Chuyên đề Nâng cao chất lượng cho vay trung và dài hạn tại Công ty Tài chính Dầu khí

nghệ tin học Phòng dịch vụ tín dụng cá nhân Phòng đầu tư Ban chứng khoán Sơ đồ cơ cấu tổ chức PVFC * Hội đồng quản trị Hội đồng quản trị Công ty có quyền nhân danh hội đồng quản trị Tổng công ty theo uỷ quyền và Công ty Tài chính Dầu Khí để quyết định các vấn đề liên quan đến quản lý Công ty theo Luật các tổ chức tín dụng, báo cáo tổng công ty quyết định các vấn đề của Công ty Tài chính Dầu khí theo điều lệ tổ chức và hoạt động của Tổng công ty Dầu Khí Việt Nam và quyết định các vấn đề theo sự uỷ quyền của Hội đồng quản trị Tổng công ty. Nhận các nguồn vốn và các nguồn lực khác do Tổng công ty Dầu khí giao Trình thống đốc Ngân hàng Nhà nước chấp thuận chuẩn y các quyết định. * Ban kiểm soát Kiểm tra hoạt động tài chính của Công ty, giám sát việc chấp hành chế độ hạch toán, hoạt động của hệ thống kiểm tra và kiểm toán nội bộ của Công ty. Thẩm định báo cáo tài chính hàng năm của Công ty, kiểm tra từng vấn đề cụ thể liên quan đến các hoạt động tài chính của Công ty khi xét thấy cần thiết hoặc theo quyết định của Hội đồng quản trị. Thường xuyên thông báo với Hội đồng quản trị về kết quả hoạt động tài chính của Công ty. *. Giám đốc Cùng với Chủ tịch Hội đồng quản trị ký nhận vốn và các nguồn lực khác do Tổng công ty Dầu Khí Việt Nam giao để quản lý, sử dụng. Giao vốn và các nguồn lực khác cho các Công ty trực thuộc. Ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể việc thực hiện các chính sách, chế độ của Nhà nước, của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động Công ty. Tổ chức thực hiện phương án hoạt động kinh doanh, sử dụng các phương án lợi nhuận sau thuế khi được Hội đồng quản trị phê duyệt. Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho ban giám đốc và hội đồng quản trị Công ty trong việc chỉ đạo và điều hành quản lý chung. * Văn phòng giám đốc và hội đồng quản trị Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho ban giám đốc và hội đồng quản trị Công ty trong việc chỉ đạo và điều hành quản lý chung. * Phòng tổ chức hành chính Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho giám đốc Công ty trong việc quản lý và điều hành các công tác: tổ chức nhân sự, đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực, tiền lương và chế độ chính sách đối với người lao động, công tác hành chính quản trị, văn thư lưu trữ, lễ tân, an ninh bảo vệ, công tác an toàn vệ sinh lao động, bảo hộ lao động của Công ty. * Phòng kế hoạch và thị trường Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc công ty trong công tác kế hoạch hoá, báo cáo thống kê, đầu tư xây dựng cơ bản và kế hoạch phát triển sản phẩm và thị trường. Tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong tổ chức công tác hạch toán kế toán, quản lý tài sản tiền vốn, xây dựng, quản lý và thực hiện kế hoạch tài chính của Công ty. * Phòng kế toán: Tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong tổ chức công tác hạch toán kế toán, quản lý tài sản tiền vốn, xây dựng, quản lý và thực hiện kế hoạch tài chính của Công ty. * Phòng kiểm tra kiểm toán nội bộ Có chức năng tham mưu giúp việc cho Giám