Chuyên đề Thực trạng và một số giải giải pháp cải thiện công tác định mức giờ chuẩn tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân

004 là 383/616 * 100% = 62.18% Năm 2005 là 385/620 * 100% = 63.7% Tỷ lệ này qua 3 năm đều tăng đều tăng. Tỷ lệ này nếu so với tỷ lệ chuẩn quy định cho khối các trường KT–TC-PL là 50 đến 80 % thì được coi là tương đối khá. Mức đánh giá tương tự cho tỷ lệ giảng viên có trình độ TS ,TSKHvà tỷ lệ giảng viên có trình độ Th.S. Tỷ lệ giảng viên có trình độ TS và TSKH năm 2005 là 174/620 *100% = 28.06 % so với tỷ lệ chuẩn là 20 – 40%, tỷ lệ giảng viên có trình độ Th.S là: 221/620 * 100% = 35.6 % so với tỷ lệ chuẩn là 30 – 40%. Đây là một dấu hiệu tốt, tạo điều kiện cho trường nâng cao chất lượng và đổi mới phương pháp giảng dạy. Theo số liệu thống kê ở trên thì số lượng giảng viên biên chế tăng đều trong 3 năm trong khi tổng số giảng viên lại giảm. Đó là vì số lượng giảng viên thi tuyển biên chế cao hơn số giờ chuẩn nghỉ hưu. tổng số giảng viên giảm đi chủ yếu là do biến động của bộ phận lao động hợp gây ra. Lao động hợp đồng trong 3 năm đều giảm đặc biệt là từ năm 2003 đến 2004 giảm tới 52 người tương ứng 34.7%. Đây có thể là kết quả của việc một số giảng viên đã được vào biên chế và một số thì hết hạn hợp đồng mà trường không có kế hoạch tuyển thêm. Phân tích cơ cấu giảng viên theo thâm niên giảng dạy ta thấy rằng chỉ tiêu này có đặc trưng riêng là không biến động nhiều qua các năm. Xét riêng năm 2005 thấy giảng viên có thâm niên công tác dưới 5 năm và từ 20 năm trở lên bằng nhau và cao nhất 34.19%. Số giảng viên trẻ có thâm niên công tác dưới 5 năm là điều kiện để trường đổi mới phương pháp giảng dạy và thiết kế các chương trình đào tạo cho giảng viên. ở một khía cạnh khác, đội ngũ giảng viên trẻ thường là những giảng viên chưa tích luỹ được nhiều kinh nghiệm giảng dạy cũng như kiến thức chuyên môn. Một giảng viên đại học thông thường phải cần đến thời gian ít nhất là 10 năm để giảng dạy có chất lượng cao. Số lượng giảng viên có thâm niên công tác từ 20 năm trở lên là đội ngũ giảng viên có kinh nghiệm, tích luỹ nhiều kiến thức chuyên môn cũng như thực tế, là tấm gương trong giảng dạy và NCKH cho đội ngũ giảng viên trẻ có kinh nghiệm. Đội ngũ giảng viên có thâm niên từ 5 đến 10 năm, từ 10 năm đến dưới 20 năm chiếm tỷ trọng thấp hơn. Cuối cùng thì một tỷ lệ cân đối giữa các chỉ tiêu vẫn là t ốt hơn cả. 4. Số lượng và cơ cấu sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân Biểu 3 Số lượng sinh viên theo các hệ Đơn vị: người Các hệ 2002-2003 2003-2004 2004-2005 TS % TS % TS % Chính quy 12709 46.84 12767 44.43 12767 42.7 Tại chức 12944 47.7 14158 49.27 14158 47.35 Cao học 399 1.47 499 1.73 499 1.67 Bằng hai 1358 5 1309 4.55 1309 4.38 Tổng 27135 100 28733 100 29901 100 Nguồn: Phòng quản lý đào tạo Quy mô sinh viên các hệ đều tăng qua 3 năm học. Trong đó tốc độ tăng quy mô sinh viên từ năm học 2002-2003 đến năm học 2003-2004 là 4.7 %, từ năm học 2003-2004 đến năm học 2004-2005 là 4.06 %. Tốc độ tăng khá đều đặn và nhìn chung là phù hợp với xu hướng mở rộng quy mô đào tạo, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho đất nước. Đáng