MỤC LỤC
A: Lời nói đầu
1: Sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài
2: Đối tượng phạm vi nghiên cứu
3: Phương pháp nghiên cứu
4: Mục đích nghiên cứu
5: Tên đề tài
6: Kết cấu nội dung
B: Nội dung
Chương I: Cơ sở lý luận về xuất khẩu lao động và tạo việc làm trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế
I: Xuất khẩu lao động
I.1. Định nghĩa
I.2. Lợi ích
I.3. Vai trò
I.4. Hình thức xuất khẩu lao động
I.4.1. Đưa lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài
I.4.2. Xuất khẩu lao động tại chỗ
I.5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế của xuất khẩu lao động
I.5.1. Hiệu quả kinh tế của xuất khẩu lao động
I.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế của xuất khẩu lao động
I.5.2.1. Số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài hàng năm
I.5.2.2. Tỷ trọng lao động xuất khẩu trong tổng số lực lượng lao động xã hội
I.5.2.3. Tỷ trọng lao động xuất khẩu đã được đào tạo nghề trong tổng số lao động xuất khẩu
I.5.2.4. Tỷ lệ lao động hoàn thành hợp đồng về nước
I.5.2.5. Mức tiết kiệm vốn đầu tư tạo việc làm
I.5.2.6. Mức gia tăng thu nhập quốc gia từ xuất khẩu lao động
I.5.2.7. Hệ số tái tạo ngoại tệ trên một lao động
II. Tạo việc là
II.1. Khái niệm
II.2. Vai trò của tạo việc làm
II.3. Nhân tố ảnh hưởng đến tạo việc làm cho người lao động
II.3.1. Điều kiện tự nhiên, vốn, công nghệ
II.3.2. Nhân tố thuộc về sức lao động
II.4. Phương hướng tạo việc làm cho người lao động
II.4.1. Phát triển nghành nghề phù hợp
II.4.2. Đẩy mạnh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của phát triển kinh tế xã hội
II.4.3. Đẩy mạnh xuất khẩu lao động
II.4.4. Tăng cường họat động của hệ thống thông tin của thị trường lao động
II.4.5. Động viên giúp đỡ người lao động tự tạo việc làm trong các nghành nghề thuộc khu vực kinh tế ngoài nhà nước, đặc biệt là khu vực phi chính phủ
II.4.6. Các giải pháp khác tạo việc làm
III. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế
III.1. Khái niệm
III.2. Đặc điểm của hội nhập kinh tế quốc tế
III.3. Vai trò của hội nhập kinh tế quốc tế
III.4. Bản chất của hội nhập kinh tế quốc tế
III.5. Lợi ích của quá trình hội nhập
III.6. Tầm quan trọng của xuất khẩu lao động trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
III.6.1. XKLĐ cho phép phát huy lợi thế so sánh về nhân công, khai thác tối đa yếu tố ngoại lực trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
III.6.2. XKLĐ góp phần tạo việc làm cho người lao động, giảm thất nghiệp, góp phần xoá đói giảm nghèo
III.6.3. XKLĐ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
III.6.4. XKLĐ tạo thu nhập cao cho người lao động, tăng nguồn thu cho ngân sách, tăng tich luỹ và đầu tư
III.6.5. XKLĐ góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động xã hội theo yêu cầu của CNH-HĐH, kinh tế tri thức và kinh té thị trường
III.6.6. XKLĐ góp phần tiếp cận, khám phá và thúc đẩy ứng dụng công nghệ tiên tiến trong tiến trình CNH-HĐH
III.6.7. Tăng cường hội nhập, mở rộng giao lưu quốc tế và hình thành cộng đồng người Việt ở nước ngoài
Chương II: Đánh giá thực trạng XKLĐ _ hướng giải quyết việc làm của tỉnh Bắc Giang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Đất nước
I .Tổng quan về tình hình XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang trong thời gian qua
I .1 . Thực trạng XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang
I.2. Ưu và nhược điểm của công tác XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang trong thời gian qua
I .2.1 Ưu điểm
I .2.2. Nhược điểm
II . Mục tiêu và định hướng XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang
II.1. Mục tiêu
II.2. Định hướng XKLĐ
Chương III: Nhiệm vụ và giải pháp
III.1 Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về công tác XKLĐ
III.2. Đẩy mạnh và tăng cường trợ giúp pháp lý, trợ giúp về làm hồ sơ, thủ tục pháp lý, vay vốn, giáo dục định hướng cho người lao động
III.3.Xây dựng chính sách hỗ trợ cho người lao động
III.3.1. Hỗ trợ về vay vốn chi phí cho XKLĐ
III.3.2. Hỗ trợ các huyện, tỉnh
III.3.3. Thành lập quỹ hỗ trợ XKLĐ
III.4. Giao chỉ tiêu, kế hoạch cho các địa phương về số lượng người đi XKLĐ
III.5.Xây dựng chương trình phối hợp giữa UBND các huyện tỉnh và các doanh nghiệp XKLĐ
III.6.Tăng cường giám sát họat động XKLĐ
IV .Tổ chức thực hiện
IV.1.Đối với cấp tỉnh
IV.2.Đối với các huyện, tỉnh
IV.4.Đối với các doanh nghiệp
IV.3.Đối với các xã, phường, thị trấn
C: Kết luận
D: Tài liệu tham khảo
29 trang |
Chia sẻ: maiphuongdc | Lượt xem: 2820 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Xuất khẩu lao động giải pháp tạo việc làm ở tỉnh Bắc Giang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
nhân và hộ gia đình; người lao động với lợi ích của nhà nước; trong việc lợi ích của những người đi XKLĐ với doanh nghiệp XKLĐ và các cơ sở đào tạo; trong việc lợi ích doanh nghiệp với lợi ích nhà nước .
