Đề tài Các biện pháp quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn của hiệu trưởng trong các trường THPT tỉnh Quảng Trị

ật, chính sách của Đảng, Nhà nước, hiểu được các nội dung chính sách, chiến lược của ngành, có hiểu biết chính trị-xã hội, nhận thức được những sự thay đổi, biến động trên thế giới và của đất nước. Với nội dung trên, chúng tôi thu được ý kiến đồng tình rất cao của đội ngũ cán bộ quản lý, TTCM, GV (rất cần từ 39.1% đến 88.5%; cần 11.5% đến 60.9%). Ngoài thâm niên giảng dạy, TTCM phải thực sự có năng lực, hiểu và vận dụng linh hoạt được các yêu cầu đặt ra của chuyên ngành, cập nhật được các thông tin mới, hướng dẫn, xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch có hiệu quả. Người tổ trưởng phải có năng lực quản lý, năng lực giao tiếp nhằm thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để củng cố và phát huy thế mạnh của tổ. Qua khảo sát, chúng tôi nhận được sự đồng tình cao của cán bộ quản lý, TTCM, GV đối với các nội dung tiêu chuẩn về năng lực cá nhân. 2.3. Yêu cầu về trình độ chuyên môn của người TTCM ở trường THPT Phần lớn GV các trường THPT có trình độ ĐHSP và cao học về một chuyên ngành nhất định. Người tổ trưởng phải có trình độ chuyên môn, năng lực giảng dạy, năng lực quản lý. Vì vậy, yêu cầu hiện nay về trình độ chuyên môn của người tổ trưởng được đề cao hơn. Kết quả điều tra yêu cầu về trình độ chuyên môn của TTCM Đối tượng Số phiếu ĐHSP Cao học Hình thức khác S.L % S.L % S.L % BGH 8 5 62.5 3 37,5 0 0.0 TTCM 35 18 51.4 17 48.6 0 0.0 GV 150 97 64.7 53 35.3 0 0.0 2.4. Thâm niên giảng dạy để bổ nhiệm TTCM Hiện nay ở các trường THPT số lượng học sinh ngày càng tăng, đội ngũ GV từng bước được bổ sung. Nhưng trên thực tế ở các trường THPT tỉnh Quảng Trị có sự chênh lệch về thâm niên công tác và độ tuổi giữa các GV, trong chỉ đạo chuyên môn có những thuận lợi nhất định nhưng đồng thời gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là trong chỉ đạo đổi mới phương pháp giảng dạy và ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại vào dạy học. Vì vậy, HT phải chú ‎ý đến đội ngũ TTCM. Kết quả khảo sát về thâm niên giảng dạy phù hợp bố trí TTCM Đối tượng Số Phiếu Thâm niên giảng dạy (năm) < 10 10 - 20 > 20 BGH 8 0 65.4 % 34.6 % TTCM 35 0 79.3 % 20.7 % GV 150 0 74.7% 25.3 % 2.5. Nhu cầu bồi dưỡng lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý của TTCM Trong trường THPT, phần lớn tổ trưởng chủ yếu tập trung vào chuyên môn nghiệp vụ sư phạm, trong công tác quản lý chỉ qua học hỏi, bằng kinh nghiệm của bản thân. Các cấp quản lý giáo dục đã có quan tâm đến công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý cho đội ngũ TTCM nhưng chưa thường xuyên nên ảnh hưởng đến chất lượng quản lý và hiệu quả giáo dục. Kết quả khảo sát về nhu cầu bồi dưỡng lý luận chính trị và nghiệp vụ quản lý Đối tượng Số Phiếu Lý luận chính trị Nghiệp vụ quản lý Cao cấp Trung cấp Sơ cấp Không cần Dài hạn Ngắn hạn Không cần lắm Không cần % % % % % % % % BGH 8 0 23.1 76.9 0.0 0.0 73.1 26.9 0.0 TTCM 35 2.3 11.5 79.3 6.9 0.0 78.2 12.6 9.2 GV 150 4.7 14.0 75.3 6.0 0.0 71.3 18.0 10.7 Chúng ta cần phải thấy rằng, trong thời đại ngày nay thế giới đang bước vào thời kỳ toàn cầu hoá, hội nhập; khoa học kỹ thuật phát triển như vũ bão. Điều này đòi hỏi người tổ trưởng không những giỏi về chuyên môn mà còn phải có hiểu biết chính trị - xã hội, cần trang bị cho mình lý luận chính trị vững vàng để chỉ đạo hoạt động tổ có hiệu quả. 2.7. Tình hình biên chế tổ chuyên môn ở trường THPT Hiện nay, trong trường THPT tỉnh Quảng Trị còn duy trì nhiều bộ môn trong một tổ chuyên môn, vì thế việc quản lý, chỉ đạo, điều hành chuyên môn của người tổ trưởng còn gặp nhiều khó khăn. Với câu hỏi: Trong điều kiện hiện nay có cần duy trì nhiều bộ môn trong một tổ chuyên môn ở trường THPT không? chúng tôi thu được kết quả sau: Kết quả khảo sát về việc có cần duy trì nhiều bộ môn trong một tổ chuyên môn Nội dung Rất cần Cần Không cần S.L % S.L % S.L % BGH 0 1 12,5 7 87.5 TTCM 0 4 11.4 31 88.6 GV 0 43 28.7 107 71.3 Bởi vì, khi sinh hoạt chuyên môn (dự giờ, góp ý, đổi mới phương pháp, đánh giá...) gặp nhiều khó khăn, đánh giá thiếu chính xác, dẫn đến nhiều khi tổ chức hoạt động mang tính hình thức. Tổ trưởng sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc xây dựng kế hoạch hoạt động, chỉ đạo thực hiện kế hoạch. 2.8. Thực trạng công tác quản lý đội ngũ TTCM của người HTcác trường THPT Địa bàn Tjhị xã Đông hà tỉnh Quảng Trị 2.8.2. Các hình thức bổ nhiệm TTCM Thời gian qua, các trường THPT tỉnh Quảng Trị đã tiến hành tổ chức bổ nhiệm tổ trưởng theo đúng trình tự, thủ tục theo nhưng hình thức khác nhau. Để tìm hiểu cụ thể, chúng tôi đã hỏi ý kiến của BGH, TTCM, GV: Theo Thầy(Cô), khi bổ nhiệm TTCM, hình thức nào sau đây là phù hợp? Kết quả khảo sát các hình thức bổ nhiệm đội ngũ TTCM Hình thức bổ nhiệm BGH TTCM GV S.L % S.L % S.L % 1 Hiệu trưởng ra quyết định 12 46.2 37 42.5 49 32.7 2 Giáo viên bầu, hiệu trưởng ra quyết định 5 19.2 40 46.0 76 50.7 3 BGH thống nhất,thông qua tập thể chi uỷ 9 34.6 10 11.5 23 15.3 4 Hình thức khác 0 0 0 2.8.3. Công tác kiểm tra của hiệu trưởng Kiểm tra là hoạt động không thể thiếu được của công tác quản lý. Trong các trường, HT tiến hành kiểm tra tổ trưởng với các nội dung: hồ sơ tổ trưởng, công tác chỉ đạo chuyên môn, công tác quản lý, kế hoạch hoạt động, đánh giá xếp loại GV. Kết quả khảo sát công tác kiểm tra hoạt động TTCM của HT Hình thức kiểm tra BGH TTCM GV S.L % S.L % S.L % Kiểm tra đột xuất 1 3.8 8 9.2 15 10.0 Kiểm tra định kỳ 3 11.5 4 4.6 Kết hợp 2 hình thức trên 22 84.7 75 86.2 135 90.0 Không kiểm tra vì tin vào TTCM 0 0 0 Hình thức khác 0 0 0 2.8.4. Chế độ giao ban, báo cáo công việc giữa hiệu trưởng và TTCM Trên thực tế, chế độ giao ban, báo cáo giữa HT và tổ trưởng các trường THPT tỉnh Quảng Trị được duy trì thường xuyên, nhằm giúp HT triển khai kế hoạch, kiểm tra tiến độ và kết quả thực hiện kế hoạch của các tổ chuyên môn. Trên cơ sở đó, kịp thời điều chỉnh, bổ sung kế hoạch, sắp xếp nhân lực hợp lý để hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên chế độ giao ban, báo cáo các trường không có sự thống nhất về thời gian và nội dung. Chúng tôi đặt câu hỏi: Chế độ giao ban, báo cáo công việc giữa HT và tổ trưởng chuyên môn nên duy trì như thế nào? Kết quả thu được như sau: Kết quả khảo sát về quy chế giao ban, báo cáo giữa HT và TTCM Thời