Đề tài Một số biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học của hiệu trưởng trường tiểu học Hồ Tùng Mậu, thành phố Nam Định

n điều chỉnh những lệch lạc, sai sót xuất hiện trong quá trình thực hiện huấn luyện cán bộ và nhân viên dưới quyền. 1.2. Biện pháp, biện pháp chỉ đạo Phương pháp chỉ đạo là cách thức nhà lãnh đạo tác động vào đối tượng lãnh đạo nhằm đạt mục tiêu nhất định. Như vậy phương pháp chỉ đạo là cách thức, con đường thực hiện các mục tiêu lãnh đạo. Hiệu quả của việc lãnh đạo phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố lãnh đạo. Vấn đề đặt ra là cần có phương pháp lãnh đạo phù hợp với đối tượng và tình huống lãnh đạo, từ đó việc lãnh đạo mới đạt hiệu quả. Theo từ điển Tiếng Việt : “Biện pháp là cách làm, cách giải quyết một vấn đề cụ thể”. Như vậy, biện pháp là cách làm cụ thể được chủ thể sử dụng trên cơ sở các phương pháp đã xác định. Tính hiệu quả của lãnh đạo phụ thuộc phần lớn vào việc lựa chọn đúng biện pháp chỉ đạo. Như vậy, biện pháp chỉ đạo là những cách thức tác động cụ thể của nhà lãnh đạo vào đối tượng lãnh đạo nhằm mục tiêu nhất định. 1.3. Vui chơi, hoạt động vui chơi Theo nhà tâm lí học Đức Karin Eden Hamman Christina Wakhend thì:“ Cũng như cuộc sống và tình yêu, vui chơi là một khái niệm không thể định nghĩa được vì nó là một quá trình, mà đã là quá trình thì nó luôn sống động, luôn luôn đổi thay và phát triển”. Tuy nhiên, người ta có thể miêu tả vui chơi là những gì trẻ em làm và là cái trẻ em thích chơi. Tác giả Huizinga lại miêu tả như sau: “ Vui chơi là một chức năng văn hoá, là một trong những nền tàng của nền văn minh có tính chất toàn cầu và hoà nhập cho cuộc sống của con ngưòi cũng như loài vật. Vì vậy vui chơi là trọng tâm không những cho trẻ em mà còn cho người lớn và cho cả xã hội ta đang sống”. Theo tác giả Hà Nhật Thăng và Nguyễn Dục Quang thì tuy không thể đưa ra một định nghĩa hoàn thiện nhưng chúng ta có thể thừa nhận rằng "Vui chơi là một dạng hoạt động nhằm thoả mãn sở thích, hứng thú và nhu cầu phát triển thể chất, trí tuệ, ý chí, tình cảm của cá nhân. Cùng với các hoạt động khác như lao động, học tập… vui chơi là một dạng hoạt động giải trí, giao lưu xã hội, đặc biệt là để phát triển tính cộng đồng, trách nhiệm chung, tình yêu thương đồng loại, qua đó có thể rèn luyện các kĩ năng giao tiếp và hoạt động, phát triển tình cảm, niềm tin đạo đức, xúc cảm thẩm mĩ của cá nhân”. Đây cũng có thể xem như một cách nhìn hợp lý và quan niệm phù hợp về khái niệm “vui chơi”. Vui chơi hợp lý, khoa học sẽ góp phần hỗ trợ, nâng cao chất lượng học tập cho các giờ học chính khóa trên lớp. Như vậy có thể hiểu vui chơi là dạng hoạt động để con người có thể thoả mãn được hứng thú, nhu cầu phát triển và sở thích của cá nhân; nó là một dạng giải trí nhưng đồng thời thông qua vui chơi hợp lý cũng giúp con người thiết lập được cho mình rất nhiều mối quan hệ và góp phần pháp triển các chức năng trí tuệ cũng như hoàn thiện về mặt nhân cách. Chơi là nhu cầu không thể thiếu của trẻ em. Hoạt động vui chơi chính là hình thức thể hiện thái độ tích cực của trẻ em với môi trường xung quanh; đó là loại hoạt động có ý thức, phù hợp với tâm sinh lý của trẻ em và đáp ứng được nhu cầu