I.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế của xuất nhập khẩu lao động
I.5.2.1.Số lượng lao động làm việc ở nước ngoài hàng năm
Số lượng lao động làm việc hàng năm ở nước ngoài gồm số lao động đang làm việc ở nước ngoài trong năm cộng với số lao động năm trước chưa về nước và số lao động xuất khẩu bình quân trong năm trừ đi số lao động bình quân về nước trong năm .
Nếu họat động tạo việc làm ở nước ngoài được duy trì thường xuyên và hợp lý thì nhà nước ta sẽ giải quyết được một lượng lớn lao động, giảm tỷ lệ thất nghiệp đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
I.5.2.2. Tỷ trọng lao động xuất khẩu trong tổng số lực lượng lao động xã hội
Tỷ trọng lao động xuất khẩu trong tổng số lực lượng lao động xã hội là tỷ lệ phần trăm số người lao động đi làm việc ở nước ngoài so với tổng lực lượng lao động trong nước.
Tỷ trọng này phản ánh quy mô giảI quyết việc làm do XKLĐ mang lại, tỷ trọng này càng cao thì lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài càng lớn và ngược lại. Khi nền kinh tế của đất nước tạo ra được nhiều việc làm, thu nhập của việc làm trong nước đủ hấp dẫn thì tỷ trọng này sẽ giảm.
I.5.2.3. Tỷ trọng lao động xuất khẩu đã được đào tạo nghề trong tổng số lao động xuất khẩu
Tỷ trọng lao động xuất khẩu đã được đào tạo nghề trong tổng số lao động xuất khẩu phản ánh chất lượng lao động xuất khẩu; là tỷ lệ phần trăm số người lao động đi làm việc đã qua đào tạo so với tông số lao động xuất khẩu
Tỷ trọng công nhân lành nghề xuất khẩu trên tổng số lao động xuất khẩu là tỷ lệ phần trăm số công nhân lành nghề đi làm việc ở nước ngoài so với tổng số lao động xuất khẩu .
Tỷ trọng chuyên gia xuất khâủ trên tổng số lao động xuất khẩu là tỷ lệ phần trăm số chuyên gia đi làm việc ở nước ngoài so với tổng số lao động xuất khẩu.
Tỷ trọng này phản ánh chất lượng lao động xuất khẩu và trình độ phát triển khoa học và công nghệ của một quốc gia. Các nước có trình độ khoa học và công nghệ phát triển, có đội ngũ cán bộ khoa học công nghệ dồi dào thường xuất khẩu các chuyên gia sang các nước có trình độ kém phát triển kèm theo các điều kiện nhất định nhằm thu lợi nhuận cao.
I.5.2.4. Tỷ lệ lao động hoàn thành hợp đồng về nước
Tỷ lệ lao động hoàn thành hợp đồng về nước là tỷ lệ phần trăm số lao động XKLĐ đã hoàn thành hợp đồng lao động về nước trên tổng số lao động đi XKLĐ theo hợp đồng.
I.5.2.5. Mức tiết kiệm vốn đầu tư tạo việc làm
Mức tiết kiệm vốn đầu tư tạo việc làm bằng xuất đầu tư tạo việc làm trong nước một năm nhân với số lao động bình quân làm việc ở nước ngoài cùng năm .
Chỉ tiêu này cho biết XKLĐ đã tiết kiệm được bao nhiêu vốn cho đầu tư tạo việc làm trong nước.
