Đề tài Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ - Tỉnh Điện Biên trong giai đoạn hiện nay

sách của Đảng, biết sống và làm việc theo pháp luật, sống có kỷ cương nền nếp, có văn hoá trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội và giữa người với người. - Trên cơ sở thông qua việc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc và hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống, lý tưởng sống, lối sống theo con đường CNXH. - Giáo dục đạo đức phải làm cho nhận thức ngày càng sâu sắc nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực và các giá trị đạo đức xã hội XHCN. Biến các giá trị đó thành ý thức, tình cảm, hành vi, thói quen và cách ứng xử trong đời sống hàng ngày. - Quá trình giáo dục đạo đức cần phải theo đặc điểm của từng loại đối tượng trong giáo dục. - Quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ: Phát triển nhu cầu đạo đức cá nhân; hình thành và phát triển ý thức đạo đức; rèn luyện ý chí, hành vi, hình thành thói quen ứng xử đạo đức; phát triển các giá trị đạo đức cá nhân theo những định hướng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và thời đại. - Quá trình giáo dục đạo đức không chỉ định hướng cho các hoạt động giáo dục đạo đức mà còn định hướng cho hoạt động dạy học nói chung, dạy môn học đạo đức nói riêng (môn GDCD, một số môn học khác…).Với tư cách là người quản lý giáo dục, trước hết cần phải hiểu biết một cách sâu sắc những vấn đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó mới có những định hướng, mục tiêu sát thực, xây dựng được những chương trình, kế hoạch khả thi và có những biện pháp tổ chức chỉ đạo thích hợp để nâng cao chất lượng và hiệu quả của quản lý giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đạo đức nói riêng. 1.1.6. Nội dung giáo dục đạo đức Giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức cần phải tăng cường giáo dục thế giới quan khoa học. Trên cơ sở tăng cường thế giới quan khoa học cần tăng cường giáo dục tư tưởng cách mạng XHCN cho học sinh. Qua giáo dục đạo đức phải nâng cao lòng yêu nước, tăng cường ý thức lao động và tự lao động (động cơ, thái độ đúng đắn, chăm chỉ, nỗ lực vươn lên làm chủ khoa học…). Bên cạnh đó cũng phải đồng thời tăng cường giáo dục pháp luật, giáo dục lòng thương yêu con người và hành vi ứng xử có văn hoá (tôn trọng người khác… biết ứng xử lễ phép tế nhị, lịch sự…). Trong nhà trường phổ thông, các phẩm chất đạo đức cần trau dồi cho học sinh một cách liên tục, khoa học, hợp lý, và được phân thành từng nhóm theo từng quan hệ xã hội: quan hệ cá nhân với xã hội, cộng đồng (trung thành với lý tưởng CNXH và CNCS, yêu nước XHCN, yêu hoà bình, tự hào dân tộc, tin yêu Đảng và kính yêu Bác Hồ…); quan hệ cá nhân với lao động (chăm chỉ học tập, say mê khoa học kỹ thuật, quý trọng lao động…); quan hệ cá nhân với bản thân, với người khác như ruột thịt, bạn bè, đồng chí…); đồng thời cũng phải giáo dục đạo đức gia đình, quan hệ bạn bè, tình yêu. Để giáo dục đạo đức trong giai đoạn hiện nay, lành mạnh hoá kinh tế thị trường là cơ sở cho giáo dục đạo đức. Kết hợp các giá trị đạo đức truyền thống với các giá trị thời đại (biết kết hợp các giá trị tốt đẹp, loại bỏ các giá trị không phù hợp ở cả 2 phía) là một nội dung quan trọng trong giáo dục đạo đức. Kết hợp giáo đục dạo đức với giáo dục pháp luật một cách mềm dẻo linh hoạt trong từng hoàn cảnh cụ thể thấm nhuần tư tưởng pháp luật là đạo đức tối thiểu, Đạo đức là pháp luật tối đa. Đổi mới nội dung, cải tiến phương pháp giáo dục, loại bỏ phương pháp hô khẩu hiện suông, sáo rỗng không kết hợp với thực tiễn giáo dục. Trong điều kiện hiện nay cần đặc biệt giúp các em biết phân tích đánh