Chuyên đề Tổ chức hạch toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở xí nghiệp Bia- Quang Trung

ng với 2 triệu lít/ năm. Sản phẩm được kiểm tra chất lượng và vệ sinh theo qui định của Nhà nước, đứng vững trong thị trường và phát triển trong cạnh tranh. Đến năm 1998 do bên liên doanh rút vốn kinh doanh và trước thực lực của công ty, UBND tỉnh quyết định lập xí nghiệp chế biến kinh doanh lương thực bia- nước giải khát Quang Trung ngày 01 tháng 06 năm 1998 QĐ/UB ngày 15/05/1998 và nay là xí nghiệp Bia Quang Trung. Trụ sở làm việc tại: Đường Tô Hiệu – Phường Quang Trung- Thị xã Hà Đông –Tỉnh Hà Tây. Số điện thoại: 03482173 – 034830615 – 034820616 – 034820532. Hiện nay xí nghiệp có: Diện tích mặt bằng: 3240 m Nguồn vốn kinh doanh: 1.847.650.000 đồng Tài sản cố định: 4.783.868.472. Tổng lao động: 72 người Bộ phận quản lý: 14 người. Bộ phận sản xuất: 58 người. Xí nghiệp sản xuất theo ca kíp Tính đến nay nguồn vốn hoạt động kinh doanh của xí nghiệp tăng lên là 4.377.450.000 đồng. Xí nghiệp Bia Quang Trung là đơn vị sản xuất kinh doanh với nhiệm vụ chính là kinh doanh chế biến lương thực bia, nước giải khát đảm bảo chất lượng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng phù hợp với cơ chế thị trường kinh doanh có hiệu quả. 1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của xí nghiệp. Xí nghiệp Bia- Quang Trung là đơn vị trực thuộc Công ty Lương thực Hà Tây, do xí nghiệp chịu sự chỉ đạo, quản lý và mọi hoạt động theo điều lệ, qui chế của công ty và mọi qui định của pháp luật, chịu sự quản lý của Nhà nước, của chính quyền địa phương có con dấu để giao dịch, có tài khoản thu và chi tại ngân hàng. Được công ty uỷ quyền quản lý và sử dụng vốn, tài sản, cơ sở vật chất kỹ thuật, lao động,... phù hợp với năng lực sản xuất kinh doanh. Được chủ động quản lý và sử dụng vốn, tài sản lưu động đã được công ty uỷ quyền để hoàn thành nhiệm vụ công ty giao. Chịu trách nhiệm trước giám đốc công ty, trước pháp luật về thực hiện chức năng, nhiệm vụ, mục đích, kết quả kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn, nộp thuế và các khoản khác theo qui định của Nhà nước. 1.1.3. Quá trình phát triển của xí nghiệp. Nằm trên trục đường Tô Hiệu phường Quang Trung, thị xã Hà Đông tỉnh Hà Tây, xí nghiệp có vị trí thuận lợi trong giao lưu hàng hoá, đáp ứng nhu cầu sản xuất và tái sản xuất mở rộng, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm với khối lượng lớn trong hiện tại và tương lai, cũng như nắm bắt nhanh nhạy các chính sách chế độ thông tin kinh tế thị trường. Là một xí nghiệp có nhiệm vụ sản xuất bia nhằm đáp ứng nhu cầu trong và ngoài tỉnh, giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, tăng thu cho ngân sách Nhà nước và có được quyền tự chủ trong mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó lại gặp phải sự cạnh tranh quyết liệt của các đơn vị sản xuất bia trong và ngoài tỉnh. Do đó ban lãnh đạo xí nghiệp đã có quyết định đúng đắn là phải thực hiện phương án vừa sản xuất vừa đầu tư và đầu tư có trọng điểm. Với những kinh nghiệm sẵn có, cho đến nay xí nghiệp đã đạt được kết quả nhất định, sản lượng bia tăng dần qua các năm, thu nhập của