Đề án Hoạt động cho thuê tài chính của công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

Chương 1: Hoạt động cho thuê tài chính và công ty cho thuê

tài chính 2

1.1. Hoạt động cho thuê tài chính 2

1.1.1. Khái quát về sự hình thành và phát triển của cho thuê tài chính 2

1.1.2. Định nghĩa và đặc trưng của hoạt động cho thuê tài chính 4

1.1.3. Phân loại hoạt động cho thuê tài chính: 7

1.1.4. Vai trò của hoạt động cho thuê tài chính 11

1.2. Hoạt động của công ty cho thuê tài chính 14

1.2.1. Hoạt động huy động vốn 14

1.2.2. Hoạt động cho thuê tài sản 15

1.2.3. Hoạt động khác 16

Chương II: Thực trạng hoạt động cho thuê tài chính

ở Việt Nam hiện nay 18

2.1. Những điểm đã đạt được của hoạt động cho thuê tài chính 18

2.1.1. Sự gia tăng về số lượng công ty, mở rộng về quy mô đối tượng cho thuê và thành phần khách hàng tham gia 18

2.1.2.Hiệu quả hoạt động gia tăng 19

2.1.3. Hoạt động cho thuê tài chính là một thị trường nhiều tiềm năng 20

2.2. Những hạn chế của hoạt động cho thuê tài chính 21

2.2.1. Hiểu biết về cho thuê tài chính của các doanh nghiệp còn

hạn hẹp 21

2.2.2. Hạn chế về hệ thống pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật 22

2.2.3. Những hạn chế khác 23

Chương III: Giải pháp để phát triển hoạt động cho thuê tài chính ở Việt Nam hiện nay 25

3.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật về cho thuê tài chính 25

3.2. Tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để phát triển thị trường cho thuê tài chính 27

3.3. Một số giải pháp khác 28

KẾT LUẬN 30

 

 

