Đề án Tình hình thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam

n đầu tư nước ngoài đăng kí (Triệu USD). Năm 1999 2000 2001 2002 2003 Vốn 1.568 2012,4 2.535,50 1.557,10 3100 Tốc độ tăng liên hoàn(%) 28,3418 25,9938 -38,588 99,09 Tốc độ tăng định gốc(%) 28,3418 61,7028 -0,6952 97,7 Nguồn: Bộ kế hoạch đầu tư. Từ năm 1999 đến năm 2003 vốn đầu tư nước ngoài đăng kí là 10.773 triệu USD, mức vốn đăng kí có khuynh hướng tăng trở lại sau cuộc khủng hoảng Châu á từ 1568 triệu USD năm 1999 lên 2535,5 triệu USD năm 2001 với tốc độ tăng 61,7028%. Năm 2002 vốn đăng kí lại giảm do tình các nhà đầu tư còn lo ngại sau cuộc khủng hoảng tài chính Châu á, nhưng từ năm 2003 trở đi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã khởi sắc trở lại( Theo nhận định của nhiều nhà kinh tế). Ngoài ra, tình hình thực hiện vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài còn được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng: Khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (Đơn vị tính: tỷ USD) 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Vốn cấp phép mới 8,64 4,65 3,89 1,56 1,92 2,46 1,33 Vốn tăng thêm 0,78 1,15 0,87 0,64 0,41 0,58 0,91 Vốn giải thể 1,14 0,54 0,56 0,56 1,63 1,35 0,69 Vốn thực tăng 8,28 5,25 2,34 1,64 0,71 2,69 1,55 Vốn thực hiện 2,87 3,07 2,2 2,15 2,00 2,3 2,35 (Nguồn : Bộ kế hoạch và đầu tư). 2. Thực trạng thu hút FDI theo cơ cấu ngành. FDI ngày càng tỏ rõ vai trò động lực trong quá trình CNH-HĐH nền kinh tế Việt Nam. Nếu như những năm trước đây, các ngành nghề đầu tư tập trung vào lĩnh vực khách sạn-du lịch thì càng về sau này, các nhà đầu tư càng tập trung đầu tư vào các ngành công nghiệp và dịch vụ. Số doanh nghiệp FDI trong công nghiệp tính đến 31/12/1998 mới có 881 doanh nghiệp thì đến 1/7/2002 đã có 1.539 doanh nghiệp( gồm 1.137 doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, 284 doanh nghiệp nhà nước liên doanh với nứoc ngoài). Các dự án đầu tư vào ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhất cả về số dự án lẫn vốn đầu tư, tiếp đến là lĩnh vực khách sạn, du lịch và các dịch vụ khác, ngành nông lâm nghiệp có số dự án lớn nhưng vốn thấp. Chứng tỏ qui mô dự án ở lĩnh vực này tương đối nhỏ). Để hình dung được cụ thể hơn thì ta xem bảng số liệu dưới đây: Bảng: FDI vào Việt Nam theo ngành tính đến 28/2/2003. STT Chuyên ngành Số dự án Tổng VĐT Đầu tư thực hiện Vốn TH/Vốn ĐT Tổng số 3766 38240437746 20885468219 54.62% I. Cồng nghiệp 3.267 17897819883 11501516565 64,26% 1 CN dầu khí 30 195353221 3346083212 171,28% 2 CN nhẹ 1020 5144071521 2422431000 47,09% 3 CN nặng 1022 8345193761 4267101511 51,13% 4 CN thực phẩm 195 2455021380 1465900842 59,71% II. Xây dựng 369 1014225925 4015855896 39,6% 1 Xây dựng 245 3373511188 1921219113 56,95% 2 Xây dựng KĐT mới 3 2466674000 394618 0,02% 3 XDVP 104 3424394686 1607449410 46,94% 4 XDCSHT 17 877675051 486792755 55,46% III. Nông lâm nghiệp 484 2428587975 1323329639 54,49% 1 Nông lâm 402 2194563044 1216924703 55,45% 2 Thuỷ sản 82 234024931 106404936 45,47% IV. Dịch vụ 515 7142080300 3834693111 53,69% 1 GTVT-BĐ 108 2572098003 997389245 38,78% 2 KS-Du lịch 133 3235537444 2020414061 