công nhân viên đảm bảo thiết yếu cho gia đình. Xí nghiệp luôn quan tâm đến việc nâng cao trình độ tay nghề cho cán bộ công nhân viên, tìm mọi biện pháp khắc phục tình trạng thiếu vốn, mở rộng địa bàn tiêu thụ, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, từng bước đưa quá trình sản xuất vào thế ổn định và phát triển. Cho đến nay bằng giá cả và chất lượng sản phẩm, bia của xí nghiệp đã đủ khả năng tồn tại trên thị trường trong thế cạnh tranh. Dưới đây là một số chỉ tiêu tổng hợp tình hình của xí nghiệp. Năm Sản lượng sản xuất tiêu thụ (lít) Doanh thu tiêu thụ Nộp ngân sách Nhà nước Năm 1999 Năm 2000 Năm 2001 1.470.386 1.372.371 1.505.742.2 3.852.219.600 3.538.457.543 3.789.782.371 322.956.000 186.483.657 104.917.474 Cùng với sự phát triển và đi lên của nền kinh tế đất nước, kinh tế ở Hà Tây cũng đang trên đà phát triển, đã có nhiều dự án đầu tư ở trong nước và nước ngoài vào tỉnh do đó xí nghiệp nắm bắt kịp thời thị hiếu của người tiêu dùng, luôn quan tâm tới các biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, đủ sức cạnh tranh trên thị trường và tiêu thụ nhiều hơn không phải do giá bán. 1.2.Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh và bộ máy quản lý của xí nghiệp. 1.2.1. Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh. Qui trình công nghệ sản xuất bia là qui trình sản xuất phức tạp, xí nghiệp Bia- Quang Trung đã sử dụng nguyên liệu chính để sản xuất là Malt (mầm đại mạch), hoa viên, cao hoa, gạo tẻ,.... Tuy nhiên nếu chỉ có Malt thì giá thành sản phẩm sẽ cao do nguyên liệu Malt phải nhập ngoại. Để tiết kiệm chi phí hạ giá thành sản phẩm có thể dùng gạo để thay thế một phần Malt, chất lượng sản phẩm bia phụ thuộc vào tỷ lệ phối trộn giữa Malt và gạo tẻ. Hiện nay xí nghiệp sản xuất hai loại sản phẩm là bia hơi và bia chai. Dây chuyền để sản xuất bia hơi và bia chai là một, do đó nếu mẻ nấu bia hơi thì chiết vào tẹc, mẻ nấu bia chai thì chiết vào chai. Qui trình công nghệ sản xuất tại xí nghiệp có thể chia thành các giai đoạn. - Giai đoạn nấu và ủ men: + Đưa nguyên liệu Malt, gạo vào xay nghiền: Gạo nghiền thành bột + nước, hồi hoá (86 độ trong 30 phút), dịch hoá (75 độ trong 30 phút) đun sôi (100 độ trong 45 phút). Malt nghiền bột + nước trộn cháo gạo đun sôi. Thực hiện quá trình thuỷ phân đạm (52 độ trong 30 phút), đường hoá (65 độ trong 45 phút. Sau đó lọc đường để lấy đường nha ban đầu, sản phẩm phụ là bã bia dùng cho chăn nuôi. + Chuyển dịch nha sang nồi đun hoa được lượng dịch đường rồi cho cao hoa vào đun sôi đủ thông số kỹ thuật thì chuyển sang nồi lạnh. + Mạch nha được đưa vào nồi lạnh nhanh sau đó đẩy vào tẹc lên men. Trong tẹc lên men người ta cho sẵn men theo tỷ lệ qui định (2%), sau đó cho dịch nha vào quá trình vi sinh diễn ra. Quá trình này chia thành hai giai đoạn lên men chính và lên men phụ. + Giai đoạn lên men chính với thời gian khoảng 5 đến 7 ngày giữ ở nhiệt độ 140C rồi chuyển sang lên men phụ 5 ngày đối với bia hơi, 7 ngày đối với bia chai. - Giai đoạn chiết và lọc: Sau khi quá trình lên men đạt được ở thời gian và tiêu chuẩn qui định cho sản phẩm ở giai đoạn lên men qua bộ phận lọc để lấy sản phẩm trong là bia và