Đề cương Luật Quốc tế

vùc nh­ thêi k× tr­íc. C©u9: Tr×nh bµy kh¸i niÖm vµ quy chÕ ph¸p lý cña l·nh thæ quèc gia * KN: l·nh thæ quèc gia lµ bé phËn cÊu thµnh cña quèc gia, bao gåm vïng ®Êt, vïng n­íc, vïng trêi phÝa trªn vµ lßng ®Êt phÝa d­íi thuéc chñ quyÒn hoµn toµn, ®Çy ®ñ vµ tuyÖt ®èi cña mét quèc gia nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra tÊt c¶ c¸c tµu biÓn m¸y bay, tµu vò trô cã mang cê hay dÊu hiÖu ®Æc biÖt kh¸c cña quèc gia, cq ®¹i diÖn ngo¹i giao, ®­êng èng dÉn c«ng tr×nh, thiÕt bÞ cña quèc gia n»m ngoµi l·nh thæ quèc gia … nh­ng ®­îc LuËt quèc tÕ. * Quy chÕ ph¸p lý cña l·nh thæ quèc gia + QuyÒn tèi cao cña quèc gia ®èi víi l·nh thæ. Mçi quèc gia cã chñ quyÒn hoµn toµn ®Çy ®ñ vµ tuyÖt ®èi víi l·nh thæ cña m×nh gäi lµ quyÒn tèi cao cña quèc gia ®èi víi. + Nguyªn t¾c bÊt kh¶ x©m phËm toµn vÑn l·nh thæ: BÊt kh¶ x©m ph¹m l·nh thæ quèc gia cã nghÜa lµ kh«ng ®­îc x©m ph¹m l·nh thæ cña mét quèc gia d­íi bÊt k× h×nh thøc nµo. Cßn toµn vÑn l·nh thæ cã nghÜa lµ nghiªm cÊm chia c¾t l·nh thæ hoÆc x©m chiÕm mét phÇnl·nh thæ cña bÊt kú quèc gia nµo. Néi dung nguyªn t¾c bÊt kh¶ x©m ph¹m vµ toµn vÑn l·nh thæ quèc gia: - Nghiªm cÊm x©m chiÕm l·nh thæ b»ng bÊt cø c¸ch hµo - Biªn gioÐi quèc gia lµ æn ®Þnh vµ bÊt kh¶ x©m ph¹m. - Kh«ng ®­îc sö dông l·nh thæ quèc gia khi kh«n cã sù ®ång ý cña quèc gia chñ nhµ * Néi dung quy chÕ ph¸p lý - Quèc gia cã toµn quyÒn trong viÖc ®Þnh ®o¹t vµ lùa chän mét chÕ ®é chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi … trªn ph¹m vi toµn l·nh thæ quèc gia m×nh. - Quèc gia cã toµn quyÒn trong viÖc x©y dùng ph¸p luËt trªn ph¹m vi toµn l·nh thæ quèc gia. - Quèc gia cã quyÒn SH hoµn toµn vµ riªng biÖt ®èi víi tÊt c¶ tµi nguyªn thiªn nhiªn ë l·nh thæ quèc gia m×nh. - Quèc gia cã quyÒn tµi ph¸n ®èi víi mäi c¸ nh©n, ph¸p nh©n vi ph¹m Ph¸p luËt trªn l·nh thæ quèc gia m×nh, trõ tr­êng hùp ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ quèc gia ®· kÝ kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh kh¸c. - Quèc gia cã quyÒn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p c­ìng chÕ cÇn thiÕt nh»m xö lý hoÆc ng¨n ngõa c¸c vi ph¹m PL ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ quèc gia ®· kÝ kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh kh¸c. C©u 10: Tr×nh bµynéi dung vµ ý nghÜa nguyªn t¾c kh«ng sö dông søc m¹nh hoÆc ®e do¹ søc m¹nh trong quan hÖ quèc tÕ Tr¶ lêi: * Néi dung: - CÊm mäi ho¹t ®éng sö dông søc m¹nh hoÆc ®e do¹ sö dông søc m¹nh ®Ó chèng l¹i c¸c quèc gia kh¸c. - CÊm sö dông søc m¹nh hoÆc ®e do¹ sö dông søc m¹nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp quèc tÕ. - C¸c quèc gia kiÒm chÕ viÖc dïng søc m¹nh ®Ó kiÒm chÕ. Liªn Hîp quèc quy®Þnh tÊt c¶ thµnh viªn LHQ tõ bá ®e do¹ b»ng vò lùc hoÆc sö dông vò lùc trong quan hÖ quèc tÕ nh»m chèng l¹i sù x©m ph¹m vÒ l·nh thæ hay nÒn ®éc lËp cña bÊt kú quèc gia nµo còng nh­ b»ng c¸ch kh¸c tr¸i víi môc ®Ých LHQ * ý nghÜa: * Néi dung nguyªn t¾c hoµ b×nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp quèc tÕ. §iÒu 2 Kho¶n 3 HiÕn ch­¬ng LHQ quy ®Þnh: TÊt c¶ c¸c n­íc thµnh viªn LHQ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp quèc tÕ cña hä b»ng biÖn ph¸p hoµ b×nh, sao cho kh«ng tæn h¹i hoµ b×nh, an ninh thÕ giíi vµ c«ng lý. - C¸c quèc gia gi¶i quyÕt hoµ b×nh c¸c tranh chÊp quèc tÕ th«ng qua mét trong c¸c biÖn ph¸p sau: ®µm ph¸n, ®iÒu