Chuyên đề Vận dụng chuẩn mực kế toán số 14, 15 vào kế toán doanh thu tiêu thụ sản phẩm trong mô hình doanh nghiệp kinh doanh xây lắp

giảm khi thực hiện hợp đồng, các khoản tiền thưởng và các khoản thanh toán khác nếu các khoản này có khả năng làm thay đổi doanh thu và có thể xác định được một cách đáng tin cậy. Doanh thu của hợp đồng xây dựng được xác định bằng giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu được. Việc xác định doanh thu của hợp đồng xây dựng chịu tác động của nhiều yếu tố không chắc chắn vì chúng tuỳ thuộc vào các sự kiện sẽ sảy ra trong tương lai. Việc ước tính thường phải được sửa đổi khi các sự kiện đó phát sinh và những yếu tố không chắc chắn được giải quyết. Vì vậy doanh thu cảu hợp đồng xây dựng có thể tăng hay giảm ở từng thời kỳ.Ví dụ: Nhà thầu và khách hàng có thể đồng ý với nhau về các thay đổi và các yêu cầu làm tăng hoặc giảm doanh thu của hợp đồng trong kỳ tiếp theo so với hợp đồng được chấp thuận ban đầu. Doanh thu đã được thoả thuận trong hợp đồng với giá cố định có thể tăng vì lí do giá tăng lên. Doanh thu theo hợp đồng có thể bị giảm do nhà thầu không thực hiện đúng tiến độ hoặc không đảm bảo chất lượng xây dựng theo thoả thuận trong hợp đồng. Khi hợp đồng với giá cố định quy định mức giá cố định cho 1 đơn vị sản phẩm hoàn thành thì doanh thu theo hợp đồng sẽ tăng hoặc giảm khi khối lượng sản phẩm tăng hoặc giảm. Sự thay đổi theo yêu cầu của khách hàng về phạm vi công việc được thực hiện theo hợp đồng. Ví dụ: Sự thay đổi yêu cầu kỹ thuật hay thiết kế của tài sản và những thay đổi khác trong quá trình thực hiện hợp đồng.Sự thay đổ này chỉ được tính vào doanh thu của hợp đồng khi. Có khả năng chắc chắn khách hàng sẽ chấp nhận các thay đổi và doanh thu phát sinh từ các thay đổi đó; và Doanh thu có thể xác định đựơc một cách đáng tin cậy. Khoản tiền thưởng là các khoản phụ thêm trả cho nhà thầu nếu họ thực hiện hợp đồng đạt hay vượt mức yêu cầu( ví dụ như hoàn thành sớm hợp đồng...). Khoản tiền thưởng được tính vào doanh thu của hợp đồng khi: Chắc chắn đạt hoặc vượt mức một số tiêu chuẩn cụ thể đã ghi trong hợp đồng. Khoản tiền thưởng đó có thể được xác định một cách đáng tin cậy. Một khoản thanh toán khác mà nhà thầu thu được từ khách hàng hay một bên khác để bù đắp cho các chi phí không bao gồm trong giá hợp đồng, ví dụ: Sự chậm chễ do khách hàng gây nên,sai sót trong các chỉ tiêu kỹ thuật hoặc thiết kế và các chanh chấp về các thay đổi trong việc thực hiện hợp đồng. Việc xác định doanh thu tăng lên từ các khoản thanh toán trên còn tuỳ thuộc vào rất nhiều yếu tố không chắc chắn và thường phụ thuộc vào kết quả của nhiều cuộc đàm phán. Do đó, cá khoản thanh toán khác chỉ được tính vào daonh thu của hợp đồng xây dựng khi: Các thoả thuận đã đạt được kết quả là khách hàng sẽ chấp thuận bồi thường. Khoản thanh toán khác được khách hàng chấp thuận và được xác định một cách đáng tin cậy. Quy định về ghi nhận doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng Theo CMKT số 15 quy định về ghi nhận doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng thì doanh thu và chi phí cuả hợp đồng xây dựng được ghi nhận theo 2 trường hợp sau: 2.2.2.1. Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch, khi kết quả thực hiện hợp đồng đựơc ước tính một cách đáng tin cậy thì doanh thu và chi phí có liên quan đến hopự đồng được ghi nhận tương ứng với phần công việc hoàn thành do nhà thầu tự xác định vào ngày lập báo cáo tài chính mà không phụ thuộc vào hoá đơn thanh toán theo tiến độ kế hoạch đã lập hay chưa và số tiền ghi trên hoá đơn là bao nhiêu. Nhà thầu phải lựa chọn phương pháp xác định phần công việc đã hoàn thành và giao cho các bộ phận liên quan xác định giá trị phần công việc hoàn thành và lập chứng từ phản ánh doanh thu hợp đồng xây dựng trong kỳ. Phần công việc đã hoàn thành của hợp đồng làm cơ sở xác định doanh thu có thể được xác định bằng nhiều cách khác nhau, doanh nghiệp cần sử dụng phương pháp tính toán thích hợp để xác định phần công việc đã hoàn thành. Tuỳ thuộc vào bản chất của hợp đồng xây dựng doanh nghiệp có thể lựa chọn các phương pháp sau đây. - Tỉ lệ % giữa chi phí đã phát sinh của phần công việc đã hoàn thành tại một thời điểm so với tổng chi phí dự toán của hợp đồng.Trong đó những chi phí liên quan tới phần công việc hoàn thành sẽ được tính vào chi phí cho tới thời điểm đó. Những chi phí không được tính vào phần công việc đã hoàn thành của hợp đồng có thể là: Chi phí của hợp đồng liên quan đến các hoạt động trong tương lai như chi phí NVL đã được chuyển tới địa điểm xây dựng hoặc được dành ra cho việc trong hợp đồng nhưng chưa được lắp đặt, chưa sử dụng trong quá trình thực hiện hợp đồng. Nếu doanh nghiệp áp dụng phương pháp này thì sẽ dao cho bộ phận kế toán phối hợp với các bộ phận khác thực hiện. Kế toán căn cứ vào chứng từ xác định doanh thu trên cơ sở phần công việc hoàn thành trong kỳ( không phải hoá đơn) làm căn cứ ghi nhận doanh thu trong kỳ kế toán. Đồng thời nhà thầu phải căn cứ vào hợp đồng xây dựng để lập hóa đơn thanh toán theo tiến độ kế hoạch gửi cho khách hàng để đòi tiền, kế toán căn cứ vào hoá đơn để ghi sổ kế toán số tiền khách hàng phải thnah toán theo tiến độ kế hoạch. - Đánh giá phần công việc đã hoàn thành hoặc tỉ lệ % giữa khối lượng xây lắp đã hoàn thành so với tổng khối lượng xây lắp phải hoàn thành của hợp đồng thì sẽ dao cho bộ phận kỹ thuật thi công phối hợp với các bộ phận khác thực hiện. 2.2.2.2. Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận thì doanh thu và chi phí liên quan đến hợp đồng được ghi nhận tương ứng vơi phần công việc đã hoàn thành được khách hàng xác nhận trong kỳ được phản ánh trên hoá đơn đã lập. Kế toán phải lập hóa đơn gửi cho khách đòi tiền và phản náh doanh thu và nợ phải thu trong kỳ tương ứng với phần công việc đã hoàn thành được khách hàng xác nhận. Doanh nghiệp xây lắp có thể lập các ước tính về doanh thu một cách đáng tin cậy khi đã thoả thuận trong hợp đồng các điều kiện sau: - Trách nhiệm pháp lý của mỗi bên đối với tài sản được xây dựng - Các điều kiện để thay đổi giá trị hợp đồng - Phương thức và thời hạn thanh toán Doanh nghiệp phải thường xuyên xem xét để khi cần thiết phải điều chỉnh lại các dự toán và chi phí của hợp đồng xây dựng trong quá trình thực hiện hợp đồng. Mặt khác trong chuẩn mực cũng quy định đối với từng loại hợp đồng xây dựng mà kết quả hợp đồng được ước tính một cách đáng tin cậy khi thoả mãn các điều kiện sau: Tổng doanh thu của hợp đồng được ước tính một cách đáng tin cậy Doanh nghiệp thu được lợi ích kinh tế từ hợp đồng Chi phí để hình thành hợp đồng và phần công việc hoàn thành tại thời điểm lập BCTC được tính toán một cách đáng tin cậy Các khoản chi phí liên quan đến hợp đồng có thể được xác định rõ ràng và tính toán một cách đáng tin cậy để tổng chi phí thực tế cảu hợp đồng có thể so sánh được với tổng dự toán Kế toán doanh thu tiêu thụ sản phẩm xây lắp Trong trường hợp này tiêu thụ sản phẩm xây lắp cũng chính là việc bàn dao công trình cho khách hàng hay chủ đầu tư. Khi công trình xây lắp hoàn thành bàn dao phải tuân theo