loại bỏ bã men. Ngay từ đầu khi đưa nguyên liệu chính vào sản xuất đã xác định được mẻ bia hơi, mẻ bia chai. Nếu là mẻ bia hơi thì sau khi qua bộ phận lọc đã cho thành phẩm là bia hơi. Nếu là mẻ bia chai thì sau khi qua bộ phận lọc bia được chuyển sang bộ phận chiết và thanh trùng để ra thành phẩm bia chai. Sơ đồ qui trình công nghệ sản xuất bia trang sau: Sơ đồ 22: Sơ đồ qui trình công nghệ sản xuất bia Cháo gạo Bột+nước Rửa chai Bã bia Dán nhãn Men Máy lạnh Nồi hơi Malt Bột+nuớc Nghiền Dịch hoá Hồ hoá Nghiền Gạo Đun sôi Thuỷ phân đạm Đường hoá Lọc Nồi đun hoa Lạnh sơ bộ Lạnh nhanh Lên men Lọc bia Chiết bia hơi Nạp CO2 Thành phẩm Chiết bia chai Thanh trùng 1.2.2. Tình hình kinh doanh của xí nghiệp trong 3 năm 1999, 2000, 2001 Xí nghiệp Bia- Quang Trung có mặt hàng sản xuất kinh doanh chính là bia phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng. Xí nghiệp tiêu thụ sản phẩm chủ yếu bằng hai phương thức bán buôn thông qua các đại lý và bán lẻ. Mặt hàng Bia chai (chai) Bia hơi (lít) Năm1999 Số lượng bia sản xuất trong năm và tồn kho năm trước 320.152 1.341.564 Số lượng bia tiêu thụ trong năm 161.027 1.341.564 Số lượng bia tồn kho cuối năm 159.125 Năm 2000 Số lượng bia sản xuất trong năm và tồn kho năm trước 149.861 1.238.000 Số lượng bia tiêu thụ trong năm 149.751 1.222.620 Số lượng bia tồn kho cuối năm 110 15.380 Năm 2001 Số lượng bia sản xuất trong năm và tồn kho năm trước 128.538 1.383.536,2 Số lượng bia tiêu thụ trong năm 122.496 1.370.716,2 Số lượng bia tồn kho cuối năm 6.042 12.820 Qua bảng số liệu trên ta thấy tình hình tiêu thụ sản phẩm bia của xí nghiệp năm 2000 so với năm 1999 bị giảm xuống đáng kể đặc biệt là bia hơi so với năm 1999 thì năm 2000 sản lượng bia hơi tiêu thụ giảm xuống rất nhiều118.944 (lít). Sản lượng bia chai cũng giảm xuống là11.276 (chai). Tuy nhiên cũng phải đề cập đến vấn đề mà Xí nghiệp Bia Quang Trung nói riêng và các doanh nghiệp sản xuất bia trong nước nói chung rất quan tâm. Đó là năm 2000 do sự cạnh tranh trên thị trường quá lớn, các loại bia ngoại nhập, liên tiếp tràn vào thị trường làm cho sản lượng tiêu thụ của Bia Quang Trung và các loại bia nội khác có phần giảm sút. Mặc dù xí nghiệp đã cố gắng hạ giá thành nhằm cạnh tranh nhưng chi phí sản xuất ra được một lít bia thì không giảm. Điều này không những ảnh hưởng rất nhiều đến doanh thu của xí nghiệp mà còn làm cho lượng bia hơi tồn kho của năm 1999 từ không có đã tăng lên 15.380 (lít) năm 2000. Đối với năm 2001 xí nghiệp đã phần nào nắm bắt được mức độ cạnh tranh trên thì trường cũng như sự thay đổi về thị hiếu của người tiêu dùng nên đã có được những biện pháp tiêu thụ hợp lý hơn. Sản lượng bia hơi tiêu thụ năm 2001so với năm 2000 tăng 148.096,2 (lít). Lượng bia tồn kho vẫn nhiều nhưng đã giảm đi phần nhiều so với năm trước. Đối với bia chai tuy sản lượng tiêu thụ có ít hơn năm 2000 và số lượng tồn kho cũng nhiều hơn nhưng xí nghiệp cũng đã có rât nhiều cố gắng. Mặc dù vậy xí nghiệp cần có những biện pháp cụ thể hơn nhằm tăng sản lượng tiêu thụ. Ta có thể thấy rõ hiệu quả kinh doanh của xí nghiệp qua bảng số liệu sau: Các chỉ tiêu Tổng doanh thu Tổng chi phí Lợi nhuận thực