lưu ý là từ năm học 2003-2004 đến năm học 2004-2005, lượng sinh viên cao học tăng lên đáng kể. Tốc độ tăng lên đến: =32.66% gấp 8 lần tốc độ tăng của sinh viên chính quy cùng thời điểm. Điều này cho thấy nhu cầu về nguồn nhân lực có trình độ cao tăng nhanh trong thời gian gần đây và trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã kịp thời mở rộng quy mô đào tạo để đáp ứng nhu cầu ấy. Cùng với việc quy mô sinh viên tăng lên thì quy mô, trình độ đội ngũ giảng viên cũng phải tăng lên tương ứng. Và để đánh giá cụ thể hơn về mức độ hợp lý giữa số lượng sinh viên và số lượng giảng viên người ta dùng chỉ tiêu: Tỷ lệ sinh viên trên một cán bộ giảng dạy (TSV/GV). Biểu 4 Tỷ lệ sinh viên trên một cán bộ giảng dạy Đơn vị: người Năm học TS GV TS SV TSV/GV CH CH và HĐ CH CH và HĐ 2002-2003 506 656 27435 54.2 41.8 2003-2004 518 616 28733 57.4 46.6 2004-2005 524 620 29901 57 48.2 Nguồn: phòng TCCB và phòng quản lý đào tạo Tỷ lệ này qua 3 năm thống kê đều rất cao và tăng đều qua các năm. Đây là tình trạng chung trong khối các trường đại học. Nó được đánh giá là cao gấp 3 lần so với các trường trung học và gấp nhiều lần so với các trường khác trên thế giới. Điểm này dẫn tới tình trạng tải giảng của giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân nói riêng và các trường đại học khác trong cả nước ta nói chung là khá cao. Tỷ lệ này khi tính trung bình chung cho các trường đại học nước ta là 30, vì vậy trường Đại học Kinh tế Quốc dân được xếp vào danh sách các trường có TSV/GV cao (50-60). Hệ số tải giảng (là số giờ giảng của giảng viên trong một đơn vị thời gian, thường là một tuần) vì thế cũng bị tăng lên. Hệ số này của trường Đại học Kinh tế Quốc dân năm 2001 là 50, cũng thuộc nhóm dẫn đầu. Sức khỏe của giảng viên bị ảnh hưởng, giảng viên không có nhiều thời gian tự nghiên cứu nâng cao trình độ mọi mặt, tham gia NCKH, khảo sát thực tế… Để khắc phục tình trạng này, trường tiến hành tuyển dụng lao động hợp đồng hoặc thực hiện chế độ kiêm giảng… Lúc này thì định mức giờ chuẩn chính là cơ sở quan trọng để xác định lượng lao động cần tuyển, rồi định mức giờ chuẩn cho giảng viên kiêm giảng cũng cần có quy định riêng. Công tác định mức giờ chuẩn cho giảng viên vì vậy phải xây dựng được một mức hợp lý và quản lý, điều chỉnh cho phù hợp với hoàn cảnh khách quan. 5. Cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy Biểu 5 Thông tin về cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy năm 2004 Thị trường Các thông tin về cơ sở vật chất Đơn vị Số lượng Số phòng học hiện có Phòng 135 Tổng diện tích các phòng học M2 6200 Máy chiếu Chiếc 42 Bình quân số phòng học trên một máy chiếu Chiếc 3.2 Projector Chiếc 5 Micro và trang thiết bị âm thanh Bộ 135 Máy điều hoà nhiệt độ Chiếc 15 Quạt Chiếc 405 Số phòng máy tính hiện có Phòng 6 Số đầu sách có trong thư viện đầu sách 3500 Tổng số đầu báo, tạp chí có trong thư viện Cuốn 243 Nguồn: phòng QTTB Theo như mục tiêu phát triển của trường Đại học Kinh tế Quốc dân đến năm 2010 đã xác định: phấn đấu trở thành một trường đại học hiện đại với các phương tiện hỗ trợ và thiết bị tiên tiến, tiến hành nâng cấp các phòng học, trang bị thêm