I.5.2.6. Mức gia tăng thu nhập quốc gia từ XKLĐ
Mức gia tăng thu nhập quốc gia từ XKLĐ là khoản thu nhập quốc gia tăng thêm do thu nhập từ các hoạt động dịch vụ trực tiếp hoặc gián tiếp phục vụ XKLĐ và thu nhập của người lao động làm việc ở nước ngoài mang lại .
I.5.2.7. Hệ số tái tạo ngoại tệ trên một lao động
Hệ số tái tạo ngoại tệ trên một lao động là số chênh lệch từ ngoại tệ thu về trừ cho số ngoại tệ phải chi trả ra nước ngoài tính cho một người lao động.
Chỉ tiêu này cho biết số ngoại tệ được táI tạo hàng năm của một người lao động làm việc trong nước cũng như ngoài nước. So sánh hệ số táI tạo giữa người lao động làm việc trong nước và ngoài nước, giữa các ngành với nhau cho ta biết lao động làm việc ở đâu đóng góp nhiều hay ít vào việc tăng dự trữ ngoại tệ của quốc gia.
II. Tạo việc làm
II.1. Khái niệm
Tạo việc làm là tạo ra số lượng và chất lượng tư liệu sản xuất, số lượng và chất lượng sức lao động và các điều kiện KTXH khác để kết hợp tư liệu sản xuất và sức lao động.
Cơ chế tạo việc làm là cơ chế 3 bên: người lao động, nhà nước và người sử dụng lao động .
Người lao động: người lao động luôn mong muốn mình tìm được công việc ổn định và thu nhập cao. Để đạt được mong muốn này ngưòi lao động phải đầu tư cho phát triển nghề nghiệp nhất định nào đó thông qua các lớp dạy nghề, các khoá học đào tạo…
Nhà nước: nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi để kết hợp sức lao động và tư liệu sản xuất ; thông qua việc tạo hành lang pháp lý, chính sách luật lệ liên quan…
Người sử dụng lao động: cần có thông tin về thị trường đầu vào và đầu ra để không chỉ tạo việc làm mà còn duy trì và phát triển chỗ làm cho người lao động. Ngoài ra người sử dụng lao động cũng cần phát triển quy mô kinh doanh, đầu tư cơ sở để tạo việc làm tốt hơn, nhiều hơn cho ngưòi lao động .
II.2. Sự cần thiết của tạo việc làm
Sự phát triển kinh tế được biểu hiện ở chỗ sự tăng trửơng và phát triển kinh tế. Chỉ tiêu này được biểu hiện ở sự tăng lên của tổng sản phẩm xã hội, sự tăng lên này phụ thuộc vào hai yếu tố, đó là thời gian lao động và hiệu quả của lao động. Như vậy muốn tăng tổng sản phẩm xã hội một mặt phảI huy động triệt để để mọi người có khả năng lao động đều tham gia vào nền sản xuất xã hội tức là mọi người đều có việc làm đầy đủ, đồng thời phảI nâng cao hiệu quả sử dụng lao động.Do vậy việc làm được coi là giải pháp có tính chiến lược cho sự phát triển kinh tế xã hội của nước ta.
Tạo việc làm đầy đủ cho người lao động không những tạo điều kiện để người lao động tăng thu nhập, nâng cao đời sống, mà còn làm giảm các tệ nạn xã hội, làm cho xã hội ngày càng văn minh hơn.
Tạo việc làm đầy đủ cho người lao động còn có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với người lao động ở chỗ, tạo cơ hội cho họ thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, trong đó có quyền cơ bản nhất là quyền được làm việc, nhăm nuôi sống bản thân, gia đình và góp phần xây dựng đất nước.
II.3. Nhân tố ảnh hưởng đến tạo việc làm cho người lao động
II.3.1.Điều kiện tự nhiên
Cầu lao động là cầu dẫn xuất, có nghĩa là lượng cầu về một loại lao động nào đó sẽ dựa trên hai cơ sở: năng suất lao động để sản xuất ra hàng hóa và dịch vụ, giá trị thị trường của các loại hàng hóa và dịch vụ đó. Như vậy, cầu lao động bắt nguồn từ cầu sản xuất. Muốn mở rộng quy mô sản xuất thì phải dựa vào tiêu đề vật chất nên tiêu đề vật chất chính là nhân tố ảnh hưỏng tới tạo việc làm.
Mỗi quốc gia, vùng, thành phố, tỉnh …có những điều kiện tự nhiên khác nhau nên mỗi quốc gia cần phải biết dựa vào lợi thế so sánh của mình để phát triển kinh tế tạo ra việc làm.