gian BGH TTCM GV S.L % S.L % S.L % Một tháng 1 lần 6 75 28 80 119 79.3 Một tháng 2 lần 1 12.5 6 17.1 27 18.0 Một tháng 3 lần Đột xuất 1 12.5 1 0.29 4 2.7 Hình thức khác 0 0 0 2.8.5. Phân công trách nhiệm giữa hiệu trưởng và TTCM trong bố trí giảng dạy của GV Từ thực tế các trường THPT tỉnh Quảng Trị, chúng tôi nhận thấy đã có sự phân công cụ thể trách nhiệm giữa HT và TTCM. HT luôn tôn trọng khả năng sáng tạo, tính chủ động trong công việc của tổ trưởng, tạo điều kiện cho người tổ trưởng thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được phân công, để khẳng định vai trò, vị trí của mình. Tuy nhiên trong phân công giảng dạy vẫn chưa có sự thống nhất cao ở các trường. Với câu hỏi: Khi phân công giảng dạy của giáo viên, HT nên: chọn hình thức nào ? chúng tôi thu được kết quả như sau: Kết quả khảo sát phân công giảng dạy của giáo viên Nội dung BGH TTCM GV S.L % S.L % S.L % Hiệu trưởng trực tiết phân công 1 12.5 3 8.6 12 8.0 Giao cho TTCM 1 2.6 25 16.7 Trao đổi với TTCM 7 87,5 31 95.8 113 75.3 Hình thức khác Từ kết quả , chúng tôi nhận thấy đa số thống nhất quan điểm khi phân công GV giảng dạy, HT nên trao đổi với tổ trưởng là hình thức hợp lý nhất . Chương 3 CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN CỦA HIỆU TRƯỞNG TRONG CÁC TRƯỜNG THPT TỈNH QUẢNG TRỊ . 1. Thực trạng công tác quản lý đội ngũ TTCM của HT Qua khảo sát thực trạng cho thấy, Cán bộ quản lý các trường THPT ở những địa bàn nghiên cứu đã có nhận thức về vai trò, vị trí của người tổ trưởng trong việc quản lý, chỉ đạo hoạt động tổ chuyên môn. HT các trường THPT đã có những biện pháp xây dựng và quản lý đội ngũ TTCM nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy trong trường. Tuy nhiên, trong công tác quản lý của HT vẫn còn bộc lộ những hạn chế và bất cập; chưa có những biện pháp chiến lược dài hạn, thiếu cụ thể; trong kiểm tra, đánh giá không được thường xuyên, hiệu lực quản lý còn thấp. Một số TTCM chưa thực sự cố gắng vươn lên trong công tác tự học, tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng về năng lực quản lý, lý luận chính trị, trình độ chuyên môn. Việc triển khai ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học còn chậm, chưa được đầu tư đúng mức; tổ chức, chỉ đạo đổi mới phương pháp đã được tiến hành nhưng hiệu quả chưa cao... Thực trạng trên đây là những vấn đề cần được giải quyết trong công tác quản lý đội ngũ TTCM của người HT nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 2. CÁC BIỆN PHÁP CỤ THỂ 2.1. Nhóm biện pháp nâng cao phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ tổ trưởng chuyên môn Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ TTCM là nhiệm vụ quan trọng để thực hiện chỉ thị 40/CT-TW của Ban bí thư trung ương; quyết định số 09/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Bộ GD-ĐT đã thành lập Ban chỉ đạo quốc gia triển khai đề án số 1835/QĐ-BGD-ĐT-TCCB ngày 01/4/2005. Các địa phương, các cơ sở giáo dục cần quán triệt và thực hiện nghiêm túc chỉ thị trên. Các cấp lãnh đạo cần tổ chức phong trào bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý cho TTCM thông qua các báo cáo chuyên đề, hội thảo, sáng kiến kinh nghiệm..., động viên TTCM tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, kinh nghiệm đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng CNTT trong qúa trình dạy học. Phối hợp với các tổ chức đoàn thể xây dựng các chế độ động viên, khen thưởng, tạo môi trường dân chủ, đoàn kết, thân ái. Nâng cao phẩm chất chính trị, năng lực cho đội ngũ TTCM. Điều 16 Luật Giáo dục (2005) quy định vai trò, trách nhiệm của cán bộ quản lý giáo dục: Cán bộ quản lý giáo dục giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động giáo dục. Cán bộ quản lý phải không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, năng lực quản lý và trách nhiệm cá nhân... Điều 80 Luật Giáo dục (2005) quy định về bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ: “Nhà nước có chính sách bồi dưỡng nhà giáo về chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao trình độ và chuẩn hoá nhà giáo”. Ngày nay, trước xu thế phát triển của thời đại, người GV phải thường xuyên trau dồi, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ theo hướng tiếp cận, cập nhật nguồn tri thức mới để hoàn thiện năng lực cá nhân và khẳng định vị trí, uy tín bản thân, TTCM phải là đội ngũ cần được quan tâm đúng mức. Chúng tôi xin đề xuất các biện pháp sau: Bồi dưỡng kiến thức, hiểu biết; phẩm chất chính trị, đạo đức. HT cần cung cấp đầy đủ các văn bản chủ trương, chính sách, quyết định, nghị định, chỉ thị, thông tư... của Đảng, Nhà nước, Ngành và các cơ quan liên quan để GV, TTCM nghiên cứu. HT nghiên cứu các văn bản để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao nhận thức, hiểu biết cho đội ngũ TTCM, tìm hiểu đối tượng, khảo sát trình độ, năng lực của TTCM để xác định nhu cầu, nội dung bồi dưỡng. Bồi dưỡng theo chuyên đề hàng năm do Sở GD- ĐT tổ chức thông qua các hội thi, báo cáo kinh nghiệm, đề tài nghiên cứu khoa học, cử đi đào tạo cao học để nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ. Tổ chức bồi dưỡng trong nhà trường theo chuyên đề, tham gia các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, công cuộc đổi mới quê hương, đất nước. Bồi dưỡng thay sách, góp ý nội dung, chương trình, sách giáo khoa, đổi mới phương pháp; bồi dưỡng học sinh giỏi, sử dụng có hiệu quả phương tiện dạy học... Tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng là yêu cầu rất cần thiết cho mỗi GV và đội ngũ cán bộ quản lý; Để công tác này có kết quả cao, HT phải thực sự là người đi đầu, tiên phong trong việc tự học, tự bồi dưỡng, thực sự là tấm gương chuẩn mực cho tập thể GV noi theo. HT phải xây dựng các tiêu chuẩn, tiêu chí thi đua khen thưởng tạo phong trào thi đua sôi nổi. Bồi dưỡng năng lực sư phạm: Năng lực là khả năng hoàn thành một công việc nào đó về thực chất, là sự phù hợp một bên là nhu cầu công việc và một bên là những phẩm chất tâm lý cá nhân. Năng lực sư phạm là khả năng thực hiện các hoạt động dạy học và giáo dục để có hiệu quả, chất lượng cao, được hình thành trên cơ sở những phẩm chất, kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo của người thầy giáo. Để nâng cao năng lực cho đội ngũ TTCM, HT cần đặc biệt quan tâm: Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, bố trí sắp xếp động viên TTCM tham gia các lớp, khoá đào