đốc Công ty trong công tác kiểm tra, kiểm toán các hoạt động của Công ty bảo đảm được thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật và của Công ty. * Phòng thông tin và công nghệ tin học Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong công tác thu thập, tổng hợp, xử lý, phân tích , lưu trữ và cung cấp thông tin phục vụ hoạt động của Công ty, quản lý hệ thống kỹ thuật Công nghệ thông tin, phát triển và năng cao chất lượng sản phẩm Công nghệ thông tin ứng dụng. * Phòng quản lý dòng tiền Là phòng nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong việc cân đối điều hoà, sử dụng và kinh doanh mọi nguồn vốn trong công ty nhằm đảm bảo đáp ứng kịp thời và hiệu quả vốn trong hoạt động kinh doanh của công ty. * Phòng dịch vụ tài chính Tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong lĩnh vực tổ chức, triển khai cung cấp các dịch vụ tài chính tiền tệ cho Tổng công ty và các tổ chức kính tế khác. * Phòng dịch vụ và tín dụng cá nhân Có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong việc nghiên cứu và chỉ đạo triển khai chung trong toàn hệ thống Công ty và trực tiếp tổ chức hoạt động các phòng giao dịch trực thuộc Công ty về dịch vụ tài chính đáp ứng nhu cầu của Cán bộ công nhân viên Dầu khí và các cá nhân khác. * Phòng đầu tư Tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong việc nghiên cứu, tổ chức triển khai và quản lý đầu tư, vốn của các Công ty tại các doanh nghiệp khác (trừ lĩnh vực đầu tư chứng khoán). * Ban chứng khoán Là đơn vị nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc trong việc nghiên cứu triển khai kinh doanh trên thị trường chứng khoán, nghiên cứu và xây dựng đề án thành lập Công ty chứng khoán Dầu khí. * Phòng đầu tư Tham mưu và giúp việc cho Giám đốc Công ty trong việc nghiên cứu, tổ chức triển khai và quản lý đầu tư, vốn của các Công ty tại các doanh nghiệp khác (trừ lĩnh vực đầu tư chứng khoán). * Ban chứng khoán Là đơn vị nghiệp vụ có chức năng tham mưu và giúp việc cho Giám đốc trong việc nghiên cứu triển khai kinh doanh trên thị trường chứng khoán, nghiên cứu và xây dựng đề án thành lập Công ty chứng khoán Dầu khí. 2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty Tài chính Dầu Khí trong các năm qua Là một ngành kinh tế mũi nhọn, có tốc độ tăng trưởng nhanh với nhiều dự án trọng điểm của đất nước, Tổng Công ty Dầu Khí Việt nam có nhu cầu rất lớn về các loại hình dịch vụ, đặc biệt là các dịch vụ tài chính tiền tệ. Trong những năm qua, hoạt động dịch vụ này đã được Tổng Công ty quan tâm phát triển mức tăng trưởng bình quân đạt được khoảng 20%. Là một định chế tài chính của Tổng Công ty Dầu khí Việt nam, Công ty Tài chính Dầu khí phấn đấu cung cấp đầy đủ các dịch vụ tài chính cho các dự án của Tổng Công ty và các đơn vị thành viên. Là đơn vị trực thuộc Tổng Công ty vì vậy Tổng Công ty luôn có trủ trương ủng hộ, tạo điều kiện cho PVFC tham gia hầu hết các dự án, các hoạt động kinh doanh của các đơn vị trong ngành. Tạo điều kiện cho PVFC được thấu chi tại tài khoản trung tâm phục vụ hoạt động kinh doanh của mình với mức ổn định là 15 tỷ đồng, hiện tại mức thấu chi của PVFC là 50 tỷ đồng. Đây là nguồn vốn