giá các hiện tượng xã hội, các thang giá trị đó đang có những diễn biến không đơn giản, biết ủng hộ, bảo vệ làm theo cái đúng, biết phản đối cai sai biết chống lại sự xâm nhập của mặt trái trong thời kỳ kinh tế thị trường, cần đặc biệt quan tâm giáo dục choc các em ý thức và khả năng chống lại lối sống thực dụng, chạy theo đời sống vật chất hưởng thụ, ngăn ngừa tình trạng sống không phương hướng hoặc ước mơ hoài bão đến một thế giới xa lạ bên ngoài tổ quốc. Có ý thức tiết kiệm và bảo vệ của công, sẵn sàng tham gia xây dựng trường và địa phương, ý thức công dân ý thức ngăn ngừa tình trạng tự do vô kỷ luật không chấp hành nghiêm chỉnh các điều được Nhà nước, nhà trường, tập thể quy định. Phạm pháp dưới nhiều hình thức khác nhau, thờ ơ không dám đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật hoặc a dua làm theo kẻ xấu, chỉ quan tâm tới lợi ích của mình thờ ơ lạnh lùng với người khác, đặc biệt vô lễ với thầy cô giáo. Giáo dục đạo đức trong giai đoạn hiện nay phải giúp các em hiểu rằng trong cuộc sống xã hội không phải chỉ có toàn người tốt, không có người xấu trong nhóm bạn bè. Vấn đề là ở chỗ: "tiếp thu cái tốt, cái tích cực ở bạn, cải tạo cái xấu, cái tiêu cực ở bản thân mình và ở bạn"; Đối với bản thân phải biết tự trọng, thật thà, giản dị, khiêm tốn, kiên trì, dũng cảm, lạc quan, vượt khó; Biết quý trọng và có ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên. yêu lao động, cần cù, chăm chỉ học tập, học tập có hiệu quả. Trong quan hệ huyết thống không phân biệt giàu nghèo, sang hèn, thể hiện qua thái độ, hành vi, nguyên tắc cư xử với người thân trong gia đình. 1.2. Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học sinh trong trường THPT Quán triệt các tư tưởng chỉ đạo giáo dục của hội nghị trung ương 2 khoá VIII, nỗ lực phấn đấu làm cho giáo dục thực sự là quốc sách hàng đầu, trong đó giáo dục đạo đức là cái gốc. Điều 2 chương I của luật giáo dục nêu rõ: "Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện , có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thầm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc". Điều 27 chương II luật Giáo dục khẳng định:"Mục tiêu của giáo dục là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động. Tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc". Tóm lại: Giáo dục đạo đức học sinh phải được tiến hành bằng nhiều biện pháp, có mục tiêu phù hợp. Phải được xây dựng nội dung, kế hoạch cụ thể và được làm thường xuyên liên tục, phải có hệ thống thì mới đạt được kết quả cao. Giáo dục đạo đức cho học sinh phải được tiến hành bằng nhiều hình thức phong phú ,linh hoạt, phù hợp với lứa tuổi học sinh. Thông qua các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường. Đồng thời phải biết kết hợp giáo dục giữa nhà trường - gia đình - xã hội để tạo nên sức mạnh tổng hợp. Huy động mọi nguồn lực, mọi sự hỗ trợ của tất cả các tổ chức, các cơ quan ban ngành, các đoàn thể cùng phối hợp để thực hiện tốt xã hội hoá giáo dục, nâng cao đạo đức, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Với những cơ sở nêu trên tôi thấy rằng việc giáo dục đạo đức học sinh là một vấn đề cấp bách. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CỦA VIỆC CHỈ ĐẠO NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ ĐIỆN BIÊN PHỦ - TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 2.1. Một số nét về trường THPT Thành phố Điện Biên - Tỉnh Điện Biên. Điện Biên là Tỉnh miền núi, nền kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và trồng trọt nhưng chưa phát triển mạnh. Trong những năm gần đây Tỉnh Điện Biên được nhà nước đầu tư phát triển nhiều , trong đó chủ yếu là giao thông, công sở, khu di tích lịch sử chiến thắng Điện Biên Phủ. Trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ nằm ở trung tâm thành phố Điện Biên, học sinh của trường là con em vùng dân cư của các xã vùng thấp Huyện Điện Biên, con em của cán bộ, các cơ quan ban ngành của Tỉnh đóng trên địa bàn thành phố. Đời sống người dân cơ bản là thu nhập từ nguồn nông nghiệp, lương có một số con em của tiểu thương. Đại bộ phận được gia đình quan tâm, tạo điều kiện. Trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ được thành lập năm 1962 (Tiền thân là trường cấp 2-3 huyện Điện Biên - tỉnh Lai Châu, tách riêng cấp 3 năm 1975). Đến nay đã hơn 40 năm xây dựng - trưởng thành và phát triển. Các thế hệ Giáo viên nhà trường đã đào tạo được hàng nghìn học sinh trở thành tiến sĩ, kỹ sư, thợ lành nghề, cán bộ sỹ quan, viên chức... Nhiều học sinh của trường nay đã và đang giữ những chức vụ quan trọng của Tỉnh. Các thế hệ học sinh của nhà trường luôn phát huy truyền thống tốt đẹp mà các thế hệ đi trước đã dày công xây dựng. * Một số kết quả đã đạt được Qua 40 năm xây dựng - trưởng thành và phát triển nhiều năm nhà trường đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc đã được Chính phủ tặng Huân chương lao động hạng Hai và nhiều bằng khen, nhà trường thực sự trở thành niềm tin của chính quyền địa phương và nhân dân trong tỉnh (là địa chỉ muốn đến của nhiều học sinh khá giỏi ở vùng ngoài thành phố, thầy cô giáo...). Để có được những thành tích to lớn trên nhà trường đã xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết gắn bó, hết lòng vì học sinh thân yêu, các thầy cô luôn là tấm gương trong giáo dục học sinh. Hiện nay trường có 39 lớp với tổng số 1.716 học sinh trong đó có 270 học sinh dân tộc. Đại đa số các em là học sinh ngoan, thật thà, chăm chỉ. Trường có một Chi bộ Đảng với 37 Đảng viên, đồng chí Hiệu trưởng làm Bí thư, Chi bộ nhiều năm đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh. Ban giám hiệu có bốn đồng chí (Hiệu trưởng phụ trách chung, 2 Hiệu phó phụ trách chuyên môn, 1 hiệu phó phụ trách cơ sở vật chất). Đội ngũ nhà trường gồm: 94 cán bộ, trong đó cao 84 giáo viên. Số giáo viên đạt chuẩn là 94%. Nhà trường có nhiều giáo viên cốt cán các bộ môn, giáo viên giỏi cấp tỉnh. Công đoàn trường liên tục là công đoàn vững mạnh xuất sắc. Ban chấp hành có 07 đồng chí được phân công phụ trách mặt: Đời sống, nữ công, văn thể... Đoàn trường được Trung ương Đoàn, tỉnh Đoàn, thành Đoàn tặng giấy khen và bằng khen. Tổ chức Đoàn thanh niên có 40 chi đoàn, trong đó 39 chi đoàn học sinh và 01 chi đoàn giáo viên. Tỷ lệ học sinh chuyển lớp (sau thi lại ) là 90-97%, tỷ lệ học sinh thi tốt nghiệp hàng năm từ 92-98%. Năm học 2006-2007 nhà trường được tổ chức thi tuyển vào lớp 10 với đối tượng tuyển sinh trong toàn tỉnh đã thu hút được nhiều học sinh khá giỏi, chăm ngoan. Kết quả các mặt giáo dục trong 3 năm học gần đây: Năm học Số học sinh Kết quả hạnh kiểm Tốt Khá TB Yếu Kém Kỷ luật Đuổi học 2003-2004 1980 678 34.24% 1044 52.72% 243 12.57% 25 1.2% 0 9 2 2004-2005 1836 786 42.81% 856 46.64% 170 9.25% 24 1.3% 0 12 2 2005-2006 1823 815 44.7% 793 43.5% 192 10.5% 23 1.3% 0 40 1 Năm học Chất lượng đầu vào Kết quả học tập Giỏi Khá TB Yếu Kém HS giỏi tỉnh HS giỏi QG 2003-2004 Xét tuyển 27 441 1091 411 10 31 (khối 11, 12) 4 2004-2005 Xét tuyển 19 454 942 403 18 15 ( khối 12) 4 2005-2006 Xét tuyển 6 416 942 438 21 56 (3 khối) 2 Để đạt được kết quả trên đó là nhờ sự nỗ lực của đội ngũ quản lý, các tổ chức trong nhà trường, đặc biệt là tập thể hội đồng sư phạm nhà trường, Sự cố gắng vượt bậc của học sinh. Kết quả xếp loại đạo đức được dựa vào nhiều mặt hoạt động của học sinh trong đó kết quả học tập là một tiêu chí quan trọng. Từ các kết quả trong bảng trên ta nhận thấy tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm trung bình, yếu, đặc biệt số học sinh bị kỷ luật có phần gia tăng ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh. Số học sinh xếp loại học lực yếu kém tăng trong khi số học sinh xếp loại khá, giỏi giảm. Tình hình đó đòi hỏi đội ngũ quản lý cần phải có gắng tìm giải pháp tốt hơn nữa để khắc phục và đưa nhà trường phát triển hơn nữa đáp ứng được nhu cầu của xã hội và của địa phương. 