Đề tài Chứng minh luận chứng quan điểm của Đảng: để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH Đảng và nhà nước ta xác định khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu

M ục l ục

 

Lời nói đầu :

 

1.Chiến lược CNH-HĐH trong sự nhiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

1.1.Khái niệm CNH-HĐH

1.2.Tầm quan trọng của CNH-HĐH với sự nghiệp xây dựng CNXH nước ta

1.2.1 Bối cảnh trong và ngoài nước :

1.2.2 CNH-HĐH là một tất yếu khách quan :

1.2.3 Vai trò của CNH-HĐH trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta

2. Quan điểm của Đảng ta : “Để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH thì KH-CN và GDDT là những quốc sách hang đầu”

3. Cơ sở lý luận :

3.1. Thực trạng khoa học công nghệ ở Việt nam:

3.1.1. Tiềm lực khoa học và công nghệ đã được tăng cường và phát triển:

3.1.2.Khoa học và công nghệ đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội.

3.1.3 Bối cảnh và thách thức với sự phát triển của KHCN ở Việt nam

3.2. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc n­íc ta.

3.2.1. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt hîp lý vÊn ®Ò vÒ nguån nh©n lùc.

4.Kết luận:

 

doc15 trang | Chia sẻ: lynhelie | Lượt xem: 1173 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Chứng minh luận chứng quan điểm của Đảng: để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH Đảng và nhà nước ta xác định khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời nói đầu : Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) cùng với phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực đẩy mạnh công nghiệp hoá (CNH), hiện đại hoá (HĐH) đất nước. Mặc dù nước ta còn nghèo, nhưng trong thời gian qua, với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là sự nỗ lực, cố gắng của đội ngũ cán bộ KH&CN trong cả nước, tiềm lực KH&CN đã được tăng cường, KH&CN đã có những đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Tuy nhiên, trình độ KH&CN của nước ta hiện nay nhìn chung còn thấp so với các nước trên thế giới và trong khu vực, năng lực sáng tạo công nghệ mới còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước. KH&CN nước ta đang đứng trước nguy cơ tụt hậu ngày càng xa, trước xu thế phát triển mạnh mẽ của KH&CN và kinh tế tri thức trên thế giới. Nhận thứ rõ về quan điểm của Đảng giúp mỗi sinh viên ý thức đư ợc rõ hơn nhiệm vụ của mình đối với công cuộc CNH-H ĐH của đất nước. Đó là l ý do em chọn đề tài: “Chứng minh luận chứng quan điểm của Đảng : để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH Đảng và nhà nước ta xác định khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu.” 1.Chiến lược CNH-HĐH trong sự nhiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam 1.1.Khái niệm CNH-HĐH Cho ®Õn nay, cã nhiÒu c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau vÒ CNH-H§H. N¨m 1963, tæ chøc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña liªn hîp quèc (UNID) ®· ®­a ra ®Þnh nghÜa sau ®©y: CNH lµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, trong qu¸ tr×nh nµy mét bé phËn ngµy cµng t¨ng c¸c nguån cña c¶i quèc d©n ®­îc ®éng viªn ®Ó ph¸t triÓn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu ngµnh ë trong n­íc víi kü thuËt hiÖn ®¹i. §Æc ®iÓm cña c¬ cÊu