tích cực hoạt động của chúng. Trò chơi còn tạo điều kiện để trẻ em biểu hiện xúc cảm tinh tế, tự nhiên trong cuộc sống. Vui chơi góp phần phát triển trí tuệ cho học sinh giúp các em khám phá và hiểu biết hơn về thế giới xung quanh hình thành khả năng phân tích phát hiện và cảm nhận về thế giới. Nó sẽ giúp các em cân bằng trạng thái tâm lý và phát triển trí tuệ cũng như thể lực. Hơn nữa vui chơi giúp học sinh hình thành và phát triển các kĩ năng hoạt động như kĩ năng tổ chức, kĩ năng đánh giá, kĩ năng giao tiếp ứng xử, hợp tác… Như vậy vui chơi có ảnh hưởng tích cực tới học sinh tiểu học. Do đó nếu hiệu trưởng không chỉ đạo và tổ chức một cách sát sao và hợp lý hoạt động vui chơi cho học sinh thì sẽ không tận dụng đựơc ưu thế mà quá trình vui chơi đem lại. 1.4. Biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi của hiệu trưởng trường tiểu học. Chỉ đạo hoạt động vui chơi là quá trình mà hiệu trưởng sử dụng quyền lực quản lí tác động đến mọi người, các nguồn lực một cách hợp quy luật để tạo ra động lực, nỗ lực, hướng dẫn và hỗ trợ họ tiến hành đúng đắn các hoạt động vui chơi cho học sinh theo những hình thức và nội dung phù hợp. Biện pháp chỉ đạo là những cách thức tác động cụ thể của nhà lãnh đạo vào đối tượng lãnh đạo nhằm mục tiêu nhất định. Biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh của hiệu trưởng tiểu học là những cách thức tác động cụ thể của người hiệu trưởng vào giáo viên nhằm hướng dẫn và hỗ trợ họ tiến hành đúng đắn các hoạt động vui chơi cho học sinh theo những hình thức và nội dung phù hợp. Kết luận chương 1 Trên cơ sở phân tích các tài liệu lý luận đề tài đã xác định và sử dụng các khái niệm cơ bản: chỉ đạo, biện pháp chỉ đạo, hoạt động vui chơi, biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi. Vui chơi có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ và biện pháp chỉ đạo dối với hoạt động trên của hiệu trưởng có ý nghĩa nâng cao hiệu quả tích cực. Tất cả những điều trên sẽ giúp chúng ta hiểu về biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh của hiệu trưởng tiểu học một cách đúng đắn và vai trò của các biện pháp chỉ đạo đó CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI CHO HỌC SINH CỦA HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TIỂU HỌC HỒ TÙNG MẬU, TP. NAM ĐỊNH 2.1. Vài nét về địa bàn và khách thể nghiên cứu 2.1.1. Địa bàn nghiên cứu Trường tiểu học Hồ Tùng Mậu, TP Nam Định là ngôi trường nằm ở vị trí giao thông đi lại, là trường tiểu học phục vụ chủ yếu cho con em các gia đình nằm trên địa bàn phường Năng Tĩnh. Trường đã đạt được nhiều danh hiệu như là trường tiên tiến xuất sắc, tham gia các cuộc thi học sinh giỏi - giáo viên dạy giỏi và đạt được thành tích cao. Trường có tổng diện tích cả 2 khu A và B là 4851 m2 với số lượng học sinh là khoảng 1294 chia đều ở 5 khối lớp; có tổng 49 giáo viên; trường có 30 lớp; mỗi lớp có khoảng 43 học sinh 2.1.2. Khách thể khảo sát 38 giáo viên tiểu học 30 học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 2.