2.2. Những tồn tại, khó khăn Trong những năm gần đây do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên chất lượng giáo dục của trường còn thấp so với nhu cầu xã hội và địa phương chỉ xếp ở mức khá. Chất lượng giáo dục đạo đức giảm sút đã làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục học sinh, uy tín của nhà trường cũng bị giảm sút. Qua những năm công tác tại trường, tôi nhận thấy chất lượng giáo dục đạo đức chưa cao là do kỷ cương nề nếp của giáo viên ,học sinh chưa thực sự được đưa lên hàng đầu, còn thiếu những giải pháp cụ thể trong việc nâng cao chất lượng chất lượng đạo đức cho học sinh. Nhận thức về vai trò của giáo đục đạo đức của các lực lượng giáo dục chưa đầy đủ. Cán bộ quản lý hầu như giao phó cho cán bộ chủ nhiệm nhưng khi giáo viên chủ nhiệm đề xuất thì xử lý chưa nghiêm. Giáo viên bộ môn thì chỉ có ý thức dạy kiến thức bộ môn, chưa quan tâm đến giáo dục toàn điện. Đôi khi còn né tránh. Giáo viên chủ nhiệm chưa thực hiện hết chức năng nhiệm vụ của mình. Đối với việc giáo dục đạo đức học sinh. Hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh ngoài giờ lên lớp còn chưa hiệu quả. Hầu như chỉ mang tính hình thức đặc biệt là các giờ sinh hoạt tập thể như : sinh hoạt lớp, chào cờ đầu tuần…, chưa xây dựng được nề nếp tự quản, tự giáo dục ở học sinh. Những biểu hiện sa sút về mặt đạo đức của học sinh như sau: - Một số em chưa xác định được mục tiêu học để làm cái gì? học những gì? có nhiều trường hợp coi việc học là do gia đình yêu cầu, quan niệm đến trường chỉ là để học chữ nên việc chấp hành các nội quy, quy định của nhà trường chưa được tốt, động cơ học tập chưa cao. - Một số do các em là học sinh dân tộc thiểu số, sống ở nông thôn, xa trung tâm nên trong giao tiếp còn vụng về, hay nói trống không hoặc nói năng còn cục cằn không suy nghĩ, nhiều lúc còn phát ngôn bừa bãi. - Một số em còn mải chơi, đua đòi, thiếu trung thực trong học tập, thậm chí có em còn uống rượu ,đánh bạc gây bè phái làm mất trật tự nơi công cộng và trong nhà trường. - Ở một số giờ học do năng lực giáo viên bộ môn còn hạn chế các em còn nói chuyện, làm việc riêng. Một số có thái độ thiếu tôn trọng giáo viên. - Vi phạm luật lệ giao thông, buôn bán vận chuyển, và sử dụng ma túy, phá phách tài sản, ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế. Một số học sinh tính cách khó bảo thuộc các gia đình kinh tế khá sung túc, lại là con một, luôn được chiều chuộng. Những đối tượng này là rào cản gây ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động tập thể và giáo dục đạo đức học sinh trong nhà trường. - Do sự phát triển kinh tế - xã hội nên ở nơi trường đóng xuất hiện quán điện tử có nhiều trò chơi thu hút các em do đó có nhiều học sinh lười học, trốn học bỏ tiết, đi chơi hoặc học xong không về ngay rất ảnh hưởng đến thời gian học tập của các em. -Việc kết hợp giữa giáo dục nhà trường -gia đình-xã hội còn chưa đồng bộ . Nhiều lúc còn bao che , giải quyết chưa nhất quán, do nhận thức của phụ huynh chưa đầy đủ. 2.3. Một số vấn đề đặt ra trong quản lý nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ - tỉnh Điện Biên trong giai đoạn hiện nay Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích cụ thể thực trạng của việc quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ - tỉnh Điện Biên tôi nhận thấy có một số vấn đề đặt ra là: * Nâng cao hơn nữa nhận thức vị trí vai trò và ảnh hưởng của giáo dục đạo đức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường: * Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng vai trò xung kích của Đoàn thanh niên. * Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trường THPT trong công tác giáo dục đạo đức học sinh. * Giáo dục đạo đức thông qua các môn học, các bài học. * Giáo dục đạo đức thông qua hoạt động ngoài giờ, lên lớp - Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống . - Phát huy hoạt động tự quản của tập thể học sinh - Hoạt động theo chủ điểm. - Hoạt động lao động, hoạt động văn hoá - thể thao. * Kết hợp giáo dục giữa nhà trường - xã hội - gia đình trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh * Xây dựng nền nếp tự giáo dục của tập thể học sinh. CHƯƠNG 3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH Ở TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ ĐIỆN BIÊN PHỦ - TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 3.1. Nâng cao hơn nữa nhận thức vị trí vai trò và ảnh hưởng của giáo dục đạo đức cho các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường: Để nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí và vai trò ảnh hưởng của giáo dục đạo đức trong giáo dục toàn diện. Nhà Trường cần kết hợp với các tổ chức xã hội ở địa phương, mở lớp bồi dưỡng cho đội ngũ của nhà trường, hội cha mẹ học sinh, học sinh và các lực lượng giáo dục khác như: hội thảo với chuyên đề: Các biện pháp giáo dục đạo đức học sinh trong giai đoạn hiện nay. Mời các chuyên gia của các ngành pháp luật tuyên truyền giáo dục về pháp luật ….. 3.2. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng vai trò xung kích của Đoàn thanh niên. 3.2.1. Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng. Trong trường học, Chi bộ Đảng nắm quyền lãnh chỉ đạo các hoạt động của nhà trường, là hạt nhân, là nền tảng của sự đoàn kết, chính vì thế phải xây dựng chi bộ Đảng nhà trường luôn luôn trong sạch vững mạnh, thực hiện tốt vai trò của mình, luôn thực hiện theo phương châm "Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý".Mỗi một đảng viên phải đầu tàu gương mẫu trong mọi hoạt động ,đặc biệt là trong công tác giáo dục chính trị ,tư tưởng . Thường xuyên cập nhật thông tin, quán triệt các quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng và các cấp chính quyền.Họp định kỳ vào cuối tháng để đề ra chủ trương cụ thể ,giao trách nhiệm cho các tổ chức trong nhà trường thực hiện. ặc biệt là công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cho cán bộ giáo viên ,học sinh . Đạt chất lượng hiệu quả phân công nhiệm vụ cho Đảng viên trong các hoạt động của nhà trường như: phân công các Đảng viên phụ trách các khối lớp hoặc các khối lớp còn yếu kém nhằm tăng cường kiểm tra đánh giá, đôn đốc... Theo dõi kiểm tra ,đôn đốc ,uốn nắn ,sữa chữa những tư tưởng lệch lạc sai đường lối chủ trương mà chi bộ đã đề ra . Thông qua việc tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về Đảng, Bác Hồ (ngày 3-2, ngày 19-5.....). 3.2.2. Phát huy vai trò xung kích của đoàn TNCS Hồ Chí Minh Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh có trách nhiệm trước chi bộ, ban giám hiệu giáo dục mục tiêu, lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên trong nhà trường thông qua nhiều hình thức. Đoàn là môi trường sinh hoạt lành mạnh, sôi nổi trẻ trung ở đó học sinh có điều kiện để tự khẳng định mình và rèn luyện đạo đức vì thế chi bộ, Ban giám hiệu phải hết sức quan tâm tạo mọi điều kiện có thể để Đoàn hoạt động ( Hội thảo, thi tìm hiểu, dã ngoại, cắm trại giao lưu với các đoàn trường bạn để giúp các em lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng từ đó hình thành các ước mơ và hoài bão cao đẹp. Hội liên hiệp thanh niên cùng với đoàn trường thành lập các câu lạc bộ theo sở thích như: câu lạc bộ yêu thơ, câu lạc bộ Toán học…). 