Đề tài Biện pháp thúc đẩy xuất khẩu chè của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc

gia chè Việt Nam, nâng cao vị thế của chè Việt Nam trên thương trường và tiếp tục nâng cao chất lượng , an toàn sản phẩm vì sức khoẻ người tiêu dùng. Các lễ hội nhằm tôn vinh , giới thiệu sản phẩm trà Việt Nam, bên cạnh đó còn giới thiệu với mọi người về kĩ thuật sao tẩm, pha chế và giới thiệu nét văn hoá uống trà của người Việt Nam,…Lễ hội cũng tạo ra nét văn hoá uống trà của người Việt. Trong những năm tới, để thúc đẩy ngành chè trong nước phát triển và đẩy mạnh xuất khẩu chè của Việt Nam thì chúng ta cần phải đưa chè của Việt Nam đến với thế giới không chỉ với sản phẩm có chất lượng cao mà còn làm cho mọi người biết đến nét văn hoá uống trà của người Việt Nam. vị trí, vai trò của sản xuất và xuất khẩu chè Việt Nam. Rất nhiều các học thuyết của các nhà kinh tế cổ điển, tân cổ điển cũng như nhà kinh tế học hiện đại đều khẳng định thương mại quốc tế đem lại nhiều lợi ích về kinh tế, xã hội cho các quốc gia tham gia vào thương mại quốc tế và trong xu hướng toàn cầu hoá thì nó trở thành hoạt động không thể thiếu đối với mỗi quốc gia trong việc phát triển kinh tế xã hội. Đối với từng ngành sản xuất, từng mặt hàng cũng vậy thương mại quốc tế góp phần mở rộng thih trường tiêu thụ, tăng năng suất, sản lượng sản xuất ra. Xuất khẩu có vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế quốc dân vì vậy xuất khẩu chè cũng đóng vai trò quan trọng trong họat động xuất khẩu của Việt Nam. Sản xuất, xuất khẩu chè mang lại lợi ích kinh tế. Sản xuất, xuất khẩu chè góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ các loại sản phẩm từ chè giúp cho quá trình sản xuất diễn ra một cách hiệu quả với năng suất cao. Nhờ có xuất khẩu các nước trên thế giới có thể biết tới chè Việt Nam. Nếu các doanh nghiệp làm tốt công tác thị trường, hậu cần, công tác Marketing quốc tế thì đây là cơ hội để các doanh nghiệp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cụ thể, xuất khẩu chè góp phần cân bằng cán cân thanh toán quốc gia, tăng thu từ ngoại tệ, tăng dự trữ ngoại tệ, từ đó tạo điều kiện mua sắm máy móc thiết bị sản xuất tiên tiến để cải tiến kỹ thuật sản xuất lạc hậu nhằm góp phần thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của đất nước. Bên cạnh đó xuất khẩu chè còn góp phần mở rộng liên doanh, liên kết giữa trong và ngoài nước, mở rộng các quan hệ quốc tế, mở rộng quan hệ kinh doanh, khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực hiện có. Xuất khẩu chè đặt ngành chè Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt với các sản phẩm chè của các quốc gia khác, vì vậy để giữ vững và phát triển được thị trường đòi hỏi các doanh nghiệp phải nâng cao chất lượng chè, đổi mới công nghệ chế biến nhằm đưa ra thị trường sản phẩm tốt nhất, từ đó tạo động lực thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển. Nhờ đổi mới công nghệ sản xuất chế biến các doanh nghiệp không những nâng cao chất lượng mà còn tăng năng suất lao động, tiết kiệm được chi phí sản xuất kinh doanh giúp cho doanh nghiệp phát triển ổn định và bền vững. Năm 2006 xuất khẩu chè của Việt Nam đã đạt tới mức kỷ lục là 106 116 tấn với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt gần 111.6 triệu USD, góp