Đề tài Một số giải pháp mở rộng hoạt động tín dụng đối với khu vực kinh tế ngoài quốc doanh tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Ninh Bình

tÕ cßn kÐm ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt ®· h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Trong mét vµi n¨m gÇn ®©y kinh tÕ tØnh ®· cã nh÷ng b­íc khëi s¾c. C«ng nghiÖp ®­îc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nhiÒu h¬n nh­ nhµ m¸y c¸n thÐp, xi m¨ng Tam §iÖp, du lÞch ®ang ®­îc chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn. Cïng víi ®µ ®i lªn ®ã, c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña Chi nh¸nh ngµy cµng ®­îc më réng, n©ng cao chÊt l­îng víi c¸c lo¹i h×nh nh­: - DÞch vô thanh to¸n quèc tÕ d­íi nhiÒu h×nh thøc: chuyÓn nhËn tiÒn n­íc ngoµi, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nhê thu; chuyÓn tiÕp ®iÖn, m· ®iÖn theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Thanh to¸n thÎ tÝn dông vµ c¸c sÐc du lÞch, nhËn kiÒu hèi, thu ®æi ngo¹i tÖ, ®¸p øng c¸c yªu cÇu ngo¹i tÖ cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n theo quan ®iÓm cña nhµ n­íc. - DÞch vô thanh to¸n trong n­íc. - NhËn b¶o l·nh trong n­íc vµ quèc tÕ: Ngoµi c¸c ho¹t ®éng b¶o l·nh hiÖn nay, Chi nh¸nh ®· më réng mét sè h×nh thøc kh¸c nh­ b¶o l·nh nhËn vèn øng tr­íc, b¶o l·nh chÊt l­îng s¶n phÈm, b¶o l·nh mua thiÕt bÞ tr¶ chËm, b¶o l·nh vay vèn n­íc ngoµi. - T­ vÊn ®Çu t­, t­ vÊn lËp dù ¸n. - C¸c dÞch vô t¹i nhµ theo yªu cÇu. Thùc hiÖn tèt c¸c dÞch vô thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn, c¸c dÞch vô b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång vµ b¶o l·nh dù thÇu. Trong n¨m ®· më hµng chôc L/C (qua NHNN) cho c«ng ty TNHH c¸n thÐp Tam §iÖp ®Ó thanh to¸n tiÒn mua thiÕt bÞ vµ ph«i thÐp. §Èy m¹nh c«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ so víi n¨m 2001 thu dÞch vô rßng t¨ng 80,95%. §¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ chÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh, chÕ ®é vÒ qu¶n lý ngo¹i hèi, kinh doanh tiÒn tÖ cña Chi nh¸nh. Trong c«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ ®¶m b¶o ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc. C«ng t¸c thu chi tiÒn mÆt qua quü ®¶m b¶o an toµn nhanh chãng vµ thuËn tiÖn. Sù t¨ng tr­ëng còng nh­ më réng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô t¹i Chi nh¸nh dùa trªn c¬ së nh÷ng ®ái hái cÇn thiÕt vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh nh»m t¹o ®­îc nh÷ng tiÖn Ých cao nhÊt. V× vËy mµ tèc ®é më réng còng nh­ t¨ng tr­ëng cña dÞch vô t¹i Chi nh¸nh thÊp. Trong t­¬ng lai nªn n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, n©ng tû träng ®ãng gãp cña khu vôc dÞch vô nµy trong thu nhËp. 2. Ho¹t ®éng kÕ to¸n. Chi nh¸nh ®· thùc hiÖn viÖc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh, cung cÊp kÞp thêi th«ng tin phôc vô c«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh thùc hiÖn thanh to¸n nhanh gän chÝnh x¸c. Qu¶n lý chÆt chÏ tµi kho¶n tiÒn göi, tiÒn vay ®¶m b¶o thu l·i thu nî ®óng hîp ®ång ®· ký kÕt. B¸o c¸o quyÕt to¸n ®¶m b¶o ®óng thêi h¹n vµ ®¹t chÊt l­îng tèt. Chøng tõ kÕ to¸n ®¶m b¶o ®ñ tÝnh ph¸p lý vµ râ rµng; ®­îc cËp nhËt vµ lªn c©n ®èi hµng ngµy phôc vô ®iÒu hµnh cña ban gi¸m ®èc. 3. C«ng t¸c kh¸ch hµng Chi nh¸nh ®· thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, quan t©m, t×m hiÓu nhu cÇu cña kh¸ch hµng. §Çu n¨m ®· tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng ®Ó cñng cè quan hÖ, n¾m