62,44% 3 TC-ngân hàng 47 602050010 555478070 92,26% 4 Dvụ 227 732394843 261411735 35,69% V. Văn hoá-GD-ytế 131 629694663 210073008 33,36% Bảng: Cơ cấu nguồn vốn FDI theo ngành STT Chuyên ngành Số dự án Tổng VĐT Thực hiện/VĐT Tổng số 100% 100% 100% 1 Công nghiệp 60,2% 46,8% 55,07% 2 Xây dựng 9,8% 26,52% 19,23% 3 Nông, lâm 12,85% 6,35% 6,34% 4 Dịch vụ 13,67% 18,68% 18,36% 5 Văn hoá-GD 3,48% 1,65% 1,01% Qua bảng số liệu ta thấy vốn đầu tư FDI chủ yếu đầu tư vào công nghiệp chiếm 60,2% về số dự án và chiếm 46,8% tổng vốn đầu tư cả nước. Bên cạnh đầu tư cho công nghiệp thì nguồn vốn này còn đóng góp phần đáng kể cho nông-lâm nghiệp tuy số vốn còn nhỏ chỉ chiếm 12,85% số dự án và 6,35% tổng vốn đầu tư nhưng nó là nguồn vốn không thể thiếu được để đưa nông-lâm nghiệp của Việt Nam ngày càng phát triển. Cơ cấu FDI vào Việt Nam theo ngành cho thấy trong giai đoạn vừa qua đầu tư trực tiếp nước ngoài đã đạt được mục tiêu tập trung vào những ngành có lợi thế so sánh trước mắt, FDI đã hướng vào những ngành phục vụ cho mục tiêu xuất khẩu và các ngành có khả năng cạnh tranh trong giai đoạn phát triển kinh tế đất nước hiện nay. 3. Thực trạng thu hút FDI phân theo các vùng lãnh thổ. Đầu tư trực tiếp nước ngoài với vai trò là nguồn vốn đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu chuyển dịch cơ cấu giữa các vùng. Vì vậy , Chính Phủ đã có chủ trương , chính sách và biện pháp khuyến khích các nhà đầu tư nói chung và đầu tư trực tiếp nước ngoài nói riêng đầu tư vào những vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa...Nhưng cho đến nay, các nhà đầu tư vẫn đầu tư vào những vùng thuận lợi về điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, giao thông...tiêu biểu hơn cả là tập trung vào các vùng kinh tế trọng điểm. Chúng ta có thể thấy rõ hơn qua bảng số liệu sau: Bảng: Đầu tư FDI vào các vùng tính đến 30/11/2002 Số dự án Tổngvốn đăng kí Vốn thực hiện KTTĐ Bắc Bộ 662 9861022250 4542191913 KTTĐ MTrung 68 534250746 851774360 KTTĐ Nam Bộ 2291 20431273985 9654971376 Vung núi trung du Bắc Bộ 83 327245713 177353976 Tây Nguyên 69 916049026 156557263 ĐB SCL 132 1093959274 768178132 Nguồn: Vụ quản lý dự án- Bộ KH và ĐT. Qua bảng số liệu ta thấy có sự mất cân đối khá lớn giữa các vùng, vùng kinh tế trọng điểm Nam Bộ chiếm môt khối lượng khá lớn cả về vốn đầu tư, cả về số dự án( chiếm 69,3% về số dự án và 61,6% tổng vốn đầu tư cả nước), là địa bàn kinh tế năng động nhất cả nướcvà cũng thu hút được lượng vốn FDI nhiều nhất. Tại vùng này, các dự án FDI tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp với 1652 dự án và gần 13 tỷ USD, chiếm 70% số dự án và gần 62% tổng vốn đầu tư FDI vào vùng. Lĩnh vực dịch vụ có 407 dự án và 6,59 tỷ USD, lĩnh vực nông-lâm nghiệp có 233 dự án với 1,236 tỷ USD vốn đầu tư đăng kí. Tiếp theo sau là vùng KTTĐ Bắc Bộ và các vùng khác. Số liệu trên cho thấy phần nào vấn đề thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài theo vùng lãnh thổ và vấn đề kết hợp hoạt động này với việc khai thác các tiềm năng trong nước đạt kết quả chưa cao. Đây cũng chính là vấn đề rất cần được chú ý quan tâm trong thời gian tới. 4. Thu hút đầu tư nước ngoài