kinh tÕ nµy lµ mét bé phËn chÕ biÕn lu«n thay ®æi ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt vµ hµng tiªu dïng, cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o cho toµn bé nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao, b¶o ®¶m ®¹t tíi sù tiÕn bé vÒ kinh tÕ vµ x· héi. Theo v¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø t¸m ban chÊp hµnh trung ­¬ng kho¸ VIII th× CNH,H§H lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi tõ sö dông lao ®éng thö c«ng lµ chÝnh sang sö dông phæ biÕn søc lao ®éng víi c«ng nghÖ, ph­¬ng tiÖn, ph­¬ng ph¸p tiªn tiÕn hiÖn ®¹i dùa trªn sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ, t¹o ra n¨ng xuÊt lao ®éng cao. 1.2. Tầm quan trọng của CNH-HĐH với sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta 1.2.1 Bối cảnh trong và ngoài nước : NÒn kinh tÕ cña n­íc ta trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n: chÞu sù tµn ph¸ nÆng nÒ cña chiÕn tranh, sù chñ quan û l¹i cña l·nh ®¹o trong kh«i phôc kinh tÕ sau chiÕn tranh b»ng m¸y mãc dËp khu«n m« h×nh kinh tÕ Liªn X« cò. Bëi vËy, trong mét thêi gian nÒn kinh tÕ n­íc ta l©m vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ vµ l¹c hËu.Sù nghiÖp CNH-H§H l¹i ®­îc tiÕn hµnh sau mét lo¹t n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi .§ã lµ mét khã kh¨n vµ thiÖt thßi lín nh­ng ®ång thêi nã còng t¹o ra cho chóng ta nh÷ng thuËn lîi nhÊt ®Þnh. Khã kh¨n lµ trang thiÕt bÞ cña chóng ta ®· bÞ l¹c hËu ®Õn 40,50 n¨m so víi c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Cßn thuËn lîi ®­îc thÓ hiÖn tr­íc hÕt ë chç th«ng qua nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng vµ kh«ng thµnh c«ng cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, chóng ta cã thÓ rót ra nh÷ng bµi häc bæ Ých cho sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc. 1.2.2 CNH-HĐH là một tất yếu khách quan : Thùc tiÔn lÞch sö ®· chØ râ, ®Ó thñ tiªu t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ x· héi khai th¸c tèi ­u c¸c nguån lùc vµ lîi thÕ, b¶o ®¶m nhÞp ®é t¨ng tr­ëng æn ®Þnh, n­íc ta ph¶i x¸c ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, trang thiÕt bÞ ngµy cµng hiÖn ®¹i cho c¸c ngµnh kinh tÕ, qu¸ tr×nh Êy g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh CNH. §Ó rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu, ViÖt Nam ph¶i t×m cho m×nh mét con ®­êng ®Æc thï, võa phï hîp víi ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh tÕ x· héi trong n­íc võa b¶o ®¶m xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi. Theo dù th¶o b¸o c¸o chÝnh trÞ cña ®¹i héi VII tr×nh lªn ®¹i héi VIII cña §¶ng dù kiÕn tõ nay ®Õn n¨m 2020 phÊn ®Êu ®­a n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp. §©y lµ lèi tho¸t duy nhÊt cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam song còng lµ mét th¸ch thøc míi. Tuy nhiªn ®iÓm xuÊt ph¸t CNH-H§H ë n­íc ta hiÖn nay lµ tiÒn c«ng nghiÖp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu lµ nÒn kinh tÕ dùa vµo c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i khai th¸c tµi nguyªn lao ®éng, qu¶n lý cßn nÆng vÒ kinh nghiÖm. MÆt kh¸c n­íc ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ bé phËn cña kinh tÕ n«ng th«n. Kinh tÕ n«ng th«n n­íc ta chñ yÕu lµ kinh tÕ thuÇn n«ng. Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t, nÕu xÐt vÒ chØ tiªu kinh tÕ nh­ tû träng gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt (LLSX) ®Æc biÖt lµ khoa häc kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ, møc sèng cña nh©n d©n ... th× ViÖt Nam vÉn lµ mét n­íc nghÌo nµn, khã kh¨n vµ l¹c hËu, ®ang ë tr×nh ®é v¨n minh n«ng nghiÖp. ë n­íc ta CNH XHCN ®­îc coi lµ nhiÖm vô trung t©m cña thêi kú qu¸ ®é. §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh ®­îc thùc chÊt cña CNH XHCN lµ “qu¸ tr×nh thùc hiÖn sù ph©n c«ng míi vÒ lao ®éng vµ lµ qu¸ tr×nh tÝch luü x· héi chñ nghÜa ®Ó kh«ng ngõng t¸i s¶n xuÊt më réng, CNH XHCN lµ qu¸ tr×nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt cña chñ nghÜa x· héi, do giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n lao ®éng d­íi sù chØ ®¹o cña §¶ng céng s¶n ... CNH XHCN cã nhiÖm vô ®­a nÒn kinh tÕ n­íc ta tõ nÒn s¶n xuÊt nhá lªn s¶n xuÊt lín XHCN. Qua ®ã, ®Ó x©y dùng n­íc ta trë thµnh n­íc XHCN cã nÒn c«ng n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, kÜ thuËt tiªn tiÕn, quèc phßng v÷ng m¹nh, cuéc sèng v¨n minh vµ h¹nh phóc, chóng ta ph¶i tiÕn hµnh CNH-H§H ®Êt n­íc. 1.2.3 Vai trò của CNH-HĐH trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta C«ng nghiÖp ho¸ lµ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn tÊt yÕu cña mçi quèc gia. N­íc ta tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn, muèn v­¬n tíi tr×nh ®é ph¸t triÓn cao, nhÊt thiÕt ph¶i tr¶i qua CNH. Thùc hiÖn tèt CNH-H§H cã ý nghÜa ®Æc biÖt to lín vµ cã t¸c dông trªn nhiÒu mÆt: - CNH-H§H lµm ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng søc chÕ ngù cña con ng­êi ®èi víi tù nhiªn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ, do ®ã gãp phÇn æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, gãp phÇn quyÕt ®Þnh sù th¾ng lîi cña CNXH. Së dÜ nã cã t¸c dông nh­ vËy v× CNH-H§H lµ mét c¸ch chung nhÊt, lµ cuéc c¸ch m¹ng vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt lµm thay ®æi c¨n b¶n kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. - T¹o tiÒn ®Ò vÒ vËt chÊt ®Ó kh«ng ngõng cñng cè vµ t¨ng c­êng vai trß kinh tÕ nhµ n­íc, n©ng cao n¨ng lùc tÝch luü, t¨ng c«ng ¨n viÖc lµm, nhê ®ã lµm t¨ng sù ph¸t triÓn tù do vµ toµn diÖn trong mäi ho¹t ®éng kinh tÕ cña con ng­êi-nh©n tè trung t©m cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Tõ ®ã, con ng­êi cã thÓ ph¸t huy vai trß cña m×nh ®èi víi nÒn s¶n xuÊt x· héi. "§Ó ®µo t¹o ra nh÷ng ng­êi ph¸t triÓn toµn diÖn, cÇn ph¶i cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao, mét nÒn khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, mét nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, mét nÒn gi¸o dôc ph¸t triÓn". B»ng sù ph¸t triÓn toµn diÖn, con ng­êi sÏ thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Muèn ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã, ph¶i thùc hiÖn tèt CNH-H§H míi cã kh¶ n¨ng thùc tÕ ®Ó quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn sù ph¸t triÓn tù do vµ toµn diÖn nh©n tè con ng­êi. - CNH-H§H gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. Kinh tÕ cã ph¸t triÓn th× míi cã ®ñ ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho t¨ng c­êng cñng cè an ninh quèc