doc33 trang | Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 4518 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Hoạt động cho thuê tài chính của công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
cung cấp giao hàng cho bên đi thuê, lắp đặt, chạy thử, nghiệm thu tài sản giao nhận. 5) Bên cho thuê thanh toán tiềm mua tà sản thuê cho nhà cung cấp. 6) Bên cho thuê thanh toán tiền thuê tài chính theo hợp đồng cho thuê tài chính Phương thức cho thuê này được sử dụng phổ biến nhờ những ưu điểm vượt trội mà cho thuê tài chính trức tiếp không có được. Có thể nêu ra một vài điểm sau: - Về phía bên thuê: Bên thuê được quyền lựa chọn nhà cung cấp, trực tiếp thỏa thuận, đám phán cho nhà cung cấp về những đặc tính của sản phẩm nhằm lựa chọn ra sản phẩm phù hợp nhất, thỏa mãn tối đa yêu cầu của bên thuê. - Về phía bên cho thuê: Bên cho thuê không phải mua sản phẩm trước, như vậy sẽ giảm bớt những chi phí về kho bãi, hao mòn trong quá trình dữ trự và hơn nữa còn giúp quay vòng vốn nhanh hơn nhờ không phải dự trữ hàng tồn kho. Mặt khác bên thuê trực tiếp nhận sản phẩm từ nhà cung cấp, nhờ vậy bên thuê giảm được rủi ro xảy ra khi bên thuê từ chối nhận hàng do những sai sót về mặt kỹ thuật. Việc lắp đặt bảo dưỡng, sửa chữa sản phẩm đều thuộc nhà cung cấp và bên thuê nên bên cho thuê không phải quan tâm đến tình trạng hoạt động của tài sản c, Các hình thức cho thuê khác Từ hai hình thức cho thuê tài chính cơ bản ở trên, có thể có nhiều biến tướng khác nhau. Có thể kể ra một số loại hình cho thuê tài chính đặc biệt như sau: - Cho thuê hợp vốn: Là hình thức mà nhiều bên cho thuê cùng tài trợ cho một bên thuê, trong đó có một bên cho thuê đứng ra làm đầu mối. Hình thức này được áp dụng khi nhu cầu thuê tài chính của bên thuê vượt quá giới hạn cho thuê của một công ty cho thuê tài chính hoặc nhằm phân tán rủi ro ( ở Việt Nam, tổng dư nợ tài chính không được vượt quá 30% vốn tự có đối với một khách hàng và 80% vốn tự có đối với một nhóm khách hàng có liên quan ) hay cũng có trường hợp là do bên thuê yêu cầu. Sự liên kết của các bên cho thuê có thể xảy ra theo chiều ngang (giữa nhiều nhà sản xuất, giữa các định chế tài chính với nhau ) hoặc theo chiều dọc (giữa các công ty mẹ với các chi nhánh của mình). - Cho thuê bằng vốn vay: Đây cũng là một biện pháp trong trường hợp công ty cho thuê không đủ điều kiện tự tài trợ cho khách hàng. Không giống như quan hệ đồng tài trợ trong cho thuê hợp vốn, bên cho thuê sẽ vay vốn từ các ngân hàng hoặc các định chế tài chính khác để mua tài sản cho thuê. Bên cho thuê vẫn là trái chủ trong quan hệ cho thuê, còn bên cho vay là trái chủ của bên cho thuê. Hay nói cách khác, vốn tài trợ trong phương thức này bao gồm hai phần, một phần là vốn của bản thân bên cho thuê và một phần là vốn vay được cung cấp từ các bên cho vay. Vốn vay thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số tiền tài trợ nhưng không được vượt quá 80% và khoản cho vay được đảm bảo bằng chính tài sản cho thuê và cam kết chuyển nhượng hợp đồng cho thuê và các khoản tiền thuê. - Tái cho thuê: Đây là một dạng đặc biệt của phương thức cho thuê có sự tham gia của hai bên. Trong hoạt động kinh doanh có nhiều doanh nghiệp thiếu vốn lưu động để khai thác tài sản cố định hiện có, nhưng lại không đủ uy tín để vay vốn lưu động ở các ngân hàng. Khi đó, doanh nghiệp buộc phải bán lại một phần tài sản cố định cho các ngân hàng hoặc công ty tài chính, sau đó thuê lại tài sản để sử dụng như một giải pháp tình thế cho vấn đề nợ quá hạn mà không phải sử dụng đến biện pháp thanh lý. Điều này là nhằm ngăn chặn cho việc phá sản của doanh nghiệp, đồng thời giúp ngân hàng giảm được thiệt hại lớn hơn có thể xảy ra khi doanh nghiệp thực