3.3. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ trường THPT trong công tác giáo dục đạo đức học sinh. 3.3.1. Tăng cường vai trò trách nhiệm của cán bộ quản lý trong công tác giáo dục đạo đức học sinh. Trong điều 17 chương II điều lệ trường Trung học có ghi: "Quản lý giáo viên, nhân viên, học sinh, quản lý chuyên môn, phân công công tác kiểm tra đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của giáo viên, nhân viên và quản lý tổ chức giáo dục cho học sinh". Cùng với công đoàn nhà trường xây dựng kế hoạch hoạt động trong đó đưa phong trào thi đua thực hiện "Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm". Có nội dung thiết thực; Hưởng ứng phong trào thi đua "Tôn sư trọng đạo" , "Uống nước nhớ nguồn"... Cùng giáo viên chủ nhiệm để nắm được tâm tư, nguyên vọng, hoàn cảnh của học sinh nhất là những em có hoàn cảnh khó khăn, học sinh cá biệt. Từ đó đề ra các biện pháp phù hợp để giáo dục kịp thời. Cụ thể người cán bộ quản lý phải luôn có sự thông tin hai chiều với giáo viên, học sinh, phụ huynh, học sinh, địa phương để kết hợp với đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, các tổ chức trong và ngoài nhà trường, tìm hiểu thật kỹ hoàn cảnh của học sinh để có sự động viên kịp thời về vật chất và tinh thần với học sinh có hoàn cảnh khó khăn, có sự ngăn chặn và biện pháp kịp thời đối với học sinh cá biệt. Thường xuyên chủ động liên hệ, làm việc với chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội, các nhà hảo tâm ở các địa phương có học sinh học tại trường để có sự kết hợp chặt chẽ và tạo được các hỗ trợ về kinh phí cho các hoạt động của nhà trường tạo được sức mạnh trong việc giáo dục tư tưởng và đạo đức cho học sinh. Người quản lý trong nhà trường THPT cần có trách nhiệm: xây dựng được phong trào tự học, tự rèn luyện, không ngừng nâng cao phẩm chất chính trị, tư tưởng cho cán bộ giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, họp hội đồng, các buổi sinh hoạt chính trị; cho cán bộ giáo viên học tập chu đáo chỉ thị 40/CT/TV ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Ban bí thư về xây dựng, nâng cao chất lượng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. 3.3.2. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên bộ môn trong việc giáo dục đạo đức và rèn luyện nhân cách cho học sinh. Đặc thù của người giáo viên vừa là nhà sư phạm, vừa là nhà tổ chức, vừa tham gia các hoạt động chính trị, xã hội. Phương tiện lao động của người giáo viên là phẩm chất nhân cách và trí tuệ của chính họ .Những phẩm chất đó tạo nên sức mạnh , niềm tin và lý tưởng nó thấm nhuần vào bài giảng ,từng hoạt động giáo dục của họ. Để giáo dục đạo đức cho học sinh trược hết người quản lý cần phải chú y bồi dưỡng lòng nhân ái sư phạm cho đội ngũ giáo viên. Long nhân ái tìng yêu thương con người là cái gốc của đạo lý làm người , tình yêu thương học sinh là điểm xuất phát của sự sáng tạo sư phạm làm cho giáo viên có trách nhiệm cao với công việc của mình . Người quản lý cần có trách nhiệm: - Tổ chức các buổi hội thảo, học tập chính trị để từ đó giáo viên thấy vai trò của mình và nhiệt tình cùng với Ban giám hiệu tham gia vào hoạt động giáo dục đạo đức học sinh thông qua các bài học trên lớp. Như hội thảo với chuyên đề "Các biện pháp giáo dục