phần đáng kể vào GDP, GNP của Việt Nam. Như vậy, xuất khẩu chè mang lại lợi ích to lớn về kinh tế góp phần đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Lợi ích xã hội mà xuất khẩu chè mang lại. Ta đã được biết xuất khẩu chè mang lại lợi ích kinh tế to lớn, nhưng bên cạnh đó xuất khẩu chè cũng mang lại lợi ích cho xã hội. Chè được phân bổ trên 34 tỉnh thành trên cả nước, với 640 cơ sở chế biến quy mô công nghiệp, 220 doanh nghiệp xuất khẩu trực tiếp, giải quyết việc làm và an sinh xã hội cho hàng triệu người lao động ở trung du và miền núi, tham gia tích cực vào công cuộc xoá đói giảm nghèo, công nghiệp hoá nông nghiệp và nông thôn, thực hiện chính sách dân tộc của Đảng. Xã hội vùng chè nhiều nơi đã thoát nghèo, hàng vạn nông hộ được hưởng lợi trở nên giàu có nhờ tăng trưởng xuất khẩu chè và gia tăng giá nguyên liệu và hoạt động mạnh mẽ của công nghiệp chế biến chè. Vì lẽ đó, xuất khẩu chè càng phát triển cùng với sản xuất hiêu quả sẽ góp phần giải quyết công ăn việc làm và tăng thu nhập cho người dân nơi vùng chè. 1.3. Thực trạng ngành chè Việt Nam. 1.3.1. Nguyên liệu cho chế biến chè xuất khẩu. Hiện nay, sản xuất và trồng chè Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu về nguyên liệu cho các doanh nghiệp chế biến trong nước. Phần lớn chè nguyên liệu chưa đạt được chất lượng đáp ứng được yêu cầu của thị trường quốc tế. Chè sản xuất ra chưa đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng về dư lượng kháng sinh, an toàn thực phẩm,… Cây chè chưa được chăm sóc đúng quy trình chất lượng và yêu cầu sản xuất chè an toànm, chất lượng cao. Theo đánh giá của nhiều chuyên gia thì chè Việt Nam là một trong những loại chè tốt nhất thế giới nhưng lại chưa được chăm sóc, bảo quản đúng cách và khó có khả năng xuất khẩu được chè thành phẩm có chất lượng cao, do công nghệ, thiết bị chế biến lạc hậu. Để hoạt động xuất khẩu chè phát triển và mở rộng trong tương lai thì ngành chè cần chú trọng tới việc đầu tư phát triển vùng nguyên liệu cho sản xuất và chế biến chè xuất khấu. 1.3.2. Vấn đề về thương hiệu cho chè của Việt Nam trên thị trường thế giới. Phát triển một thương hiệu và định vị hợp lý thương hiệu đó chiếm lĩnh thị trường trong nước và quốc tế hiện đang là bài toán lớn đối với các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè nói riêng cũng như đối với nhiều doang nghiệp Việt Nam nói chung. Trên thực tế, thương hiệu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc cạnh tranh khắc nghiệt thời kỳ hội nhập kinh tế. Phát biểu tại hội thảo “ Phát triển và định vị thương hiệu” do Viện Phát triển doanh nghiệp ( Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam) tổ chức, vừa diễn ra ngày 24-7 tại Hà Nội, ông Phạm Thanh Hùng – Giám đốc Công ty Cổ phần EPIC Trí tuệ kinh doanh, khẳng định: “Nếu chúng ta nắm trong tay một thương hiệu mạnh thì cũng đồng nghĩa với việc có những khách hàng trung thành cũng như có được sự hợp tác mạnh mẽ từ phía các đại lý”. Mặt khác, từ thương hiệu mạnh sẽ là cơ hội để phát triển thương hiệu phụ dưới sự bảo trợ của thương hiệu chính. Như vậy là giá trị gia tăng tỷ lệ thuận với sự nổi tiếng của một nhãn sản phâm nào đó. Ngày nay, tiêu dùng một sản phẩm không đơn thuần là tiêu dùng giá trị sử dụng của hàng hoá đó mà nó luôn đi cùng