thiết bị nghe nhìn hiện đại, cập nhật thông tin và dữ liệu phục vụ giảng dạy, học tập. Thực tế đã chứng minh trong những năm qua trường đã đạt được nhiều kết quả trong đổi mới, nâng cấp các trang thiết bị phục vụ giảng dạy. Đây là một điều kiện gia tăng chất lượng giảng dạy, giảm thời gian tra cứu, thu thập tài liệu, cải thiện tình trạng sức khoẻ cho giảng viên…Đây cũng được coi là một nhân tố để xem xét điều chỉnh tăng định mức giờ chuẩn cho giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân. II Công tác định mức giờ chuẩn của trường Đại học Kinh tế Quốc dân 1. Chế độ công tác của giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân Chế độ công tác ( chế độ làm việc) của giảng viên đại học là quy định về nhiệm vụ và chức trách của giảng viên đại học và định mức thời gian cho từng loại công việc. Xây dựng và hoàn thiện quy định và chế độ công tác của giảng viên là nhiệm vụ thường xuyên nhằm mục đích giúp cho nhà trường tổ chức, quản lý và sử dụng tốt đội ngũ giảng viên, giúp cho mỗi giảng viên thấy rõ trách nhiệm của mình, phát huy được vai trò làm chủ tập thể trong công tác, không ngừng nâng cao trình độ và khả năng để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Qui định về chế độ công tác của giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân vẫn là áp dụng Quyết định 1712/QĐ - BĐH ngày 18/12/1978 của BĐH và THCN. Theo quyết định này thì chế độ công tác của giảng viên gồm những nội dung sau: Nhiệm vụ và chức trách của giảng viên đại học Trong đó qui định rõ nhiệm vụ cơ bản của giảng viên đại học là: + Giảng dạy đại học, bồi dưỡng sau đại học, hướng dẫn nghiên cứu sinh, thực tập sinh và bồi dưỡng cán bộ giảng dạy. + Nghiên cứu và thực nghiệm khoa học kỹ thuật + Học tập, bồi dưỡng về chính trị, nghiệp vụ và chuyên môn. + Tham gia quản lý công tác đào tạo của nhà trường. + Thực hiện những công tác chung của xã hội theo chức trách của một cán bộ Nhà nước Quy định còn cụ thể việc phân công chế độ công tác cho các chức danh khoa học (GS, PGS; GV; trợ lý giảng dạy) Quy định về chế độ làm việc và định mức thời gian cho từng loại công việc, cụ thể như sau: Thời gian làm việc của giảng viên được quy định trên nguyên tắc ngày làm việc 8 giờ. Song do tính đặc thù của công việc giảng dạy và nghiên cứu nên chế độ làm việc và nghỉ ngơi không giống như một số chế độ áp dụng chung cho cán bộ các cơ quan Nhà nước, sự phân công công việc được xây dựng trên cơ sở áp dụng các định mức về thời gian, tổ chức lao động, hướng dẫn vào việc quản lý khối lượng và chất lượng. Riêng quy định về định mức thời gian cho từng loại công việc theo quy định này và các Thông tư hướng dẫn (số 08/TT ngày 5/1/1979 của Bộ trưởng BĐH và THCN…) sẽ được phân tích cụ thể ở phần sau. Như vậy chế độ công tác của giảng viên là bao hàm cả quy định về định mức thời gian cho từng loại công việc, trong đó có quy định về định mức thời gian cho các loại công việc, trong đó có định mức thời gian làm công tác chuyên môn – định mức giờ chuẩn cho giảng viên. tuy nhiên vì là quy định chung cho tất cả các trường đại học và trung học chuyên nghiệp nên tính sát thực và cụ thể của nó không cao. Trường Đại