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên và nhu cầu vui chơi của học sinh trường tiểu học Hồ Tùng Mậu, thành phố Nam Định Bằng phương pháp phỏng vấn 30 học sinh tiểu học và phương pháp điều tra bằng phiếu đối với giáo viên, chúng tôi đã tìm hiểu về thực trạng nhận thức của giáo viên và nhu cầu vui chơi của học sinh. 2.2.1 Thực trạng nhận thức của giáo viên về vai trò của hoạt động vui chơi đối với học sinh. Nhận thức có vai trò rất lớn trong việc thực hiện những hoạt động để biến mục tiêu thành hiện thực. Chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học có hiệu quả hay không trước hết phụ thuộc vào những đối tượng chịu tác động của công tác chỉ đạo như các giáo viên. Có 82,85% giáo viên cho rằng vui chơi có vai trò cần thiết đối với sự phát triển của học sinh. Xong, bên cạnh đó 17,15% giáo viên lại cho rằng hoạt động vui chơi có hay không cũng được. Từ số liệu trên cho thấy vẫn còn một số lượng đáng kể giáo viên chưa quan tâm sâu sắc đến hoạt động ngoài giờ của học sinh mà chỉ để ý đến mặt học tập, chất lượng dạy và học. Quan niệm của giáo viên về tầm ảnh hưởng của hoạt động vui chơi đối với sự phát triển của học sinh. Bảng 2.1. Đánh giá chung nhận thức của giáo viên về vai trò của hoạt động vui chơi đối với học sinh. Tác dụng của vui chơi % Hỗ trợ học sinh học tập 22,95 Phát triển nhân cách, trí tuệ 22,95 Giúp trẻ tăng cường sức khỏe, thể lực 27 Tạo không khí hòa đồng tập thể 21,3 Làm mất thời gian học tập 0 Gây mất trật tự, ồn ào 2,45 Gây mệt mỏi cho học sinh 3,27 Hoạt động vui chơi đem lại rất nhiều những tác động cụ thể trong đó giúp trẻ tăng cường sức khỏe, thể lực được giáo viên cho là ảnh hưởng nhiều nhất chiếm 27% sau đó là hỗ trợ học sinh học tập và phát triển trí tuệ nhân cách chiếm 22,95% tiếp đến vui chơi nhằm tạo không khí hòa đồng tập thể chiếm 21,3%. Đây là nhóm yếu tố tích cực phần lớn được các giáo viên cho rằng ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của học sinh tiểu học Mặt khác phần ít giáo viên cho rằng vui chơi gây mất trật tự, ồn ào (2,45% ) và gây mệt mỏi cho học sinh ( 3,27% ) đặc biêt không giáo viên nào đánh giá vui chơi làm mất thời gian học tập, làm việc của học sinh. Từ đó cho thấy vui chơi còn một vài hạn chế cơ bản cần khắc phục. Sở dĩ có ảnh hưởng này là do biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi còn chưa phù hợp và trò chơi được lựa chọn chưa phù hợp với độ tuổi của các em Trên thực tế học sinh trường tiểu học Hồ Tùng Mậu thường thích chơi những trò chơi vận động nhất ( chiếm 25,25% ) sau đó là các trò chơi ngoài trời (23,23%); các trò chơi dân gian theo quan điểm của thầy cô thu hút khoảng 22,22%; trò chơi trí tuệ cũng xấp xỉ 21,21%; cuối cùng các trò chơi trong nhà cung thu hút sự yêu thích của các em (chiếm 8,08%). Hiện nay học sinh có thiên hướng yêu thích những trò chơi dân gian, các trò chơi dân gian cũng đang được khôi phục dần trong các trường tiểu học. 2.2.2 Thực trạng về nhu cầu vui chơi của HS trường TH Hồ Tùng Mậu Dựa vào số liệu điều tra cho thấy học sinh trường tiểu học Hồ Tùng Mậu có nhu cầu vui chơi với mức độ cao đạt 98,24%. Con số khẳng định, tuy không phải ở mức độ tuyệt đối cao nhưng nó đã cho thấy bên cạnh việc học tập giữ vai trò chủ đạo ở lứa tuổi này thì các em vẫn cần và coi vui chơi là hoạt động không thể thiếu. Trên thực tế, lúc nào học sinh cũng nói rằng “ em rất thích chơi, em mong muốn được