phân theo hình thức đối tác. Với quan điểm của Đảng là: Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nước trên thế giới. Cho đến nay, đã có 64 nước và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam với số vốn tương đối lớn, chủ yếu đến từ các nước Châu á với số vốn đầu tư chiếm tới 70%( dẫn đầu là Singapore với 303 dự án và 6199,9 triệu USD, tiếp theo sau là Đài Loan với số vốn đầu tư là 5671,2 triệu USD, Hồng Kông với số vốn đầu tư là 3884,5 triệu USD, Nhật Bản, Hàn Quốc...các nước thuộc khối ASEAN...Trong số các nước đầu tư vào Việt Nam thì các nước đầu tư vào Việt Nam được minh hoạ qua bảng số liệu sau: Bảng: FDI của các nước ấEN vào Việt Nam tính đến 28/2/2003 STT Các đối tác Số dự án Tổng VĐT Vốn THiện 1 Campuchia 2 700000 400000 2 Indonesia 7 107702221 118913780 3 Malaysia 120 1144958808 1172905115 4 Philipin 19 184374154 80035999 5 Thai Lan 113 1177127036 539807059 6 Singapore 273 7307702281 2679173308 7 Lào 4 11053528 3208527 I Tổng FDI ASEAN 538 9933618028 4594443788 II Tổng FDI cả nước 3766 38240437746 208854682189 III Tỷ trọng ASEAN/cả nước 14,28% 25,98% 22,00% Nguồn: Vụ QLDA. Bộ KH và đầu tư. Nhìn vào bảng số liệu cho ta thấy các nước Châu á nói chung và các nước ASEAN nói riêng ngày càng quan tâm đến thị trường Việt Nam , điều này chứng tỏ môi trường đầu tư ở Việt Nam hiện nay đang thu hút các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam ( đặc biệt là các nước Châu á). Điều đó cũng chứng tỏ trình độ, điều kiện , khả năng của các nhà đầu tư của các nước Châu á nói chung hay ASEAN nói riêng đang phù hợp với điều kiện, yêu cầu phát triển của Việt Nam trong thơi gian qua. Tuy nhiên, cho đến nay trong số các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thì sự có mặt của các nhà đầu tư thuộc các tập đoàn lớn chưa nhiều. Đây là điểm cần chú ý khi lựa chọn các đối tác đầu tư sắp tới nhằm làm cho hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài trong yêu cầu của CNH-HĐH của ta đạt hiệu quả cao hơn. 5. Tình hình thu hút đầu tư nước ngoài phân theo các hình thức đầu tư. Hiện nay , hình thức đầu tư 100% vốn nước ngoài và hình thức liên doanh là hai hình thức đầu tư trực tiếp nứơc ngoài phổ biến nhất tại Việt Nam. Hình thức liên doanh chiếm 46,2% số dự án chiếm tới 69,4% số vốn đăng kí (với 1694 dự án và 27,13 tỷ USD), hình thức đầu tư 100% vốn nước ngoài chiếm tới 71,4% số dự án và chiếm 39,5% số vốn đăng kí cả nước( với 2615 dự án và 15,45 tỷ USD). Điều đó được thể hiện cụ thể qua bảng số liệu sau: Bảng: Đầu tư nước ngoài phân theo hình thức đầu tư còn hiệu lực đến hết 20/12/2002. (Đơn vị: tỷ USD) Hợp tác đầu tư Số dự án Vốn đăng kí Vốn thực hiện 100%VNN 2615 15,45 7,11 Liên doanh 1694 27,13 10,91 HĐHTKD 265 5,72 5,6 BOT,BTO,BT 7 1,97 0,22 Tổng số 3663 39,09 20,74 Nguồn: Bộ KH và ĐT. Bảng: Cơ cấu đầu tư nước ngoài phân theo hình thức đầu tư còn hiệu lực đến hết 20/12/2002. (Đơn vị:%) Hợp tác đầu tư Số dự án Vốn đăng kí Vốn thực hiện 100%VNN 71,39 39,52 34,282 Liên doanh 46,25 69,4 52,604 HĐHTKD 7,235 14,63 27,001 BOT,BTO,BT 0,191 5,04 1,0608 Tổng 100% 100% 100% Nguồn: Bộ KH và ĐT. Tuy nhiên theo thời gian thì hình thức liên doanh có