Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ sản xuất tại Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Quỳnh Nhai

nông thôn cho phù hợp với yêu cầu hội nhập và đặc điểm của nông thôn Việt Nam. Có chính sách thu hút và mở rộng qui mô hoạt động của các tổ chức tài chính vi mô trong nước và quốc tế mở rộng cho vay HSX, hộ nghèo; tạo cầu nối giữa tín dụng chính thức và tín dụng phi chính thức. Xác định hợp lý mức độ can thiệp của Chính phủ trong các hoạt động tín dụng nông thôn nhằm thực hiện các cam kết quốc tế. 3.3.2.2. Những đóng góp của tác phẩm Tác phẩm giúp tôi hiểu được hoạt động tín dụng ngân hàng như thế nào, tín dụng có vai trò như thế nào trong ngân hàng. Sau khi gia nhập WTO ngân hàng đã có giải pháp và định hướng phát triển giúp cho NHNo&PTNT Việt Nam có bước ngoạt mới. Tác phẩm đã giúp cho đề tài của tôi nghiên cứu về phần thực trạng của hoạt động tín dụng trong ngân hàng. 3.3.2.3. Những hạn chế về tác phẩm Công nghệ ngân hàng cũng như màng lưới viễn thông mới chỉ phát triển ở các vùng đô thị, đông dân, còn tại vùng sâu, vùng xa vẫn chưa phát triển, hạn chế cho việc tiếp cận tín dụng của người dân, cũng như các định chế tài chính khó có thể mở rộng màng lưới của mình. 3.3.3 Tác phẩm: "BIDV Yên Bái nâng cao chất lượng tín dụng" Nguồn: Tạp chí Doanh nghiệp và Thương mại online ( Cập nhật ngày 25/4/2011 ) 3.3.3.1. Tóm tắt tác phẩm Đối tượng nghiên cứu: nâng cao chất lượng tín dụng Phạm vi nghiên cứu: trong ngân hàng BIDV Yên Bái Kết luận: Đẩy mạnh huy động vốn từ dân cư, sử dụng công cụ lãi suất huy động vốn một cách linh hoạt, đảm bảo hài hoà lợi ích của người gửi tiền và ngân hàng, tăng huy động vốn thông qua khuyến khích sử dụng các các phẩm, dịch vụ tiện ích của ngân hàng; Nâng cao kỹ năng giao tiếp, đàm phán và thái độ phục vụ của cán bộ nhân viên. 3.3.3.2. Những đóng góp của tác phẩm Phân tích hệ thống hoá những khái niệm, chính sách về việc nâng cao chất lượng tín dụng của BIDV trong nền kinh tế thị trường. Thu thập phân tích và đánh giá thực trạng và tình hình hoạt động của ngân hàng trong thời gian vừa qua. Đề xuất những giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tín dụng. 3.3.3.3. Những hạn chế về tác phẩm Chưa mở rộng được mạng lưới hoạt động tín dụng, đầu tư trang thiết bị vẫn còn hạn chế. Những hoạt động tham gia các chương trình an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh còn khiêm tốn. CHƯƠNG III: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Sơ lược về phương pháp nghiên cứu 1.1. Đối tượng Nghiên cứu hoạt động cho vay đối với HSX tại NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai. 1.2. Phạm vi 1.2.1. Phạm vi nội dung: Phân tích & đánh giá tình hình hoạt động cho vay HSX tại Chi nhánh NHNo & PTNT huyện Quỳnh Nhai. 1.2.2. Phạm vi không gian: Đề tài được nghiên cứu tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai. 1.2.3. Phạm vi thời gian: Nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến đề tài qua 3 năm từ năm 2008 đếnnăm 2010. Thời gian nghiên cứu đề tài là hơn 2 tháng: từ 07/3/2011 đến 14/5/2011. 