phßng, ®ñ søc chèng thï trong giÆc ngoµi. CNH-H§H cßn t¸c ®éng ®Õn viÖc ®¶m b¶o kü thuËt, gi÷ g×n b¶o qu¶n vµ tõng b­íc c¶i tiÕn vò khÝ, trang thiÕt bÞ hiÖn cã cho lùc l­îng vò trang. - CNH-H§H gãp phÇn t¨ng nhanh quy m« thÞ tr­êng. Bªn c¹nh thÞ tr­êng hµng ho¸, cßn xuÊt hiÖn c¸c thÞ tr­êng vèn, thÞ tr­êng lao ®éng, thÞ tr­êng c«ng nghÖ... V× vËy, viÖc sö dông tÝn dông, ng©n hµng vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c t¨ng m¹nh. CNH-H§H còng t¹o ®iÒu kiÖn vËt chÊt cho viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®ñ søc tham gia mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµo sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ. 2. Quan điểm của Đảng ta : “Để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH thì KH-CN và GDDT là những quốc sách hang đầu” Với Nghị quyết Trung ương 4 (khóa VII) xác định giáo dục - đào tạo cùng với khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, Ðảng đã có nhận thức kịp thời và sáng suốt về vai trò của khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo . Ngày 23/9, nói chuyện với lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Thủ tướng Phan Văn Khải nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước luôn coi sự nghiệp phát triển khoa học-công nghiệp cùng với giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Điều 35 trong hiến pháp của nhà nước ta cũng nói rằng : “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu. Nhà nước phát triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Mục tiêu của giáo dục là hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân; đào tạo những người lao động có nghề, năng động và sáng tạo, có niềm tự hào dân tộc, có đạo đức, có ý chí vươn lên góp phần làm cho dân giầu nước mạnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.” 3. Cơ sở lý luận : 3.1. Thực trạng khoa học công nghệ ở Việt nam: 3.1.1. Tiềm lực khoa học và công nghệ đã được tăng cường và phát triển: Nhờ có sự quan tâm đầu tư của Đảng và Nhà nước, trong nhiều thập kỷ qua, chúng ta đã đào tạo được trên 1,8 triệu cán bộ có trình độ đại học và cao đẳng trở lên với trên 30 nghìn người có trình độ trên đại học (trên 14 nghìn tiến sĩ và 16 nghìn thạc sĩ) và khoảng hơn 2 triệu công nhân kỹ thuật; trong đó, có khoảng 34 nghìn người đang làm việc trực tiếp trong lĩnh vực KH&CN thuộc khu vực nhà nước. Đây là nguồn nhân lực quan trọng cho hoạt động KH&CN của đất nước. Thực tế cho thấy, đội ngũ này có khả năng tiếp thu tương đối nhanh và làm chủ được tri thức, công nghệ hiện đại trong một số ngành và lĩnh vực. Mặc dù ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, nhưng với sự nỗ lực rất lớn của Nhà nước, từ năm 2000 tỷ lệ chi ngân sách nhà nước cho KH&CN đã đạt 2%, đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình thực hiện chính sách đầu tư phát triển KH&CN của Đảng và Nhà nước. 3.1.2.Khoa học và công nghệ đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. Khoa học xã hội và nhân văn đã góp phần quan trọng lý giải và khẳng định giá trị khoa học và thực tiễn của Chủ nghĩa Mác-Lê Nin và Tư tưởng Hồ Chí Minh, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; cung cấp luận cứ khoa học phục vụ hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; góp phần vào thành