Đề tài Những đặc điểm của quá trình vận động thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam

thuận lợi mới nên phong trào ñấu tranh của giai cấp công nhân nước ta giai ñoạn này ñã có những bước tiến mới ñáng kể. Mở ñầu là cuộc ñấu tranh của thủy thủ công nhân hải cảng Sài Gòn, Hải Phòng nổ ra năm 1919. Công nhân ñã ñấu tranh ñòi giới chủ phải thực hiện cải thiện ñời sống, cải thiện ñiều kiện làm việc. Tiếp nối là nhiểu cuộc Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 14 ñấu tranh khác của giai cấp công nhân ñã nổ ra ñáng lưu ý là cuộc ñấu tranh của công nhân các sở tư thương ở Bắc Kỳ nổ ra năm 1922 ñòi giới chủ phải cho công nhân nghỉ ngày chủ nhật có lương. Trong khoảng thời gian 6 năm(1919-1925) ñã có tới 25 cuộc ñấu tranh của giai cấp công nhân ñã nổ ra. ðỉnh cao nhất của phong trào công nhân giai ñoạn này là cuộc ñấu tranh của công nhân xưởng thợ Ba Son nổ ra vào tháng 8 năm 1925. Dưới sự lãnh ñạo của tổ chức “Công hội ñỏ” do ñồng chí Tôn ðức Thắng phụ trách, thợ thuyền Ba Son ñã kiên trì cuộc ñấu tranh cản trở tàu chiến của Pháp chở vũ khí, quân ñội snag ñàn áp phong trào ñấu tranh cách mạng của nhân dân Trung Quốc. Tuy ñây là biểu hiện ñang sáng ngời của tinh thần Quốc tế vô sản cao cả, của giai cấp công nhân Việt Nam. Phong trào công nhân (1919-1925) ñã có bước phát triển mới so với trước ñây. Công nhân ñã tiến lên sử dụng những hình thúc ñấu tranh ñặc trưng là bãi công. Thêm nữa, từ trong phong trào ñấu tranh, những tổ chức chính trị ñầu tiên như: Công hội, công hội ñỏ. Tuy nhiên, phong trào vẫn còn tồn tại những hạn chế: về mục ñích, các cuộc ñấu tranh của công nhân mới chỉ tập trung vào nội dung kinh tế; Về quy mô, phong trào bị bó hẹp trong hàng rào của một nhà máy, xí nghiệp diễn ra lại lẻ tẻ; Về tổ chức, duy nhất chỉ có 1/25 cuộc ñấu tranh của giai cấp công nhân nổ ra là có sự lãnh ñạo, tổ chức chặt chẽ(cuộc ñấu tranh của công nhân Ba Son tháng 8 năm 1925). Những hạn chế ñó cho thấy phong trào công nhân nước ta trong giai ñoạn này vẫn còn dừng ở trình ñộ ñấu tranh tự phát *** Từ năm 1925 trở ñi, những ñiều kiện thuận lợi mới ñã mở ra ñối với phong trào cách mạng Việt Nam nói chung và phong trào công nhân nói riêng. Từ bên ngoài, ðại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ 5 với những nghị quyết quan trọng ñã góp phần thúc ñẩy phong trào công nhân thế giới nói Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 15 chung và phong trào công nhân Việt Nam nói riêng. Còn ở trong nước, nhờ vào những hoạt ñộng tích cức của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc thông qua tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng ñồng chí hội (6/1925), báo Thanh niên, tác phẩm “ðường kách mệnh” và ñặc biệt là phong trào vô sản hóa ñược tổ chức trong những năm 1928-1929; lí luận cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin ñã ñược truyền bá vào Việt Nam một cách sâu rộng và liên tục. Theo ñó, ý thức giác ngộ chính trị của giai cấp công nhân nước ta ñã nâng lên một bước rõ rệt và hệ quả tất