Đề tài Điều tra thực trạng ô nhiễm rác thải tại chợ Chúc Sơn, thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mĩ, TP. Hà Nội

đó: hàng thịt (12 phiếu); hàng cá, vịt,gà (7phiếu); hàng rau,củ,quả (9 phiếu); hàng hoa ở cổng chợ (5 phiếu); hàng ăn, hàng bánh (5 phiếu); hàng giò chả (3 phiếu); hàng quần áo, giầy dép, chăn, gối, đệm (9 phiếu); hàng may đo (4 phiếu); hàng nhôm, nhựa, gốm, sứ (2 phiếu); hàng điện tử, điện lạnh, điện gia dụng (3 phiếu); hàng gò rèn, kim khí (1 phiếu); hàng tạp hoá (2 phiếu); hàng tân dược (2 phiếu); hàng trang sức (2 phiếu); hàng khô (4 phiếu).Mỗi phiếu 10 câu hỏi, nội dung câu hỏi ở phần phụ lục. Chúng tôi đã tiến hành phát ra 100 phiếu và đã thu về được 73 phiếu (các hộ gia đình gần chợ: 24 phiếu; người tham gia trao đổi mua bán trong khu vực chợ: 49 phiếu) 2.4.3. Phương pháp thu thập số liệu ngoại nghiệp - Trực tiếp đi thực tế trên địa bàn nghiên cứu để kiểm tra tính xác thực từ các nguồn thông tin đã thu thập được, đồng thời cập nhật những sự thay đổi có liên quan đến vấn đề nghiên cứu theo thời gian. - Khảo sát, đánh giá sơ bộ về các gian hàng khu vực tham gia hoạt động trao đổi mua bán với chỉ tiêu về lượng rác thải ra hàng ngày và mức độ ô nhiễm của nó. Đồng thời bằng các giác quan đánh giá môi trường chợ, cụ thể là môi trường đất, môi trường không khí. 2.4.4. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm Phương pháp được áp dụng để phân tích các mẫu nước - Nước thải ra từ các hoạt động diễn ra hàng ngày của chợ bị tích tụ, ngưng đọng tại các chỗ trũng trong chợ, không được quan tâm xử lý lâu ngày bị bốc mùi gây mất mĩ quan và ảnh hưởng tới sức khoẻ con người. Để biết chắc chắn rằng các nguồn nước ở đây có bị ô nhiễm hay không và đang ở mức độ nào, chúng tôi đã tiến hành phân tích một số mẫu nước theo một số chỉ tiêu trong tiêu chuẩn nước thải Việt Nam như: pH, DO, COD, BOD5. + Địa điểm lấy mẫu: Mẫu 1 (nước thải hàng ăn): được lấy ở vùng đất trũng nơi đọng nước thải của hàng ăn và cách hàng ăn khoảng 3m. Mẫu 2 (nước thải khu vực hàng cá): mẫu được lấy sát các hàng cá, nơi đọng lại các hoạt động xả thải ở dạng nước (như nước mổ cá). Mẫu 3 (nước giếng): mẫu được lấy tại vòi bơm nước trong chợ từ giếng lên. Mẫu 4 (nước ao, hồ nơi đổ rác): mẫu được lấy tại ao gần khu vực xây dựng chợ mới của thị trấn ngày trước, là nơi tập kết rác chợ dọc sát mương, cách ao khoảng hơn 4m. + Dụng cụ đựng mẫu: chai poly etylen. + Số lượng mẫu: 2 lít/ mẫu + Thời gian lấy mẫu: 14h20 - 14h35. + Ngày lấy mẫu: 18/1/2010. Tiến hành phân tích các chỉ tiêu đã nêu ở trên trên mẫu bảng sau: Mẫu bảng : Kết quả phân tích các thông số chỉ tiêu nước thải: Stt Chỉ tiêu Đơn vị Kết quả TCVN Mẫu 1 Mẫu 2 Mẫu 3 Mẫu 4 1 BOD5 mg/l 2 COD mg/l 3 pH - 4 DO mg/l 2.4.5. Phương pháp xử lý số liệu nội nghiệp - Phương pháp này được dùng sau khi đã thu thập được toàn bộ số liệu, thông tin cần thiết từ các phương pháp được tiến hành trước đó. Mục đích là để xử lý thông tin, hoàn thiện bản báo cáo. - Xử lý các thông tin định lượng bằng toán học, biểu diễn các số liệu trên đồ thị, biểu đồ để tìm mối liên quan giữa các con số, chỉ tiêu, từ đó rút ra các luận cứ khoa học. CHƯƠNG 3 