CIO thay đổi khi doanh nghiệp thay đổi

CIO thay đổi khi doanh nghiệp thay đổi Từ chỗ nhận triển khai công việc của những bộ phận khác của công ty, bộ phận công nghệ thông tin (CNTT) nay được tham gia từ đầu vào các công việc hoạch định kế hoạch hay chiến lược phát triển của doanh nghiệp trên nền tảng CNTT. Vai trò của người đứng đầu bộ phận CNTT doanh nghiệp – CIO – đã thay đổi và họ đã và đang “chạm” vào những thách thức mới. Vài năm trước, các CIO thường than phiền họ còn gặp nhiều khó khăn trong công việc do không được nắm giữ những vị trí quan trọng có ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp (chỉ là trưởng phòng CNTT). Đến nay, vai trò của CIO đã được đề cao trong các doanh nghiệp. Các CIO được cất nhắc lên các vị trí quan trọng (tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, giám đốc trung tâm CNTT) ngày càng nhiều. Như vậy, những khó khăn về vai trò và tiếng nói của CIO trong các tổ chức đã không còn nhưng các CIO lại phải đối mặt với những thách thức mới. Khẳng định về vai trò của các CIO hiện nay, ông Đặng Mạnh Phổ, Giám đốc Ban CNTT, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Campuchia, nói: “Vai trò của CIO ngày càng trở nên quan trọng trong các doanh nghiệp và tổ chức. Trước đây công việc của CIO phần lớn là triển khai các kế hoạch. Nhưng hiện giờ họ đã được tham gia vào việc hoạch định, định hướng các chiến lược kinh doanh, chiến lược CNTT trong doanh nghiệp”. Còn ông Bùi Hải Quân, Giám đốc CNTT của Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, nói: “Trước đây bộ phận CNTT của Tân cảng Sài Gòn chỉ là bộ phận nhận triển khai công việc của các bộ phận khác, thường phải “đuổi” theo doanh nghiệp để phát triển các ứng dụng. Nhưng giờ CNTT đã trở thành trụ cột cho sự phát triển của doanh nghiệp, góp phần định hướng chiến lược trong sản xuất-kinh doanh của Tân cảng Sài Gòn”. Đổi mới và sáng tạo Sự thay đổi về quan điểm của ban lãnh đạo doanh nghiệp về vai trò của CIO đã rõ. Nhưng để làm tốt vai trò này, CIO cũng gặp nhiều khó khăn khác. Bà Dương Thị Thủy, Phó tổng giám đốc kiêm Giám đốc Trung tâm Tin học của Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VP Bank), cho rằng các CIO hiện đang phải đối mặt với một thách thức là sự đổi mới và tính sáng tạo. Các CIO cần phải ứng dụng công nghệ làm sao để giúp định hướng cho sự đổi mới của doanh nghiệp. Bà Thủy cho biết, đổi mới và sáng tạo là những yêu cầu thực sự khó khăn với các CIO hiện nay. Với VP Bank là một ví dụ. Từ chỗ chỉ có bốn chi nhánh hồi cách đây 15 năm, ngân hàng đã phát triển lên 130 chi nhánh tại 30 tỉnh thành trên toàn quốc. Vì vậy, sự sáng tạo và đổi mới mang tính chất dẫn dắt và định hướng cho sự phát triển nhanh này sẽ rất khó khăn. Mặc dù là một trong những ngân hàng tiên phong áp dụng công nghệ thẻ chip (với độ an toàn và bảo mật cao hơn thẻ từ đang phổ dụng), VP Bank đang đứng trước một thách thức là làm sao tìm và áp dụng được những công nghệ mới và ứng dụng công nghệ một cách sáng tạo để tạo ra những dịch vụ mới phục vụ khách hàng được tốt hơn. Cùng chung quan điểm này, ông Gui Anvanith, Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thương Campuchia, cho biết Ngân hàng Ngoại thương Campuchia không phải là đơn vị đầu tiên triển khai ATM ở đất nước này, nhưng với tư duy sáng tạo, ông quyết tâm tạo ra sự khác biệt với các đối thủ cạnh tranh. Ông chọn triển khai hệ thống ATM sử dụng