b¾t t©m t­, nguyÖn väng cña kh¸ch hµng. T­ vÊn cho kh¸ch hµng tõ viÖc x©y dùng dù ¸n ®Çu t­ ®Õn viÖc sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o lîi Ých gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Cã chÝnh s¸ch l·i suÊt vµ ¸p dông møc phÝ dÞch vô thanh to¸n, b¶o l·nh, mua b¸n ngoai tÖ...hîp lý, cã sù ­u ®·i víi kh¸ch hµng cã sè d­ tiÒn göi, tiÒn vay lín, æn ®Þnh, vay khÐp kÝn vµ vay tr¶ nî sßng ph¼ng cã uy tÝn víi ng©n hµng. Th­êng xuyªn th¸o gì khã kh¨n cho doanh nghiÖp, nhiÒu doanh nghiÖp kinh doanh gÆp khã kh¨n ®­îc ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn, vÒ thêi h¹n cho vay, gia h¹n nî vay nªn ®· kinh doanh tèt, tr¶ nî cho ng©n hµng ®Çy ®ñ. §æi míi phong c¸ch lµm viÖc, giao dÞch cña c¸n bé ng©n hµng, mäi kh¸ch hµng ®Õn ng©n hµng giao dÞch ®Òu ®­îc ®ãn tiÕp nhiÖt t×nh, ®­îc gi¶i thÝch c¨n kÏ vÒ nh÷ng quy ®Þnh cña ng©n hµng; gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc mét c¸ch nhanh chãng, kh«ng ®Ó kh¸ch hµng ph¶i chê l©u vµ cã sù phèi hîp tèt gi÷a c¸c phßng ban khiÕn cho mäi kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch ®Òu hµi lßng, chÝnh v× thÕ Chi nh¸nh lu«n gi÷ v÷ng ®­îc kh¸ch hµng chuyÒn thèng vµ më réng thªm nhiÒu kh¸ch hµng míi lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®ång thêi thu hót ®­îc thªm mét sè kh¸ch hµng lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi ®Ó më tµi kho¶n vµ göi tiÒn. 4. C«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc C«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh lu«n th«ng suèt, mäi chØ thÞ, chØ ®¹o cña NH§T&PT ViÖt nam ®Òu ®­îc Chi nh¸nh qu¸n triÖt, triÓn khai ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ cã hiÖu qu¶ ®Õn tõng c¸n bé nh©n viªn. Nªn mäi c¸n bé nh©n viªn Chi nh¸nh ®Òu nhËn thøc râ ®­îc tr¸ch nhiÖm, nhiªm vô cña m×nh vµ quyÕt t©m hoµn thµnh nhiÖm vô. VÒ c«ng t¸c nh©n lùc: TiÕp tôc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n l­c cña Chi nh¸nh vÒ mäi mÆt, cñng cè vµ kiÖn toµn m« h×nh tæ chøc, m¹ng l­íi ho¹t ®éng cña chi nh¸nh ®Õn n¨m 2005. §Ò ra c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, ®µo t¹o vµ quy ho¹ch ®éi ngò c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu ®ßi hái trong giai ®o¹n míi. VÒ ho¹t ®éng c«ng nghÖ th«ng tin: §Èy m¹nh viÖc øng dông c¸c c«ng nghÖ th«ng tin trong c¸c nghiÖp vô chuyªn m«n, phôc vô kh¸ch hµng ngµy cµng tèt h¬n. TriÓn khai vµ hoµn thµnh c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm vÒ chÕ ®é th«ng tin b¸o c¸o, ch­¬ng tr×nh tÝn dông, ch­¬ng tr×nh thanh to¸n tËp trung T5 theo h­íng dÉn cña NH§T&PT ViÖt nam. 2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay ngoµi quèc doanh 2.3.1. C¸c quy ®Þnh chung vÒ cho vay ngoµi quèc doanh 1. §iÒu kiÖn vay vèn Kh¸ch hµng ®­îc Ng©n hµng xem xÐt cho vay khi cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù vµ chiô tr¸ch nhiÖm d©n sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®¶m b¶o tr¶ nî trong thêi h¹n cam kÕt vµ ph¶i cã tû lÖ vèn tù cã nhÊt ®Þnh tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo quy ®Þnh cña ng©n hµng trong cho vay ng¾n h¹n, trung vµ dµi h¹n. - Cã môc ®Ých sö dông vèn vay hîp ph¸p. - Cã dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh kh¶ thi kÌm ph­¬ng ¸n tr¶ nî kh¶ thi. Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o ®Èm tiÒn vay theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, h­íng dÉn cña Thèng ®èc NHNN ViÖt nam vµ v¨n b¶n chØ ®¹o cña NH§T&PT ViÖt nam. - Cã trô së lµm viÖc (®èi víi ph¸p nh©n) hoÆc hé khÈu cïng ®Þa bµn tØnh, thµnh phè n¬i ng©n hµng ®ãng trô së. C¸c tr­êng hîp kh¸c ph¶i ®­îc sù ®ång ý cña Tæng Gi¸m ®èc NH§T&PT ViÖt nam. 2. Nguyªn t¾c cho vay Kh¸ch hµng vay vèn t¹i NH§T&PT Ninh B×nh ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c sau: - Sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông - Ph¶i hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i tiÒn vay ®óng h¹n ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. - ViÖc ®¶m b¶o tiÒn vay ph¶i thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ cña Thèng ®èc NHNN, c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o cña NH§T&PT ViÖt nam. 3. §èi t­îng cho vay. Ng©n hµng cho vay c¸c ®èi t­îng sau: - Gi¸ trÞ vËt t­, hµng ho¸, m¸y mãc thiÕt bÞ bao gåm c¶ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng n»m trong tæng gi¸ trÞ l« hµng vµ c¸c kho¶n chi phÝ ®Ó trôc hiÖn dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n phôc vô ®êi sèng. - Sè tiÒn thuÕ xuÊt khÈu, nhËp khÈu kh¸ch hµng ph¶i nép ®Ó lµm thñ tôc xuÊt khÈu mµ gi¸ trÞ l« hµng ®ã ng©n hµng cã tham gia cho vay. Sè l·i tiÒn vay tr¶ cho ng©n hµng trong thêi kú thi c«ng ch­a bµn giao vµ ®­a tµi s¶n cè ®Þnh vµo sö dung ®èi víi cho vay trung h¹n, dµi h¹n ®Ó ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh mµ kho¶n l·i ®­îc tÝnh trong gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®ã. Ng©n hµng kh«ng cho vay c¸c ®èi t­îng: - Sè tiÒn thuÕ ph¶i nép trõ sè triÒn thuÕ xuÊt khÈu theo quy ®Þnh trªn. - Sè tiÒn ®Ó tr¶ gèc vµ l·i vay cho c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. - Sè tiÒn l·i vay tr¶ mét ph­¬ng cho chÝnh ng©n hµng, trõ tr­êng hîp cho vay sè tiÒn l·i theo quy ®Þnh trªn. 4. Ph­¬ng thøc cho vay Phßng TÝn dông t¹i Chi nh¸nh chØ ¸p dông duy nhÊt mét ph­¬ng thøc cho vay ®ã lµ cho vay theo mãn (tõng lÇn) ®èi víi KT-NQD. Do KT-NQD ho¹t ®éng kh¸ phøc t¹p nªn nguy c¬ x¶y ra rñi ro rÊt cao, cho vay tõng lÇn sÏ gióp ng©n hµng qu¶n lý mãn vay dÔ dµng h¬n. 5. Thêi gian thÈm ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh cho vay Theo quy ®Þnh th× thêi gian thÈm ®Þnh nh­ sau: - §èi víi cho vay ng¾n h¹n: Thêi gian xÐt thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 10 ngµy. - §èi víi cho vay trung vµ dµi h¹n: Thêi gian thÈm ®Þnh kh«ng qu¸ 45 ngµy. 6. Hå s¬ vay vèn Khi cã nhu cÇu vay vèn kh¸ch hµng ph¶i göi cho ng©n hµng c¸c tµi liÖu sau: - GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn. - Tµi liÖu vÒ n¨ng lùc ph¸p luËt, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù, tr¸ch nhiÖm d©n sù cña kh¸ch hµng gåm: + §èi víi ph¸p nh©n, doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty hîp danh: QuyÕt ®Þnh thµnh lËp, giÊy ®¨ng ký kinh doanh, giÊy phÐp hµnh nghÒ, ®iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng, quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm ng­êi ®iÒu hµnh, kÕ to¸n tr­ëng, quy chÕ tµi chÝnh. + §èi víi c¸ nh©n, hé gia ®×nh, tæ hîp t¸c: §¨ng ký kinh doanh, hîp ®ång hîp t¸c, chøng chØ hµnh nghÒ (nÕu cã), XuÊt tr×nh chøng minh th­ nh©n d©n, sæ hé khÈu. - Tµi liÖu vÒ b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô ®êi sèng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña hé gia ®×nh, tæ hîp t¸c, doanh nghiÖp t­ nh©n. - Dù ¸n ®Çu t­, ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kh¸c. - C¸c tµi liÖu chøng minh tÝnh hîp ph¸p vµ gi¸ trÞ c¸c tµi s¶n ®Èm b¶o nî cho vay. 7. Hîp ®ång tÝn dông Sau khi quyÕt ®Þnh cho vay, ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ký kÕt hîp ®ång tÝn dông. Hîp ®ång tÝn dông ph¶i cã nh÷ng néi dung c¬ b¶n: §iÒu kiÖn vay, môc ®Ých sö dung tiÒn vay, c¸ch thøc vay tiÒn vµ sö dông vèn vay, sè tiÒn vay, l·i suÊt, thêi h¹n vay, ph­¬ng thøc cho vay, kú h¹n tr¶ nî, h×nh thøc b¶o ®¶m tiÒn vay, gi¸ trÞ b¶o ®¶m, biÖn ph¸p xö lý tµi s¶n b¶o ®Èm, chuyÓn nh­îng hoÆc kh«ng chuyÓn nh­îng hîp ®ång tÝn dông vµ nh÷ng cam kÕt kh¸c ®­îc c¸c bªn tho¶ thuËn. 