Chuyên đề Tổ chức kế toán Tài sản cố định tại công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông

khấu hao, kế to¸n sử dụng TK 214 “ Hao mßn TSCĐ” Tài khoản 214- chi tiết thành 3 tài khoản cấp 2 TK 2141- Hao mßn TSCĐ hữu h×nh TK 2142- Hao mßn TSCĐ thuª tài chÝnh TK 2143- Hao mßn TSCĐ v« h×nh Bªn cạnh đã kế to¸n còng sử dụng TK 009 – nguồn vốn khấu hao cơ bản để theo dâi sự h×nh thành và sử dụng khấu hao cơ bản TSCĐ. Đồng thời còng sử dụng c¸c TK liªn quan kh¸c như TK 627, 641, 642. Chứng từ sử dụng: bảng tÝnh và ph©n bổ khấu hao, c¸c chứng từ kh¸c liªn quan. Tr×nh tự kế to¸n khÊu hao TSC§ theo s¬ ®å sau:S¬ ®å 22: TK 211,213 TK 214 TK 627,641,642 Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ cña TSC§ gi¶m do thanh lý, nh­îng b¸n, ®iÒu chuyÓn thµnh c«ng cô dông cô… TK 212 Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ dïng cho phóc lîi, sù nghiÖp, dù ¸n (ghi vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n) Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ cña TSC§ thuª tµi chÝnh (tr¶ l¹i tµi s¶n thuª khi hÕt h¹n hîp ®ång) TK 412 §iÒu chØnh gi¶m gi¸ trÞ hao mßn §iÒu chØnh t¨ng gi¸ trÞ hao mßn §Þnh kú trÝch khÊu hao TSC§ tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh TK 4313, 466 Hao mßn luü kÕ cña TSC§ nhËn ®iÒu chuyÓn (h¹ch to¸n phô thuéc) TK 211,213 TK 111,112,336 Nép vèn KHCB lªn cÊp trªn hoÆc ®iÒu chuyÓn cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c néi bé TK 136 TK 411 §­îc hoµn tr¶ Kh«ng ®­îc hoµn tr¶ 1.2.4 KÕ to¸n söa ch÷a TSC§ Söa ch÷a TSC§ lµ mét c«ng viÖc hÕt søc cÇn thiÕt bëi trong qu¸ tr×nh sö dông TSC§ sÏ bÞ hao mßn vµ h­ háng. Tuú theo quy m«, tÝnh chÊt cña c«ng viÖc söa ch÷a, kÕ to¸n sÏ ph¶n ¸nh vµo c¸c tµi kho¶n thÝch hîp. Söa ch÷a nhá mang tÝnh b¶o d­ìng: ®©y lµ c«ng viÖc mang tÝnh duy tu, b¶o d­ìng th­êng xuyªn. Khèi l­îng söa ch÷a kh«ng nhiÒu, v× vËy c¸c chi phÝ söa ch÷a ®­îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm cã hai lo¹i: Söa ch÷a lín mang tÝnh phôc håi: lµ ho¹t ®éng nh»m thay thÕ nh÷ng bé phËn h­ háng trong qu¸ tr×nh sö dông ®Ó ®¶m b¶o cho tµi s¶n ®­îc ho¹t ®éng vµ ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh th­êng. Chi phÝ söa ch÷a lµ kh¸ lín, thêi gian söa ch÷a kÐo dµi vµ th­êng ph¶i lËp dù to¸n chi phÝ söa ch÷a. Chi phÝ vÒ söa ch÷a TSC§ ®­îc theo dâi riªng trªn TK 241 (2413). Khi c«ng viÖc hoµn thµnh, chi phÝ söa ch÷a nµy ®­îc kÕt chuyÓn vÒ TK 142 ®èi víi c«ng viÖc söa ch÷a ngoµi kÕ ho¹ch hoÆc TK 335 víi c«ng viÖc söa ch÷a trong kÕ ho¹ch. TK 111,112,152 214,334,331… Chi phÝ söa ch÷a th­êng xuyªn TSC§ (thuª ngoµi hoÆc tù lµm) TK 133 ThuÕ GTGT (tr­êng hîp thuª ngoµi) hoÆc cña vËt liÖu, dÞch vô mua ngoµi dïng cho söa ch÷a TËp hîp chi phÝ söa ch÷a lín, n©ng cÊp TSC§ TK 2413 TK 627 641,642 TK 335 KÕt chuyÓn CP söa ch÷a lín, n©ng cÊp khi c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao TK 142 TÝnh vµo CP ph¶i tr¶ nÕu söa ch÷a lín theo kÕ ho¹ch TrÝch tr­íc theo kÕ ho¹ch TÝnh vµo CP tr¶ tr­íc nÕu söa ch÷a lín ngoµi kÕ ho¹ch Ph©n bæ dÇn CP söa ch÷a TK 211 Ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§ nÕu söa ch÷a n©ng cÊp S¬ ®å23 : H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§ N©ng cÊp TSC§: lµ ho¹t ®éng nh»m kÐo dµi thêi gian sö dông, n©ng cao n¨ng suÊt, tÝnh n¨ng, t¸c dông cña TSC§ nh­ c¶i t¹o, x©y l¾p, trang bÞ bæ sung thªm cho TSC§. Trong tr­êng hîp nµy, c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh n©ng cÊp TSC§ còng ®­îc tËp hîp qua TK 241 (2413), khi c«ng viÖc hoµn thµnh th× tÊt c¶ c¸c chi phÝ n©ng cÊp ®­îc ghi t¨ng nguyªn gi¸ TSC§. S¬ ®å 23: KÕ to¸n kiÓm kª ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ Mäi tr­êng hîp