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN – KINH TẾ Xà HỘI CỦA KHU VỰC NGHIÊN CỨU 3.1. Điều kiện tự nhiên 3.1.1. Vị trí địa lý Thị trấn Chúc Sơn thuộc huyện Chương Mĩ – thành phố Hà Nội, nằm cách trung tâm thành phố 28 km về phía tây nam. Địa giới hành chính thị trấn Chúc Sơn: phía Đông giáp phường Đồng Mai, Hà Nội; phía Tây giáp xã Tiên Phương, xã Ngọc Hòa; phía Nam giáp xã Đại Yên; phía Bắc giáp quận Hà Đông. Chợ Chúc Sơn nằm ở trung tâm thị trấn Chúc Sơn. Khu đất họp chợ có hình dạng phức tạp, được xác định theo bản đồ đo đạc do phòng Địa Chính – UBND thi trấn Chúc Sơn cung cấp: - Phía Tây: giáp đường thị lộ 419. - Phía Bắc: giáp đường nội thị. - Phía Đông và phía Nam : giáp khu dân cư. 3.1.2. Đặc điểm địa hình Địa hình thị trấn khá đa dạng, vừa có đặc trưng của vùng đồng bằng châu thổ, vừa có đặc trưng của vùng bán sơn địa với núi ,sông, đồng, bãi, hồ, hang, động… nằm xen kẽ nhau. Địa hình thấp dần từ tây bắc xuống đông nam. Phía Tây Bắc chủ yếu là đồi núi thấp, địa hình bị chia cắt phức tạp, có nhiều hang động. Vùng đồng bằng phía Đông có độ cao trung bình 6-8m so với mực nước biển. Chợ Chúc Sơn nằm trên khu đất tương đối bằng phẳng. Một phần diện tích chợ đã được bê tông hóa. Các hàng bán đều có mái che, lối đi chật hẹp, chỉ thuận tiện cho hoạt động mua bán nhỏ. 3.1.3. Điều kiện khí hậu thủy văn Chợ Chúc Sơn nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, khí hậu có sự phân mùa rõ rệt giữa mùa nóng và lạnh. - Chế độ nhiệt: Nhiệt độ trung bình năm là 24C. Mùa nóng từ tháng 5 đến tháng 10, thường chịu ảnh hưởng của gió phơn Tây nam, nhiệt độ trung bình tháng nóng nhất là 30ºc (nhiệt độ cao nhất là 38ºC). Mùa lạnh kéo dài từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau, nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất là 17 ºC, thuờng chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc. - Độ ẩm không khí: Độ ẩm không khí tương đối cao. Độ ẩm trung bình là 83%. - Lượng mưa: Lượng mưa lớn, phân bố không đều giữa các tháng trong năm. Lượng mưa trung bình năm là 1780 mm. 3.1.4.Tài nguyên thiên nhiên a, Đất và thực vật Tổng diện tích đất tự nhiên của thị trấn là 506,04 ha. Đất tương đối màu mỡ, với nhiều loại địa hình nên có thể trồng được nhiều loại cây lương thực, cây công nghiệp, cây ăn quả…Diện tích đất đồi được phủ xanh bởi chè, thông, hồ tiêu, mây, tre, nứa…Ngoài ra còn nhiều cây bụi dưới tán rừng như sim, mâm xôi, cúc dại và các loại cỏ…Chúng tạo lên một lớp thảm thực vật khá đa dạng. b, Nguồn nước Nguồn nước mặt lớn. Mật độ sông dày, có nhiều hồ đầm lớn, nhỏ. Lượng nước ngầm tương đối nhiều, ở độ sâu từ 20 đến 65 m. Một số khoáng sản: Đá vôi, đá granit, sét. 3.2. Điều kiện kinh tế Về kinh tế: Kinh tế của thị trấn trước đây chủ yếu là nông nhiệp, những năm gần đây, thị trấn đang chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp và đang thu hút nhiều doanh nghiệp đến đầu tư sản xuất và kinh doanh, tạo nhiều công ăn việc làm cho người dân trong thị trấn. Về cơ sở hạ tầng: - Đường giao thông: Hiện nay, toàn bộ đường giao thông trong khu vực thị trấn đều đã được bê tông hóa. Một số đoạn đường đã bị xuống cấp cần sửa chữa lại. - Hệ thống