học Kinh tế Quốc dân nên xây dựng riêng cho mình một quy định về chế độ công tác của giảng viên trong trường, làm căn cứ cho rất nhiều hoạt động quản lý giảng viên. 2. Công tác định mức giờ chuẩn cho giảng viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân thành lập từ năm 1956, trưởng thành và phát triển cùng với sự phát triển của đất nước - trải qua một thời gian dài trong thời kỳ kế hoạch hoá tập trung, từ sau đổi mới vẫn thực hiện chế độ tài chính phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước. Quỹ lương trả cho cán bộ, giảng viên, nhân viên được trợ cấp một phần quan trọng từ ngân sách Nhà nước, tính thị trường ít chi phối mọi hoạt động của nhà trường. Đó là lý do chính khiến mức giờ chuẩn cho giảng viên không có điều kiện phát huy vai trò vốn có. Đã từ lâu nhà trường vẫn áp dụng mức do Bộ GD &ĐT xây dựng trong thời kỳ kế hoạch hoá tập trung mà nó cũng chỉ được dùng trong việc kế hoạch số lao động hợp đồng cần tuyển thêm cho từng bộ môn. Mức giờ chuẩn không có vai trò gì trong phân phối thu nhập cho giảng viên. Thực tế thì phần lương II do nhà trường chi trả được tính như sau: Tổng số giờ giảng quy đổi*đơn giá chung. Nhưng trước yêu cầu của quy chế tự tài chính đối với các đơn vị hành chính sự nghiệp, trường Đại học Kinh tế Quốc dân phải tự quản lý và cân nhắc các khoản thu chi giống như đối với một đơn vị kinh doanh. Lúc này, Bộ GD&ĐT cũng như các trường đại học trực thuộc nhận thấy sự bất cập của nguyên tắc trả lương trước kia cũng sự lạc hậu của mức giờ chuẩn cũ. Bộ GD&ĐT đã có kế hoạch triển khai một đề tài NCKH: “ Xây dựng định mức lao động và chế độ công tác cơ bản của giáo viên các trường đại học, cao đẳng Việt Nam” và giao cho trường Đại học Kinh tế Quốc dân thực hiện. Đây là một đề tài nghiên cứu quy mô và đòi hỏi nhiều thời gian. Hiện nay đề tài nghiên cứu đang ở giai đoạn đầu, chưa đạt được kết quả gì nhiều. Vì vậy, hiện tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân vẫn đang chính thức áp dụng các quy định cũ của Bộ về định mức giờ chuẩn cho giảng viên. Ngoài ra, trường cũng đã chủ động xây dựng một khung mức mới theo văn bản mới nhất là Dự thảo quy chế thu chi nội bộ lần thứ 6 – tháng 1/2005 còn về cơ bản là vẫn áp dụng các quy định của Bộ. Tuy nhiên, đó mới chỉ là quy định tạm thời. Chúng ta lấy quy định đó để nghiên cứu với giả định đó là quy định mới nhất. 2.1. Các văn bản qui định về mức giờ chuẩn cho giảng viên mà trường Đại học Kinh tế Quốc dân áp dụng Trước khi có một quy định mới thay thế thì trường Đại học Kinh tế Quốc dân vẫn dùng quyết định số 1712/QĐ - BĐH ngày 18/12/1978 của Bộ trưởng Bộ ĐH và THCN làm văn bản quy định chính thức. Theo quyết định này, các quy định cụ thể được xác định như sau: Biểu 5 Định mức nhiệm vụ công tác Đơn vị: giờ chuẩn TT Hạng mục công việc GVCC, GS GVC, PGS Giảng viên Trợ giảng Tập sự 1. Công tác giảng dạy 1.1 Các môn cơ bản, cơ sở, chuyên ngành và ngoại ngữ 310 290 280 220 110 1.2 Các môn chính trị xã hội 290 270 260 200 90 1.3 Giảng viên thể dục, quân sự (cả giảng dạy và NCKH) - 400 400 400 340 Nguồn: Quyết định số 1712 QĐ - BĐH và THCN Ngoài nhiệm vụ giảng dạy ra, một bộ phận giảng