công nghệ nhận dạng sinh trắc học (nhận dạng bằng dấu vân tay thay vì dùng số PIN như thông thường). Máy ATM có phần hướng dẫn sử dụng bằng tiếng bản địa, sử dụng màn hình cảm ứng và không nuốt thẻ. Chính từ những ưu điểm này, hệ thống ATM của ngân hàng này đã được người sử dụng ưu tiên chọn lựa. Nhờ vậy, hình ảnh của ngân hàng cũng được cải thiện. Cũng một phần nhờ đó mà ngân hàng này đã được chọn là ngân hàng sáng tạo tiêu biểu của Campuchia trong năm qua. Kiên trì và quyết đoán Sự đổi mới và sáng tạo không phải là đặc điểm duy nhất của những CIO được trao giải CIO Đông Nam Á tiêu biểu năm nay. Các tham luận của một số CIO trong buổi trao giải tại Hà Nội năm nay còn cho thấy họ là những người có tính quyết đoán, dám nghĩ dám làm và dám chịu trách nhiệm. Ông Nguyễn Hoài Giang, Tổng giám đốc Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn, cho biết khi ông có ý định triển khai dự án hệ thống thông tin quản lý – đóng vai trò nền tảng cho các ứng dụng trong tương lai – tại nhà máy này, nhiều vị lãnh đạo và đồng nghiệp đã tỏ ra nghi ngại vì đây là một dự án phức tạp và lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam. Nhiều ý kiến cho rằng khi hệ thống chưa được chứng minh bằng thực tế, thì việc áp dụng sẽ tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cao trong khi chi phí đầu tư thì quá lớn. “Song tôi đã quyết định triển khai. Mặc dù gặp phải nhiều khó khăn, thách thức nhưng thực tế hoạt động của hệ thống này những tháng qua đã cho thấy tôi đã lựa chọn đúng và việc triển khai đã thành công. Lần đầu tiên một nhà máy lọc dầu của ngành dầu khí Việt Nam đã triển khai và áp dụng thành công hệ thống thông tin quản lý nhà máy và hệ thống đào tạo vận hành mô phỏng”, ông Giang nói. Cũng giống như Công ty Bình Sơn, Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn là đơn vị đầu tiên của Việt Nam cũng như ở châu Á và là cảng thứ ba trên thế giới (một ở Mỹ và một ở châu Âu) triển khai công nghệ mới là Mesh – công nghệ tự động cập nhật vị trí container qua hệ thống định vị vệ tinh GPS. Ông Bùi Hải Quân, Giám đốc CNTT của Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, là một trong những người có vai trò quan trọng quyết định cho dự án được triển khai và đi đến thành công. Ông Quân cho biết, để có được sự thành công ông đã phải thuyết phục ban lãnh đạo của tổ chức này thay đổi cách nhìn nhận về vai trò của CNTT. Trước đây, đội ngũ lãnh đạo nhìn nhận CNTT chỉ là công cụ, phương tiện. Nhưng ông Quân đã thuyết phục để họ thấy rằng khi tình hình sản xuất, quản lý kinh doanh đòi hỏi độ chính xác cao mà ngày một cạnh tranh thì cần phải đầu tư một hệ thống CNTT hiện đại trong việc quản lý điều hành và khai thác cảng. Sau khi ban lãnh đạo đồng ý, đi vào triển khai thì ông Quân lại gặp phải khó khăn khác. Vì áp dụng công nghệ hiện đại nên sẽ giảm một số quy trình và điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của một số người trong dây chuyền sản xuất nên họ cảm thấy khó chịu và không sẵn sàng tham gia. Lúc đó bộ phận CNTT lại phải vận động họ tham gia và đề xuất tăng lương để khuyến khích. Bên cạnh đó còn đề xuất ban lãnh đạo ra mệnh lệnh để thực thi… Ông Quân cho biết, sau khi triển khai dự án thành công giúp nâng cao năng suất và chất lượng công việc, đem lại hiệu quả kinh doanh cao, ban lãnh đạo Tân cảng Sài Gòn đã nhìn nhận khác về vai trò của CNTT nên đã giao cho ông hoạch định