ph¸t hiÖn thõa hoÆc thiÕu TSC§ ®Òu ph¶i truy t×m nguyªn nh©n. C¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª TSC§ vµ kÕt luËn cña héi ®ång kiÓm kª ®Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c, kÞp thêi theo tõng nguyªn nh©n cô thÓ. - NÕu TSC§ thõa do ch­a ghi sæ, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo hå s¬ TSC§ ®Ó ghi t¨ng TSC§ tuú theo tr­êng hîp cô thÓ. - NÕu TSC§ ph¸t hiÖn thõa ®­îc x¸c ®Þnh lµ TSC§ cña ®¬n vÞ kh¸c th× ph¶i b¸o ngay cho ®¬n vÞ chñ tµi s¶n ®ã biÕt. NÕu ch­a x¸c ®Þnh ®­îc chñ tµi s¶n trong thêi gian chê xö lý, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo tµi liÖu kiÓm kª, t¹m thêi ph¶n ¸nh tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®Ó theo dâi gi÷ hé. - TSC§ ph¸t hiÖn thiÕu trong kiÓm kª ph¶i ®­îc truy cøu nguyªn nh©n x¸c ®Þnh ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vµ sö lý ®óng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña chÕ ®é tµi chÝnh tuú theo tõng tr­êng hîp cô thÓ. Doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ theo mÆt b»ng gi¸ cña thêi diÓm ®¸nh gi¸ l¹i theo quyÕt ®Þnh cña nhµ n­íc. Khi ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ hiÖn cã, doanh nghiÖp ph¶i thµnh lËp héi ®ång ®¸nh gi¸ l¹i TSC§, ®ång thêi ph¶i x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ míi, gi¸ trÞ hao mßn ph¶i ®iÒu chØnh t¨ng( gi¶m) so víi sæ kÕ to¸n ®­îc lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ. Chøng tõ kÕ to¸n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ lµ biªn b¶n kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ l¹i TSC§. Sơ đồ 24: Kế to¸n đ¸nh gi¸ lại tài sản cố định. TK 412 TK211 TK412 Chªnh lệch tăng Chªnh lệch giảm Nguyªn gi¸ nguyªn gi¸ TK 214 Chênh lệch tăng hao mòn Chên lệch giảm hao mòn Ch­¬ng 2Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.1 §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.1.1 Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty Tªn c«ng ty: C«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng Tªn giao dÞch: Rang Dong light source and vacuum-flask company Trùc thuéc: Bé c«ng nghiÖp Tªn gi¸m ®èc: KS NguyÔn §oµn Th¨ng Tµi kho¶n: 102010000079107 më t¹i ng©n hµng c«ng th­¬ng chi nh¸nh §èng §a-hµ Néi M· sè thuÕ: 0101526991 M· cæ phiÕu: RAL §Þa chØ: 87-89 H¹ §×nh-Thanh Xu©n-Hµ Néi Tel: (84-4)8.584310 / 8.589138 / 8.584576. Fax: (04)8.585038 Email: ralaco@hn.vnn.vn 2.1.2.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty ®­îc thµnh lËp n¨m 1961 víi tªn ban ®Çu lµ: Nhµ m¸y bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng trùc thuéc tæng c«ng ty sµnh sø thuû tinh-Bé c«ng nghiÖp, víi h×nh thøc lµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. S¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty lµ: Bãng ®Ìn trßn, bãng ®Ìn Huúnh quang, bãng ®Ìn Huúnh quang Compact, phô kiÖn c¸c thiÕt bÞ chiÕu s¸ng, phÝch n­íc vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c. Nhµ m¸y ®­îc x©y dùng theo thiÕt kÕ cña Trung Quèc, khëi c«ng vµo th¸ng 5/1959 ®Õn th¸ng 6/1962 th× hoµn thµnh. Ngµy 16/3/1963, nhµ m¸y bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng víi c«ng suÊt thiÕt kÕ ban ®Çu: 1,9 triÖu bãng ®Ìn trßn vµ 200 ngh×n ruét phÝch /1 n¨m. Sau h¬n 40 n¨m thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ gi÷ v÷ng ®­îc chç ®øng trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÕ giíi. §Ó cã sù ph¸t triÓn lín m¹nh nh­ ngµy nay c«ng ty ®· tr¶i qua bao nhiªu th¨ng trÇm vÊt v¶. ThÞ tr­êng chÝnh cña c«ng ty:ThÞ tr­êng trong n­íc vµ mét sè n­íc ngoµi nh­: Hµn Quèc, Australia, Anh, Ai CËp. 1963-1977: S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m bãng ®Ìn c¸c lo¹i lµ 1tr/n¨m. PhÝch n­íc: 170 ngµn/n¨m 1978-1989: S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m 4,3 triÖu bãng/ n¨m. PhÝch n­íc: 370 ngµn sp/n¨m 1994-1997: C«ng ty thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ theo chiÒu s©u. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 18.6 tr/n¨m. PhÝch n­íc: 1.4tr/n¨m 1998-2002: Giai ®o¹n c«ng ty thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 36.7tr/n¨m.ThiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn 900 ngµn/n¨m. PhÝch n­íc: 3.5tr/n¨m 2003-2005: Giai ®o¹n héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. §Æc biÖt ngµy 1/7/2004 c«ng ty cã quyÕt ®Þnh chÝnh thøc chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. S¶n l­îng b×nh qu©n 1 n¨m: Bãng ®Ìn c¸c lo¹i 62.3tr/n¨m.ThiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn 4tr/n¨m. PhÝch n­íc: 5.8tr/n¨m 2006: s¶n l­îng b×nh qu©n: 15 d©y chuyÒn s¶n xuÊt bãng ®Ìn :80trsp/n¨m 5 d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng vµ phô kiÖn:30trsp/n¨m 2 d©y chuyÒn s¶n xuÊt phÝch n­íc :7trsp/n¨m Kh¸nh thµnh nhµ m¸y thø 2 t¹i B¾c Ninh víi diÖn tÝch:62000 m2. Mét sè chØ tiªu mµ c«ng ty ®· ®¹t ®­îc qua mét sè n¨m: mét vµi chØ tiªu kinh tÕ tõ 2002-2006 chØ tiªu ®.vÞ 2002 2003 2004 2005 2006 Gi¸ trÞ tsl Tû ®ång 335,662 470,00 511,917 605,297 809,500 Doanh sè tiªu thô Tû ®ång 297,882 354,03 399,38 471,205 609,75 Nép ng©n s¸ch Tû ®ång 27,764 23,500 22,022 33,860 36,400 Thu nhËp b×nh qu©n 1000® 2294 2340 2195 2450 2550 Ln thùc hiÖn Tû ®ång 15,310 17,800 12,597 40,00 45,755 2.1.3 §Æc ®iÓm tæ chøc cña c«ng ty 2.1.3.1 §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty hiÖn nay ®· chuyÓn ®æi thµnh c«ng ty cæ phÇn, cã quy m« t­¬ng ®èi lín. Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty cã : - Ban ®iÒu hµnh: §¹i héi ®ång cæ ®«ng: bao gåm tÊt c¶ c¸c cæ ®«ng cã quyÒn biÓu quyÕt, cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt c«ng ty. Héi ®ång qu¶n trÞ: Nh©n danh c«ng ty quyÕt ®Þnh tÊt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c«ng ty trõ nh÷ng vÊn ®Ò thuéc thÈm quyÒn cña ®¹i héi ®ång cæ ®«ng. Thay mÆt héi ®ång qu¶n trÞ lµ chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt. Ban kiÓm so¸t: do §¹i héi ®ång cæ ®«ng bÇu ra ®Ó kiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp ph¸p trong ho¹t ®éng ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty. Ban gi¸m ®èc: §iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty lµ gi¸m ®èc cïng ba phã gi¸m ®èc vµ mét kÕ to¸n tr­ëng. Ba phã gi¸m ®èc( PG§) gåm: Mét PG§ phô tr¸ch tiªu thô s¶n phÈm Mét PG§ phô tr¸ch ph©n x­ëng Mét PG§ phô tr¸ch xuÊt khÈu, tæ chøc ®iÒu hµnh - C¸c phßng ban chøc n¨ng: + V¨n phßng gi¸m ®èc vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn: Gåm hai bé phËn: V¨n th­: Phô tr¸ch c«ng viÖc hµnh chÝnh nh­ tiÕp kh¸ch, héi häp,l­u tr÷ giÊy tê . T­ vÊn ®Çu t­ : ThÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­, x©y dùng c¸c dù ¸n míi + Phßng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt: Qu¶n lý nh©n sù, ®iÒu phèi lao ®éng, ®¶m b¶o vËt t­ cho s¶n xuÊt, lªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ ®iÒu hµnh chung, thèng kª vËt t­ tån kho, tham m­u cho gi¸m ®èc vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ. + Phßng qu¶n lý kho: Qu¶n lý vËt t­, hµng ho¸, tµi s¶n trong kho, tiÕn hµnh c¸c thñ tôc nhËp- xuÊt kho. Th«ng b¸o t×nh h×nh lu©n chuyÓn vËt t­ lªn c¸c phßng ban chøc n¨ng cña c«ng ty. + Phßng KCS: KiÓm tra chÊt l­îng ®Çu vµo, s¶n phÈm ®Çu ra qua tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng vËt t­, s¶n phÈm, phô tïng. + Phßng thÞ tr­êng: Nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng, x©y