điện: 100% các hộ gia đình trên địa bàn thị trấn đã có điện dùng. Hệ thống điện được nâng cấp, khả năng chịu tải cao hơn. Hệ thống đèn cao áp được xây dựng dọc theo quốc lộ 6A và đường tại các khu dân cư. - Thông tin liên lạc: Thông tin liên lạc khá phát triển. Ti vi, điện thoại trở lên phổ biến, được sử dụng rộng rãi. - Y tế - giáo dục: Giáo dục và y tế được quan tâm hơn. Trường học, trung tâm y tế được xây dựng khang trang nhằm phục vụ nhu cầu học tập, khám chữa bệnh của người dân. Với điều kiện kinh tế - xã hội như trên, thị trấn Chúc Sơn có tiềm năng lớn mạnh để phát triển kinh tế, đặc biệt là các nghành thương mại và dịch vụ. Song song với sự phát triển đó, thị trấn cũng rất dễ dàng bị ô nhiễm do sự phát sinh rác thải rất lớn. Đây là vấn đề không thể tránh khỏi, đòi hỏi các cấp lãnh đạo, các tổ chức phải có sự quản lý chặt chẽ và thưòng xuyên hơn, tránh gây hậu quả nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người. CHƯƠNG 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 4.1. Hiện trạng rác thải và tình hình quản lý rác tại chợ Chúc Sơn 4.1.1. Hiện trạng rác thải chợ Chúc Sơn a) Nguồn phát sinh rác thải chợ - Qua khảo sát và thống kê được về khu vực chợ TT.Chúc Sơn, lượng rác thải ra hàng ngày chủ yếu xuất phát từ 2 nguồn chính: nguồn sinh hoạt của 43 hộ dân sinh sống quanh khu vực chợ (14,29%) và nguồn thương mại kinh doanh với 259 hộ buôn bán (85,71%).Cụ thể: Bảng 5.1: Nguồn phát sinh rác thải khu vực chợ Chúc Sơn Stt Nguån ph¸t sinh Sè hé Tỷ lệ % I Tõ sinh ho¹t 43 14,29 II Tõ th­¬ng m¹i kinh doanh 258 85,71 1 Hàng thịt 32 10,63 2 Hàng cá, gà, vịt 13 4.32 3 Hàng rau, củ , quả 43 14,29 4 Hàng hoa 11 3,65 5 Hàng ăn, hàng bánh kẹo 15 4,98 6 Hàng giò, chả 7 2,33 7 Hàng quần áo, giày dép, chăn, gối, đệm. 62 20,60 8 Hàng may đo 8 2,66 9 Hàng nhôm, nhựa, gốm, sứ 13 4,32 10 Hàng điện tử, điện lạnh, điện gia dụng 10 3,32 11 Hàng gò rèn kim khí 2 0,66 12 Hàng tạp hoá 16 5,32 13 Hàng tân dược 3 0,99 14 Hàng trang sức 12 3,99 15 Hàng khô 11 3,65 TỔNG 301 100 - Qua bảng thống kê trên, chúng ta thấy được lượng rác thải của chợ rất đa dạng, do gồm nhiều mặt hàng tham gia hoạt động buôn bán mà phần lớn là do nguồn thương mại thải ra. Trong đó, mặt hàng lương thực, thực phẩm chiếm nhiều hơn cả, cụ thể: trong tổng số nguồn phát sinh rác thải hàng rau, củ, quả chiếm (14,29%), hàng thịt (10,63%). Ngoài ra, mặt hàng quần áo, giầy dép, chăn, gối, đệm (20,60%) và hàng tạp hoá (5,32%) cũng chiếm vị trí đông hơn so với các mặt hàng còn lại. Song không phải mặt hàng nào có số lượng đông hơn thì sự phát sinh rác thải sẽ theo đó tăng lên, ví dụ như hàng quần áo, giày dép, chăn, gối, đệm. Mọi người đều biết rằng, những mặt hàng này khi được bán đều không thải ra loại rác nào ngoài túi nilon đựng đồ bán cho khách hàng khi mang về hoặc chỉ là rác từ đồ ăn của mỗi gian hàng thải ra. Chính vì vậy, chúng tôi không xếp chúng vào nhóm có lượng phát thải rác chợ nhiều. b) Khối lượng và thành phần rác thải chợ - Về khối lượng: Theo số liệu thống kê của Cty Môi trường đô thị Xuân Mai và UBND TT.Chúc Sơn cung cấp, mỗi ngày chợ Chúc Sơn thải ra khoảng 5 xe chở rác đẩy tay, trong đó 4 xe 1,1 khối (hơn 