tra, trung gian, hoµ gi¶i, träng tµi, toµ ¸n nh÷ng ph­¬ng ph¸p hoµ b×nh kh¸c mµ c¸c bªn lùa chän. * ý nghÜa: C©u 11: T¹i sao ®Æt ra vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm ph¸p lý quèc tÕ trong CPQT? Tr¶ lêi: - VÒ lý thuyÕt, môc ®Ých cuèi cïng cña sù ®/c PL lµ thiÕt lËp mét trËt tù chung trong toµn bé ®êi sèng x· héi. Nh­ng trËt tù ph¸p luËt sÏ chØ ®­îc thiÕt lËp khi mäi biÓu hiÖn vi ph¹m PL ®­îc xö lý kÞp thêi vµ nghiªm kh¾c. ChÝnh v× thÕ CPQT ph¶i ®Æt ra vÊn ®Ò TNPL quèc tÕ, nh­ mét biÖn ph¸p c­ìng chÕ buéc chñ thÓ vi ph¹m ph¶i g¸nh chÞu c¸c hËu qu¶ bÊt lîi do hµnh vi vi ph¹m CPQT. Vµ th«ng qua ®ã trËt tù PL quèc tÕ míi ®­îc duy tr× vµ cñng cè. - NÕu trong c«ng ph¸p quèc tÕ mµ kh«ng ®Æt ra vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm ph¸p lý quèc tÕ CPQT sÏ nh­ thÕ nµo? CPQT ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së c¸c chñ thÓ, c¸c bªn tham gia kÝ kÕt ®iÒu ­íc quèc tÕ trª c¬ së b×nh ®¼ng, tù nguyÖn do ®ã c¸c bªn cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ chÆt chÏ, do ®ã h×nh thøc xö lý lµ ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng hËu qu¶ mµ c¸c bªn g©y ra. Nh÷ng quy ®Þnh chÕ tµi ®ã ®· ®­îc c¸c bªn tho¶ thuËn vµ ®­îc ghi nhËn trong nh÷ng ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ c¸c bªn kÝ kÕt. - T¹i sao ph¶i ®Æt vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm quèc tÕ lµ bëi v× néi dung cña nã + C¸c chñ thÓ CPQT cã hµnh vi vi ph¹m CPQT hoÆc kh«ng thùc hiÖn cam kÕt quèc tÕ ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i x¶y ra lµ thi hµnh c¸c biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ nh»m b¶o ®¶m kh«ng t¸i ph¹m trong t­¬ng lai. +Bªn bÞ h¹i cã quyÒn yªu cÇu c¸c chñ thÓ vi ph¹m nhiÖm vô ph¶i thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm ph¸p lý quèc tÕ vµ ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i nÕu cã * x¶y ra. C©u 12: T¹i sao nãi quèc gia lµ chñ thÓ c¬ b¶n vµ chñ yÕu cña CPQT Tr¶ lêi: - Tr­íc hÕt ta ph¶i kh¼ng ®Þnh víi nhau r»ng nÕu kh«ng cã quèc gia th× còng kh«ng cã CPQT, sù tån t¹i cña quèc gia còng lµ sù tån t¹i cña CPQT. - Trong suèt chiÒu dµi lÞch sö cña CPQT sè l­îng chñ thÓ lu«n lu«n thay ®æi, nh­ng quèc gia vÉn lµ chñ thÓ cña CPQT. Nh­ trong thêi k× chiÕm h÷u n« lÖ th× bªn c¹nh quèc gia lµ chñ thÓ cña CPQT cßn cã nhµ vua, mäi quyÕt ®Þnh cña nhµ vua còng lµm thay ®æi nh÷ng quan hÖ quèc tÕ. Sang thêi k× TBCN th× nhµ vua, nhµ thê, l·nh chóa kh«ng cßn lµ chñ thÓ cña CPQt xuÊt hiÖn c¸c tæ chøc quèc tÕ liªn chÝnh phñ, chñ thÓ nµy lµ sù liªn kÕt gi÷a c¸c quèc gia cïng nhau gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò mµ mét quèc gia kh«ng thÓ lµm ®­îc . Sang thêi k× CPQTH§, do phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc cña c¸c n­íc vµ d©n téc thuéc ®Þa lªn cao, thªm vµo ®ã CPQT cßn cã nguyªn t¾c “d©n téc tù quyÕt” nªn xuÊt hiÖn lo¹i chñ thÓ míi tån t¹i bªn c¹nh quèc gia, tæ chøc liªn chÝnh phñ ®ã lµ d©n téc ®Êu tranh nh»m thùc hiÖn quyÒn tù quyÕt d©n téc. - Th«ng qua viÖc ph©n tÝch c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c chñ thÓ ta cã thÓ rót ra kÕt luËn: DT ®Êu tranh giµnh quyÒn tù quyÕt d©n téc lµ chñ thÓ ®Æc biÖt cña CPQT, bëi nã ch­a ph¶i lµ quèc gia mµ chØ ®ang trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh quèc gia, mäi ®éng th¸i cñanã khi tham gia vµo c¸c quan hÖ quèc tÕ chñ yÕu nh»m môc