xu hướng giảm xuống và hình thức 100% vốn nước ngoài có xu hướng tăng lên cả về con số tuyệt đối lẫn tương đối. Có rất nhiều lý do về vấn đề này như sau: Do giai đoạn đầu hoạt động thì họ chưa có kinh nghiệm về nhiều mặt nên họ thường gặp khó khăn trong giao dịch, quan hệ...Trong điều kiện như vậy đa số nhà đầu tư thích lưa chọn hình thức liên doanh để bên nước chủ nhà đứng ra lo thủ tục pháp lý cho các doanh nghiệp. Nhưng sau một thời gian hoạt động các nhà đầu tư nước ngoài đã dần dần thông thạo, hiểu biết về pháp luật, chính sách, phong tục tập quán và cách thức hoạt động kinh doanh ở Việt Nam. Do môi trường tốt nên họ yên tâm thực hiện đầu tư theo hình thức 100% vốn nứơc ngoài. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, nguyên nhân chuyển thành 100% vốn nước ngoài bắt nguồn từ việc liên doanh gượng ép và không ngang tầm giữa các đối tác. Bên Việt Nam vốn góp chủ yếu là cơ sở hạ tầng và các cán bộ quản lý hạn chế. Dẫn đến bên Việt Nam bị hạn chế về nhiều mặt, trong khi các đối tác nước ngoài có tiềm lực mạnh và theo đuổi các chiến lược kinh doanh toàn cầu, nên quan điểm và chiến lược kinh doanh khác nhau. II. Thực trạng thu hút ODA ở Việt Nam. Ngày nay vay nợ đã trở thành xu thế tất yếu đối với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Nó không phụ thuộc vào quốc gia đó giàu hay nghèo, chế độ chính trị thế nào...Các nhà nghiên cứu kinh tế cũng chỉ ra rằng, nếu Chính Phủ cắt giảm vay nợ cùng với cắt giảm chi tiêu cho đầu tư phát triển sẽ làm cho năng suất lao động tăng chậm lại vào thời gian sau đó. Đối với nước ta, vấn đề này lại càng có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là vay nợ từ bên ngoài. Bởi lẽ, bối cảnh toàn cầu hoá nền kinh tế buộc chúng ta phải tăng cường mở cửa và hợp tác với tất cả các quốc gia khác trên thế giới, khi đó việc huy động vốn để giải quyết những vấn đề thương mại, hợp tác, đầu tư...sẽ trở thành một tất yếu khách quan. Hơn nữa, để thúc đẩy nền kinh tế phát triển chúng ta phải có vốn. Song đây lại là thứ mà Việt Nam đang thiếu. Nên việc vay nợ và viện trợ nước ngoài của Chính Phủ hiện nay chủ yếu được thực hiện bằng việc thu hút nguồn vốn ODA thông qua hội nghị các nhà tài trơ cho Việt Nam hàng năm nhằm mục đích bổ sung vốn cho đầu tư phát triển của Nhà Nước. 1. Tình hình cam kết giải ngân ODA. Trong những năm qua, việc huy động vốn nước ngoài thông qua vay nợ Chính Phủ mà thể hiện cụ thể bằng các khoản vay ODA đã trở thành một nguồn vốn quan trọng bổ sung cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển của đất nước, tạo động lực cho việc khai thác và phát huy tác dụng các nguồn lực khác trong nước. Tính đến hết 2002 tổng số vốn ODA cam kết tài trợ cho Việt Nam được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng: Cam kết vốn ODA 1993-2002( tỷ USD) 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Cam kết 1,81 1,94 2,26 2,43 2,4 2,7 2,8 2,4 2,4 2,5 Tốc độ liên hoàn (%) - 7,2 16,5 7,5 -0,01 -0.06 -0,05 11,6 0 4,2 Tốc độ tăng định gốc (%) - 7,2 24,9 34,3 32,6 24,9 18,8 32,6 32,6 38,1 Nguồn: Bộ kế hoạch đầu tư. Bảng số liệu cho thấy tổng vốn ODA cam kết tính đến năm 2002 đạt 23,6 tỷ USD( trong