8. Quy tr×nh cho vay NH§T&PT Ninh B×nh lµ mét Chi nh¸nh trùc thuéc NH§T&PT ViÖt nam nªn quy ®Þnh cho vay cña ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng ¸p dông theo v¨n b¶n h­íng dÉn cña NHNN ViÖt nam vµ ®­îc cô thÓ ho¸ theo quy ®Þnh cña NH§T&PT VÞªt nam. Quy tr×nh cho vay lµ tËp hîp nh÷ng néi dung, kü thuËt nghiÖp vô c¬ b¶n c¸c b­íc ph¶i tiÕn hµnh tõ khi b¾t ®Çu ®Õn khi kÕt thóc mét mãn vay. Bao gåm c¸c b­íc vµ ®­îc thÓ hiÖn b»ng l­u ®å sau: Kh¸ch hµng Néi dung Chi nh¸nh Phßng tÝn dông Phßng nguån vèn Phßng kh¸c L·nh ®¹o Nhu cÇu XÐt duyÖt cv T.nhËn k.tra hå s¬ Yªu cÇu bæ sung ThÈm ®Þnh ThÈm ®Þnh Yªu cÇu gi¶i tr×nh… ChuÈn bÞ ký H§TD Ký H§TD T.nhËn k.tra hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay Ký H§B§ tiÒn vay Thùc hiÖn b¶o ®¶m tiÒn vay Th«ng b¸o tíi KH Thùc hiÖn b¶o ®¶ tiÒn vay T.nhËn K.tra c¨n cø gi¶i tr×nh XÐt duyÖt gi¶i ng©n Yªu cÇu bæ sung ThiÕu §ñ Tõ chèi DuyÖt §ñ V­íng m¾c cÇn gi¶i tr×nh bæ sung Kh¸ch hµng Néi dung Chi nh¸nh Phßng tÝn dông Phßng nguån vèn Phßng kh¸c L·nh ®¹o Th«ng b¸o l¹i KH NhËn l¹i hå s¬ ChuÈn bÞ nguån vèn Gi¶i ng©n K.tra sö dông vvay §Ò nghÞ cña KH Yªu cÇu KH bæ sung Thùc hiÖn q/®inh cña l·nh ®¹o §Ò xuÊt h­íng xö lý Q.®Þnh xö lý Thu nî, l·i, phÝ… Theo dâi t×nh h×nh SXKD cña KH T.nh©n, K.tra hå s¬ xö lý p.s XÐt duyÖt Gi¶i chÊp TS§B TÊt to¸n khÕ ­íc Thanh lý H§TD TÊt to¸n khÕ ­íc §ñ DuyÖt Tr×nh duyÖt §èi chiÕu 2.3.2. T×nh h×nh d­ nî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ qua mét sè n¨m Khu vùc NQD lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng. Më réng tÝn dông ®èi víi khu vùc nµy ®ang lµ h­íng ®i míi trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ng©n hµng nãi chung vµ NH§T&PT Ninh B×nh nãi riªng. Song còng v× vËy cßn nhiÒu bÊt cËp lµm cho d­ nî cña khu vùc nµy vÉn cßn thÊp, d­ nî khu vùc quèc doanh vÉn chiÕm chñ yÕu. B¶ng tæng hîp t×nh h×nh d­ nî c¸c n¨m cho thÊy ®iÒu ®ã. B¶ng 4 T×nh h×nh d­ nî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ qua c¸c n¨m §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 2000 2001 2002 Sè tiÒn (%) Sè tiÒn (%) Sè tiÒn (%) Kinh tª Quèc doanh 168.722 90,02 226.563 87,76 271.289 82,78 Kinh tÕ Ngoµi Quèc doanh 18.705 9,98 31.595 12,24 56.433 17,22 Tæng sè 187.427 100 258.158 100 327.722 100 (B¸o c¸o Phßng TÝn dông tÝnh ®Õn ngµy 31/12/2002) D­ nî cña Chi nh¸nh nh×n chung t¨ng lªn qua c¸c n¨m, ®Æc biÖt tû träng còng nh­ d­ nî NQD t¨ng lªn râ rÖt. Trong n¨m 2000, d­ nî NQD ®¹t 18.705 triÖu ®ång, chiÕm 9,98% tæng d­ nî lµ mét tû lÖ hÕt søc khiªm tèn. Sang n¨m 2001, tû träng d­ nî t¨ng lªn mét chót ®¹t 12,24% nh­ng vÒ mÆt tuyÖt ®èi t¨ng lªn gÇn gÊp ®«i ®¹t 31.595 triÖu ®ång. §Õn n¨m 2002, c¶ sè tuyÖt ®èi tuyÖt ®èi vµ t­¬ng ®èi ®Òu t¨ng rÊt nhanh ®¹t 56.433 triÖu ®ång vµ 17,22%. Nh×n qua khu vùc quèc doanh ta thÊy vÒ mÆt tuyÖt ®èi d­ nî kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m song tû träng ngµy mét gi¶m xuèng trong tæng d­ nî tõ 90,02% n¨m 2000 xuèng cßn 87,76% n¨m 2001, nay cßn 82,78%. Sù t¨ng lªn c¶ vÒ quy m« lÉn tû träng cña khu vùc NQD cã mét sè nguyªn nh©n sau: Sù chuyÓn biÕn vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô cña Chi nh¸nh. Tr­íc ®©y Chi nh¸nh kiªm nhiÖm cÊp ph¸t vèn NSNN, cho vay theo chØ ®Þnh cña nhµ n­íc vµ cho vay th­¬ng m¹i. Nay viÖc cÊp ph¸t vèn NSNN vµ tÝn dông chØ ®Þnh ®­îc chuyÓn giao cho Côc §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn, Chi nh¸nh chØ qu¶n lý c¸c dù ¸n cò ch­a thanh lý hîp ®ång mµ th«i. §©y lµ mét nguyªn nh©n quan träng lµm gi¶m sót d­ nî ®èi víi khu vùc quèc doanh. Nh­ng ®ång thêi nã còng t¹o tÝnh tù chñ trong ho¹t ®éng ng©n hµng, Chi nh¸nh sÏ ph¶i tù t×m lÊy kh¸ch hµng cho m×nh. Mét lý do quan träng kh¸c ®ã lµ chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ vµ s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ hoÆc kh«ng cã tÇm quan träng chiÕn l­îc buéc nhµ n­íc ph¶i n¾m gi÷. Trªn ®Þa bµn tØnh c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· cæ phÇn ho¸ hoÆc b¸n kho¸n cho thuª, chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u nh­: cæ phÇn ho¸ kh¸ch s¹n Hoa L­, n«ng tr­êng ChÌ - Døa §ång Giao, c«ng ty c¸n thÐp Tam §iÖp...ChÝnh ho¹t ®éng nµy lµm cho mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc trªn ®Þa bµn gi¶m ®i, theo ®ã lµm gi¶m d­ nî khu vùc quèc doanh. Bªn c¹nh ®ã cßn do luËt doanh nghiÖp ra ®êi th¸ng 3/2000 ®· thùc sù thóc ®Èy KT-NQD ph¸t triÓn. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2002, tøc lµ sau 3 n¨m thùc hiÖn luËt doanh nghiÖp ®· cã kho¶ng h¬n 700 c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn ra ®êi, h¬n 1500 doanh nghiÖp t­ nh©n ®¨ng ký kinh doanh, h¬n 1,8 triÖu hé gia ®×nh n«ng th«n trë thµnh hé s¶n xuÊt kinh doanh. LuËt doanh nghiÖp ra ®êi ®· th¸o bá nh÷ng rµo c¶n, t¹o m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi t¹o ra thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn nãi chung vµ Chi nh¸nh nãi riªng. Ngoµi ra, ®ãng gãp vµo t×nh h×nh trªn cßn do chñ tr­¬ng b×nh ®¼ng ho¸ l·i suÊt cho vay ®èi víi mäi TPKT, l·i suÊt tho¶ thuËn b­íc ®Çu ®­îc x¸c lËp trong n¨m 2002 trong xu h­íng tù do ho¸ l·i suÊt ®· khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn ®Õn vay vèn. Tuy nhiªn víi sè l­îng kh¸ch hµng NQD ngµy cµng t¨ng lªn mµ chØ chiÕm 17,22% trong tæng d­ nî th× ®ã lµ mét tû lÖ qu¸ khiªm tèn. Con sè nµy cho thÊy viÖc cho vay NQD ®· ®­îc qua t©m nh­ng vÉn cßn nhá bÐ c¶ vÒ quy m« vµ tû träng. §iÒu nµy còng dÔ hiÓu bëi ®©y lµ mét h­íng ®i míi, thÓ chÕ vµ quy chÕ tÝn dông ®èi víi khu vùc nµy ®ang ®­îc hoµn thiÖn vµ cô thÓ ho¸ ®Ó h­íng dÉn c¸c ng©n hµng ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh cho vay, mÆt kh¸c nh÷ng vÊn ®Ò míi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiÕp xóc vµ cho vay víi khu vùc nµy ch­a ®­îc khai th«ng gi¶ quyÕt lµm ¸ch l¹i ho¹t ®éng tÝn dông. Bªn c¹nh ®ã nh÷ng h¹n chÕ cña khu vùc nµy lµm nªn t©m lý e dÌ cña ng©n hµng kh«ng dÔ g× thay ®æi ®­îc v× vËy ng©n hµng vÉn thÝch cho vay KT-QD h¬n. §Ó cã mét c¸i nh×n trùc quan vÒ t×nh h×nh cho vay cña ng©n hµng ta xem xÐt biÓu sau: BiÓu 1: D¬ nî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. 