tiªu ®Èy nhanh qu¸ tr×nh h×nh thµnh quèc gia. T/c QT liªn chÝnh phñ lµ chñ thÓ h¹n chÕ bëi nã ®­îc chÝnh c¸c quèc gia thµnh lËp, sù tån t¹i cña nã phô thuéc vµo ý chÝ cña quèc gia thµnh viªn, h¬n n÷a nã chØ tham gia quan hÖ quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc thuéc chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh. Trong khi ®ã c¨n cø vµo quyÒn vµ nvô cña quèc gia th× quèc gia cã ®Çy ®ñ t­ c¸ch tham gia vµo mäi ho¹t ®éng cña ®êi sèng quèc tÕ trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc mµ kh«ng cã bÊt k× h¹n chÕ nµo. C©u 13: So s¸nh CPQT vµ TPQT: - CPQT: Lµ hÖ thèng c¸c nguyªn t¾c vµ QPPL do c¸c quèc gia vµ chñ thÓ kh¸c cña CPQT tho¶ thuËn x©y dùng lªn, b¶o ®¶m thi hµnh trªn c¬ së tù nguyÖn vµ b×nh ®¼ng ®Ó ®/c c¸c quan hÖ gi÷a c¸c quan hÖ quèc tÕ. - TPQT: Lµ tæng thÓ c¸c nguyªn t¾c ph¸t triÓn c¸c quan hÖ quèc tÕ X©y dùng nªn hoÆc quèc gia tù ban hµnh theo thñ tôc, tr×nh tù luËt ®Þnh c¸c quan hÖ DS cã yÕu tè n­íc ngoµi nh»m æn ®Þnh, duy tr×, giao l­u quan hÖ DS, quan hÖ h«n nh©n gia ®×nh, th­¬ng m¹i … thóc ®Èy nã ph¸t triÓn *Gièng nhau: - C¶ CPQT vµ TPQT ®Òu ®iÒu chØnh quan hÖ x· héi mang tÝnh chÊt quèc tÕ. Trong sinh ho¹t quèc tÕ, nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶ncña CPQT lµ nÒn t¶ng, lµ c¬ së cho sù hîp t¸c giao l­u quan hÖ quèc tÕ c¸c chñ thÓ víi nhau. Còng chÝnh v× thÕ TPQT ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña CPQT. * Kh¸c biÖt: - §èi t­îng ®iÒu chØnh: + TPQT lµ c¸c quan hÖ chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc –kü thuËt gi÷a c¸c chñ thÓ cña CPQT víi nhau. + CPQT lµ c¸c quan hÖ d©n sù c¬ yÕu tè n­íc ngoµi. - Chñ thÓ cña CPQT lµ c¸c quèc gia, d©n téc ®ang ®Êu tranh giµnh quyÒn tù quyÕt d©n téc vµ t/c quèc tÕ Liªn ChÝnh phñ, trong ®ã quèc gia la chñ thÓ chñ yÕu. + TPQT: lµ c¸c c¸ nh©n ph¸p nh©n vµ c¸c quèc gia, d©n téc ®ang ®Êu tranh giµnh quyÒn tù quyÕt d©n téc, tæ chøc quèc tÕ liªn ChÝnh phñ vµ tæ chøc phi ChÝnh phñ, trong ®ã c¸ nh©n, ph¸p nh©n lµ chñ thÓ chñ yÕu. - Nguån: + CPQT: §iÒu ­íc quèc tÕ vµ c¸c tËp qu¸n quèc tÕ + TPQT: C¶ ®iÒu ­íc quèc tÕ, tËp qu¸n quèc tÕ vµ PL quèc gia CPQT ®iÒu ­íc quèc tÕ lµ nguån chñ yÕu. TPQT VBPLQG lµ nguån chñ yÕu. - Ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh: + CPQT: quyÒn b×nh ®¼ng vÒ chñ quyÒn cña quèc gia + TPQT: §©y lµ c¸c giao l­u d©n sù cã yÕu tè n­íc ngoµi - BiÖn ph¸p c­ìng chÕ: + CPQT kh«ng q® cô thÓ c¸c biÖn ph¸p c­ìng chÕ v× kh«ng cã cq gi¶i quyÕt ®øng tªn c¸c quèc gia. V× nã xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c “b×nh ®¼ng, tho¶ thuËn, tù nguyÖn”. + QPQT: - Quy ®Þnh cô thÓ c¸c biÖn ph¸p c­ìng chÕ - Sö dông c¸c VBQPPL cña quèc gia ®Ó gi¶i quyÕt. C©u 14: Tr×nh bµy kh¸i niÖm vµ thñ tôc kÝ kÕt ®iÒ ­íc quèc tÕ? ViÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ ®­îc dùa trªn nguyªn t¾c nµo, t¹i sao? Tr¶ lêi: * Kh¸i niÖm: §iÒu ­íc quèc tÕ lµ v¨n b¶n ph¸p lý quèc tÕ do c¸c quèc gia vµ c¸c chñ thÓ kh¸c cña CPQT thiÕt lËp trªn c¬ së tù nguyÖn, b×nh ®¼ng, tho¶ thuËn gi÷a c¸c chñ thÓ cña CPQT nh»m x¸c lËp, thay ®æi, hay chÊm døt c¸c quyÒn vµ nghÜa vô ph¸p chÕ. *Thñ tôc kÝ kÕt ®iÒu ­íc quèc tÕ: *KN kÝ kÕt ®iÒu ­íc quèc tÕ: Lµ viÖc c¬ quan Nhµ n­íc, ng­êi cã thÈm quyÒn thùc hiÖn * lý tõ ®µm ph¸n, kÝ kÕt, phª chuÈn, phª duyÖt hoÆc gia nhËp cho ®Õn khi ®iÒu ­íc quèc tÕ cã hiÖu lùc. * Quy tr×nh: - §µm ph¸n: + Lµ viÖc c¸c bªn trao ®æi, ®Ò xuÊt ý kiÕn trªn c¬ së b×nh ®¼ng tho¶ thuËn, nh»m x©y dùng lªn néi dung cña ®iÒu ­íc quèc tÕ vµ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan + ë n­íc ta thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®µm ph¸n ®­îc quyÕt ®Þnh: . Chñ tÞch n­íc quyÕt ®Þnh ®µm ph¸n ®iÒu ­íc quèc tÕ kÝ kÕt víi d¹nh nghÜa Nhµ n­íc. . ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh ®µm ph¸n ®iÒu ­íc quèc tÕ kÝkÕt víi danh nghÜa ChÝnh phñ. . Uû ban Th­êng vô Quèc héi quyÕt ®Þnh viÖc TANDTC, VKDNDTC ®µm ph¸n. . Thñ tr­ëng Bé, ngµnh quyÕt ®Þnh ®µm ph¸n víi danh nghÜa Bé, ngµnh - KÝ ®iÒu ­íc quèc tÕ. + KÝ ®iÒu ­íc quèc tÕ lµ viÖc ®¹i diÖn cña c¸c bªn kÝ vµo v¨n b¶n ®iÒu ­íc nh»m x¸c nhËn chÝnh thøc víi nhau vÒ néi dung cña ®iÒ ­íc quèc tÕ. + KÝ d­íi nhiÒu h×nh thøc: - KÝ t¾t: Lµ h×nh thøc x¸c nhËn vÒ néi dung mang tÝnh chÊt kÜ thuËt cña ng­êi ®¹i diÖn cho nhãm ®µm ph¸n - KÝ chÝnh thøc: Lµ h×nh thøc x¸c nhËn vÒ néi dung mang tÝnh ph¸p lý cña ng­êi cã thÈm quyÒn. + ë n­íc ta viÖc kÝ kÕt còng nh­ viÖc ®µm ph¸n - Phª chuÈn: + Phª chuÈn lµ hµnh vi cña c¬ quan Nhµ n­íc cao nhÊt tá sù ®ång ý, sù chÊp nhËn ®èi víi hiÖu lùc cña ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ tr­íc ®ã ®· ®­îc ®¹i diÖn cña Nhµ n­íc m×nh kÝ. + Nh÷ng tr­êng hîp phª chuÈn cña ViÖt Nam … + ThÈm quyÒn phª chuÈn thuéc vÒ chñ tÞch n­íc, QH phª chuÈn trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt theo ®Ò nghÞ cña Chñ tÞch n­íc. - Phª duyÖt: + Lµ hµnh vi ph¸p lý cã ý nghÜa t­¬ng tù nh­ phª chuÈn nh­ng ®­îc ®Æt ra ®èi víi ®iÒu ­íc quèc tÕ kÝ víi danh nghÜa ChÝnh phñ hoÆc danh nghÜa Bé, Ngµnh. + C¸c tr­êng hîp phª duyÖt. + ThÈm quyÒn phª duyÖt thuéc vÒ ChÝnh phñ - Gia nhËp ®iÒu ­íc quèc tÕ: + Lµ viÖc mét chñ thÓ chÊp nhËn sù rµng buéc ®èi víi m×nh ca* cña mét ®iÒu ­íc quèc tÕ ®· ph¸t sinh hiÖu lùc ph¸p luËt mµ m×nh hiÖn t¹i ch­a lµ thµnh viªn. * §iÒu kiÖn gia nhËp + ThÈm quyÒn gia nhËp ®iÒu ­íc quèc tÕ: Chñ tÞch n­íc, ChÝnh phñ - B¶o l­u ®iÒu ­íc quèc tÕ: + Sù cÇn thiÕt: §Ó ®¶m b¶o sù tham gia ®«ng ®¶o cña c¸c quèc gia vµo ®iÒu ­íc quèc tÕ nhiÒu bªn v× lîi Ých hoµ b×nh, an ninh vµ hîp t¸c quèc tÕ. + B¶o l­u cã quyÒn tuyªn bè ®¬n ph­¬ng do mét bªn tham gia ®iÒu ­íc thùc hiÖn khi kÝ, phª duyÖt, phª chuÈn hoÆc gia nhËp ®iÒu ­íc quèc tÕ nhiÒu bªn nh»m lo¹i trõ hoÆc thay ®æi hÖ qu¶ ph¸p luý cña mét sè ®iÒu kho¶n nhÊt ®Þnh cña ®iÒu ­íc quèc tÕ - §¨ng kÝ ®iÒu ­íc quèc tÕ: §­îc tiÕn hµnh bëi Ban th­ kÝ LHQ nh»m c«ng bè réng r·i néi dung ®iÒu ­íc quèc tÕ vµ c¸c chñ thÓ kh¸c cã nhiÖm vô t«n träng *ViÖc thùc hiÖn ®iÒu ­íc quèc tÕ dùa trªn nguyªn t¾c: Tù nguyÖn thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n. Bëi v× mçi ®iÒu ­íc cã hiÖu qu¶ vµ cã gi¸ trÞ rµng buéc ®èi víi tÊt c¶ c¸c bªn tham gia ®iÒu ­íc ®ã vµ c¸c bªn ph¶i nghiªm chØnh thi hµnh. §ång thêi c¸c quèc gia còng kh«ng ®­îc viÖn dÉn. Vµo PL trong n­íc ®Ò tõ chèi thùc hiÖn c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ mµ m×nh tham gia kÝ kÕt. C©u 15: Tr×nh bµy KN, ®Æc ®iÓm cña sù c«ng nhËn chñ thÓ CPQT *KN: Lµ hµnh vi ph¸p lý chÝnh trÞ cña quèc gia c«ng nhËn dùa trªn nh÷ng ®éng c¬ nhÊt ®Þnh mµ chñ yÐu lµ nh÷ng ®éng c¬ vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ … nh»m x¸c nhËn sù tån t¹i cña mét thµnh viªn míi trong céng ®ång quèc tÕ ®ång thêi th«ng qua hµnh vi ph¸p lý – chÝnh trÞ ®ã mµ quèc gia c«ng