0,5 tấn rác) và 1 xe 1 khối (gần 0,5 tấn rác), tương ứng khoảng 2,6 tấn rác/ ngày. Qua các năm, khối lượng rác thu gom được của khu vực chợ TT.Chúc Sơn có sự thay đổi rõ rệt. Nguyên nhân chủ yếu là do nền kinh tế của đất nước ta ngày càng phát triển, chất lượng cuộc sống của con người ngày một được nâng cao hơn. Vì vậy, để đáp ứng được những nhu cầu của con người, đòi hỏi những mặt hàng trao đổi mua bán phải đa dạng hơn, đảm bảo chất lượng hơn. Song cũng chính vì lẽ đó mà vấn đề môi trường hiện nay đang dần trở thành mối quan tâm hàng đầu của xã hội, của những người công dân. Và chợ TT.Chúc Sơn cũng không nằm ngoài mối quan tâm ấy. Năm 2005 2006 2007 2008 2009 Khối lượng (tấn rác) 949,01 1043,91 1252,69 1565,86 2035,62 Qua bảng biểu trên, thấy được lượng rác thải tại khu vực chợ TT.Chúc Sơn có xu hướng tăng dần qua các năm. Cụ thể là từ năm 2005 – 2006, lượng rác tăng gần 10%, càng về các năm sau, đặc biệt giai đoạn từ năm 2008 – 2009, tổng lượng rác thải bình quân thu được đã tăng đến 30%. Với xu thế kinh tế như hiện nay thì khối lượng rác tại đây dự đoán còn tăng thêm nữa. So sánh với các chợ khác trong nước ta, đề tài nghiên cứu chỉ thu thập được thông tin từ 2 chợ: Xuân Mai và Ngã Tư Sở. Khối lượng rác thải ra trung bình một ngày ở chợ Xuân Mai là 3,2 tấn/ngày; còn chợ Ngã Tư Sở chỉ với khối lượng 1,5 tấn/ngày. Như vậy, lượng phát thải hàng ngày của chợ Chúc Sơn không ít cũng không nhiều, đang ở mức trung bình so với 2 chợ trên. Nhưng qua các năm những số liệu này sẽ có sự thay đổi, hầu hết là theo xu hướng tăng lên, do nền kinh tế nước ta đang phát triển cùng với sự hội nhập với các nước phát triển trên thế giới. - Về thành phần: Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i r¸c th¶i nh­ng hiÖn nay thµnh phÇn r¸c ®­îc ph©n lo¹i chñ yÕu theo 4 nhãm và để tiÕt kiÖm nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, tiÕt kiÖm chi phÝ thu gom vµ xö lý r¸c th¶i, h¹n chÕ l·ng phÝ vÒ cña c¶i vËt chÊt cho x· héi th× tr­íc khi tiÕn hµnh xö lý r¸c theo c¸c h×nh thøc nh­ ch«n lÊp, thiªu ®èt b·i r¸c lé thiªn... th× r¸c th¶i ®Æc biÖt lµ r¸c chî, r¸c sinh ho¹t ph¶i ®­îc ph©n lo¹i cô thÓ nh­ sau: R¸c h÷u c¬ dÔ ph©n huû (R¸c thùc phÈm tõ nhµ bÕp, thøc ¨n thõa, cµnh l¸ hoa kh«ng b¸n ®­îc, hoa qu¶ bá kh«ng b¸n ®­îc): chÊt th¶i h÷u c¬, hoa qu¶ kh«ng b¸n ®­îc, thøc ¨n thõa ... sau khi ®­îc ®Ó riªng biÖt víi c¸c lo¹i r¸c kh¸c sÏ ®­îc vËn chuyÓn tíi c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ - vi sinh ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm ph©n h÷u c¬ vi sinh - mét lo¹i ph©n rÊt tèt vµ an toµn cho ngµnh n«ng nghiÖp, như phân hữu cơ compost. R¸c t¸i chÕ (v¶i vôn, giÊy, kim lo¹i, nhùa, thuû tinh...): c¸c chÊt th¶i t¸i chÕ nh­ : giÊy b¸o, nilon, thuû tinh... sau khi thu gom sÏ ®­îc chuyÓn ®Õn c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp, lµng nghÒ t¸i chÕ phÕ th¶i. Tõ ®ã, r¸c th¶i ®­îc t¸i chÕ vµ s¶n xuÊt ra c¸c nguyªn liÖu hay c¸c s¶n phÈm t¸i chÕ. Chất thải nguy hại (thuèc qu¸ h¹n sö dông, ho¸ chÊt g©y næ, dễ cháy, làm ngộ độc, dễ ăn mòn, dễ lây nhiễm...): lo¹i chÊt th¶i nµy ph¶i ®­îc xö lý triÖt ®Ó theo nguyªn t¾c qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i