1.3. Phương pháp nghiên cứu 1.3.1. Phương pháp trực quan Trong nghiên cứu này tôi đã tiến hành những quan sát sau: Quan sát về tổng thể cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật, các phòng ban làm việc của Chi nhánh. Quan sát nghiệp vụ cho vay đối với HSX tại phòng tín dụng của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai. Quan sát và nhìn nhận tác phong làm việc của cán bộ Ngân hàng, khách hàng đến giao dịch tại Chi nhánh 1.3.2. Phương pháp phân tích thông kê số liệu Phân tích “ Báo cáo tài chính” nhằm đánh giá về mặt tài chính của Ngân hàng giai đoạn 2008 – 2010: về khả năng sinh lợi, tính thanh khoản, hiệu quả hoạt động. Dựa trên nguồn “ Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh ” của Ngân hàng đã thống kê trong 3 năm qua, tôi phân tích những số liệu đó để đánh giá tình hình cho vay đối với HSX tại Chi nhánh NHNo & PTNT huyện Quỳnh Nhai. 1.3.3. Phương pháp phân tích, tổng hợp số liệu: Thu thập các số liệu thực tế phản ánh hợp đồng cho vay, số tiền cho vay, số tiền thu về khi cho vay hộ sản xuất trong năm vừa qua. Để thấy rõ được điều nay ta tiến hành phân tích số liệu báo cáo về cho vay năm vừa qua: Đơn vị: triệu đồng Chỉ tiêu Năm 2010 Doanh số cho vay Doanh số thu nợ Dư nợ Cho vay HSX 14.580 8.350 6.230 Cho vay hộ gd 7.645 3.045 4.600 Cho vay DN 11.747 4.624 7.123 Tổng 33.972 16.019 17.953 (Nguồn số liệu: Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Ngân hàng các năm 2008 - 2010 của Chi nhánh NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai) 1.4. Kế hoạch nghiên cứu Thời gian: từ 07/ 3/ 2011 đến 14/ 5/ 2011 Địa điểm: Chi nhánh NHNo & PTNT huyện Quỳnh Nhai. Nội dung: Phân tích Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Lần 1: Thời gian: ngày 15/3/2011 tới 09/4/2011 Địa điểm: phòng nghiệp vụ kinh doanh tại NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai Nội dung: tìm hiểu về ngân hàng thông qua những thông tư báo cáo, các nguồn trên internet... Lần 2: Thời gian: ngày 10/4/2011 tới 14/5/2011 Địa điểm: phòng nghiệp vụ kinh doanh tại NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai. Nội dung: tìm hiểu về cho vay hộ sản xuất trên địa bàn dựa vào báo cáo số liệu trong năm qua 2010. 2. Tiến hành nghiên cứu Lần 1: Nghiên cứu qua phương pháp lý luận và phương pháp trực quan. Lần 2: Nghiên cứu qua phương pháp phân tích và sử lý số liệu. 3. Kết luận và đánh giá 3.1. Kết quả thu được Bảng Thông Tin Lãi Suất Tiền Vay Bằng VND (Tính đến thời điểm 07/04/2011 ) Kỳ hạn Lãi suất( %/tháng) KH vay SX, kinh doanh KH vay phục vụ đời sống  Ngắn hạn  1.5  1.58  Trung hạn  1.58  1.67  Dài hạn  1.67  1.75 Tại NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai cho vay đối với HSX theo Về lãi suất : - Lãi suất cho vay bằng 1,58 - 1,75% / tháng. - Lãi suất nợ quá hạn bằng 150% lãi suất cho vay. - Việc điều chỉnh mức lãi suất cho vay do Thủ tướng Chính phủ quyết định theo đề nghị của Bộ Tài chính. 