viên biên chế ở các bộ môn còn tham gia công tác quản lý ở khoa, bộ môn; các chức vụ lãnh đạo chính quyền, đoàn thể, các chức vụ quản lý khác. Văn bản này cũng đã quy định rõ các hạng mục công việc mà giảng viên kiêm nhiệm phụ trách tương ứng với mức giảm định mức so với định mức công tác giảng dạy trên. Biểu 6 Mức giảm định mức khối lượng công tác Đơn vị: giờ chuẩn kiêm nhiệm và quản lý cho giảng viên TT Hạng mục công việc Mức giảm định mức Chủ nhiệm khoa 30% Phó chủ nhiệm khoa 20 –25 % Chủ nhiệm bộ môn 15 – 20 % Phó chủ nhiệm bộ môn 10 – 15 % Trợ lý giáo vụ khoa 30 % Phụ trách phòng thí nghiệm 30 % Trợ lý khác của khoa và bộ môn trực thuộc 15 – 20 % Chủ nhiệm lớp năm thứ 1 và 2 15 – 20 % Chủ nhiệm lớp năm thứ 3 và 4 15 – 20 % Bí thư Đảng uỷ trường 50 % Phó bí thư thường trực Đảng uỷ trường 40 % Bí thư đoàn TNCS Hồ Chí Minh 30 % Uỷ viên thường vụ làm trưởng ban công tác của đoàn TNCS trường 20 % Chủ tịch công đoàn trường 30 % Uỷ viên thường vụ làm trưởng ban công tác công đoàn trường 15 % Bí thư liên chi đoàn khoa 20 % Thường trực liên chi đoàn khoa 15 % Bí thư Đảng uỷ khoa 20 % Thư ký công đoàn khoa và các bộ môn có từ 25 thành viên trở lên 10 % Nguồn: Quyết định số 1712 QĐ - BĐH và THCN Các mức trên áp dụng cho các khoa có 40 cán bộ giảng dạy hoặc từ 250 sinh viên, các bộ môn có từ 10 cán bộ giảng dạy, các lớp có từ 40 sinh viên trở lên. Bộ môn không phân công cho cán bộ kiêm nhiệm làm công tác quản lý đến mức phải sử dụng quá 50 % thời gian định mức chuyên môn. nhà trường cũng chỉ giảm cho cán bộ giảng dạy nhiều nhất không quá 50 % thời gian định mức chuyên môn. nữ giảng viên có con nhỏ dưới 36 tháng tuổi được dành 10 % thời gian định mức chuyên môn để chăm sóc con. Công tác giảng dạy của giảng viên bao gồm nhiều khâu công tác khác nhau. Mỗi khâu công tác đó có yêu cầu về thời gian, trình độ, sức lực… khác nhau. Để có thể tính đổi ra mức giờ chuẩn cho các khâu công tác khác nhau đó, người ta cần có một qui tắc thống nhất. Quy tắc ấy được qui định như sau: Biểu 7 Định mức thời gian cho từng khâu Đơn vị: giờ chuẩn công tác giảng dạy TT Tên công việc Đơn vị tính Qui giờ chuẩn Giảng bài Hệ tập trung (dài hạn, chuyên tu), nếu giảng cho lớp có từ 80 sinh viên trở lên thì nhân với hệ số 1.2 1 tiết 1 Hướng dẫn thực tập phục vụ cho hệ tập trung a) Thực tập môn học (hướng dẫn và chấm chuyên đề). b) Thực tập tốt nghiệp Hướng dẫn và chấm báo cáo thực tập Hướng dẫn và chấm chuyên đề tốt nghiệp Hướng dẫn nâng chuyên đề lên thành luận văn và chấm luận văn tốt nghiệp Nếu hướng dẫn sinh viên thực tập ở ngoài nội thành thì được nhân với hệ số 1.2 1 HS 1 HS 7 20 5 10 15 Đọc và nhận xét -Chuyên dề tốt nghiệp hệ dài hạn -luận văn tốt nghiệp 1 C.