huy động rất cần thiết cho hoạt động kinh doanh tiền tệ của PVFC . Tổng Công ty khuyến khích các đơn vị thành viên sử dụng các dịch vụ tài chính của PVFC. Tình hình thực hiện các sản phẩm dịch vụ của Công ty trong các năm 2002- 2004 như sau: 2.1.3.1 Các sản phẩm dịch vụ thực hiện nhiệm chính trị * Phát hành trái phiếu trong nước Với khối lượng phát hành 300 tỷ VNĐ, thời gian phát hành từ ngày 3/9 đến ngày 17/9/03, Công ty đã có nhiều nỗ lực, cố gắng để phát hành thành công một đợt trái phiếu dầu khí đảm bảo đúng tiến độ và chất lượng đồng thời quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn thu từ phát hành trái phiếu. * Đề án phát hành trái phiếu quốc tế Hoàn thành các công việc theo chương trình phê duyệt của Tổng Công ty bao gồm: Hoàn thành hợp đồng tư vấn luật giai đoạn một và hoàn thành các hợp đồng thanh toán cho tư vấn luật, tư vấn tài chính. * Dịch vụ thu xếp vốn Dịch vụ này đã được triển khai tích cực, bám sát tất cả các dự án trong ngành dầu khí, đảm bảo thu xếp vốn tín dụng cho các dự án của Tổng Công ty và các đơn vị thành viên với chi phí hợp lý. Trong hoạt động này, Công ty đã thể hiện được vị thế của mình và tạo được uy tín nhất định đối với Tổng Công ty bằng việc được Tổng Công ty tin tưởng giao cho thu xếp vốn đối với các dự án quan trọng như: Rạng Đồng- Bạch Hổ, Cảng đạm Phú Mỹ, Đường ống Phú Mỹ- TPHCM…Kết quả đạt được trong thời gian qua là thu xếp thành công cho 32 dự án với tổng số vốn gần 4750 tỷ VNĐ (riêng trong năm 2004 tổng số vốn thu xếp đạt 1770 tỷ VNĐ). Đến nay, hơn 2200 tỷ VNĐ được giải ngân đúng mục đích và phát huy hiệu quả thực sự của đồng vốn đầu tư cho các dự án của ngành dầu khí. 2.1.3.2 Các sản phẩm dịch vụ tài chính tiền tệ * Hoạt động huy động vốn Để đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh, Công ty đã có nhiều nỗ lực trong công tác huy động vốn, đặc biệt là huy động vốn bằng ngoại tệ, đảm bảo quay vòng vốn hiệu quả. Số dư huy động đến ngày 31/12/2004 đạt 6176 tỷ VNĐ bằng 159% kế hoạch, tăng 256% so với năm 2003. * Hoạt động tín dụng. Đơn vị : tỷ VNĐ Tên dịch vụ 2002 2003 2004 Thực hiện Tỷtrọng Thực hiện Tỷ trọng Thực hiện Tỷ trọng Tín dụng 931 100% 1750 100% 3289 100% Trong đó trong ngành 622.7 67% 657 38% 1175 36% - cho vay CBCNV 4.7 1% 9 0.5% 17 1% - cho vay các đơn vị 618 648 1158 - cho vay ngắn hạn 123,6 129,6 208,44 (Nguồn: báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh 2002, 2003, 2004) Bằng hình thức đa dạng, sáng tạo, Công ty đã đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng đầu tư phát triển ngành dầu khí trong điều kiện vốn điều lệ chỉ có 100 tỷ VNĐ. Số dư nợ cuối năm 2004 đạt 3289 tỷ VNĐ bằng 125% kế hoạch, gấp 1.9 lần so với năm 2003 và 3.5 lần so với năm 2002, trong đó số dư cho vay các doanh nghiệp 1178 tỷ VNĐ. Bên cạnh đó, Công ty đã tích cực triển khai việc cho vay CBCNV trong ngành với nhiều hình thức đa dạng như cho vay đảm bảo bằng lương, cho vay thế chấp…. đáp ứng nhu cầu tài chính của cán bộ công nhân viên, thể hiện là một công cụ đắc lực trong chính sách nhân viên của ngành. * Dịch vụ bảo lãnh Đơn vị : tỷ VND (Nguồn: báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh 2002, 2003, 2004 ) Dịch vụ bảo lãnh đã được Công ty chú trọng đẩy mạnh, đặc biệt là đối với các đơn vị trong ngành với nhiều hình thức: Bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh dự thầu, bảo lãnh thanh toán thực hiện hợp đồng…Đến ngày 31/12/2004 số dư bảo lãnh đạt 70 tỷ VNĐ, với một số khách hàng lớn như PTSC, PVDrilling, Pêtchim, Saigon Petrol…. * Dịch vụ tư vấn tài chính tiền tệ Đơn vị: tỷ VND (Nguồn: báo cáo kết quả kinh doanh 2002, 2003, 2004) Dịch vụ tư vấn tài chính: Công ty phấn đấu cung cấp tối đa các dịch vụ tư vấn tài chính tiền tệ cho các dự án trong và ngoài ngành, đặc biệt tập trung vào dịch vụ tư vấn cho các dự án và các doanh nghiệp trong ngành như lập phương án tài chính cho dự án, tư vấn xử lý nợ, tư vấn cổ phần hoá, tư vấn đầu tư dư án….Đến nay, đã ký được một số hợp đồng tư vấn tài chính dự án cho các doanh nghiệp trong ngành như :Đường ống Phú Mỹ- Thủ Đức, Giàn khoan tự nâng, Cảng hạ lưu Vũng Tàu…và các doanh nghiệp ngoài ngành:Công ty Hiệp Hoà Phát, khu đô thị mới Nhơn Trạch- Đồng Nai… với tổng doanh thu đạt gần 1.2 tỷ VND. Trong năm 2004, Công ty đã thực hiện tư vấn thành công hợp đồng tư vấn tài chính cho các dự án nhà máy lọc dầu số 2- Nghi Sơn. Đối với dịch vụ tư vấn cổ phần hoá, Công ty đã có những bước làm việc với Tổng Công ty, tích cực bám sát các đơn vị trong ngành sẽ thực hiện cổ phần hoá. Dịch vụ tư vấn quản lý vốn và tài sản: Tiển khai thành công tư vấn trong lĩnh vực quản lý vốn và tài sản cho các liên doanh trong ngành như: Vietsov, Viettross… * Dịch vụ uỷ thác Để phát huy hết hiệu quả sử dụng và sinh lời của vốn và tài sản của các doanh nghiệp, từ năm 2001 PVFC đã linh hoạt triển khai dịch vụ uỷ thác quản lý vốn và tài sản. Sau khi được Ngân hàng nhà nước cấp giấy phép hoạt động ngoại hối, tháng 6/2003 Công ty đã phát triển thêm hình thức nhận uỷ thác quản lý vốn bằng ngoại tệ. Số vốn nhận uỷ thác quản lý ngày càng tăng thời điểm cao nhất đạt 590 tỷ VND, với số lượng khách hàng không chỉ giới hạn trong ngành mà mở rộng ra ngoài ngành từ ba khách hàng năm 2001 tăng lên 20 khách hàng trong năm2004. Ngày 1/8/2003, Công ty đã triển khai dịch vụ mới là nhận uỷ thác quản lý vốn cho cán bộ công nhân viên trong ngành với nhiều kỳ hạn đa dạng. Số dư uỷ thác quản lý vốn cá nhân tại thời điểm 31/12/2004 đạt 19.7 tỷ. Dịch vụ nhận ký quĩ của CBCNV trong ngành: thực hiện chủ trương của Tổng Công ty, đáp ứng nhu cầu cho CBCNV trong ngành tham gia các khoá đào tạo nước ngoài, từ tháng 7/2003, Công ty thực hiện dịch vụ nhận ký quỹ cho CBCNV trong ngành đi học ở nước ngoài với số tiền nhận được là 3 tỷ VND. * Hoạt động đầu tư - Đầu tư góp vốn liên doanh: Trong các năm 2001, 2002, hoạt động đầu tư chủ yếu tập trung vào việc nghiên cứu cơ hội đầu tư vào các dự án. Đến năm 2003, 2004 hoạt động này có chuyển biến tích cực: Đã ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư dự án nhà máy sản xuất vỏ bình Gas, thực hiện đầu tư vào dự án tàu FPSO với tổng số 23.7 tỷ VND, góp vốn mua cổ phần của Công ty Sông Hồng Gas 600 triệu VND. Đầu tư chứng từ có giá và kinh doanh chứng khoán: Về đầu tư chứng từ có giá: Năm 2003, Công ty đã tập trung đầu tư vào