3.2. Đánh giá Huyện Quỳnh Nhai là một huyện miền núi phía Tây Bắc của tỉnh Sơn La dân số chủ yếu sống ở khu vực nông thôn, trình độ dân trí chưa cao, kinh tế còn nghèo nàn, lạc hậu, trình độ sản xuất còn thấp kém, hiệu quả sản xuất - kinh doanh chưa cao và nhỏ lẻ. Do đó tỷ lệ cho vay kinh tế HSX luôn chiếm tỷ trọng cao. Hàng tháng, quý ngân hàng luôn tổ chức phân tích chất lượng tín dụng, thành lập các tổ nhóm thu hồi nợ. Công tác phục vụ khách hàng có nhiều đổi mới thích ứng với nền kinh tế thị trường, chính sách khách hàng hợp lý cả trong huy động và cho vay. CHƯƠNG IV: THỰC TRẠNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ SẢN XUẤT TẠI CHI NHÁNH NHNo&PTNT HUYỆN QUỲNH NHAI 1. Vài nét về Chi nhánh NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 1.1. Lịch sử hình thành & phát triển Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai là một trong những Chi nhánh trực thuộc hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam, được thành lập vào ngày 08/07/1988 thuộc Chi nhánh NHNo&PTNT tỉnh Sơn La. Địa điểm đặt tại: Xóm 1, xã Mường Chiên, Huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La. Nghị định 53/HĐBT ngày 26/03/1988 của Hội đồng bộ trưởng (nay là Chính Phủ) về tổ chức bộ máy của NHNN Việt Nam. Từ đây hệ thống Ngân hàng đã bắt đầu chuyển đổi từ ngân hàng một cấp thành ngân hàng 2 cấp. Cấp quản lý là NHNN cấp trực tiếp kinh doanh là hệ thống các ngân hàng chuyên doanh trong đó có NHNo&PTNT Việt Nam hiện nay đây là một bước ngoặt quan trọng đánh dấu bước đi mới, hoàn toàn mới trọng hoạt động Ngân hàng, chuyển hoạt động từ cơ chế quản lý hành chính, kế hoạch hoá sang hạch toán kinh tế kinh doanh và lấy lợi nhuận làm mục tiêu hoạt động kinh doanh. Trong bối cảnh đó NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai được hình thành. Trải qua 20 năm thành lập và hoạt động, Chi nhánh đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, vượt qua khó khăn, thử thách của những năm đầu thực hiện chuyển đổi hoạt động của ngân hàng chuyên doanh, theo đường lối đổi mới của Đảng. Cùng với việc đổi mới, công tác cán bộ đựơc sắp xếp lại các phòng, tổ tác nghiệp tinh gọn với đội ngũ cán bộ trẻ có năng lực, từ đó của NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai đã tạo sự chuyển biến mới trong hoạt động kinh doanh của một NHTM đa năng, có năng lực, uy tín để tham gia cạnh tranh một cách tích cực, nhanh nhạy với thị trường và không ngừng tự đổi mới, tự hoàn thiện mình để thích nghi với môi trường kinh doanh trong cơ chế mới và phát triển theo hướng ổn định, an toàn hiệu quả, tốc độ tăng trưởng năm sau tăng trưởng hơn năm trước. 1.3 Cơ cấu & tổ chức hoạt động của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai Sơ đồ tổ chức NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai GIÁM ĐỐC PHÓ GIÁM ĐỐC PHÒNG TÍN DỤNG KIỂM TRA KIỂM TOÁN NỘI BỘ PHÒNG KẾ TOÁN - NGÂN QUỸ NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai thực hiện quy chế điều hành như sau: - 01 Giám đốc phụ trách chung - 01 Phó giám đốc phụ trách mũi phòng kế toán - ngân quỹ - 01 Tổ trưởng phòng tín dụng - 01 Tổ trưởng kế toán Đến thời điểm này Ngân hàng hiện có 13 cán bộ, trong đó: - Cán bộ biên chế: 12 cán bộ - Cán bộ hợp đồng: 01 cán bộ 1.4. Tình hình hoạt động kinh doanh của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai 1.4.1. Hoạt động huy động vốn Trong những năm qua NHNo&PTNT Quỳnh Nhai là một trong nhưng Ngân hàng huyện thường xuyên có một số dư tăng trưởng nguồn vốn lớn trong hệ thống các chi nhánh ngân hàng huyện trực thuộc NHNo&PTNT Tỉnh Sơn La. Đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của khách hàng. Vốn đầu tư cho nông nghiệp nông thôn được huy động từ nguồn huy động tại địa