công của công cuộc đổi mới nói chung và vào quá trình đổi mới tư duy kinh tế nói riêng. Khoa học và công nghệ đã góp phần quan trọng trong việc tiếp thu, làm chủ, thích nghi và khai thác có hiệu quả các công nghệ nhập từ nước ngoài. Nhờ đó, trình độ công nghệ trong một số ngành sản xuất, dịch vụ đã được nâng lên đáng kể, nhiều sản phẩm hàng hoá có sức cạnh tranh cao hơn. Đặc biệt, trong lĩnh vực nông nghiệp KH&CN đã tạo ra nhiều giống cây trồng, vật nuôi có chất lượng và năng suất cao, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn, đưa nước ta từ chỗ là nước nhập khẩu lương thực trở thành một trong những nước xuất khẩu gạo, cà phê, v.v... hàng đầu trên thế giới. 3.1.3 cơ hội và thách thức với KHCN của Việt nam -Cơ hội : Trong bối cảnh toàn cầu hoá kinh tế, với đường lối đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ quốc tế, nước ta có cơ hội thuận lợi để tiếp thu tri thức khoa học, công nghệ, các nguồn lực và kinh nghiệm tổ chức quản lý tiên tiến của nước ngoài để nhanh chóng tăng cường năng lực KH&CN quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Tận dụng những thành tựu của cuộc cách mạng KH&CN hiện đại, nước ta có thể đi thẳng vào những công nghệ hiện đại để rút ngắn quá trình CNH, HĐH và khoảng cách phát triển kinh tế so với các nước đi trước. Với tiềm năng trí tuệ dồi dào, nếu có một chiến lược phát triển nguồn nhân lực đúng đắn, nước ta có thể sớm đi vào một số lĩnh vực của kinh tế tri thức. Thách thức: Trong bối cảnh phát triển năng động và khó dự báo cả về KH&CN và kinh tế của thế giới hiện đại, khả năng nắm bắt thời cơ và tranh thủ các nguồn lực bên ngoài tuỳ thuộc nhiều vào trình độ và năng lực KH&CN của quốc gia. Thách thức lớn nhất đối với sự phát triển KH&CN nước ta hiện nay là phải nâng cao nhanh chóng năng lực KH&CN để thực hiện quá trình CNH, HĐH rút ngắn, trong điều kiện nước ta còn nghèo, vốn đầu tư hạn hẹp, trình độ phát triển kinh tế và KH&CN còn có khoảng cách khá xa so với nhiều nước trên thế giới và trong khu vực. 3.2. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc n­íc ta. Trong nh÷ng chÝnh s¸ch, ®­êng lèi vÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, §¶ng ta lu«n chñ tr­¬ng lÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ng­êi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. §Ó ®Èy nhanh, m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, chóng ta ph¶i cã mét nguån lùc cã ®Çy ®ñ søc m¹nh c¶ vÒ thÓ lùc lÉn trÝ lùc. Nguån nh©n lùc lµ yÕu tè, ®iÒu kiÖn ®Çu vµo quyÕt ®Þnh nhÊt v× nguån nh©n lùc quyÕt ®Þnh ph­¬ng h­íng ®Çu t­, néi dung, b­íc ®i vµ biÖn ph¸p thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Do ®ã cÇn chó träng tíi viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc- con ng­êi c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, n¨ng lùc vµ tr×nh ®é. §©y chÝnh lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch, l©u dµi vµ c¬ b¶n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nh­ vËy, Gi¸o dôc lµ mét d¹ng ®Çu t­ cho sù ph¸t triÓn v× nã lµ ®éng lùc thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn. Sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o cã tÝnh x· héi ho¸ cao, toµn cÇu ho¸ cao. NÒn Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tèt