sự lâm vào tình trạng phá sản. Có thể coi phương thức tái cho thuê tài chính như là một sự chuyển hóa từ vay ngắn hạn sang tài trợ trung và dài hạn. Biện pháp này được sử dụng thay thế cho vay ngắn hạn nhờ tính an toàn của nghiệp vụ cho thuê tài chính. - Cho thuê giáp lưng: Dù các công ty tài chính có thể tài trợ được cho cả những doanh nghiệp không nhận được sự tin tưởng cao từ ngân hàng hoặc các công ty cho thuê tài chính khác nhưng cũng không có nghĩa là tài trợ cho bất cứ ai. Ví dụ trong những trường hợp doanh nghiệp đã không thực hiện được những hợp đồng trong quá khứ, hay doanh nghiệp chưa được bên cho thuê biết đến (như các công ty nước ngoài chỉ chấp nhận tài trợ cho những công ty lớn của Việt Nam ). Trong những trương hợp này, dưới sự đồng ý của bên cho thuê, bên thuê thứ nhất sẽ cho bên thuê thứ hai (người thực sự cần sử dụng tài sản vào thời điểm đó ) thuê lại tài sản mà mình đã thuê từ bên cho thuê. Dù bên đi thuê thứ nhất chỉ là trung gian giữa bên cho thuê và bên đi thuê thứ hai nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm pháp lý về việc thực hiện hợp đồng đối với bên cho thuê. Bù lại, bên đi thuê thứ nhất sẽ nhận được phần chênh lệch giữa hai khoản tiền thuê như là hoa hồng trách nhiệm. 1.1.4. Vai trò của hoạt động cho thuê tài chính a) Đối với bên đi thuê: - Bên đi thuê dễ dàng tiếp cận nguồn tài trợ từ cho thuê tài chính: Do đặc thù của cho thuê tài chính là quyền sở hữu tài sản thuộc về bên cho thuê, các công ty cho thuê tài chính, các công ty tài chính không quá khắt khe trong việc xem xét uy tín của khách hàng để đưa ra quyết định cho vay. Điều này tạo thuận lợi rất lớn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các doanh nghiệp mới thành lập. Thông thường đối với các khoản vốn vay trung và dài hạn, các ngân hàng thương mại luôn đòi hỏi tài sản đảm bảo ( thế chấp hoặc cầm cố) và chỉ cho vay tối đa là 80% tổng chi phí thực hiện dự án, nhưng với kênh cho thuê tài chính, doanh nghiệp chẳng những không cần ký quỹ đảm bảo hay tài sản thế chấp mà còn có thể được tài trợ đến 100% vốn đầu tư. Việc không đòi hỏi tài sản đảm bảo còn giúp thủ tục cho thuê tài chính được thực hiện nhanh chóng, đơn giản. - Cho thuê tài chính giúp các doanh nghiệp sử dụng linh hoạt đồng vốn hơn thay vì mua tài sản cố định: Thuê tài chính giúp cho bạn tiếp cận được với rất nhiều loại thiết bị, từ những thiết bị văn phòng đơn giản như máy photocopy, máy tính, xe tải, xe ô tô cho tới các dây chuyền sản xuất hiện đại. Mặc dù thuê tài chính không trực tiếp chuyển vốn cho doanh nghiệp, tuy nhiên hình thức này hoàn toàn có thể giúp doanh nghiệp giảm bớt lượng tiền cần để khởi sự hoặc mở rộng kinh doanh. Kênh tín dụng này cũng cho phép doanh nghiệp được hoàn toàn chủ động trong việc lựa chọn máy móc thiết bị, nhà cung cấp, cũng như mẫu mã chủng loại phù hợp với yêu cầu của doanh nghiệp mình. Ngoài ra nếu doanh nghiệp đã lỡ đầu tư mua tài sản mà thiếu vốn lưu động thì vẫn có thể bán lại cho công ty cho thuê tài chính và sau đó công ty sẽ cho doanh nghiệp thuê lại. Như vậy doanh nghiệp vừa có vốn lưu động cho hoạt động sản xuất  kinh doanh mà vẫn được sử dụng tài sản. Kết thúc thời hạn thuê, doanh nghiệp được quyền ưu tiên mua lại tài sản với giá trị danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của tài sản tại thời điểm mua lại. Việc sử dụng tài sản cho thuê không ảnh hưởng đến hạn mức tín dụng của doanh nghiệp ( hay nói cách khác là không ảnh hưởng đến nguồn tài trợ từ vốn vay ngân hàng ) do tài sản đi thuê được hạch toán ngoại bảng. Hơn nữa, dù không phải bỏ ngay ra một khoản tiền đểu lớn để mua tài sản nên doanh nghiệp không bị đọng vốn, có thể sử dụng số tiền đó để phục vụ cho những hoạt động khác