phương. Bảng 1: Cơ cấu nguồn vốn Đơn vị: Triệu đồng Năm Chỉ tiêu Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 So sánh 2010 so với 2008 2010 so với 2009 Tổng nguồn ( tỷ lệ tăng giảm %) 26.690 44.230 46.163 +19.473 +72,9% +1.933 +4,4% 1.Tiền gửi các tổ chức kinh tế 7.507 18.742 12.557 +5.050 +67,2% -6.185 -33% 2.Tiền gửi tiết kiệm 19.183 25.461 33.318 +14.135 +73,6% +7.857 +30,8% - Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn 17.556 24.781 32.252 +14.696 +7.471 3.Tiền gửi kỳ phiếu 1.627 0 1.339 -1.627 1.339 *Vốn huy động bình quân /1 người 953 1.473 1.538 +585 65 Nguồn: Báo cáo về hoạt động kinh doanh NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 2008 – 2010 Qua số liệu ở bảng trên cho ta thấy nguồn vốn huy động tại địa phương đến 31/12/2010 là 46.163 triệu tỷ trọng 78,5% tổng nguồn vốn. Tăng so với năm 2008 là: 19.473 triệu ,tỷ lệ tăng là:72,9% Tăng so với năm 2009 là: 1.933 triệu, tỷ lệ tăng là : 4,4% - Tiền gửi các tổ chức kinh tế đến 31/12/2010 là: 12,557 triệu tăng so với năm 2008 là:5.050 triệu tỷ lệ tăng là: 67,2%. So với năm 2009 giảm 6.885 triệu tỷ lệ giảm 33%. -Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn đến 31/12/2010 là 32.252 triệu tăng so với năm 2008 là: 14.135 triệu tỷ lệ tăng là 73,6%. Tăng so với năm 2009 là 1.857 triệu tỷ lệ tăng 30,8%. 1.4.2. Hoạt động cho vay Hoạt động kinh doanh của Chi nhánh chủ yếu là tín dụng, huy động vốn, và các họat động kinh doanh dịch vụ thanh toán, chuyển tiền, ngân quỹ. Tuy nhiên các hoạt động dịch vụ của của Chi nhánh phát triển chưa mạnh do đặc thù của NHTM miền núi, vùng sâu, vùng xa, kinh tế xã hội phát triển chậm. Cho nên trong những năm qua Chi nhánh vẫn tiếp tục xác định khu vực nông nghiệp, nông thôn là thị trường chính có vị trí quan trọng cho hoạt động kinh doanh lâu dài đối với NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai. Doanh số cho vay của ngân hàng năm sau đều cao hơn năm trước: năm 2008 thu được 9.383 triệu đồng đạt tỉ trọng 77%, năm 2009 thu được 14.042 triệu đồng đạt tỉ trọng 82 %, năm 2010 thu được 16.019 triệu đồng đạt tỉ trọng 102% vượt kế hoạch. Nhưng bên cạnh đó thì dư nợ cũng tăng lên năm 2008 là 8.663 triệu đồng, năm 2009 là 11.018 triệu đồng, năm 2010 là 15.953 triệu đồng. Được thể hiện qua bảng 2: Cơ cấu hoạt động tín dụng. Bảng 2: Cơ cấu hoạt động tín dụng Đơn vị: Triệu đồng Chỉ tiêu Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 So sánh Năm 2009 so với 2008 Năm 2010 so với 2009 Doanh số cho vay (tỷ lệ tăng giảm %) 12.036 16.398 24.084 + 4.362 +36,2 % + 7.686 + 46,9 % 1.Ngắn hạn 9.306 12.620 21.969 Tỉ trọng 77,4% 77,0% 91,2% 2.Trung/dài hạn 2.730 3.778 2.115 Tỉ trọng 22,6% 33,0% 8,8% Doanh số thu nợ 9.383 14.042 18.019 + 4.659 + 50% + 3.977 + 28,3% 1. Ngắn hạn 6.901 11.222 13.453 Tỉ trọng 60,5% 70,9% 85,9% 2.Trung/dài hạn 2.482 2.820 2.566 Tỉ trọng 16,5% 11,1% 16,1% Dư nợ 8.663 11.018 15.953 + 2.355 + 27,2% + 4.935 + 45% 1.Ngắn hạn 5.798 7.196 13.969 Tỉ trọng 66,8% 65,3% 83,3% 2.Trung/dài hạn 2.865 3.822 2.984 Tỉ trọng 33,2% 34,7% 16,7% Nguồn: Báo cáo về hoạt động kinh doanh NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 2008 – 2010 1.4.3. Kết quả hoạt động kinh doanh Tổng thu trên cân đối 4 tháng đầu năm 2011 là: 5.155 