hiện Tỉ xuất lợi nhuận/D. thu Năm 1999 3.852.219.600 3.666.507.502 185.712.098 4.82% Năm 2000 3.538.457.543 3.524.306.165 14.151.378 0.40% Năm 2001 3.789.782.371 3.722.117.189 67.655.182 1.78% Tỉ lệ 2000/1999 91.85% 96.12% 7.62% 8.29% Tỉ lệ 2001/2000 107.1% 105.58% 478.15% 445% Xí nghiệp Bia Quang Trung là đơn vị trực thuộc công ty lương thực Hà Tây nên việc xác định kết quả kinh doanh là công ty làm, tuy nhiên xí nghiệp vẫn tập hợp chi phí trong quá trình sản xuất và vẫn xác định được doanh thu như các đơn vị độc lập khác. Do vậy qua chỉ tiêu này ta có thể xác định được kết quả kinh doanh của xí nghiệp Từ một số chỉ tiêu trên ta thấy doanh thu của xí nghiệp năm 2000 so với năm 1999 đạt 91.85% (giảm 8.15%). Mặt khác ta thấy chỉ tiêu tổng chi phí tỷ lệ năm 2000/1999 tăng cao hơn so với tỷ lệ tăng doanh thu 4.27% dẫn đến lợi nhuận thực hiện quá thấp, điều này cho thấy dõ hiệu quả của đồng vốn bỏ ra là không tốt. Xí nghiệp cần có những biện pháp tối ưu hơn nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh. Sang năm 2001 tổng doanh thu đạt được đã tăng hơn so với năm 2000 (tăng 7.1%) nhưng tỷ lệ tăng (so với năm 1999) là không đáng kể tuy nhiên nó cũng phần nào thúc đẩy quá trình phát triển của xí nghiệp thể hiện dõ sự cố gắng lớn của cán bộ công nhân viên trong quá trình sản xuất và tạo việc làm của xí nghiệp. Tỷ xuất lợi nhuận của năm 1999 bằng 4.82%, năm 2000 bằng 0.40% và năm 2001 bằng 1.7% điều đó có thể nhận xét rằng công tác quản lý chi phí của xí nghiệp năm 1999 tốt hơn so với năm 2000 và 2001. Điều đó chứng tỏ xí nghiệp cần phải cố gắng hơn nữa vì tỷ xuất lợi nhuận trên doanh thu của năm 2000/1999 giảm khá nhiều 4.42% với tỷ lệ như vậy xí nghiệp khó có điều kiện tích luỹ tái đầu tư mở rộng sản xuất. Mặc dù sang năm 2001 xí nghiệp đã có nhiều tiến bộ hơn trong việc tăng tỷ suất lợi nhuận so với năm 2000 nhưng mức độ tăng vẫn ít hơn so với năm 1999. Song ta cũng phần nào thấy dõ được sự nỗ lực để duy trì cạnh tranh trên thị trường của toàn thể ban lãnh đạo và công nhân trong xí nghiệp. Song xí nghiệp cũng cần đề ra những biện pháp thích hợp nhằm hoàn thiện việc tăng doanh thu giảm chi phí. 1.2.3. Tổ chức bộ máy quản lý của xí nghiệp. Cũng như nhiều đơn vị sản xuất kinh doanh khác. Bộ máy quản lý xí nghiệp Bia- Quang Trung được tổ chức theo hình thức chế độ một thủ trưởng. Giám đốc là người có trách nhiệm tổ chức điều hành chung mọi hoạt động của xí nghiệp, là người chịu trách nhiệm trước công ty về mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp. Để phụ giúp giám đốc có các phó giám đốc trực tiếp giao nhiệm vụ phụ trách các văn phòng, các hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp. Đồng thời chịu trách nhiệm trước giám đốc về các công việc mà giám đốc giao cho. Ban giám đốc trực tiếp điều hành các phòng ban, phòng kế hoạch, phòng tổ chức hành chính, phòng kế toán tài chính, phòng kinh doanh,....Để thực hiện tốt công tác sản xuất kinh doanh, xí nghiệp luôn coi trọng công tác tổ chức sắp xếp bộ máy lãnh đạo, mô hình quản lý, nhằm tránh sự chồng chéo, cồng kềnh, làm giảm kinh doanh của xí nghiệp. Sơ đồ 23: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của xí nghiệp bia- Quang Trung Ban giám đốc Phòng bảo vệ Phòng kinh doanh Phòng TV,KToán Phòng TCHC Quầy bán lẻ Các đại lý Xưởng bia 1.3. Đặc điểm tổ chức kế toán của xí nghiệp. 