chơi nhiều hơn thế nữa…”( em Lương Thúy Mai lớp 1A4 ) Tất cả những điều đó đều thể hiện mong muốn được vui chơi của các em. Kết quả phỏng vấn cho thấy những em có nhu cầu vui chơi ở mức bình thường, biểu hiện cụ thể như : giờ ra chơi các em hay ngồi trong lớp để chép lại bài, ngồi 1 chỗ để nghe các bạn nói chuyện mà không ra ngoài… Sở dĩ có trường hợp này là do thời gian cũng như chương trình học tác động làm các em không có thời gian chơi hoặc không gian chơi phù hợp. Nhu cầu vui chơi là có ý thức và không thể phủ nhận ở trẻ cho dù những trò chơi mà học sinh đóng vai trò là chủ thể hay chơi với đồ vật đã đi qua khi các em qua tuổi mẫu giáo. Sẽ thật nhẫn tâm khi những người lớn luôn đặt gánh nặng học tập lên vai các em trong thời điểm này. Nhu cầu vui chơi của trẻ thể hiện ở cả ba mặt như nhận thức, thái độ và hành vi. Cụ thể các biểu hiện như sau: em các thấy hoạt động vui chơi là rất thích “ em thích chơi lắm nhất là trò chơi đuổi bắt hay mèo đuổi chuột….” Khi bước vào mỗi trò chơi thái độ của các em là rất hứng thú tích cực và tuân thủ theo luật chơi đã được thống nhất từ trước, hành vi là những trò chơi được yêu thích các em thường rủ nhau chơi trong mỗi giờ ra chơi. Học sinh tiểu học trường Hồ Tùng Mậu thường chơi các trò như: hoa sen hoa súng, mèo đuổi chuột, đu quay, cầu trượt, nhảy cước, nhảy ba bước….Ở những trò chơi liên quan đến đồ vật như búp bê đồ hàng không còn xuất hiện ở bậc học này nữa. Nhảy hiphop cũng được các học sinh lớp 5 luyện tập trong giờ giải lao. Như vậy có thể khẳng định học sinh tiểu học coi vui chơi là nhu cầu, là hoạt động thiết thực chẳng kém gì học tập dù nó không biểu hiện và bộc lộ mạnh mẽ như ở lứa tuổi khác. Chính vui chơi là một hình thức hấp dẫn và có sức lôi kéo, ảnh hưởng rất lớn tới kết quả học tập của học sinh tiểu học. Từ đó nó có thể hình thành những hành vi tốt xấu khác nhau. Do đó vui chơi và nhu cầu vui chơi của học sinh tiểu học cần được quan tâm để ý không kém gì học tập và các hoạt động khác của trẻ. 2.3. Thực trạng các biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh của hiệu trưởng trường tiểu học Hồ Tùng Mậu, thành phố Nam Định 2.3.1. Đối tượng của các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng. Thông qua việc tìm hiểu các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học chúng ta có thể xác định được đối tượng tác động mà các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng hướng tới. Bảng 2.2. Lực lượng tham gia tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học Đối tượng Tỉ lệ % Giáo viên chủ nhiệm 36.5 Giáo viên bộ môn 17.5 Đội Thiếu niên TP HCM 23.8 Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 22.2 Qua bảng số liệu trên ta thấy có nhiều lực lượng tham gia vào tổ chức vui chơi cho trẻ nhưng vai trò của các lực lượng này lại khác nhau. Các thầy cô giáo chủ nhiệm là những tổ chức vui chơi cho học sinh nhiều nhất (36.5%), tiếp đó là bộ phận Đội TNTP HCM (23.8%), Đoàn TNCS HCM (22.2%), các thầy cô giáo bộ môn có tỉ lệ tham gia ít nhất (17.5%). Ở các trường tiểu học, vai trò của giáo viên chủ nhiệm rất quan trọng bởi họ chính là những người thường xuyên tiếp xúc với các em, theo dõi hoạt động tập thể lớp cũng như của cá