sÏ cho chóng ta nguån nh©n lùc víi ®Çy ®ñ søc m¹nh, ®¸p øng yªu cÇu tr­íc m¾t vµ l©u dµi. Do ®ã, sù nghiÖp gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i lµ sù nghiÖp cña toµn ®¶ng, toµn d©n, ®ång thêi ph¶i tranh thñ sù hîp t¸c, ñng hé cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi th«ng qua viÖc hîp t¸c gi¸o dôc T×nh h×nh ph¸t triÓn d©n sè qua c¸c giai ®o¹n tõ n¨m 1921-1954; 1955-1979; 1981-nay ®· chøng tá d©n sè chóng ta t¨ng kh¸ nhanh. Víi c¬ cÊu d©n sè ®«ng trÎ ( d©n sè 77,45 triÖu ng­êi n¨m 1997) , tèc ®é t¨ng nguån lao ®éng cao trong khi nÒn kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn l¹i mÊt c©n ®èi trÇm träng lµm n¶y sinh hai vÊn ®Ò: T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi lao ®éng trë nªn hÕt søc bøc thiÕt. Trong khi ®ã kh¶ n¨ng gi¶ quyÕt viÖc lµm cña ta cßn rÊt h¹n chÕ. V× vËy m©u thuÉn gi÷a cung- cÇu vÒ sè l­îng nguån nh©n lùc lín g©y søc Ðp ngµy cµng nÆng nÒ vÒ lao ®éng viÖc lµm . §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng di c­, g©y nhiÒu x¸o trén vÒ x· héi, m«i tr­êng, t¸c ®éng nhiÒu ®Õn c¬ cÊu vïng cña nguån nh©n lùc. Thªm vµo ®ã lµ sù thiÕu qu¶n lÝ , thiÕu kiÕn thøc nªn ng­êi di d©n lµ lùc l­îng ph¸ rõng, g©y « nhiÔm m«i tr­êng ë c¶ vïng hä rêi ®i vµ nhiÒu vïng hä ®Õn . T×nh tr¹ng thiÕu hôt kÜ n¨ng cña ng­êi lao ®éng rÊt râ rÖt. Lao ®éng cã tay nghÒ cao, c«ng nh©n cã kÜ thuËt thiÕu do ®Çu t­ gi¸o dôc ®µo t¹o ch­a ®ñ, c¬ cÊu ®µo t¹o ch­a hîp lÝ, thiÕu c¬ së ®Þnh h­íng, l¹i kh«ng xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thÞ tr­êng lao ®éng . HiÖn nay, c¶ n­íc cã 96 tr­êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng, 436 tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ, sè l­îng c¸n bé cã tr×nh ®é cao ngµy cµng nhiÒu, víi h¬n 400 ng­êi cã b»ng th¹c sü vµ hµng tr¨m ngh×n c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trung häc. ChÊt l­îng nguån nh©n lùc nh×n chung ®· ®­îc c¶i thiÖn nhiÒu nh­ng cung vÒ chÊt l­îng vÉn kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc cÇu vÒ mÆt thÓ lùc , trÝ lùc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt cña lùc l­îng lao ®éng, nguån nh©n lùc cña ViÖt Nam. ChÊt l­îng th× nh­ vËy, l¹i thªm viÖc ph©n bè, sö dông nguån nh©n lùc bÊt cËp, thiÕu ®ång bé cµng lµm t¨ng thªm m©u thuÉn vÒ nguån nh©n lùc c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng . ë c¸c vïng miÒn nói, vïng s©u vïng xa thõa lao ®éng gi¶n ®¬n nh­ng l¹i thiÕu trÇm träng lao ®éng cã tr×nh ®é g©y rÊt nhiÒu khã kh¨n cho viÖc ph¸t triÓn nhiÒu mÆt ë vïng nµy. Trong khi ®ã ë nh÷ng thµnh phè lín l¹i tËp trung nhiÒu lao ®éng cã tr×nh ®é, g©y ra sù l·ng phÝ lín ë nh÷ng n¬i nµy nh­ng l¹i thiÕu hôt ë nh÷ng n¬i kh¸c. 3.2.1. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt hîp lý vÊn ®Ò vÒ nguån nh©n lùc. Nh×n râ ®­îc thùc tr¹ng vÒ nguån nh©n lùc cña n­íc ta ®Ó chóng ta ph¸t huy nh÷ng ®iÓm m¹nh , kh¾c phôc vµ h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu ®ång thêi ®­a ra ®­îc nh÷ng yªu cÇu ®èi víi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc . Mét mÆt ph¶i trùc tiÕp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng nguån nh©n lùc, vÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n kÜ thuËt, mÆt kh¸c ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n©ng