nhằm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Mặt khác, lịch trả nợ cũng thường được các công ty cho thuê tài chính điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. - Cho thuê tài chính giúp doanh nghiệp hạn chế sự lạc hậu, bắt kịp tôc độ phát triển của khoa học công nghệ, qua đó nâng cao năng lực sản xuất: để tăng cường khả năng cạnh tranh, các doanh nghiệp luôn phải chú ý đến việc đổi mới công nghệ, dây chuyền sản xuất nhằm tăng năng suất hoạt động, tạo ra những sản phẩm tiến tiến, hạ giá thành sản phẩm. Cho thuê tài chính là một kênh đáp ứng nhu cầu đó của khách hàng. Lợi ích này đặc biệt quan trọng nếu ngành kinh doanh của doanh nghiệp phải dựa nhiều vào các công nghệ tân tiến như thế hệ máy tính mới nhất, các công cụ truyền thông, dây chuyền công nghệ mới hoặc các thiết bị khác. Nhiều hợp đồng thuê ngắn hạn có thể sẽ tiết kiệm hơn là việc sau một hai năm lại mua thiết bị mới. Ngoài ra, do các tài sản đều thuộc sở hữu của bên cho thuê nên bên đi thuê không phải quan tâm đến rủi ro về mặt pháp lý. - Cho thuê tài chính giúp doanh nghiệp hưởng lợi ích từ lá chắn thuế: Tài sản cho thuê tài chính vẫn thuộc quyền sở hữu của bên cho thuê nên bên cho thuê được phép khấu hao tài sản đó, làm giảm thuế thu nhập phải nộp. Mặt khác, bên đi thuê phải trả chi phí thuê, chi phí đó được khấu trừ trước thuế nên cũng làm giảm thuế thu nhập mà doanh nghiệp phải nộp. Như vậy cả hai doanh nghiệp đều nhận được lợi ích từ tấm chắn thuế. b, Đối với nhà cung cấp: Hoạt động cho thuê tài chính giúp nhà cung cấp thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm. Mặt khác, đối với loại hình cho thuê tài chính có sự tham gia của ba bên, dù người muốn sử dụng sản phẩm chưa có điều kiện để thanh toán, nhà cung cấp vẫn được nhận tiền ngay mà không phải sử dụng đến những biện pháp như cho mua trả góp, vay trả chậm để bán được hàng. c, Đối với nền kinh tế: - Cho thuê tài chính là một kênh dẫn vốn cho nền kinh tế: cũng như các hoạt động tín dụng khác, các công ty cho thuê tài chính thu hút vốn từ các nguồn nhàn rỗi trong nền kinh tế và thông qua hoạt động cho thuê tài chính của mình, chuyển vốn đến tay những đối tượng đang cần vốn dưới dạng tài sản. Đặc biệt, trong thời kỳ hội nhập kinh tế hiện nay, nguồn vốn được chu chuyển không chỉ trong nội bộ một nền kinh tếmà mở rộng giữa các quốc gia với nhau. Điều đó được thể hiện thông qua việc các công ty cho thuê tài chính cung cấp các loại máy móc, thiết bị cho thuê được mua từ nước ngoài hoặc thông qua các hoạt động liên doanh, mở chi nhánh, thành lập công ty cho thuê tài chính 100% vốn đầu tư nước ngoài của các tổ chức tài chính quốc tế. Tuy nhiên ở Việt Nam hiện nay, phần lớn các công ty cho thuê tài chính là công ty con của ngân hàng mẹ. Hoạt động huy động vốn của các công ty này còn rất hạn chế và nguồn vốn hoạt động chủ yếu hình thành từ việc đi vay ngân hàng mẹ. - Cho thuê tài chính là một hình thức tài trợ bổ sung, giúp hoàn thiện hệ thống tài chính của nền kinh tế: nhu cầu tài trợ vốn trung và dài hạn là rất cao, nhưng khả năng đáp ứng của ngân hàng đối với nguồn vốn này là có hạn. Điều này là do nguồn vốn huy động được của các ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn là nguồn ngắn hạn, mà việc chuyển đổi từ nguồn ngắn hạn sang tài trợ dài hạn mang lại nhiều rủi ro. Phương thức tài trợ cho thuê là hình thức tài trợ bổ sung góp phần đa dạng hóa loại hình dịch vụ trong hệ thống tài chính. Nếu doanh nghiệp cần có máy móc, thiết bị ngay lập tức, việc đi thuê sẽ được chấp thuận nhanh hơn nhiều so với các khoản vay tín dụng, và không cần nhiều thủ tục giấy tờ phiền hà, các yêu cầu về tín dụng cũng dễ chịu hơn. Nhất là với các doanh nghiệp đang ở giai đoạn khởi