nhân một cách sát sao, chân thực nhất. Do đó, các thầy cô thấu hiểu được nhu cầu vui chơi của các em và từ đó có biện pháp tổ chức phù hợp để thoả mãn nhu cầu vui chơi của các em cũng như mục đích giáo dục của nhà trường. Đội TNTP HCM cũng là bộ phận quan trọng trong tổ chức hoạt động vui chơi cho các em học sinh bởi Đội chính là môi trường cho các em phát triển, hướng dẫn các em học tập, rèn luyện. Ngoài ra, các nhân tố phụ trách Đoàn trường, các thầy cô bộ môn cũng đóng vai trò tích cực trong tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh. Việc phân công một cách rõ ràng, hợp lí các lực lượng tham gia tổ chức vui chơi cho học sinh có ý nghĩa quan trọng để nâng cao hiệu quả chỉ đạo của hiệu trưởng. Xác định đúng đối tượng thì các biện pháp chỉ đạo mới đạt hiệu quả cao. Như vậy, xác định đối tượng là nhiệm vụ quan trọng trong chỉ đạo của hiệu trưởng vừa nhằm thoả mãn nhu cầu vui chơi cho trẻ trong hoạt động, vừa nâng cao tính hiệu quả của các biện pháp chỉ đạo cụ thể. Biểu đồ 1. Đối tượng của các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng trường tiểu học 2.3.2. Mức độ ảnh hưởng của các biện pháp chỉ đạo tới tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học. Bảng 2.3. Ảnh hưởng của các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng tới tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh. STT Các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng Thứ bậc 1 Quán triệt vai trò của hđ vui chơi với học sinh cho cán bộ, giáo viên 93 2.7 4 2 Hướng dẫn lập kế hoạch tổ chức hoạt động 90 2.6 7 3 Có văn bản hướng dẫn về thời gian, loại hình tổ chức 85 2.4 10 4 Sắp xếp thời gian biểu cho tổ chức hoạt động vui chơi 93 2.7 4 5 Quy định về tiêu chuẩn tổ chức các hoạt động vui chơi 91 2.6 6 6 Bồi dưỡng chuyên môn, kĩ năng tổ chức vui chơi cho giáo viên 90 2.57 8 7 Đầu tư CSVC cho tổ chức hoạt động vui chơi 102 2.91 1 8 Chỉ đạo việc sắp xếp tạo không gian vui chơi cho học sinh ( sân trường, phòng chức năng...) 87 2.48 9 9 Hướng dẫn tổ chức không gian chơi trong lớp cho hs 76 2.17 11 10 Kêu gọi đầu tư từ phụ huynh, các tổ chức xã hội... 97 2.77 2 11 Kiểm tra, đánh giá việc tổ chức hoạt động 95 2.71 3 =2.6 Qua bảng số trên ta nhận thấy ý kiến của giáo viên đánh giá về các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng ảnh hưởng ở mức độ cao tới tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học với = 2.6 ( min=1 và max= 3). Có 7/11 biện pháp chiếm 63.6 % có giá trị > 2.6 và 4/11 biện pháp chiếm 36.4% có giá trị < 2.6. Các biện pháp trên ảnh hưởng không chênh lệch nhiều lắm, trong đó biện pháp "đầu tư CSVC cho hoạt động vui chơi " là ảnh hưởng nhiều nhất (=2.91), tiếp đến là các biện pháp " Kêu gọi đầu tư từ phụ huynh, xã hội" ( =2.77) và " kiểm tra, đánh giá việc tổ chức hoạt động" (=2.41). Các biện pháp chỉ đạo về vai trò của vui chơi, hướng dẫn lập kế hoạch, bồi dưỡng cho giáo viên... ảnh hưởng ở mức trung bình. Biện pháp chỉ đạo ảnh hưởng ít nhất là biện pháp " Hướng dẫn tổ chức không gian chơi trong lớp cho học sinh" (=2.17, xếp hạng 11/11). Trên thực tế có nhiều biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng ảnh hưởng tới việc tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh. Nhiều