với tên tuổi, sự nổi tiếng của nhãn hiệu đó. Vì vậy, mỗi sản phẩm khi đưa ra thị trường ngoài việc đảm bảo chất lường tốt còn phải tạo dựng cho nó một tên tuổi, một thương hiêu của riêng sản phẩm đó. Xây dựng thương hiệu cho sản phẩm trên thị trường cũng là tạo lòng tin cho khách hàng khi tiêu dùng sản phẩm, nhằm giữ được khách hàng đến với doanh nghiệp, giữ vững và phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm từ đó mở rộng quan hệ kinh doanh của doanh nghiệp. Đi cùng với sự phát triển thương hiệu là vấn đề sở hữu trí tuệ với thương hiệu cũng được các doanh nghiệp đang quan tâm, thậm trí rất nhiều doanh nghiệp vẫn còn lúng túng trong việc sử lý vấn đề này. Đại diện công ty xuất nhập khẩu chè đã từng bày tỏ: “Mỗi năm Vina Tea sản xuất khoảng 195 nghìn tấn chè, trong đó xuất ra nước ngoài chủ yếu là chè thô. Vina Tea rất muốn chuyển hướng sang sản xuất chè cao cấp hơn để xuất khẩu ra nước ngoài, nhưng để xây dựng một thương hiệu mạnh của chè Việt Nam để cạnh tranh với các hãng chè nổi tiếng khác trên thế giới là rất khó! Dường như chỉ cần nhắc đến Vina Tea là người ta định vị ngay đến một thương hiệu chè thô, chè bình dân. Mặc dù chúng tôi đã cố gắng cải tiến phương thức kinh doanh, sản xuất ra các loại chè chất lượng cao nhưng người ta vẫn chưa chấp nhận. Hiện tại Vina Tea đang phải mượn lại nhãn mác của chè Nes – Tea (nhưng sản xuất theo công nghệ chè Việt Nam) gắn vào sản phẩm của Vina Tea để xuất khẩu”. Thực tế cho thấy, việc tái định vị cho một loại sản phẩm là khó và tốn kém hơn rất nhiều lần so với việc tạo ra một thương hiệu mới. Trong trường hợp này các doanh nghiệp Việt Nam nói chung, doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè nói riêng nên tách ra một sản phẩm mũi nhọn, không gắn liền với thương hiệu gốc; hoặc sử dụng thương hiệu gốc để bảo hộ nhẹ, bảo hộ từ xa cho sản phẩm mới; hoặc cũng có thể liên kết với các thương hiệu mạnh để sản xuất, kinh doanh”. Để định vị thương hiệu cho sản phẩm chè Việt Nam trên thị trường thế giới không đơn giản là việc làm một sớm, một chiều. Vì vậy, các doanh nghiệp cần có kế hoạch, chiến lược cụ thể, các doanh nghiệp nên chia ra thành các nhóm hàng cụ thể như đưa ra đâu là mặt hàng mũi nhon của doanh nghiệp nhằm tập trung nguồn lực tốt nhất cho sản xuất sản phẩm đó; sản phẩm chiến lược đòn bẩy (dùng thương hiệu khác làm đòn bẩy cho sản phẩm của mình); thương hiệu “ bò sữa” (bán sản phẩm mà mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho doanh nghiệp). Việc định lại cho một thương hiêu trên thị trường là rất tốn kém và khó khăn vì vây ngay từ ban đầu, ngay khi có ý tưởng phát triển một thương hiệu thì nhà kinh doanh nên nghĩ ngay đến việc đăng ký bản quyền, tránh trường hợp bỏ ra nhiều công sức, kinh phí để xây dựng ý tưởng, đến khi đi vào thực hiện thì đã bị người khác đăng ký bản quyền. Hiện nay, Vina Tea đã cho ra thị trường rất nhiều sản phẩm với những nhãn hiệu chè đã được nhiều nước trên thế giới biết đến. Hàng năm xuất khẩu chè của Vina Tea đạt khoảng 30 000 tấn/năm bao gồm các loại chè như: chè đen (Orthordox, CTC), chè Ôlong, Pouchung, chè Gunpowder, chè xanh kiểu Nhật, các loại chè dược thảo, chè ướp hương hoa quả,…Cho đến nay Vina Tea đã có quan hệ thương mại với trên 120 công ty và tổ chức thương