1.3.1. Đặc điểm tổ chức kế toán ở xí nghiệp. Hạch toán kế toán có vai trò quan trọng trong hệ thống quản lý kiểm tra giám sát các hoạt động kinh tế- tài chính trong các đơn vị cũng như trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Để phát huy vai trò quan trọng của hạch toán kế toán trong quản lý thì việc tổ chức khoa học hợp lý, công tác kế toán có tính chất quyết định, ở xí nghiệp trong các yếu tố cấu thành tổ chức công tác thì yếu tố con người, phương pháp kế toán và những trang bị, kỹ thuật luôn được xí nghiệp quan tâm. Hiện nay căn cứ theo tình hình tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh của xí nghiệp. Tổ chức bộ máy kế toán theo hình thức tập trung, bao gồm: + Kế toán trưởng: Là người chịu trách nhiệm về tình hình tài chính của xí nghiệp. Kế toán trưởng có quyền yêu cầu, giám sát và giao nhiệm vụ cụ thể cho nhân viên kế toán, đôn đốc giám sát việc sử dụng vốn của phòng kinh doanh, phân tích đánh giá thuyết minh, số liệu của các báo cáo tài chính kế toán. + Kế toán kho hàng: Có tình hình theo dõi tình hình nhập- xuất- tồn kho từng loại vật tư trong quá trình sản xuất kinh doanh, lâp báo cáo kinh doanh, báo cáo tồn kho vật tư theo niên độ kế toán. + Kế toán tiền lương, TSCĐ: Có nhiệm vụ theo dõi quản lý phản ánh tình hình tăng giảm TSCĐ trong xí nghiệp, tính toán phân bổ số khấu hao hàng tháng. Đồng thời, tính toán lương phù hợp cho từng công nhân viên. + Kế toán thanh toán: Có nhiệm vụ theo dõi toàn bộ tình hình chi tiền mặt, thanh toán với ngân hàng và ngân sách Nhà nước, thực hiện chế độ báo cáo theo qui định. Với tình hình tổ chức công tác kế toán tập trung như trên, bộ máy kế toán của xí nghiệp gọn nhẹ, đảm bảo tính thống nhất và cung cấp kịp thời các thông tin, số liệu giúp Ban giám đốc trong việc quản lý tài chính theo dõi kết quả hoạt động kinh doanh của xí nghiệp. Sơ đồ 24: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán của xí nghiệp Kế toán trưởng Kế toán thanh toán Kế toán kho hàng Kế toán TL, TSCĐ 1.3.2. Hình thức kế toán áp dụng của xí nghiệp. Trong xí nghiệp các chứng từ và sổ sách được sử dụng bao gồm: + Sổ kế toán tổng hợp: Gồm sổ cái các tài khoản và sổ phân loại (ghi theo hệ thống tài khoản) dùng để hạch toán tổng hợp mỗi một tài khoản được phản ánh trên một vài trang sổ và sổ tổng hợp tài khoản, phản ánh bộ chứng từ ghi sổ đã lập trong tháng. + Các sổ và thẻ hạch toán chi tiết tương ứng với từng tài khoản như sổ công nợ, sổ chi tiết tiền mặt, sổ TSCĐ, sổ vật tư, sổ tổng hợp chi phí sản xuất, sổ quĩ tiền mặt, sổ tiền gửi ngân hàng. + Các chứng từ dùng để ghi sổ là các hoá đơn mua bán hàng, phiếu xuất kho, nhập kho, phiếu thu, phiếu chi. Sơ đồ 25: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán (Đang được áp dụng tại xí nghiệp) (trang sau) Sổ quỹ Sổ kho Chứng từ gốc Cập nhật trên máy yính (CT ghi sổ) Sổ ghi nhật ký chi tiết Số chi tiết TK tiểu khoản Bảng tổng hợp chi tiết Sổ đăng ký chi tiết (Sổ đăng ký CT ghi sổ) Sổ cái tài