dùng c¸c chiÕn l­îc marketing, thùc hiÖn viÖc b¸n hµng, më réng thÞ tr­êng, qu¶ng c¸o s¶n phÈm. + Phßng Kü thuËt C«ng nghÖ : ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ, øng dông khoa häc c«ng nghÖ míi, n©ng cÊp thay thÕ m¸y mãc hiÖn ®¹i. + Phßng b¶o vÖ: §¶m b¶o an ninh, an toµn trong s¶n xuÊt, trong toµn c«ng ty, duy tr× néi quy vµ chÕ ®é kû luËt cña c«ng ty, tiÕn hµnh c«ng t¸c tù vÖ phßng ch¸y ch÷a ch¸y. + Phßng tµi chÝnh kÕ ho¹ch tæng hîp: Tæ chøc h¹ch to¸n, thùc hiÖn c¸c chÕ ®é cña cña Nhµ N­íc, tæng hîp sè liÖu cung cÊp th«ng tin cho nhu cÇu qu¶n lý, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh, gi¸m s¸t hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty, x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh. S¬ ®å 25: S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty §¹i héi ®ång cæ ®«ng Héi ®ång qu¶n trÞ Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ PG§ phô tr¸ch XK, tæ chøc ®iÒu hµnh V¨n phßng G§ vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn Gi¸m ®èc PG§ tiªu thô s¶n phÈm PG§ phô tr¸ch ph©n x­ëng KÕ to¸n tr­ëng Phßng tæ chøc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt Phßng dÞch vô ®êi sèng Phßng kü thuËt c«ng nghÖ Phßng qu¶n lý kho Phßng b¶o vÖ Phßng KCS Phßng thÞ tr­êng Phßng TCKT tæng hîp Ph©n x­ëng thuû tinh Ph©n x­ëng bãng ®Ìn trßn Ph©n x­ëng c¬ ®éng Ph©n x­ëng phÝch n­íc Ph©n x­ëng huúnh quang Ph©n x­ëng thiÕt bÞ chiÕu s¸ng Ph©n x­ëng compact 2.1.3.2 §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh S¶n phÈm chñ yÕu cña c«ng ty lµ: -Bãng ®Ìn trßn -Bãng ®Ìn huúnh quang -PhÝch n­íc §Ó phï hîp víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt 3 s¶n phÈm chÝnh trªn c«ng ty tæ chøc thµnh 7 ph©n x­ëng chÝnh víi nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ sau: + Ph©n x­ëng thuû tinh: Lµ kh©u më ®Çu cho qu¸ tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, cã nhiÖm vô s¶n xuÊt ra thµnh phÈm thuû tinh lµm vá bãng ®Ìn trßn, vµ b×nh phÝch n­íc tõ nguyªn vËt liÖu: C¸t v©n h¶i, tr­êng th¹ch, b¹ch v©n… + Ph©n x­ëng bãng ®Ìn trßn: NhËn thuû tinh tõ ph©n x­ëng thuû tinh t¹o nªn vá bãng, s¶n xuÊt phô kiÖn bãng ®Ìn trßn vµ l¾p r¸p thµnh bãng ®Ìn trßn hoµn chØnh. + Ph©n x­ëng chÊn l­u: S¶n xuÊt ra c¸c lo¹i chÊn l­u phôc vô cho ph©n x­ëng huúnh quang ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i ®Ìn huúnh quang. + Ph©n x­ëng phÝch nø¬c: Cã nhiÖm vô s¶n xuÊt thµnh ruét phÝch, trong ®ã mét phÇn ruét phÝch nhËp kho ®Ó b¸n vµ mét phÇn chuyÓn sang giai ®o¹n ®ét dËp ®Ó l¾p r¸p thµnh phÝch hoµn chØnh. + Ph©n x­ëng c¬ ®éng: Cung cÊp n¨ng l­îng, ®«ng lùc( ®iÖn, n­íc, than, ga…) cho c¸c phßng ban vµ c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. + Ph©n x­ëng huúnh quang: S¶n xuÊt c¸c lo¹i ®Ìn huúnh quang. + Ph©n x­ëng compact: S¶n xuÊt ra ®Ìn huúnh quang compact. Trong ph©n x­ëng compact cã 3 nghµnh: Ngµnh chÊn l­u ®iÖn tö, Ngµnh chÊn l­u ®iÖn tõ t¾c te vµ ngµnh èng vµ l¾p r¸p Quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¶n phÈm ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å 26: PX c¬ ®éng PX bãng ®Ìn PX phÝch n­íc PX Huúnh quang PX thuû tinh Giai ®o¹n ®ét dËp s¶n phÈm phÝch s¶n phÈm bãng ®Ìn trßn s¶n phÈm ruét phÝch §Ìn huúnh quang PX thiÕt bÞ chiÕu s¸ng Ban t­ vÊn chiÕu s¸ng PX compact-Ngµnh c.l­u ®iÖn tö PX compact-Ngµnh c.l­u ®iÖn tõ t¾c te PX compact-ngµnh èng vµ l¾p r¸p 2.1.4 §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n 2.1.4.1 Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n C«ng ty Cæ PhÇn Bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, tæ chøc kÕ to¸n theo h×nh thøc tËp trung t¹i phßng tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp. Phßng cã nhiÖm vô tæng hîp sè liÖu kÕ to¸n,lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, l­u tr÷ chøng tõ. C¸c ph©n x­ëng kh«ng tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n riªng. Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp gåm cã 15 ng­êi víi c¸c chøc n¨ng: - KÕ to¸n tr­ëng:§iÒu hµnh bé m¸y kÕ to¸n thùc thi theo ®óng chÝnh s¸ch chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ N­íc, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh cña c«ng ty - Ba phã phßng gåm: Mét phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n tæng hîp: Cïng kÕ to¸n tr­ëng theo dâi ®Þnh møc vËt t­, c¸c yÕu tè s¶n xuÊt,…®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh cô thÓ. Cuèi th¸ng tiÕp nhËn c¸c nhËt ký chøng tõ ®Ó lªn sæ c¸i c¸c tµi kho¶n, lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh Mét phã phßng phô tr¸ch kÕ to¸n vËt t­ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: Qu¶n lý tæng thÓ t×nh h×nh thu mua, nhËp xuÊt tån kho c¸c lo¹i vËt t­, tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i thµnh phÈm. Mét phã phßng phô tr¸ch tin häc Vµ c¸c bé phËn kh¸c: * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn mÆt vµ tiÒn göi Ng©n Hµng: Theo dâi c¸c kho¶n thu chi b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi NH, c¸c kho¶n tiÒn vay; qu¶n lý vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã, t¨ng gi¶m cña c¸c quÜ tiÒn mÆt vµ tiÒn göi. * Bé phËn kÕ to¸n vËt t­ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: gåm mét sè kÕ to¸n viªn phô tr¸ch qu¶n lÝ tõng lo¹i vËt t­ (t×nh h×nh thu mua, nhËp, xuÊt, tån kho), tÝnh gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. * Bé phËn kÕ to¸n t¹m øng vµ c«ng nî: theo dâi t×nh h×nh t¹m øng vµ thanh to¸n t¹m øng, qu¶n lÝ vµ ph¶n ¸nh t×nh h×nh c«ng nî. * Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng: tËp hîp, thèng kª t×nh h×nh thùc hiÖn lao ®éng cña c«ng nh©n viªn, tÝnh vµ thanh to¸n l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, qu¶n lý quÜ l­¬ng cña c«ng ty. * Bé phËn kÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh: theo dâi t×nh h×nh b¸n hµng cña c¸c lo¹i s¶n phÈm, tæng hîp sè liÖu ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh th«ng th­êng. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau (s¬ ®å 27): KÕ to¸n tr­ëng Bé phËn kÕ to¸n tiÒn mÆt vµ tiÒn göi NH Bé phËn KT vt­ vµ tÝnh gi¸ thµnh SP Bé phËn KT t¹m øng vµ c«ng nî Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng Bé phËn KT chi phÝ vµ TSC§ Bé phËn KT tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh 2.1.4.2 H×nh thøc kÕ to¸n H×nh thøc kÕ to¸n, hÖ thèng sæ ®­îc ¸p dông lµ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ. §©y lµ h×nh thøc khoa häc, phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh, quy m« cña c«ng ty. HÖ thèng sæ cña c«ng ty gåm: NhËt ký chøng tõ sè: 1, 2, 4, 5, 7, 8. B¶ng kª sè: 1, 2, 4, 5, 6, 11. B¶ng ph©n bæ 1,2,3. Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n.C¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt.S¬ ®å tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n: S¬ ®å 29: Chøng tõ gèc và C¸c b¶ng ph©n bæ B¶ng kª NKCT Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ c¸i B¸o c¸o tài chÝnh B¶ng tæng hîp chi tiÕt Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra 2.1.4.3 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n kh¸c C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. TÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. TÝnh khÊu hao TSC§ theo ph­¬ng ph¸p: ®­êng th¼ng, víi nguyªn t¾c trßn th¸ng. C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n