triệu Trong đó: + Thu từ hoạt động tín dụng là: 3.214 triệu + Thu từ dịch vụ thánh toán là: 68 triệu + Thu khác là: 1.853 triệu Tổng chi trên cân đối 4 tháng đầu năm 2011 là: 3.254 triệu + Chi trả lãi tiền gửi là: 1.444 triệu + Chi khác: 416 triệu Chênh lệch ( Thu – Chi chưa có lương ) là: 2.358 triệu - Lãi suất bình quân đầu vào: 0,94 % - Lãi suất bình quân đầu ra: 1,47 % - Quỹ tiền lương đạt được: 1.179 triệu - Hệ số tiền lương làm ra: 1,39 2. Thực trạng cho vay đối với hộ sản xuất của Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai 2.1. Các văn bản nghiệp vụ tín dụng mà Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai đang áp dụng: Quyết định số 1300/QĐ - HĐQT –TDHo ngày 03/12/2007 “về việc Quy định thực hiện các biện pháp đảm bảo tiền vay trong hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam. Quyết định số 167/QĐQT-03 ngày 07/09/2000 “về việc Ban hành quy định việc thực hiện các biện pháp bảo đảm tiền vay trong hệ thống Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam”. Quyết định số 127/2005/QĐ-NHNN ngày 03/02/2005 của Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam “V/v: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng ban hành theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN ngày 31/12/2001 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Quyết định số 72/QĐ-HĐQT_NHNo ra ngày 31/03/2002 của Chủ tịch Hội đồng quản trị NHNo&PTNT Việt Nam “về việc Ban hành quy định cho vay đối với khách hàng trong hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam”. 2.2. Kết quả cho vay thu nợ đối với HSX tại Chi nhánh NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai: NHNo&PTNT Quỳnh Nhai mở rộng quan hệ tín dụng với các HSX đặc biệt là sản xuất nông lâm nghiệp, đáp ứng được phần lớn nhu cầu vay vốn của các hộ vàđã thực sự đi vào thị trường nông nghiệp nông thôn. Kết quả đó được thể hiện một số chỉ tiêu sau: 2.2.1. Doanh số cho vay hộ sản xuất. Bảng 3: Tình hình cho vay hộ sản xuất Năm Chỉ tiêu Đơn vị tính 2008 2009 2010 Tổng doanh số cho vay Tr.đồng 64.762 54.692 98.358 Doanh số cho vay hộ sx Tr. Đồng 56.973 53.390 92.717 Tỷ trọng so tổng D.số % 87.97 97.62 94.26 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của NHNo & PTNT huyện Quỳnh Nhai 2008-2010 Năm 2009 doanh số cho vay đạt 54.692 triệu đồng, giảm 10.070 triệu đồng so với năm 2008 tuy nhiên trong năm 2009 doanh số cho vay HSX vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng doanh số cho vay, doanh số cho vay HSX năm 2009 đạt 53.390 triệu đồng, chiếm 97,62% trên tổng doanh số cho vay. Năm 2010 doanh số cho vay đạt 98.358 tăng 43.666 triệu đồng so với năm 2009. Trong đó doanh số cho vay HSX đạt 92.717 tăng 39.327 triệu đồng so với năm 2009, chiếm 94,26% trong tổng doanh số cho vay. Như vậy từ những kết quả trên phần nào cho thấy chất lượng tín dụng ngân hàng đối với HSX trong những năm qua. Để phân tích chính xác hơn ta xem xét số tiền vay mỗi lượt hộ của từng hộ. Bảng 4: Số tiền vay mỗi lượt của hộ sản xuất Năm Chỉ tiêu Đơn vị tính 2008 2009 2010 Doanh số cho vay HSX Tr. đồng 56.973 53.390 98.358 Số lượt hộ vay Lượt 6.569 7.128 8.395 Bq 1 lượt hộ được vay Tr. đồng 8.67 7.49 11.04 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 