khoản Bảng cân đối sổ phát sinh Báo cáo tài chính Ghi chú: Ghi hàng ngày. Ghi định kỳ. Ghi đối chiếu. Hàng ngày căn cứ vào chứng từ gốc hoặc bảng kê chứng từ gốc, kế toán ghi sổ chi tiết, sổ quĩ, sổ ngân hàng,... vào máy tính lập chứng từ ghi sổ, ghi sổ đăng ký chứng từ ghi sổ và vào sổ cái, đối chiếu số liệu giữa sổ cái và sổ chi tiết cuối tháng cộng sổ, rút sổ số dư, lên bảng cân đối phát sinh, lập báo cáo tài chính theo qui định. II. Thực tế công tác kế toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở xí nghiệp bia- Quang Trung. 2.1. Kế toán thành phẩm. Đặc điểm thành phẩm ở xí nghiệp. Là đơn vị có nhiệm vụ sản xuất Bia đáp ứng nhu cầu nước giải khát trong và ngoài tỉnh. Sản phẩm Bia của xí nghiệp là sản phẩm thuộc ngành công nghiệp chế biến phục vụ cho nhu cầu của nhân dân, nó liên quan trực tiếp đến sức khoẻ của người tiêu dùng. Do vậy yêu cầu về chất lượng sản phẩm cũng như vệ sinh công nghiệp được đòi hỏi cực kỳ nghiêm ngặt. Đây là một đặc điểm chi phối trực tiếp đến công tác tổ chức sản xuất và quản lý nói chung của doanh nghiệp cũng như công tác kế toán thành phẩm nói riêng. Thành phẩm của xí nghiệp được xác nhận là sản phẩm Bia đã hoàn thành ở giai đoạn cuối cùng của hai loại bia hơi và bia chai. Mặt khác với đặc điểm chủng loại mặt hàng ít, chỉ là bia hơi và bia chai đồng nhất mỗi thứ một loại, một qui cách, một đơn vị tính và một nhãn mác. 2.2. Đánh giá thành phẩm. Thành phẩm là một bộ phận chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng số vốn lưu động của xí nghiệp, do vậy để giám đốc một cách chặt chẽ tình hình luân chuyển vốn lưu động nói chung và vốn thành phẩm nói riêng thì việc cần thiết là phải xác định giá trị của các loại thành phẩm nhập, xuất, tồn kho thành phẩm bằng phương pháp đánh giá thích hợp, từ đó xác định được đơn giá bán, vừa đảm bảo bù đắp chi phí đem lại lợi nhuận vừa phù hợp với sức mua của người tiêu dùng và thích ứng với sự biến động của giá cả các sản phẩm cùng loại trên thị trường. Việc đánh giá thành phẩm ở xí nghiệp được thực hiện hàng tháng theo giá thành thực tế của thành phẩm nhập kho, xuất kho. + Giá thành thực tế của thành phẩm nhập kho: Cuối mỗi tháng, kế toán phụ trách phần hành chi phí và giá thành sẽ tập hợp chi phí NVLTT, NCTT và chi phí sản xuất chung của sản phẩm sản xuất trong kỳ để tính ra tổng giá thành thực tế của hai loại thành phẩm là bia hơi, bia chai trong kỳ và giá thành sản xuất thực tế của thành phẩm. * Đối với thành phẩm bia chai nhập kho. Giá thành thực tế được tính theo phương pháp trực tiếp và căn cứ vào báo cáo chi tiết giá thành sản phẩm. Biểu số 01: báo cáo chi tiết giá thành sản phẩm. Tháng 01 năm 2002 Đơn vị: đồng Chỉ tiêu S.lượng (chai) CFNVLTT CFNCTT CFSXC Tổng Tổng giá thành Giá thành đơn vị 111.476 49.606.820 445 50.593.774 457 62.593.774 562 163.145.126 1.163.5 * Đối với thành phẩm bia hơi nhập kho. Biểu số 02: báo cáo chi tiết giá thành sản phẩm. Tháng 01 năm 2002 Đơn vị: đồng Chỉ tiêu S. Lượng (lít) CFNVLTT CFNCTT CFSXC Tổng Tổng giá thành Giá thành đơn vị 217.070 193.828.285 892,92 70.115.000 323,00 171.849.509 791.677 435.792.794 2007,6 Căn cứ vào giá thành đơn vị của bộ phận