theo quyÕt ®Þnh 15. Niªn ®é kÕ to¸n : tõ ngµy 1/1 ®Õn 31/12 hµng n¨m. §¬n vÞ tiÒn tÖ h¹ch to¸n: ViÖt Nam ®ång. Kú h¹ch to¸n: Theo th¸ng 2.2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.2.1 §Æc ®iÓm tµi s¶n cè ®Þnh trong c«ng ty Do lµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt lín, s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc s¶n xuÊt ra ®ßi hái ph¶i cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, vËn chuyÓn, dù tr÷, cung øng. §Ó ®¸p øng ®­îc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã, TSC§ cña c«ng ty rÊt ®a dang vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, vµ c¶ chÊt l­îng. §Ó qu¶n lý tèt TSC§, c«ng ty tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§ theo c¸c chØ tiªu sau: - Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn: gåm TSC§ h÷u h×nh, TSC§ v« h×nh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, c«ng ty ®· qu¶n lý ®­îc c¶ mÆt hiÖn vËt, gi¸ trÞ vµ khÊu hao TSC§ mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý. - Ph©n lo¹i theo quyÒn së h÷u: TSC§ tù cã, TSC§ thuª ngoµi. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp c«ng ty h¹ch to¸n vµ ph¶n ¸nh hao mßn, khÊu hao, chi phÝ thuª tµi s¶n. - Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh: TSC§ h×nh thµnh tõ nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc, TSC§ h×nh thµnh tõ nguån vèn tù bæ sung,TSC§ h×nh thµnh tõ nguån vèn vay kh¸c. Víi c¸ch ph©n lo¹i nµy, C«ng ty ®· biÕt ®­îc TSC§ ®­îc h×nh thµnh tõ nguån nµo chiÕm tû lÖ bao nhiªu trong tæng vèn cè ®Þnh. Tõ ®ã c«ng ty sÏ cã kÕ ho¹ch thanh to¸n c¸c kho¶n vay ®óng h¹n. Do thêi gian nghiªn cøu cã giíi h¹n, em xin ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ h÷u h×nh t¹i c«ng ty. 2.2.2 Ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ TSC§ ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng 2.2.2.1 Ph©n lo¹i TSC§ §Ó qu¶n lý chÆt chÏ vµ cã hiÖu qu¶ TSC§ h÷u h×nh th× c«ng ty ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i TSC§ h÷u h×nh theo ®Æc tr­ng kü thuËt:gåm c¸c lo¹i: Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: V¨n phßng, nhµ x­ëng, kho. M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt: C¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt… Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i: « t«. Dông cô qu¶n lý. TSC§ VH gåm: quyÒn sö dông ®Êt, nh·n hiÖu vµ th­¬ng hiÖu. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt ®­îc cÊu kÕt TSC§ ë trong c«ng ty theo tõng nhãm ®Æc tr­ng vµ tû träng cña tõng nhãm trong tæng sè TSC§ hiÖn cã. Qua ®ã biÕt ®­îc c«ng ty chó träng ®Çu t­ TSC§ HH nµo. T¹i 31/03/07(quý I/07), t×nh h×nh TSC§ HH cña c«ng ty nh­ sau: Lo¹i TSC§ Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i I. TSC§ HH 153.104.376.814 97.986.820.984 52.324.444.350 1. Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 39.097.411.049 21.295.265.402 17.802.145.647 2. M¸y mãc thiÕt bÞ 95.498.470.304 67.333.975.104 28.164.495.200 3. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 15.190.418.624 9.357.580.478 5.832.838.146 4. Dông cô qu¶n lý 3.318.076.837 2.793.111.480 524.965.357 II. TSC§ VH 85.942.925.178 62.717.463.194 26.018.573.464 1. QuyÒn sö dông ®Êt 79.023.562.230 58.065.229.942 20.958.332.288 2.Nh·n hiÖu, th­¬ng hiÖu 6.919.362.948 4.652.233.252 2.267.129.696 Tæng céng TSC§ 239.047.301.992 160.704.284.178 78.343.017.814 2.2.2.2 §¸nh gÝa TSC§ ViÖc ®¸nh gi¸ TCS§ trong doanh nghiÖp lµ v« cïng cÇn thiÕt v× nã lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó kÕ ho¹ch ho¸ vµ h¹ch to¸n TCS§. TÝnh vµ ph©n bæ khÊu hoa chÝnh x¸c, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn trong c«ng ty . V× vËy muèn thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc ®ã cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ TCS§. ë c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng th× viÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n ®­îc tiÕn hµnh theo nguyªn t¾c chung cña chÕ ®é kÕ to¸n. §ã lµ viÖc ®¸nh gi¸ TSC§ theo nguyªn gi¸ vµ theo gi¸ trÞ cßn l¹i. 2.2.2.2.1 §¸nh gi¸ TSC§ theo nguyªn gi¸ Nguyªn gi¸ TCS§ lµ toµn bé chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó cã ®­îc TSC§ vµ ®­a tµi s¶n ®ã vµo qu¸ tr×nh sö dông. Nguyªn gi¸ TSC§ = Gi¸ mua thùc tÕ + C¸c kho¶n thuÕ kh«ng hßan l¹Þ + Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp TSC§ h÷u h×nh cña c«ng ty t¨ng lªn chñ yÕu lµ do mua s¾m vµ do ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n . VÝ dô: Ngµy 14/3/2007, c«ng ty cæ phÇn bãng ®Ìn phÝch n­íc R¹ng §«ng mua 1 d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng míi dïng cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng. Tæng gi¸ mua: 550 triÖu, thuÕ GTGT: 55triÖu. Chi phÝ vËn chuyÓn tr¶ b»ng tiÒn mÆt: 3.500.000, phÝ l¾p ®¨t ch¹y thö tr¶ b»ng tiÒn mÆt: 3.000.000®. Nguyªn gi¸ cña TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh lµ: (1) Gi¸ mua: = 550.000.000® (2) PhÝ vËn chuyÓn = 3.500.000® (3) PhÝ l¾p ®Æt ch¹y thö = 3.000.000 ® C¨n cø vµo nghiÖp vô trªn do d©y chuyÒn sx mua vÒ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ nªn nguyªn gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Nguyªn gi¸ = (1) + (2) + (3) = 556.500.000®ång Sè tiÒn thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ lµ 55.000.000® sè thuÕ nµy ®­îc ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 1332 thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ TSC§. Trong 3 th¸ng nÕu sè thuÕ nµy ch­a ®­îc hoµn l¹i hÕt th× c¬ quan ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ hoµn l¹i sè thuÕ trªn 2.2.2.2.2 §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ hao mßn Trong qu¸ tr×nh sö dôngTSC§ bÞ hao mßn dÇn vÒ vËt chÊt, gi¸ trÞ. C«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ hao mßn ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc qu¶n lý TSC§ ®­îc chÆt chÏ, chÝnh x¸c. §Ó tÝnh to¸n khÊu hao TSC§, c«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo ®­êng th¼ng. VÝ dô: ë vÝ dô trªn, thêi gian sö dông tµi s¶n trªn lµ 10 n¨m, thêi gian b¾t ®Çu tÝnh khÊu hao lµ th¸ng 3 n¨m 2007. KhÊu hao ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p ®­êng th¼ng. VËy møc khÊu hao ph¶i trÝch trong n¨m 2007 cho tµi s¶n nµy lµ: 556.500.000 10n¨m x 12 th¸ng x 10 th¸ng = 46.375.000®ång 2.2.2.2.3 §¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i Trong thêi gian sö dông TSC§, gi¸ trÞ hao mßn luü kÕgµy cµng t¨ng lªn, gi¸ trÞcßn l¹i ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ kÕ to¸n vµ b¸o c¸o tµi chÝnh ngµy cµng gi¶m ®i. KÕ to¸n theo dâi ghi chÐp gi¸ trÞ cßn l¹i nh»m cung cÊp sè liÖu cho c«ng ty x¸c ®Þnh phÇn vèn ®Çu t­ cßn l¹i ë TSC§ cÇn ph¶i ®­îc thu håi, ®ång thêi ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng TSC§ ®Ó ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ bæ sung, söa ch÷a TSC§. ViÖc ®¸nh gi¸ TSC§ theo gi¸ trÞ cßn l¹i ®­îc ¸p dông theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Cô thÓ: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ = Nguyªn gi¸ TSC§ - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ cña TSC§. VD: 1d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng ®­îc c«ng ty mua vµo ngµy 14/03/2007 cã nguyªn gi¸ lµ:543.500.000®, ®· khÊu hao ®Õn hÕt n¨m 2007 lµ 46.375.000®ång. VËy gi¸ trÞ cßn l¹i cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®ã t¹i thêi ®iÓm (1/1/2008) : 556.500.000® – 46.375.000® = 510.125.000®. 