tạo: cao học, lý luận chính trị, tin học, ngoại ngữ... đồng thời tạo điều kiện cho GV trẻ có năng lực tham gia nghiên cứu khoa học; coi đây là một trong các yêu cầu bắt buộc đối với GV, từ đó tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhà trường. Nâng cao năng lực giảng dạy: - Năng lực chẩn đoán nhu cầu, đặc điểm đối tượng: Người TTCM phải biết được trình độ chuyên môn, năng lực giảng dạy, hiểu được đặc điểm tính cách, hoàn cảnh của GV để có cơ sở chỉ đạo, điều hành hoạt động tổ có hiệu quả. - Bồi dưỡng tri thức và khả năng hiểu biết: Người tổ trưởng không những chỉ có chuyên môn vững vàng mà cần phải có kiến thức, hiểu biết sâu, rộng nhiều lĩnh vực. Muốn vậy, TTCM phải không ngừng tự học, tự bồi dưỡng, thường xuyên theo dõi các thông tin, các phát minh khoa học, tin tức thời sự luôn tạo cho mình vốn kiến thức mới, hiện đại, đó là cơ sở nâng cao năng lực chuyên môn hoàn thiện bản thân. - Bồi dưỡng kỷ năng dạy trên lớp: Chuẩn bị bài lên lớp là yếu tố cần, khả năng thực hiện tiết dạy là điều kiện đủ để nâng cao năng lực giảng dạy của GV. Người GV cần phải hiểu và vận dụng có hiệu qủa các phương pháp dạy, kỷ năng sử dụng các phương tiện dạy học, nhất là các phương tiện kỹ thuật hiện đại. Muốn vậy, HT phải thường xuyên tiếp xúc, trao đổi kinh nghiệm, hướng dẫn TTCM thực hiện tốt quy chế chuyên môn và có trách nhiệm dự giờ, tham gia hội thao giảng, thi GV dạy giỏi... kiểm tra, đánh giá khả năng thực hiện của GV, tổ chức trao đổi, góp ý rút kinh nghiệm giờ dạy nhằm nâng cao năng lực giảng dạy. Bồi dưỡng năng lực quản lý: Nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ TTCM là nhiệm vụ rất cần thiết để chỉ đạo, điều hành hoạt động tổ chuyên môn. Làm tốt công tác bồi dưỡng năng lực quản lý cho TTCM là các nhà trường đã triển khai tốt chỉ thị 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư TW Đảng về việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục tại đơn vị mình. Trên thực tế, phần lớn đội ngũ TTCM các trường THPT ở tỉnh Quảng Trị chưa qua đào tạo quản lý, nên việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện còn nhiều lúng túng, bất cập. Vì vậy, HT cần bồi dưỡng cho đội ngũ TTCM một số nội dung cơ bản sau: - Bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống. - Bồi dưỡng năng lực xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện kế hoạch của nhà trường, tổ chuyên môn. - Bồi dưỡng nghiệp vụ tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn như: Chuyên đề bộ môn, đổi mới phương pháp, ngoại khoá, hội thảo, góp ý giờ dạy... - Bồi dưỡng nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn. - Bồi dưỡng công tác quản lý và sử dụng có hiệu quả CSVC-PTDH - Bồi dưỡng tổ chức các phong trào thi đua. Công tác tự học, tự bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ: Triển khai chỉ thị 40/CT-TW của BBT TW đến từng GV, coi đây là nhiệm vụ cấp bách của trường, tổ. HT xây dựng mục tiêu, nội dung, lựa chọn chủ đề đảm bảo có chất lượng với nhiều hình thức khác nhau: cử đi học, bồi dưỡng tại chỗ, lấy việc tự học, tự bồi dưỡng làm trọng tâm, cần có yêu cầu cao đối với các GV trẻ, tổ chức cho GV đăng ký phấn đấu, đồng thời xây dựng các chế độ khen thưởng để