đầu, việc thuê tài chính sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc đi vay ngân hàng. Thông qua hoạt động của mình, các công ty tài chính cũng đóng vai trò là trung gian giúp gắn chặt hệ thống tài chính với lĩnh vực sản xuất. 1.2. Hoạt động của công ty cho thuê tài chính Công ty cho thuê tài chính hoạt động như một trung gian tài chính. Hiện nay, bên cạnh nghiệp vụ chính là cho thuê, công ty cho thuê tài chính còn cung cấp thêm một số dịch vụ hỗ trợ nhằm mở rộng phạm vi hoạt động và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. 1.2.1. Hoạt động huy động vốn Hoạt động huy động vốn không phản ánh đặc thù về kinh doanh của một công ty cho thuê tài chính nhưng đây chính là nền tảng để công ty tồn tại và triển khai các hoạt động nghiệp vụ khác. Nguồn vốn của các công ty tài chính bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động. Tuy nhiên vốn chủ sở hữu chỉ là nguồn vốn ban đầu của công ty lúc được thành lập và có thể bổ sung trong quá trình hoạt động, và chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ. Vốn phần lớn là vốn các công ty tài chính huy động được, bao gồm từ các nguồn sau: - Nhận tiền gửi có kỳ hạn từ một năm trở lên của tổ chức, cá nhân theo các quy định: Công ty cho thuê tài chính cung cấp dịch vụ tín dụng trung và dài hạn, vì vậy để đảm bảo sự phù hợp về kì hạn của nguồn vốn huy động, đồng thời hạn chế rủi ro thanh khoản, việc huy động vốn của công ty cho thuê tài chính từ nhận tiền gửi có kỳ hạn thường được quy định là một năm trở lên. - Phát hành trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi và giấy tờ có giá khác có kỳ hạn trên một năm để huy động vốn của tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước: Tương tự như huy động vốn từ nhận tiền gửi, việc phát hành giấy tờ có giá của công ty tài chính cũng phải có thời hạn trên một năm. Ở Việt Nam, hoạt động này phải theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Ngoài ra, các công ty cho thuê tài chính hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần còn có thể phát hành thêm cổ phiếu nhằm tăng vốn tự có. - Vay vốn của các tổ chức tài chính, tín dụng trong và ngoài nước: Vốn hình thành từ nguồn này có có khối lượng và thời gian linh hoạt. Đây là một nguồn cực kỳ quan trọng đối với công ty cho thuê tài chính có thể đáp ứng phần lớn nhu cầu huy động vốn để kinh doanh. Ở Việt Nam, khi mà hầu hết các công ty cho thuê tài chính đều là công ty con của các ngân hàng thương mại trong nước, các tổ chức tổ chức tài chính nước ngoài hay hình thành từ việc liên doanh thì vốn hình thành từ việc đi vay chiếm đến 80% tổng nguồn vốn hoạt động, trong đó phần lớn là vay từ ngân hàng mẹ. - Các hoạt động huy đồng vốn khác: Ngoài các phương án huy động vốn ở trên, các công ty cho thuê tài chính còn có huy động từ các nguồn như trả chậm tiền mua thiết bị của bên cung ứng, khoản tiền đặt cọc của bên thuê hoặc nhận các nguồn vốn khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. 1.2.2. Hoạt động cho thuê tài sản Hoạt động cho thuê tài sản là hoạt động cơ bản, phản ánh đặc thù kinh doanh của công ty cho thuê tài chính. Hoạt động cho thuê tài sản chia thành hai loại là cho thuê tài chính và cho thuê hoạt động ( cho thuê vận hành ). Cho đến gần đây, hoạt động cho thuê ở Việt Nam mới chỉ giới hạn trong hoạt động cho thuê tài chính. Phải đến nghị định số 65/ 2005/ NĐ-CP ngày 19/05/2005 được ban hành thì các công ty cho thuê tài chính của Việt Nam mới được thực hiện nghiệp vụ cho thuê hoạt động. Theo quy định của pháp luật Việt Nam thì một giao dịch được gọi là thuê tài chính phải thoả mãn một trong những điêu kiện : - Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê được chuyển quyền sở hữu tài sản