mại tại trên 50 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nói đến Vina Tea ta cũng không thể không nhắc tới sản phẩm chè Mộc Châu do Công ty chè Mộc Châu sản xuất.Hiện nay, chè Mộc Châu là sản phẩm chè được bảo hộ về nhãn mác, xuất sứ và được chứng nhận tiêu chuẩn quản lý chất lượng và được nhiều nước biết đến với nhãn hiêu chè có chất lượng của Việt Nam. Bên cạnh đó, phải kể đến chè Tân Cương – Hoàng Bình.Ngoài việc quảng bá thương hiêu của mình chè Tân Cương còn khẳng định vị trí của mình trên thị trường quốc tế bằng chất lượng chè. Trong 5 năm (2001- 2006) nhà máy chè Tân Cương đã ra mắt khách hàng 26 loại chè mang thương hiệu Tân Cương – Hoàng Bình. Đó là chè đen, chè xanh cao cấp làm quà biếu như Lan Đình trà, Trúc Lâm trà; chè Qyeenli túi lọc ướp hương nhài, hương sen phục vụ văn phòng, hội họp; chè Vu Quy dùng trong cưới hỏi; chè dùng cho lễ hội, chùa chiền… Chính vì vậy hiện nay chè Tân Cương đã xuất sang Trung Quốc, Hoa Kỳ, Xin-ga-po, Pa-ki-xtan, Xri Lan-Ka… Tuy vậy, trong trong bối cảnh Việt Nam đã là thành viên của WTO thì các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè Việt Nam cần có chiến lược phát triển thương hiệu của mình trên thị trường nội địa cũng như trên thị trường quốc tế. Ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chè xuất khẩu, các công ty xuất khẩu chè và các công ty chế biến chè xuất khẩu của Việt Nam gần đây đã chú trọng đầu tư xây dựng thương hiệu cho sản phẩm của mình. Nhiều nhãn hiệu chè của Việt Nam đã được đăng ký bản quyền sử dụng tại nhiều nước trên thế giới, và chè xuất khẩu của Việt Nam đang dần được các nước trên thế giới biết đến với thương hiệu của chè Việt. 1.4. Sự cần thiết phải thúc đẩy hoạt động xuất khẩu chè sang thị trường Trung Quốc. 1.4.1. Một số điểm nổi bật về thị trường chè Trung Quốc. Trung Quốc là một trong những quốc gia có số dân đông nhất thế giới, là thị trường mơ ước của nhiều doanh nghiệp, nhiều quốc gia. Trong những năm gần đây nền kinh tế Trung Quốc có những bước phát triển hết sức mạnh mẽ, mở ra cơ hội kinh doanh cho rất nhiều ngành, lĩnh vực kinh doanh của Việt Nam. Trong đó phải kể đến đó là mặt hàng chè của Việt Nam. Xuất khẩu chè của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc có nhiều thuận lợi hơn so với nhiêu nước khác trong khu vực và thế giới, do Trung Quốc có nhiều tập quán văn hoá cũng như thói quen tiên dùng, sở thích giống với người Việt Nam, nhờ đó khi chè của Việt Nam thâm nhập thị trường Trung Quốc sẽ thích nghi nhanh hơn.Bên cạnh đó Trung Quốc có hai tỉnh biên giới tiếp giáp với Việt Nam là Vân Nam và Quảng Tây. Hiện nay Việt Nam đang đẩy mạnh quan hệ giao lưu kinh tế với 2 tỉnh này của Trung Quốc, tạo cơ hội cho nhiều doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu chè trong nước có cơ hội mở rộng thị trường. Riêng tỉnh Vân Nam – Trung Quốc với diện tích 384 nghìn km2, dân số 39,4 triệu người, là một tỉnh giàu đẹp của Trung Quốc với 25 dân tộc sinh sống, với hầu hết người dân đã có thói quen uống trà từ rất lâu, đó cũng là một thị trướng lớn cho các doanh nghiệp xuất khẩu chè của Việt Nam. Bên cạnh đó, thị trương chè Trung Quôc cũng là một thị trường dễ tính, nó cũng là một thuận lợi lớn cho xuất khẩu chè của Việt Nam. Vì hiện nay chè xuất khẩu của Việt