đó các khoản viện trợ không hoàn lại chiếm khoảng 15%, còn lại là các khoản vay ưu đãi). Trong tổng số các nhà tài trợ cho Việt Nam thì Nhật Bản, WB, ADB là 3 nhà tài trợ có qui mô cung cấp vốn lớn nhất , chiếm khoảng 70% giá trị cam kết về ODA. Nhật Bản là nước có mức cam kết lớn nhất, chiếm tỷ trọng 40% giá trị cam kết ODA( trong đó 4,62 tỷ USD là vốn vay ưu đãi chiếm 98,44% và 73,22% là viện trợ chiếm 1,58%. Mức ODA cam kết tài trợ cho Việt Nam đã tăng liên tục qua các năm trong 10 năm1993-2002 từ 1,81 tỷ USD năm 1993 lên 2,5 tỷ USD năm 2002 với tốc độ tăng 38,1%. Chỉ riêng 3 năm 1997,1998,1999 do tác động của khủng hoảng tài chính tiền tệ Châu á nên số vốn cam kết có phần giảm song không đáng kể. Nhật Bản là nhà tài trợ vốn ODA lớn nhất cho Việt Nam, vốn ODA của Nhật Bản được cung cấp cho Việt Nam thông qua hai cơ quan đại diện là ngân hàng hợp tác Nhật Bản( JBIC) và cơ quan hợp tác quốc tế(JICA). Nhà tài trợ ODA lớn thứ 2 cho Việt Nam là WB, với số vốn cam kết là 2,4 tỷ USD chiếm 20,46%( trong đó 2,36 tỷ USD là vốn vay ưu đãi chiếm 97,8%, viện trợ là 53,11 triệu USD chiếm 2,25%). Bên cạnh đó thì ADB là nhà tài trợ ODA lớn thứ ba sau IBIC và WB, với hình thức là nhà tài trợ đa lĩnh vực không thể thiếu được cho Việt Nam. Thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng: Thực hiện chi tiêu( 1998-2002). Năm ADB JBIC WB 1998 127,8 306,8 220,4 1999 191,2 423,8 157,8 2000 218,9 612,7 174,3 2001 176,2 327,1 178 2002 231,7 264 260,7 Tổng 845,8 1934,4 991,1 Bảng: Tỷ lệ chi tiêu( 1998-2002). Năm 1998 1999 2000 2001 2002 ADB 17,2 23,8 22,5 19,7 26,3 JBIC 15,7 18,1 23,2 12,2 8,9 WB 20,7 12,4 12,4 12,6 16,9 2. Tình hình thực hiện cam kết ODA. Những năm qua nguồn vốn vay nợ và viện trợ nước ngoài của Chính Phủ tài trợ cho các chương trình, dự án đầu tư phát triển của đất nước ngày càng tăng, bước đầu thúc đẩy và duy trì sự phát triển ổn định của nền kinh tế-xã hội, góp phần hình thành động lực và phương hướng cho các chính sách kinh tê theo hướng CNH-HĐH đất nước( Vốn vay ưu đãi của Chính Phủ được sử dụng cho các mục đích như bù đắp bội chi ngân sách, hỗ trợ cán cân thanh toán quốc tế và cho vay lạil đối với các doanh nghiệp trong nước thông qua các chương trình, dự án đầu tư phát triển...Tính đến hết năm 2002 số vốn ODA giải ngân được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng: Giải ngân vốn ODA 1993-2002( triệu USD) 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Giải ngân 410 720 740 900 1000 1240 1350 1650 1500 1530 Giải ngân nhanh 89 216 203 253 153 140 120 389 341 288 GN/ CK (%) 22 37 32 37 41 46 48 68 62 61 Nguồn: Bộ KH và ĐT. Tổng vốn ODA giải ngân trong 10 năm qua mới chỉ đạt 11,067 tỷ USD bằng 66,6% so với tổng vốn ODA đã cam kết. Nếu xét theo từng năm thì trong 10 năm qua tốc độ giải ngân vốn liên tục tăng qua các năm nhưng không ổn định từ 0,41 tỷ USD năm 1993 lên 1,53 tỷ USD năm 2002và tỷ lệ vốn giải ngân so với vốn cam kết năm 1993 mới chỉ đạt 22% thì đến năm 2002 đã lên tới 61%,năm 2000 là năm có tỷ lệ vốn giải ngân lên cao nhất trong 10 năm qua là 68%.