chiến lược phát triển đi kèm với kế hoạch đầu tư và phát triển CNTT. Ông Quân đang cố gắng để đến năm 2015 có thể đưa ra các chuẩn mực công nghệ để ngành vận tải biển có mô hình chuẩn để có thể nhân rộng ra cho các cảng khác ở Việt Nam. “Khi được giao cho nhiệm vụ hoạch định chiến lược thì người CIO không chỉ cần giỏi về chuyên môn CNTT mà còn cần phải học thêm nhiều kỹ năng khác để có thể hiểu và phân tích về thị trường, hiểu về tình hình cạnh tranh và hiểu về khách hàng…”, ông Quân nói. Không chỉ nhiều CIO được trao giải thưởng CIO Đông Nam Á tiêu biểu năm 2010 này giữ vị trí giám đốc, tổng giám đốc mà trong thực tế đã có khá nhiều CIO được trao giải các năm trước trở thành tổng giám đốc. Như vậy, CIO hiện nay không đơn thuần cần giỏi về chuyên môn mà còn phải giỏi về chiến lược kinh doanh để dẫn dắt tổ chức và doanh nghiệp của mình. Làm CIO nữ không dễ như CIO nam Nếu xem nữ giới làm việc trong lĩnh vực CNTT đã là “của hiếm” thì việc nữ giới được nhận giải thưởng Lãnh đạo công nghệ thông tin (CIO) tiêu biểu thì lại càng là chuyện lạ hơn. Bà Dương Thị Thủy, Phó tổng giám đốc kiêm Giám đốc Trung tâm Tin học của Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VP Bank), là CIO nữ duy nhất trong 12 CIO Đông Nam Á được trao giải CIO tiêu biểu 2010. Trong lịch sử giải thưởng CIO, bà Trương Thị Hải Đường, Giám đốc Cục ứng dụng CNTT, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính cũng là một nhân vật nữ đã được nhận giải thưởng này vào năm 2006. Ngoài những người được vinh danh với giải thưởng này, hiện có khá nhiều nhân vật nữ đảm nhiệm vai trò CIO tại Việt Nam như: bà Nguyễn Hương Giang, Giám đốc DAS Việt Nam (đại diện tổ chức chứng nhận quốc tế của Vương quốc Anh về an toàn an ninh thông tin ISO 27001 tại Việt Nam), bà Ứng Ngọc Anh, Giám đốc Công ty DOT VN, bà Trần Thị Minh Thuận, Giám đốc HP Việt Nam và Đông Dương… So sánh về công việc của CIO nữ và nam, bà Nguyễn Hương Giang nói: “Làm CIO nữ không dễ như CIO nam”. Cùng chung quan điểm này, bà Trương Thị Hải Đường cho biết nữ giới làm CIO rất vất vả vì phái nữ thường có năng khiếu ở các mảng xã hội mà không mạnh về mảng tự nhiên. Do đó, khi tham gia vào lĩnh vực có liên quan nhiều đến khối kiến thức về tự nhiên thì họ sẽ vất vả trong việc học hỏi và trau dồi kiến thức. “Làm CIO là một thử thách lớn. CIO nữ có thể không có sự nhanh nhạy như nam, nhưng họ có lợi thế nhờ tính kiên trì, nhẫn nại, chịu khó học hỏi kinh nghiệm”, bà Đường nói. Đã từng được trao giải CIO từ năm 2006, khi còn là Phó tổng giám đốc của Công ty Bảo hiểm nhân thọ Prudential Việt Nam, ông Đinh Quang Nương, Tổng giám đốc của hãng bảo hiểm Great Eastern Life Việt Nam, cho biết nếu tuyển nhân sự cho vị trí CIO mà có hai ứng cử viên nam và nữ có năng lực ngang nhau thì ông sẽ chọn nữ. “Tôi thấy, CIO nữ thường có tính tỉ mỉ và rất cẩn thận. Khi được yêu cầu làm một bản báo cáo thì CIO nữ sẽ làm cẩn thận hơn nam giới”. Còn ông Chu Việt Cường, Phó tổng giám đốc điều hành SOVICO Holdings, cho rằng làm kỹ thuật thường cần nhiều thời gian hơn các ngành khác. Nên ông Cường cũng băn khoăn rằng không chỉ làm CIO, nữ giới còn phải làm mẹ thì sẽ phân bổ thời gian ra sao? Trả lời câu hỏi này, bà Thủy nói: “Quỹ thời gian của mỗi người ai cũng chỉ có 24 giờ mỗi ngày. Do đó để làm tốt vai trò CIO, bí quyết của tôi là khi ở nhà hay ở cơ quan đều phải cố gắng làm tốt việc ở đó, không được phân tâm”.