Đề tài Giải pháp để nâng cao vai trò điều tiết vĩ mô nền kinh tế thị trường

t t¨ng, s¶n xó©t kÐm. Béi chi ng©n s¸ch b×nh qu©n thêi 1986 –1988 lµ 17%-25% béi chi tiÒn mÆt tõ 20-25% so víi tæng sè chi. HËu qu¶ l¹m ph¸t ®· lµm gi¶m gi¸ trÞ l­¬ng thùc tÕ ®èi víi ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng, ®¶o lén c«ng t¸c qu¶n lý ng©n s¸ch nhµ n­íc, gi¶m hiÖu qu¶ hÖ thèng kho¸n trong n«ng nghiÖp, s¶n l­îng l­¬ng thùc bÞ gi¶m sót ghª gím. tr­íc t×nh h×nh ®ã nhµ n­íc ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p t×nh thÕ cÊp b¸ch chuyÓn dÇn nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, tiÕp cËn dÇn víi c¬ chÕ thÞ tr­ßng nh»m gi¶i phãng søc s¶n xuÊt t¹o ra nhiÒu hµng ho¸ cho x· héi. do nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh kinh tÕ, tµi chÝnh, tiÒn tª jtrong hai n¨m 1989-1990 nªn ®· chÆn dÇn ®­îc c¬n sèt l¹m ph¸t, møc t¨ng gi¸ gi¶m dÇn vµ ®i vµo h­íng æn ®Þnh, chi b×nh qu©n cho tiªu dïng x· héi trong giai ®o¹n 1986-1990 so víi giai ®o¹n 1981-1985 gi¶m 7,8% tæng ssã chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, nÕu so víi tæng ssã thu ng©n s¸ch nhµ n­íc b»ng 62,26% cßn so víi thu ng©n s¸ch nhµ n­íc b»ng 84,25%, riªng chi v¨n ho¸ x· héi b×nh qu©n so víi giai ®o¹n 5 n¨m 1981-1985 t¨ng 6,7% chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, so víi tæng ssè thu ng©n s¸ch nhµ n­íc b»ng 23,63%t¨ng 8,1%, cßn so víi thu ng©n s¸ch nhµ n­íc trong n­íc b»ng 30,04% t¨ng 11,3% Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh trªn lµ do : Nhµ n­íc bá dÇn chÕ ®é cung cÊp tÝnh vµo l­¬ng phô cÊp, trî cÊp, chi bï gi¸ hµng cung cÊp giai ®o¹n 1986-1990 gi¶m 15,5% so víi giai ®o¹n 1981-1985 Do hËu qu¶ cña chÝnh s¸nh gi¸, l­¬ng, tiÒn vµ t×nh tr¹ng sa sót trong nhiÒu n¨m tr­íc ®· dÉn ®Õn béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc t¨ng cao trong nh÷ng n¨m ®Çu giai ®o¹n 1986-1990, cô thÓ nh­ sau. + Do béi chi lín nªn nhµ n­íc ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t hµnh tiÒn vµ vay d©n do nhµ n­íc sö dông chÝnh s¸ch ph¸t hµnh tiÒn dÉn ®Õn viÖc gia t¨ng l¹m ph¸t. n¨m1988 nhµ n­íc vay n­íc ngoµi 31,1%sè tiÒn ®Ó bï ®¾p cho thiÕu hôt 67,3% tõ ph¸t hµnh tiÒn 1,6% vay d©n Giai ®o¹n 1991-1995: Do thùc hiÖn tõng b­íc c¬ chÕ kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh á nhiÒu lØnh vùc gi¶i quyÕt nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng Tõ cu«i n¨m 1989, nhµ n­íc d· thùc hiÖn nh÷ng chÝnh s¸ch chèng l¹m ph¸t cã hiÖu qu¶ tÝch cùc nªn ®· gãp phÇn æn ®inhj kinh tÕ x· héi. TØ lÖ t¨ng gi¸ hµng th¸ng cña c¸c n¨m 1990 –1991 –1992 vµ 6 th¸ng n¨m 1993 t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Trong giai ®o¹n nµy, nhµ n­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho tiªu dïng x· héi. v× ë tÇm qu¶n lý vÜ m« ®¶ng vµ nhµ n­íc ®· x¸c ®Þnh rá vÞ trÝ cña chiÕn l­îc x©y dùng con ng­êi trong mèi quan hÖ víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÐ x· héi vµ trong nghÞ quyÕt héi nghÞ trung ­¬ng lÇn 4 cña ®·ng ®· lµm rá thªm vai trß cña chÝnh s¸ch v¨n ho¸ x· héi trong viÖc thùc hiÖn chiÕn lù¬c con ng­êi do ®iÒu kiÖn æn ®Þnh kinh tÕ tõ nh÷ng n¨m 1990 ®Õn nay ®· t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc ®Çu t­ t¨ng tr­ëng chi cho v¨n ho¸ x· héi hµng n¨m. Tõ nh÷ng n¨m 1991 bè trÝ ng©n s¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi nh­ s¾p xÕp l¹i lao ®éng ®Çu t­ cho c¸ccch­¬ng tr×nh gi¶i quyÕt viÖc lµm - Thùc tr¹ng ®iÒu tiÕt vÜ m« ng©n s¸ch nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y (1996-2000) t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ môc tiªu hµng ®Çu ®­îc x¸c ®Þnh trong chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë viÖt nam. ®Õn n¨m 2000 lµ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn míi cña nÒn kinh tÕ mµ träng t©m lµ ®Èy tíi mét b­íc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.dù kiÕn møc ®é t¨ng tr­ëng cña gdp lµ 10%, phÊn ®Êu tíi n¨m GDP t¨ng tõ 2,5-2,7 lÇn so víi n¨m 1990, l¹m ph¸t kiÒm chÕ ë møc tõ 10-15% mét n¨m. Víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vÜ m« ë viÖt nam trong giai ®o¹n 1996-2000 ®ßi hái oh¶i sö dông c«ng cô nh­ ng©n s¸ch nhµ n­íc mö réng nguån vèn x· héi kÝch thÝch tiÕt kiÖm, ®Çu t­ vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. §Þnh h­íng vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ æn ®Þnh l©u dµi ®ßi hái nhµ n­íc ph¶i biÕt vËn dông linh ho¹t vµ phèi hîp c¸c c«ng cô tµi chÝnh tiÒn tÖ ®Ó t¸c ®«ng tíi nÒn kinh tÕ. Do ®ã c«ng cô ng©n s¸ch nhµ n­íc, c«ng cô tµi chÝnh tiÒn tÖ khi sö dông chóng ®Ó qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ ph¶i mang tÝnh chiÕn l­äc vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn møc t¨ng tr­ëng nhanh vµ l©u bÒn cña toµn bé nªn kinh tÕ quèc d©n. nam 1999 ho¹t ®éng tµi chÝnh mµ kÕt qu¶ cña nã lµ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu nh­ng ®ång thêi còng tån t¹i mét sè c¸c vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. Thu ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¹t 102,1% so víi kÕ ho¹ch trong ®ã thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc ®¹t 102,6%. mét sè kho¶n thu ®¹t vµ v­ît dù to¸n n¨m nh­ thuÕ sö dông ®Êt n«nng nghiÖp, thuÕ nhµ ®Êt, thu sæ sè kiÕn thiÕt, thu phÝ lÖ phÝ vµ thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt thu tiÒn thuÕ ®Êt. tØ lÖ ®éng viªn gdp vµ ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¹t 18,3%, trong ®ã ®éng viªn qua thuÕ vµ phÝ lµ 17,3% GDP, b»ng møc quèc héi ®Ò ra vµ ®apí øng kh¸ tèt nhu ccÇu chi th­êng xuyªn cÊp b¸ch. §ång thêi dµnh ra 4,3% GDP cho dù phßng, dù tr÷ tµi chÝnh ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ tr¶ nî. Trang tr¶i ®­îc trªn 60% nhu cÇu chi ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ngaan s¸ch nhµ n­íc. Møc t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc thÊp h¬n so víi møc chi tiªu do quèc héi dÒ ra vµ so víi n¨m 1989 (5,8%) thÓ hiÖn ngµy cµng rá nÐt chÝnh s¸ch ®éng viªn cña nhµ n­íc theo h­íng khuyÕn khÝch s¶c xuÊt kinh doanh v× lîi Ých l©u dµi cña nÒn kinh tÕ, t¨ng tÝch tô vèn ®Ó t¸i ®Çu t­ c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ Chi ng©n s¸ch nhµ n­íc : ®¹t 109,3% dù to¸n n¨m. ®iÒu ®¸ng l­u ý lµ so víi dù to¸n thu th× dù to¸n chi n¨m nay biÕn ®éng nhiÒu h¬n. mét mÆt do thùc hiÖn chñ ch­¬ng ”kÝch cÇu “ cña chÝnh phñ. do t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cã nh÷ng biÕn ®éng : thiªn tai s¶y ra trªn diÖn réng mµ ta ch­a l­êng hÕt ®­îc trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch. mÆt kh¸c ®Ó ®iÒu chØnh vÜ m« b»ng biÖn ph¸p tµi chÝnh nh­ trî gi¸ hµng xuÊt khÈu, hµng chÝnh s¸ch, hæ trî vèn cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n cã hiÖu qu¶. t¨ng dù tr÷ thu mua n«ng s¶n vµo nh÷ng thêi ®iÓm cÇn thiiÕt nh»m æn ®Þnh kinh tÕ x· héi. Chi ®Çu t­ ph¸t triÓn t¨ng 37,8% so víi dù to¸n n¨m. Sè t¨ng chi nµy chñ yÕu thùc hiÖn kÝch cÇu th«ng qua viÖc bæ sung vèn cho c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n, kiªn cè ho¸ kªnh m­¬ng, x©y dùng giao th«ng ë c¸c tØnh miÒn nói,vïng cao, vïng s©u vµ cã nhiÒu khã kh¨n.Chi th­êng xuyªn ®¹t 102,1% dù to¸n n¨m. trong ®ã chó träng cho gi¸o dôc ®µo t¹o vµ khoa häc c«ng nghÖ nh­ tinh thÇn nghÞ quyÕt, c¾t gi¶m chi qu¶n lý hµnh chÝnh, ®ång thêi b¶o ®¶m kinh phÝ cho viÖc còng cè quèc