2008-2010) Trong công tác đầu tư tín dụng NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai đã chú trọng đến chất lượng tín dụng cũng như khả năng nhu cầu vốn của HSX. Do đó mức đầu tư ngày càng được nâng lên, bình quân 1 lượt hộ vay năm 2008: 8.67 triệu/ lựơt, năm 2009: 7.49 triệu/ lựơt, năm 2010: 11.04 triệu/ lượt, đến 2010 là 11.06 triệu đồng tăng 2.39 triệu đồng so với năm 2008. Vốn vay đã được các hộ đầu tư chủ yếu vào sản xuất nông, lâm nghiệp như tăng diện tích gieo trồng thâm canh tăng năng suất từ 2 vụ lên 3 vụ (2 vụ lúa và một vụ trồng hoa màu), phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng cây ăn quả ngắn ngày xen giữa nhưng cây trồng lâu năm, đa dạng hoá cây trồng vật nuôi. Chính vì vậy mà đến nay tỷ lệ hộ đói nghèo trong địa bàn huyện đã được giảm dần theo mỗi năm, tỷ lệ hộ nghèo bình quân mỗi năm giảm trên 2%. 2.2.2. Tình hình dư nợ cho vay hộ sản xuất. Bảng 5: Tình hình dư nợ hộ sản xuất phân theo loại cho vay Đơn vị : triệu đồng Năm Chỉ tiêu 2008 2009 2010 Dư nợ Tỷ lệ Dư nợ Tỷ lệ Dư nợ Tỷ lệ Tổng dư nợ 59.913 74.208 97.547 Dư nợ HSX 39.713 100% 56.502 100% 75.887 100% D.nợ trung hạn 15.744 39.72 24.974 44.2 44.773 59 D.nợ ngắn hạn 23.939 60.28 31.528 55.8 31.114 41 Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 2008-2010 Do là một huyện miền núi điều kiện tự nhiên cho phép phát triển kinh tế chủ yếu là nông, lâm nghiệp. Tình hình đầu tư tín dụng cho HSX thì đầu tư vốn trung dài hạn chiếm tỷ trọng cao hơn vốn ngắn hạn và tăng trưởng vốn trung hạn năm sau cao hơn năm trước. Năm 2008 cho vay trung hạn là 15.744 triệu đồng chiếm 39.72% dư nợ HSX, cho vay ngắn hạn là 23.939 triệu đồng chiếm 60.28% dư nợ HSX. Năm 2010 cho vay trung hạn là 44.773 triệu đồng chiếm 59% dư nợ HSX, cho vay ngắn hạn là 31.114 triệu đồng chiếm 41% dư nợ HSX. Bảng 6: Vòng quay vốn tín dụng hộ sản xuất giai đoạn 2008 - 2010 Đơn vị: Triệu đồng Năm Chỉ tiêu 2008 2009 2010 Doanh số thu nợ HSX 45258 47190 70125 Dư nợ bình quân HSX 38468 43414 69423 Vòng quay vốn tín dụng 0,85 0,87 0,99 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai 2008-2010) Ta thấy vòng quay vốn tín dụng ngày càng tăng lên qua các năm: Năm 2008 là 0.85 lần, năm 2009 là 0.87 lần, đến năm 2010 vòng quay vốn tín dụng đạt xấp xỉ gần 1 lần điều đó cho thấy tốc độ thu hồi nợ cũng như hiệu quả vốn tín dụng của Ngân hàng đang dần được nâng lên. 2.2.3. Tình hình nợ quá hạn hộ sản xuất. Bảng 7: Tình hình nợ quá hạn hộ sản xuất Đơn vị: Triệu đồng Năm Chỉ tiêu Đơn vị tính 2008 2009 2010 1.Tổng dư nợ Tr.đồng 59.913 74.208 97.547 + Quá hạn Tr.đồng 86 216 160 + Tỷ lệ Nợ quá hạn % 0.14 0.29 0.16 2.Dư nợ hộ sản xuất Tr.đồng 39.713 56.502 75.887 + Nợ quá hạn hộ sản xuất Tr. đồng 86 176 123 + Tỷ lệ so với dư nợ HSX % 0.22 0.31 0.16 (Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của NHNo& PTNTHuyện Quỳnh Nhai 2008-2010) Để đánh giá tình hình dư nợ quá hạn cho vay HSX, Ngân hàng thường sử dụng chỉ tiêu: Tỷ lệ nợ quá hạn / Tổng dư nợ hộ sản xuất. Trong điều kiện khó khăn của một huyện nông nghiệp miền núi đối tượng đầu tư chủ yếu là HSX. NHNo&PTNT Huyện Quỳnh Nhai đã chú trọng đến nâng cao chất lượng tín dụng, đã thực hiện nghiệm túc quy trình cho vay và các quy định của NHTW vốn vay