kế toán làm giá nhập kho của thành phẩm. Kết quả tính giá thành sản phẩm nhập kho là cơ sở để tính giá của thành phẩm xuất kho. + Giá thành thực tế của thành phẩm xuất kho. ở xí nghiệp, giá thực tế của thành phẩm xuất kho được tính theo phương pháp bình quân gia quyền. Giá bình G.Trị TP tồn đầu kỳ + G.Trị TP nhập kho trong kỳ quân 1 đ.vị = sản phẩm S.Lượng TP tồn đầu kỳ + S.Lượng TP nhập kho trong kỳ G.Trị thành phẩm Sản lượng thành Giá bình quân 1 xuất kho == phẩm xuất bán x đ.vị sản phẩm * Đối với thành phẩm bia chai xuất kho. Trích số liệu tháng 01 năm 2002 Giá bình 7.468.241 + 163.145.126 quân 1 đvị = -------------------------------------- = 1462.24 đồng/ 1 chai sản phẩm 5.103 + 111.476 Giá trị thành phẩm xuất kho = (120 x 1462.2) + (140 x 1462.2) + ... + (516 x 1462,2) +...+ (265 x 1462.2) =319.815.000 đồng. * Đối với thành phẩm bia hơi xuất kho. Tương tự như bia chai, trích số liệu tháng 01 năm 2001. Giá bình 46.020.700 + 435.792.794 quân 1 đvị = ----------------------------------- = 2032,29 đồng/1lít sản phẩm 20.009 + 217.070 Giá trị thành phẩm xuất kho = (140 x 2.32,3) +....+ (500 x 2032,3) = 220.429.500 đồng. Trình tự luân chuyển chứng từ nhập, xuất thành phẩm kế toán sử dụng chứng từ nhập kho và xuất kho. Quá trình nhập kho thành phẩm: Sau khi sản phẩm sản xuất hoàn thành được bộ phận kiểm tra chất lượng sản phẩm (KCS) xác nhận đạt yêu cầu về kỹ thuật sản phẩm đó mới được nhập kho thành phẩm. Thủ kho xí nghiệp sẽ viết phiếu nhập kho và được viết thành hai liên, trong đó một liên lưu gốc tại kho, một liên gửi lên phòng kế toán để ghi thẻ kho. Việc nhập kho thành phẩm được diễn ra giữa hai bên, thủ kho và tổ trưởng phân xưởng thông qua “sổ nhập kho thành phẩm” và được ký xác nhận của người nhập. Ví dụ: Trích số liệu tháng 01 năm 2002 Biểu số 03: sổ nhập kho thành phẩm (bia chai). Ngày tháng Ca Số lượng chai Lượng két Ký tên người nhập Mã số Ngày 43 44 45 12/01/2001 15/01/2001 17/01/2001 .......... .......... ......... Tổng 1 3 2 1000 200 1500 111.476 50 10 75 4.644.84 Căn cứ “sổ nhập kho thành phẩm” (theo từng ngày), định kỳ 10 ngày thủ kho cộng số lượng thành phẩm nhập kho và gửi cho phòng kế toán để viết phiếu nhập kho thành phẩm một lần cho 10 ngày. Phiếu nhập kho thành phẩm (Biểu số 04) Biểu số 04: Phiếu nhập kho Ngày 15 tháng 01 năm 2002 Họ tên người giao hàng: Nhập tại kho: Số TT Tên qui cách sản phẩm ĐVT Số lượng Giá đơn vị Thành tiền Theo CT Thực nhập Bia chai Cộng chai 1.398 1.398 1462.24 2.045.973 2.045.973 Cộng thành tiền (bằng chữ): (Hai triệu không trăm bốn mươi lăm nghìn chín trăm bảy mươi ba đồng chẵn). Thủ trưởng đvị Kế toán trưởng PT cung tiêu Người giao Thủ kho Sơ đồ 26: Sơ đồ luân chuyển chứng từ nhập khothànhphẩm Phiếu nhập kho Sổ nhập kho TP KCS Thành phẩm Phòng kế toán Thủ kho Quá trình xuất kho thành phẩm: Do đặc điểm tổ chức tiêu thụ thành phẩm của xí nghiệp được chia thành 3 hình thức, bán lẻ, bán buôn, bán đại lý *Trường hợp bán lẻ: Căn cứ vào nhu cầu và số tiền thành toán nhân viên bán hàng viết hoá đơn bán lẻ (xem biểu số 05). Hoá đơn bán lẻ được lập thành 3 liên. + 1 liên lưu tại quầy làm chứng từ hạch toán. + 1 liên thủ kho giữ để ghi