đúng các thủ tục nghiệm thu và các điều kiện , giá cả đã quy định trong hợp đồng xây dựng. Việc bàn giao, thanh toán khối lượng xây lắp hoàn thành giữa đơn vị nhận thầu và chủ đầu tư được thực hiện qua chứng từ: hoá đơn GTG( hoặc hoá đơn bán hàng nếu DN áp dụng thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp), hó đơn này được lập cho từng công trình có khối lượng xây lắp hoàn thành có đủ điều kiện thanh toán và là cơ sở cho đơn vị nhận thầu và chủ đầu tư thanh toán Tài khoản sử dụng Tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ kế hoạch HĐXD Tài khoản này sử dụng trong trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch và dùng để phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch và số tiền phải thu theo doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành do nhà thầu tự xác nhận của hợp đồng xây dựng dở dang. Hạch toán TK 337 cần tôn trọng một số quy định sau: TK 337 chỉ áp dụng đối với truờng hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch. TK này không áp dụng đối với trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện được khách hàng xác nhận. Căn cứ để ghi vào bên nợ TK 337 là chứng từ xác định doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành trong kỳ( không phải hóa đơn) do nhà thầu tự lập, không phải chờ khách hàng xác nhận. Căn cứ để ghi vào bên có TK 337 là hoá đơn được lập trên cơ sở tiến độ thanh toán theo kế hoạch đã được quy định trong hợp đồng. Số tiền ghi trên hoá đơn là căn cứ để ghi nhận số tiền nhà thầu phải thu của khách hàng, không phải là căn cứ để ghi nhận doanh thu trong kỳ kế toán. Kết cấu và nội dung phản ánh Bên nợ: Phản ánh số tiền phải thu theo doanh thu đã ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành của hợp đồng xây dựng dở dang Bên có: Phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang Số dư bên nợ: Phản ánh số tiền chênh lệch giữ doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng lớn hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang Số dư bên có: Phản ánh số tiền chệnh lệch giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng nhỏ hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp kinh doanh xây lắp thực hiện trong một kỳ kế toán của hoạt động sản xuất kinh doanh. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá trị sản phẩm hàng hoá, dịch vu, lao vụ mà doanh nghiệp xây lắp đã bán, đã cung cấp cho khách hàng(đã thực hiện) bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán nếu có. Giá trị của hàng bán được được thoả thuận ghi trong hợp đồng kinh tế về mua bán và cung cấp sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, lao vụ đã được ghi trên hoá đơn bán hàng hoặc ghi trên các chứng từ khác có liên quan. Doanh thu bán hàng có thể thu được tiền hoặc chưa thu tiền ngay( do các thoả thuận về thanh toán hàng bán) sau khi doanh nghiệp kinh doanh xây lắp đã cung cấp cho khách hàng Trường hợp doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ra vnđ theo tỉ giá thực tế phát sinh hoặc tỉ giá dao dịch bình quân trên thị trường liên ngân hàng do NHNNVN công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ kinh tế Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ thuần mà doanh nghiệp xây lắp thực hiện trong kỳ kế toán có thể thấp hơn doanh thu được ghi nhận ban đầu do các nguyên nhân: DN kinh doanh xây lắp CKTM, giảm gía hàng bán, cho khách hàng hoặc hàng đã bán bị trả lại( do không đảm bảo về quy cách, phẩm chất đã ghi trong hợp đồng kinh tế và DN kinh doanh xây lắp phải nộp thuế TTĐB