được phát huy và đạt được kết quả nhất định. Kết quả cho thấy tỷ lệ nợ quá hạn giảm dần về số tương đối và tuyệt đối. Số liệu tính đến 31/12/2010 thì tổng nợ quá hạn là 216 triệu đồng, trong đó nợ quá hạn HSX là 176 triệu đồng chiếm 0.31% trên dư nợ HSX. Từ số liệu phân tích trên cho phép khẳng định hoạt động đầu tư tín dụng cho HSX tại NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai bước đầu đã có hiệu quả tỷ lệ nợ quá hạn HSX giảm dần qua các năm. 2.3 Quy trình hạch toán cho vay 2.3.1 Kế toán giai đoạn cho vay Bộ phận kế toán cho vay sau khi nhận được hồ sơ vay vốn , kiểm tra tính hợp lệ hợp pháp của bộ hồ sơ xem đã đúng quy định chưa, sau đó nếu thấy hợp lệ và căn cứ vào số ièn cho vay sẽ hạch toán như sau: Nợ : tài khoản cho vay thích hợp ( chi tiết từng khách hàng ) Có: tài khoản thích hợp ( tiền mặt , tiên gửi của người thụ hưởng ) Đồng thời lập phiếu nhập tài khoản ngoại bảng: tài khoản thế chấp, cầm cố 2.3.2 Kế toán giai đoạn thu nợ: Khi đến thời hạn thanh toán nợ vay thì khách hàng có trách nhiệm phải trả nợ cho ngân hàng, có thể trả bằng tiền mặt hay trích từ tài khoản tiền gửi của mình để trả nợ, kế toán căn cứ vào chứng từ để hạch toán: Nợ: tài khoản thích hợp ( tiền mặt hay tiền gửi của khách hàng) Có: tài khoản cho vay. 2.3.3 Kế toán giai đoạn gia hạn nợ: Kế toán cho vay khi nhận được thông báo gia hạn nợ đã được giám đốc ngân hàng phê duyệt sẽ xử lý: - Đóng dấu khắc sẵn hoặc ghi chu vào phần trên cùng mặt trước hợp đồng tín dụng để thuận tiện cho việc theo dõi những hợp đồng tín dụng đã gia hạn nợ. - Điều chỉnh thời hạn số tiền được gia hạn nợ, ngày tháng năm cho gia hạn nợ trên phụ lục hợp đồng tín dụng và dữ liệu lưu giữ trong máy tính theo đúng thông báo gia hạn được phê duyệt. 2.3.4 Kế toán chuyển nợ quá hạn Nợ: Tài khoản nợ quá hạn tương ứng Có: Tài khoản cho vay khách hàng. Đồng thời kế toán phải ghi rõ trạng thái nợ quá hạn vào phần theo dõi nợ quá hạn và lưu hợp đồng tín dụng vào tập hồ sơ nợ quá hạn. 2.3.5 Kế toán thu lãi cho vay: Căn cứ vào thoả thuận về việc trả lãi vào một ngày nhất định trong tháng, khi khách hàng trả lãi cho ngân hàng thì kế toán sẽ hạch toán vào tài khoản lãi cho vay phải thu: Lãi phải thu =( Nợ gốc x Lãi suất tháng x Số ngày)/30. Dựa vào số lãi tính được và số lãi khách hàng trả kế toán sẽ hạch toán như sau: Nợ : tài khoản thích hợp Có: tài khoản thu lãi cho vay. Đồng thời kế toán phải ghi vào phụ lục hợp đồng tín dụng số tiền thu lãi, đối với những khoản lãi chưa thu được trong tháng thì kế toán phải hạch toán vào tài khoản ngoại bảng để theo dõi và báo cho cán bộ tín dụng thu lãi. Ghi nhập: tài khoản lãi chưa thu được. 2.3.6 Kế toán trích lập và sử dụng dự phòng rủi ro tín dụng. Việc trích lập dự phòng rủi ro tín dụng phải được thực hiện theo quy định của cơ chế tài chính, theo tỷ lệ đã quy định. -Đối với nợ quá hạn dưới 180 ngày tỷ lệ trích là 20% -Đối với nợ quá hạn từ 180 ngày đến 360 ngày tỷ lệ trích là 50% -Đối với nợ quá hạn trên 360 ngày tỷ lệ trích là 100%. Hàng quý căn cứ vào bảng kê phân loại tài sản có đã được lập riêng cho từng khoản nội tệ để xác định số tiền phải trích lập dự phòng. Nếu số đã trích còn thiếu so với quy định thì ngân hàng phải trích lập tiếp cho đủ, nếu trích thừa thì