ho¹t ®éng chuyªn m«n còng rÊt ®¾t. MÆc dï tèc ®é t¨ng cao nh­ vËy nh­ng trong nh÷ng n¨m qua BÖnh viÖn kh«ng chi v­ît dù to¸n vµ kho¶n chi nµy lu«n ®­îc qu¶n lý vµ sö dông rÊt tèt. Kho¶n chi lín thø 2 sau kho¶n chi cho nghiÖp vô chuyªn m«n lµ chi cho con ng­êi, tû träng b×nh qu©n giai ®o¹n 2002-2004 lµ 29%. Nh×n chung chi cho con ng­êi cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi. N¨m 2002 thùc chi cho con ng­êi lµ 12.490 triÖu ®ång, n¨m 2003 lµ 16.852 triÖu ®ång; cßn n¨m 2004 lµ 20.133 triÖu ®ång. Nh­ vËy, n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 4.362 triÖu ®ång t­¬ng øng