hoặc thuế xuất khẩu, thuế VAT được tính trên doanh thu thực tế mà doanh nghiệp đã thực hiện trong 1 kỳ kế toán. Kết cấu, nội dung phản ánh và phương pháp hạch toán tài khoản này tuân theo chuẩn mực kế toán Việt nam số 14 “ Doanh thu và thu nhập khác”, sẽ được làm rõ hơn ở phần sau....cần tôn trọng khi hạch toán,,, Đưa phần này vào phần sau, Kết cấu và nội dung phản ánh Bên nợ: + Số thuế TTĐB hoặc thuế xuất khẩu phải nộp tính trên doanh thu thực tế cảu sản phẩm, dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng và đã được xác đinh là tiêu thụ trong kỳ kế toán + Trị giá hàng bán bị trả lại kết chuyển cuối kỳ + Kết chuyển doanh thu thuần vào TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh Bên có: Doanh thu được thực hiện trong kỳ của DN kinh doanh xây lắp TK 511 không có số dư cuối kỳ, tài khoản này có 4 tài khoản cấp 2 như sau: TK 5111 - Doanh thu bán hàng hóa: Phản ánh doanh thu bán hàng hoá đã được xác định là tiêu thụ trong một kỳ hạch toán TK 5112 – Doanh thu bán các thành phẩm, sản phẩm xây lắp hoàn thành. Dùng để phản ánh doanh thu bán sản phẩm xây lắp, kể cả các sản phẩm khác như bán vật kết cấu, bê tông, cấu kiện...Tài khoản này dùng để phản ánh cả doanh thu nhận thầu phụ xây, lắp( đối với nhà thầu phụ), hoặc doanh thu nhận thầu chính xây, lắp(đối với Tổng thầu chính xây dựng). + TK 51121 – Doanh thu bán sản phẩm xây, lắp + TK 51122 – Doanh thu bán sản phẩm khác TK 153 – Doanh thu cung cấp dịch vụ: Phản ánh doanh thu bán hàng của khối lượng dịch vụ, lao vụ đã hoàn thành, đã cung cấp cho khách hàng và được xác định là tiêu thụ trong một kỳ kế toán. TK 5114 – Doanh thu trợ cấp trợ giá: Dùng để phản ánh các khoản doanh thu từ trợ cấp trợ giá của nhà nước khi doanh nghiệp xây lắp thực hiện các nhiệm vụ cung cấp sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ theo yêu cầu của nhà nước. 2.3.1.3. TK 512 – Doanh thu bán hàng nội bộ Bên nợ: Trị giá hàng bán bị trả lại theo giá tiêu thụ nội bộ, khoản giảm giá hàng bán đã chấp nhận trên khối lượng sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ tiêu thụ nội bộ kết chuyển cuối kỳ. Bên có: Tổng số doanh thu bán hàng nội bộ của đơn vị thực hiện trong kỳ TK 5121 – Doanh thu bán hàng hoá TK 5122 – Doanh thu bán các thành phẩm, sản phẩm xây lắp TK 51221 – Doanh thu bán sản phẩm xây lắp TK 51222 – Doanh thu bán sản phẩm khác TK5123 – Doanh thu cung cấp dịch vụ Nội dung và phương pháp hạch toán 2.3.2.1. Trường hợp quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận thì kế toán phải lập hoá hơn trên cơ sở phần công việc đã hoàn thành được khách hàng xác nhận, căn cứ vào hoá đơn ghi: Nợ TK 131 : Phải thu khách hàng Có TK 5112 : Doanh thu bán các thành phẩm, sản phẩm xây lắp hoàn thành Có TK 33311: Thuế GTGT phải nộp Trường hợp bán hàng tiêu thụ bằng ngoại tệ thì ngoài việc ghi sổ kế toán chi tiết về số nguyên tệ đã thu hoặc phải thu, kế toán phải căn cứ vào tỉ giá thực tế của nghiệp vụ kinh tế phát sinh, hoặc tỉ giá mua bán thực tế bình quân trên thị trường ngoại tệ lien ngân hàng do NHNNVN công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ để quy đổi ra vnđ hạch toán vào TK 511 2.3.2.2. Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch khi kết quả hợp đồng xây dựng được ước tính một cách đáng tin cậy, thì kế toán căn cứ vào chứng từ phản ánh doanh thu tương ứng với phần công việc đã hoàn thành( không phải hoá đơn) do nhà thầu tự xác định ghi: Nợ TK 337: Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng Có TK 5112 Căn cứ váo hóa đơn được lập theo tiến độ kế hoạch để phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi: Nợ TK 131: Phải thu khách hàng Có TK 337: Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng Khi nhận được tiền do khách hàng trả hoặc nhận tiền do khách hàng ứng trước, ghi: Nợ TK 111, 112... Có TK 131: Phải thu khách hàng 2.3.2.3. Trường hợp khoản bồi thường thu được từ khách hàng hay bên khác để bù đắp cho các chi phí không bao gồm trong giá trị hợp đồng ví dụ: Sự chậm chễ do khách hàng gây nên, sai sót trong các chỉ tiêu kỹ thuật hoặc thiết kế và các chanh chấp về các thay đổi trong việc thực hiện hợp đồng, kế toán ghi: Nợ TK 111, 112, 131 Có TK 511 Có TK 33311 2.3.2.4. Khoản tiền thưởng thu được từ khách hàng trả phụ thêm cho nhà thầu khi thực hiện hợp đồng hoặc đạt hoặc vượt 1 số chỉ tiêu cụ thể đã được ghi trong hợp đồng(đối với công trình xây dựng bàng nguồn vốn nhà nước mức thưởng không quá 12% giá trị hợp đồng làm lợi), kế toán ghi: Nợ TK 111, 112... Có TK 511 Có Tk 33311 2.3.2.5. Trường hợp thu phí bảo hành công trình Căn cứ vào giá trị công ttrình xây lắp thực hiện trong kỳ( từng phần hoặc khi hoàn thnàh toàn bộ công trình) mà bên dao thầu đã chấp nhận thanh toán(đã thu tiền hoặc chưa thu được tiền), căn cứ vào quy chế bảo hành công trình xây dựng xác định khoản bảo hành công trình xây dựng mà bên A giữ lại chưa thanh toán, hoặc doanh nghiệp xây lắp gửi tiền vào ngân hàng về khoản tiền bảo hành công trình xay lắp theo quy định, kế toán ghi Nợ TK 111, 112 Nợ TK 144, 244( Phí bảo hành công trình), hoặc Nợ TK 131 - Phải thu khách hàng Nợ TK 133 - Thuế GTGT được khấu trừ nếu có Có TK 511 Có TK 333( 3331): Thuế GTGT phải nộp 2.3.2.6. Trường hợp nhà thầu chính có hoạt động tổng nhận thầu xây dựng, khi xác định doanh thu xây lắp ở Nhà thầu chính( bao gồm cả doanh thu của Nhà thầu chính và Nhà thầu phụ), ghi: Nợ TK 111, 112, 131 Nợ 144, 244( nộp phí bảo hành) Nợ TK 133 : (liên quan đến khối lượng xây lắp của Nhà thầu phụ) Có TK 511 Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp 2.3.2.7. Doanh nghiệp xây lắp đã lập hoá đơn GTGT thanh toán cho công trình nhưng khi ký duyệt quyết toán giá trị công trình có điều chỉnh giảm khối lượng phải thanh toán thì phải lập chứng từ, hoá đơn GTGT điều chỉnh giảm giá trị công trình( giống như giảm giá hàng bán), ghi: Nợ TK 532 - Giảm giá hàng bán Nợ TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp Có TK 111, 112, 131 Chú ý: Khi bàn dao công trình thì bên cạnh các bút toán ghi nhận doanh thu nêu trên, kế toán phải căn cứ vào giá thành thực tế của công trình xây lắp hoàn thành bàn dao để ghi nhận vào TK 632 “ Giá vốn hàng bán” nhằm xác định kết quả kinh doanh: Nếu công trình do doanh nghiệp xây lắp thực hiện, ghi: Nợ TK 632: Giá vốn hàng bán Có TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Nếu công trình do nhà thầu phụ thực hiện: + Nhà thầu phụ bàn dao công trình hoàn thành nhưng chưa tiêu thụ Nợ TK 154 Nợ TK 133 Có TK 111, 112, 331 + Khi được xác định là tiêu thụ, ghi: Nợ TK 632 Có TK 154 Đối với giá trị xây lắp nhà thầu phụ bàn dao cho nhà thầu chính được xác định là tiêu thụ ngay trong kỳ kế toán, ghi: Nợ TK 632 Nợ TK 133 Có TK 111, 112, 331 2.3.2.8. Trường hợp đối với hoạt động giao thầu nội bộ tại đơn vị cấp dưới: Khi thực hiện bàn giao sản phẩm giao khoán hoàn thành với đơn vị cấp trên theo giá giao khoán quy định trong hợp đồng giao khoán nội bộ, kế toán ghi: Nợ TK 336( 3362): Thanh toán về khoản giao thầu nội bộ Có TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Có TK 512( 5122): Doanh thu bán sản phẩm xây lắp Có TK 33311. 