yếu là bước phát triển mới của phong trào công nhân cả về số lượng và chất lượng. Ngay trong năm 1926, hàng loạt các cuộc ñấu tranh của công nhân các nhà máy, xí nghiệp, hầm mỏ ở Bắc Kỳ ñã nổ ra. Tiêu biểu là những cuộc bãi công ñấu tranh của công nhân nhà máy sợi Nam ðịnh, nhà máy bia rượu Hà Nội – Hà ðông, xi măng Hải Phòng… Công nhân ñã ñấu tranh ñòi cải thiện ñời sống, cải thiện ñiều kiện làm việc, chống ñánh ñập sa thải thợ. Ngoài ra còn phải kể ñến 2 cuộc ñấu tranh với quy mô lớn của các ñồn ñiền như Cam Tiêm, Phú Riềng ở phía Nam. Năm 1927, ñược tiếp nối bằng hàng chục cuộc ñấu tranh khác của giai cấp công nhân nổ ra trên phạm vi cả nước. ðỉnh cao của phong trào giai ñoạn này là vào những năm 1928-1929. Lúc này, phong trào công nhân ñã có hơn 40 cuộc ñấu tranh. Sự phát triển mạnh mẽ của phong trào công nhân ñòi hỏi phải có sự lãnh ñạo của ðảng. ðây là một trong những nguyên nhân hết sức quan trọng dẫn ñến sự ra ñời của chi bộ cộng sản Bắc Kỳ vào tháng 3 năm 1929: ðông Dương Cộng sản ðảng(6/1929), An Nam Cộng sản ðảng (7/1929) và ðông Dương Cộng sản Liên ñoàn(9/1929). Sự ra ñời của 3 tổ chức cộng sản ñánh dấu bước phát triển nhảy vọt của phong trào công nhân Việt nam trong quá trình chuyển biến từ tự phát lên tự giác ñồng thời có s tác dụng thúc ñẩy phong trào công nhân tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 16 Phong trào công nhân vào những năm 1928-1929 ñã vươn lên trở thành một lực lượng chính trị ñộc lập có tác dụng tập hợp và thúc ñẩy phong trào yêu nước trong mọi tầng lớp nhân dân. So với phong trào ñấu tranh của giai cấp công nhân giai ñoạn trước, thời kỳ này phong trào công nhân nước ta ñã có những chuyển biến rõ rệt: nêu như trước ñó công nhân mới chỉ quan tâm ñến mục tiêu kinh tế ñòi giới chủ tư sản phải thỏa mãn một số yêu cầu do giai cấp công nhân ñưa ra trong lĩnh vực cải thiện ñời sống thì nay phong trào công nhân ñã tiến lên kết hợp chặt chẽ mục tiêu ñấu tranh kinh tế với ñấu tranh chính trị. Nếu như giai ñoạn trước các cuộc ñấu tranh thường nổ ra lẻ tẻ quy mô nhỏ hẹp thì nay các cuộc ñấu tranh của giai cấp công nhân ñã diễn ra một cách liên tục và có quy mô rộng lớn, phong trào ñã vượt ra khỏi phạm vi của một nhà máy xí nghiệp ñể hình thành thế liên kết ngành, liên kết ñịa phương. Theo ñó sức mạnh của phong trào ñã tăng lên gấp bội. Nếu như ở thời kỳ trước ñó chỉ có 1/25 cuộc ñấu tranh của công nhân là có tính tổ chức (cuộc ñấu tranh của công nhân Ba Son tháng 8/1925) thì ở giai ñoạn này tất cả các cuộc ñấu tranh của giai cấp công nhân ñểu ñược ñặt dưới sự lãnh ñạo của các tổ chức chính trị của giai cấp công nhân như công hội, công hội ñỏ, Việt Nam Thanh niên Cách mạng ñồng chí hội, Tân Việt Cách mạng ñảng và 3 tổ chức cộng sản ñã ra ñời trong năm 1929. Do có sự kết hợp của ba nhân tố: chủ nghĩa Mác – Lênin, phong trào công nhân và phong trào yêu nước, phong trào công nhân của nước ta trong những năm 20 có bước chuyển mình, chuyển dần từ tự phát sang tự giác. Phong trào công nhân thời kỳ này ñã vươn lên thành một