phßng an ninh ®èi ngo¹i vµ thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô míi ph¸t sinh nh­ kh¾c phôc thiªn tai, cøu ®ãi, hoµn thuÕ cho c¸c doanh nghiÖp, bï tiÒn ®iÖn cho thuû n«ng thuª söa ®­êng x¸, vÖ sinh ®« thÞ Béi chi ng©n s¸ch ®­îc kiÒm chÕ trong tÇm kiÓm so¸t vµ cã t¸c ®éng ®èi víi qu¸ tr×nh kÝch thÝch t¨ng tr­ëng, chèng thiÓu ph¸t, n©ng cao søc mua vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña nÒn kinh tÕ. béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m 1999 lµ 4,9%. bï ®¾p béi chi b»ng c¸ch vay trong vµ ngoµi n­íc. sã vay bï d¾p béi chi dµnh toµn b«i cho ph¸t triÓn ®©y lµ n¨m thø 8 chÝnh phñ kh«ng ph¸t hµnh tiÌen ®Ó bï ®¾p béi chi §¸nh gi¸ t×nh h×nh ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña ng©n s¸ch nhµ n­íc tõ khi b­íc sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng Tõ khi b­íc sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vai trß ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc ®­îc nang lªn mét c¸ch rá rÖt. Nhµ n­íc ®· sö dông c«ng cô ng©n s¸ch cña m×nh vµ c«ng cô chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ ®Ó ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ ®­a nÒn kinh tÕ cña ®Êt nøoc ngµy cµng ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh. møc thu nhËp cña ng­êi d©n ngµy cµng t¨ng, l¹m ph¸t trong thËp niªn qua gi¶m ®i rá rÖt, xuÊt khÈu t¨ng... MÆc dï trong thêi gian qua t×nh h×nh tµi chÝnh trong khu vùc bÊt æn ®Þnh khñng ho¶ng s¶y ra triÒn miªn. nh­ng do nhµ n­íc ta ®· ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh nh­ : duy tr× chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®éc lËp duy tr× kh¶ n¨ng gi¶m l·i suÊt ®Ó ®èi phã víi khñng ho¶ng hay t¨ng l·i suÊt ®Ó ®èi phã víi l¹m ph¸t + Göi tØ gi¸ hèi ®o¸i t­¬ng ®èi æn ®Þnh ®Ó æn ®Þnh m«i tr­êng kinh doanh vµ an toµn cho hÖ thèngd ng©n hµng nhµ n­íc ®· sö dông ng©n s¸ch cña m×nh ®Ó ®iÒu tiÕt tØ gi¸ hèi ®o¸i. + Duy tr× kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi hoµn toµn ®¶m b¶o vèn cã thÓ tù do lu©n chuyÓn nh»m t¨ng hiÖu qu¶ ®aµu t­, chèng tÖ n¹n tham nhòng, quan liªu hµnh chÝnh. Kh«ng n­íc nµo cã thÓ võa t¨ng tù do ho¸ c¸c luång vèn võa æn ®Þnh tØ gi¸ hèi ®o¸i vµ dö ®­îc chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®éc lËp. ChÝnh v× v¹y mçi n­íc ph¶i lùa chän mét trong ba chÕ ®é tiÒn tÖ c¬ b¶n sau: C¸ch mét : c¬ chÕ th¶ nçi tØ gi¸, tù do ho¸ c¸c giao dÞch tµi chÝnh vµ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch TiÒn tÖ ®iÒu tiÕt th«ng qua ng©n s¸ch nhµ n­íc®Ó chèng khñng ho¶ng C¸ch 2: Cè ®Þnh tØ gÝa vµ tù do ho¸ c¸c luång vèn. C¸ch 3: C¬ chÕ kiÓm so¸t vèn cã thÓ ®i víi mét tØ gi¸ hèi ®o¸i t­¬ng ®èi æn ®Þnh. ¸p dông víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ hiÖn nay cña ViÖt Nam th× nhµ n­íc ta ®· sö dông c¸ch thø ba bëi v× ng©n s¸ch nhµ n­íc ta trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay lµ rÊt eo hÑp chóng ta kh«ng thÓ sö dông ®­îc c¸ch thø nhÊt bëi v× nã yªu cÇu mät ®ång tiÒn t­¬ng ®èi æn ®Þnh víi c¬ chÕ th¶ næi tØ gi¸.Trong khi ®ång tiÒn cöa ta lµ qu¸ yÕu kÐm,bÊt æn ®Þnh.Mét ®iÓm n÷a lµ tù do ho¸ c¸c giao dÞch tµi chÝnh ®ång nghÜa víi viÖc më réng tµi kho¶n vèn.C¸c tæ chøc tµi chÝnh tù do ho¹t ®éng khinh doanh, tù ®iÒu tiÕt.Trong khi ë ViÖt Nam chóng ta vai trß cña nhµ n­íc lµ rÊt lín. C¸c tæ chøc tµi chÝnh chñ yÕu tåi t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu dùa vµo nhµ n­íc.Nhµ n­íc th­êng xuyªn ph¶i sö dông mét phÇn ng©n s¸ch ®Ó bï lç cho c¸c ng©n hµng(do sù ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶) nh»m æn ®Þnh ®ång tiÒn,chèng khñng ho¶ng tµi chÝnh.C¬ chÕ tµi chÝnh cña ta lâng lÏo ch­a h×nh thµnh ®­îc c¸c mèi qua hÖ qua l¹i t¸c ®éng chÆt chÏ víi nhau ®Ó trë thµnh mét thÓ thèng nhÊt mµ c¬ chÕ ®Òu phô thuéc vµo nhµ n­íc.V× vËy c¸ch mét chØ tån t¹i vêi c¸c n­íc ph¸t triÓn. §èi víi c¸ch hai ®é rñi ro qu¸ cao vµ khi xÈy ra rñ ro th× c¸i gi¸ ph¶i tr¶ lµ qu¸ ®¾t. ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay nhµ n­íc ta cÇn kiÓm so¸t vèn ®Ó cã thÓ tõ ®ã ®IÒu chØnh møc cung tiÒn tÖ,®iÒu chØnh l¹m ph¸t,tØ gi¸ hèi ®o¸i.ChÝnh Phñ chñ ch­¬ng khai th¸c tèi ®a nguån vèn trong n­íc,chñ yÕu lµ vèn trong d©n c­ ®Ó bï ®¾p béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc.Tõ ®Çu n¨m 1991 ®Õn nay bé tµi chÝnh ®· ph¸t hµnh liªn tôc c¸c lo¹i tÝn phiÕu,tr¸i phiÕu kho b¹c nhµ n­íc.Tr­íc hÕt n­íc ta ®· thÝ ®iÓm ë ba thµnh phè lín lµ H¶i Phßng,Hµ Néi thµnh phè hå chÝ minh,dÇn ®Çn sÏ më réng ra c¶ n­íc. Tõ gi÷a n¨m 1995 bé tµi chÝnh phèi hîp víi ng©n hµnh nhµ n­¬c thµnh lËp vµ ®­a vµo ho¹t ®éng thÞ tr­êng®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c.T¹o thªm mét kªnh huy ®éng vèn míi cho ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¸p øng t­¬ng ®èi kiÖp thêi c¸c nhu cÇu chi cña ng©n s¸ch nhµ n­íc cho ®Çu t­ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ sè liÖu nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng trong ®iÒu kiÖn ng©n s¸ch cña ta ch­a thiÕu hôt h»ng n¨m t­¬ng ®èi lín trªn d­íi 3,8%GDP Cïng víi c¸c kªnh huy ®éng vèn cña ng©n hµng th­¬ng m¹i víi khèi l­îng tr¸i phiÕu chÝnh phñ ®· më ra mét kªnh huy ®éng vèn míi trong nÒn kinh huy ®éng hµng n¨m kh¸ lín thêi gian ph¸t hµnh t­¬ng ®èi liªn tôc,®èi t­îng chñ yÕu lµ nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­ ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc æn ®Þnh tiÒn tÖ. Trong thêi kú 1990_1999 tr¸iphiÕu kho b¹c ®· bï ®¾p 70% tæng sè thiÕu hôt cña ngan s¸ch nhµ n­íc gióp chÊm døt thêi kú ph¸t hµnh tiÒn ®Ó bï ®¾p béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc ng©n s¸ch nhµ n­íc vÉn ch­a thiÕt lËp ®­îc m«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« thuËn lîi,thËm chÝ cßn rÊt yÕu kÐm, nÒn kinh tÕ vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn.Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi vµ tØ träng nguån vèn tiÕt kiÖm ®Î ®Çu t­ cßn thÊp,®ång tiÒn ch­a æn ®Þnh v÷ng ch¾c.L¹m ph¸t ®· ®­îc kiÒm chÕ nh­ng ch­a ®­îc lo¹I bá Nhµ n­íc bèn lÇn gi¶m l·i suÊt ®Ó kÝch cÇu nh­ng ®é nh¹y c¶m cña thÞ tr­êng d­êng nh­ kh«ng cã ph¶n øng g× ®¸ng kÓ.Con sè nî n»m trong kh¸ch hµng qóa h¹n vµ con sè d­ thõa vèn ng¾n h¹n trong ng©n hµng th­¬ng m¹i vÉn tiÕp tôc gia t¨ng.ChÝnh phñ ph¸t hµnh c«ng tr¸i víi sè l­îng lín ®Ó tµi trî cho c¸c ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ kÕt qu¶ lµ trªn 80% nguån vèn huy ®éng b»ng c«ng tr¸i lµ tõ khu vùc doanh nghiÖp nhµ n­íc.Huy ®éng tõ tæ chøc tÝn dông,tõ d©n c­ chØ ®­îc 20%.Nh­ vËy qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn thùc chÊt lµ tõ tói nµy sang tói kia cña cïng mét khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc.§iÒu ®ã chøng tá mét nÒn kinh tÕ mÊt c©n ®èi h¬n lµ mét nÒn kinh tÕ thiÕu vèn.ngoµi ra m« h×nh ®Çu t­ theo tr­¬ng tr×nh cña nhµ n­íc ®¶ mét mmÆt c¹nh tranh víi ®èi t­îng ®Çu t­ cña ng©n hµng.mét mÆt ®· kÝch thÝch hiÖn t­îng sinh ra nh÷ng “chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh thµnh phè “ mét c¸ch rËp khu«n gièng nhau trong khi c¸c vïng cã nh÷ng thÕ m¹nh,tiÒm n¨ng,®Æc thï kh¾c nhau gi÷a c¸c tØnh thµnh phè trong c¶ n­íc.t¸c ®éng lµm hiÖu qu¶ ®Çu t­ thÊp xuÊt hiÖn bao cÊp h¸o trë l¹i ngay ë giai ®o¹n mµ c¶ nÒn khinh tÕ quèc d©n ®ang næ l­c ®æi míi theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· ®­îc h¬n 10 n¨m. §iÓm thø ba lµ : thÞ tr­êng kÝch cÇu nh­ng gi¸ c¶ vÉn gi¶m,gi¸ c¶ gi¶m kh«ng do n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng cao mµ chñ yÕu do c­êng ®é s¶n suÊt d­ thõa côc bé.§ã lµ m©u thuÈn kh«ng thÓ tiÕp tôc ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn mét n­íc nghÌo,chËm ph¸t triÓn nh­ n­íc ta. Ngoµi nh÷ng tån t¹i do qu¸ tr×nh ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò do qu¸ tr×nh thu chi g©y ra trong mét sè n¨m qua : + Thu tõ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu bao gåm thuÕ xuÊt khÈu,thuÕ nhËp khÈu,thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt hµng nhËp khÈu,thu chªnh lÖch gi¸ hµng nhËp khÈu,thuÕ gi¸ tri gia t¨3ng hµng nhËp khÈu )gÆp khã kh¨n,chñ yÕu do nh©n tè kh¸ch quan lµ kim ngh¹ch nhËp khÈu chÞu thuÕ ®¹t thÊp h¬n dù kiÕn vµ nhµ n­íc ®iÒu chØnh gi¶m thuÕ xuÊt nhËp khÈu ®èi víi mét sè mÆt hµng do gi¸ quèc tÕ t¨ng cao. +Chi cho ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ch­a cã chuyÓn biÕn râ rÖt,bè chÝ vèn ®Çu t­ cßn ph©n t¸n.Cã mét sè môc tiªu ®­îc ­u tiªn nh­ng kh«ng b¶o ®¶m ®ñ nguån.viÖc ph©n bæ chi tiÕt vèn ®Õn tõng c«ng tr×nh vµ chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó khëi c«ng nh­ duyÖt d­ ¸n ®Çu t­,phª duyÖt tæng d­ to¸n,tæ chøc ®Êu thÇu vµ kÕt qu¶ xÐt duyÖt ®Êu thÇu,gi¶i phãng mÆt b»ng ë mét sè bé phËn ®Þa ph­¬ng cßn chËm,v­íng m¾c trong c¸c kh©u trªn ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­.DÉn ®Õn t×nh tr¹ng th­êng xuyªn vèn chê c«ng tr×nh,lµm cho c¸c nguån vèn bæ xung cho nÒn kinh tÕ vµ mét sè ch­¬ng tr×nh quèc gia chËm ph¸t huy t¸c dông,bªn c¹nh ®ã t×nh tr¹ng vèn tÝn dông cña nhµ n­íc vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i thiÕu nh÷ng dù ¸n cã hiÖu qu¶ vµ kh¶ thi ®Ó cho vay còng phÇn nµo h¹n chÕ viÖc huy ®éng c¸c nguån lùc cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. +ThÊt tho¸t vèn,l·ng phÝ vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc vÉn cßn lín trong nh÷ng n¨m qua (1996_2000) chÝnh phñ vµ c¸c nghµnh c¸c cÊp ®· ®Èy m¹nh triÓn khai ph¸p lÖnh thùc hµnh tiÕt kiÖm, chèng l·ng phÝ vµ c¸c chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh míi ban hµnh nh­ : Quy chÕ sø dông «t« con, ®iÖn tho¹i, c«ng t¸c phÝ, chÕ ®é chi tiªu héi nghÞ...C¸c c«ng t¸c kiÓm so¸t chi tiªu ®­îc t¨ng c­êng. §· ph¸t hiÖn vµ sö lý nhiÒu tr­êng hîp vi ph¹m. Nh­ng ®æi míi chØ lµ kÕt qu¶ b­íc ®Çu. T¹i kú häp thø VI Quèc héi kho¸ X, nhiÒu ®¹i biÓu còng ®· b¸o ®éng t×nh tr¹ng chi ng©n s¸ch l·ng phÝ t¹i 21347 ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp ®· ph¸t hiÖn ra sè tiÒn ch­a lµm thñ tôc h¹ch to¸n ®Ó ngoµi ng©n s¸ch tíi 1385 tû ®ång.VËy nh÷ng lý do nµo ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn ? Nhµ n­íc trong h¬n mét thËp niªn qua vÒ c¬ b¶n ®· t×m ra con ®­êng ®óng ®¾n cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc.X¸c dÞnh ®Êt n­íc ta x©y dùng kinh tÕ theo ®Þnh h­íng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn nh­ng vÉn chÞu s­ ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. B­íc ®i nµy hoµn toµn míi mÏ ®èi víi chóng ta, v× thÕ chóng ta kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt trong qu¸ tr×nh thùc hiªn bëi thiÕu kinh nghiªm thùc tÕ vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý hay kh¶ n¨ng l·nh ®¹o ®Ó ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n ®ang cßn kÕm. §éi ngò c¸n bé cña n­íc ta hÇu nh­ lµ xuÊt ph¸t tõ c¬ quan ®¶ng v× thÕ rÊt bÊt cËp trong vÊn ®Ò ®iÒu hµnh kinh tÕ dÉn ®Õn nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ ®­a ra kÕm hiÖu qu¶, kh«ng hîp lý.Nh÷ng n¨m gÇn ®©y chóng ta ®ang dÇn dµn ®µo t¹o c¸n bé ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®Ò ra cóa nÒn kinh tÕ. N¨m 1991 Liªn X« sôp ®æ ®· ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tíi nÒn kinh tÕ cña n­íc ta. NÒn kinh tÕ mµ tr­íc ®©y hµu nh­ phô thuéc hoµn toµn vµo Liªn X«. Chóng ta bÞ Mü c« lËp vÒ kinh tÕ ®IÒu ®ã mét phÇn k×m h·m s­ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« mµ nhµ n­íc ®­a ra ch­a ®em l¹i hiÖu qu¶ cao v× ta ch­a kÕt h¬p ®­îc c¸c mèi liªn hÖ kinh tÕ mµ chØ xem xÐt theo h­íng mét chiÒu ®iÒu naú lµm ¶nh h­ëng xÊu ®èi víi c¸c vÊn ®Ò kh¸c. Do mèi quan hÖ kinh tÕ lµ mèi quan hÖ ®a ph­¬ng vÊn ®Ò nµy t¸c ®éng ®Õn vÊn ®Ò kia, cã nhiÒu mèi quan hÖ theo h­íng thuËn nh­ng còng cã nhiÒu mèi quan hÖ theo h­íng nghÞch. DÉn ®Õn c¸c m©u thuÉn n¶y sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. VÝ dô: Nhµ n­íc muèn t¨ng thªm nguån thu tõ thuÕ ®Ó bï ®¾p cho ng©n s¸ch nhµ n­íc.Nhµ n­íc ®¸p øng yªu cÇu chi tiªu cho ph¸t triÓn hiÖn nay vµ thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi th«ng qua viÖc ph©n phèi lai s¶n phÈm,ph©n phèi l¹I thu nhËp nªn ®¶ ®­a ra thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ thuÕ thu nhËp.nh­ng chÝnh phñ ®¶ kh«ng l­êng hÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò nÈy sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.®èi víithuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng hiÖu qu¶ thùc hiÖn nã lµ rÊt thÊp v× tr­íc ®©y nh©n d©n ®I mua hµng kh«ng cÇn ph¶i cã ho¸ ®¬n ®IÒu ®ã ®¶ ¨n mßn vµo thãi quen cña ng­êi d©n v× vËy khi chÝnh s¸ch thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ra ®êi lµ hoµn toµn míi mÏ ®èi víi mäi ng­êi.Hä kh«ng cã ý thøc hay kh¸I niÖm Ò viÖc mua b¸n b»ng hao ®¬n,h¸o ®¬n sÏ g©y phiÒn hµ h¬n cho hä.do kh«ng cã ai hiÓu ®­îc chÝnh s¸ch ®ã cña chÝnh phñ ®­a ra cã lîi g× vµ nÕu hä thùc hiÖn ®IÒu ®ã sÏ gióp g× cho t¨ng ng©n s¸ch nhµ n­íc cña chÝnh phñ.tõ ®ã gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng cã lîi cho hä.XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc kÐm vµ thãi quen tiªu dïng nªn nh÷ng ng­êi mua th­êng kh«ng qua thñ tôc ho¸®¬n ®IÒu nµy g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc nh­ng l¹i lµm lîi cho ng­êi b¸n v× hä kh«ng ph¶i ®ãng thuÕ cho nh÷ng hµng ho¸ kh«ng ghi ho¸ ®¬n th× hä l¹i bÞ lîi nhuËn chi phèi. Tøc gi÷a hai ng­êi b¸n vµ ng­êi mua tho¶ thuËn víi nhau vÒ phÇn tr¨m hoa hång hay phÇn tr¨m gi¶m gi¸ khi ng­êi mua kh«ng cÇn ho¸ ®¬n. §iÒu nµy sÏ cã lîi cho c¶ hai, dÉn ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch lµ thÊp. Bªn c¹nh ®ã ®èi víi c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo, chÝnh phñ l¹i chÞu møc khuyÕn khÝch nhÊt ®Þnh. Sù ra ®êi cña thuÕ thu nhËp c¸ nh©n còng cã nhiÒu ®iÒu v­íng m¾c ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh c«ng b»ng mµ ta sÏ ®Ò cËp sau: +Mét chÝnh s¸ch n­· cña chÝnh phñ ®Ò ra trong nh÷ng n¨m qua ®ã lµ chÝnh s¸ch “kÝch cÇu”.Môc tiªu ®Ò ra cña chÝnh phñ qua chÝnh s¸ch nµy lµ t¨ng tiªu tiªu dïng thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ vµ t¨ng viÖc lµm.Nh­ng khi chÝnh s¸ch ®­îc ®­a ra thùc hiÖn th× nã l¹i kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra v× viÖc huy ®éng vèn kh«ng ®¹t hiÖu qu¶. Vèn ®­îc lu©n chuyÓn trong mét khu vùc tõ nhµ n­íc ®Õn c¸c tæ chøc tÝn dông vµ ng­îc l¹I.Trong khi ®ã viÖc gi¶m l·I xuÊt ®· g©y khèn ®èn cho c¸c ng©n hµng do bÞ thua lç l·i xuÊt. Mét yÕu tè kh¸ch quan n÷a ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc ®ã lµ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trong khu vùc.Cuéc khñng ho¶ng nµy x¶y ra b¾t ®Çu tõ Th¸I Lan do chÝnh phñ Th¸I Lan quyÕt ®Þnh th¶ næi tû gi¸, gi¸ trÞ ®ång b¹c vµ ngay lËp tøc ®Én ®Õn sù sôp ®æ cña c¸c ng©n hµng trong n­íc, tõ ®ã g©y ra ph¶n øng d©y chyÒn ®èi víi c¸c n­íc trong khu vùc. ViÖt Nam còng kh«ng thÓ tr¸nh khái ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng. ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· nhanh chãng ra quyÕt ®Þnh æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸I ®IÒu nµy lµm ¶nh h­ëng ®Õn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu trong n­íc vµ mét sè hµng xuÊt khÈucã thÓ m¹nh cña ta nh­: cao su, cµ phª, h¹t ®IÒu...bÞ gi¶m gi¸ nghiªm träng do kh«ng cã thÞ th­êng tiªu thô. T×nh h×nh bÊt «n ®Þnh trong khu vùc lµm ¶nh h­ëng ®Õn sù gia t¨ng nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµI vµo trong n­íc. §ã lµ nh÷ng lý do ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi nh÷ng chÝnh s¸ch ®IÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc dÉn tíi nh÷ng mÆt ®­îc vµ ch­a ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng chÝnh s¸ch vÜ m« bªn nhµ n­íc cÇn ph¶I cã vèn. Nh­ vËy t×nh h×nh thu chi cña ng©n s¸ch nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m qua nh­ thÕ nµo? tõ ®ã ph©n tÝch nh÷ng mÆt ®­îc, mÆt ch­a ®­îc vµ lý do v× saovÉn cßn nh÷ng tån t¹I trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn sÏ ®­îc ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng thu vµ chi ng©n s¸ch nhµ n­íc 2. Thùc tr¹ng thu vµ chi ng©n s¸ch nhµ n­íc a.Thu -ThuÕ nh©n tè quyÕt ®Þnh ng©n s¸ch nhµ n­íc. C«ng cô ng©n s¸ch nhµ n­íc cã vai trß ®Þnh h­íng vµ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ theo chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña nhµ n­íc.ThuÕ víi c¸c kho¶n chi ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ng©n s¸ch nhµ n­íc Lµ ng©n s¸ch nhµ n­íc Lµ nh÷ng c«ng cô bé phËn cña ng©n s¸ch nhµ n­íc cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. HiÖn nay vµ trong t­¬ng lai c«ng cô thuÕ sÏ ®­îc nhµ n­íc sö dông triÖt ®Ó, ®Ó mét mÆt t¹o nguån tµI chÝnh cho nhµ n­íc vµ mét mÆt thóc ®Èy tÝch luü vèn, ®IÒu tiÕt s¶n xuÊt vÇ tiªu dïng theo h­íng cã lîi cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. ¥ ViÖt Nam thuÕ chiÕm 80% - 90% nguån thu ng©n s¸ch nhµ n­íc. Mèi quan t©m dai d½ng trong nh÷ng tranh luËn vÒ chÝnh s¸ch thuÕ võa qua lµ liÖu hÖ thèng thuÕ hiÖn nay, cã kiÒm h½m, c¶n trë tiÕt kiÖm vµ viÖc lµm kh«ng, vµ nã cã bãp mÐo hµnh vi kinh tÕ b»ng nh÷ng c¸ch kh¸c kh«ng? VÝ dô sù ®èi sö ®Æc biÖt ®èi víi ngµnh dÇu khÝ cã thÓ dÉn ®Õn khoan hót qu¸ nhiÒu. ThuÕ ¶nh h­ëng ®Õn hµnh vi cña c¸ nh©n, cña c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c. PhÇn lín ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ cña thuÕ lµ phøc t¹p vµ khã ®¸nh gi¸. ThuÕ thu nhËp ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian mµ mét c¸ nh©n ë l¹i tr­êng, v× t¸c ®éng ®èi víi thu nhËp sau thuÕ ®èi víi gi¸o dôc chän viÖc lµm. Bëi v× ®èi víi mét sè c«ng viÖc phÇn lín thu nhËp lµ d­íi d¹ng thu miÔn thuÕ ¶nh h­ëng cña thuÕ kh«ng giíi h¹n ë nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ viÖc lµm, tiÕt kiÖm, gi¸o dôc vµ tiªu dïng. ThuÕ cßn ¶nh h­ëng ®ªn sù m¹o hiÓm,ph©n bæ nguån lùc ®èi víi nghiªn cøu ph¸t triÓn, vÒ l©u dµi cßn ¶nh h­ëng ®Õn tØ lÖ t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. ThuÕ kh«ng chØ ¶nh h­ëng ®Õn móc ®Çu t­ trong c¸c h·ng mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn h×nh thøc ®Çu t­. ThuÕ ¶nh h­ëng ®Õn phÇn tiÕt kiÖm cña quèc gia ®­îc ph©n bæ vµo nhµ ë vµo c¸c c¬ quan kh¸c vµ vaß c¸c tµi s¶n cè ®Þnh nh­ trang thiÕt bÞ. Nã cßn ¶nh h­ëng ®Õn møc ®é kiÖt quÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn cña ®Êt n­íc. HÇu nh­ kh«ng cã mét quyÕt ®Þnh ph©n bæ nguån lùc quan träng nµo trong nÒn kinh tÕ cña chóng ta mµ kh«ng bÞ hÖ thèng thuÕ ¶nh h­ëng. HiÖu qu¶ cña c¶i c¸ch thuÕ ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng tØ lÖ ph¸t triÓn nhanh GDP.C¶i c¸ch thuÕ tiÕn hµnh tèt gãp phÇn ®­a tØ lÖ ph¸t triÓn GDP t¨ng cao nÕu duy tr× 10% n¨m.Th«ng th­êng khi c¶i c¸ch thuÕ kho¸ thµnh c«ng sè thu ng©n s¸h t¨ng.NÕu nhµ n­íc ¸p dông chÝnh s¸ch gi¶m c¸c môc th­êng chi vµ t¨ng ng©n kho¶n ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi.th× tØ lÖ ®Çu t­ toµn quèc sÏ t¨ng.