đề 1 L.văn 2 4 Hướng dẫn và chấm tiểu luận triết 1TL 1 Hướng dẫn và chấm KTCT 1 ĐA 2 Hướng dẫn và chấm đề án môn học 1 ĐA 3 Hệ thống hướng dẫn ôn tập giải đáp thắc mắc Thi tốt nghiệp 1 môn học 1 lớp 6 Phụ đạo ngoài giờ cho sinh viên nước ngoài 1 tiết 0.5 Chấm -bài kiểm tra định kỳ -thi hết môn và kiểm tra học kỳ -thi tốt nghiệp -bảo vệ luận văn tốt nghiệp 1 bài 1bài 1bài 1 LV 1/15 1/7 1/5 1/4 Bồi dưỡng giảng viên mới trong một năm 1 GV 30 Các công tác khác -báo cáo ngoại khoá -ra đề thi tốt nghiệp -coi thi viết -liên hệ địa điểm thực tập 1 tiết 1 đề 1 tiết 1 ngày 1 1 0.5 2 Trong quá trình thanh toán sẽ có qui định hướng dẫn hệ số khuyến khích vượt giờ, hệ số cấp bậc cho các giảng viên có trình độ TS, PGS trở lên Nguồn: Quyết định số 1712 QĐ - BĐH và THCN Văn bản quy định trên cùng với các Thông tư hướng dẫn thi hành của Bộ chủ quản có thể nói là đã khá chi tiết, cụ thể. Quy định có khả năng phân biệt được các mức cho các nhóm công việc giảng dạy, các khâu công việc, các chức vụ khác nhau đối với giảng viên kiêm nhiệm và còn có cả ưu tiên khác nữa. Đó là kết quả của một công trình nghiên cứu qui mô, lâu dài, đòi hỏi phải phân tích rất kỹ chế độ công tác của giảng viên. Song với từng mức thì con số cụ thể của mức đó đã được xây dựng từ trong thời kỳ kế hoạch hoá tập trung, nếu áp dụng chúng vào tình hình thực tế hiện nay thì đã quá lạc hậu. Chương trình giảng dạy, nội dụng giảng dạy, phương pháp giảng dạy, CSVC kỹ thuật phục vụ giảng dạy và cả cơ chế, chính sách giờ đây đã khác trước.Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã rất nhiều lần họp bàn xây dựn dự thảo quy chế thu chi nội bộ cuả trường làm căn cứ quản lý các khoản thu, chi nội bộ. Mức giờ chuẩn cho giảng viên là một phần rất quan trọng trong dự thảo này. Theo dự thảo quy chế thu chi nội bộ mới nhất – lần 6 (tháng 01/2005) thì tạm thời các mức giờ chuẩn được xác định như sau: Biểu 8 Giờ chuẩn định mức nghĩa vụ đối với giảng viên TT Hệ số lương Giờ chuẩn nghĩa vụ 1 >=5.0 500 2 Từ 4.0 đến dưới 5.0 490 3 Từ 3.0 đến dưới 4.0 460 4 Từ 2.0 đến dưới 3.0 400 5 Dưới 2.0 285 Nguồn:Dự thảo lần 6 quy chế thu chi nội bộ Quy định này chỉ ra rằng: đối với giảng viên thì lấy hệ số lương làm chỉ tiêu xác định mức giờ chuẩn nghĩa vụ. Điều này khác so với quy định trước kia là lấy ngạch giảng viên làm chỉ tiêu phân biệt các mức giờ chuẩn. Cách nào hợp lý hơn? hệ số lương cao, thấp xác định theo thang bảng lương của Nhà nước, được quyết định bởi trình độ học vấn, ngạch giảng viên, bởi thâm niên công tác và các hệ số phụ cấp khác. Trong khi đó ngạch giảng viên lại thường đi kèm với các nhiệm vụ cụ thể hay nói cách khác nhiệm vụ của giảng viên (theo Quyết định 1712 QĐ - BĐH và THCN) lại được quy định theo từng ngạch giảng viên. Nhiệm vụ của giảng viên lại là căn cứ rất quan trọng để xác định mức giờ chuẩn cho giảng viên.Vì thế việc sử dụng chỉ tiêu ngạch giảng viên có lẽ đảm bảo tính logic hơn. Một điểm nữa được thể hiện ở quy định này là chỉ có giờ giảng của các hệ đào tạo mới được quy đổi ra giờ chuẩn. Điểm này cũng khác so với quy định trước kia của Bộ. Quy định trước kia còn tính đổi các công việc: Hướng dẫn thực tập, chấm bài, phụ đạo ngoài giờ, đọc và nhận xét chuyên đề và rất nhiều công việc khác ra giờ chuẩn. ở trường Đại học Kinh tế Quốc dân, các nội dụng này đều được thanh toán trực tiếp bằng tiền. Với cách tính như trên, thực tế thực hiện giờ chuẩn của giảng viên nhìn chung sẽ không cao. Điều này không ảnh hưởng gì nhiều đến nhóm giảng viên có mức thực hiện giờ chuẩn cao, song đối với nhóm giảng viên có mức thực hiện giờ chuẩn thấp thì họ sẽ không có khả năng vượt mức. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc họ sẽ không được hưởng lương II do nhà trường chi trả. Cũng cần phải lưu ý là mức thực hiện giờ chuẩn của giảng viên cao, thấp không thể do họ quyết định hoàn toàn mà còn rất nhiều nhân tố khách quan khác chi phối. Việc tính đổi các khâu công tác trên sẽ giảm bớt tác động của các yếu tố khách quan này. Quyền lợi của giảng viên vì thế mà bị ảnh hưởng. Chúng ta sẽ thấy rõ điểm bất cập này khi đi sâu phân tích thực tế thực hiện giờ chuẩn của giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Giờ định mức theo quy định này ở từng chỉ tiêu đều cao hơn trước. Quy định cũ có 5 mức tương ứng với 5 ngạch giảng viên là: 310, 209, 280, 220, 110 (giờ chuẩn /năm) tương ứng với quy định tạm thời này là: 500, 490, 460, 400, 285 (giờ chuẩn /năm). Tất cả các mức đều cao hơn và bằng 1.6, 1.7 lần mức cũ. Ta chỉ có thể đánh giá chính xác mức độ cao thấp của các mức này khi phân tích khả năng thực hiện không đạt, đạt và vượt mức như thế nào. Giảng viên tập sự (trong 24 tháng) không áp dụng mức giờ chuẩn nghĩa vụ để tập trung vào công tác chuẩn bị bài giảng, dự giờ… cũng là một điểm khác so với quy định trứơc kia của Bộ. Theo quy định cũ, giảng viên tập sự cũng phải thực hiện nghĩa vụ 110 giờ chuẩn/ năm. Quy định như vậy xem ra có vẻ hợp lý, giúp giảng viên tập sự có thời gian tập trung vào việc chuẩn bị những kỹ năng và kiến thức cần thiết trước khi trở thành giảng viên giảng dạy chính thức. Song việc không áp dụng một giờ định mức nào cho giảng viên tập sự trong suốt 2 năm liệu có phải là tốt không. Bộ môn nên bố trí giờ giảng cho họ từ năm thứ hai trở đi. 2.2 Tham khảo một số quy định về mức giờ chuẩn cho giảng viên của một số trường đại học khác Học viện Ngân hàng là một đơn vị có quy định về mức giờ chuẩn cho giảng viên khá chi tiết và hệ thống. Đáng kể đến là quy định về mức giảm giờ định mức cho giảng viên kiêm nhiệm các công tác quản lý và định mức giảng dạy cho giảng viên: Biểu 9 Mức giảm giờ định mức cho giảng viên kiêm nhiệm Đơn vị: giờ chuẩn TT Hạng mục công việc Mức giảm định mức (% ĐMGC) Định mức của GV kiêm nhiệm I Chức vụ chính quyền: Giám đốc 40 Phó giám đốc phụ trách đào tạo 60 Các giảng viên kiêm nhiệm ở các bộ phận khác 60 Trưởng khoa, bộ môn 20 Phó trưởng khoa, bộ môn 15 Chánh thanh tra giáo dục 25 Phó tránh thanh tra giáo dục 20 Trưởng bộ môn trong khoa 0 II Chức vụ đoàn thể Bí thư Đảng uỷ 50 Chủ tịch công đoàn 20 Bí thư đoàn TNCS HCM học viện 20 III Các công việc khác Trợ lý giáo vụ khoa 20 đi học cao học, NCS đi học CH, NCS tập trung đi học NCS không tập trung đi học cao học không tập trung 100 60 50 Giám đốc ngân hàng thực hành 20 Giảng viên chủ nhiệm lớp (nếu là giảng viên kiêm nhiệm) chuyên tu, tại chức chính quy, tập trung 10 15 IV Các ưu tiên khác 16. Giảng viên nữ cóc con dưới 36 tháng 10 Nguồn: qui định về chế độ công tác cho giảng viên học viện ngân hàng Qui định này có cách sắp xếp hạng mục công việc rất hay, có khả năng phân biệt được các nhóm công việc chứ không chỉ liệt kê dàn trải như Quyết định 1712/ QĐ - BĐH và THCN. Hơn nữa nó còn bổ sung thêm rất nhiều hạng mục công việc mới: giám