2.3.2.9. Hạch toán chi phí sửa chữa bảo hành công trình - Khi trích trước chi phí sửa chữa và bảo hành công trình ghi: Nợ TK 627: Chi phí sản xuất chung Có TK 335: CHi phí phải trả Khi phát sinh chi phí sửa chữa va bảo hành công trình, như CPNVLTT, CPNCT, chi phí sử dụng máy thi công, kế toán phản ánh vào các tài khoản chi phí có liên quan, ghi: Nợ TK 621: CPNVLTT Nợ TK 622: CPNCTT Nợ TK 623: CP sử dụng máy thi công Nợ TK 627: CPSXC Nợ TK 133: Thuế GTGT được khấu trừ Có TK 111,112, 152, 153, 334, 338... Cuối kỳ kết chuyển chi phí thực tế phát sinh trong kỳ liên quan đến hoạt động sửa chữa và nảo hành công trình xây lắp để tập hợp chi phí và tính giá thành bảo hành, ghi: Nợ TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Có TK 621, 622, 623, 627 Khi công việc sửa chữa và bảo hành công trình hoàn thành bàn giao cho khách hàng ghi,: Nợ TK 335: Chi phí phải trả( nếu đã trích trước) Có TK 154: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Hết thời hạn bảo hành công trình xây lắp, nếu công trình không phải bảo hành hoặc số trích trước chi phí bảo hành công trình lớn hơn chi phí thực tế phát sinh, phải hoàn nhập số trích trước về chi phí bảo hành còn lại, ghi: Nợ TK 335: Chi phí phải trả Có TK 711: Thu nhập khác 2.3.2.10. Trường hợp xuất hiện nghi ngờ về khả năng không thu được một khoản nào đó đã được tính trong doanh thu của hợp đồng và đã ghi trong Báo cáo KQHĐKD thì những khoản không có khả năng thu được đó phải được lập dự phòng các khoản phải thu khó đòi. Trường hợp số dự phòng được lập ở cuối kỳ kế toán năm nay lớn hơn số dự phòng đã lập ở cuối kỳ kế toán năm trược chưa sử dụng hết, thì số chênh lệch lớn hơn ghi: Nợ TK 642: Chi phí quản lí doanh nghiệp Có TK 139: Dự phòng phải thu khó đòi Trương hợp ngược lại thì số chênh lệch nhỏ hơn phải được hoàn nhập, ghi: Nợ TK 139 Có TK 642 2.3.2.11. Các chi phí của hợp đồng không thể thu hồi( ví dụ như không đủ tính thực thi về mặt pháp lí như có sự nghi nhờ về hiệu lực của nó hoặc hợp đồng mà khách hàng không thể thực thi nghĩa vụ cảu mình...) phải được ghi nhận ngay là chi phí trong ky, kế toán ghi: Nợ TK 632 Có TK 154 2.3.2.12. Chi phí liên quan trực tiếp đến từng hợp đồng có thể được giảm nếu có các khoản thu khác không bao gồm trong doanh thu của hợp đồng: Nguyên vật liệu, phế liệu thu hồi nhập kho, ghi: Nợ TK 152 Có TK 154 Thu từ bán nguyên vật liệu thừa và phế liệu, ghi: Nợ TK 111, 112, 131 Có TK 154 Có TK 3331 Thanh lý máy móc, thiết bị thi công chuyên dùng cho một hợp đồng xây dựng và đã khấu hao hết vào giá trị hopự đồng khi kết thúc hợp đồng xây dựng, ghi: Phản ánh số thu về thanh lý máy móc thiết bị thi công ghi: Nợ TK 111, 112, 131 Có TK 154 Có TK 3331 Phản ánh chi phí thanh lý máy móc, thiết bị( nếu có), ghi Nợ TK 154 Nợ TK 133 Có TK 111, 112, 331 Ghi giảm TSCĐ là máy móc thiết thị thi công chuyên dùng đã thanh lý, ghi: Nợ TK 214: Hao mòn TSCĐ Có TK 211: TSCĐHH Kế toán doanh thu tiêu thụ sản phẩm xây lắp trong trường doanh nghiệp kinh doanh xây lắp tiêu thụ các sản phẩm xây lắp khác như: bán vật kết cấu, bê tông, cấu kiện,dịch vụ cho thuê nhà ở... Tuân theo CMKTVN số 14 3.1. Tài khoản sử dụng Kế toán sử dụng các tài khoản sau: TK 511, 512, 133, 331,131, ... 