giáo viên cho rằng, biện pháp chỉ đạo đầu tư CSVC có ảnh hưởng lớn tới tổ chức hoạt động vui chơi (=2.91). Lý giải sự ảnh hưởng trên ta nhận thấy sự hợp lý của nó trong thực tế. Học sinh có nhu cầu vui chơi và giáo viên nhận thức rõ vai trò tích cực của vui chơi, nhưng nếu thiếu điều kiện CSVC thì hoạt động vui chơi sẽ không được tổ chức một cách hiệu quả theo mong muốn. Do đó, nếu đáp ứng được điều kiện cho vui chơi thì hoạt động đó mới đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp. Để hoàn thiện CSVC cho vui chơi trong nhà trường thì không chỉ trông đợi vào ngân sách Nhà nước mà hiệu trưởng cần phải có biện pháp kêu gọi đầu tư từ nhiều nguồn nhân lực để nâng cao hệ thống cơ sở cho vui chơi. Do đó, nhận thức về biện pháp kêu gọi đầu tư được đánh giá cao và có ảnh hưởng lớn ( =2.77, xếp hạng 2/11). Ngoài ra, sự hướng dẫn của hiệu trưởng trong lập kế hoạch cũng như sắp xếp thời gian biểu có ảnh hưởng quan trọng tới tổ chức vui chơi cho học sinh, vừa đảm bảo nhu cầu của các em, vừa đáp ứng mục tiêu dạy học, giáo dục trong nhà trường. Sự đánh giá mức độ ảnh hưởng của biện pháp " Hướng dẫn tổ chức không gian chơi trong lớp cho học sinh" còn ở mức độ thấp (=2.17, xếp hạng 11/11 ), vì điều kiện cụ thể của trường lớp học sinh chủ yếu muốn chơi ở ngoài trời với các trò vận động cộng với không gian trong lớp học còn hạn chế nên biện pháp chỉ đạo này ảnh hưởng không nhiều tới tổ chức vui chơi cho học sinh. Biểu đồ 2. Ảnh hưởng của các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng tới tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học. 2.3.3. Mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng với tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học. Bảng 2.4. Mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng STT Biện pháp Thứ bậc 1 Quán triệt vai trò của hđ vui chơi với học sinh cho cán bộ, giáo viên 82 2.34 1 2 Hướng dẫn lập kế hoạch tổ chức hoạt động 75 2.14 4 3 Có văn bản hướng dẫn về thời gian, loại hình tổ chức 73 2.09 8 4 Sắp xếp thời gian biểu cho tổ chức hoạt động vui chơi 78 2.23 2 5 Quy định về tiêu chuẩn tổ chức các hoạt động vui chơi 76 2.17 3 6 Bồi dưỡng chuyên môn, kĩ năng tổ chức vui chơi cho giáo viên 75 2.14 4 7 Đầu tư CSVC cho tổ chức hoạt động vui chơi 68 1.94 10 8 Chỉ đạo việc sắp xếp tạo không gian vui chơi cho hs ( sân trường, phòng chức năng...) 72 2.05 9 9 Hướng dẫn tổ chức không gian chơi trong lớp cho hs 63 1.80 11 10 Kêu gọi đầu tư từ nguồn lực XH 74 2.11 7 11 Kiểm tra,đánh giá việc TC hoạt động 75 2.14 4 =2.1 Qua bảng số liệu trên các giáo viên của trường đánh giá mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng trong tổ chức hoạt động vui chơi ở mức độ trung bình với điểm trung bình chung = 2.1 ( min=1 và max=3), trong đó có 8/11 biện pháp chiếm 72.7% có mức > 2.1 và 3/11 biện pháp chiếm 27.3% có mức < 2.1. Các biện pháp trên có mức điểm trung bình chênh lệch không nhiều chứng tỏ hiệu trưởng đã quan tâm chỉ đạo nhiều biện pháp để tăng cường hoạt động vui chơi nhưng mức độ và tính chất thường xuyên còn chưa cao. Nhóm các biện pháp chỉ đạo thực hiện tốt nhất bao gồm việc " Quán triệt vai trò của hoạt động vui chơi với học