đạo đức học sinh trong giai đoạn hiện nay". - Thường xuyên động viên nhắc nhở giáo viên bộ môn để họ hiểu trách nhiệm giáo dục đạo đức học sinh trong trường là một nhiệm vụ của mọi ngừơi, không của riêng ai. Từ đó trong các giờ lên lớp giáo viên sẽ chú ý hơn, quan tâm hơn để uốn nắn lời nói, tác phong, hành động của học sinh trong việc thực hiện nội quy, quy chế của nhà trường. Biện pháp này có tác động tích cực trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh. Điều 29 chương IV Điều lệ trường trung học nêu rõ "giũ gìn phẩm chất, danh dự uy tín của nhà giáo gương mẫu trước học sinh, thương yêu, tôn trọng học sinh, đối xử công bằng với học sinh. " như vậy vai trò của giáo viên bộ môn rất quan trọng trong việc giáo dục đạo đức của học sinh. 3.3.3. Phát huy vai trò , trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục đạo đức học sinh: Giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý học sinh, gần gũi, gắn bó dễ tìm hiểu được tâm tư, nguyện vọng và hoàn cảnh của các em, là người mà các em cảm thấy thân thiết như cha mẹ, như người thân ruột thịt của mình, muốn thổ lộ, giải bày. Vì thế để làm tốt công tác giáo dục đạo đức học sinh thì người cán bộ quản lý cần phải làm tốt các công việc sau: - Phân công giáo viên chủ nhiệm: Việc phân công giáo viên chủ nhiệm người cán bộ quản lý phải chọn trong các giáo viên vững vàng về lập trường chính trị tư tưởng, có phẩm chất tốt, có nhiều kinh nghiẹm, yêu nghề, năng động, thương yêu học sinh, hết lòng vì sự nghiệp giáo dục, đặc biệt quan tâm đến giáo viên địa phương. - Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm để học nắm vững được nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của mình để có kế hoạch cụ thể, phù hợp trong công tác chủ nhiệm. Đồng thời biết kết hợp với giáo viên bộ môn, ban cán sự lớp và ban đại diện phụ huynh để theo dõi, giúp đỡ để kịp thời uốn nắn, giáo dục học sinh. Nhất là các học sinh có vấn đề về đạo đức, như trong Điều 29 chương IV Điều lệ trường trung học quy định về nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm là: "Cộng tác chặt chẽ với phụ huynh học sinh, chủ động phối hợp với các giáo viên bộ môn… trong quá trình giảng dạy và giáo dục học sinh". - Thành lập tổ giáo viên chủ nhiệm, tổ chức hội nghị giáo viên chủ nhiệm để trao đổi và học tập lẫn nhau. Chú trọng công tác học tập kinh nghiệm bằng cách cho các giáo viên chủ nhiệm đi giao lưu với các giáo viên chủ nhiệm của trường bạn, để học hỏi và nâng cao năng lực chủ nhiệm. - Cuối mỗi đợt thi đua, Ban giám hiệu có trách nhiệm đánh giá, xếp loại để động viên kịp thời những giáo viên chủ nhiệm làm tốt công việc đạo đức học sinh, bên cạnh đó cũng nhắc nhở các giáo viên chủ nhiệm làm chưa tốt. Trường hợp đã nhắc nhở mà vẫn không chuyển biến thì phải có biện pháp tốt hơn. 3.4. Giáo dục đạo đức thông qua môn học, bài học Thực hiện dạy chữ, để dạy người, các môn học, bài học ở trường phổ thông đều góp phần vào việc giáo dục đạo đức cho học sinh. Chỉ đạo giáo dục thông qua các môn học, bài học, yêu cầu giáo viên khi soạn bài giảng phải nêu rõ mục đích yêu cầu của bài, bao gồm đầy đủ mục đích giáo dục, giáo dưỡng và mục đích phát triển. Đây là một biện pháp đem lại hiệu quả cao bởi lẽ khi yêu thích các môn học học sinh sẽ có ý thức tu dưỡng và rèn luyện và phấn đấu vươn lên. Khoa học xã hội: Môn Văn học bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, lòng yêu thương con người, biết phân biệt các việc nên làm, biết ghét cái xấu, biết làm theo điều thiện, biết giúp đỡ những con người hoạn nạn khó khăn; Với môn học Lịch sử giúp học sinh hiểu biết truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta, biết