Vốn và công nghệ có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế. Bởi lẽ không có vốn đầu tư đưa vào sản xuất, các nguồn nhân lực sẽ bị ứ đọng, không có tiền đề vật chất để họat động nên số lượng việc làm được tạo ra giảm.
II.3.2. Nhân tố thuộc về sức lao động
Nhân tố ảnh hưỏng tới tạo việc làm cho người lao động là sức lao động trên hai phương diện số lượng và chất lượng. Trong bối cảnh một đất nước đang phát triển như VN hiện nay thì vấn đề số lượng lao động không phải là vấn đề khó mà quan trọng ở đây là chất lượng của sức lao động. Người lao động muốn có việc làm thì phải có năng lực, trình độ, phải có đủ vốn con người cả về thể lực và trí lực .
II.3.3. Cơ chế chính sách KT-XH ảnh hưởng đến tạo việc làm
Một trong các nhân tố quan trọng trong tạo việc làm cho người lao động chính là các cơ chế chính sách của chính phủ quốc gia, chính quyền địa phương và các quyết định của doanh nghiệp. Tùy vào từng thời kỳ chính phủ sẽ đề ra các chính sách cụ thể, tạo ra hành lang pháp lý cho phát triển sản xuất, cải thiện đời sống người công nhân.
II.4 . Phương hướng tạo việc làm cho người lao động
II.4.1. Phát triển nghành nghề phù hợp
Phát triển các nghành công nghiệp: để tạo ra các chỗ làm việc cho người lao động trong những năm trước mắt phải đưa vào các nghành nghề sử dụng lao động nhưng để nâng cao năng suất, sử dụng hiệu qủa lao động, CNH-HĐH không chỉ theo chiều rộng mà phải chú ý đến chiều sâu.
Sở dĩ phải phát triển khu vực công nghiệp hoá vì chỉ có thể mới nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao, toạ ra giá trị gia tăng lớn .
Phải phát triển lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp nhẹ vì khu vực này có vốn đầu tư thấp, hệ số sử dụng nhân lực cao, cho phép tao ra nhiều công ăn việc làm tại chỗ ,qua đó giải quyết được nhu cầu việc làm cho một bộ phận lớn LLLĐ, giảm tỷ lệ thất nghiệp.
Phát triển mạnh các loại dịch vụ có chất lượng cao phục vụ CNH và đời sống của người dân đồng thời tạo ra việc làm cho người lao động.
Phát triển nông nghiệp dựa trên thế mạnh của nước có khí hậu nhiệt đới như : tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật nông thôn, hiện đại hoá nông nghiệp, định hướng phát triển nông nghiệp dựa vào nhiều hình thức tư nhân tập thể, liên doanh, phát triển các cơ sở sản xuất cơ khí nhỏ và sửa chữa máy nông nghiệp, hỗ trợ phát triển các làng nghề, nâng cao mức sống. Qua đó sẽ thúc đẩy kinh tế nông thôn tiến nhanh hơn và giảm bớt khoảng cách giữa nông thôn và thành thị, tăng hiệu quả sử dụng thời gian lao động ở nông thôn.
II.4.2. Đẩy mạnh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của phát triển kinh tế xã hội
Phát huy vai trò của nhà nước trong việc xây dựng và ban hành, hướng dẫn thực hiện các chính sách đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện các cấp tiểu học tạo tiền đề cho đào tạo nghề, chuyên môn nghiệp vụ của người lao động .
Gắn dạy nghề với đào tạo việc làm cho người lao động
II.4.3. Đẩy mạnh XKLĐ
Để giải quyết vấn đề việc làm thì có nhiều biện pháp, trong đó XKLĐ và chuyên gia là một họat động kinh tế xã hội góp phần tạo biệc làm, nâng co trình độ tay nghề cho người lao động, tăng nhuồn thu ngoại tệ cho đấ nước…Cùng với mục tiêu tạo việc làm trong nước thì tạo việc làm ngoài nước thông qua con đường XKLĐ được coi là định hướng quan trọng, lâu dài, góp phần phát triển đất nước trong thời kì CNH-HĐH ..Và đây cũng là một biện pháp được nhiều nước trên thế giới quan tâm và khai thác tối đa: thông qua XKLĐ các nước không chỉ giảm bớt gánh nặng việc làm mà còn làm tăng thu nhập cho bản thân người lao động và gia đình họ. Mặt khác thông qua XKLĐ người lao động học hỏi và tiếp nhận kỹ thuật hiện đại, phương pháp tiên tiến và tác phong công nghiệp.
XKLĐ là một trong những hướng giải quyết việc làm cho người lao động.