Nam tuy đã có nhiều đổi mới trong sản xuất chế biến nhưng do kỹ thuật lạc hậu nên chè sản xuất ra có chất lượng chưa cao. Tuy vậy, từ trước đến nay chè của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu vẫn là chè xanh, chè búp tươi hay chè mới qua sơ chế và chủ yếu được đưa vào Trung Quốc qua cửa khẩu Thanh Thuỷ (Hà Giang) và cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Vì chè của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu là mới qua sơ chế nên tính ổn đinh của thị trường không cao. Ví như, những ngày đầu tháng 6 vừa qua là những ngày sôi động của cơn sốt chè vàng tại các tỉnh biên giới giáp với Trung Quốc của Việt Nam. Rất nhiều tư thương Trung Quốc tìm đến những vùng trồng chè để tìm mua chè vàng. Mà loại chè vàng các thương nhân Trung Quốc mua được chế biến rất đơn giản, từ nguyên liệu đưa vào luộc, vò, phơi năng, ủ lên men rồi lại phơi nắng rồi sao lại bằng máy quay là đã có thể bán được với giá bán khoảng 20 000 đồng/kg chè vàng. Nhưng chỉ được 3 lô hàng đầu được bán đi thuận lợi, sau đó giá chè vàng đột ngột giảm xống chỉ còn 17000 đồng/kg, có lúc xuống tới 13 000 đồng/kg làm cho nhiều người không bán được hàng và phải chịu thua lỗ. Với bài học này, các doanh nghiệp chè Việt Nam khi xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc cần phải nghiên cứu, tìm hiểu nhu cầu thị trường để có kế hoạch thu mua, sản xuất hợp lý. Là một thị trường lớn cho xuất khẩu chè của Việt Nam, nhưng nhu cầu có tính ổn định thấp, đòi hỏi các doanh nghiệp sản xuất xuất khẩu chè của Việt Nam cần có kế hoạch, chiến lược cụ thể khi thâm nhập thị trường này. Cần nắm bắt được nhu cầu tiêu thụ của thị trương nhằm đưa ra kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp.Bên cạnh đó các doanh nghiệp xuất khẩu chè cần đổi mới kỹ thuật chế biến, tăng năng suất sản xuất sản phẩm tăng tỷ trọng cũng như khối lượng chè thành phẩm xuất khẩu, giảm tỷ trọng chè thô xuất khẩu. Từ đó tạo thị trường tiêu thụ ổn định cho chè Việt Nam. 1.4.2. Sự cấn thiết phải thúc đẩy xuất khẩu chè Việt Nam sang thị trường Trung Quốc. Mặc dù Trung Quốc là một nước xuất khẩu nhiều chè trên thế giới . Hiện nay nhu cầu của Trung Quốc đối với chè các loại là trên 50 triệu USD . Trong khi đó Việt Nam chỉ mới đáp ứng được khoảng 7 triệu USD. Trước đây , do đặc thù về vị trí địa lý nên hình thức buôn bán biên mậu rất phát triển và sôi động giữa Việt Nam và Trung Quốc. Ngày nay với chính sách thuế quan thay đổi việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc cũng trở nên khó khăn hơn. Vì vậy ngành chè Việt Nam cũng như sản phẩm chè Việt Nam muốn thâm nhập vào thị trường Trung Quốc thì cần có sự chuẩn bị và tìm hiểu kỹ lưỡng về chính sách buôn bán của Trung Quốc để có biện pháp hỗ trợ kịp thời. Tuy vậy, quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc những năm gần đây cũng có nhiều bước phát triển mới và Trung Quốc được coi là thị trường trọng điểm của Việt Nam. Điều này được thể hiện bằng tốc độ tăng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều giữa Việt Nam – Trung Quốc trong thời gian qua. Năm 1991 thương mại hai bên mới chỉ đạt 37.7 triệu USD . Nhưng năm 2003, Trung Quốc trở thành bạn hàng thứ 3 sau Hoa Kỳ, Nhật Bản. Đến 2004, Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại số 1 của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều đạt 7.91 tỷ USD tăng 190 lần trong 13 năm . Còn về xuất khẩu thì Trung Quốc trở thành thị trường xuất khẩu đứng thứ 3 của Việt Nam với kim ngạch 2004 đạt 2.735 tỷ USD. Tính bình quân trong giai đoạn 2000-2004, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm là 29.6%. Trước xu thế đó ngành chè Việt Nam cần có những biện pháp thiết thực hơn nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu chè vào thị trường Trung Quốc. Chè của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc ngoài những khó khăn về hàng rào thuế quan , hàng rào tiêu chuẩn chất lượng ,… thì mặt hàng chè xuất khẩu vào Trung Quốc cũng có rất nhiều thuận lợi . Đó là thị trường Trung Quốc có yêu cầu về chè gần giống với Việt Nam. Bên cạnh đó, nếu xuất khẩu chè sang Trung Quốc thì Việt Nam sẽ giảm được chi phí vận chuyển so với xuất khẩu chè sang các thi trường khác. Mặt khác, thịt rường chè Trung Quốc cũng là một thị trường dễ tính với nhu cầu lớn, có tiềm năng lớn nếu các doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập được. Với những yếu tố trên thì việc Việt Nam cần có những biên pháp hỗ trợ, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu chè sang Trung Quốc là hết sức cần thiết. 1.5. Hiệp hội chè Việt Nam và vai trò của Hiệp hội trong việc thúc đẩy hoạt động xuất khẩu chè của Việt Nam. Hiệp hội chè Việt Nam (VITAS) được thành lập từ ngày 25/1/1988 là một trong những hiệp hội ngành hàng đầu tiên ở Việt Nam.Kể từ khi thành lập đến nay hiệp hội đã góp phần không nhỏ vào công tác định hướng, đưa ra những kiến nghị giúp cho họat động xuất khẩu chè của Việt Nam. Trải qua các giai đoạn phát triển của ngành chè, VITAS luôn là cơ quan đầu não đối mặt với thực trạng kinh tế, đại diện cho lợi ích và quyền lợi của người làm chè. VITAS đóng vai trò như một nhạc trưởng hướng dẫn các hội viên thực hiện cam kết của mình về sản xuất và xuất khẩu chè. VITAS cũng tham gia vào hệ thống tiêu chuẩn quốc tế về quản lý chất lượng, cam kết mục tiêu phát triển bền vững. Bên cạnh đó, Hiệp hội còn góp phần thúc đẩy thực hiện các dịch vụ khuyến nông, các dịch vụ về giống, xúc tiến thương mại, đào tạo… từ đó tạo nguồn nguyên liệu đầu vào ổn định cho sản xuất chè xuất khẩu. Một mặt Hiệp hội còn tư vấn cho Chính phủ về chế độ chính sách phát triển chè, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp xuất khẩu chè. Hiệp hội có vai trò thiết lập mạng thông tin toàn ngành, trong nước và quốc tế, giúp các doanh nghiệp nắm bắt được thông tin kịp thời, tânj dụng được cơ hội trên thị trường quốc tế, tạo lợi thế trong cạnh tranh. Trong bối cảnh hiên nay Việt Nam đã là thành viên của tổ chức Thương mại thế giới (WTO) làm thay đổi vai trò của các hiệp hội nói chung và Hiệp hội chè Việt Nam nói riêng. Những trợ cấp cho nông nghiệp sẽ dần mất đi, gây khó khăn về nguyên liệu cho sản xuất chế biến chè, vì vậy Hiệp hội càng phải tích cực hoạt đông hơn nữa, giúp cho các doanh nghiệp có thế kinh doanh tốt trong điều kiện hiện nay. Một vai trò nưa của Hiệp hội mà không thể thiếu trong bối cảnh hiện nay, đó là Hiệp hội là người đứng ra là trung gian liên kết giữa các doanh nghiệp trong nước với thị trương nước ngoài. Là trung gian thay mặt các doanh nghiệp