sinh" (=2.34, xếp hạng 1/11 ) , việc " Sắp xếp thời gian biểu cho tổ chức hoạt động " ( =2.23. xếp hạng 2/11 ) và biện pháp " Quy định về tiêu chuẩn tổ chức hoạt động vui chơi "( =2.17, xếp hạng 3/11). Nhóm biện pháp thực hiện ở mức độ trung bình bao gồm việc hướng dẫn lập kế hoạch tổ chức ( =2.14 ) , bồi dưỡng nghiệp vụ tổ chức ( =2.14), chỉ đạo kiểm tra đánh giá việc tổ chức vui chơi (=2.14). Nhóm biện pháp có mức độ thực hiện thấp là các biện pháp về đầu tư xây dựng CSVC (=1.94), kêu gọi đầu tư từ các nguồn lực (=2.11), hướng dẫn thời gian, loại hình tổ chức (=2.09), . Biện pháp có mức độ thực hiện thấp nhất là chỉ đạo sắp xếp không gian chơi trong lớp học ( =1.8, xếp hạng 11/11). Hiệu trưởng đã chỉ đạo các nhóm biện pháp tác động đến nhận thức của cán bộ, giáo viên và sắp xếp thời gian biểu cho tổ chức hoạt động vui chơi là tốt hơn cả. Điều đó chứng tỏ nhận thức đúng đắn và hợp lí của người hiệu trưởng về vai trò tích cực của hoạt động vui chơi với học sinh. Nếu hiệu trưởng quán triệt tốt nhận thức đó tới cán bộ giáo viên thì sẽ góp phần nâng cao trách nhiệm của mọi tập thể, cá nhân; từ đó nâng cao hiệu quả, tác động của vui chơi với học sinh. Việc bố trí, sắp xếp thời gian biểu hợp lý tạo ra khoảng thời gian cần thiết cho việc tổ chức thường xuyên hoạt động vui chơi cho học sinh cũng như việc đưa ra tiêu chuẩn tổ chức nhằm đảm bảo tính phù hợp với nhu cầu vui chơi của các em cũng như tính mục tiêu giáo dục của nhà trường. Nhóm biện pháp chỉ đạo về đầu tư CSVC cũng như sắp xếp không gian sân chơi cho trẻ là nhóm biện pháp thực hiện ở mức độ thấp. Trường TH Hồ Tùng Mậu có sân chơi khá rộng tuy nhiên việc bố trí, sắp xếp để các em có thể vui chơi hiệu quả lại chưa cao, một số phương tiện đã cũ và chưa được bổ sung thay mới. Chỉ đạo về đầu tư CSVC còn ở mức khiêm tốn do chưa kêu gọi được đầu tư từ nhiều nguồn lực trong xã hội. Biện pháp chỉ đạo tác động đến hướng dẫn không gian chơi trong lớp cho trẻ thực hiện ở mức độ thấp nhất xuất phát từ điều kiện cụ thể của lớp học: lớp học không quá chật nhưng số lượng học sinh còn khá lớn, học sinh ở bán trú nên không bố trí được hợp lý khoảng không gian chơi trong lớp cho trẻ, hơn nữa nhu cầu vui chơi của trẻ thường có xu hướng chơi vận động ngoài trời, vì vậy biện pháp còn thực hiện ở mức độ thấp. Biểu đồ 3. Mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng đối với tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học 2.3.4. Tương quan giữa mức độ ảnh hưởng và mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng với tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh Để tính hệ số tương quan giữa 2 mức độ trên, chúng tôi sử dụng hệ số tương quan Spearman r=1 – Bảng 2.5. Tương quan giữa mức độ ảnh hưởng và mức độ thực hiện các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng. Biện pháp Thứ hạng ảnh hưởng Thứ hạng thực hiện D2 BP1 4 1 9 BP2 7 4 9 BP3 10 8 4 BP4 4 2 4 BP5 6 3 9 BP6 8 4 16 BP7 1 10 81 BP8 9 9 0 BP9 11 11 0 BP10 2 7 25 BP11 3 4 1 Tổng điểm 158 Ta có: r=+0.28 Với r=+0.28 cho phép ta rút ra kết luận giữa mức độ ảnh hưởng và mức độ thực hiện của các biện pháp chỉ đạo mà hiệu trưởng trường TH Hồ Tùng Mậu áp dụng có tương quan thuận nhưng không chặt chẽ. Điều này có nghĩa là mức độ phù hợp giữa nhận thức vai trò của các biện pháp và mức độ thực hiện các biệ pháp chỉ đạo không cao, thể hiện: hiệu trưởng nhận thức được rất rõ vai trò của đầu tư CSVC nhưng mức độ thực hiện chưa hiệu quả ( xếp thứ 10/11 ), các biện pháp khác tương quan ở mức độ trung bình. 