3.1.1. TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Nội dung và kết cấu của TK 511 đã được phản ánh ở phần 2 và đều tuân theo CMKTVN số 14 “ Doanh thu và thu nhập khác” Tuy nhiên theo CMKTVN số 14 thì khi hạch toán TK 511 cần tôn trọng một số quy định sau: TK 511 chỉ phản ánh doanh thu cảu khối lượng sản phẩm, hàng hoá đã bán , dịch vụ đã cung cấp được xác định là tiêu thụ trong kỳ không phân birtj doanh thu đã thu tiền hay sẽ thu được tiền Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp kinh doanh xây lắp nói riêng được thực hiện theo nguyên tắc sau: Đối với sản phẩm,hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán chưa có thuế GTGT Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ không thuộc diện chịu thuế GTGT hoặc chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu là tổng giá thanh toán. Đối với sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ chịu thuế TTĐB hoặc thuế xuất khẩu thì doanh thu là tổng giá thanh toán bao gồm cả thuế TTĐB hoặc thuế xuất khẩu. Đối với hàng hóa nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng thì hạch toán vào doanh thu bán hàng phần hoa hồng được hưởng Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm trả góp thì doanh nghiệp ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ theo giá bán trả ngay và ghi nhận vào doanh thu hoạt động tài chính về phần lãi tính trên khoản phải trả nhưng trả chậm phù hợp với thời điểm ghi nhận doanh thu được xác nhận Những sản phẩm hàng hoá được xác định tiêu thụ nhưng vì lí do về chất lượng, quy cách kỹ thuật ...người mua từ chối thanh toán gửi trả lại cho người bán (đơn vị kinh doanh xây lắp) hoặc yêu cầu giảm giá và được doanh nghiệp chấp thuận hoặc người mua hàng với khối lượng lớn được hưởng CKTM thì các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng này được theo dõi riêng biệt trên các TK 531- Hàng bán bị trả lại, TK 532 - Giảm giá hàng bán, TK 521 – CKTM. Trường hợp trong kỳ doanh nghiệp đã viết hoá đơn bán hàng và đã thu tiền bán hàng nhưng đến cuối kỳ vẫn chưa dao hàng cho người mua, thị trị số hàng này không được coi là tiêu thụ và không được ghi vào TK 511 mà chỉ hạch toán vào bên có TK 131 - Phải thu khách hàng về khảon tiền đã thu của khách hàng. Khi thực giao hàng cho người mua sẽ hạch toán tào TK 511 về trị giá hàng đã giao, đã thu trước tiền bán hàng, phù hợp với các điều kiện ghi nhận doanh thu. Đối với trường hợp cho thuê tài sản có nhận trước tiền cho thuê của nhiều năm thì doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận của năm tài chính là số tiền cho thuê được xác định trên cơ sở lấy lấy toàn bộ tổng số tiền thu được chia cho số năm cho thuê tài. Theo CMKTVN số 14, không hạch toán vào tài khoản này các trường hợp sau: Trị giá hàng hoá, vật tư, bán thành phẩm xuất dao cho bên ngoài gia công chế biến. Trị giá sản phẩm, dịch vụ cung cấp giữa các đơn vị thành viên trong một công ty, tổng công ty hạch toán toàn ngành. Số tiền thu được về nhượng bán thanh lý TSCĐ Trị giá sản phẩm, hàng hóa đang gửi bán, dịch vụ hoàn thành đã cung cấp cho khách hàng nhưng chưa được người mua chấp thuận thanh toán. Trị giá hàng gửi bán theo phương thức gửi bán đại lý, ký gửi chưa được xác định là tiêu thụ 3.1.2. TK 512: Doanh thu bán hàng nội bộ Dùng để phản ánh doanh thu của số sản phẩm, dịch vụ tiêu thụ trong nội bộ giữa các đơn vị trực thuộc trong cùng một công ty, tổng công ty, ...hạch toán toàn ngành. Kết cấu tài khoản giống như ở phần 2 và hạch toán tuân theo CMKT số 14. 3.2. Nội dung và phương pháp hạch toán Theo CMKTVN số 14, cụ thể đối với doanh nghiệp kinh doanh xây lắp thì sẽ có những trường hợp tiêu thụ chủ yếu sau đây: Phương thức bán hàng trực tiếp cho khách hàng Trường hợp giao hàng cho khách hàng trực tiếp tại kho của doanh nghiệp hoặc tại các phân xưởng sản xuất không qua kho, thì số sả