nh­ ®èt trong lß hay bằng phương pháp xử lý hóa lý (oxi hóa - khử; trung hòa/ kết tủa; thủy phân; kết bông, keo tụ và lọc; điện phân – thu hồi bằng điện hóa). R¸c v« c¬ (®ất, c¸t, sái, xi m¨ng, sµnh sø vì...): lo¹i r¸c nµy chủ yếu ®­îc xö lý d­íi h×nh thøc ch«n lÊp hoÆc sö dông ®Ó lÊp mÆt b»ng. Chúng tôi tiến hành phân loại rác của chợ và thu được kết quả nêu trên bảng 5.2: B¶ng 4.2: Kết quả tổng hợp thành phần rác thải của chợ TT.Chúc Sơn. Stt Thµnh phÇn Tỷ lệ (%) 1 R¸c h÷u c¬ dÔ ph©n huû : cµnh l¸ hoa, qu¶ , rau bá kh«ng b¸n ®­îc, thøc ¨n thõa ... 79,06 2 R¸c t¸i chÕ : v¶i vôn, giÊy, kim lo¹i, nhùa, thuû tinh, ni l«ng ... 15,90 3 R¸c nguy h¹i : thuèc quá h¹n sö dông , ho¸ chÊt 0,21 4 R¸c v« c¬ : ®Êt, c¸t, xØ than, v«i v÷a .... 4,83 Tõ thµnh phÇn r¸c cho thÊy: R¸c h÷u c¬ dÔ ph©n hñy chiÕm tû lÖ cao (79,06%), sau ®ã ®Õn r¸c t¸i chÕ chiÕm 15,90%, r¸c v« c¬ chiÕm 4,83%, cuèi cïng lµ r¸c nguy h¹i chiÕm tØ lÖ thÊp nhÊt chiÕm 0.21%. Tõ tû lÖ nµy nãi lªn ®Æc tr­ng r¸c th¶i ë chî TT.Chúc Sơn chñ yÕu lµ r¸c th¶i h÷u c¬ dÔ ph©n huû (Cã thÓ lấy ®ã lµ nguån nguyªn liÖu phong phó ®Ó ñ ph©n dïng trong n«ng nghiÖp). Tuy nhiên, qua điều tra thì được biết hầu hết mọi người đều không phân loại rác tại nhà trước khi đem đi đổ. Với những hộ gia đình có chăn nuôi gia súc, gia cầm thì sau mỗi ngày, thức ăn dư thừa được họ đem nấu lại thành thức ăn cho chúng để tránh lãng phí, góp phần làm hạn chế thải ra môi trường rác thải hữu cơ dễ phân huỷ. Còn đối với những hộ gia đình không chăn nuôi, phần thức ăn dư thừa ấy sẽ bị đổ lẫn cùng với những loại rác khác gây khó khăn và mất thêm nhiều thời gian cho những người tiến hành phân loại rác trước khi đem xử lý. c) Thời gian rác tồn đọng trong chợ - Từ hiện tạng thu gom rác cho thấy, rác thải của chợ thường được thu vào sáng sớm, còn buổi chiều quét dọn lại và để sáng ngày hôm sau đem thu gom. Sau một ngày hoạt động buôn bán, họ không gom gọn rác do mặt hàng họ bán vào một nơi mà để chúng rải rác khắp nơi dọc hàng lối trên đường. - Ngoài ra không thể không kể đến cá hàng cá, gà, vịt vì đặc trưng của những hàng này là mùi tanh hôi bốc lên nồng nặc. Nước thải ra bị ứ đọng tại các chỗ trũng, khe nứt. Sau khi ngày chợ kết thúc, những người bán hàng không quét, dội nước sạch rửa nền mà để qua đêm, rồi ngày hôm sau tiếp tục diễn ra các hoạt động buôn bán thường nhật. Cho nên, chẳng bao lâu sau khu vực này chịu bởi thứ mùi tổng hợp làm cho cả người bán và khách hàng cảm giác rất khó chịu. d) Phân bố rác trong chợ Qua tổng hợp ý kiến đánh giá của người dân sống gần chợ, ta có kết quả như sau: có 16/24 phiếu cho rằng khu vực hàng cá, gà, vịt có mùi khó chịu nhất (chiếm 66,67%); 6/24 phiếu (25%) ý kiến cho là hàng thịt có mùi nhiều nhất; ý kiến còn lại là đối với hàng hoa (8,33%). Qua biểu trên cho thấy tỷ lệ số người cho rằng khu hàng cá, gà, vịt cho mùi gây khó chịu nhất là (66,67%), vì mặt hàng này thường giết mổ ngay tại chỗ rồi đổ luôn nước thải lênh láng ra nền gây ướt át, bẩn. Còn khu hàng hoa và rau, củ, quả ít mùi khó chịu nhất, chủ yếu thuộc thành phần chất hữu cơ dễ phân huỷ nên dễ dàng xử lý hơn, có thể đem những loại bị hỏng về làm