thuê hoặc được tiếp tục thuê theo sự thoả thuận của hai bên. - Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê được quyền ưu tiên mua tài sản thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của tài sản thuê tại thời điểm mua lại. - Thời hạn cho thuê một loại tài sản ít nhất phải bằng 60% thời gian cần thiết để khấu hao tài sản thuê. - Tổng số tiền thuê một loại tài sản quy định tại hợp đồng cho thuê tài chính, ít nhất phải tương đương với giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng. Trong khi đó, cho thuê hoạt động là loại cho thuê ngắn hạn và bên đi thuê có thể hủy bỏ hợp đồng và bên cho thuê có trách nhiệm bảo trì, đóng bảo hiểm và thuế tài sản. Vì là loại cho thuê ngắn hạn nên tổng chi phí tiền thuê của một hợp đồng nhỏ hơn nhiều so với tổng giá trị của tài sản. Thời hạn của một hợp đồng cho thuê hoạt động thường ngắn hơn nhiều so với tuổi thọ của thiết bị, nên một tài sản trong thời hạn hữu dụng của mình có thể trải qua nhiều hợp đồng cho thuê hoạt động. 1.2.3. Hoạt động khác Các công ty tài chính có thể thực hiện thêm một số hoạt động khác bên cạnh những hoạt động cơ bản nêu trên. Hiện nay, các công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam có thể mua và cho thuê lại theo hình thức cho thuê tài chính. Theo hình thức này, công ty cho thuê tài chính mua lại máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và các động sản thuộc sở hữu của bên thuê và cho bên thuê thuê lại chính các tài sản đó để tiếp tục sử dụng phục vụ cho hoạt động của mình. Công ty cho thuê tài chính cũng có thể tư vấn cho khách hàng về những vấn đề có liên quan đến nghiệp vụ cho thuê tài chính, thực hiện các dịch vụ ủy thác, quản lý tài sản và bảo lãnh liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính...Các hoạt động này làm phong phú thêm hoạt động của công ty cho thuê tài chính, góp thêm lợi nhuận và hỗ trợ các nghiệp vụ cơ bản. Chương II: Thực trạng hoạt động cho thuê tài chính ở Việt Nam hiện nay 2.1. Những điểm đã đạt được của hoạt động cho thuê tài chính Ở nước ta, cho thuê tài chính là một lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ, nhưng đây là một phương thức tài trợ vốn thích hợp, góp phần đa dạng hoá các loại hình tín dụng, đặc biệt tín dụng trung, dài hạn, góp phần tháo gỡ những khó khăn về vốn đối với các doanh nghiệp, thúc đẩy nhanh quá trình đổi mới máy móc, thiết bị và công nghệ, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. 2.1.1. Sự gia tăng về số lượng công ty, mở rộng về quy mô đối tượng cho thuê và thành phần khách hàng tham gia Mặc dù cho thuê tài chính là loại hình cấp tín dụng trung và dài hạn khá phổ biến trên thế giới và có nhiều lợi thế cạnh tranh, tuy nhiên sau 11 năm có mặt, thị trường cho thuê tài chính Việt Nam có 11 công ty được thành lập , trong đó có 7 công ty trực thuộc các NHTM, 1 công ty liên doanh và 3 công ty 100% vốn đầu tư nước ngoài. Công ty cho thuê tài chính đầu tiên được thành lập tại Việt nam vào năm 1996 và hoạt động cho thuê tài chính cũng đã manh nha ở các ngân hàng trước đó nhưng phải cho đến khi Chính phủ ban hành Nghị định 16/2001/NĐ-CP ngày 02/05/2001 thì hoạt động cho thuê tài chính ở Việt nam mới thực sự hình thành và ngày càng phát triển mạnh mẽ. Hiện tại hoạt động cho thuê tài chính tại Việt Nam là dưới hình thức công ty, công ty cho thuê tài chính được thành lập và hoạt động tại Việt Nam dưới hình thức sau: công ty cho thuê tài chính nhà nước, công ty cho thuê tài chính cổ phần, công ty cho thuê tài chính liên doanh, công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước ngoài và công ty cho thuê tài chính trực thuộc tổ chức tín dụng. Các công ty công ty cho thuê tài chính sau đây đang hoạt động tại Việt