các loại trái phiếu chính phủ, kỳ phiếu của các tổ chức tín dụng và các chứng từ có giá khác với giá trị 120 tỷ VND. Về hoạt động kinh doanh chứng khoán: Việc khai trương phòng giao dịch chứng khoán BSC- PVFC (21/5/2002) đã tạo ra sự chuyển biến về chất trong hoạt động kinh doanh chứng khoán, hoạt động môi giới chứng khoán đã được triển khai tích cực và đạt thị phần bằng 2% tổng giao dịch thị trường. Nhiều nghiệp vụ mới triển khai có hiệu quả như: Uỷ thác đầu tư chứng khoán, chiết khấu có hoàn lại, đại lý phân phối trái phiếu và đồng bảo lãnh phát hành trái phiếu….phần nào đáp ứng yêu cầu của khách hàng, tăng tính thanh khoản cho các loại chứng khoán và góp phần tạo nguồn vốn ngắn cho Công ty. Trong năm 2003, giá trị giao dịch chứng khoán của Công ty đạt 73 tỷ VND và đem lại doanh thu 1.1 tỷ VND. * Hoạt động ngoại hối Sau khi được cấp giấy phép hoạt động ngoại hối (tháng 5/2003), Công ty đã tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai các dịch vụ ngoại hối đến các khách hàng. Đến nay, bên cạnh việc huy động vốn và cho vay bằng ngoại tệ, từ tháng 10/2003 Công ty đã triển khai nghiệp vụ hoán đổi ngoại tệ, đem lại hiệu quả khá cao cho hoạt động kinh doanh với lợi nhuận thu được trong năm 2003 đạt gần 950 triệu VND. 2.2 Chất lượng cho vay trung dài và dài hạn tại Công ty Tài chính Dầu khí. 2.2.1 Qui trình cho vay trung và dài hạn tại Công ty Tài chính Dầu khí Trách nhiệm Trình tự thực hiện CBTD Tiếp cận khách hàng CBTD Hướng dẫn khách hàng làm hồ sơ xin cấp tín dụng CBTD Thẩm định hồ sơ xin cấp tín dụng Trưởng phòng nghiệp vụ Kiểm tra Hội đồng thẩm định, lãnh đạo Phê duyệt KH CBTD Hoàn thiện các thủ tục bảo đảm tín dụng Lãnh đạo Ký kết hợp đồng tín dụng CBTD Cấp tín dụng CBTD Giám sát sau khi cấp tín dụng CBTD Xử lý các vấn đề phát sinh CBTD Thanh lý hợp đồng tín dụng và giải chấp tài sản đảm bảo CBTD Hoàn thiện và lưu hồ sơ Trong đó: CBTD: cán bộ tín dụng Lãnh đạo: là giám đốc Công ty (đối với trụ sở chính), giám đốc chi nhánh (đối với chi nhánh) hoặc người được giám đốc Công ty, giám đốc chi nhánh uỷ quyền phân công. Cấp tín dụng: là việc PVFC dùng nguồn vốn của mình để cho vay đối với khách hàng. Khách hàng: là tổ chức kinh tế có nhu cầu tín dụng và xin cấp tín dụng tại Công ty Tài chính Dầu khí. 2.2.2 Thực trạng chất lượng cho vay trung và dài hạn tại Công ty Tài chính Dầu khí. Dư nợ cho vay trung và dài hạn. Phát huy ưu thế riêng của mình, Công ty Tài chính Dâầu khí ngày càng được mở rộng cho vay trung và dài hạn, đặc biệt là tập trung vào các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực: dầu khí và năng lượng, phục vụ trực tiếp cho hoạt động dầu khí và năng lượng, du lịch cao cấp. Hoạt động cho vay nói chung và hoạt động cho vay trung và dài hạn nói riêng của Công ty được mở rộng không ngừng qua các năm cụ thể như sau: Bảng 1:Dư nợ cho vay trung và dài hạn Đơn vị: tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004 Tổng dư nợ 931 1750 3289 Tăng tuyệt đối 608.3 2466.75 Tăng tương đối 93.34% 95.72% Dư nợ cho vay trung, dài hạn 651.7 1260 2466.75 Tỉ trọng 70% 72% 75% (Nguồn báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh năm 2002,2003,2004) Biểu