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng với tổ chức hoạt động vui chơi cho học sinh tiểu học. Bảng 2.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng STT Các yếu tố ảnh hưởng Thứ bậc 1 Sự chỉ đạo hướng dẫn của lãnh đạo cấp trên 75 2.14 6 2 Chương trình học trong nhà trường 98 2.80 2 3 Điều kiện CSVC của nhà trường 99 2.82 1 4 Nhận thức của xã hội với hoạt động vui chơi của HS 85 2.43 4 5 Sự phối hợp giữa các lực lượng trong tổ chức vui chơi cho HS 79 2.26 5 6 Đầu tư của các nguồn lực xã hội với việc vui chơi của HS 92 2.63 3 =2.5 Các yếu tố trên được đánh giá là có ảnh hưởng ở mức độ cao đến các biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng với điểm trung bình chung là =2.5 (min=1 và max=3), có 3/6 yếu tố chiếm 50% có giá trị >2.5 và 3/6 yếu tố chiếm 50% có giá trị <2.5. Trong đó, yếu tố có ảnh hưởng nhiều nhất là điều kiện CSVC của nhà trường, có = 2.82, xếp thứ bậc 1/6 ; tiếp đó là do chương trình học hiện nay ( =2.80, xếp thứ bậc 2/6). Sự đầu tư của xã hội với hoạt động vui chơi của trẻ, sự nhận thức của xã hội với việc vui chơi cũng như sự phối hợp giữa các lực lượng trong và ngoài nhà trưởng có ảnh hưởng không nhỏ đến chỉ đạo của hiệu trưởng. Qua đánh giá trên của giáo viên, ta thấy sự chỉ đạo hướng dẫn của lãnh đạo cấp trên ảnh hưởng ít nhất đến chỉ đạo của hiệu trưởng ( =2.14, xếp thứ bậc 6/6). Trên thực tế điều kiện CSVC có ảnh hưởng nhiều nhất đến biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng. Nếu điều kiện CSVC không đảm bảo thì các biện pháp của hiệu trưởng có đúng đắn và phù hợp đến đâu cũng không thể đem lại hiệu quả cao trong tổ chức vui chơi cho trẻ. Ngoài ra, chương trình học trong nhà trường cũng ảnh hưởng nhiều thứ hai sau điều kiện CSVC. Đánh giá một cách khách quan thì nội dung chương trình học hiện nay vẫn còn khá nặng, do đó việc bố trí thời gian vừa đảm bảo chương trình học vừa tổ chức vui chơi cho các em gặp nhiều khó khăn. Theo đánh giá của giáo viên thì sự chỉ đạo của cấp trên có ảnh hưởng ít nhất đến biện pháp chỉ đạo của hiệu trưởng. Việc hướng dẫn lập kế hoạch vui chơi, sắp xếp thời gian biểu hay đưa ra các tiêu chuẩn đánh giá hoàn toàn do chỉ đạo hướng dẫn của hiệu trưởng, ít có sự ảnh hưởng, can thiệp của cấp trên. 2.5. Đánh giá về thực trạng biện pháp chỉ đạo hoạt động vui chơi cho học sinh của hiệu trưởng. 2.5.1. Đánh giá về thực trạng các điều kiện thuận lợi và khó khăn trong công tác chỉ đạo của hiệu trưởng. 2.5.1.1. Thuận lợi - Hiệu trưởng có kế hoạch cụ thể, luôn vạch ra phương hướng, cách thức thực hiện rõ rằng cho giáo viên; có trình độ chuyên môn tốt, có năng lực và kinh nghiệm quản lý lâu năm - Sự đồng tình, ủng hộ của các cán bộ quản lý, tập thể giáo viên trong trường và phụ huynh học sinh - Một số giáo viên tích cực tìm tòi, sưu tầm các trò chơi thích hợp với sự phát triển và nhận thức của học sinh; chủ động, sáng tạo kết h