sổ sau đó chuyển trả khách hàng. + 1 liên giao cho phòng bảo vệ để kiểm tra việc khách hàng mang hàng ra khỏi xí nghiệp có đúng với hoá đơn không. Trích số liệu ngày 08 tháng 01 năm 2002 Biểu số 05: Hoá đơn bán lẻ Họ tên người mua hàng: Địa chỉ: Số TT Tên hàng và qui cách phẩm chất ĐVT Số lượng Giá đơn vị (đồng) Thành tiền 1 Bia hơi nạp CO2 Cộng Kg 21 21 2.134 44.814 44.814 Cộng thành tiền (viết bằng chữ): (Bốn mươi bốn nghìn tám trăm mười bốn ) Người nhận hàng Đã nhận đủ tiền Người viết hoá đơn * Trường hợp bán buôn và bán đại lý: Căn cứ vào giấy nộp tiền mà khách hàng nộp tại quỹ hoặc khi có lệnh xuất, kế toán viết hoá đơn kiêm phiếu xuất kho (biểu số 06), có ghi số lượng, giá đơn vị và hình thức thanh toán. Hoá đơn kiêm phiếu xuất kho được lập thành 3 liên. + 1 liên gốc lưu phòng kế toán. + 1 liên dùng làm chứng từ thanh toán sau này. + 1 liên giao cho khách hàng. Đồng thời viết phiếu xuất kho (Biểu số 07) làm 4 liên. + 1 liên gốc lưu phòng kế toán. + 1 liên giao khách hàng. + 1 liên thủ kho giữ làm căn cứ ghi sổ. + 1 liên giao phòng bảo vệ. Trường hợp khách hàng trả tiền ngay: Kế toán cũng viết phiếu xuất kho theo trình tự như trên đồng thời viết phiếu thu lập thành 2 liên: + 1 liên gốc lưu tại phòng kế toán. + 1 liên giao cho khách hàng sau đó khách hàng chuyển sang thủ quỹ để ghi nộp tiền. Ví dụ: Trích số liệu ngày 12 tháng 01 năm 2002 Biểu số 06: Hoá đơn Bán hàng Ngày 12 tháng 01 năm 2002 Họ tên người nhận hàng: Bùi Thị Lương Địa chỉ:Thị xã Hoà Bình Lý do xuất kho: Bán hàng Xuất tại kho: Hình thức thanh toán: Tiền mặt Số TT Tên hàng hoá dịch vụ Mã số ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền 01 Bia nạp CO2 100 2.134 213.400 Cộng tiền bán hàng hoá dịch vụ 213.400 Tổng số tiền (viết bằng chữ): (Hai trăm mười ba nghìn bốn trăm đồng chẵn) PT cung tiêu Người giao hàng Thủ kho KT trưởng Thủ trưởng đvị Sơ đồ 27: Sơ đồ luân chuyển xuất kho thành phẩm Phòng kếtoán Thủ kho Quầy bán lẻ Bảo vệ Phiếu xuất kho Hoá đơn kiêm phiếu xuất kho Khách hàng Hoá đơn bán lẻ Biểu số 07: Phiếu xuất kho Ngày 12 tháng 01 năm 2002 Họ tên người nhận hàng: Bùi Thị Lương Lý do xuất kho: Bán hàng Xuất tại kho: STT Tên, nhãn hiệu, qui cách vật tư (sản phẩm, hàng hoá) Mã số ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền Yêu cầu Thực xuất 1 2 Bia chai Vỏ chai Cộng chai chai 125 125 1462.24 550 182.780 68.750 251.530 Cộng thành tiền (bằng chữ): (Hai trăm năm mươi mốt nghìn sáu trăm tám mươi tám đồng) Thủ trưởng đơn vị KT trưởng PT cung tiêu Người nhận Thủ kho Căn cứ vào hoá đơn, phiếu xuất kho kế toán ghi: Nợ TK 111: 251.688 Có TK 511: 251.688 2.3. Kế toán chi tiết thành phẩm. Việc theo dõi ghi chép và hạch toán chi tiết thành phẩm ở xí nghiệp bia Quang Trung được tiến hành kết hợp giữa kho và phòng kế toán. + ở kho: Việc hạch toán chi tiết được thực hiện trên sổ kho. Hàng ngày căn cứ vào phiếu nhập kho, xuất kho để ghi vào sổ kho. Sổ kho được mở cho cả năm để theo dõi tình hình nhập - xuất- tồn kho thành phẩm. Căn cứ vào số liệu trên sổ kho kế toán ghi vào “Báo cáo mặt hàng nhập- xuất” (Biểu số 08) dùng để theo dõi tình hình nhập- xuất kho thành phẩm về mặt số lượng trong định kỳ