đồ dư nợ cho vay trung và dài hạn Năm 2003, dư nợ cho vay trung và dài hạn tăng 608.3 tỷ đồng, tương ứng với 93.34% so với năm 2002. Năm 2004 tăng thêm 1206.075 tỷ đồng so với năm 2003 tương ứng với 95.72 %. Tỉ trọng dư nợ cho vay trung và dài hạn trong tổng dư nợ tăng dần theo thời gian chứng tỏ Công ty Tài chính đã xác lập được vị thế của mình trên thị trường, xứng đáng là đầu mối thu xếp vốn cho các dự án lớn của Tổng Công ty Dầu khí. Theo đối tượng khách hàng Bảng 2: Dư nợ cho vay trung, dài hạn theo đối tượng khách hàng Đơn vị: tỷ đồng (Nguồn: Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh 2002, 2003, 2004) Thực hiện chính sách không ngừng mở rộng hoạt động cho vay, đặc biệt là hình thức cho vay trung và dài hạn. Công ty không chỉ cho vay đối với các doanh trong ngành dầu khí mà đã mở rộng đối tượng phục vụ của mình ra các khách hàng ngoài ngành. Năm 2002 tỉ trọng cho vay trung và dài hạn với các đơn vị trong ngành là 94.8%, tương ứng 618 tỷ đồng. Đến năm 2003 tỉ trọng này giảm xuống còn 51.4%. Sang năm 2004 tỉ trọng này là60.65%, tương ứng 1494 tỷ đồng. Qua đây, ta nhận thấy PVFC đã không không ngừng mở rộng hợp tác làm ăn với các đơn vị ngoài ngành mà năm 2003 là một mốc đánh dấu bước chuyển biến tích cực trong chính sách đa dạng hoá khách hàng của Công ty.Thực tế cho thấy, PVFC đã không ngừng nâng cao chất lượng cho vay trung, dài hạn cũng như có những thay đổi hợp lý thích nghi với điều kiện thực tế, nhiều đơn vị ngoài ngành đã tìm đến PVFC, coi PVFC là một đối tác đáng tin cậy. Số tuyệt đối dư nợ cho vay trung và dài hạn các đợn vị trong ngành không ngừng tăng lên qua các năm, chứng tỏ PVFC ngày càng phát huy vai trò, vị thế của mình là cung cấp tài chính cho các dự án lớn của ngành dầu khí. Mà năm 2004 là một biểu hiện cụ thể, đây là năm mà ngành dầu khí thực hiện nhiều dự án quan trọng, cần một nguồn vốn lớn trong dài hạn. Theo loại tiền Bảng 3: Tình hình cho vay TDH theo loại tiền Chỉ tiêu Năm 2004 Số tiền (tỷ đồng) Tỉ trọng (%) Tổng dư nợ cho vay TDH 2466.75 100% Cho vay bằng VND 1924.065 78% Cho vay bằng ngoại tệ 542.685 22% Mặc dù mới được cấp giấy phép hoạt động ngoại hối (tháng 5/2003), hoạt động cho vay đã đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng trong ngành vì đặc điểm của ngành dầu khí phải quan hệ làm ăn, cũng như mua thiết bị hiện đại nước ngoài về phục vụ sản xuất. Ngoài ra, nhờ được phép cho vay bằng ngoại tệ cũng là tạo ra lợi thế cạnh tranh thu hút khách hàng mới, duy trì khách hàng truyền thống. b. Số khách hàng quan hệ với PVFC Cùng với sự gia tăng dư nợ cho vay là sự gia tăng dư nợ cho vay là sự mở rộng về số lương và cơ cấu khach hàng. Nếu như năm 2001 PVFC mới có quan hệ giao dịch với 9 khách hàng ngoài ngành và 9 khách hàng trong ngành thì tới nay đã là 89 khách hàng trong ngành và 25 khách hàng ngoài ngành. Số lượng khách hàng có quan hệ với PVFC luỹ kế qua các năm Thời gian Ngoài ngành Trong ngành 2001 9 9 2002 35 17 2003 64 23 2004 89 25 (Theo báo cáo của phòng tổng hợp) Sự mở rộng quan hệ khách hàng là một yếu tố hết sức quan trọng trong việc tạo dựng vị thế của PVFC trên thị trường tài chính tiền tệ. Con số khách