Điều này thể hiện những tiến bộ vượt bậc nhằm đẩy nhanh tốc độ giải ngân ODA, trong đó có vai trò quan trọng của Chính Phủ Việt Nam và nhà tài trợ. 2.1. Tình hình giải ngân ODA theo lĩnh vực đầu tư. Trong giai đoạn 1993-2002 nguồn vốn ODA được sử dụng nhiều cho hai ngành là : công nghiệp năng lượng 26% và giao thông vận tải 27,8%, tiếp theo sau là các ngành : nông nghiệp và phát triển nông thôn 14,3%, cấp nước và vệ sinh môi trường 7%, lĩnh vực xã hội( ytế, giáo dục đào tạo, dân số...) 6,8%, còn lại là các ngành khác. Hiện nay việc sử dụng vốn vay nước ngoài nói chung và ODA nói riêng, ngày càng được chú trọng hơn vào lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, sản xuất và chế biến hàng xuất khẩu đã góp phần tăng giá trị sản lượng nông nghiệp với nhịp độ phát triển tương đối cao trong thời gian vừa qua, đồng thời tạo ra nguồn thu ngoại tệ để trả nợ nước ngoài. Nhiều thiết bị và công nghệ hiện đại tài trợ bằng nguồn vốn ODA được sử dụng cho một số dự án quan trọng, qui mô lớn, đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật và công nghệ cao đã tạo ra bước ngoặt mới trong sự phát triển một số ngành kinh tế mũi nhọn như khai thác dầu khí và chế biến, viễn thông, điện lưc, hàng không...Qua đây là bảng thực hiện ODA của các nhà tài trợ cho Việt Nam Bảng3: Nguồn vốn ODA phân theo các lĩnh vực. ADB JBIC WB % tr USD % tr USD % tr USD  NN va NT 29 503,1 0 3.6 29 734,7  cơ sở hạ tầng 24 414 10 549 27 606,7  Giao thông/ phương tiện 37 636,1 52 2753,9 20 517,2  Ngân hàng/ tài chính/ các ngành CN 0 0 1 32,8 2 49%  Năng lượng 6 97 37 2001 22 574  Các ngành khác 4 60,1 0 0 0 0 Tổng 100 1710,3 100 5340,2 100 346 2.2. Tình hình cam kết giải ngân ODA theo vùng. Trên phạm vi toàn quốc có 617 dự án với tông số vốn ODA được tài trợ là 11,81 tỷ USD. Các dự án này chủ yếu là nhằm nâng cao năng lực quản lý nhà nước, hỗ trợ xoá đói giảm nghèo và một phần được sử dụng để đầu tư xây dựng các cơ sở hạ tầng ở nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân, nâng cao dân trí và cải thiện nguồn nhân lực. Các dự án đều được thực hiện thông qua các vùng của đất nước. Khu vực Nam Bộ với trung tâm chính là thành phố Hồ Chí Minh là khu vực được đầu tư nhiều dự án sử dụng nguồn vốn ODA. Nguồn vốn này được sử dụng chủ yếu ở khu vực này là sử dụng cho hai ngành trọng điểm: ngành năng lượng và giao thông như đầu tư vào xây dựng đường dây 500KV Bắc-Nam, các nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ, thuỷ điện Đại Ninh với tổng số vốn đầu tư lên tới 700 triệu USD. Bên cạnh đó thì ngành giao thông ở đây cũng được đầu tư rất nhiều ở Nam Bộ như: dự án nâng cấp đường xuyên á thành phố Hồ Chí Minh đến Phnômpênh là dự án có số vốn lên tới 100 triệu USD, rồi các dự án hành lang Đông Tây, dự án giao thông đô thị ơ thành phố Hồ Chí Minh...góp phần đáng kể vào sự thay đổi bộ mặt của khu vực Nam Bộ. Khu vực đồng bằng Sông Hồng với tiêu điểm là thủ đô Hà Nội, đây là khu vực có số vốn lớn nhưng số dự án ít. Nguồn vốn ODA đầu tư vào đây chủ yếu là đầu tư vào ngành giao thông phục vụ cho thủ đô Hà Nội thông qua đầu tư vào các tuyến đường, bên cạnh đầu tư phục vụ cho Hà Nội thì nguồn vốn này cho đến nay còn tập trung đầu tư vào các tỉnh như Hải Phòng, Hải Dương... để phục