®Çu t­ lµ bá tiÒn x©y dùng c¸c nhµ m¸y míi … ®Çu t­ ph¸t triÓn tÊt nhiªn tèc ®éi ph¸t triÓn GDP t¨ng,nh©n c«ng còng cã viÖc lµm nhiÒu h¬n l­¬ng bæng t¨ng. T­¬ng quan gi÷a c¶i c¸ch kinh tÕ vµ ph¸t triÓn nhanh ®­îc gi¶I thich qua viÖc t¨ng ®Çu t­ theo s¬ ®å sau ®©y : C¶i c¸ch thuÕ -> thu thuÕ t¨ng -> chi nhµ n­íc cho ®Çu t­ t¨ng -> nhÞp ph¸t triÓn t¨ng. HiÖu qu¶ cña viÖc c¶i c¸ch thuÕ kho¸ ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng sù t¨ng doanh thu vµ lîi nhô©n cao cña c¸c xÝ nghiÖp :lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng thu thuÕ nhiÒu mµ c¸c doanh nghiÖp vÈn t¨ng ®­îc doanh thu vµ lîi nhuËn ? c¸c vÞ gi¸m ®èc doanh nghiÖp sÏ hoan nghªn viªc c¶I c¸ch thuÕ khi nµo doanh thu vµ lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp t¨ng,c¸c doanh nghiÖp sÏ ®ãng ®­îc nhiÒu thuÕ cho nhµ n­íc h¬n,tr¶ ®­îc nî ng©n hµng,c¸c doanh nghiÖp còng dïng tiÒn l·i ®Çu t­ thªm,më réng s¶n xuÊt vµ m­ín thªm nh©n c«ng. T­¬ng quan gi÷a c¶i c¸ch kinh tÕ,doanh thu vµ lîi nhuËn vµ ph¸t triÓn nhanh ®­îc gi¶i thÝch qua s¬ ®å 2 sau ®©y : C¶i c¸ch thuÕ -> doanh thu vµ lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp t¨ng -> c¸c doanh nghiÖp tr¶ nî ng©n hµng,®ãng thuÕ nhiÒu,t¨ng ®Çu t­,më réng s¶n xuÊt kinh doanh -> ph¸t triÓn kinh tÕ GDP t¨ng nhanh. HiÖu qu¶ cña c¶i c¸ch thuÕ kho¸ ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng sù gia t¨ng thu nhËp cña c¸c gia ®×nh.Thu nhËn cña c¸c gia ®×nh phÇn lín lµ tiÒn l­¬ng do c¸c doanh nghiÖp tr¶ cho c¸c c«ng nh©n viªn, ë ViÖt Nam do cã mét khu vùc s¶n xuÊt c¸ thÓ réng,gåm c¸c tiÓu th­¬ng tiÓu c«ng vµ kiÒu bµo sèng ë n­íc ngoµi, mét sè hé cã thu nhËp kh¸ cao qua viÖc kiÒu bµo göi tiÒn vÒ, nÕu tiÒn ®­îc gi÷i t¨ng vµ tØ gi¸ mua ®ång ®« la cao th× thu nhËp cña c¸ hé nhËn ®­îc kiÒu hèi còng kh¶ quan h¬n. S¬ ®å ba ®¸ng gi¸ c¶i c¸ch thuÕ th«ng qua t¨ng thu l­¬ng, t¨ng thu cña giíi kinh doanh nhá c¸c gia ®×nh nhËn ®­îc l­¬ng nhØÒu h¬n. C¶i c¸ch thuÕ -> nhµ n­íc c¸c doanh nghiÖp chi l­¬ng nhiÒu h¬n -> phån vinh kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp thuª nh©n c«ng nhiÒu h¬n -> c¸c gia ®×nh nhËn ®­îc l­¬ng nhiÒu h¬n,c«ng nh©n cã viÖc lµm nhiÒu h¬n -> c¸c gia ®×nh mua hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp nhiÒu h¬n -> s¶n xuÊt t¨ng, kinh tÕ ph¸t triÓn thÞnh v­îng. Trong ba c¸ch ®¸nh gi¸ trªn, c¸ch thø nhÊt ®øng trªn qua ®Ióm toµn quèc gia,c¸ch thø hai tèi ®a ho¸ doanh thu vµ lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸ch thø ba ®øng tren qua ®Ióm gia ®×nh. S¬ ®å m« h×nh SNA gåm 4 khu vùc kinh tÕ quèc gia : khu vùc s¶n xuÊt, khu vùc chÝnh quyÒn,khu vùc ngo¹i quèc,khu vùc gia ®×nh. Trong ®ã cã hai khu vùc chÝnh lµ khu vùc s¶n xuÊt cã nhiÖm vô s¶n xuÊt vµ khu vùc gia ®×nh cã t¸c déng tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸. ThuÕ ®¸nh vµo hµng nhËp khÈu sÏ lµm t¨ng gi¸ hµng ngo¹i nhËp lªn vµ gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc b¸n hµng ch¹y h¬n. Tr¸i l¹i thuÕ doanh thu vµlîi nhuËn ®¸nh trªn c¸c doanh nghiÖp sÏ lµm cho ng¸nh nÆng s¶n xuÊt t¨ng lªn. Riªng vÒ thuÕ ®¸nh trªn khu vùc gia ®×nh,nªn ph©n biÖt c¸c gi