phải thoái thu. Ngân hàng cơ sở nhận được thông báo chuyển nguồn và liên hàng hạch toán: Nợ: tài khoản liên hàng tới Có: tài khoản các khoản phải trả khác 3. Đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ sản xuất tại Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai 3.1. Những kết quả đạt được Sau một thời gian dài mở rộng và phát triển thị trường tín dụng kinh tế hộ, đến nay Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai đã có trong tay một lượng khách hàng tương đối lớn trong toàn huyện. Tín dụng Ngân hàng đã góp phần bổ xung vốn cho các hộ gia đình thâm canh cây trồng, vật nuôi, mở mang nhiều ngành nghề sản xuất, thu hút bộ phận dư thừa có công ăn việc làm... Khối lượng vốn tín dụng khá lớn, thực hiện đầu tư có trọng điểm đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu kinh tế cuả huyện, chuyển dịch cơ cấu trong nông nghiệp nông thôn. Doanh số cho vay hộ sản xuất bình quân hàng năm đạt gần 70 tỷ đồng, trong đó đầu tư chú trọng tập trung vào các chương trình kinh tế, đặc biệt là ngành chăn nuôi hướng đến tăng năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hoá. Phát huy tính cộng đồng trách nhiệm bằng hình thức cho vay qua tổ nhóm như hội phụ nữ, hội cựu chiến binh, hội nông dân, hội khuyến nông, đoàn thanh niên... đã tập trung được đầu mối khách hàng, nâng cao được hiệu quả quản lý và tỷ lệ an toàn vốn cao (nợ quá hạn thấp, chỉ chiếm dưới 0,13%). Đến nay Chi nhánh NHNo&PTNT huyện Quỳnh Nhai - Tỉnh Sơn La đã xây dựng và cho vay trên 534 tổ nhóm với hàng vạn thành viên trong đó, 100% cho vay hộ nghèo thông qua tổ nhóm. 3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 3.2.1. Hạn chế Năm 2010 hoạt động kinh doanh của Quỳnh Nhai vẫn là huyện khó khăn riêng biệt so với khó khăn chung của các Chi nhánh trong tỉnh, là một huyện phải di chuyển dân thực hiện dự án Thủy điện Sơn La. Ảnh hưởng trực tiếp đến tư tưởng, đời sống, tập quán của dân cư chưa yên tâm làm ăn. Do đó có ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động kinh doanh của NHTM, doanh số hoạt động nhỏ, thấp. Đầu tư cho vay HSX trên địa bàn các xã chưa đồng đều có xã dư nợ còn thấp, đầu tư nhỏ lẻ, hiệu quả của đồng vốn chưa cao. Quá trình thẩm định chưa được cán bộ tín dụng làm tốt, nhiều khách hàng không sử dụng số tiền vay theo đúng mục đích. Tiềm ẩn rủi ro do việc thẩm định cho vay chưa đảm bảo phù hợp. 3.2.2. Nguyên nhân 3.2.2.1. Nguyên nhân chủ quan Do khách hàng sử dụng vốn sai mục đích, dần tới chỗ khó khăn về tài chính thậm chí còn chơi hụi, cờ bạc, đề đóm làm mất vốn không có tiền trả nợ. Do năng lực kinh doanh của khách hàng kém hiệu quả, kỹ thuật tính toán mức cho vay, xác định thời hạn trả nợ, nguồn trả nợ thiếu chính xác nên người vaytr nợ không đúng thời hạn. 3.2.2.2. Nguyên nhân khách quan Địa bàn hoạt động của Chi nhánh rộng, khách hàng chủ yếu là nông dân nông thôn, làm ăn manh mún, suất đầu tư thấp, thời hạn cho vay theo chu kỳ sản xuất, 1 CBTD quản lý nhiều món vay, nhiều khách hàng, nên có hiện tượng quá tải nhưng lại không có chính sách thoả đáng đảm bảo quyền lợi cho họ, nhất là các CBTD phụ trách các xã vùng sâu, vùng xa. Việc triển khai thực hiện một số mô hình phát triển kinh tế tuy đã được quan tâm, nhưng chậm được nhân rộng.