cao thÓ lùc ng­êi lao ®éng vµ ph©n phèi nguån nh©n lùc mét c¸ch hîp lý. Trong tr×nh tù gi¶i quyÕt ph¶i ®i tuÇn tù tõ tiÕp tôc xo¸ mï ch÷, phæ cËp tiÓu häc, trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, ®µo t¹o nghÒ tõ s¬ cÊp ®Õn c¸c bËc cao h¬n nh­ng ph¶i t¹o ra mét bé phËn ng­êi lao ®éng cã chÊt l­îng cao, ®Æc biÖt ph¶i chó träng ®µo t¹o lao ®éng kÜ thuËt, nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng ngµnh c«ng nghÖ míi, c¸c khu c«ng nghiÖp vµ c¸c khu kinh tÕ më. Tr­íc tiªn , viÖc më réng quy m« gi¸o dôc ®µo t¹o lµ rÊt cÇn thiÕt. Nh­ng cè g¾ng më réng quy m« gi¸o dôc ®µo t¹o cña n­íc ta vÉn kh«ng theo kip ®­îc tèc ®é gia t¨ng d©n sè. Quy m« mäi ngµnh , bËc häc hiÖn nay ®Òu ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu theo häc cña mäi løa tuæi. Nh×n chung sè häc sinh vµ sè tr­êng líp ë mäi ngµnh häc tõ mÉu gi¸o , c¸c cÊp phæ th«ng , trung häc chuyªn nghiÖp , cao ®¼ng , ®¹i häc ®Òu t¨ng . C¸c hÖ thèng trung t©m xóc tiÕn viÖc lµm, c¸c trung t©m kÜ thuËt tæng hîp , h­íng nghiÖp vµ nhiÒu c¬ së d¹y nghÒ b¸n c«ng , d©n lËp, t­ thôc ®­îc thµnh lËp. Quy m« ®µo t¹o cã chuyÓn biÕn lµ nhê t¨ng c­êng h×nh thøc ®µo t¹o ng¾n h¹n. Riªng ®èi víi quy m« cña hÖ thèng ®µo t¹o nghÒ ngµy cµng bÞ thu hÑp. §¶ng vµ Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch më réng vµ hç trî cho c¸c tr­êng d¹y nghÒ nh»m thu hót häc sinh, sinh viªn, kh¾c phôc sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu ngµnh häc , bËc häc cña gi¸o dôc ®µo t¹o. Gi¸o dôc mÇm non cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®øng tõ gãc ®é chuÈn bÞ nÒn t¶ng vÒ thÓ lùc vµ trÝ lùc cho nguån nh©n lùc . Gi¸o dôc phæ th«ng , ®Æc biÖt lµ gi¸o dôc tiÓu häc theo kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh c¸c c¬ héi vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Gi¸o dôc ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô kÜ thuËt ngoµi ý nghÜa víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ cßn ®Æc biÖt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn , gi¶m nguy c¬ tôt hËu. Tuy nhiªn , nh÷ng bÊt cËp gi÷a c¸c ngµnh ®µo t¹o, gi÷a c¸c bËc häc ®· g©y khã kh¨n kh«ng Ýt cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Mét sè ngµnh ®­îc häc sinh , sinh viªn theo häc nh­ mét phong trµo, mét sè ngµnh th× rÊt Ýt ng­êi theo häc. NÕu kh«ng cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi , ViÖt nam sÏ nhanh chãng gÆp ph¶i khã kh¨n vÒ ®éi ngò kÜ s­, c«ng nh©n kÜ thuËt nh­ ë nhiÒu n­íc Asean, nhÊt lµ ë Th¸i Lan. Trong ®iÒu kiÖn cña ViÖt nam hiÖn nay , yªu cÇu ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh gi¸o dôc ®µo t¹o rÊt cÇn thiÕt ®Ó bæ sung, c¶i thiÖn hiÖn tr¹ng nguån nh©n lùc nh»m kh¾c phôc nh÷ng bÊt hîp lÝ vÒ viÖc ph©n bæ nguån nh©n lùc, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ cho gi¸o dôc ®µo t¹o ®Ó phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn . Trong lÜnh vùc gi¸o dôc h­íng nghiÖp, chóng ta cÇn ph¶i kÕt hîp mét c¸ch khoa häc gi÷a kÕ ho¹ch ph¸t triÓn toµn diÖn víi chÝnh s¸ch sö dông sau ®µo t¹o hîp lý ®Ó gi¶m l¶ng phÝ vÒ chi phÝ gi¸o dôc ®µo t¹o cña x· héi vµ cña gia ®×nh. Ng­êi lao ®éng ®µo t¹o ra ®­îc lµm viÖc ®óng ngµnh , ®óng nghÒ, ®óng kh¶ n¨ng vµ së tr­êng cña m×nh. Ngoµi ra, gi¸o dôc