động viên. Tổ chức các hoạt động ngoài giờ, hoạt động xã hội: Trên cơ sở kế hoạch nhà trường, các chủ trương của chính quyền địa phương, TTCM tham gia xây dựng kế hoạch hoạt động ngoài giờ theo chủ điểm, phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để tổ chức các hoạt động: Ngoại khoá, tham quan, du lịch, giao lưu kết nghĩa, giáo dục môi trường, phòng chống các tệ nạn xã hội, kiểm tra sức khoẻ... Thông qua các hoạt động phong phú nói trên để tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong tập thể GV và HS. Xây dựng CSVC, trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy học và giáo dục: TTCM nghiên cứu, đề xuất phân bổ kinh phí để chủ động mua, sửa chữa CSVC, trang thiết bị của tổ phù hợp theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá; đảm bảo đầy đủ hồ sơ, văn phòng phẩm, SGK, tài liệu tham khảo... cho GV. Công tác thi đua, khen thưởng: Căn cứ vào kế hoạch, thời gian để tổ chức các phong trào thi đua như: Thao giảng, thi GV dạy giỏi, chủ nhiệm giỏi, đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng có hiệu quả thiết bị dạy học, làm đồ dùng dạy học... đồng thời đề xuất các hình thức, mức khen thưởng để động viên phong trào, phát huy khả năng của các cá nhân và tập thể. HT và TTCM cần phải có biện pháp theo dõi, kiểm tra thường xuyên. Công tác quản lý, kiểm tra: Kiểm tra là khâu không thể thiếu được trong quá trình quản lý. TTCM xây dựng kế hoạch kiểm tra tiến độ thực hiện chương trình, qui chế thực hiện chuyên môn; hồ sơ; cập nhật điểm, chấm, chữa bài; công tác tự học, tự bồi dưỡng; đổi mới phương pháp, sử dụng phương tiện, thiết bị dạy học... thông qua các hình thức: Kiểm tra định kỳ, kiểm tra đột xuất. Lập quy trình chỉ đạo hoạt động Xây dựng quy trình thực hiện theo thời gian; nội dung công việc; cá nhân hay nhóm thực hiện, phụ trách; đánh giá kết quả thực hiện. Có như vậy, TTCM trong quá trình chỉ đạo hoạt động không bị bỏ sót, không chồng chéo và các nội dung công việc diễn ra thường xuyên, được thực hiện đều trong cả năm học. Bồi dưỡng các năng lực khác cho đội ngũ TTCM: Ngoài những năng lực trên, HT cần bồi dưỡng thêm một số năng lực cho TTCM: Năng lực tham mưu: Để xác định mục tiêu chung và đề ra các mục tiêu ưu tiên, phân tích được các điểm mạnh, yếu của tổ; từ đó có khả năng dự báo được khó khăn, nghiên cứu, phân tích, đề xuất các biện pháp phù hợp, tham mưu cho HT các kế hoạch hoạt động có tính khả thi. Năng lực giao tiếp: Để thu phục quần chúng, tập hợp lực lượng, tác động gây ảnh hưởng tạo uy tín, TTCM phải có khả năng tạo dựng được mối liên kết giữa các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nhà trường. Thông qua mạng lưới này để tiếp cận, thu thập thông tin tạo sự đồng thuận, khối đoàn kết, thiết lập bầu không khí dân chủ thân ái giữa các GV trong tổ. Năng lực xử lý tình huống: Khả năng liên kết, thu thập, nghiên cứu, phân tích thông tin một cách logic, khoa học; TTCM cùng với đồng nghiệp và những người có kinh nghiệm nên trao đổi, bàn bạc để tìm phương án xử lý tình huống phù hợp. HT cần bồi dưỡng cho người TTCM phong cách làm việc bình tĩnh, tự tin, tạo dựng được uy tín đối với GV. Đồng thời người TTCM cần thể hiện năng lực, quan