2.3.3. Thùc tr¹ng tÝn dông ngoµi quèc doanh 2.3.3.1. T×nh h×nh cho vay, thu nî qua c¸c n¨m B¶ng sè liÖu sau sÏ cho phÐp chóng ta nhËn râ t×nh h×nh qu¶n lý nî vay ®èi víi khu vùc NQD. B¶ng 5 T×nh h×nh cho vay, thu nî ngoµi quèc doanh qua c¸c n¨m §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 2000 2001 2002 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1.Doanh sè cho vay 22.847 100 47.190 100 79.387 100 Ng¾n h¹n 18.841 82,47 36.343 77,01 62.915 79,25 Trung vµ dµi h¹n 4.006 17,53 10.847 22,99 16.472 20,75 2.Doanh sè thu nî 18.557 100 27.959 100 54.549 100 Ng¾n h¹n 16.458 88,69 22.884 81,85 47.790 87,61 Trung vµ dµi h¹n 2.099 11,31 5.075 18,15 6.759 12,39 3.Tæng d­ nî 18.705 31.595 56.433 4.Nî qóa h¹n (NQH) 540 740 1.803 5.NQH/Tæng DN (%) 2,89 2,34 3,19 (B¸o c¸o Phßng TÝn dông) Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy, doanh sè cho vay vµ doanh sè thu nî t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m. Cô thÓ: N¨m 2001 lµ n¨m cã møc t¨ng tr­ëng doanh sè cho vay cao nhÊt ®¹t 206,55%, v­ît xa møc t¨ng tr­ëng doanh sè cho vay 2002 lµ 168,23%, mÆc dï n¨m 2002 lµ n¨m ®¹t doanh sè cho vay cao nhÊt. Nh­ vËy t¨ng tr­ëng doanh sè cho vay b¾t ®Çu cã dÊu hiÖu gi¶m sót. Nh×n tæng qu¸t ta thÊy Chi nh¸nh chñ yÕu cho vay ng¾n h¹n, cho vay trung vµ dµi h¹n nhá vÒ quy m«, bÐ vÒ tû träng. Nh­ n¨m 2000 doanh sè cho vay ng¾n h¹n lµ 18.841 triÖu ®ång, chiÕm 82,47%, doanh sè cho vay trung vµ dµi h¹n chØ chiÕm 17,53% t­¬ng ®­¬ng 4.006 triÖu ®ång. Sang n¨m 2001 t×nh h×nh ®· thay ®æi theo h­íng gi¶m cho vay ng¾n h¹n, t¨ng cho vay trung vµ dµi h¹n: Doanh sè cho vay trung vµ dµi h¹n tõ 4.006 triÖu ®ång t¨ng lªn 10.847 triÖu ®ång, chiÕm 22,99% doanh sè cho vay. Tuy nhiªn sang n¨m 2002 t×nh h×nh l¹i diÔn biÕn ng­îc l¹i, tû träng cho vay ng¾n h¹n kh«ng gi¶m mµ l¹i t¨ng lªn, tõ 77,01% lªn 79,25%. MÆc dï lµ Ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn nh­ng ng©n hµng kh«ng muèn ®Çu t­ dµi h¹n cho khu vùc KT-NQD, v× kh¸ míi mÎ ®èi víi ng©n hµng, viÖc ®Çu t­ dµi h¹n rÊt kh«ng an toµn, bëi trong nh÷ng n¨m gÊn ®©y nhiÒu doanh nghiÖp NQD lµm ¨n thu lç ®æ bÓ kh«ng tr¶ ®­îc nî cho ng©n hµng g©y nªn t©m lý e dÌ, gi¶m lßng tin khi cho vay. Do ®ã ng©n hµng chØ ®Çu t­ ng¾n h¹n ®Ó mong thu håi vèn nhanh, rñi ro Ýt h¬n. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua biÓu sau: BiÓu 2: Doanh sè cho vay ngoµi quèc doanh theo thêi h¹n DiÔn biÕn c«ng t¸c thu nî cã nh÷ng biÓu hiÖn ng­îc víi diÔn biÕn doanh sè cho vay, mÆc dï doanh sè thu nî còng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m vµ ®¹t cao nhÊt vµo n¨m 2002. T¨ng tr­ëng doanh sè thu nî n¨m 2001 ®¹t 150,66% thua xa møc t¨ng tr­ëng doanh sè thu nî n¨m 2002 lµ 194,12%. XÐt vÒ mét khÝa c¹nh kh¸c nh÷ng ®iÒu nµy ph¶n ¸nh mét thùc tÕ: Cho vay cña ng©n hµng chñ yÕu lµ ng¾n h¹n. Trong sù t¨ng tr­ëng doanh sè thu nî n¨m 2001, ®ãng gãp chñ yÕu lµ t¨ng tr­ëng doanh sè thu nî trung vµ dµi h¹n, t¨ng tõ 2.099 triÖu ®ång lªn 5.075 triÖu ®ång, tøc t¨ng 142,78%. Quy m« cho vay trung vµ dµi h¹n n¨m 2001 kh«ng lín, ®¹t 5.075 triÖu ®ång trong khi c«ng t¸c thu nî n¨m 2002 ®¹t 54.549 triÖu ®ång. §iÒu nµy chøng tá nh÷ng kho¶n cho vay ng¾n h¹n chiÕm tû träng lín, ®ãng gãp chñ yÕu vµo tû träng t¨ng tr­ëng cña n¨m t¨ng 108,84%. Tuy nhiªn c«ng t¸c thu nî qua c¸c n¨m kh¸ tèt, n¨m 2002 gÇn gÊp ®«i n¨m 2001. Thu nî ng¾n h¹n cã xu h­íng t¨ng lªn c¶ vÒ quy m« vµ tû träng qua c¸c n¨m. Ph¶n ¸nh quan hÖ vay tr¶ cña doanh nghiÖp víi ng©n hµng kh¸ sßng ph¼ng, cho thÊy ng©n hµng ®· thùc hiÖn c«ng t¸c thu nî tèt vµ c¸c dù ¸n vay vèn còng lµm ¨n hiÖu qu¶ h¬n. Trong nh÷ng n¨m tíi ng©n hµng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay trung vµ dµi h¹n, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu nî. Mét thµnh c«ng ®¸ng kÓ cña Chi nh¸nh ®ã lµ: Trong khi doanh sè cho vay, d­ nî kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m nh­ng tû lÖ nî qu¸ h¹n l¹i thÊp, ®Òu d­íi 5%. §iÒu nµy cho thÊy doanh nghiÖp NQD cã quan hÖ vay vèn ®ang lµm ¨n cã hiÖu qu¶, mÆt kh¸c nã ph¶n ¸nh chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh. Cô thÓ: Trong n¨m 2000, nî qu¸ h¹n lµ 540 triÖu ®ång chiÕm 2,89% tæng d­ nî. Sang n¨m 2001 tû lÖ nµy gi¶m xuèng cßn 2,34% t­¬ng ®­¬ng 740 triÖu ®ång trong khi doanh sè cho vay vµ d­ nî kh«ng ngõng t¨ng lªn. §Õn n¨m 2003 tû lÖ nµy l¹i t¨ng lªn vµ ®¹t 3,19%, tuy nhiªn l¹i chñ yÕu lµ ng¾n h¹n. Së dÜ n¨m 2002 cã sù t¨ng lªn cña tû lÖ nî qu¸ h¹n do ¸p dông quy chÕ cho vay míi 1627 cña NHNN b­íc ®Çu chuÈn ho¸ theo hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng quèc tÕ. Nh­ vËy mÆc dï cã tû lÖ nî qu¸ h¹n thÊp nh­ng d­ nî ch­a cao, ho¹t ®éng tÝn dông víi khu vùc NQD vÉn ch­a ®­îc më réng, ch­a t­¬ng øng víi tiÒm n¨ng vµ quy m« cña Chi nh¸nh. 2.3.3.2. Doanh sè cho vay, thu nî vµ d­ nî ngoµi quèc doanh theo ®èi t­îng kh¸ch hµng. §èi víi mçi ng©n hµng viÖc ph©n lo¹i tõng nhãm kh¸ch hµng ®Ó phôc vô c«ng t¸c cho vay vµ kiÓm tra c¸c mãn vay lµ rÊt quan träng. V× vËy NH§T&PT Ninh B×nh ®· tiÕn hµnh ph©n nhãm kh¸ch hµng ®Ó phôc vô. Kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh gåm cã C«ng ty TNHH, Doanh nghiÖp t­ nh©n vµ c¸c §èi t­îng kh¸c. B¶ng sau ®©y sÏ cho phÐp xem xÐt ho¹t ®éng cho vay, thu nî, dù nî cña c¸c chñ thÓ nµy B¶ng 6 Doanh sè cho vay, thu nî, d­ nî theo ®èi t­îng kh¸ch hµng §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 2001 2002 Ds cho vay Ds thu nî D­ nî Ds cho vay Ds thu nî D­ nî C«ng ty TNHH 18.097 10.329 12.473 35.778 21.412 26.839 DNTN 15.359 9.979 10.117 24.557 15.217 19.457 §èi t­îng kh¸c 13.734 7.651 9.005 19.052 17.920 10.137 Tæng 47.190 27.959 31.595 79.387 54.549 56.433 (B¸o c¸o Phßng TÝn dông) Nh×n vµo b¶n sè liÖu trªn cho thÊy, doanh sè cho vay n¨m 2002 ®· cao h¬n ®¸ng kÓ so víi n¨m 2001 ®¹t 79.387 triÖu ®ång. Cã ®­îc sù t¨ng tr­ëng trªn chñ yÕu do doanh sè cho vay cña C«ng ty TNHH, Doanh nghiÖp t­ nh©n t¨ng lªn ®¸ng kÓ trong n¨m 2002, ®¹t lÇn l­ît lµ 35.778 triÖu ®ång ®èi víi c«ng ty TNHH t¨ng 197,7% vµ 24.557 triÖu ®ång ®èi víi doanh nghiÖp t­ nh©n t¨ng 159,89% so víi n¨m 2001. Do c¸c Doanh nghiÖp t­ nh©n, C«ng ty TNHH ®­îc thµnh lËp nhiÒu trong thêi gian tõ n¨m 2000 ®Õn nay kÓ tõ khi cã luËt doanh nghiÖp ra ®êi vµ hä ®· t×m ®Õn ng©n hµng ®Ó bæ xung nguån vèn kinh doanh cña m×nh. Trong n¨m 2002 cho vay §èi t­îng kh¸c mÆc dï t¨ng lªn vµ ®¹t 19.052 triÖu ®ång song tû träng doanh sè cho vay cña chóng ®· gi¶m xuèng cßn 24%. §iÒu ®¸ng nãi ®Õn trong n¨m 2002 ®ã lµ c«ng t¸c thu nî tèt, t¨ng tr­ëng d­ nî cao ®Æc biÖt lµ C«ng ty TNHH vµ Doanh nghiÖp t­ nh©n. C«ng t¸c thu nî vÒ mÆt tuyÖt ®èi lín h¬n gÊp ®«i ë C«ng ty TNHH, ®Æc biÖt víi §èi t­îng kh¸c c«ng t¸c thu nî rÊt tèt ®¹t 17.920 triÖu ®ång t¨ng 234,22%. MÆc dï thu nî cao nh­ng d­ nî cña C«ng ty TNHH vÉn t¨ng tr­ëng rÊt cao, ®¹t 215,18% t­¬ng ®­¬ng víi 26.839 triÖu ®ång, c¸c Doanh nghiÖp t­ nh©n còng cã d­ nî cao ®¹t 19.457 triÖu ®ång nh­ng vÉn t¨ng 192,32%, tuy nhiªn d­ nî cña §èi t­îng kh¸c thÊp do doanh sè cho vay t¨ng tr­ëng thÊp, ®¹t 138,72% trong khi c¸c c«ng t¸c thu nî rÊt tèt cho nªn d­ nî t¨ng thÊp. BiÓu 3: Doanh sè cho vay ngoµi quèc doanh theo ®èi t­îng kh¸ch hµng Qua sù ph©n tÝch vµ nh×n trùc diÖn b»ng biÓu ®å ta thÊy C«ng ty TNHH, Doanh nghiÖp t­ nh©n ngµy cµng ®Õn víi ng©n hµng nhiÒu h¬n, ®ãng vÞ trÝ quan träng trong c¬ cÊu tÝn dông ngoµi quèc doanh. §©y