lực lượng chính trị ñộc lập có sức quy tụ và tập hợp và thúc ñẩy phong trào yêu nước ở mọi tầng lớp nhân dân. Tình hình ñó ñặt ra yêu cầu cấp bách cần có sự lãnh ñạo của ðảng Cộng sản. c. Sự truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin: Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 17 * Quá trình ra ñi tìm ñường cứu nước ñến với chủ nghĩa Mác – Lênin (1911-1920). Nguyễn Ái Quốc sinh ra trong 1 gia ñình nhà Nho yêu nước, quê hương rất giàu truyền thống ñấu tranh cách mạng. Người sinh ra và lớn lên vào lúc ñất nước bị thực dân Pháp xâm lược và cai trị. Các phong trào yêu nước liên tiếp diễn ra nhưng cuối cùng ñều lần lượt bị thất bại. Hoàn cảnh lịch sử ấy làm cho Nguyễn Ái Quốc ngay từ thủa thiểu niên ñã sớm có chí cứu nước, cứu dân. ðứng trước sự bế tắc phong trào yêu nước. Từ giữa năm 1911, Nguyễn Ái Quốc ñã ra ñi tìm ñường cứu nước. Người quyết ñịnh sang phương Tây, trước hết là sang Pháp. ðiều này xuất phát từ một nhận thức ñúng ñắn của Nguyễn Ái Quốc: muốn ñánh bại kẻ thù thì phải hiểu rõ kẻ thù ấy. Mặc khác nước pháp là nơi có ñội ngũ giai cấp vô sản rất giàu truyền thống và kinh nghiệm ñấu tranh cách mạng. Việc xác ñịnh hướng ñi ñúng ñắn ñã giúp cho Nguyễn Ái Quốc có thể ñến ñược chủ nghĩa Mác – Lênin. Người ñi rất nhiều nước thuộc các châu lục, làm nhiều nghề khác nhau ñể vừa kiếm sống vừa hoạt ñộng (hòa nhập vào người nghèo, khác với các nhà cách mạng tiền bối chỉ thiên về lý luận). Trải qua quá trình học tập, nghiên cứu lý luận và hoạt ñộng thực tiễn, ñến năm 1915, Nguyễn Ái Quốc ñã rút ra một kết luận thiên tài: thế giới có nhiều màu da khác nhau, nhưng ñều chia ra làm 2 hạng người: kẻ giàu và người nghèo; ở ñâu thì chủ nghĩa ñế quốc cũng là kẻ thù, giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức ñều là bạn. Nhận thức này ñã giúp cho cách mạng Việt Nam không rơi vào chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi. Chỉ biết dân tộc mình. ðồng thời ñặt cơ sở cho sự hình thành khối liên minh chiến ñấu giữa dân tộc Việt Nam với các dân tộc bị áp bức trên thế giới. Vào năm 1917, Cách mạng tháng Mười Nga bùng nổ và giành thắng lợi ñã dẫn ñến sự ra ñời một nước xã hội chủ nghĩa ñầu tiên trên thế giới. Sự kiện này ñã tác ñộng rất mạnh ñến tư tưởng và cuộc ñời hoạt ñộng của Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 18 Nguyễn Ái Quốc. Người từ Anh trở về Pháp và tham gia sáng lập ðảng Xã hội Pháp (ðảng của giai cấp công nhân Pháp) va tham gia thành lập Hội những người Việt Nam yêu nước. Năm 1919, các nước ñế quốc trong phe thắng trận ñã họp hội nghị tại Vecxai ñể chia phần cướp ñược sau chiến tranh thế giới I(1914-1928) Thay mặt Hội những người Việt Nam yêu nước, Nguyễn Ái Quốc ñã gửi ñến hội nghị bản yêu sách gồm 8 ñiểm ñòi quyền của các dân tộc ðông Dương. Mặc dù không ñược chấp nhận nhưng ñây là một ñòn giáng trực diện ñầu tiên vào bọn trùm ñế quốc, quốc tế; thức tỉnh các dân tộc ñông dương trên con ñường ñấu tranh tự giải phóng; thông qua việc làm này Nguyễn Ái Quốc rút ra một kết luận quan trọng sự