II.4.4. Tăng cường hoạt động của hệ thống thông tin thị trưòng lao động
Việc đẩy mạnh họat động của hệ thống thông tin thị trưòng lao động nhăm tạo mới thị trường để người lao động và người sử dụng lao động gặp nhau trên thị trường đúng thời gian và không gian, thê hiện ở việc xuất hiện các hội chợ việc làm cũng mang lại những kết quả đáng khích lệ, tạo ra một kênh giao dịch quan trọng trên thị trường lao động giữa người sử dụng lao động và người lao động
II.4.5. Động viên giúp đỡ người lao động tự tạo việc làm trong các nghành nghề thuộc khu vực kinh tế ngoài nhà nước, đặc biệt là khu vực phi chính phủ
Cần coi khu vực phi chính thức là một bộ phận hợp thành của nền kinh tế đang phát triển, có vai trò to lớn trong giả quyết việc làm bởi vì khu vực này không đòi hỏi lao động có tay nghề, có trình độ chuyên môn kỹ thuật ,sử dụng vốn ít. Chúng ta phảI tôn trọng sự phát triển khách quan, năng động của khu vực phi chính thức, hỗ trợ cho nó cùng phát triển trong chiến lược chung của nền kinh tế.
II.4.6. Các giải pháp khác tạo việc làm
Có rất nhiều giảI pháp khác tạo việc làm như: sắp xếp lại lao động trong doanh nghiệp, giải quyết tốt lao động dôi dư , khuyến khích ngưòi lao động cao tuổi hoặc không đáp ứng cho yêu cầu nhiệm vụ mới về hưu sớm tự nguyện thôi việc với mức lương hưu hấp dẫn.
III. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế
III.1. Khái niệm
Hội nhập kinh tế quốc tế là một xu thế vận động tất yếu của các nền kinh tế trên thế giới trong điều kiện hiện nay, khi quá trình toàn cầu hóa, khu vực hóa và quốc tế hóa đang diễn ra hết sức nhanh chóng dưới sự tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ.
Đối với các nước dang và kém phát triển ( trong đó có Việt Nam) thì hội nhập kinh tế quốc tế là con đường tốt nhất để rút ngắn tụt hậu so với các nước khác và có điều kiện phát huy tối ưu hơn những lợi thế so sánh của mình trong phân công lao động và hợp tác quốc tế.
Có ý kiến cho rằng: hội nhập kinh tế quốc tế là sự phản ánh quá trình các thể chế quốc gia tiến hành xây dựng, thương lượng, ký kết và tuân thủ các cam kết song phương, đa phương và toàn cầu ngày càng đa dạng hơn, cao hơn và đồng bộ hơn trong các lĩnh vực đời sống kinh tế quốc gia và quốc tế.
ý kiến khác lại cho rằng: hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình loại bỏ dần các rào cản thương mại quốc tế và di chuyển các nhân tố sản xuất giữa các nước.
Mặc dù có những quan niệm khác nhau, nhưng hiện nay khái niệm tương đối phổ biến được nhiều nước chấp nhận về hội nhập như sau: hội nhập kinh tế quốc tế là sự gắn kết khu vực toàn cầu, trong đó mối quan hệ giữa các nước thành viêncó sự ràng buộc theo quy định chung của khối.
Nói cách khái quát nhất, hội nhập kinh tế quốc tế là sự gắn kết nền kinh tế của mỗi quốc gia vào các tổ chức hợp tác kinh tế khu vực và toàn cầu; trong đó mối quan hệ giữa các nước thành viên nên có sự ràng buộc theo những quy định chung của khối .
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình các quốc gia thực hiện mô hình kinh tế mở tự nguyện tham gia vào các định chế kinh tế, và tài chính quốc tế, thực hiện thuận lợi hoá và tự do hoá thương mại, đầu tư và các hoạt động kinh tế đối ngoại khác .
III.2. Đặc điểm của hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế quốc tế là sự đan xen, gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế quốc gia và nền kinh tế thế giới. Nó là quá trình vừa hợp tác để phát triển, vừa đấu tranh rất phức tạp, đặc biệt là đấu tranh của các nước đang phát triển để bảo vệ lợi ích của mình, vì một trật tự công bằng, chống lại những áp đặt phi lý của các cường quốc kinh tế và các công ty xuyên quốc gia.
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình xóa bỏ từng bước và từng phần các rào cản về thương mại và đầu tư giữa các quốc gia theo hướng tự do hóa kinh tế. Hội nhập kinh tế quốc tế tạo điều kiện mới cho các doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, mặt khác buộc các doanh nghiệp phảI có những đổi mới và hoàn thiện thể chế kinh tế, đặc biệt là các chính sách và phương thức quản lý vĩ mô.