giải quyết các tranh chấp thương mại với nước ngoài. Vì các doanh nghiệp của ta hầu hết là chưa có kinh nghiệm trong xử lý các vấn đề khi xảy ra tranh chấp. Một mặt, Hiệp hội đóng vai trò tăng cường liên kết các doanh nghiệp. Rõ ràng trên sân chơi thương mại toàn cầu, vai trò của hiệp hội là hết sức quan trọng. Chè của Việt Nam hiện nay chưa có thương hiệu mạnh trên thị trương quốc tế, vì vậy cần thiết phải có sự liên kết giữa các doanh nghiệp nhằm tạo sức mạnh tổng hợp, tăng sức cạnh tranh của chè Việt Nam. Hiệp hội hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển xuất khẩu và mở rộng thị trường nội địa; cung cấp thông tin thị trường và khách hàng cho doanh nghiệp hội viên; phổ biến cho các thành viên những tiến bộ khoa học – công nghệ trong sản xuất kinh doanh. Xác định phương hướng sản xuất kinh doanh cho cả ngành chè, liên kết và hợp tác trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trên cơ sở tự nguyện của các thành viên. Hiệp hội cũng cần thiết lập mối quan hệ với các ngành nghề khác có liên quan, nhằm hỗ trợ cho xuất khẩu chè của Vịêt Nam. Mở rộng quan hệ quốc tế nhằm quảng bá thương hiệu chè Việt Nam với thị trường thế giới, tạo thị trường tiêu thụ cho chè xuất khẩu của Việt Nam. Hiệp hội chè dang dự định sẽ tổ chức lễ hội quốc gia về chè vào ngày kỷ niệm 20 năm ngày thánh lập Hiệp hội chè Vịêt Nam. Trong lễ hội Hiệp hội sẽ báo cáo thành tựu của ngành chè trong 20 năm qua và mở cuộc trình diễn văn hoá trà…nhằm giới thiệu cho thế giới biết đến chè của Việt Nam. Và trong năm nay Hiệp hội còn dự định tiếp tổ chức các lễ hội về chè tai các tinh như : Hà Giang, Lào cai, Yên Bái , Phú Thọ. Nhận lời mời của hội thương mại xuất nhập khẩu thực phẩm – thổ sản –xúc sản Trung Quốc, Hiệp hội chè Việt Nam sẽ tổ chức đoàn doanh nghiệp tham gia hội nghị chè quốc tế và hội chợ chè – cà phê tại Hàng Châu ( tỉnh Triết Giang, Trung Quốc) từ ngày 28 -30 tháng 9 năm 2005. Tại hội nghị chè, ban tổ chức thảo luận về các vấn đề mà nhiều nước quan tâm như các điều luật, quy định về thanh tra và kiểm dịch chè nhập khẩu theo tiêu chuẩn của từng nước; vấn đề tiếp thị và công nghệ; các chiến lược xúc tiến và tiếp thị sản phẩm mới; triển vọng chè đa quốc gia; trao giải thưởng cho các thương hiệu nổi tiếng. Đây là cơ hội tốt cho các nhà sản xuất, xuất nhập khẩu chè gặp gỡ, trao đổi thông tin chuyên ngành, tìm kiếm cơ hội đầu tư, ký kết hợp đồng và mở rộng các mối quan hệ trong lĩnh vực thương mại. Trong thời gian tới Hiệp hội cần làm tốt vai trò của mình nhằm giúp các doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận các thị trường trên thế giới, tăng khả năng canh tranh trong bối cảnh hội nhập. CHƯƠNG II THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU CHÈ CỦA VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG TRUNG QUỐC. 2.1. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU CỦA CHÈ VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY. 2.1.1 Những biến động của thị trường xuất khẩu chè Việt Nam. Trong số những ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam chè được đánh giá là ngành có nhiều tiềm năng. Hiện cả nước có khoảng 122500 ha chè, chè của Việt Nam đã xuất sang 107 nước đứng thứ 7 về sản lượng , đứng thứ 6 về khối ; ượng chè xuất khẩu. Việt Nam đã chế biến được khoảng 15 loại chè khác nhau, tuy nhiên xuất khẩu phần lớn vẫn là chè đen( 60%), còn lại là chè xanh và một số ít các loại chè khác. Một số loại chè của Việt Nam được ưa chuộng trên thị trường thế giới là chè ô long, chè đen , chè lài. Tuy nhiên, hiện giá chè xuất khẩu của Việt Nam vẫn ở mức thấp so với sản phẩm cùng loại của các nước trên thế giới. Đơn giá xuất chè của Việt Nam chỉ bằng 55-70% so với giá xuất của nhiều nước. Một trong những nguyên nhân làm cho giá chè xuất khẩu của Việt Nam thấp hơn so với các nước khác đó là chè của Việt Nam chưa tạo được thương hiệu trên trường quốc tế. Mặt khác, cũng do thị trường xuất khẩu chè của Việt Nam chưa thật sự ổn định do chất lượng chè không cao và được bán dưới dạng nguyên liệu là chính. Tuy vậy, trong năm 2006 ngành chè Việt Nam đã vượt qua nhiều khó khăn để đạt được nhiều tiến bộ trong sản xuất kinh doanh và chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu . Năm 2006 lần đầu tiên xuất khẩu chè của Việt Nam vượt qua mức 100 triệu USD và đạt tới 110 triệu USD. Bước vào năm 2007 – năm đầu tiên Việt Nam chính thức gia nhập WTO , mức thuế nhập khẩu chè có thể lên đến 150% theo quy dịnh của WTO ( so với trước đây là 100%) , cộng với chính sách hỗ trợ của Nhà Nước đối với cây chè dần phải cắt giảm. Tuy nhiên, tình hình xuất khẩu chè trong quý 1 năm 2007 của cả nước vẫn tương đối khả quan với kim ngạch xuất khẩu ước tính lên tới 19 triệu USD , sản lượng xấp xỉ 20 nghìn tấn, tăng 2% về giá trị và 4% về sản lượng so với cùng kì năm 2006. Theo số liệu của tổng cục Hải Quan thì kim ngạch xuất khẩu chè của cả nước trong 20 ngày đầu tháng 3/2007 đạt xấp xỉ 3.8 triệu USD với sản lượng đạt 4.1 nghìn tấn , đưa kim ngạch xuất khẩu chè quý 1/2007 tăng lên đáng kể. Tính riêng tháng 2/2007. Việt Nam xuất khẩu được 5000 tấn chè các loại đạt kim ngạch xấp xỉ 5.1 triệu USD giảm so với tháng 1/2007 giảm 40% về lượng và 37 % về giá trị , tương đương với giảm 10% về lượng và 8% về giá trị so với tháng 2/2006. Còn về cơ cấu xuất khẩu chè trong 2 tháng đầu năm 2007 không có thay đổi gì nhiều . Pakistan, Đài Loan, và Nga tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu chè lớn nhất của Việt Nam. Dẫn đầu là thị trường Pakistan với kim ngạch xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm đạt 2.9 triệu USD với sản lượng đạt 2.67 nghìn tấn , tăng 5.9% về giá trị và 6.6% về lượng so với cùng kỳ 2006. Mặt hàng chè xuất khẩu chủ yếu sang thị trường này là chè đen , chiếm 58% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tiếp đó là thị trường Đài Loan và Nga với mức tăng trưởng lần lượt đạt 1.3% và 23.1% về kim ngạch xuất khẩu so với cùng kỳ năm ngoái . Bên cạnh đó , xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, EU và ASEAN cũng có tốc độ tăng trưởng khá . Đặc biệt , xuất khẩu sang Mỹ với kim ngạch 608.000 USD với sản lượng 881 tấn , tăng 430% về giá trị và 523% về lượng so với cùng kỳ năm 2006. Trong đó chè đen vẫn là mặt hàng xuất khẩu chính, chiếm tới 93% tổng kim ngạch . Trong 2 tháng đầu năm 2007 thì chè đen vẫn là chủng loại chè được xuất khẩu nhiều nhất chiếm 78% tổng sản lượng xuất khẩu , tiếp đến là chè xanh khoảng 15% và 7% là các loại chè khác. 2.1.2. Tình hình xuất khẩu chè của Việt Nam sang thị tr