nghiệp giải phòng dân tộc của mỗi nước phải do dân tộc ñó tự quyết ñịnh chứ không dựa vào lực lượng bên ngoài. ðến năm 1920, Nguyễn Ái Quốc ñược ñọc bản “Sơ thảo luận cương về vấn ñề dân tộc và thuộc ñịa” của Lê-nin. Người tìm thấy ở ñó con ñường cứu nước ñúng ñắn cho dân tộc Việt Nam. Từ ñó người tin theo Lê-nin vào tin theo Quốc tế III. Tại ðại hội lần thứ VIII của ðảng xã hội Pháp họp tại Tua(12/1920), Nguyễn Ái Quốc ñã bỏ phiếu tán thành Quốc tế thứ III của Lê-nin ñồng thời là một trong những người ñầu tiên ñứng ra thành lập ðảng Cộng sản Pháp. Sự kiện này ñánh dấu bước phát triển vượt bậc trong tư tưởng và cuộc ñời hoạt ñộng của Nguyễn Ái Quốc: từ một người Việt Nam yêu nước chân chính Nguyễn Ái Quốc trở thành người Cộng sản Việt Nam ñầu tiên. Từ lúc này Nguyễn Ái Quốc ñã rút ra một kết luận ñặc biệt quan trọng “muốn cứu nước giải phóng dân tộc không còn con ñường nào khác ngoài cách mạng vô sản”. ðiều này cho thấy Nguyễn Ái Quốc ñã thấm nhuần tư tưởng: ñộc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 19 * Quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin ñể tiến tới thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam (1920-1930). Sau khi trở thành người cộng sản và tìm ra con ñường cứu nước cho dân tộc, Nguyễn Ái Quốc ñã tích cực chuẩn bị mọi mặt cho việc thành lập ðảng Cộng sản Vietj Nam. Người tích cực truyển bá chủ nghĩa Mác – Lênin vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Trong thời gian hoạt ñông ở Pháp, Nguyễn Ái Quốc ñứng ra thành lập “Hội liên hiệp các dân tộc thuộc ñịa” ở Paris vào năm 1921. ðể ñẩy mạnh việc tuyên truyền vào năm 1922, người cho ra ñời tờ báo “Người cùng khổ” và tờ “Việt Nam hồn” ñể truyền bá cách mạng sâu hơn vào phong trào ở trong nước, tạo ra một lớp ñàn anh ñầu ñàn của cách mạng Việt Nam: Lê Hồng Sơn, Trần Phú… còn Việt Nam hồn làm nền tảng thay ñổi lập trường của người lao ñộng. Cùng thời gian này Nguyễn Ái Quốc còn tham gia viết bài ñăng trên các báo “Nhân ñạo”(Báo của ðảng Cộng sản Pháp), “ðời sống công nhân”(Báo của Tổng Liên ñoàn Lao ñộng Pháp). Viết sách: tác phẩm “Bản án chế ñộ thực dân Pháp” xuất bản năm 1925. Năm 1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô tham dự ðại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản tại Liên Xô: Người tích cực nghiên cứu công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội nhất là về cách xây dựng ñảng vô sản kiểu mới của Lênin; Tham gia Viết bài ñăng trên các báo Sự thật, Thư tín quốc tế… Tham dự các hội nghị quốc tế của nhân dân, thanh niên, phụ nữ… Tại ðại hội lần thứ V của Quốc tế cộng sản. Nguyễn Ái Quốc trình bày bản tham luận về vấn ñề dân tộc và thuộc ñịa và nhất là về mối quan hệ giữa cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc ñịa với cách mạng vô sản ở chính quốc (Các nước tư bản chủ nghĩa). Thông qua hoạt ñộng ấy, Nguyễn Ái Quốc ñã truyền bá những quan ñiểm cơ bản về cách mạng giải phóng dân tộc theo ñường lối cách mạng chủ nghĩa Mác – Lênin cho các cán bộ cách mạng Việt Nam. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 20 Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc về Trung Quốc, tiếp xúc với những người yêu nước Việt Nam hoạt ñộng tại ñây. Trên cơ sở ñó, Người ñứng ra sáng lập tổ chức Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí hội (6/1925), trong ñó nhóm Cộng sản ñoàn làm nòng cốt. ðây là một tổ chức cách mạng có xu hướng xã hội chủ nghĩa rõ nét và là một tronh những tổ chức tiền thân của ðảng Cộng sản Việt Nam. ðể ñẩy mạnh công tác tuyên truyền, Nguyễn Ái Quốc cho ra ñời báo Thanh niên; ñồng thời biên soạn nhiều tài liệu dùng ñể huấn luyện cho các cán bộ cách mạng Việt Nam. Những tài liệu này ñược tập hợp và in thành sách lấy tên là “ðường Cách mệnh”. ðây là một văn kiện lịch sử của ðảng ta, trong ñó ñã nêu lên những vấn ñề thuộc về chiến lược và sách lược của cách mạng Việt Nam. Tác phẩm ñường cách mệnh ñã nêu lên 3 tư tưởng cách mạng cơ bản: 1- Cách mạng là sự nghiệp của ñông ñảo quần chúng nhân dân; 2- Cách mạng phải do ðảng vô sản Mác – Lênin lãnh ñạo; 3- Cách mạng trong nước phải ñoàn kết với các giai cấp và vô sản thế giới là một bộ phân khăng khít của cách mạng thế giới. Do ñó tác phẩm này ñã ñặtc ơ sở hình thành cương lĩnh chính trị ñầu tiên của ðảng ta. Sự ra ñời và hoạt ñộng tích cực của “Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí hội” ñã làm cho chủ nghĩa Mác – Lênin ñược truyền bá vào nước ta một cách sâu rộng hơn trước. ðây chính là một trong những nguyên nhân rất cơ bản khiến cho phong trào công nhân và phong trào yêu nước phát triển nhanh chóng ngày càng có tổ chức, có lãnh ñạo chặt chẽ. Từ phong trào này ñã hình thành một ñội ngũ cán bộ Việt Nam kiểu mới ñã trưởng thành. Như vậy, những ñiểu kiện chủ quan và khách quan cho việc thành lập ðảng Cộng sản nước ta dân chín muồi. * Trải qua khoảng 10 năm nhờ có sự kết hợp chủ nghĩa Mác – Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước, ñến ñầu năm 1930, ðảng Cộng sản Việt Nam chính thức ñược thành lập. ðây là 1 ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng của Nhà nước ta. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 21 Trong quá trình kết hợp, các nhân tố ñều có vị trí vai trò khác nhau: Phong trào công nhân và phong trào yêu nước: là cơ sở xã hội cho sự truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin. ðến khi phong trào công nhân và phong trào yêu nước phát triển mạnh mẽ ñến một mức ñộ nhất ñịnh ñòi hỏi phải có sự lãnh ñạo của ðảng Cộng sản. Chủ nghĩa Mác – Lênin là hệ tư tưởng của giai cấp vô sản và cũng là lý luận cách mạng khoa học có tác dụng làm cho phong trào công nhân và phong trào yêu nước phát triển mạnh mẽ chuyển dần từ tự phát sang tự giác. Nếu không có lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin thì phong trào công nhân cũng chỉ luẩn quẩn trong vòng công ñoàn chủ nghĩa ( chỉ hướng vào mục tiêu kinh tế trước mắt…). Tuy các nhân tố có vai trò vị trí khác nhau nhưng chúng có mối liên hệ biện chứng, sự phát triển của nhân tố này có ảnh hưởng ñến sự biến ñối của các nhân tố còn