thức ăn cho vật nuôi. Qua điều tra bằng bảng hỏi chủ yếu đối với chính những người tham gia các hoạt động mua bán trong chợ kết hợp với khảo sát thực tế về các khu vực tồn đọng rác thải trong chợ. Chúng tôi đưa ra kết luận, khu vực hàng hoa, rau, củ, quả chiếm số lượng rác nhiều nhất (53,06% với 26/49 phiếu), tại đây tồn đọng một lượng lớn cành lá hoa, quả... bị hỏng và bị bỏ đi sau một ngày buôn bán. Tiếp đến là hàng ăn (30,61% với 15/49 phiếu), do khách hàng đến ăn và đồng thời xả ra một lượng không nhỏ giấy ăn xuống sàn tại nơi họ ngồi gây mất mĩ quan với màu trắng của khăn giấy. Bên cạnh đó, hàng cá, gà, vịt (10,20% với 5/49 phiếu) và hàng thịt (6,12% với 3/49 phiếu)cũng gây tồn đọng rác thải trong chợ. 4.1.2. Tình hình quản lý rác thải tại chợ Chúc Sơn a) Đơn vị quản lý rác - Năm 1999, ông Nguyễn Ngọc Oanh đã thành lập một công ty có tên "Công ty môi trường đô thị Xuân Mai", đây là doanh nghiệp ngoài quốc doanh đầu tiên của tỉnh Hà Tây (nay thuộc TP.Hà Nội) hoạt động trong lĩnh vực về môi trường. Nh©n lùc: 179 ng­êi * Lao ®éng gi¸n tiÕp: 12 ng­êi. - Gi¸m ®èc - Phã gi¸m ®èc: 03 ng­êi - KÕ to¸n - Thñ quü: 04 ng­êi - Tæ chøc hµnh chÝnh: 02 ng­êi - §éi tr­ëng: 03 ng­êi * Lao ®éng kü thuËt (L¸i xe, l¸i m¸y xóc, ñi): 25 ng­êi. * Lao ®éng trùc tiÕp: 142 ng­êi. - HuyÖn Ch­¬ng Mü: 64 ng­êi - HuyÖn Quèc Oai: 25 ng­êi - HuyÖn Th¹ch ThÊt: 52 ng­êi Ghi chó: ( Hîp ®ång thêi vô 48 ng­êi/179 ng­êi). * Tr×nh ®é chuyªn m«n - v¨n hãa chÝnh trÞ: - §¶ng viªn: 09 ®ång chÝ. ( Mét chi bé c¬ së) - §¹i häc: 03 ®ång chÝ. - C¸n bé chuyªn m«n - kü thuËt: 17 ®ång chÝ. - §oµn viªn: 14 ®ång chÝ. - Trung häc: 05 ®ång chÝ. Chi phÝ qu¶n lý: L­¬ng tr¶ theo ngµy c«ng/th¸ng.  S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp: C«ng ty MT§T Xu©n Mai UBND TP Hµ Néi Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n Tæ xö lý r¸c t¹i b·i §éi tuyÕn huyÖn Phßng Tæ chøc - hµnh chÝnh §éi c¬ giíi C¸c tæ thu gom r¸c t¹i c¸c x· chuyÓn vÒ ®iÓm tËp kÕt Kho thiÕt bÞ vËt t­ Tæ c©y xanh ®« thÞ Tæ b¶o vÖ X­ëng söa ch÷a tæng hîp UBND H. Ch­¬ng Mü - Công ty chịu trách nhiệm quản lý và thu gom 4 huyện: Chương Mĩ, Quốc Oai, Thạch Thất, Mỹ Đức. Bắt đầu từ năm 2005, TT.Chúc Sơn ký hợp đồng với Cty môi trường đô thị Xuân Mai về việc thu gom rác ở khu vực thị trấn đem đi xử lý. Chợ Chúc Sơn được quy vào bên phải khu Bình Sơn và bên trái khu Hoà Sơn. Tất cả rác thải đã thu gom đều được đổ tại điểm có tên gọi là Coca, điểm này không khác gì các điểm chung chuyển. Hµng ngµy, sau khi ch«n r¸c ph¶i san ñi, ®Çm nÌn chÆt, ®ång thêi xö lý b»ng c¸c lo¹i chÊt khö trïng, chÕ phÈm ®Ó t¨ng ®é ph©n hñy r¸c, khö mïi nh­: V«i bét, chÕ phÈm Pennax, EM, thuèc diÖt ruåi, muçi, c«n trïng... - Do Cty mới được thành lập không lâu, trong thời gian đưa vào hoạt động sản xuất, khâu vận hành còn gặp một số trục trặc, hạn chế. Cho nên có một thời gian các khu vực dưới sự quản lý của Cty bị rơi vào tình trạng ứ đọng rác thải, qua các điều kiện về thời tiết làm cho những bãi rác trở nên bốc mùi khó chịu. - Qua tìm hiểu về cơ sở vật chất của Cty thì tổng kết được những kết quả sau: Bảng 5.3: Số lượng thiết bị thu gom và vận chuyển rác của Cty. STT Thiết bị