hàng tái sử dụng dịch vụ của Công ty không ngừng tăng, và có một đặc điểm rút ra là những đơn vị có nhu cầu và qui mô hoạt động tài chính càng lớn thì mức độ quan hệ giao dịch với PVFC càng cao. c. Nợ quá hạn Qui mô, tỉ lệ nợ quá hạn là chỉ tiêu phản ánh rõ rệt nhất tính an toàn của mỗi hoạt động cho vay. Đặc biệt là đối với hoạt động rủi ro cao như cho vay trung, dài hạn thì tỉ lệ này càng cần quan tâm, xem xét một cách thận trọng, tỉ mỉ. Do đó, quản lý nợ quá hạn là vấn đề luôn được PVFC quan tâm theo dõi và có biện pháp xử lý phù hợp, kịp thời. Các năm qua, tỉ lệ nợ quá hạn của PVFC là không có. Điều này thể hiện PVFC chủ yếu cho vay các doanh nghiệp trong ngành, các doanh nghiệp ngoài ngành đủ điều kiện để vay vốn PVFC là rất khắt khe. Hiện nay, PVFC áp dụng chính sách tài sản đảm bảo phân biệt theo loại đối tượng khách hàng: Đối với các khách hàng trong ngành: áp dụng hình thức tín chấp hoặc thế chấp bằng tài sản hình thành từ vốn vay. Ngoài ra còn có thể áp dụng lãi suất ưu đãi hơn. Đây là các doanh nghiệp thuộc Tổng Công ty Dầu khí Việt nam, các doanh nghiệp mà Tổng Công ty Dầu khí Việt nam hoặc các đơn vị thành viên tham gia đầu tư góp vốn liên doanh có ngành nghề hoạt động phù hợp qui định cho vay PVFC, các doanh nghiệp là hội viên thuộc các tổ chức mà PVFC đang tham gia hoặc có thoả thuận hợp tác toàn diện nên khả năng xảy ra tình trạng nợ khó đòi là không có. Đối với các khách hàng ngoài ngành: PVFC qui định 100% phải có tài sản đảm bảo, đồng thời phải có 50% vốn doanh nghiệp tham gia vào dự án. Những điều kiện chặt chẽ này tạo ra nguồn thu nợ tương đối chắc chắn khi xảy ra rủi ro. Chính sách hạn chế cho vay này trong ngắn hạn có thể giúp PVFC ngăn chặn sự phát sinh nợ quá hạn. Tuy nhiên với các điều kiện chặt chẽ như vậy, số lượng dự án cho vay sẽ bị hạn chế, làm giảm lợi nhuận. Điều quan trọng là sẽ có rất nhiều dự án hiệu quả , khả thi bị bỏ qua vì doanh nghiệp không hội đủ điều kiện cần thiết mà PVFC đặt ra. Trong dài hạn, tình trạng này có thể dẫn tới việc mất thị phần trên địa bàn, ảnh hưởng tới doanh thu trong dài hạn. d. Chỉ tiêu lợi nhuận Lợi nhuận cho vay trung và dài hạn của PVFC: Đơn vị: tỉ đồng Chỉ tiêu Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004 Thực hiện Tỷ trọng Thực hiện Tỷ trọng Thực hiện Tỷ trọng Lợi nhuận của PVFC 5 100% 5.94 100% 8.3 100% Lợi nhuận từ cho vay TDH 2.55 51% 3.267 55% 4.731 57% Lợi nhuận của PVFC không ngừng tăng qua các năm, tính đến ngày 31/12/2004 lợi nhuận của Công ty đạt 6.3 tỉ đồng tăng khoảng (6%) so với năm 2003. Phần tăng này có phần đóng góp rất lớn ở nỗ lực trong hoạt động cho vay trung và dài hạn. Bên cạnh việc duy trì lợi nhuận cho vay trung, dài hạn ở doanh số cao. Công ty cũng chú ý tới rủi ro có thể xảy ra và trích lập quỹ phòng chống rủi ro theo đúng qui định. 2.2.3 Đánh giá thực trạng chất lượng cho vay trung và dài hạn tại Công ty Tài chính Dầu khí. 2.2.3.1 Kết quả Trong thời gian qua, PVFC đã đạt được một số thành tựu trong nỗ lực nâng cao chất lượng cho vay trung, dài hạn. Từ một đơn vị có chức năng chủ yếu đầu mối thu xếp vốn cho các dự án lớn của Tổng Công ty Dầu khí, PVFC đã ngày càng chủ động trong