điểm của mình, phân định được công việc và đời sống riêng. Năng lực quản lý và ứng dụng công nghệ hiện đại: Ngày nay, khi KH-KT phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi cần áp dụng những tiến bộ kỹ thuật mới. Chính vì vậy, HT cần tác động đến đội ngũ TTCM cần phải biết sử dụng và có biện pháp quản lý các phương tiện, thiết bị hiện đại, xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện có hiệu quả, khuyến khích GV tự học, tự nghiên cứu công nghệ mới, khai thác và ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác giảng dạy và quản lý. 3.2.2. Nhóm biện pháp quản lý đội ngũ tổ trưởng chuyên môn của HT Trong trường THPT, HT quản lý: Quá trình dạy - học; nhân sự; tài chính; môi trường giáo dục; CSVC- trang thiết bị dạy học... trong đó, quản lý quá trình dạy học là trọng tâm. Chính vì vậy, quản lý đội ngũ TCCM là nhiệm vụ rất quan trọng của người HT để chỉ đạo, điều hành công tác chuyên môn trong nhà trường. 3.2.2.1. Bổ nhiệm tổ trưởng chuyên môn * Xây dựng các yêu cầu về phẩm chất, năng lực của người tổ trưởng: Phẩm chất chính trị, năng lực cá nhân là điều kiện cơ bản có tính quyết định nhằm tạo dựng uy tín, tập hợp lực lượng để chỉ đạo hoạt động chuyên môn tổ có hiệu quả. Có kiến thức, hiểu biết: pháp luật, công tác quản lý, chính trị - xã hội. Phẩm chất chính trị, đạo đức: Hiểu và vận dụng có hiệu quả chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, Ngành trong công việc; tinh thần, ý thức trách nhiệm, ý thức vươn lên học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; lối sống, tác phong mẫu mực; tinh thần đoàn kết; xây dựng lòng yêu trẻ, yêu nghề. Năng lực cá nhân: Trình độ chuyên môn; năng lực giảng dạy; năng lực quản lý; năng lực xây dựng kế hoạch; năng lực thu phục quần chúng, ngoại giao, giao tiếp... HT cần thông báo công khai các tiêu chuẩn trước tập thể GV để họ nghiên cứu, trao đổi, góp ý, lựa chọn người tổ trưởng. * Lấy phiếu tín nhiệm: Từ thực trạng khảo sát cho thấy, khi bổ nhiệm TTCM, nên cho GV trong tổ bầu để họ lựa chọn người thực sự có uy tín, phẩm chất, năng lực. Vì vậy, HT cần tổ chức họp tổ, đặt vấn đề về vị trí, vai trò, các tiêu chuẩn cơ bản của người tổ trưởng để GV lựa chọn; trong quá trình lấy phiếu tín nhiệm, cần đảm khách quan, công bằng, khoa học. Có như vậy, mới tạo dựng được niềm tin, bầu không khí dân chủ trong GV. *Trao đổi trong tập thể Chi uỷ, Ban giám hiệu: Để đảm bảo sự thống nhất trong lãnh đạo, điều hành nhà trường, HT với trách nhiệm của mình nên đặt vấn đề trong BGH, tập thể Chi uỷ nghiên cứu, phân tích, trao đổi phương án của lãnh đạo về các nhân sự dự kiến bổ nhiệm tổ trưởng. HT tổng hợp các ý kiến để xem xét lựa chọn. *Hiệu trưởng ra quyết định: Trên cơ sở phiếu tín nhiệm của GV, tham khảo ý kiến tập thể Chi uỷ, BGH, HT tổng hợp các ý kiến, phân tích đánh giá một cách thận trọng, để ra quyết định chính thức bổ nhiệm tổ trưởng, thông báo cho tập thể GV và giao nhiệm vụ; các GV trong tổ có trách nhiệm chịu sự chỉ đạo, điều hành của tổ trưởng và tạo điều kiện để TTCM hoàn thành nhiệm vụ. 3.. HT quản lý các hoạt động của tổ trưởng chuyên môn * Quản lý việc xây dựng kế hoạch: ải đá Từ kế hoạch hoạt động chuyên môn, người tổ trưởng ph nh giá được tình hình thực hiện nhiệm vụ năm qua (kết quả, những vấn đề tồn tại, bất cập trong giảng dạy, quản lý, đội ngũ GV; chất lượng dạy- học; CSVC- thiết bị...). Đồng thời kế hoạch chuyên môn phải xác định được: Phương hướng, nhiệm vụ, các biện pháp. Kế hoạch hoạt động chi tiết, cụ thể theo tuần, tháng, học kỳ; có sự phân công trách nhiệm cụ thể cho từng GV và từng nhóm, thời gian thực hiện, các điều kiện hỗ trợ, các biện pháp chỉ đạo, kiểm tra... HT duyệt kế hoạch hoạt động của tổ đầu năm học, theo định kỳ hàng tháng, TTCM báo cáo kết quả thực hiện, đồng thời HT thường xuyên theo dõi, kiểm tra, quản lý việc chỉ đạo, điều hành hoạt động chuyên môn của tổ trưởng. *Quản lý việc dự giờ của TTCM: HT cần chỉ đạo tổ trưởng thực hiện tốt công tác dự giờ, coi đây là biện pháp quan trọng để góp ý, rút kinh nghiệm cho GV nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy. TTCM cần xây dựng kế hoạch dự giờ, thao giảng, thực hiện đều trong cả năm học; đánh giá theo tiêu chuẩn; thông qua các hình thức: báo trước, đột xuất; đa dạng hoá các tiết dự giờ: dự giờ lý thuyết, dự giờ thực hành, ngoại khoá, báo cáo sáng kiến kinh nghiệm... HT cần theo dõi, kiểm tra việc chỉ đạo thực hiện của TTCM, đồng thời tham gia dự giờ để nắm tình hình. * Quản lý việc thực hiện quy chế chuyên môn: Việc thực hiện quy chế chuyên môn trong trường là một yêu cầu bắt buộc để thực hiện nề nếp, kỷ cương trong dạy-học mà tất cả GV và HS có trách nhiệm thực hiện nghiêm túc. Để thực hiện tốt công tác này, HT cần phải đảm bảo các nội dung công việc sau: Triển khai, quán triệt đầy đủ các văn bản quy định về quy chế chuyên môn do Bộ GD-ĐT ban hành; các quy định của Sở, trường đề ra: (nhiệm vụ năm học, điều lệ trường THPT, thông tư 23; 29 quy định về đánh giá, xếp loại học sinh, quy chế quy định tiết dạy cho từng bộ môn, phân phối chương trình, văn bản thi đua khen thưởng, kỷ luật; văn bản về công tác thanh tra; thi cử, tuyển sinh...). HT cần tăng cường chỉ đạo TTCM thực hiện cải tiến việc soạn giảng, giờ dạy trên lớp theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS, đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập. HT quản lý việc chỉ đạo của TTCM thông qua các nguồn thông tin: dự giờ, nhận xét của GV trong sổ đầu bài, đội ngũ giám thị, trao đổi với GV, ý kiến của phụ huynh và HS. * Quản lý việc thực hiện chương trình, nội dung dạy học của giáo viên: Trong trường THPT, nội dung, chương trình dạy học của từng môn là pháp lệnh của Nhà nước do Bộ GD-ĐT ban hành, là căn cứ pháp lý để Nhà nước chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hoạt động dạy học của nhà trường, là cơ sở pháp lý để HT quản lý đội ngũ GV thực hiện yêu cầu đề ra nhằm thực hiện mục tiêu cấp học. Hiện nay, quản lý việc thực hiện đầy đủ, nghiêm túc nội dung, chương trình và sử dụng hợp lý phương pháp, phương tiện dạy học để nâng cao chất lượng toàn diện là một yêu cầu cấp bách. Chính vì vậy, HT cần phải xác định rõ: Công tác quản lý TTCM phải gắn liền với công tác quản lý các loại hồ sơ, lịch trình giảng dạy, giáo án, sổ điểm, sổ đầu bài, sổ báo giảng... Hàng tháng, TTCM phải có trách nhiệm báo cáo kết quả thực hiện của tổ chuyên môn cho