Số lượng (chiếc) 1 Xe ôtô chuyên dùng loại 5 tấn 6 2 Xe ôtô chuyên dùng loại 8 tấn 1 3 Xe ôtô ASIA loại 15 tấn 3 4 Xe hút cống ngầm chuyên dùng 1 5 Xe kéo contener 1 6 Máy xúc 3 7 Máy ủi 1 8 Xe tưới nước rửa đường 8 khối 1 9 Xe tưới nước rửa đường 24 khối 1 10 Thùng contener loại 8 khối 10 11 Máy lưu động phun chế phẩm nén khí 1 Với kết quả như trên, chúng ta thấy được cơ sở vật chất của Cty được trang bị tương đối đầy đủ và hiện đại. Nhờ đó mà hiện nay khả năng làm việc của Cty đã được nâng cao về mặt chất lượng lên rất nhiều và giải quyết được phần nào những tồn tại đã nêu ra ở trên. b) Tình hình thu gom rác thải chợ Chúc Sơn - §èi víi 1 sè th«n, xãm xa khu trung t©m, h¹ tÇng ®­êng ngâ xãm thÊp nh­: Gi¸p Ngä, Trµng An, Ninh S¬n, An Phó... ë thÞ trÊn Chóc S¬n vµ Bïi X¸, §ång Vai, T©n Mai ë thÞ trÊn Xu©n Mai, c«ng ty ®Æt thïng Contain¬ ë vÞ trÝ quy định. Rác thu được, được người lao động đổ vào thùng. R¸c tõ khu D©n c­ Doanh nghiÖp C¬ quan LL lao c«ng thu gom b»ng xe 3 b¸nh Xe chuyªn dïng träng t¶i nhá tù cÈu r¸c lªn «t« hµng ngµy Khu xö lý - Đối với từng địa bàn quản lý, Cty môi trường đô thị Xuân Mai thuê nhân công để làm công tác thu gom rác thải hàng ngày tại địa bàn được giao. Khu vực chợ Chúc Sơn chỉ có 2 công nhân tiến hành công việc thu gom rác hàng ngày (gồm 1 nam và 1 nữ), với phương tiện chuyên dùng là xe chở rác đẩy tay có thể tích thực là 0,5 khối (loại nhỏ); 0,8 khối (loại lớn), trung bình chỉ chở được 2-4 tạ. - Thời gian thu gom rác vận chuyển là vào buổi sáng (5 chuyến), còn buổi chiều công nhân gom rác tập trung lại 1 địa điểm để sáng ngày hôm sau tiến hành thu gom. Đối với từng hộ gia đình thì đều có nhân viên đến thu gom rác tận nơi. - Phí thu gom hàng tháng là 15.000đ/ quý / 1cửa hàng (1 hộ gia đình). Chúng tôi tiến hành khảo sát ý kiến của mọi người và đã thu được kết quả ở bảng 5.4 sau: Bảng 4.4: Ý kiến đánh giá của người dân về thời gian & lệ phí thu gom rác Chỉ tiêu đánh giá Hợp lý Bình thường Không hợp lý Thời gian thu gom 53,42% (39/73 phiếu) 36,99% (27/73 phiếu) 9,59% (7/73 phiếu) Lệ phí thu gom 46,58% (34/73 phiếu) 31,51% (23/73 phiếu) 21,91% (16/73 phiếu) Qua bảng biểu trên cho thấy, tình hình thu gom rác ở mức tương đối tốt, không bị mọi người ca thán nhiều. Và mức lệ phí thu gom đưa ra chung cho tất cả các gian hàng hay hộ gia đình cũng ở mức tương đối hợp lý (46,58%). Song ý kiến cho rằng không hợp lý cũng chiếm một tỉ lệ không ít (21,91%). Nguyên nhân chủ yếu là do từng mặt hàng có lượng phát thải khác nhau, có mặt hàng thải ra nhiều (hàng hoa, rau, củ, quả), có mặt hàng thải ra ít (hàng mĩ phẩm) nhưng lại cùng phải nộp chung một mức đã quy định. 4.2. Ảnh hưởng của rác thải tới môi trường chợ Hiện nay, đất nước ta đang trên đà phát triển để theo kịp các nước bạn trên thế giới, cùng với công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá thì quá trình đô thị hoá đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ trên khắp các khu đô thị, thành phố. Song bên cạnh sự phát triển ấy, vấn đề được đặt lên hàng đầu về mối quan tâm, lo ngại đó chính là môi trường. Môi trường ở khu vực chợ TT.Chúc Sơn cũng không nằm ngoài vấn đề ấy và đang ngày