hoạt động cho vay của mình với phương châm đặt chất lượng cho vay lên hàng đầu. Đó là một hướng đi đúng đắn đã và đang mang lại những thành công bước đầu cho PVFC. Với quyết tâm phát triển cho vay trung, dài hạn, PVFC đã không ngừng mở rộng qui mô dư nợ. Doanh số cho vay tăng đều đặn hàng năm với tốc độ cao. Điều đó thể hiện sự ưa chuộng của khách hàng và tính hấp dẫn tương đối của sản phẩm dịch vụ này. Đồng thời, qui mô vốn huy động cũng tăng đều đặn đảm bảo một sự cân đối hợp lý, tạo nguồn vốn vững chắc cho hoạt động tín dụng. Song hành với sự tăng trưởng qui mô tín dụng là sự không ngừng tăng lên của lợi nhuận từ hoạt động này. Thu nhập từ cho vay trung, dài hạn luôn chiếm tỉ trọng lớn nhất trong tổng thu nhập của PVFC. Đồng thời, qui mô lợi nhuận từ hoạt động này cũng là một con số đáng nể. Với những bước tiến vững chắc, hoạt động PVFC luôn ở mức an toàn cao. Tỉ lệ nợ quá hạn năm 2003, 2004 là không có. Đó là tổng hợp kết quả của cho vay thẩm định dự án, giám sát sử dụng vốncủa khách hàng và hàng loạt các hoạt động khác. PVFC đã thực hiện nghiên cứu phân tích khách hàng từ nhiều kênh thông tin, hệ thống chỉ tiêu đánh giá khách hàng nhằm xây dựng hạn mức tín dụng phù hợp với từng khách hàng, nâng cao chất lượng cho vay cũng như giảm thiểu thời gian và thủ tục duyệt vay. Thực hiện kiểm tra trước, trong và sau khi cho vay, nâng cao vai trò kiểm tra nội bộ, tăng cường gặp gỡ nắm vững tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tìm kiếm các các biện pháp tích cực tháo gỡ khi doanh nghiệp gặp khó khăn. Để không ngừng nâng cao và hoàn thiện chất lượng các sản phẩm dịch vụ, năm 2003 Công ty đã tiến hành xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn chất lượng ISO 9001:2000 (được cấp giấy chứng nhận vào đầu quý 2/2004). Trong quá trình cung cấp các tín dụng, PVFC đã tạo được mối quan hệ tốt với khách hàng của mình, với các đơn vị cấp tín dụng (PVFC có quan hệ với hơn 80 đơn vị cấp tín dụng). 2.2.3.2 Hạn chế – Nguyên nhân * Hạn chế Tuy đã đạt được một số thành tựu nhưng hoạt đông cho vay trung, dài hạn còn tồn tại một số hạn chế: Về thủ tục cho vay triển khai qua các giai đoạn: Tiếp nhận và hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ thẩm định, xây dựng phương án tài trợ và ký kết hợp đồng, giải ngân và quản lý khoản vay. Công ty thiếu hẳn một cơ sở dữ liệu đánh giá phân loại, định hướng thị trường khi vào giai đoạn một. Chính điều này đã giảm mức độ chủ động trong việc mở rộng thị trường cũng như quản lý rủi ro tín dụng. Đối với khách hàng ngoài ngành còn lúng túng trong việc hướng dẫn hoàn thiện hoàn thiện hồ sơ dẫn đến kéo dài thời gian xử lý sơ bộ hồ sơ quá thời gian qui định (15 ngày). Công tác thẩm định đối với một khách hàng trong ngành thực hiện rất nhiều hình thức do khả năng nắm bắt các đặc thù của ngành công nghiệp dầu mỏ của cán bộ tín dụng chưa cao, do tập quán và cơ chế cung cấp thông tin của các đơn vị dầu khí chưa thực sự cởi mở như yêu cầu của nền kinh tế thị trường. Đối với việc thẩm định khách hàng ngoài ngành thì khả năng nắm bắt và phân tích khách hàng của cán bộ tín dụng không đồng đều nên chất lượng và thời gian ra quyết định chưa