nhËn thÓ hiÖn ý ®Þnh hoÆc sù mong muèn ®­îc thiÕt lËp, quan hÖ hîp t¸c vÒ nhiÒu mÆt ®èi víi quèc gia ®­îc c«ng nhËn. * §Æc tr­ng: - Sù c«ng nhËn lµ hµnh vi ph¸p lý chÝnh trÞ - Sù c«ng nhËn dùa trªn nh÷ng ®éng c¬ nhÊt ®Þnh mµ chñ yÕu lµ nh÷ng ®éng c¬ chÝnh trÞ. - Sù c«ng nhËn kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm cña quèc gia c«ng nhËn muèn thiÐt lËp quan hÖ b×nh th­êng vµ æn ®Þnh trong * víi quèc gia ®­îc c«ng nhËn. * Sù c«ng nhËn kh«ng quyÕt ®Þnh ®Õn t­ c¸ch chñ thÓ cña mét thµnh viªn míi v×: - VÒ chÝnh trÞ: NÕu sù c«ng nhËn cã lîi th× hä míi c«ng nhËn. - VÒ ph¸p lý: Dùa trªn c¬ së cña luËt ph¸p QT - Sù c«ng nhËn: + Dùa trªn nh÷ng ®éng c¬ nhÊt ®Þnh + Nh»m thiÕt lËp quan hÖ hoÆc kh¼ng ®Þnh l¹i quan hÖ + QuyÕt ®Þnh t­ c¸ch chñ thÓ lµ: + D©n sù + L·nh thæ + Chñ quyÒn quèc gia C©u 16: T¹i sao nãi néi thuû thuéc chñ quyÒn hoµn toµn ®Çy ®ñ vµ riªng biÖt, nh­ng l·nh h¶i chØ thuéc chñ quyÒn hoµn toµn vµ ®Çy ®ñ cña quèc gia ven biÓn. *Quy chÕ ph¸p lý cña néi thuû * Néi thuû lµ vïng n­íc biÓn n»m trong ®­êng c¬ së vµ tiÕp liÒn víi bê biÓn + Quy chÕ ph¸p lý: - ChÕ ®é ®i l¹i: HÕt søc nghiªm ngÆt dï lµ tµu qu©n sù hay d©n sù muèn vµo néi thuû cña mét n­íc th× ph¶i xin phÐp tr­íc vµ chØ ®­îc vµo néi thuû cña mét n­íc khi ®­îc quèc gia ven biÓn chÊp nhËn. C¸c tµu khi ®i vµo néi thuû ph¶i theo h­íng dÉn cña hoa tiªu. - QuyÒn tµi ph¸n: ChØ ¸p dông ®èi víi hµnh vi biÓu hiÖn ra bªn ngoµi con tµu, cßn hµnh vi x¶y ra trong tµu th× nã sÏ tu©n theo ph¸p luËt cña n­íc mµ tµu mang cê. - Tµu qu©n sù ®­îc h­ëng quyÒn miÔn trõ t­ ph¸p mét c¸h tuyÖt ®èi nÕu cã vi ph¹m PL th× chØ bÞ trôc xuÊt ra khái néi thuû. - B¶n chÊt ph¸p lý cña néi thuû: §©y lµ mét bé phËn cÊu thµnh nªn l·nh thæ quèc gia thuéc chÝnh quyÒn hoµn toµn ®Çy ®ñ vµ riªng biÖt cña quèc gia ven biÓn. * Quy chÕ ph¸p lý l·nh h¶i + l·nh h¶i lµ nguån tiÕp liÒn víi néi thñy vµ cã bÒ réng kh«ng qu¸ 12 h¶i lý tÝnh tõ ®­êng c¬ së. + Quy chÕ ph¸p lý: - ChÕ ®é ®i l¹i: ë trong l·nh h¶i th× tµu chuyÒn n­íc ngoµi ®­îc quyÒn qua l¹i v« h¹i. - QuyÒn tµi ph¸n: Gièng néi thuû - B¸o c¸o ph¸p lý: §©y lµ mét bé phËn cÊu thµnh nªn l·nh thæ quèc gia thuéc chñ quyÒn hoµn toµn vµ ®Çy ®ñ cña quèc gia ven biÓn, nã chØ cã mét ngo¹i lÖ duy nhÊt lµ mÊt ®i tÝnh riªng biÖt lµ c­êng ®é qua l¹i v« h¹i VËy ë l·nh h¶i quèc gia ven biÓn chØ t/h chñ quyÒn hoµn toµn vµ ®Çy ®ñ chø kh«ng tuyÖt ®èi nh­ ë néi thuû v× ë l·nh h¶i cã ®ñ thiÖt so víi néi thuû lµ ë c­êng ®é qua l¹i v« h¹i. NÕu nh­ tµu thuyÒn n­íc ngoµi muèn vµo néi thñy ph¶i xin phÐp th× vµo l·nh h¶i th× tµu thuyÒn ®­îc phÐp qua l¹i v« h¹i. Qua l¹i v« h¹i bao gåm: 2 néi dung + Qua l¹i: ®i qua l·nh h¶i mµ kh«ng vµo néi thuû, ®i qua l·nh h¶i vµo néi thuû, ®i tõ néi thuû qua l·nh h¶i vµ ra biÓn. + Qua l¹i kh«ng g©y h¹i: Tµu thuyÒn ®i trong t×nh tr¹ng b×nh th­êng, liªn tôc kh«ng dõng l¹i, kh«ng th¶ neo, kh«ng cã nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt cña quèc gia ven biÓn. ViÖc qua l¹i ph¶i nhanh chãng liªn tôc. C©u 17: So s¸nh quy chÕ PL néi thuû vµ l·nh h¶i (gièng c©u 7) C©u 18: Ph©n tÝch néi dung, ý nghÜa nguyªn t¾c "d©n téc tù quyÕt" T¹i §iÒu 1 Kho¶n 2 cña HiÕn ch­¬ng LHQ ghi râ môc ®Ých LHQ lµ ph¸t triÓn quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©n téc trªn c¬ së t«n träng nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ quyÒn tù quyÕt. Ngµy 14/12/1960, §¹i H§ LHQ ®· th«ng qua b¶n tuyªn bè trao tr¶ ®éc lËp cho c¸c n­íc vµ d©n téc thuéc ®Þa. Tuyªn bè kh¼ng ®Þnh mét c¸ch døt kho¸t, tÊt c¶ c¸c d©n téc ®Òu cã quyÒn tù quyÕt, tøc lµ tù do quyÕt ®Þnh vËn mÖnh chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña m×nh. Kh«ng mét thÕ lùc nµo d­íi bÊt k× lý do nµo cã quyÒn c¶n trë c¸c d©n téc thùc hiÖn quyÒn tù quyÕt cña m×nh. CN thùc d©n d­íi mäi h×nh thøc vµ mäi biÓu hiÖn ®Òu tr¸i víi môc ®Ých, nguyªn t¾c HiÕn ch­¬ng LHQ. Do ®ã, ph¶i xo¸ bá mét c¸ch kh«ng chËm trÔ vµ kh«ng ®iÒu kiÖn. ý nghÜa: cã mét ý nghÜa chÝnh trÞ - Ph¸p lý quan träng ®Æc biÖt ®èi víi gi¶i phãng d©n téc. C¸c d©n téc ®· giµnh ®­îc ®éc lËp chÝnh trÞ vµ ®· thµnh lËp ®­îc quèc gia ®éc lËp cña m×nh, cã c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c ®Ó cñng cè nÒn ®éc lËp chÝnh trÞ cña m×nh vµ ®Êu tranh l¹i sù can thiÖp cña CN§Q nh»m giµnh ®­îc chÝnh quyÒn hoµn toµn lµ riªng biÖt trªn toµn bé l·nh thæ cña m×nh. Câu 19: Hãy trình bày các phương thức hướng quốc tịch theo pháp luật Việt Nam hiện hành, pháp luật Việt Nam về vấn đề quốc tịch có sử dụng phương thức hướng quốc tịch theo sự lựa chọn hay không? Chưng minh bằng mọi ví dụ cụ thể? *Các phương thức hưởng quốc tịch: theo luật quốc tịch Việt Nam năm 98: A.Hưởng quốc tịch theo sự sinh để: +Theo nguyên tắc huyết thống: thì đứa trẻ sinh quốc tịch VN khi có cha và mẹ là người VN, bất luận được sinh ở đâu. Và đứa trẻ sinh ra có quốc tịch VN, bất luận nơi sinh ở đâu nếu thuộc 1 trong 2 trường hợp sau: Có cha hoặc mẹ là người VN còn người kia không có quốc tịch. Có mẹ là công dân VN, còn người kia không rõ là ai, +Theo nguyên tắc nơi sinh: VN sử dụng nguyên tắc này 1 cách hạn chế #cha mẹ là người không quốc tịch nhưng có nơi thương trú ở VN. Có mẹ là người không quốc tịch nhưng có nơi thương trú tại VN, không rõ cha là ai. Trẻ sơ sinh bị bỏ rơi, trẻ em được tìm thấy trên lãnh thổ VN. B.Theo sự ra nhập: +do xin vào quốc tịch VN: thì phải thoả mãn các điều kiện sau đây: Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Tồn trọng pháp luật và truyền thống dân tộc VN. Biết tiêng việt để hoà nhập cùng cộng đồng. Đã cư trú ở VN ít nhất 5 năm. Có khả năng tự đảm bảo cuộc sống ở VN. +Do kết hôn, do được nhận làm con nuôi, có lợi cho nhà nước VN, có công lao đóng góp xây dựng và bảo vệ tổ quốc VN, thì sẽ được nhập quốc tịch VN khi thoả mãn điều kiện thứ nhất và thứ 2 của điều trước. C.Theo sự phục hồi quốc tịch được áp dụng đối với những người trước đây có quốc tịch VN đã mất quốc tịch này muốn quay trở lại thuộc các trường hợp sau: +Xin hồi hương. +Có vợ, chồng cha mẹ là người VN. +Có công lao, có lợi ích cho nhà nước VN. D.Theo sự lựa chọn, chỉ đặt ra khi cha hoặc mẹ là người VN còn người kia là người nước ngoài. -Pháp luật VN áp dụng việc hưởng quốc tịch theo sự lựa chọn, khi cha hoặc mẹ là người VN, còn người kia là người nướưc ngoài. C©u 20: Tr×nh bµy quyÒn ­u ®·i lµ miÔn trõ ngo¹i giao * ChÝnh quyÒn ®¹i diÖn ngo¹i giao: Lµ chÝnh quyÒn cña mét quèc gia trªnl·nh thæ quèc gia kh¸c ®Ó thùc hiÖn quan hÖ ngo¹i giao víi quèc gia së t¹i vµ víi cq ®¹i diÖn ngo¹i giao cña c¸c quèc gia kh¸c ë quèc gia së t¹i/ * QuyÒn ­u ®·i vµ miÔn trõ ngo¹i giao: §©y lµ c¸c quyÒn ­u ®·i ®Æc biÖt mµ n­íc tiÕp nhËn giµnh cho c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao vµ c¸c viªn chøc nh©n viªn cña c¬ quan * ®ãng t¹i n­íc m×nh trªn c¬ së phï