h­íng nghiÖp còng ®ßi hái ph¶i cã c«ng t¸c dù b¸o nghÒ ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc xu h­íng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu vÒ lao ®éng trong tõng giai ®o¹n. Gi¸o dôc ®µo t¹o chÝnh quy, dµi h¹n lµ c¬ së ®Ó h×nh thµnh nªn bé phËn ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt cao, cã kü n¨ng tiÕp cËn víi khoa häc, c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i. Ngoµi ra, cÇn më réng c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o ng¾n h¹n ®Ó c¶i thiÖn hiÖn tr¹ng nguån nh©n lùc hiÖn nay vµ nhanh chãng n©ng cao sè lao ®éng ®· qua ®µo t¹o cña ta lªn. H×nh thøc gi¸o dôc t¹i chøc vµ tõ xa cÇn chó ý h¬n ®Õn chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc. Tãm l¹i, Gi¸o dôc ®µo t¹o nguån nh©n lùc trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, mét nhiÖm vô träng t©m trong qu¸ tr×nh ®æi míi, x©y dùng ®Êt n­íc. MÆc dï nÒn gi¸o dôc ®µo t¹o ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tÝch to lín ( ViÖt Nam cã chØ sè HDI t­¬ng ®èi cao, ®­îc xÕp vµo c¸c n­íc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn trung b×nh.) nh­ng so víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, nÒn gi¸o dôc ®µo t¹o cña n­íc ta vÉn ch­a ®¸p øng ®­îc. Do ®ã, cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî, khuyÕn khÝch vµ nh÷ng ®­êng lèi ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ N­íc ®èi víi sù nghiÖp gi¸o dôc cña n­íc ta. KÕt luËn Qu¸ tr×nh CNH-H§H ë n­íc ta d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, diÔn ra trong xu thÕ hoµ b×nh æn ®Þnh hîp t¸c vµ ph¸t triÓn. VÒ nguyªn t¾c thay thÕ mét tr¹ng th¸i æn ®Þnh ph¶i ®¹t tíi sù æn ®Þnh cao h¬n phï hîp h¬n víi yªu cÇu CNH-H§H. Ng­îc l¹i, CNH-H§H gãp phÇn trùc tiÕp gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi cßn tån ®äng, gãp phÇn thóc ®Èy LLSX tõ ®ã t¹o ra QHSX míi víi nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ n¨ng ®éng vµ tiÕp thu nh÷ng thµnh qu¶ tiªn tiÕn cña c¸c n­íc kh¸c nh»m rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu cña chóng ta. Trong quá trình đó . quan điểm cảu Đảng ta về khoa h ọc công nghệ và giáo dục đào tạo là quốc sách hàng đầu trong sự nghiệp CNH-HĐH là hoàn toàn đúng đắn . M ục l ục Lời nói đầu : 1.Chiến lược CNH-HĐH trong sự nhiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam 1.1.Khái niệm CNH-HĐH 1.2.Tầm quan trọng của CNH-HĐH với sự nghiệp xây dựng CNXH nước ta 1.2.1 Bối cảnh trong và ngoài nước : 1.2.2 CNH-HĐH là một tất yếu khách quan : 1.2.3 Vai trò của CNH-HĐH trong quá trình xây dựng CNXH ở nước ta 2. Quan điểm của Đảng ta : “Để thực hiện thành công sự nghiệp CNH-HĐH thì KH-CN và GDDT là những quốc sách hang đầu” 3. Cơ sở lý luận : 3.1. Thực trạng khoa học công nghệ ở Việt nam: 3.1.1. Tiềm lực khoa học và công nghệ đã được tăng cường và phát triển: 3.1.2.Khoa học và công nghệ đóng góp tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. 3.1.3 Bối cảnh và thách thức với sự phát triển của KHCN ở Việt nam 3.2. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc n­íc ta. 3.2.1. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt hîp lý vÊn ®Ò vÒ nguån nh©n lùc. 4.Kết luận:

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc8994.doc
Tài liệu liên quan