lµ nh÷ng lùc l­îng quan träng lµm nªn sù ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh. CÇn tiÕp tôc më réng cho vay ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng nµy. 2.4. §¸nh gi¸ vÒ cho vay NQD t¹i NH§T&PT Ninh B×nh. 2.4.1. KÕt qu¶ thu ®­îc. NÕu nh­ tr­íc ®©y ®èi t­îng kh¸ch hµng cã quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh trªn ®Þa bµn th× nay ®· më réng ra tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng. Kh«ng ph©n biÖt quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh. Mäi kh¸ch hµng ®Òu b×nh ®¼ng nh­ nhau trong c¬ chÕ tÝn dông. V× vËy mµ ®· cã nhiÒu c«ng ty, c¸ nh©n, doanh nghiÖp ®Õn quan hÖ vay vèn s¶n suÊt kinh doanh nh­: C«ng ty TNHH c¸n thÐp Tam §iÖp, C«ng ty g¹ch Ngäc Minh, C«ng ty xi m¨ng Tam §iÖp. NhiÒu lµng nghÒ ®­îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn nhê cã vèn tµi trî cña ng©n hµng nh­: Cãi chiÕu Kim S¬n, mÜ nghÖ ®¸ Ninh V©n, ®å gç mÜ nghÖ Ninh Phong...Nh÷ng dù ¸n nµy ®¹t kÕt qu¶ tèt gãp phÇn t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña kinh tÕ tØnh. Doanh sè cho vay, d­ nî NQD kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m, sè l­îng kh¸ch hµng ®Õn ngµy cµng nhiÒu h¬n. Ng©n hµng còng ®· chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng ®Ó t¨ng thÞ phÇn trªn ®Þa bµn b»ng c¸ch tæ chøc c¸c héi nghÞ kh¸ch hµng vµo ®Çu n¨m ®Ó tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c doanh nghiÖp nh»m qu¶ng b¸ h×nh ¶nh cña ng©n hµng ®ång thêi qua ®ã l¾ng nghe t©m t­ nguyÖn väng cña kh¸ch hµng ®Ó phôc vô ngµy mét tèt h¬n. Nhê cã vèn vay cña ng©n hµng mµ nhiÒu doanh nghiÖp ®· cã ®ñ vèn l­u ®éng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th­êng xuyªn vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng, nhÊt lµ nh÷ng ®èi t­îng NQD ®­îc c¸c c¸n bé tÝn dông h­íng dÉn, t­ vÊn nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ mµ hä ch­a n¾m râ, cïng hîp t¸c th¸o gì khã kh¨n, ký kÕt hîp ®ång cã hiÖu qu¶. 2.4.2. Mét sè h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n 2.4.2.1. Mét sè h¹n chÕ Bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ rÊt kh¶ quan ®ã, tÝn dông NQD vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, bÊt cËp. MÆc dï doanh sè cho vay vµ d­ nî cña khu vùc nµy liªn tôc t¨ng lªn trong mét sè n¨m gÇn ®©y, song cho vay NQD vÉn chiÕm tû träng khiªm tèn, cao nhÊt vµo n¨m 2002 còng chØ ®oat 17,22%. §iÒu nµy g©y ra sù bÊt hîp lý trong qu¶n trÞ ®iÒu hµnh kinh doanh cña Chi nh¸nh. Lu«n phô thuéc vµo quyÕt ®Þnh cña sè kh¸ch hµng quèc doanh, chiÕm h¬n 80% trong tæng d­ nî. H¬n n÷a xÐt vÒ mÆt ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ khu vùc NQD, mét bé phËn quan träng cña mét nÒn kinh tÕ, viÖc chËm ®æi míi ph¸t triÓn sÏ ¶nh h­ëng ®Õn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trªn ®Þa bµn tØnh. §øng vÒ mÆt c¬ cÊu tÝn dông mµ nãi, tû träng tÝn dông NQD vèn ®· khiªm tèn l¹i chñ yÕu tµi trî cho nh÷ng mãn vay ng¾n h¹n (vèn l­u ®éng) nªn tû träng tÝn dông trung vµ dµi h¹n rÊt nhá bÐ. Trong ®iÒu kiÖn tÝch tô vµ tËp trung vèn thÊp muèn më réng, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®èi míi c«ng nghÖ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng th× tÝn dông trung vµ dµi h¹n trë thµnh mét nguån quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp NQD. Nh­ng thùc tÕ l¹i chiÕm tû träng thÊp do ®ã c¸c doanh nghiÖp chËm ®èi míi, chËm më réng quy m« s¶n xuÊt. Tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ thÊp nh­n