hîp víi CPQT. + QuyÒn ­­ ®·i vµ miÔn trõ ®èi víi c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao. - QuyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m vÒ th©n thÓ. - QuyÒn bÊt kh¶ x©m ph¹m nhµ ë, tµi liÖu th­ tÝn vµ ph­¬ng tiÖn ®i l¹i. - QuyÒn tù do ®i l¹i trong ph¹m vi n­íc së t¹i q® - QuyÒn miÔn trõ xÐt xö vÒ h×nh sù, d©n sù vµ xö lý HC cña n­íc së t¹i - QuyÒn miÔn thuÕ - QuyÒn ­u ®·i h¶i quan. * Viªn chøc ®c h­ëng c¸c quyÒn ®ã lµ v×: Chøc n¨ng cña c¬ quan ngo¹i giao - Thay mÆt cho n­íc cö ®¹i diÖn t¹i n­íc nhËn cö ®¹i diÖn. - B¶o vÖ nh÷ng quyÒn lîi cña n­íc cö ®¹i diÖn vµ cña nh÷ng ng­êi cã quèc tÞch n­íc ®ã t¹i n­íc nhËn ®¹i diÖn. - §µm ph¸n víi ChÝnh phñ n­íc nhËn ®¹i diÖn. - T×m hiÓu b»ng nh÷ng ph­¬ng tiÖn hîp ph¸p vÒ ®iÒu kiÖn vµ sù tiÕn triÓn cña t×nh h×nh n­íc nhËn ®¹i diÖn vµ b¸o c¸o víi ChÝnh phñ n­íc m×nh. - §Èy m¹nh quan hÖ h÷u nghÞ vµ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ.... ® Tõ nã chøc n¨ng trªn ta cã thÓ thÊy c¸c chøc n¨ng cã tÇm quan träng rÊt lín ®èi víi viÖc b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña Nhµ n­íc, ph¸p nh©n, c«ng d©n n­íc m×nh còng còng nh­ trong viÖc thóc ®Èy quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a c¸c n­íc. Trong khi ®ã nh©n viªn ngo¹i giao lµ ng­êi trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®ã vµ ®Ó hoµn thµnh nh÷ng träng tr¸ch mµ m×nh g¸nh v¸c CPQT ®· ghi nhËn cho viªn chøc ngo¹i giao cã quyÒn ­u ®·i vµ miÔn trõ kh«ng ph¶ilµ ngo¹i lÖ cña n­íc nµy giµnh cho n­íc kh¸c mµ m×nh ®­îc ¸p dông chung cho ph¹m vi toµn cÇu trªn c¬ së nguyªn t¾c "cã ®i cã l¹i". C©u 21:Tr×nh bµy vai trß cña Liªn hîp quèc trong viÖc g×n gi÷ hoµ b×nh vµ an ninh quèc tÕ? LHQ lµ mét tæ chøc quèc tÕ lín nhÊt hiÖn nayvíi sù gia t¨ng cña gÇn 200 quèc gia ®· t¹o nªn nh÷ng mèi liªn hÖ h÷u nghÞ gióp đỡ nhau cïng ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ tÝnh chÊt LHQ cã vai trß rÊt lín trong viÖc duy tr× hoµ b×nh vµ an ninh thÕ giíi. Vai trß nµy d­îc thÓ hiÖn qua c¸c khÝa c¹nh sau ®©y: 1.Vai trß thùc hiÖn th«ng qua lÞch sö h×nh thµnh cña LHQ -Đầu năm 1945 khi chiến tranh thế giới 2 sắp kết thúc hội nghị tam cương(Anh, Mỹ, Xô) họp tại Yanta Miền nam Liên xô đã quyết định thành lập ra 1 tổ chức Liên hợp quốc để duy trì hoà bình và an ninh thế giới. -Để thực hiện nghị quyết trên ngày 25/4-26/4 năm 1945 đại biểu 50 nước trên thế giới đã họp tại Xan phan xixcô để thông qua hiến chương Liên hợp quốc và thành lập tổ chức liên hợp quốc. -Ngày 24/10/45 quốc hội của 5 nước lớn Liên Xô, Mỹ,Anh,Pháp, Trung quốc, đã thông qua ban hiến chương và ngày 24/10 trở thành ngày thành lập Liên hợp quốc. -Trong hiến chương liên hợp quốc quy định mục đích cao nhất là nhằm duy trì hoà bình, an ninh thế giới, thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa các dân tộc, các nước trên cơ sở tôn trọng quyền bình đẳng giữa các dân tộc và nguyên tắc dân tộc tự quyết. Như vậy lịch sử thành lập của liên hợp quốc cũng phần nào nói lên quy luật vận động tiến bộ của thế giới trong việc hướng tới 1 nên hoà bình và an ninh trên toàn thế giới. +Mặt lý thuyết thì liên hợp quốc cũng có vai trò to lớn trong việc giữ gìn và duy tri hoà bình, an ninh trên thế giới thông qua các cơ quan và nguyên tắc hoạt động của mình. -Trong nguyên tắc hoạt động đã nêu lên vai trò to lớn của luên hợp quốc. +Nguyên tắc chủ quyền, bình đẳng giữa