lại. ðảng Cộng sản Việt Nam là sự kết hợp hài hòa của 3 nhân tố ñó, là sản phẩm tất yếu của lịch sử. 2. ðảng Cộng sản Việt Nam ra ñời không phải là sự ngẫu nhiên mà tất yếu lịch sử Sở dĩ như vậy vì sự ra ñời, tồn tại và phát triển của ðảng Cộng sản Việt Nam phù hợp với quy luật phát triển của xã hội, vì ðảng không có mục ñích tự thân, ngoài lợi ích của giai cấp công nhân, của nhân dân lao ñộng, lợi ích của toàn dân tộc Việt Nam, lợi ích của nhân dân tiến bộ trên thế giới, ðảng không còn lợi ích nào khác. ðảng ta thực sự là sản phẩm của sự kết hợp hoàn hảo 3 nhân tố: chủ nghĩa Mác – Lênin, phong trào công nhân với phong trào yêu nước. ðảng cộng sản Việt Nam ra ñời phản ánh sự phát triển tất yếu khách quan của xã hội Việt Nam. ðiều kiện quốc tế cho sự ra ñời của ðảng là thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga, sự thành lập Quốc tế cộng sản và nhiều ñảng cộng sản ở khắp các lục ñịa. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 22 Hơn nữa chúng ta cũng thấy rằng sức mạnh to lớn của nhân dân chỉ ñược phát huy khi ñược tập hợp, ñoàn kết và ñược lãnh ñạo bởi một tổ chức chính trị là ðảng Cộng sản Việt Nam. Hồ Chí Minh ñã khẳng ñịnh: “Lực lượng của giai cấp công nhân và nhân dân loa ñộng là rất to lớn, là vô cùng vô tận. Nhưng lực lượng ấy cần có ðảng lãnh ñạo mới chắc chắn giành thắng lợi”,1 giai cấp mà không có ñảng lãnh ñạo thì không làm cách mạng ñược. Trong cuốn sách ðường Cách mệnh xuất bản năm 1927, Hồ Chí Minh viết: “Cách mệnh trước hết phải có cái gì? Trước hết phải có ñảng cách mệnh ñể trong thì vận ñộng và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp ở mọi nơi. ðảng có vững cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có vững thuyền mới chạy”2Hồ Chí Minh cho rằng: Muốn khỏi ñi lạc phương hướng, quần chúng có ðảng lãnh ñạo ñể nhận rõ tình hình, ñường lối và ñịnh phương châm cho ñúng. Cách mạng là cuộc ñấu tranh rất gian khổ. Lực lượng kẻ ñịch rất mạnh. Muốn thắng lợi thì quần chúng phải tổ chức rất chặt chẽ, chí khí phải kiên quyết. Vì vậy, phải có ðảng ñể tổ chức và giáo dục nhân dân thành một ñội quân thật mạnh, ñể ñánh ñổ kẻ ñịch, tranh lấy chính quyền. Cách mạng thắng lợi rồi quần chúng vẫn cần có ðảng lãnh ñạo. Bên cạnh ñó, lịch sử nước ta từ khi ñế quốc Pháp xâm lược ñến những nǎm hai mươi của thế kỷ này ñã chứng kiến hơn 300 cuộc ñấu tranh hết sức anh dũng của dân tộc ta chống ñế quốc Pháp xâm lược. Nhưng cuối cùng ñều không giành ñược thắng lợi vì không có một ñường lối cứu nước ñúng ñắn. Trước kia, chế ñộ phong kiến khi ñang ở giai ñoạn hưng thịnh, giai cấp phong kiến ñã từng lãnh ñạo dân tộc ñánh thắng bọn phong kiến phương bắc lớn mạnh xâm lược. Nhưng khi chế ñộ phong kiến ñã suy tàn và phải ñối phó với một kẻ thù mới, một ñế quốc thuộc loại cường quốc thế giới, thì giai cấp phong kiến bất lực và trở thành phản ñộng. Sau khi từng bước ly khai 1 Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2000. T9 tr200 2 Sdd, t2, tr267-268. Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 23 con ñường giải phóng dân tộc theo hệ tư tưởng phong kiến, nhiều người yêu nước Việt Nam hướng ra nước ngoài, tìm ñến nhưng con ñường mới ñể mưu sự nghiệp giải phóng dân tộc như: con ñường Duy Tân của Nhật Bản (1860), con ñường Cách mạng tư sản Pháp (1789), con ñường Cách mạng Tân Hợi của Trung Quốc (1911)... Phong trào ñấu tranh trong những nǎm 1923-1927, ñòi tự do, dân chủ theo kiểu cách mạng tư sản, nhưng ñộng lực của nó là những người tiểu tư sản chứ không phải do ñảng của giai cấp tư sản lãnh ñạo. Biểu hiện của phong trào này là nhiều hội, ñảng yêu nước của thanh niên trí thức kế tiếp nhau ra ñời: Tân Việt thanh niên ñoàn - tức Tâm tâm xã (1923-1925), hội Phục Việt (1925), ðảng thanh niên của Trần Huy Liệu (1926), Thanh niên cao vọng ñảng của Nguyễn An Ninh (1926-1929), Tân Việt cách mạng ñảng (1926-1930), Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội (1925-1929), Việt Nam quốc dân ñảng (1925-1930) v.v... Những tổ chức yêu nước cách mạng nói trên ñã có tác dụng nhất ñịnh trong việc truyền bá tư tưởng mới, giáo dục lòng yêu nước và tập hợp số quần chúng thanh niên trí thức, tiểu tư sản. Nhưng, họ chưa vạch ra ñược một ñường lối cách mạng phù hợp với yêu cầu của dân tộc. Tâm tâm xã nêu cao quyết tâm "khôi phục quyền làm người của người Việt Nam", nhưng "chưa bàn ñến chính thể". Tân Việt cách mạng ñang nhận rõ mục ñích giải phóng dân tộc, nhưng chưa thấy vị trí lịch sử của giai cấp công nhân, Việt Nam quốc dân ñảng chủ trương chống ñế quốc, chống phong kiến, nhưng lại sao chép rập khuôn chủ nghĩa Tam dân của Tôn Dật Tiên (Trung Quốc). Nhìn chung, các hội và ñảng yêu nước nói trên có tinh thần chống ñế quốc, nhưng chưa nhận thức ñược xu thế phát triển khách quan của thời ñại sau Cách mạng tháng Mười Nga, nên không thấy ñược giải phóng dân tộc phải gắn liền với giải phóng nhân dân lao ñộng, giải phóng xã hội, chủ nghĩa yêu nước chân chính phải gắn liền với chủ nghĩa quốc tế vô sản, chưa thấy ñộc lập dân tộc phải gắn liền với chế ñộ mới ñể ñi ñến xoá bỏ mọi sự bất Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 24 công và áp bức bóc lột. Những người trong các tổ chức này cũng không thấy hết bản chất của chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa ñế quốc, không nhận thức ñược vai trò lãnh ñạo của giai cấp công nhân, vai trò của quần chúng nhân dân, trước hết là nông dân trong cách mạng. Bởi những hạn chế ñó, những người yêu nước trong các tổ chức này chưa thể xác ñịnh ñược một ñường lối cách mạng ñúng ñắn. Giữa lúc dân tộc ta ñứng trước cuộc khủng hoảng về ñường lối cứu nước, nhiều nhà yêu nước ñương thời tiếp tục con ñường cứu nước theo lối cũ, thì ñồng chí Nguyễn Ái Quốc ñã ra ñi tìm ñường cứu nước theo phương hướng mới: con ñường cách mạng vô sản. Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội do ñồng chí Nguyễn Ái Quốc sáng lập là một tổ chức cách mạng, phần lớn gồm những người trí thức, tiểu tư sản, sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin, sớm có khuynh hướng cộng sản chủ nghĩa. ðảng Tân Việt, sau những nǎm 1926-1927 ñã chịu ảnh hưởng về ñường lối của Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội. Cuộc ñấu tranh về ý thức hệ và về ñường lối cứu nước giữa Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội và các tổ chức yêu nước nói trên ñã diễn ra từ những ngày ñầu ñồng chí Nguyễn ái Quốc trực tiếp chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập ñảng vô sản kiểu mới ở Việt Nam, từng bước khắc phục sự khủng hoảng về ñường lối cứu nước. Vào ñầu nǎm 1929, trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng, Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội không còn ñủ sức lãnh ñạo. Trong lúc ñó, số lượng cộng sản ñoàn trong Thanh niên cách mạng ñồng chí Hội ngày thêm nhiều. Cần phải thành lập một ðảng cộng sản ñể lãnh ñạo phong trào, ñó là một yêu cầu khách quan và ñã có những tiền ñề nhất ñịnh. Tháng 3 nǎm 1929, những cộng sản ñoàn trong Kỳ bộ Thanh niên cách mạng ñồng chí Hội Bắc Kỳ gồm các ñồng chí: Trần Vǎn Cung, Trịnh ðình Cửu, Nguyễn ðức Cảnh, Ngô Gia Tự, ðỗ Ngọc Du, Nguyễn Phong Những ñặc ñiểm của quá trình vận ñộng thành lập ðảng Cộng sản Việt Nam… ðỗ Hoàng Ánh - K48 - Lớp Lịch sử ðảng Cộng sản Việt Nam 25 Sắc, Nguyễn Vần Tuân, Dương Hạc ðính ñã họp tại số nhà 5ð, Hàm Long, Hà Nội, quyết ñịnh thành lập chi bộ cộng sản và chủ trương tiến tới thành lập ðảng cộng sản thay thế Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội ñể lãnh ñạo cách mạng. Ngày 1 tháng 5 nǎm 1929, tại ðại hội toàn quốc lần thứ nhất của Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội, kiến nghị của ñoàn ñại biểu Kỳ bộ Bắc kỳ về việc giải tán Hội ñể thành lập ðảng cộng sản không ñược chấp nhận. ðoàn ñại biểu Bắc kỳ rút khỏi ðại hội về nước, ra lời kêu gọi công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân ủng hộ chủ trương thành lập ðảng cộng sản. Ngày 17 tháng 6 nǎm 1929, những ñảng viên trong chi bộ 5ð Hàm Long ñã họp tại số nhà 316 phố Khâm Thiên, Hà Nội, tuyên bố thành lập ðông Dương cộng sản ðảng, cử ra Ban chấp hành trung ương lâm thời gồm các ñồng chí: Trịnh ðình Cửu, Nguyễn ðức Cảnh, Ngô Gia Tự, Trần Vǎn Cung, Nguyễn Phong Sắc, Trần Tư Chính, Nguyên Vǎn Tuân; thông qua Tuyên ngôn và quyết ñịnh xuất bản báo Búa Liềm, xúc tiến việc xây dựng tổ chức ñảng và các ñoàn thể quần chúng. Sau khi ðại hội toàn quốc của Việt Nam thanh niên cách mạng ñông chí hội bế mạc, 6 uỷ viên mới ñược bầu vào Tổng bộ là Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Thiệu, Châu Vǎn Liêm, Nguyễn Sĩ Sách, Lê Hồng Sơn, Phạm Vǎn ðồng ñã họp bàn việc thành lập ðảng cộng sản, cử ra ban trù bị gồm các ñồng chí lãnh ñạo Tổng bộ nói trên. Thực hiện chủ trương này, những cộng sản ñoàn còn lại trong Việt Nam thanh niên cách mạng ñồng chí Hội ñã hình thành các chi bộ cộng sản. Ngoài hai chi bộ cộng sản ở Trung Kỳ và Nam Kỳ còn có chi bộ cộng sản người Việt Nam ở Thái Lan và một chi bộ ở Hồng Kông (Trung Quốc). Thượng tuần tháng 8 nǎm 1929, An Nam cộng sản ñảng ñược thành lập tại cǎn phòng số 1, lầu 2 "Phong cảnh khách lâu", ở ñường Bônác Philippin S