Hội nhập kinh tế quốc tế chính là tạo dựng các nhân tố mới và điều kiện mới cho sự phát triển của từng quốc gia và cộng đồng quốc tế trên cơ sở trình độ phát triển ngày càng cao và hiện đại của lực lượng sản xuất.
Hội nhập kinh tế quốc tế chính là sự khơI thông các dòng chảy nguồn lực trong và ngoài nước, tạo điều kiện mở rộng thị trường, chuyển giao công nghệ và các kinh nghiệm quản lý.
III.3. Vai trò
Không thể một quốc gia nào trên thế giới tồn tại độc lập, phát triển có hiệu quả mà không có mối quan hệ nào với các quốc gia trên thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế. Bởi vì ngày nay hai phạm trù thực tiễn tồn tại kháhc quan đó là: quan hệ hàng hóa tiền tệ và sự trao đổi này đã ra khỏi phạm vi của một quốc gia và sự tồn tại của các quốc gia độc lập có chủ quyền. Cho nên quan hệ kinh tế giữa các nước mang tính tất yếu khách quan.
Thật vậy, sự tồn tại của trái đất được xem như là một tổng thể thống nhất chẳng những đứng trên giác độ tự nhiên, mà còn trong mọi lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực kinh tế, bởi mỗi phần của tráI đất nằm ở một vị trí nhất định và sự phát triển không đồng đều giữa các khu vực khác nhau dẫn đén sự thỏa mãn về sản phẩm khác nhau.
Đối với các nước phát triển thì mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế ra bên ngoài giúp cho việc bành trướng mau lẹ sức mạnh kinh tế của mình, như tìm kiếm thị trường mới để giảI quyết tình trạng khủng hoảng thừa về hàng hóa, để tìm kiếm nơI đầu tư thuận lợi đem lại lợi nhuận cao, giảm được chi phí sản xuất do sử dụng nhân công và tài nguyên rẻ của các nước chậm phát triển.
Đối với các nước dang phát triển: hội nhập kinh tế quốc tế có lợi trong việc tiếp nhận kĩ thuật tiên tiến làm cho năng suất lao động tăng, và ở các nước dang phát triển việc thiếu vốn trở nên trầm trọng, nên mở rộng quan hệ ra bên ngòai tạo điều kiện thu hút vốn để thực hiện hiện đại hóa quá trình kinh tế diễn ra ở các nước này. Hơn nữa thị trường trong các nước này nhỏ và hẹp, không đủ đảm bảo phát triển công nghiệp với quy mô hiện đại, sản xuất hàng lọat, do đó không tạo được công ăn việc làm, nạn thất nghiệp ngày càng nghiêm trọng. Việc mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế với nước ngoài giúp cho việc tập trung phát triển các thế mạnh của đất nước.
Nắm bắt được vấn đề mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế có ý nghĩa thực tiễn to lớn đặc biệt đối với đất nước Việt Nam chúng ta, nơI đã trải qua bao cuộc chiến tranh giữ nước hào hùng, nhưng nghèo đói,hiểm họa đe dọa.
Muốn đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, xích lại trình độ phát triển cao của khu vực và thế giới thì phải thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước: “đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại, thực hiện đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa mối quan hệ kinh tế”.
Vai trò của hội nhập kinh tế quốc tế nhằm giải quyết 6 vấn đề chủ yếu:
Thứ nhất là, đàm phán cắt bỏ thuế quan;
Thứ hai là, giảm, loại bỏ hàng rào phi thuế quan;
Thứ ba là, giảm bớt các trở ngại đối với đầu tư quốc tế;
Thứ tư là, điều chỉnh các chính sách thương mại quốc tế;
Thứ năm là, giảm bớt các hạn chế đối với dịch vụ;
Thứ sáu là, triển khai các họat động văn hóa, giáo dục,y tế… có tính chất toàn cầu.
III.4.Bản chất của hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế quốc tế là sự đan xen gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế quốc gia và nền kinh tế thế giới. Nó là quá trình vừa hợp tác để phát triển, vừa đấu tranh rất phức tạp, đặc biệt là đấu tranh của các nước đang phát triển để bảo vệ lợi ích của mình, vì một trật tự công bằng, chống lại áp đặt phi lýcủa các cường quốc kinh tế và các công ty xuyên quốc gia.
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình xoá bỏ từng bước và từng phần các rào cản về thưong mại và đầu tư giữa các quốc gia theo hưóng tự do hoá thương mại và đầu tư giữa các quốc gia theo hướng tự do hóa kinh tế.