vụ cho các ngành công nghiệp. Còn vấn đề đầu tư cho giáo dục thì nguồn vốn này chủ yếu đầu tư ở Hà Nội thông qua việc cải thiện cơ sở vật chất, cải thiện các phương pháp giảng dạy ở các trường học... III. Đánh giá tình hình thu hút nguồn vốn nứơc ngoài. Trải qua một thời gian dài chúng ta sống trong thời kỳ bao cấp với tư duy đơn giản, cực đoan, bảo thủ, trì truệ để đi đến phủ nhận những thành quả của nhân loại, phủ định những thành tựu khoa học công nghệ, quản lý kinh tế và những gì thuộc về chủ nghĩa tư bản. Với sự đột phá mới trong tư duy nhìn thẳng vào sự thật, nói và làm trên những tiến bộ của nhân loại...Đại hội Đảng lần thứ VI là mốc đánh dấu sự kiện này, đưa chúng ta nhận thức lại các qui luật kinh tế, đồng thời đề ra đường lối phát triển của đất nước mình. Đó chính là đường lối phát triển theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà Nước. Trong điều kiện ngày nay và qua thực tiễn các nước đi trước đã chứng minh rằng sự lựa chọn chính sách kinh tế mở của Đảng và Nhà Nước ta là hoàn toàn đúng đắn. Và nó phải được thể hiện trên cả hai khía cạnh là mở trong nước và mở với bên ngoài( đẩy mạnh quan hệ hợp tác với các nước, thu hút đầu tư nước ngoài...). Chính sách này đòi hỏi đặc bịêt quan tâm đến nhu cầu bức thiết của khu vực hoá, quốc tế hoá nền kinh tế đang diễn ra nhanh chóng trên nhiều lĩnh vực, nhiều khía cạnh...mà nền kinh tế Việt Nam không thể tách rời nó. Đại hội Đảng VII đã tuyên bố:" Việt Nam muốn làm bạn với tất cả các nước trong cộng đồng thế giới, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển". Đây chính là tiền đề quan trọng cho sự thành công. Điều đó được thể hiện phần nào qua kết quả đạt được của đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. 1. Kết quả đạt được của ODA. Trong những năm qua nguồn vốn huy động được từ bên ngoài qua vay nợ của Chính Phủ đặc biệt là khoản vay ODA đã trở thành nguồn vốn quan trọng bổ sung cho các mục tiêu phát triển, tạo động lực cho việc khai thác và phát huy tác dụng của các nguồn lực khác trong nứơc. Những năm qua nguồn vốn vay nợ và viện trợ nước ngoài của Chính Phủ tài trợ cho các chương trình, dự án đầu tư phát triển của đất nước ngày càng tăng, bước đầu thúc đẩy và duy trì sự phát triển ổn định của nền kinh tế xã hội, góp phần hình thành động lực và phương hướng cho các điều chỉnh chính sách kinh tế theo hướng CNH-HĐH đất nước. Vốn vay ưu đãi của Chính Phủ đã được sử dụng để bổ sung, tạo ra những năng lực sản xuất mới, ngành nghề và các lĩnh vực làm cho nước ta từng bước chuyển biến theo hướng của một nền kinh tế thị trường hiện đại. Nó được thể hiện phần nào qua bảng số liệu sau: Bảng: Phân phối ODA theo vùng đến năm 2002.( Tỷ USD) Vùng Vốn ODA( cam kết) Tỷ trọng(%) Vùng núi phía Bắc 0,546 21 Đồng băng Sông Hồng 0.624 24 Bắc Trung Bộ 0.26 10 Nam Trung Bộ 0.234 9 ĐB SCL 0.364 14 Tây Nguyên 0.13 5 Nam Bộ 0.442 17 Tổng 2.6 100 Nguồn: Bộ kế hoạch đầu tư). Qua bảng số liệu trên ta thấy được điều đáng ngạc nhiên là vùng núi phía Bắc lại có nguồn phân bổ ODA khá lớn chiếm 21% tổng vốn ODA cam kết, điều đó thể hiện sự quan tâm kịp thời và đúng mức của các nhà tài trợ và của Nhà nước đến phát