các quốc gia và quyền dân tộc tự quyết. +Nguyền tắc tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chủ quyền của tất cả các nước. +nguyền tắc giải quyết các trành chấp quốc tế bằng phương pháp hoà bình. +Nguyên tắc chung sống hoà bình và sự nhất trí giữa 5 cường quốc. +Liên hợp quốc không can thiệp vào công việc nội vụ của quốc gia nào. 2.Vai trß c¶u LHQ thÓ hiÖn th«ng qua nh÷ng chøc n¨ng, nhiÖm vô, môc ®Ých ho¹t ®éng còng nh­ hÖthèng c¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña tæ chøc nµy. -Cã thÓ nãi môc ®Ých lín nhÊt cña LHQ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng lµ duy tr× hoµ b×nh vµ an ninh quèc tÕ trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi tËpthÓ cã hiÖu qu¶ ®Ó phßng ngõa vµ lo¹i trõ mèi ®e do¹ hoµ b×nh, cÊm mäi hµnhvi x©m l­îc vµ ph¸ ho¹i hoµ b×nh kh¸c; ®iÒu chØnh hoÆc gi¶i quyÕt c¸c vô tranh chÊp hoÆc nh÷ng t×nh thÕ cã tÝnh chÊt quèc tÕ. Cã thÓ ®­a ®Õn sù ph¸ ho¹i hoµ b×nh b»ng ph­¬ng ph¸p hoµ b×nh theo óng nguyªn t¾c c¶uc«ng lý vµ ph¸p luËt quèc tÕ. -Víi môc ®Ých nµy LHQ ®· trë thµnh bøc dµo ng¨n chÆn chiÕn tranh ®æ vµo c¸c n­íc mét c¸ch v÷ng ch¾c, nã to¹ nªn søc m¹nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c d©ntéc ­u chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi ®Ó chèng l¹i nh÷ng ©mm­u g©ychiÕn cã c¬ héi thùc hiÖn ý ®å th«n tÝnh cña m×nh. -Tæ chøc LHQ ra ®êi ®· thóc ®Èy mèi quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a c¸c d©ntéc trªn c¬ së t«n träng nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vµ tù quyÕt c¶uc¸c d©n téc vµ ¸p dông nh÷n g biÖn ph¸p phï hîp kh¸c ®Ó cñng cè hoµ b×nh thÕ giíi. -THùc hiÖn sù hîp t¸c quèc tÕ trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ vÒ kinh tÕ-x· héi, v¨n ho¸ vµ l·nh ®¹o, khuyÕn khÝch **sù t«n träng c¸c quyÒn cña con ng­êi. -LHQ cßn trë thµnh trung t©m phèi hîp hµnh ®éng cña c¸c d©ntéc, nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc ®Ých nãi trªn ®ÆcbiÖt lµ vÊn ®Ò g×n gi÷ hoµ b×nh vµ an ninh thÕ giíi. *Vai trß duy trr× hoµ b×nh vµ an ninh thÕ giíi cña LHQ ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan c¶utæ chøc LHQ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng cña Héi ®ång b¶o an cã vai trß trùc tiÕp trong viÖc duû t× hoµ b×nh vµ an ninh thÕ giíi, hội đồng bảo an lóc ®Çu sÏ khuyÕn khÝch c¸c bªn gi¶i quyÕt xung ®ét b»ng ph­¬ng ph¸p hoµ b×nh khikh«ng cßn mÒm dÎo ®­îc n÷a th× sÏ trõng ph¹t nhÑ lµ c¾t ®øt quan hÖ ngo¹igiao, baov©y cÊm vËn kinh tÕ vµ ë møc nÆng lµ trõng ph¹t b»ng qu©n sù. Cßn c¬ quan §¹i Héi ®ång lµ c¬ quan lín nhÊt cña LHQ nh­ng lµ gi¸n tiÕp thùc hiÖn vai trß gi÷ g×n hoµ b×nh vµ an ninh thÕ giíi, nh÷ng nguyªn t¾c chung vÒ hîp t¸c dÓ duy tr× hoµ b×nh kÓ c¶ ®Ó gi¶i trõ qu©n sù vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c. -Vai trò của liên hợp quốc được thể hiện cụ thể ở từng cơ quan của nó trong đó quan trọng nhất là hợp đồng bảo an liên hợp quốc, đây là cơ quan quan trọng nhất hoạt động thường xuyên chịu trách nhiệm chính về duy trì nền hoà bình, an ninh quốc tế mọi nghị quyết của hội đồng bảo an phải được thông qua bởi 5 thành viên thường trực. -Bên cạnh đó là đại hội đổng lien hợp quốc là hội nghị của tất cả các hội viên họp 1 năm 1 lần để thảo luận và giải quyết các vấn dề có liên quan đến hiến chương quy định. +Ban thư ký là cơ quan hành chính của liên hợp quốc đứng đầu là tổng