Hội nhập kinh tế quốc tế một mặt tạo điều kiện thuận lợi mới cho cácdoanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, mặt khác buộc các doanh nghiệp phải có những đổi mới để nâng cao sức cạch tranh trên thương trường.
Hội nhập kinh tế quốc tế tạo thuận lợi cho việc thực hiện các công cuộc cải cách ở các quốc gia nhưng đồng thời cũng là yêu cầu, sức ép đối với các quốc gia trong việc đổi mới và hoàn thiện thể chế kinh tế, đặc biệt là chính sách và phương thức quản lý vĩ mô .
Hội nhập kinh tế quốc tế chính là tạo dựng các nhân tố mói và điều kiện mới cho sự phát triển của từng quốc gia và cộng đồng quốc tế trên cơ sở trình độ phát triển ngày càng cao và hiện đại của lực lưọng sản xuất.
Hội nhập kinh tế quốc tế là sự khơi thông các dòng chảy nguồn lực trong và ngoài nước, tạo điều kiện mở rộng thị trường, chuyển giao công nghệ và các kinh nghiệm quản lý.
III.5. Lợi ích của quá trình hội nhập
Hội nhập kinh tế quốc tế là một xu hưóng khách quan, có tác động tích cực đến các nước thành viên như:
Khai thác có hiệu quả lợi thế so sánh của các nước thành viên, hình thành cơ cấu kinh tế phù hợp,tạo điều kiện thuận lợi và tăng cường phát triển các mối quan hệ thương mại và đầu tư, mở rộng thị trường xuất khẩu và nhập khẩu.
Tạo nên sự ổn định trong quan hệ giữa các nước nhằm đạt đến mục tiêu của quá trình liên kết.
Hình thành cơ cấu kinh tế quốc tế mới với những ưu thế về quy mô và nguồn lực phát triển, tạo việc làm cho dân cư và gia tăng phúc lợi cho toàn thể cộng đồng.
Tạo động lực cạnh tranh, kích thích ứng dụng thành tựu KHCN mới ở các quốc gia và các doanh nghiệp.
Điều chỉnh các chính sách phát triển cho phù hợp với chính sách phát triển của toàn thể liên kết.
Tiết kiệm được các chi phí quản lý, chi phí hảI quan cửa khẩu và chi phí giao dịch khác.
III.6.Tầm quan trọng của XKLĐ trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
III.6.1.XKLĐ cho phép phát huy lợi thế so sánh về nhân công, khai thác tối đa yếu tố ngoại lực trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế
XKLĐ là quá trình tham gia và hội nhập thị trường lao động quốc tế nhằm khai thác tối đa yếu tố ngoại lực, cho phép sử dụng lợi thế so sánh về nhân công để di chuyển một bộ phận lao động Việt Nam ra ngoài nước để giảI quyết việc làm, vừa tạo khoảng trống để dưa công nghệ có hàm lượng vốn và kĩ thuật cao vào sản xuất, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, tăng thu nhập và tích lũy của người lao động, tăng GDP của đất nước.
III.6.2. XKLĐ góp phần tạo việc làm cho người lao động, giảm thất nghiệp ,góp phần xoá đói giảm nghèo
Chiến lược phát triển kinh tế –xã hội 2001-2010 vạch rõ: “ giảI quyết việc làm là yếu tố quyết định để phát huy nhân tố con người, ổn định và phát triển kinh tế, làm lành mạnh xã hội, đáp ứng nguyện vọng chính đáng và yêu cầu bức xúc của nhân dân… Đẩy mạnh XKLĐ, xây dựng và thực hiện đồng bộ, chặt chẽ cơ chế, chính sách về đào tạo nguồn lao động, đưa lao động ra nước ngoài, bảo vệ quyền lợi và tăng uy tín củangười lao động Việt Nam ở nước ngoài”
III.6.3.XKLĐ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Chất lượng nguồn nhân lực là năng lực về văn hóa, đạo đức, tư tưởng và sự thống nhất với kĩ năng lao động theo nghề nghiệp của người lao động. Trong quá trình làm việc ở nước ngoài, người lao động phảI tuân thủ nghiêm ngặt những kỉ luật lao động, tác phong công nghiệp,ý thức tuân thủ pháp luật… đây cũng là quá trình rèn luyện kĩ năng người lao động theo tiêu chuẩn của người công nhân hiện đại.