đốc, phó giám đốc phụ trách đào tạo, các giảng viên kiêm nhiệm ở các bộ phận khác cho phù hợp với tình hình thực tế. Các công việc này không quy định mức giảm mà quy định mức cụ thể (40, 60, 60 giờ chuẩn /năm), thấp hơn so với phần lớn các công việc khác là do yêu cầu thực tế của các vị trí này. Bên cạnh đó, quy định về việc tính đổi các môn học khác nhau và các công tác khác nhau ra giờ chuẩn của HVNH được thiết kế khá chi tiết. Họ đưa nhiều khâu công tác để tính đổi hơn so với qui định của Bộ (hầu hết tất cả các khâu công tác). Đó là các khâu: hướng dẫn thực hành; chủ trì các buổi cemina, phụ đạo ở lớp; hướng dẫn viết khoá luận tốt nghiệp; coi thi hết môn; chấm thi; …và rất nhiều những nội dung khác. Điều này thì không được hay lắm, một số khâu công việc không thường xuyên có thể thanh toán ngay bằng tiền để không mất tính chất khuyến khích và tính toán đỡ phức tạp. Mức giờ chuẩn quy định cụ thể cho từng ngạch giảng viên của HVNH vẫn sử dụng quy định cũ của Bộ, chưa có điều chỉnh. Trường đại học dân lập quản lý kinh doanh Hà Nội cũng có một quy định rất đầy đủ về chế độ làm việc, chế độ công tác phí, chế độ nghỉ ngơi, chế độ nghỉ về việc riêng, chế độ thai sản, trợ cấp thất nghiệp cho giảng viên, trong đó có quy định về mức giờ chuẩn cho giảng viên. Điều này xuất phát từ đặc điểm của một trường dân lập – các giảng viên đều là giảng viên hợp đồng, công tác quản lý giảng viên vì thế rất được quan tâm. Nói riêng về quy định giờ mức cho giảng viên thì quy định chỉ xây dựng mức cho giảng viên cơ hữu và giảng viên tập sự, các chức vụ quản lý khác không có mức giảm cụ thể mà chỉ nêu: nếu xét thấy các đối tượng này có đủ năng lực đảm nhiệm một số công việc giảng dạy thì có thể giao thêm một số công việc giảng dạy. Các cán bộ quản lý ở đây thường tập trung vào chuyên môn quản lý mà không kiêm nhiệm nhiều. Điều này thì trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng như nhiều trường đại học khác không thể so sánh được bởi mỗi trường có đặc điểm riêng. Nguồn thu từ học phí của sinh viên trường này rất cao, có khả năng chi trả cho việc đó. Mức quy định cho giảng viên cơ hữu trường này là 300 tiết/năm. mức này chưa thể kết luận chính xác về mức độ hợp lý của nó đối với trường đại học dân lập quản lý kinh doanh vì chưa có các tài liệu liên quan. Song nếu xét một cách tương đối thì mức 300 tiết/ năm là khá hợp lý, cao hơn so với quy định trước kia của Bộ và thấp hơn so với quy định tạm thời của trường Đại học Kinh tế Quốc dân. 3. Tình hình thực hiện giờ chuẩn của giảng viên theo các đơn vị qua các năm Theo báo cáo thực hiện giờ giảng của các bộ môn, phòng HC – TH trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã tổng hợp và công bố bảng báo cáo tổng hợp. Nếu như ta chia mức thực hiện giờ giảng cuả giảng viên ra làm 3 mức: + mức thực hiện giờ chuẩn dưới 430 giờ chuẩn /năm + mức thực hiện giờ chuẩn từ 430 đến dưới 860 giờ chuẩn/ năm + mức thực hiện giờ chuẩn từ 860 giờ chuẩn /năm trở lên thì ta có thể xếp các bộ môn vào 3 nhóm sau: 1) Nhóm các bộ môn có mức thực hiện giờ chuẩn cao Biểu 10 Nhóm các bộ môn có mức thực hiện giờ chuẩn cao Đơn vị: giờ chuẩn/năm TT Bộ môn Số GV