2.2.3 Tæ chøc kÕ to¸n TSC§ t¹i c«ng ty 2.2.3.1 Tæ chøc kÕ to¸n chi tiÕt TSC§ t¹i c«ng ty C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ quy tr×nh kü thuËt c«ng nghÖ, c¨n cø vµo yªu cÇu qu¶n lý TSC§, c«ng ty tæ chøc h¹ch to¸n ghi chÐp sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ. - Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông : TK 211 Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh trong ®ã : + TK 2112 Nhµ cöa vËt kiÕn tróc. +TK 2113 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt +TK 2114 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn +TK 2115 ThiÕt bÞ qu¶n lý. TK 211 cßn ®­îc më chi tiÕt theo tõng ph©n x­ëng: VÝ dô TK 2113 më chi tiÕt theo tõng ph©n x­ëng nh­ sau: 2113.1 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng thuû tinh 2113.2 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng compact 2113.3 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – PX bãng ®Ìn 2113.4 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng phÝch n­íc 2113.5 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng c¬ ®éng 2113.6 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng huúnh quang 2113.7 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ph©n x­ëng thiÕt bÞ chiÕu s¸ng 2113.8 M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt – Ban t­ vÊn chiÕu s¸ng. C¸c TK kh¸c më chi tiÕt t­¬ng tù nh­ trªn. - TK 213: TSC§ VH. TK213.1 QuyÒn sö dông ®Êt. TK 213.8 Nh·n hiÖu, th­¬ng hiÖu C¸c chøng tõ kÕ to¸n sö dông : + Biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n cè ®Þnh + Biªn b¶n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh +C¸c ho¸ ®¬n GTGT . +PhiÕu thu, chi. +GiÊy ®Ò nghÞ thanh to¸n. * T¹i bé phËn kÕ to¸n §Ó thùc hiÖn kÕ to¸n chi tiÕt TSC§, ngoµi c¸c chøng tõ trªn kÕ to¸n c«ng ty cßn qu¶n lý chi tiÕt TSC§ b»ng sæ TSC§ vµ thÎ TSC§. Sæ TSC§ ®­îc c«ng ty lËp ®Ó theo dâi toµn bé tµi s¶n cña c«ng ty chi tiÕt theo nguån h×nh thµnh theo c¸c chØ tiªu: sè thÎ, tªn TSC§, n­íc s¶n xuÊt, ngµy, th¸ng, n¨m ®­a vµo sö dông. ThÎ TSC§ ®­îc më ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng TSC§ hiÖn cã cña c«ng ty, t×nh h×nh thay ®æi nguyªn gi¸ , gi¸ trÞ hao mßn ®· trÝch hµng n¨m cña tõng TSC§. C¨n cø lËp thÎ TSC§: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ - Biªn b¶n thanh lý TSC§. Mçi khi TSC§ t¨ng thªm c«ng ty thµnh lËp ban nghiÖm thu kiÓm nhËn TSC§. Ban nµy cã nhiÖm vô cïng víi ®¹i diÖn bªn giao TSC§ lËp vµ kÝ vµo biªn b¶n giao nhËn TSC§. Biªn b¶n nµy lËp cho tõng ®èi t­îng TSC§. Víi nh÷ng lo¹i TSC§ cïng lo¹i giao nhËn cïng mét lóc, do cïng mét ®¬n vÞ chuyÓn ®Õn th× lËp chung mét biªn b¶n, sau ®ã kÕ to¸n giao cho mçi ®èi t­îng mét b¶n ®Ó l­u vµo hå s¬ riªng cña tõng TSC§. Hå s¬ nµy gåm cã (biªn b¶n giao nhËn TSC§, ho¸ ®¬n GTGT kiªm phiÕu xuÊt kho nÕu cã cña ®¬n vÞ b¸n, phiÕu chi, c¸c b¶n sao tµi liÖu kÕ to¸n). Khi cã gi¶m TSC§ do thanh lý , nh­îng b¸n c«ng ty lËp ban kiÓm ®Þnh TSC§ vµ cïng víi bªn nhËn TCS§ kÝ x¸c nhËn vµo biªn b¶n thanh lý TSC§. Héi ®ång kiÓm ®Þnh TSC§: ban gi¸m ®èc, ban vËt t­ thiÕt bÞ, ban tµi chÝnh kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ theo hiÖn tr¹ng, t×nh tr¹ng kü thuËt , gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§. VD: Ngµy 14/3/2007 theo ho¸ ®¬n mua 1 d©y chuyÒn s¶n xuÊt thiÕt bÞ chiÕu s¸ng míi c«ng ty ®· tr¶ b»ng tµi kho¶n. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT biªn b¶n giao nhËn TSC§,giÊy b¸o nî cña ng©n hµng, phiÕu chi tiÒn mÆt 55 kÕ to¸n ®Þnh kho¶n , më thÎ TSC§ sè 181 ghi vµo sæ TSC§ (ghi t¨ng) cña c«ng