III.6.4. XKLĐ tạo thu nhập cao cho người lao động, tăng nguồn thu cho ngân sách, tăng tich luỹ và đầu tư
Sau khi trở về nước, người lao động vừa thoát khỏi đói nghèo mà còn có khả năng đầu tư cơ sở sản xuất, thành lập nên các doanh nghiệp…Đồng thời XKLĐ cũng làm tăng GDP thông qua các khoản thu dịch vụ như: phí dịch vụ XKLĐ, tiền bán vé máy bay… ; XKLĐ làm tăng nguồn thu ngoại tệvà cỉa thiện cán cân thanh toán quốc tế, tăng tích lũy và đầu tư góp phần thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng và phát triển.
III.6.5.XKLĐ góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế và cơ cấu lao động xã hội theo yêu cầu của CNH-HĐH, kinh tế tri thức và kinh tế thị trường
Trên góc độ cơ cấu ngành: XKLĐ góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thông qua đầu tư phát triển các ngành mới ra đời làm cho cơ cấu ngành chuyển dịch từ nông nghiệp sang công nghiệp, thương mại và dịch vụ.
Trên góc độ cơ cấu thành phần kinh tế: nâng cao hiệu quả XKLĐ làm tăng quy mô tích lũy và đầu tư tư nhân do đó làm tăng tích lũy và quy mô của đầu tư xã hội. Từ đó làm xuất hiện ngày càng nhiều các công ty, doanh nghiệp tư nhân … làm thay đổi cơ cấu kinh tế.
Xét về cơ cấu vùng kinh tế: XKLĐ góp phần làm cho phát triển kinh tế nông thôn, xuất hiện các trung tâm kinh tế tại nông thôn làm cho cơ cấu vùng kinh tế nông thôn thay đổi, thúc đẩy quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng.
Xét về cơ cấu lao động xã hội là tỷ lệ phân bố và tác động qua lại của lao động ở các ngành kinh tế quốc dân. Nó được thể hiện qua tỷ trọng của lao động của từng ngành, vùng và thành phần kinh tế của nền kinh tế so với tổng số lao động xã hội.
III.6.6.XKLĐ góp phần tiếp cận, khám phá và thúc đẩy ứng dụng công nghệ tiên tiến trong tiến trình CNH-HĐH
Lao động Việt Nam chủ yếu đi làm việc ở các nước phát triển, qua lao động họ trực tiếp sử dụng và tiếp thu công nghệ tiên tiến .Mặt khác, XKLĐ chẳng những tạo điều kiện khắc phục “rào cản” về việc ứng dụng công nghệ hiện đại do dư thừa lao động; mà còn thúc đẩy sự nghiệp CNH-HĐH góp phần đưa nước ta phát triển theo con đường rút ngắn hiện đại.
III.6.7.Tăng cường hội nhập, mở rộng giao lưu quốc tế và hình thành cộng đồng người Việt ở nước ngoài
Mở rộng thị trường lao động quốc tế, một mặt chúng ta góp phần làm giảm cung về nhân lực trên thị trường lao động trong nước, đồng thời làm tăng cung và thay đổi cơ cấu cung lao động trên thị trường lao động quốc tế. Khi tham gia thị trường lao động quốc tế, buộc người lao động phải tự đào tạo mình theo các tiêu chuẩn quốc tế như kỹ năng, ngoại ngữ, kỷ luật và phong cách lao động,…để đủ sức cạnh tranh với lao động các nước khác.
Người lao động đi làm việc ở nước ngoài hết thế hệ này đến thế hệ kia hình thành nên cộng đồng người Việt tại các nước và các vùng lãnh thổ trên thế giới. Đây chính là cầu nối kinh tế -văn hóa … giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và trên thế giới.
Chương II : Đánh giá thực trạng XKLĐ _ hướng giải quyết việc làm của tỉnh Bắc Giang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Đất nước
I .Tổng quan về tình hình XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang trong thời gian qua
I .1 . Thực trạng XKLĐ ở tỉnh Bắc Giang
Là một tỉnh trung du miền núi phía Bắc, kinh tế chủ yêu là thuần nông, số hộ nghèo còn chiếm tỷ lệ cao( năm 2005 là 30.67%); thu nhập bình quân đầu nguời thấp chỉ đạt 305USD; nhân khẩu trong độ tuổi lao động chiếm 59.7 %, chủ yếu là lao động tham gia lĩnh vực nông, lâm nghiệp( chiếm 73% dân số trong độ tuổi lao động).Do đó nhu cầu về việc làm và XKLĐ rất lớn đồng thời thị trường để tuyển dụng đI XKLĐ cũng rất lớn.
Giai đoạn 2001-2006 và 5 tháng đầu năm 2007, tổng số người đi XKLĐ của tỉnh đạt hơn 1.8 vạn người; trong đó, các huyện có nhiều người đi XKLĐ nhất là Lục Nam,
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 75501.DOC