càng nhận được sự quan tâm của đông đảo quần chúng nhân dân, chính quyền và các cơ quan chức năng có liên quan. Nếu so sánh chợ Chúc Sơn với chợ Đông Phương Yên và chợ Gốt thì theo như chúng tôi quan sát được, chợ TT.Chúc Sơn có kết cấu tổ chức các gian hàng ki-ốt quy mô, sạch sẽ và gọn hàng hơn cả. Mỗi mặt hàng đều có một khu vực riêng, không có hiện tượng tập trung bán hàng dàn trải dọc ngoài đường gần khu vực chợ. Song vấn đề về môi trường không loại trừ bất cứ một nơi nào, các hoạt động diễn ra ở chợ vẫn để lại những ảnh hưởng tới môi trường xung quanh. 4.2.1. Ảnh hưởng tới môi trường không khí, đất Khi đi vào bất kể một chợ nào ở nước ta và khi được hỏi đến, hầu hết mọi người đều cho rằng khu vực bán gia cầm, gia súc là nơi gây ra mùi khó chịu hơn cả (67,5%). Đó là do các hoạt động giết mổ ngay tại chỗ, lông gà, vịt, ngan, vảy cá... theo nước mổ chảy ra lối đi, vào các khe rãnh không thoát đi được, gây nhớt nhát, lâu ngày kết hợp với điều kiện thời tiết khiến chúng trở nên có mùi khó chịu. Kế đến là khu vực hàng thịt, hàng rau, củ, quả cùng với mùi thức ăn thừa từ các hàng ăn gần đó. Ngoài ra, rác không được thu gom ngay sau buổi bán hàng mà để bừa bãi. Với các yếu tố ngoại cảnh như gió, mưa làm chúng di chuyển, có khi rơi vào các khe rãnh, cống thoát nước lâu ngày một phần bị phân huỷ, còn lại là loại rác phải mất nhiều thời gian để phân huỷ (như túi nilon...), sẽ làm cho các nơi này bốc mùi hôi thối. Theo dòng chảy, loại nước bị nhiễm bẩn này ngấm vào các ao gần khu vực chợ cộng với một lượng rác không nhỏ ngày ngày bị đổ xuống ao, nếu người dân sử dụng loại nước này dùng để tưới bón cho cây trồng thì đã gián tiếp gây ô nhiễm đất, làm cho đất mất đặc điểm lý tính, lâu dần dẫn tới mất năng suất, chất lượng sản phẩm trồng kém. Với những thông tin điều tra được và được tổng hợp ở trên, chúng tôi đưa ra kết luận: cũng như các chợ khác, chợ TT.Chúc Sơn hiện đang chịu ảnh hưởng bởi thứ mùi không hề dễ chịu thoát ra từ khu vực bán gia cầm, gia súc vào môi trường không khí. Và đối với môi trường đất, chúng cũng sẽ dần bị ô nhiễm nếu con người nơi đây không có hiểu biết và ý thức giữ gìn chung. 4.2.2. Ảnh hưởng tới môi trường nước Qua quan sát thực địa, theo đánh giá khách quan nhìn chung các nguồn nước trong và gần khu vực chợ đã có hiện tượng nước mất màu trong suốt, có mùi... Để biết chính xác các nguồn nước này có bị ô nhiễm hay không, chúng tôi đã tiến hành phân tích 4 mẫu nước đại diện, theo các chỉ số đánh giá quan trọng về mức độ ô nhiễm của nước đó là: pH, DO, COD, BOD5 . Và đã thu được kết quả sau đây: Bảng 4.4: Kết quả phân tích các thông số chỉ tiêu nước thải: Stt Chỉ tiêu Đơn vị Kết quả Mức, không lớn hơn TCVN Mẫu 1 Mẫu 2 Mẫu 3 Mẫu 4 1 BOD5 mg/l 21,3 17,8 5,4 15,0 20 5945:1995 2 COD mg/l 28,7 24,6 8,2 21,1 50 5945:1995 3 pH - 7,86 7,43 6,78 7,21 6,5-8,5 5942: 1995 4 DO mg/l 1,02 1,14 4,37 2,41 ≥ 6 5502: 2003 Mẫu 1: nước thải hàng ăn Mẫu 2: nước thải khu vực hàng cá Mẫu 3: nước giếng Mẫu 4: nước ao,hồ nơi đổ rác. Chỉ số pH: theo tiêu chuẩn nguồn nước loại A TCVN 5942 - 1995 quy định pH nước cấp cho sinh hoạt nằm trong khoảng 6 - 8,5. Nước chứa nhiều iôn H+ thì pH 7. [ 3]