Nam: - Công ty cho thuê tài chính của Ngân hàng ngoại thương Việt Nam - Công ty cho thuê tài chính của Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - Công ty cho thuê tài chính của Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - Công ty cho thuê tài chính Kexim (100% vốn của Hàn Quốc) - Công ty cho thuêt tài chính ANZ-VTRAC (100% vốn của Ngân hàng ANZ của Úc và tập đoàn V-TRAC của Mỹ) - Công ty cho thuê tài chính VILC (liên doanh giữa Ngân hàng công thương Việt Nam và đối tác nước ngoài). Trong những năm gần đây loại hình dịch vụ này cũng đã cho thấy sự phát triển của mình tại Việt Nam. Theo đánh giá chung hoạt động công ty cho thuê tài chính trong thời gian qua đã dần mở rộng quy mô đối tượng cho thuê và thành phần khách hàng tham gia. 2.1.2.Hiệu quả hoạt động gia tăng Mặc dù ra đời chưa lâu nhưng hoạt động Công ty cho thuê tài chính của chúng ta đã có những bước phát triển đáng kể. Công ty cho thuê tài chính tài chính thực sự là một kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng được đánh giá là khá hữu hiệu tạo điều kiện thu hút vốn cho các đơn vị sản xuất kinh doanh, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Quy mô hoạt động kinh doanh công ty cho thuê tài chính phát triển khá nhanh và tăng trưởng vượt bậc qua các năm. Có một điều rất đáng khuyến khích là trong hoạt động kinh doanh của mình các công ty cho thuê tài chính thường không có sự phân biệt đối xử với các thành phần kinh tế khác nhau, đối tượng cho thuê tài chính chủ yếu là các doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Các doanh nghiệp đi thuê còn được hưởng lợi ích từ các thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến, được hưởng dịch vụ tư vấn miễn phí và những thông tin cần thiết khác từ nhà cung cấp. Hoạt động cho thuê tài chính trong thời gian qua không những mở rộng quy mô đối tượng cho thuê và thành phần khách hàng tham gia, doanh số cho thuê ngày một tăng cao, chất lượng hoạt động cho thuê tài chính tương đối tốt, tỷ lệ nợ quá hạn ở mức cho phép, lợi nhuận năm sau tăng hơn năm trước. Khi thị trường tài chính Việt nam chưa thật sự phát triển thì vấn đề về vốn cho hoạt động của doanh nghiệp luôn là một bài toán làm đau đầu các nhà quản trị.Vấn đề vốn để khởi sự doanh nghiệp luôn là sự đau đầu của bất kỳ ai muốn bước chân vào thương trường. Nếu doanh nghiệp không có sẵn vốn để đầu tư vào những yếu tố như máy móc, thiết bị sản xuất, thiết bị văn phòng, tin học, viễn thông và các động sản khác ... hoặc để dành vốn vào mục đính kinh doanh khác, cho thuê tài chính sẽ là kênh tín dụng hữu hiệu giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn đó. 2.1.3. Hoạt động cho thuê tài chính là một thị trường nhiều tiềm năng Hiện nay Việt Nam có trên 30.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong vài năm tới, với đà phát triển như hiện nay, sẽ có hàng chục ngàn doanh nghiệp nữa ra đời. Đây chính là đích mà các công ty cho thuê tài chính nhằm tới để phục vụ, vì vậy có thể nói tiềm năng thị trường cho thuê tài chính là rất lớn và dự báo sẽ sôi động. Với những ưu thế của riêng mình so với vay ngân hàng, cho thuê tài chính sẽ là kênh huy động vốn hữu hiệu của những doanh nghiệp vừa và nhỏ này. Việt Nam đã gia nhập WTO, cho thuê tài chính là một dịch vụ có những cam kết mở rộng, những cam kết này vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với hoạt động này. Gia nhập WTO đã tạo một thuận lợi lớn trong việc các tổ chức tín dụng được tham gia liên doanh trong các công ty cho thuê tài chính hoặc thành lập 100% vốn trực thuộc. Một số thông tin gần đây cũng đề cập đến kế hoạch của Ngân hàng nhà nước về việc xây dựng lộ trình mở cửa lĩnh vực cho thuê tài chính theo hướng đến năm 2010 sẽ mở cửa hoàn toàn. Thị trường cho thuê tài chính sẽ có nhiều đổi thay, áp lực cạnh tranh sẽ rất lớn nhưng quan trọng nhất là sẽ có được một thị trường sôi động. 2.2. Những hạn chế của hoạt động cho thuê tài chính Như chúng ta biết, cho thuê tài chính ra đời và phát triển ở Việt Nam chưa lâu, vì vậy bên cạnh những thành tựu đạt được, hoạt động tín dụng này đương nhiên sẽ có những vướng mắc nhất định. Để có thể phát huy tối đa những ưu điểm của cho thuê tài chính, trước hết ta cần thấy được những hạn chế đó, có thể khái quát trên những điểm chính sau 2.2.1. Hiểu biết về cho thuê tài chính của các doanh nghiệp còn hạn hẹp Trong tiềm thức của những người quản lý doanh nghiệp ở Việt Nam, kênh huy động vốn hiệu quả nhất bao giờ cũng là đi vay ngân hàng. Mặc dù cho thuê tài chính là một hình thức tín dụng ra đời đã khá lâu trên thế giới và chính thức ở Việt Nam 13 năm, nhưng có thể thấy đó chưa phải là một trong những lựa chọn phổ biến của các doanh nghiệp. Nguyên nhân của vấn đề này dế thấy Thứ nhất là nghiệp vụ cho thuê tài chính còn mới mẻ ngay cả đối với người bán chứ chưa kể đến người tiêu dùng, thậm chí có doanh nghiệp còn chưa biết đến loại hình dịch vụ này, do vậy nó chưa được xã hội chấp nhận rộng rãi. Đối tượng phục vụ của cho thuê tài chính chủ yếu là các doanh nghiệp tư nhân, các công ty trách nhiệm hữu hạn và người thuê vẫn coi phương thức tài trợ thuê tài chính là phương thức cuối cùng trong việc lựa chọn nguồn tài trợ kinh doanh. Thứ hai là về phía các công ty cho thuê tài chính, mạng lưới hoạt động của các công ty cho thuê tài chính mới chỉ có mặt tại một vài trung tâm kinh tế lớn, chưa trải rộng trong cả nước cũng như chưa có được sự phối hợp với các ngân hàng thương mại để có thể quảng bá hoặc bán trọn gói sản phẩm. Việc quảng bá chưa có tầm ảnh hưởng sâu rộng, để cho các doanh nghiệp có thể thấy được những tiện ích mà hình thức tín dụng này mang lại. Theo một cuộc khảo sát ngẫu nhiên mới đây đối với 1.000 doanh nghiệp thuộc các thành phần khác nhau thì hơn 70% số doanh nghiệp được hỏi trả lời rằng họ biết rất ít và chưa bao giờ tìm hiểu, sử dụng dịch vụ cho thuê tài chính; gần 20% hoàn toàn không biết về dịch vụ này, thậm chí có doanh nghiệp hiểu cho thuê tài chính như hoạt động mua trả góp, nhiều doanh nghiệp chưa hiểu rõ bản chất cấp tín dụng cũng như chưa thấy rõ được hiệu quả lợi ích của dịch vụ cho thuê tài chính 2.2.2. Hạn chế về hệ thống pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật Bên cạnh Luật các tổ chưc tín dụng 2004, hoạt động cho thuê tài chính ở Việt Nam được điều chỉnh bởi các Nghị định: Nghị định 16/2001/NĐ-CP ngày 02/5/2001, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 65/2005/NĐ-CP ngày 19/5/2005 về tổ chức và hoạt động của công ty cho thuê tài chính tại Việt Nam. Mới đây nhất là Nghị định số 95/2008/NĐ-CP ngày 25/08/2008 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 16/2001/NĐ-CP. Hiện nay, pháp luật về cho thuê tài chính còn tồn tại nhiều bất cập. Những bất cập này không những làm giảm hiệu quả điều chỉnh pháp luật, mà còn hạn chế rất nhiều khả năng kinh doanh của tổ chức tín dụng trong hoạt động cho thuê tài chính. Có thể nêu ra một số điểm chính sau: - Cho thuê tài chính của Việt Nam chỉ được thực hiện với động sản mà không được thực hiện với bất động sản. So với các nước khác trên thê giới, đây là một bước chưa phát triển của hoạt động cho thuê tài chính của Việt Nam. Nguyên nhân một phần là do thị trường bất động sản của chúng ta thất thường và chưa có quy luật. Một phần nữa là do khả năng thu hồi vốn của công ty tài chính Việt Nam chưa cao. - Quy định pháp luật hiện hành

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc22198.doc
Tài liệu liên quan