triển kinh tế của các vùng nói riêng và đất nước nói chung. Qua đó cũng thể hiện trong thời gian qua các vùng đã chú trọng chủ động và tích cực thu hút các nguồn vốn phục vụ cho quá trình phát triển. Bên cạnh việc tài trợ ODA cho các vùng thì các ngành cũng được các nhà tài trợ quan tâm và qua đó bằng nguồn vốn được tài trợ của mình các ngành cũng đóng góp phần nào cho sự phát kinh tế của đất nước. Bảng: Thu hút ODA theo ngành đến năm 2002. Ngành Giá trị(Triệu USD) Tài nguyên thiên nhiên 58 Công nghiệp 59 Sức khoẻ 89 Nông nghiệp 100 Phát triển nguồn nhân lực 106 Quản lý kinh tế 117 Phát triển xã hội 122 Phát triển khu vực 126 Năng lượng 150 Giao thông 375 (Nguồn: Nghiên cứu về ODA của UNDP 2002) Qua bảng số liệu ta thây ngành giao thông chiếm một khối lượng vốn ODA áp đảo với 375 triệu USD, tiếp đến là ngành năng lượng với số vốn ODA là 150 triệu USD , hai ngành này luôn dẫn đầu về số vốn ODA được phân bổ. Nó góp phần cải thiện về điều kiện cơ sở hạ tầng của nước ta, giảm chi phí cho các nhà đầu tư khi tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh ở Việt Nam Bên cạnh đó thì hiện nay việc sử dụng vốn ODA ngày càng được chú trọng hơn vào lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, sản xuất và chế biến hàng xuất khẩu đã góp phần làm tăng giá trị sản lượng nông nghiệp với nhịp độ tương đối cao trong thời gian vừa qua, đồng thời tạo ra nguồn thu ngoại tệ để trả nợ nước ngoài. Nhiều thiết bị và công nghệ hiện đại tài trợ bằng nguồn vốn ODA sử dụng cho một số dự án quan trọng , qui mô lớn, đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật và công nghệ cao đã tạo ra một bước ngoặt mới trong sự phát triển một số ngành kinh tế mũi nhọn như khai thác dầu khí, viễn thông, điện lực, hàng không... Bên cạnh đó nguồn vốn ODA đã đáp ứng kịp thời nhu cầu cấp bách về vốn để thực hiện các mục tiêu đầu tư của các doanh nghiệp qua các hình thức như cho vay lại, tạo tiền đề cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất và đầu tư chiều sâu nằm nâng cao chất lượng sản phẩm sản xuất và dịch vụ, nâng cao năng lực của nền sản xuất xã hội và giải quyết các vấn đề xã hội, môi trường, xoá đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động, tiếp thu được các công nghệ mới và nhận chuyển giao công nghệ mới đã giúp các doanh nghiệp có cơ hội được đào tạo và đào tạo lại nhân lực của mình , nâng cao được kĩ năng quản lý, nghiệp vụ chuyên môn và ngoại ngữ theo hướng tiếp cận với công nghệ và kỹ năng tổ chức, quản lý tiên tiến của các nước công nghiệp phát triển, góp phần thúc đẩy tiến trình hội nhập của nước ta với khu vực và thế giới. 2. Kết quả đạt được của FDI. Kể từ ngày 31 tháng 12 năm 1987 luật đầu tư nước ngoài được Quốc hội thông qua, một phạm trù kinh tế mới mẻ đã hình thành, phát triển và trở thanh một bộ phận không thể tách rời của nền kinh tế Việt Nam. Số thời gian chưa đủ dài để có thể đánh giá một cách tỉ mĩ, nhưng qua đây chúng ta cũng có thể thấy được phần nào kết quả mà FDI mang lại cho nền kinh tế Việt Nam nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung. 2.1. FDI góp phần tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng CNH-